Ibilbidea: Ormaiztegi, Zumarraga, Legazpi, Oñati, Arantzazu.
Haizearen indarraz baliatzen ziren haizeoletara lehenengo eta uraren indarraz baliatzen ziren burdinoletara" gero, Bizkaiko burdina-meatzeetako mineral estimatua Gipuzkoako Goierriko artisau adituen eskuetara iritsi zen.
Urola ibaiak irekitako haranean azaltzen zaigu Erdi Aroaren hastapenetan hasi eta gaur egunean bizirik dirauen zikloa.
Mirandaola burdinola, Burdinaren Euskal Museoa eta Zumalakarregi Museoa dira interes handiko giropen historikorako adibide batzuk.
Haranaren historiaren lekuko, baselizen katedrala dugu Zumarragan: Antiguako Andre Mariaren Santutegia; barruko zurezko egitura harrigarria da, hain sendoa, ze eraiki zenetik gaur egunera arte ez baita aldatu.
Eta amaitzeko, haranaren hego aldean arkitektura maite dutenentzat ezinbestean bisitatu beharrekoa: Oñati. Jauregi barrokoak, dorretxeak, komentu eta tenpluak, lehenengo Euskal Unibertsitatea sortu zeneko jauntxoen hiribildua.
