Borneo
Asia hego-ekialdeko uharte handia (Insulindia), munduko laugarrena azalerari dagokionez (736.000 km2). Mugak: iparraldean Txinako itsasoa, ipar-ekialdean Zelebesko itsasoa, Ujung Pandang itsasartea (Makasar) ekialdean, Javako itsasoa hegoaldean, eta Karimata itsasartea hego-mendebalean. Borneo uhartea oso menditsua da (Kinabalu, 4.175 m). Oihan sarri batek ia uharte osoa estaltzen du. Borneoko zenbait eremu ikertu gabe daude oraindik. Oihan ezezagun honetan, Barito, Kapuas eta Mahakan ibaietan zehar, jatorriz Indonesiakoa den jendea bizi da; Dayak herria, hain zuzen. Borneo, politikoki, hiru estatutan banaturik dago: iparraldea (Sabah eta Sarawak) Malaysiakoa da; Brunei (kolonia ingelesa); gainerakoa (Kalimatan) Indonesiakoa da. 6.887.000 biztanle. Hiri nagusia Bandjarmasin da. Beste hiri garrantzitsuak Balikpapan, Brunei, Kota Kinabalu, Kuching eta Pontianak dira. Dayak herrian erretako eremuen gaineko nekazaritza erabiltzen du (ladang). Nekazari herria da: arroza, tabakoa eta piperra ekialdean eta hevea iparraldean. Petrolio baliabideak ez daude oso ustiatuak (petrolio putzuak Tarakan eta Banjun eta petrolio findegia Balikpapanen). Kalitate eskaseko ikatza, gero eta garrantzi gutxiago duena. v Historia. Europarrak XVI. mendean kokatu ziren Borneoko kostaldean. Holandarren, espainiarren eta ingelesen helburua izan zen uhartearen jabe egitea. Japoniarrek Kalimantan (Borneo holandar zaharra) hartu zuten 1942. eta 1945. urteetan zehar, egun Indonesiaren zati bat dena. Iparraldeko Borneo zaharra (egungo Sabah) eta Sarawak estatua Malaysiari lotu zitzaizkion 1963. urtean. Brunei sultanatua ingelesen mende dago.
