Etxebizitza eta Hiri Agenda Saila

Araba Erdialdeko Eremu Funtzionaleko Lurralde Plan Partziala

Araba Erdialdeko Lurralde Plan Partziala (2004)

Aurkezpena

2004ko abenduaren 28an, Eusko Jaurlaritzako Gobernu Kontseiluak, 277/2004 Dekretuaren bidez, Araba Erdialdeko Eskualde-Egiturako Lurraldearen Zatiko Plana onartu zuen.

Pozgarria da niretzat dokumentu hau aurkeztea, zorroztasunez gauzatu baita eta, halaber, adostasun konpromesu bati erantzuten baitio. Azpimarratzekoa da ere, erakunde eta gizarteko talde desberdinek proiektu honi eman dizkioten kalitate haundiko ekarpenak.

Euskal Autonomia Erkidegoa benetako “eskualde-hiria” da, gaur egun erronka berriak aurrez aurre dituzten eta gizakien bizitzarako eta jarduera ekonomikoak, bizitegia, aisia, kultura, hezkuntza, azpiegiturak eta naturarekiko harremana garatzeko alternatiba berriak planteatzen ari diren munduko beste eskualde-hiri batzuen antzeko eskalako lurraldea hartzen duena.

Euskal Hiriaren edo euskal eskualde-hiriaren ideia euskal lurraldearen berezko lehia-abantailetan oinarritzen den etorkizuneko proiektua da, Europako ia herrialde guztiek erdietsi nahi ditugun lurralde-helburuen ildoan, hots, polizentrismoa, nortasuna, eta eskualde-hiri izendatu ditugun errealitate berri hauek osatzen dituzten asentamenduen arteko osagarritasuna.

Helburu hauek lortu ahal izateko, Euskadi elkarren osagarriak diren eta guztien artean lurralde orekatu, lehiakor, erakargarri, eta jasangarriagoa eraikitzeko aukera emango diguten tresna desberdinek osatutako lurraldea antolatzeko sistema batez baliatu da.

Lurraldea antolatzeko sistema berri horretan protagonismo berezia bereganatzen du Lurraldearen Antolamendurako Aztezpideetan (LAA) mugatutako lurraldeko eskualde-egiturekin bat datorren “bitarteko lurralde-eskalak”.

“Bitarteko lurralde-eskala” hori artikulatzeko, Lurraldearen Zatiko Planak (LZP) idazten ari dira eremu funtzional bakoitzean. Plan horietan eremu funtzional bakoitza barnetik egituratzeko mekanismoak proposatzen dira, euskal sistema hiritarrean beharrezko oreka eta gune eta lurraldeen bokazioen arteko osagarritasuna lortzeko asmoz. Planteatzen diren lurralde eta arloko estrategien asmoa udalerri guztietako biztanleentzako zuzkidura, ekipamendu eta zerbitzuen eskaintza optimizatzea da eta, horretarako, eskualde-mailako zerbitzuak eremu funtzional bakoitzeko gune egokienetatik eskaintzen ahalegintzen dira. Izan ere, landa-esparruak tamaina ertaineko hirietatik lurralde osorantz hedatzen diren berrikuntza eta garapeneko prozesuetara “hurbiltzea” ahalbidetzen duen lurralde arteko elkartasun-estrategia da guztiaren oinarria.

Azken finean, lurraldearen zatiko planek euskal lurraldearen “bitarteko eskala” artikulatzea dute helburu, Lurraldearen Antolamendurako Artezpideen orientabide estrategikoak garatze aldera. Izan ere, eremu funtzional bakoitzari zuzen-zuzenean eragiten dieten gai zehatzetatik hurbilado daude, lurralde-oreka, garapena eta herritarren ongizatea erdietsi nahi dituen etorkizuneko proiektua proposatzen dute eta.

Araba Erdialdeak oso lurralde-eremu zabala hartzen du, arabako ibarrak, mendialdea, lautada eta Gorbeia inguruak hartzen ditu eta lurralde honek gure herriak, Euskadik, etorkizunean izango duen garapenaren ardatz bihurtzeko joera izan dezake eta izan behar du.

Araba Erdialdeak Euskal Hiri-Herrialdearen lehia-bereizgarritasunaren aldeko erronkari ekin diezaioke. Euskal Hiri-Herrialdearen barruan komeni da Araba Erdialdea haztea eta garrantzia hartzea. Araba Erdialdeak hazkunde ekonomiko lehiakorra eta bereizgarria eska baitiezaioke eta, era berean, eskain baitiezaioke EAEren osotasunari eta, honela, Araba Erdialdeak, batetik, “jauzi” handia emango du eta, bestetik, Euskal Hiri-Herrialderako ekarpen berezia egingo du, beste espazioetan parerik eta lehiarik ez duen ekarpena egingo du.

Hazkunderako erronka honek lurraldearen berrorekaren aldeko erronka ahalbidetzen du eta erronka honekin bateratzen da. Izan ere, adierazitako helburua lortzeko eta populkazioa landa-ingurunean finka dadin lortzeko, landa-ingurunea hiri-inguruneari kontrajartzea guztiz desegokia dela antzeman da.

EAEko Lurraldearen Antolamendurako Artezpideetan Eremu Funtzionalerako ezarritako mugaketaren arabera, Araba Erdialdeko Eremu Funtzionalean bildutako udalerrietako bi (Otxandio eta Ubide) Bizkaiko Lurralde Historikoari dagozkio. Bi udalerri horiek, administratiboki Bizkaikoak badira ere, ekipamendu askotarako funtzionalki Vitoria-Gasteiz ingurua dute oinarri. Berezitasun horren ondorioz, Euskal Autonomia Erkidegoko Lurralde Antolakuntzari buruzko maiatzaren 31ko 4/1990 Legearen 13.1 artikuluari jarraituz, Lurraldearen Zatiko Plana formulatzeko ekimena Eusko Jaurlaritzako Lurralde Antolamendu eta Ingurumen Sailari dagokio.

Plan honen helburua da, Eremu Funtzionalaren garapen iraunkorra bermatzearren, lurraldean eragina duten ekintzak koordinatzea. Ekintza horietarako denbora-muga 16 urtekoa da.

SABIN INTXAURRAGA MENDIBIL

Lurralde Antolamendu eta Ingurumen Sailburua

Consejero de Ordenación del Territorio y Medio Ambiente

MARTA ALAÑA ALONSO

Hirigintza eta Ingurumen Foru Diputatua

Diputada Foral de Urbanismo y Medio Ambiente

PATXI SIERRA-SESUMAGA IBARRETXE

Hirigintza eta Udal Harremanen Foru Diputatua

Diputado Foral de Relaciones Municipales y Urbanismo

277/2004 DEKRETUA, abenduaren 28koa, Araba Erdialdeko Eremu Funtzionaleko Lurraldearen Zatiko Plana behin betiko onartzen duena.

Idatzitako dokumentazioa

Informazio Planoak

Proposamen Planoak

Araba Erdialdeko Lurralde Plan Partzialaren berrikuspen-prozesua

2019.urtean onartutako LAGen planteamenduarekin bat eginez, zera proposatzen da: egungo LLPren eredu hedakorra birbideratzea eta Araba Erdialdeko lurralde oreka berria bilatzen duen lurralde-eredua artikulatzea, zeinean hiria hiriagoa izan eta landa landagoa. Vitoria-Gasteizentzat eta AEko herriguneentzat, pertsona juridikoen kopurua eta dibertsitatea handitzea da ereduaren helburua: jarduera ekonomikoak, elkarteak eta erakundeak, hiri-sistemen nukleo anitzeko sistema eratzea. Halaber, ereduak lurralde-matrizearen biodibertsitatea handitzea du helburu. Era berean, pertsona juridikoen kopurua eta dibertsitatea handitzea bilatzen du, zeinek elikagaiak eta baliabide naturalak hornitzen dituzten eta hondar-fluxu osoa jasotzen duten eta, aldi berean, lurraldean goi-teknologiaz, informazioaren eta komunikazioaren teknologia barne, doitutako ekintzak garatzea.

Hiri-ekosistemen antolamendu-konplexutasuna (dibertsitate antropikoa) eta, aldi berean, landa- eta natura-ekosistemen konplexutasuna (biodibertsitatea + dibertsitate antropikoa) handitzen dituzten estrategietan, jakintza handiko ekonomia desmaterializatuan oinarritu beharko litzateke AEra zuzendutako lurralde-eredu berria.

Energiaz eta informazioaz bezainbatean, hiri-ekosistemak ekosistema irekiak dira. Landa- eta natura-ekosistemek, zeinek euskarri-sistema gisa konfiguratzen diren, fluxu energetikoak eta materialak hornitzen dituzte. Hiri-sistemek baliabideen hornitzaile gisa eta giltzurrun gisa erabiltzen dituzte landa- eta natura-ekosistemak, zeinek hondar-fluxuen azpiegiturak bere gain hartzen dituzten eta, hala badagokio, nukleo urbanizatuek sortutako kutsadurari eusten dioten.

Hirien eta hiri-nukleoen aldetik, landa- eta natura-sistemen (euskarri-sistemen) esplotazioa onartzen da betiere bere jasate-ahalmena eta muga biofisikoak gainditzen ez dituen mailara arte; hortaz, euren birsorkuntza bermatzen da mekanismo naturalen bidez.

Estrategia berrian egungo landa-hiria binomioaren arauak aldatu beharko dira; landa- eta natura-munduaren zerbitzu ekosistemikoei garrantzia handiagoa ematen dien oreka berria bilatu beharko da. Oreka berri hori funtsatzeko hiri-sistemetan sortutako soberakin ekonomikoen zati bat erabili beharko da, landak zein naturak eskaintzen dituzten zerbitzu ekosistemikoak oreka daitezen eta jasangarritasun demografikoa berma dadin.

Lurralde-ereduak zera proposatzen du: hirien eta hiri-nukleoen hedapena etetea eta eraldatze-energia bideratzea horien barne-birsorkuntzan hirigintza ekosistemikoaren printzipioak gehituz. Proposatzen den mugikortasun eredua nodo sortzailea da, garraiobide jasangarriagotan oinarritzen dena eta aldiriak sortzen dituzten bide-azpiegituretan oinarritzen den egungo mugikortasun eredutik aldentzen dena.

Zer da Lurralde Plan Partziala (LPP) eta zergatik
berrikusten da Araba Erdialdekoa?
Lurralde Plan Partziala (LPP) zer den ondo ulertu ahal izateko, aurrez bi
kontzeptu argitu beharko lirateke: Lurralde
Antolamenduaren Gidalerroak (LAG) eta Lurralde Plan Sektorialak (LPS).

+ Zer dira LAGak?
LAGak Lurralde Antolamenduaren Gidalerroak dira, Euskal Autonomia
Erkidegoaren lurralde-estrategia definitzen duen erregelamendua.
Erregelamendu horren bidez, besteak beste, honako hauek zehazten dira:
natura-eremuen babesa, bizitegi- edo industria-eremu handien kokapena,
azpiegitura handi batzuen gutxi gorabeherako trazadura (bideak,
errepideak, trenbideak, portuak, aireportuak), baita, ordea, eta oro har,
politika publikoen zuzendaritza landaeremuetan
eta hiri-eremuetan, eta natura-baliabideen kudeaketa ere.


+ Zer dira LPSak?
LPSak, Lurralde Plan Sektorialak, LAGak garatzeko landutako planak
dira, eta gai jakin bat zehatzago definitzeko erabiltzen dira.
Nekazaritzako eta basogintzako planak,
ibaiak eta errekak antolatzekoak, energiakoak, ekonomia-jardueretarako,
hondakinen azpiegituretarako, bizikleta-bideetarako, errepideetarako,
portuetarako eta bestelakoetarako lurzorua sortzeko plan publikoak egon
daitezke.


+ Eta orain bai... Zer da Lurralde
Plan Partzial bat (LPP)?
Lurralde Plan Partziala (LPP) eremu geografiko zehatz baten edo eremu
funtzional baten lurralde-garapenaren bidea definitzen duen dokumentua
da; kasu honetan, Araba Erdialdeari dagokiona. LPPak Euskal Autonomia
Erkidegoko LAGean eta LPSetan xedatutakoa zehaztu eta zabaldu behar
du, eta udalaz gaindiko gida izan behar du udal bakoitzak idatziko dituen Hiri
Antolamenduko Plan Orokorrak (HAPO) idazteko.


+ Zergatik berrikusten da Araba Erdialdeko LPPa?
Gaur egun indarrean dagoen Araba Erdialdeko Lurralde Plan Partziala
2004an onartu zen. Alabaina, ordutik Araba eta mundua aldatu egin dira,
eta lurraldearen eta bertako biztanleen
beharrak ere aldatu egin dira. LPPa berrikustea proposatu da Araba
Erdialdearen garapenaren ikuspegia aldatzeko aukera emango duen agertoki
berri bat izan dadin, horrela, kontzeptu
eta balio berriak ahalbidetzeko. Azterketa horren helburua Araba Erdialdean bizi
diren pertsonen bizi-kalitatea hobetzea izango da

DOKUMENTU TEKNIKOA: A.-Memoria, B.-Planoak, C.-Araudia, D.-Hirigintza-plangintzari eragindako afekzioak, E.-Gauzatze-programa eta AEF, y F.-Ingurumen Azterketa Estrategikoa

  1. Behin-behineko onarpen-agindua, 2024ko urriaen 7an. Lurralde Antolamenduari buruzko Legearen 13.8 artikulua. (PDF) 
  2. Euskal Autonomia Erkidegoko Lurralde Antolamendurako Batzordearen (laster: AELAB, Osoko Bilkuraren txostena, 2024ko azaroaren 28koa):
      • Erabakiaren ziurtagiria. (PDF)
      • Lurralde Plangintzaren eta Hiri Agendaren Zuzendaritzaren txostena. (PDF)
      • Txosten sektorialak:
        • XX (PDF).
        • XX (PDF).

    DOKUMENTU TEKNIKOA: A.-Memoria, B.-Planoak, C.-Araudia, D.-Hirigintza-plangintzari eragindako afekzioak, E.-Gauzatze-programa eta AEF, y F.-Ingurumen Azterketa Estrategikoa

    1. Hasierako Onespenaren aurreko txostenak, Euskal Herriko Lurralde Antolakuntzari buruzko maiatzaren 31ko 4/1990 Legearen 13.5 artikulua:
      1. Hasierako onarpenaren agindua, 2023ko irailaren 4koa. Lurralde Antolamenduari buruzko Legearen 13.6 artikulua.
        1. EHAAren argitalpena (PDF)
        2. ALHAO argitalpena (PDF)
        3. BAO argitalpena (PDF)
        4. BOEko argitalpena (PDF)
        5. Egunkariak argitaratzea: El Correo (PDF, 1 MB) , Deia (JPG, 119 KB), Diario de notiicas de Álava (JPG, 111 KB)
      2. Alegazioen laburrak eta erantzunak, Lurralde Antolamenduari buruzko Legearen 13.6, 13.7 eta 13.8 artikuluen hasierako onespenaren dokumentuari entzunaldia egiteko eta jendaurrean jartzeko epeari buruzkoa. (PDF, 3,75Mb)

      Kantauriko Konfederazio Hidrografikoa. Uraren Euskal Agentziak (URA) eskatuta egindako txostena
      Mugikortasun Jasangarriaren eta Bide Azpiegituren Saila – Errepide Zerbitzua – AFA
      Iraunkortasuna, Nekazaritza eta Natura Ingurunea Saila. Nekazaritza Garapenerako Zerbitzua – AFA
      Ebroko Konferentzia Hidrografikoa. Uraren Euskal Agentziak (URA) eskatuta egindako txostena
      Telekomunikazio eta Azpiegitura Digitalen Estatu Idazkaritza. Ekonomia Gaietako eta Transformazio Digitaleko Ministerioa
      Uraren Euskal Agentzia (URA)
      Natura Ingurune eta Nekazaritza Saileko Nekazaritza Zerbitzua. Bizkaiko Foru Aldundia
      Apodakako Administrazio-Batzarra
      J.T.Z
      Arratzua-Ubarrundia
      Txosten arkeologikoa. Museo eta Arkeologia Zerbitzua. AFA
      Natura Ondarearen Zerbitzua. Lurralde Plangintza, Etxebizitza eta Garraio Saila. Arabako Foru Aldundia
      Lurralde Antolamenduko Atala. Bizkaiko Foru Aldundia
      Ingurumen Atala. Bizkaiko Foru Aldundia
      Gereñako Administrazio-Batzarra
      Mugikortasun Jasangarriaren eta Bide Azpiegituren Saila - Errepide Zerbitzua – AFA
      Peñacerrada-Urizaharra
      Lurralde Antolamendu eta Hirigintza Zerbitzua. AFA
      Aguraingo Udalako Alkatea
      Barrundia
      Gobernuaren Arabako Ordezkaritza. Sustapeneko Arlo Funtzionala
      Manurgako Administrazio-Batzarra
      M.A.L.M.
      EH Bildu Arabako ordezkapenean
      Iruraiz-Gauna
      Donemiliaga
      Asparrena
      Mendixurreko Administrazio-Batzarra
      Vitoria-Gasteiz
      U.S. de O.- EH Bildu Bernedo
      Larrialdiei Aurre Egiteko eta Meteorologiako Zuzendaritza. Segurtasun Sailburuordetza. Segurtasun Saila
      Alegria-Dulantzi
      Atalaya Territorio S.L.
      Arabako Mendiak Aske
      Iberdrola Renovales Energía, S.A.
      Kultura Ondarearen Zuzendaritza. Eusko Jaurlaritza
      URA- Uraren Euskal Agentzia
      Kantauriko Konfederazio Hidrografikoa. Uraren Euskal Agentziak (URA) eskatuta egindako txostena
      Aireportu eta Aire Nabigazioko Zuzendariordetza Nagusia

      1. Aurrerapena honako hauek osatzen dute:
      2. Generoaren araberako eraginari buruzko txostena (Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako Legea bigarrenez aldatzen duen martxoaren 3ko 1/2022 Legearen 19. artikulutik 23. Artikulura).
      3. Aurrerapenerako oharrak, iradokizunak, alternatibak eta proposamenak. Lurraldearen Antolamenduari buruzko Legearen 13.4 artikulua: 
      4. Hasierako onarpenaren aurreko nahitaezko txostenak:
      5. Ingurumen-azterketa estrategikoaren irismen-dokumentua. Abenduaren 9ko 10/2021 Legearen 68. artikulua:
      6. o VI. Aurrerapenari buruzko oharrak, iradokizunak, alternatibak eta proposamenak. Lurralde Antolamenduari buruzko Legearen 13.4 artikulua:

      AGINDUA, 2021eko martxoaren 24koa, Lurralde Plangintza, Etxebizitza eta Garraioetako sailburuarena, zeinaren bidez Araba Erdialdeko Lurralde Plan Partziala berrikusteko prozedura abiatzen baita.(EHAA 2021/03/31)

      Eranskina “Herritarrek parte hartzeko programaren laburpena” barne.

      Dokumentu orokorrak

      Azken aldaketako data: