Celmins, Vija
Letoniar artista (Riga, 1939). 1944an Rigatik ihes egin behar izan zuen bere familiarekin, eta Alemania Mendebalde eta Ekialdeko lurraldeetan bizi izan zen iheslari gisa, harik eta elizaren laguntzarekin Estatu Batuetara aldatu zen arte. Familiarekin batera Indianapolisen finkatu zen. Arte eskola batean ikasi ondoren uda bat igaro zuen Yalen, eta UCLAn graduatu zen; 1965ean lortu zuen arte ederretako master titulua. Ondoren irakasle gisa hasi zen lanean Kaliforniako Unibertsitatean. Bere karreraren hasieran ikasle garaietako abstrakzio-espresionismo estiloa alde batera utzi zuen eta bere estudioan berezko neurrian egindako zenbait irudi margotzen hasi zen, berriro modelo bat harturik margotzen ikasten, alegia. Ondoren, estudioa utzi eta kanpoko irudiak egiten hasi zen, Bigarren Mundu Gerra ondoreneko irudien nahasmena eta gogortasuna gogoan zuela. Ikuspegi apokaliptiko horiek ahulduz joan ziren gero, eta argazkiak oinarri harturik margotzeari ekin zion, eta orobat ekin zion zurezko eskultura margotuak egiteari. Garaitsu hartan, 1970 inguruan, egin zituen paper gaineko arkatzezko marrazkiak, heldutasuneko bere obraren aitzindari izan zirenak. Hamarraldi hartan zehar alde batera utzita eduki zuen margolaritza, baina 1980an berriro hasi zen margotzen, argazkiak oinarri harturik betiere. Zenbait kritikariren ustez bere obretan fintasunez margotzen ditu, ez gauzak, baizik eta formak eta energia moldeak, adibidez grabitatea, lurruntzea, higadura, etab.
