Westfalia
(Al. Westfalen). Alemaniako antzinako lurraldea, Alemaniako ipar-mendebalean, gaur egun gehiena Renania-Westfaliako land-aren parte dena eta beste zati batzuk Saxonia Behereko eta Hessengo land-etan dituena. v Historia. 715. urteaz geroztik saxoniarrak bizi izan ziren han eta frankoen erasoari aurre egin zioten 785. urtea arte. X. mendean Saxoniako Dukerriko probintzia izan zen. 1180ean Frederiko Bizargorrik Saxonia beretu eta printzerrietan banatu zuen; Westfaliako Dukerria izan zen haien artean garrantzitsuena. XVI. mendean Maximiliano I.ak Westfaliako zirkulua sortu zuen. 1807an Napoleonek Westfaliako erresuma sortu zuen, frantses estatuaren moldekoa, baina porrot egin eta 1813an desagertu zen. Horrela zati handi bat Prusiaren mende geratu zen. Gaur egun Alemaniako Renania-Westfalia land-aren barnean dago gehiena. ik. Renania-Westfalia. v Westfaliako itunak. 1648an katolikoek eta protestanteek Osnabrücken eta Munsterren Hogeita Hamar urteko gerra amaitzeko sinatu zituzten bi itunen izena. Itun horien ondorioz Aita Santuak eta Espainiako Inperioak ordu arte Europan izan zuten nagusitasuna galdu zuten eta nazio-estatu laikoak sortu ziren, politikan, ekonomian eta diplomazian erabateko autonomia zutenak. Enperadorearen ahalmenak baliogabetu zituzten eta Alemaniako printzerriek, Brandenburgokoak bereziki, independentzia lortu eta indar handia hartu zuten. Frantziak Alsazia eta Metz, Toul, Verdun, Breisach eta Philippsburg hiriak beretu zituen; Suediak Mendebaleko Pomerania, Bremen eta Verden artzapezpiku hiriak eta Stettin eta Wismar hiriak beretu zituen, eta horrekin batera nagusitasuna izan zuen Baltiko alde osoan. Probintzia Batuek eta Suitzak indenpendentzia lortu zuten. Alemaniak beheraldi handia izan zuen eta ez zen mende bete arte suspertu.
