Euskararen tresnak

Lur hiztegi entziklopedikoa

Kultura eta Hizkuntza Politika Saila

Southworth, Herbert Rutledge

Estatubatuar historialaria (Canton, Oklahoma, 1908 - 1999). Texas eta New Yorken egin zituen ikasketak. 1933-1938 bitartean Washingtongo Kongresuko Liburutegian lan egin zuen. Ordurako liburuak biltzeko grina zuen eta Espainiako Gerra Zibilari buruzko materiala biltzen eta gordetzen hasi zen, liburutegian garrantzizko dokumentuak eskuratzeko zuen aukera baliatuz. 1938 eta 1939 bitartetan Espainiako enbaxada errepublikarrean lan egin zuen, New Yorken, eta erakunde politikoen propaganda ezagutzeko aukera izan zuen. Espainiako gerra bukatu zenean, Gerra Informazioko Bulegoarentzat lan egin zuen, New York, Aljer, Rabat eta Casablancan. Gero, 1946-1960 bitartean, Afrikako Irrati Elkarteko zuzendari nagusi izan zen, eta han ere Espainiako Gerra Zibilari buruzko material asko biltzeko aukera izan zuen. 1961ean Frantziara joan zen, eta idazle eta irakasle gisa lan egin zuen. 1939an Espainiako Gerra Zibilari eta faxismoari buruzko lehenengo lanetako bat argitaratu zuen, Foreign Affairs aldizkarian. 1963an Francoren gurutzadaren mitoa, 1967an Antifalange, eta 1975ean Gernikaren sarraskia. Azken lan horrek Sorbonako Unibertsitatearen onespena jaso zuen eta historian doktore izendatu zuten. Southworthen ustez, Estatu Batuetako, Ingalaterrako eta Frantziako eliza katolikoaren laguntzarik gabe, Francok ez zukeen gerra irabazi izango. Haren ustez, faxismoa 1917ko iraultza errusiarraren eta Bigarren Mundu Gerra ondorengo deskolonizazioaren artean zabaldu zen Europako mendebaldean eta erdialdean. Espainian gertatu zena salbuespena izan zen, egitura administratibo frankistaren luzapen artifiziala.