IBM
Estatu Batuetako enpresa multinazionala, ordenagailuak egiten dituena, software edo informazioa erabiltzeko sistemen munduko hornitzaile nagusietakoa. New Yorkeko Armonk-en du egoitza, eta 1911n sortu zen Computing-Tabulating-Recording Company izenaz, hiru enpresa txiki elkartuta. 1924an IBM (International Business Machines Corporation) izeneko enpresa bereganatu eta beronen izena hartu zuen. Thomas Watsonen zuzendaritzapean (1914-52), Estatu Batuetako enpresetako kontrol-erlojuen egile nagusia izatera iritsi zen IBM, eta lehen idazmakina elektrikoa ere asmatu eta merkaturatu zuen 1930eko hamarkadan. 1950eko hamarkadan murgildu zen konputagailuen alorrean, eta hurrengo hamarkadetan, hedapen izugarria izateaz gain, ordenagailuen merkatuko lehen mailara iritsi zuen. 1953an, lehen ordanagailu komertziala sortu zuen, 701 izenekoa. 1965az geroztik, informatika industria ahaltsu bihurtuta, derrigorrezko erreferentzia izan ziren IBMk egindako ordenagailuak, kalitatearen alorrean ez ezik, baita hizkuntza informatikoari nahiz funtzionamenduari dagozkien arauen alorrean ere (“IBM bateragarriak”). 1960ko eta 1980ko hamarkaden artean, IBM izan zen konputagailu handien merkatuko enpresa nagusia, baina 1980ko hamarkadan atzera egin zuen eremu espezializatuetan lan egiten zuten beste fabrikatzaile batzuen aurrean. 1970eko hamarkadan ordenagailu txikiak azaldu zirenean, IBMri bere konputagailu handien merkatua arriskuan jarriko zutela iruditu zitzaion, eta ez zen gai izan haien benetako ahalmena ikusteko. 1980an, ordea, IBMk PC delako ordenagailu pertsonala sortu zuen arrakasta handiz, denbora gutxian eredu bilakatu baitzen mikroinformatikaren alorrean. ■ 1980ko hamarkadaren erdialdera, ordea, IBMren aurrerakada moteldu egin zen, bereziki programa eta ordenagailu eramangarrien alorrean. Informatika enpresa japoniarren igoerak eragin zuen neurri batean IBMk zenbait alorretan izan zuen atzerakada. Hala ere, 1980ko hamarkadaren amaieran IBM munduko konputagailu ekoizle handiena zen, eta idazmakinak eta fotokopiagailuak tartean, baita bulegoko tresnerien ekoizle nagusia ere. 1990eko hamarkadaren hasieran, Estatu Batuetako ekonomia atzeraldi bete-betean zegoela, IBMk enpresa berrantolatu eta bere merkatuetara gehiago hurbiltzen ziren atal autonomoak eratu zituen. Horren ondorioz, 40.000 lagunek galdu zuten lanpostua 1992an IBMn, eta 1993. urterako murrizketa gehiago iragarri ziren. 1991-1993 bitartean IBMk galera handiak izan zituen, urte bakar batean 9 mila milioi dolar galdu zituelarik. Hala ere, enpresak abantaila ugari ditu oraindik, besteak beste munduan ordenagailu komertzialei dagokion fabrikazio prozeduraren ia % 90aren iturburua baitzen 1995ean.
