Arreta Soziosanitarioa

atala.-

Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeak araupetzea da Lege honen xedea.

atala.-

Legez euskaldun izanik, botua emateko eskubidearen jabe diren guztiak izango dira hautatzaile.

Botua eman ahal izateko, Hautatzaile-Erroldan izena emanda egotea ezinbestekoa izango da.

atala.-

Botoa emateko eskubiderik gabekoak:

1. Sendetsitako auzi-epaiz, zigorrak dirauen artean botoa emateko eskubidea kentzezko zigor nagusia edo osagarria jarri zaienak.

2. Sendetsitako auzi-epaiz gaitasungabeko aldarrikatuak; epai horrek beti ere botoa emateko gaieztasuna berariz adierazi beharko du.

3. Epailari-baimenaz sikiatria-eritegiratuak, barnealdiak dirauen artean eta Epailariaren baimenak botoa emateko gaieztasuna berariz adierazten baldin badu.

Atal honetan ohartemandako ondorioetarako, gaitasungabetze edo eritegiratzeez arduratzen diren Epailariek eta Epaitegiek berarizko erabakiak eman beharko dituzte botoa emateko gaieztasunari buruz. Gaieztasun horretaz jabetuz gero, Herri-Erroldari eman beharko diote horren berri, honek beharrezko idaztoharra egin dezan.

atala.-

Autonomi Estatutoaren 7. atalean jartzen diren baldintzak betez, hautagai izan eta Lege honetan esaten diren hautaezin-zioen pean ez dauden herritarrak izango dira hautagai.

Azaroaren 27ko 2.917/81 Errege-Dekretuak araupetzen duen Biztanle-Erroldean sartzen diren Espainiako Erregeren familiko kideak, ez eta hauen ezkontideak ere, ez dira hautagai izango.

Hautaezin zio izango da ondorengo ihardunetan aritzea:

1. Euskal Herriko Autonomi Elkarteko herri-alorrean:

   • Sailburuorde, Idazkari Nagusi, Zuzendari, Zuzendariorde, Lurralde-Ordezkari edo Administraritzako aukerango izendapenezko, horiei atxikiriko, beste ezein kargu.

   • Lehendakari, Zuzendari Nagusi, Idazkari Nagusi edo erakunde burujabeetako zein norbanako-alorreko legepeko erakunde-izaikietako aukerango izendapenezko beste zein kargu. Alabaina, Eusko Legebiltzarreko kideak, herri-erakunde, izaiki edo zuzeneko nahiz zeharkako herri-partaidetzazko enpresetako zuzendaritzako baltzuango ihardutze-sail edo Arduratze-Batzordetakoak izan daitezke, horien izendapena Eusko Legebiltzarrari baldin badagokio.

   • Ararteko edo Arartekoaren Laguntzaile; Herri-Kontuen Euskal Epaitegiko Buru edo Kide; Ebazpen-Batzordeko Buru edo Kide; Ekonomi eta Gizarte-Kontseiluko Buru; eta erakunde horietam diharduten aukerango izendapenezko kargu.

2. Estaduaren herri-alorrean:

   • Epai-Agintaritzaren Kontseilu Nagusiko Lehendakari edo Kontseilukide, Epailari, Auzimaisu edo iharduneango Herri-Salatari. Estaduko Herri-Salatari Nagusi.

   • Jaurlaritzako Lehendakari, Ministrari edo Estatuko Idazkari, bai eta Estatuko Administrazioko aukerango izendapenezko beste ezein kargu ere; Jaurlaritzaren Ordezkari, Probintzia-Gobernari eta Probintzia-Gobernariorde eta lurralde-mailan aginpide bereziak izanezko antzeko agintari; Lehendakari, Zuzendari Nagusi edo Idazkari Nagusi, nahiz hauei atxikiriko, herri-legepeko erakundeetako, ihardutze-erakunde burujabeetako, norbanako-legepeko herri-izaikietako nahiz Estaduaren herri-baltzuetako edo Estadua zuzeneko nahiz zeharkako partzuer izanezkoetako aukerango izendapenezko beste edozein kargu. Atzerriko Estadu baten edo nazioarte-mailako erakunde baten aurrean izendapena egiaztatutako eta bizitza han eginiko mandatugintzako Buru. "Banco de España"ko Gobernari eta Gobernariorde; Mailegu Ofizialeko Erakundeko eta gainontzeko mailegu-erakunde ofizialetako Lehendakari eta Zuzendari. Hauteskunde-Erroldeko Idazguko Zuzendari eta Nukleo-Segurantzako Kontseilu Nagusiko Lehendakari, Kontseilari eta Idazkari Nagusi.

   • Estadu osoarena baino eremu txikiagoa izanezko lurralde-esparru ezberdinetan Ministeritza bakoitzeko mailarik goreneko lanetan ari daitezenak; lurralde-mailako aginpide mugatua izanezko autonomi-erakundeetako Lendakari, Zuzendari eta eratxikitako kargu, eta bai Jaurlaritzak horietan dituen Ordezkariak; R.T.V.Eko lurralde-Ordezkariak; Gizarte-Segurantzaren Eraenpiderako Erakundeetako tokian-tokiko ihardutze-sailetako Lehendakariak eta Zuzendariak; Jaurlaritzaren Ordezkaritzetako eta Probintzi-Gobernaritzetako Idazkari Nagusiak, ez eta Hauteskunde-Erroldeko idazguko probintzia-Ordezkariak ere, guztiok bere aginte-mendeko lurralde-eremu osoan edo zati baten sartzen diren hauteskunde-barrutietatik.

   • Konstituzio-Epaitegiko Lehendakari edo Auzimaisu, Estaduko Kontseiluko edo Kontuen Epaitegiko Lehendakari edo Kontseilukide, Konstituzioko 131.2 atalean aipatzen den Kontseiluko Lehendakari.

   • "Defensor del Pueblo" eta honen Laguntzaile.

3. Beste Autonomi Elkarteen herri-alorrean:

   • Beste Autonomi Elkarteetako Biltzarretako Kide edo Biltzar horiek izendatu beharreko Autonomi Erakundeetako kide.

   • Beste Autonomi Elkarteen Jaurtze-Batzarretako Kide, bai eta Batzar horietako aukerango izendapenezko karguak ere.

4. Europako Elkartearen herri-alorrean:

   • Batzordeko Lehendakari, Batzordekide, Idazkari Nagusi edo Zuzendari Nagusi.

   • Kontseiluko Lehendakari, kide, Idazkari Nagusi edo Zuzendari Nagusi.

   • Zuzentza-Epaitegiko Lehendakari, Epailari, Legelari Nagusi edo Idazkari Nagusi.

   • Europako Batzordeko, Kontseiluko edo Legebiltzarreko aholku eta laguntzako ihardutze-sailetako goren karguak.

5. Kondaira-Lurraldeen eta toki-Administraritzen herri-alorrean:

   • Kondaira-lurraldeen herri-Administraritzako Zuzendari Nagusi edo baliokide.

   • Toki edo kondaira-lurraldeetako erakunde burujabe edo herri-baltzuetako Lehendakari, Zuzendari Nagusi, Eraenlari edo aukerango izendapenezko beste ezein kargu.

6. Hausteskunde-administrazioko edozein organotako kide izatea, eta baita udaletako idazkari izatea eta eskualdeko hauteskunde-batzordeetako ordezkari izatea.

7. Era berean, Estaduko Segurantza-Sail eta Indarretan, Ertzaintzan, Foru edo Udal-Ertzaingoetan ari direnak, bai eta iharduneango gudugizon profesional eta osagarrizkoak ere hautaezinak izango dira.

Aurreko idazatian esandako kargu edo egitekoren batean ihardun eta hautagai gisa aurkeztu daitezenek, hautaezina dakarren kargua edo egitekoa erabat edo aldi baterako utzi egin dutela modu sinesgarriz egiaztatu beharko dute dagokien Hauteskunde-Batzordearen aurrean.

Hautagai-zerrenda bateko izan eta hautaezintzat jotako kargu edo egitekoren batera iritsi daitezenek, egoera hori dagokion Hauteskunde-Batzordeari jakinarazi beharko diote, eta honek aurkezturiko hautagai-zerrendatik hautagaia kentzea aldarrikatuko du.

Azkenik, hautaezinak izango dira:

1. Sendetsitako epaiz askatasungabetzeko zigorra eman zaienak, zigorrak dirauen bitartean.

2. Epaia sendetsitakoa izan ez arren, matxinadaren bategatik zigortuak nahiz biziaren, gorputzeko osotasunaren edo inoren askatasunaren aurkako lege-hausteegatik zigortutako izuekintza-erakundeetako kideak.

   5. atala.-

   1. Hautaezin-zio guztiak bidebatez elkartuezin-zio izango dira.

   2. Gainera, ondorengo ihardun edo karguetan aritzea elkartuezin-zio izango da:

      1. Autonomi Elkarteko herri-alorrean:

         • Ekonomi eta Gizarte-Kontseiluko, Lan-Harremanetako Kontseiluko, Euskal Gizarte-Ongunderako Kontseiluko, Koperatibetako Goren Kontseiluko eta antzerako aholkularitzako ihardutze-sailetako Lehendakari, Idazkari Nagusi, Kontseilukide edo beste ezein kargu, Legebiltzarkide izan eta kargu horietan aritzeko Legebiltzarrak aukeratutakoak izan daitezenak salbu.

         • Autonomi Elkarteko Herri-Administraritzaren edo ihardutze-sail eta erakundeen zerbitzupeko lanariak, egiten diren zerbitzu horien jaurpidea dena dela, zuzendaritza, eraentza edo administraritza hutsean ez diharduten irakaskuntzakoak, osasunketakoak edo ikerkuntzakoak salbu.

      2. Estaduko herri-alorrean:

         • Kongresuko Diputatuak.

      3. Europako Batasuneko sektore publikoan:

         • Europako Legebiltzarreko diputatua.

           6. atala.-

              Eusko Legebiltzarreko kideek norbanako-alorreko lanetan aritu ahal izango dute, honako hauetan salbu:

              1. Autonomi Elkarteko iraskunde-mailako Herri-Administraritzako zein nagusiko eraentza, aldezpena, zuzendaritza edo aholkularitza-ihardunak, Administraritza horrek erabaki beharreko diren, herri-zerbitzuren bati zuzenean eragin edo herri-laguntzak edo bermeak lortzera jo dezaten gaietan. Doakienek aitortzen zaien eskubide batez baliatuz zuzenean egin ditzaten norbere-alorreko ihardunak, ez eta arau orokor batean jarritakoa betetzetik datozkien laguntzak edo bermeak ere ez dira arau honen erabiltze-eremuan sartzen.

              2. Autonomi Elkartearen diruz ordain daitezen herri-lan, zerbitzu edo horniduren akura-tzaile edo zordunkide-ihardunak, edo ihardun horietan ari diren baltzu edo enpresen zuzendaritza, ordezkaritza edo urgazlaritza-eginkizunak atxikita daramatzaten karguak.

              3. Legebiltzarkide hautatua izan ondoren eta hori den bitartean, berenez edo baltzuan, Autonomi Elkarteko Herri-Administraritzaren aldeko urgazpen-zerbitzuak edo bestelakorik emateko hitzarmenak egitea.

              4. Hautatua izan eta gero, Autonomi Elkarteko herri-alorreko izaikiekin hitzarmenak, zerbitzu edo hornidurak izan ditzaten enpresa edo baltzuetan 100eko 10etik gorako partaidetza izatea, ondare-bidez bada salbu.

              5. Funtsean dirubidezko xedea izan eta agirian aurrezki eta maileguetara joarazi dezaten enpresa edo baltzuetako Arduratze-Batzordeburu, Batzordekide, Arduralari, Zuzendari Nagusi, Eraenlari edo baliokideko karguetan ihardutzea.

           7. atala.-

              Nolanahi ere, Eusko Legebiltzarkideek ez dute edozein erakunde-mailatako herri-Diruegitamuen pentzutango lansari batetik gora jasotzerik izango, ez eta elkartuezineko ihardunei dagozkien ordainsariak aukeratzerik ere, bateragarriak direnengatik bakoitzean dagozkien bide-sari eta kalte-ordainen kaltetan gabe.

           8. atala.-

              Legebiltzarkideek Lege honetan zehazten direnetako elkartuezin-zio izan daitezkeen ihardun guztien adierazpena egin beharko dute, eta bai diru-eskuraketak edo ondare-abantailak ematen dizkieten beste nolanahiko ihardunena eta beren ogasunena ere. Adierazpen hori Legebiltzarrean aurkeztu beharko da, bai legebiltzarkidetasuna jasotzekoan, bai eta beren egoera aldatzekoan ere.

              Ihardunen eta ogasunen adierazpen horiek Zuduen Errolda batean sartuko dira. Errolda horrek Legebiltzarreko lehendakaria izango du zaindari eta Legebiltzarrak jar ditzan barne-arauak jaurpide.

              II. IDAZPURUA

              HAUTESKUNDE-ERAKETA

           9. atala.-

              Eusko Legebiltzarrerako Hauteskundeetan, kondaira-lurraldea izango da hauteskunde-barruti.

           10. atala.-

               Hauteskunde-barruti bakoitzeko hogeitabost legebiltzarkide hautatuko dira.

           11. atala.-

           1. Legebiltzar-tokien banakuntzan sartu ahal izateko, dagokion hauteskunde-barrutian izandako baliozko boto guztien 100etik 5ekoa gutxienez atera beharko da.

           2. Hautagai-zerrendek ateratakoak eta boto zuriak kontatuko dira baliozko bototzat.

           12. atala.-

           1. Hauteskunde-barruti bakoitzean alderdi edo hautagai-zerrenda bakoitzari legebiltzar-tokiak ematea, ondorengo arauak erabiliz egingo da:

              1. Hauteskunde-barruti bakoitzean aurkeztu daitezen hautagai-zerrendak itxitakoak eta aldaezinekoak izango dira.

              2. Botoen kontaketa egin ondoren, zerrendak botorik gehien ateratakotik hasitako hurrenkeran jarriko dira.

              3. Zerrenda bakoitzak ateratako baliozko boto guztien biren, hiruren, etabarren arteko banaketa egingo da.

              4. Legebiltzar-tokiak, hori egin eta banakin haundienak eman ditzaten zerrendei emango zaizkie, haundienetik txikienerainoko goitik beherako hurrenkeraz. Toki bat ematerakoan bi hautagai-zerrendek edo gehiagok ematen dituzten banakinak berdinak izatea gertatuz gero, ebazpena hamarrenak aterata egingo da, legebiltzar-tokia hamarren gehien izan ditzan hautagai-zerrendari emanaz.

              5. Aurreko zatian esandako araua erabiliz gero berdintasunak oraindik irautea gertatuz gero, legebiltzar-tokia orohar boto gehiago ateratako zerrendari emango zaio.

                 d) letran esandako araua erabiliz banakinak eta botoen guztizkoak berdinak izatea gertatuz gero, lehenengo legebiltzar-tokia zotz eginda emango da, eta ondorengoak txandakatuz.

              6. Zerrenda bakoitzari dagozkion legebiltzar-tokien zenbatekoak zehaztu ondoren hautagaiei ematea, zerrendan izan dezaten hurrenkerari hertsiki atxikiz egingo da.

           2. Hautatutako legebiltzarkide aldarrikatutako bat hiltzea, ezinduta gelditzea edo bere tokia uztea gertatuz gero, aldarrikatutako hautagai-zerrenda berean hurrengo egon dadin hautagaiari emango zaio legebiltzar-tokia.

           3. Ordezkaketak legegintza-aldi osoak diraueno egin ahal izango dira.

              III. IDAZPURUA

              HAUTESKUNDE-ADMINISTRARITZA

              I. ATALBURUA

atala.-

Hauteskunde-administraritzak hauteskunde-bidearen gardentasuna eta bereizkeriarik eza eta herri-kargutara iristeko aukera-berdintasuna Lege honek jartzen dituen modu eta neurritan bermatzea izango du helburu, Epaitegiei dagozkien aginpideen kaltetan gabe.

Hauteskunde-Batzorde Naugusiak bere dituen agintepideen kaltetan gabe, euskal hauteskunde-Administraritza osatzen duten ihardutze-sailei egokituko zaizkie egiteko horiek.

Honako hauek osatuko dute euskal hauteskunde-Administraritza: Autonomi Elkarteko, Kondaira-Lurraldeko eta Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeek eta bai hauteskunde-mahaiek ere.

atala.-

Egituraz, Hauteskunde-Batzordeek eta Hauteskunde-Sailek osatuko dute hauteskunde -erakuntza.

Hauteskunde-Batzordeek beren tegietan egingo dituzte euren bilerak, eta, haien ezean, Batzordeetako Idazkariek beren karguetan ari daitezenekoetan.

atala.-

Herri-agintari guztiak, beren aginte-eremuaren barruan, Hauteskunde-Administrazioak bere egitekoak behar bezala bete ditzan beren laguntza ematera behartuta egongo dira.

atala.-

Eusko Jaurlaritzak eta Autonomi Elkarteko Administraritzak, bere aginpideen barruan, herritarrek botoa emateko eskubidea erabiltzea eta hauteskundeetan eskuhartzea bermatzera lagunduko dute.

Barne-Saila izango da hauteskunde-gaietarako Autonomi Elkarteko Administraritzako ihardutze-sail aginteduna eta, etengabe, hauteskunde-bideari laguntza ematezko honako lan hauek egingo ditu:

1. Hauteskundeak teknikaren aldetik behar bezala egingo direla bermatzeko Hauteskunde-Batzordeei aholkuak ematea.

2. Hauteskunde-Batzordeek beren egitekoa betetzeko behar ditzaten lanari eta gauzazko eskuarteak euren esku jartzea.

3. Hauteskunde-Batzordeetako kideen eta hauen zerbitzupeko lanarien bidesari eta sariztapenen saloak Jaurlaritza-Batzarrari aurkeztea, bai eta Hauteskunde-Mahaietako Buru eta Kideei, hala izanez gero, dagozkien bidesarienak ere.

4. Hauteskunde-bidea Lege honetan jarritakoaren arauera egiteko beharrezko izan daitezen teknikazko ekintza guztiak egitarautzea, eraentzea eta betetzea.

5. Lege hau edo honen araudiak garatzeko araupide guztiak gertatzerakoan eskuhartzea eta bere iritzia ematea.

6. Lege honek eman diezaizkion beste eginkizun guztiak.

Aurreko idazatien gai diren egitekoak Lege honetan Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordearentzat ohartemandako jaurpideen eta Hauteskunde-Administraritzari dagozkion egiteko eta aginpideen kaltetan gabekoak izango dira.

atala.-

Hauteskunde-Batzordeetako Lehendakaritza, Kidegoa eta Idazkaritza, eta bai Hauteskunde-Mahaietako kide izatea ere, nahitaezkoa izango da.

Hauteskunde-Batzorde bateko kide izatea beste bateko izatearekin bateraezina izango da.

Hori gertatuz gero, bete beharreko egitekoa goragoko mailakoan egiteratuko da, eta biak maila berekoak izatea gertatuz gero, aukeratu dadin horretan.

Hauteskunde-Batzordeetako kideek ez dute artekari nahiz ahaldun-ihardunetarako izendatuak izaterik izango.

II. ATALBURUA

HAUTESKUNDE-BATZORDEAK

Lehenengo Saila: Batzordeen osatze-modua

atala.-

Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordea ihardutze-sail iraunkorra izango da eta horrela osatuko:

1. Euskal Herriko Zuzentzako Goren-Epaitegiko Lehendakaria.

2. Zuzentzako Goren-Epaitegiko Jaurtze-Sailak zozketa-bidez izendatutako bost Batzordekide Auzimaisuk.

3. Autonomia Erkidegoan bizi diren katedradun, Zuzenbide, Zientzia Politiko edo Soziologiako irakasle titular —lanean dihardutenak—, edo aitortutako itzaleko legelari direnen artetik aukeratutako bost batzordekide, Eusko Legebiltzarrak izendatuta, Legebiltzarrean ordezkaritza duten alderdi politikoek, federazioek, koalizioek edo hautesle-taldeek proposatuta.

Aurreko zenbakian esaten diren hautaketak Eusko Legebiltzarraren eratze-bilkura egin ondorengo larogeita hamar egunen barruan egin beharko dira. 1.c) idazatian ohartemandako lagunen saloak epe horretan egiten ez badira, Legebiltzarreko Mahaiak Taldeburu-Batzordeari entzun ondoren egingo ditu hautaketak, Legebiltzarrean egon dadin ordezkari-kopuruaren heinean.

– Euskal Autonomia Erkidegoko Hauteskun- de Batzordeko lehendakariak hauteskundebatzordeak dituen eginkizunetan jardungo du bakarrik, hauteskundeen deialdia egiten denetik hautatutakoak aldarrikatu artean, eta hala, egokitzen bada, baita sortzen diren auzibideez emandako epaiak betetzen diren arte ere; horien artean sartzen da hauteskundeen erregimen orokorrean aurreikusitako babes-errekurtsoa, hauteskundeak direla-eta halakorik aurkezten bada.

Aukeraturiko Lehendakari eta Batzordekideak Eusko Jaurlaritzaren Dekretuz izendatuko dira, eta bere manu-aldian jarraituko dute Euskal Herriko Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzorde berria, hurrengo Legegintza-aldiaren hasieran, bere tokiaz jabetu arte, beti ere, Batzordeko Lehendakariak hauteskunde-ihardunak bukatutzat jotzen baldin baditu.

Hauteskundetarako deia eginezko Dekretua argitaratu ondorengo hiru eguneko epearen barruan, hauteskunde-aldian Euskal Herriko Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordea nola osatuko den berriz argitaratu beharko da Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian.

atala.-

Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeko Lehendakaritza, Epaitegi Goreneko Lehendakariari dagokio.

Lehendakariordetza karreran aintzinakoena izan dadin auzimaisuak izango du, eta horretan berdintasuna gertatuz gero, zaharrenak.

Eusko Legebiltzarreko Legelari Nagusia izango da Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeko Idazkari.

atala.-

Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeak Eusko Legebiltzarrean izango du bere egoitza.

Eusko Legebiltzarrak beharrezko baliabide guztiak eskuratuko dizkio Euskal Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeari, batzordeak bere egitekoak egoki burutu ditzan.

Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeko kideen eta hauen zerbitzuko lanarien bidesari eta ordainsariak, Eusko Legebiltzarreko Mahaiaren saloz, Eusko Jaurlaritzak finkatuko ditu.

Eusko Legebiltzarreko Legelariak, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeari emandako lanak betetzeko beharrezko diren lege eta teknika-aldetikako aholkularitza-lanetan aritzeko, Batzordearekin batera arituko dira.

atala.-

Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordea honela osatuko da:

1. Dagokion Probintzia-Auzitegiko Auzimaisu izan eta Epai-Agintaritzaren Kontseilu Nagusiak zozketa-bidez hautatutako Hiru Batzordekide. Dagokion Auzitegian aski Auzimaisu ez egonez gero, probintziako hiriburuko norbere-mailako aginte-sailetako buruak izendatuko dira.

2. Estatutko Hauteskunde Batzordeak izendatutako bi batzordekide, Euskal Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeak proposatuta, lurralde historikoan bizi diren katedradun, Zuzenbide, Zientzia Politiko edo Soziologiako irakasle titularren, edo aitortutako itzaleko legelari direnen artetik aukeratuta. Batzordekide horiek hautagaiak zeintzuk diren aldarrikatu eta gero izendatuko dituzte. Horretarako, barrutian aurkeztutako hautagai-zerrenden lurralde-ordezkariek batzordekide izateko kargu horiek beteko dituzten pertsonak zeintzuk izan beharko duten proposatuko dute denek batera. Proposamen hori ez bada egiten hauteskunde-kanpaina hasi baino lehen, Euskal Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeak proposatuko du izendapena.

Atal honetako 1.a) idazatian aipatzen diren Batzordekideek euren artetik aukeratuko dute Batzordeko Lehendakaria.

– Lurralde historikoetako hauteskunde-batzordeetako lehendakariek dagokien hauteskunde- batzordeak dituen eginkizunetan jardungo dute bakarrik, hauteskundeen deialdia egiten denetik hautatutakoak aukeratu artean, eta, hala egokitzen bada, baita sortzen diren auzibideez emandako epaiak betetzen diren arte ere; horien artean sartzen da hauteskundeen erregimen orokorrean aurreikusitako babes-errekurtsoa, hauteskundeak direla-eta halakorik aurkezten bada kasuan kasuko barrutian. Beraz, halakorik gertatzen bada, lege honetako 23.2 atalean aurreikusitako epea luzatu egingo da.

Kondaira-Lurraldeko Batzordeko Idazkaria bera izango da dagokion Auzitegiko Idazkari, eta bat baino gehiego egonez gero, zaharrena.

atala.-

Eskualdeko Hauteskunde-Batzordea honela osatuko da:

1. Lehenengo Auzialditarako edo Argipide-Epailari izan eta Euskal Herriko Epaitegi Goreneko Jaurtze-Sailak zozketa-bidez hautatutako hiru Batzordekidek. Epai-barrutiren baten aski Epailari ez egotea gertatuz gero, zozketa-bidez, epai-barruti horretako Udal Epailariak izendatuko dira.

2. Lurralde historikoko hauteskunde-batzordeak izendatutako bi batzordekide, barruti judizialean bizi diren Zuzenbide, Zientzia Politiko edo Soziologiako lizentziatuen artetik aukeratuta. Batzordekide horiek hautagaiak zeintzuk diren aldarrikatu eta gero izendatuko dituzte. Horretarako, barrutian aurkeztutako hautagaizerrenden lurralde-ordezkariek batzordekide izateko kargu horiek beteko dituzten pertsonak zeintzuk izan beharko duten proposatuko dute denek batera. Proposamen hori ez bada egiten hauteskunde-kanpaina hasi baino lehen, Euskal Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeak proposatuko du izendapena.

Atal honen 1.a) idazatian aipatzen diren Batzordekideek Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeko Lehendakaria euren artetik aukeratuko dute.

Dagokion Lehen-Auzialditarako Epaitegiko Idazkaria izango da Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeko Idazkari eta, bat baino gehiago egonez gero, Epaitegi Dekanokoa.

Udaletako Idazkariak Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeetako Ordezkari izango dira eta horiekiko menpetasun hertsian ihardungo dute.

atala.-

Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeek kondaira-lurraldeetako hiriburuetan izango dute beren egoitza, eta Eskualdekoek epai-barrutietako herriburuetan.

Hauteskundeak egin eta ehun egunen buruan bukatuko da Kondaira-Lurraldeko eta Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeen manualdia.

Euren manualdiak dirauen bitartean hauteskunde berrietarako deia egitea gertatuz gero, Batzordeen aginpidea azken hauteskundeak egin eta ehun egun burutu arte luzatzen dela ulertuko da.

atala.-

Autonomi Elkarteko Administraritzak, Lege honen 16. ataleko 1. zatian ohartemandakoetarako, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordearen bilkuretara joango den Ordezkaria aurkeratuko du. Ordezkari honek Administraritzak Kondaira-Lurraldeetako Hauteskunde-Batzordeetan izango dituen ordezkariak izandatuko ditu, eta hauei ere Batzorde horien bilkura guztietarako egin beharko zaie dei. Kasu guztietan, hizpidea bai baina ez dute boto-eskubiderik izango.

Halaber, Euskal Herriko Hauteskunde-Erroldeko Idazguaren ordezkari batek eskuhartuko du Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordean, hizpidea bai baina boto-eskubiderik gabe.

atala.-

Hauteskunde-Batzordeetako Idazkariek bilkuretan hizpidea izango dute, baina botoa emateko eskubiderik ez.

Idazkariei, bateango ihardutze-erakundeei buruzkoetan Administraritza-Bideari buruzko Legeak izendatzen dizkien egitekoak egokituko zaizkie. Batipat, Batzordearen agiriak gorde eta zaindu beharko dituzte, baita Batzordea deuseztatu ondoren ere, agiri horiek Batzordeak bere egoitza dueneko tegietan gordeta geratzen direla.

atala.-

Lege honen 27, 28 eta 31.2 ataletan ohartematen diren kasuetan, eta bai arrazoizkoak izan eta Lehendakariak onartutako utzipenezkoetan ere, ondorengo arauei atxikiz egingo da Hauteskunde-Batzordeetako kideen ordezkaketa:

1. Lehendakariordeak ordezkatuko du Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeko Lehendakaria; kasu honetan epailaritzatikako batzordekide bat izendatu beharko da, Epaitegi Goreneko Lehendakari berri bat izendatzea gertatzen bada salbu, orduan, 19.1 atalak dioena egingo bait da.

2. Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeko Batzordekideak eta gainerako Hauteskunde-Batzordeetako Lehendakariak eta Batzordekideak hautatuak izateko modu beretan ordezkatuko dira.

3. Antxinatasun-irizpideei jarraiki ordezkatuko du Eusko Legebiltzarreko beste Legelari batek Eusko Legebiltzarreko Legelari Nagusia.

4. Kondaira-Lurraldeko eta Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeetako idazkariak antxinatasunaren arabera ordezkatuko dira.

atala.-

Hauteskunde-Batzordeetako kideak aldaezinak izango dira. Hauteskunde-hogen edo legehauspenen zioz soil-soilik kendu ahal izango dira, batzordekideen erabateko gehiengoaren erabakiz, Goren-Batzordeak beharrezko zehaztapidetza hasiarazi ondoren, dagokion auzibidearen kaltetan gabe.

Batzordeak berak, hori osatzen duten kideen erabateko gehiengoak hartutako erabakiaren indarrez hasiarazitako zehaztapidetzaren bidez baino ezin izango dira kargutik kendu Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordekideak, dagokion epaibidaren kaltetan gabe.

atala.-

Hauteskunde-aldiak dirauen bitartean, Lege honen 26. atalean ohartematen diren Hauteskunde-Batzordeetako kideen ordezkaketak egin, heriotza, tasuna galtzea, lan-tokiz aldatzea edo Batzordeko izateko eragozpena, debekua edo elkartuezina dakarren beste edozer gertatutako egunaren hurrengo lau egunetan egingo dira. Hauteskunde-aldiaz kanpo, lehen aipatutako zioetakoren batek hartutako Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeko kideen ordezkaketa, dagokion Batzordeko Lehendakariak hori jakin eta hamabost eguneko gehienezko epearen barruan egingo da.

Bigarren Saila: Batzordeen Aginpideak

atala.-

Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordearen eginkizuna izango da:

1. Hauteskundeetan zehar askatasun publikoak gauzatzen direla bermatzea.

2. Autonomia Erkidegoko erakundeen eta Estatuan Autonomia Erkidegoko eremura mugatuta dauden erakundeen baitako komunikabide publikoetan tarteak dohainik erabiltzeko eskubidea ezartzea eta bermatzea, eta tarte horiek banatzea hausteskundeen prozesuan zehar.

3. Lurralde historikoetako hauteskunde-batzordeek egindako argibide-eskariez erabakitzea (behartze-indarrekoa izanik) eta bere eskumenekoak diren arloei buruzko jarraibideak ematea (derrigorrez betetzekoak izango dira).

4. Lurralde historikoetako hauteskunde-batzordeek hartutako erabakiak ezeztatzea, bere kabuz edozein unetan, edo interesatuak hala eskatuta lege honen 134. atalean aurreikusitako epeen barruan, erabaki horiek ez badatoz bat Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeak hauteskundeei buruzko legeriatik ateratako interpretazioaz.

5. Hauteskundeei buruzko legeria ezartzea dela eta, interpretatzean lurralde historikoetan izango diren irizpideak bateratzea.

6. Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo Sailak proposatuta, hainbat eredu onartzea: eratze-agirienak, zenbaketen egiaztagirienak eta bilkura-agirienak, bai mahaietakoak nahiz lurralde historikoko hauteskunde-batzordeenak. Hautetsiak izendatzeko agiria ere onartuko du. Eredu horiek agirien kopiak berehala egin ahal izatea ahalbidetu beharko dute, autokopiatu egiten diren dokumentuen bidez edo antzeko beste jardunbide batzuen bidez.

7. Hausteskundeetako mahaikideentzako argibideen eskuliburua aztertzea.

8. Arau hauetan esaten denaz bat edo eskumena ematen dien beste edozein xedapenetan esandakoaz bat adierazitako kexu, erreklamazio edo errekurtsoez erabakitzea.

9. Hauteskundeetako eragiketetan modu ofizialean parte hartzen duten pertsona guztien zigor- jurisdikzioa izatea.

10. Sortzen diren arau-hausteak zuzentzea, auzitegien esparrukoak ez baldin badira behintzat, eta egoki iritzitako isunak jartzea, 400.000 PTAra arte.

11. Lege honen 12.2 atalak dioenaren arabera, hauteskundeak egin eta 100 egun igaro ondoren, ezintasunagatik, uko egiteagatik edo heriotzagatik bakanteren bat izaten bada, eusko legebiltzarkideei izendapen-agiriak ematea.

12. Legeak edo hauteskundeen arloko beste edozein arauk emandako gainerako eginkizunak.

atala.-

– Lurralde historikoko eta eskualdeko hauteskunde- batzordeek, beren lurralde-ere-muan, ondoren aipatzen diren eskumenak izango dituzte:

1. Hauteskundeetan zehar askatasun publikoak gauzatuko direla bermatzea.

2. Arau hauetan esaten denaz bat edo eskumena ematen dien beste edozein xedapenetan esandakoaz bat adierazitako kexu, erreklamazio edo errekurtsoez erabakitzea.

3. Hauteskundeetako eragiketetan modu ofizialean parte hartzen duten pertsona guztien zigor-jurisdikzioa izatea.

4. Sortzen diren arau-hausteak zuzentzea, auzitegien esparrukoak ez baldin badira behintzat, eta egoki iritzitako isunak jartzea; isun horiek 100.000 PTAra artekoak izan ahal izango dira lurralde historikoko hauteskunde-batzordearen kasuan, eta 50.000 PTAra artekoak eskualdeko hauteskunde-batzordeen kasuan. Batzorde horiek, hain larria dela-eta beren aginpidea gainditzen duten zigorrak dagozkien jokabideen berri izanez gero, aginte-mailaz beren gaineko duten batzordeari jakinarazi ahal izango dizkiote, lege honen 66. atalean agindutakoa gertatuz gero salbu.

   Gorago aipatzen diren isunak ez ordaintzea gertatuz gero, dagokion hauteskunde-batzordeak zor-egiaztapena bidaliko dio Foru Aldundian eskumena duen organoari, isuna behartze-bidetik ordainarazteko.

5. Legean berariaz aipatzen diren gainerako eskumen guztiak.

– Gainera, lurralde historikoetako hauteskundebatzordeek, Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeak duen irizpide nagusia kontuan izanda, beste aukera hauek ere izango dituzte:

1. Derrigorrez betetzeko jarraibideak ematea eskualdeetako hauteskunde-batzordeei, hauteskundeekin zerikusia duen edozein arlotan.

2. Eskualdeetako hauteskunde-batzordeek eskatutako argibide guztiez erabakitzea; erabakia behartze-indarrekoa izango da.

3. Eskualdeetako hauteskunde-batzordeek hartutako erabakiak indarrik gabe uztea beren kabuz edozein unetan, edo interesatuak hala eskatuta lege honen 134. atalean aurreikusitako epeen barruan, lurralde historikoko hauteskunde- batzordeak egindako interpretazioaz ez baldin badatoz bat erabaki horiek.

4. Eskualdeetako hauteskunde-batzordeek testuak ulertzeko izango dituzten irizpideak bateratzea hauteskundeei buruzko edozein arlotan.

– Eskualdeko hauteskunde-batzordeak bermatu beharko du hauteskunde-mahai bakoitzean badaudela botoa emateko beharrezko tresna eta osagaiak.

Hirugarren Saila: Erakuntza eta Ihardunak

atala.-

Kondaira-Lurraldeko eta Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeak, hasieran, hauteskundeetarako deia egin ondorengo hirugarren egunean epailaritzatikako kideez eratuko dira.

Batzorde hauetako kide izatekoetakoren batek hauteskundeetara aurkezteko asmoa badu, hasierako erakuntzan jakinarazi beharko dio dagokion Idazkariari, horren ordezkaketa egin dadin, eta hori gehienez lau eguneko epearen barruan egingo da.

Aurreko zenbakian esaten diren orkezkaketak behar izanez gero egin ondoren, Lehendakaria hautatuko da. Biharamonean, Kondaira-Lurraldeko eta Eskualdeko Batzordeetako Lehendakariek, dagokien Kondaira-Lurraldeko Aldizkari Ofizialean argitaratuko dute Batzordearen erakuntza eta osatze-modua ezagutzera emateko erabakia, eta batzordekide bakoitza hor zergatik dagoen zehaztu beharko da.

Idazkariek egingo dute Batzorde hauen eratze-bilkuretarako deia. Horretarako, Epai-Agintaritzako Kontseilu Nagusiak eta, hala badagokio, Auzitegiko Lehendakariak, dagokion Batzordeko kideen zerrenda jakinaraziko dio haietako bakoitzari.

atala.-

Euskal Hauteskunde-Administraritzaren ihardutze-sailen erakuntzarako eta ihardunerako jaurpideak Lege honetan ohartemandakoak izango dira, eta, horien ezean, Administraritza-Bideari buruzko Legean bateango ihardutze-sailentzat ohartemandakoak.

atala.-

Aginduz edo bi Batzordekidek eskatuta, Lehendakariek egingo dute Hauteskunde-Batzordeen bilkuretarako deia. Lehendakariak arrazoizko zioren bategatik deiak egiterik izango ez balu, Idazkariak ordezkatuko du aginpide horretan.

Ezein bilkura baliozkoa izan dadin, Kondaira-Lurraldeko eta Eskualdeko Batzordeetako hiru kide gutxienez bertan izatea nahi eta nahiezkoa izango da. Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordea bada, sei kidek izan beharko dute bertan.

Dei guztiak, eskuraketa eta deiaren gai den bilkuraren eguna, gai-zerrenda eta gainerako gorabeheren berri jaso delako segurtasuna izateko moduko ezein bidetatik egingo dira. Behar bezala dei egin zaien Batzordekideek nahitaez agertu beharko dute bilkuretara, arrazoirik eta zuribiderik garaiz adierazi gabe agertzen ez badira erantzukizunak eskatuko zaizkiela.

Aurreko zenbakietan esandakoa dena dela, kide guztiak bertan egon eta bilkura egitea ahobatez onartzen badute, Batzordea ezein arazo aztertzeko deia egindakotzat eta balioz eratutakotzat joko da.

Erabakiak bertan daudenen boto-gehiengoz hartuko dira, Lehendakariaren botoa ebazte-indarrekoa dela.

atala.-

Hautatzaileek, bere egoitzari dagokion Eskualde-Batzordeari egin beharko dizkiote bere argipide-eskeak.

Hauteskunde-barruti bati baino gehiagori doazkiekeen arazo orokorrak izan daitezenean, politika-alderdi, batasun edo baterakunde eta hautatzaile-bazkunek Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeari aurkeztu ahal izango dizkiote bere argipide-eskeak. Gainerakoetan, dagokien Kondaira-Lurraldeko Batzordeari edo Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeari egingo dizkiote argipide-eskeak, baldin eta argipide-eskegilearen aginte-eremua Batzorde horren agintepekoa bada.

Herri-Agintari eta Erakundeek, iritzi-eskalearen aginte-eremua bere agintepean izan dezan Batzordeari artez egin ahal izango dizkiote bere argipide-eskeak.

atala.-

Argipide-eskeak idatziz egongo dira eta horiek hartu ditzan Batzordeak ebatziko ditu, bere iritziz garrantzitsua delako edo orokortasun-irizpidez erabakitzeari komenigarri deritzalako Goragoko mailako Batzorde bati bidaltzea erabaki dezanean salbu.

Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeak, irizpide-batasuna lortzeko, ebatzi ditzan eta Kondaira-Lurraldeetako Batzordeei egin dakizkien aholku-eskeen eremuan eragina izan dezaketen gaiei buruzkoak izan daitezen aholku-eske guztiak Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeei jakinarazi beharko dizkie.

Aholku-eskearen presak Hauteskunde-Batzordeari bilkurarako deia egiteko astirik eman ez, eta lehendik ere Batzorde horretxen edo Goragoko Baten horretazko kideko erabakiak egon daitezenean, Lehendakariak erantzukizuna bere gain hartuz, behin-behingo erantzuna eman ahal izango du, hori Batzordeak egin dezan lehenengo bilkuran sendestearen edo aldatzearen kaltetan gabe.

atala.-

Egin zaizkien eta ebatzi ditzaten aholku-eskeen orokortasunak hori komenigarri egin dezanetan, Hauteskunde-Batzordeek, bere Lehendakariaren aginduz hartutako erabaki horiek edo aholku-eskeen edukia iragarri egin beharko dituzte. Nolanahi ere, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordearenak izan eta Kondaira-Lurraldeetakoei jakinarazi zaizkienak beti argitaratu egingo dira.

Argitalpena, kasu guztietan, Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian egingo da, eta Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeen edo Eskualdekoen erabakiak direnetan, baita dagokion Kondaira-Lurraldeko Aldizkari Ofizialean ere.

III. ATALBURUA

HAUTESKUNDE-SAILAK ETA MAHAIAK

Lehenengo Saila: Hauteskunde-Sailak

atala.-

Hauteskunde-barruti bakoitzean hautatzaileak, botoa emateko, Hauteskunde-Sailka eratuko dira.

Sail bakoitzak, gehienez, bi mila hautatzaile eta, gutxienez, bostehun hautatzaile izango ditu. Udal bakoitzean Hauteskunde-Sail bat egongo da gutxienez.

Ez da udalerri ezberdinetako aldeak hartzen dituen Sailik izango.

Sail bateko hautatzaileak alfabetoaren araberako hurrenkeran egongo dira hautatzaile-zerrendetan.

atala.-

Hautatzaile-Erroldaren Idazguko Ordazkaritzek, Udalei entzun ondoren, Hauteskunde-Sailen zenbatekoa eta mugak, horien Tegien eta dagozkien Mahaien zerrenda, deia egin ondorengo seigarren egunean, dagokion Kondaira-Lurraldeko Aldizkari Ofizialean argitaratu beharko dute.

Hautatzaileek, hurrengo sei egunen barruan, egindako mugapenaren aurkako zuzenketa-eskeak aurkeztu ahal izango dituzte Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordearen aurrean, eta honek horiei buruzko erabaki finkoa hartuko du bost egunen barruan hartuko du. Esandako erabakia Kondaira-Lurraldeko Aldizkari Ofizialean argitaratu beharko da berrogeita zortzi orduko epearen barruan.

Halaber, Hauteskunde-Sail, Mahai eta Tegien argitalpena kondaira-lurralde historikoko zabalkunde handieneko bi egunkarietan ere egingo da euskaraz eta gaztelaniaz, botoa emateko egunaren aurretiazko hamar egunen barruan, eta Udalek ere jendeak ikusteko agirian jarriko du.

atala.-

Udalek, Hauteskunde-Sail eta Mahai guztiei dagozkien tegiak non dauden behar bezala erakusteko iragarkiak jarri beharko dituzte.

Bigarren Saila: Hauteskunde-Mahaiak

atala.-

Boto-emanketetan buru izatea eta horiek antolatzea, boto-kontaketa egitea eta boto-emanketaren egunean Hauteskunde-Legea bete dadinaz arduratzea izango dira Hauteskunde-Mahaien egitekoak.

atala.-

Hauteskunde-Sail bakoitzean, Lehendakari batek eta bi Mahaikidek osatutako Hauteskunde-Mahai bana izango da.

Hala ere, Sail bateko hautatzaileen zenbatekoagatik edo biztanlegoa barreiaturik dagoelako aholkagarri gertatuz gero, Hautatzaile-Erroldako Idazguaren Ordazkaritzak, dagokion Udalaren saloz, Mahai gehiago eratu eta Saileko hautatzailegoa horien artean banatu ahal izango du. Lehenengo kasukoan, Saileko hautatzailegoaren banaketa Mahaien artean alfabetoaren hurrenkeran egingo da; Mahai hauek, ahal bada, tegi baten bertan gela bereizietan jarri beharko dira. Barreiatutako biztanlegoarekikoan, hautatzailearen egoitzatik dagokion Mahairako alderik txikienari begira egingo da banaketa. Mahai bakoitzari atxikitako hautatzaileen zenbatekoa ez da inolaz ere berrehunetik beherakoa izango.

atala.-

Hauteskunde-Mahaietako Lehendakari eta Mahaikide-karguak nahitaezkoak izango dira.

Ezingo dute Hauteskunde-Mahaietako izan:

1. Hauteskunde-Batzordeetako kide izan daitezenek.

2. Hauteskundeetara hautagai gisa aurkeztu daitezenek.

3. Hauteskunde-bidezko edo aukerango izendapenezko herri-kargudunek.

4. Bere herri eta politika-eskubideak erabat indarrean izan ez ditzatenek.

Eritetxean egon daitezen gaisoek eta gainontzekoek hori mediku-egiaztagiri baten bidez zuritu dezatenean, hauteskunde-barrutitik landa bizi direnek eta itsasontzi-lanariek edo beste edonork, agiri eta guztiko bidezko arrazoiz, joan ezina adierazi dezakete.

Aurreko idazatietan aipatutakoren bat Mahaikide hautatzen badute, dagokion Eskualde-Batzordeko Lehendakariari jakinaraziko dio, ordezkoa jarri dezan.

atala.-

Udalei egokituko zaie Mahaiak eratzea, Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeen ikuskaritzapean.

Dagokion Saileko hautatzaile-erroldean sartuta egon, hirurogeita bost urtetik beherakoak izan eta irakurtzen eta idazten dakitenen artetik agiriko zozketa eginda hautatuko dira Mahai bakoitzeko Lehendakaria eta Mahaikideak. Lehendakariak Batxilerreko edo bigarren mailako Lanbide-Hezkuntzako titulua izan beharko du, edo horren ezean Eskola-Gradudunarena edo baliokidea.

Modu berean egingo da Mahaiko kide bakoitzarentzako bi ordezkoen izendapena.

Lehen esandako zozketak deia egin ondorengo hogeita boskarren eta hogeita bederatzigarren egunen artean egingo dira.

atala.-

Hautaketak, egin ondorengo hiru egunen barruan jakinarazi beharko zaizkie doazkienei; jakinarazpenarekin batera, mahaikideei dituzten eginkizunei buruzko argibideen eskuliburua banatuko zaie. Mahaiburu eta mahaikide izendatutakoek zazpi egun izango dituzte kargua hartzea eragozten dien arrazoia agiri bidez eta justifikatuta eskualdeko hauteskunde-batzordearen aurrean azaltzeko. Batzordeak bost eguneko epearen barruan hartuko du erabakia, eta, hala badagokio, lehenengo ordezkoari jakinaraziko dio ordezkapena. Erabaki horren aurka ez da inora jotzerik izango. Nolanahi ere, lege honetan erabakitakoaren arabera hautaezina izateari arrazoizko zio iritziko zaio.

Gero, hautatutakoren bati bere kargua betetzera joan ezina gertatuko balitzaio, Eskualde-Batzordeari, dagokion iharduna baino hirurogeita hamabi ordu lehenago gutxienez jakinarazio beharko dio, beharrezko zuriztagiriak atxikiz. Ezina epe horretaz gero gertatuko balitz, Batzordeari gaztigua bertan-behera egin beharko zaio eta, beti ere, Mahaia eratzeko ordua baino lehenago. Kasu hauetan, Batzordeak, denborarik egonez gero, egoeraren berri emango dio dagokion ordezkoari eta, beharrezko balitz, beste bat izendatuko du.

Lege honen 122.2 atalak dioenaren ondorioetarako, Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeek, dagozkien Epailariei, Hauteskunde-Mahaietako berenezko kide eta ordezkoen nortasun-xehapenak boto-emanketako eguna baino lehen emango dizkiete.

atala.-

Hauteskunde-Mahaipuru edo Mahaikidetarako izendatutako inoren konturako langileek eta herrilanariek, boto-emanketako eguna, lan-egun bada, egun horretako lanaldirako ordaindutako baimena izateko eskubidea izango dute. Dena dela, biharamonean lan-eguna bost orduz gutxitzeko eskubidea izango dute.

IV. IDAZPURUA

HAUTESKUNDEETARAKO DEIA

atala.-

Lehendakariak emango du deia egitezko Dekretua, indarreango Jaurlaritza-Legean agintzen denaren arabera.

Eusko Legebiltzarra garaiz-aurretik deusezteari buruz indarreango Jaurlaritza-Legean berariz ohartematen direnetan salbu, hauteskundeetarako deia egitezko Dekretua Eusko Legebiltzarren manu-aldia bukatu aurretiazko hogeita boskarren egunean egingo da, aldi hori egin ziren balio bereko hauteskunde-egunetik lau urtera izango dela ulertzen dela, eta hurrengo egunean argitaratuko Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian.

Dekretuan hauteskundeak zein egunetan izango diren zehaztu beharko da. Egun horrek deialdia Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratzen denetik berrogeita hamalaugarrena izan beharko du.

Hauteskundeen deialdia egiten duen dekretua argitaratzen den egun berean sartuko da indarrean.

atala.-

Hauteskunde-mahai bakar batean edo batzuetan baliogabetzea eragiteko moduko irregulartasunak izan eta berriz zatikako hauteskundeak egiteko, hauteskunde-mahai edo sekzio bateko edo batzuetako hauteskundeak baliorik gabekotzat jota egon beharko dira epai irmoaren bidez. Dena den, hauteskunde-mahai, sekzio bakar edo sekzioren batzuetan bozketa baliorik gabekotzat jotzeak ez du eragingo mahai horietan berriz hauteskundeak egitea, gune horietako emaitzek ez badute eragiten kasuan kasuko barrutiko ordezkarien banaketa aldatzea.

Zatikako hauteskundeen deialdia dekretu bidez egingo da, eta hala erabaki beharko du Jaurlaritzaren Batzarrak epai irmoaren berri izan eta hurrengo egiten duen lehenengo bileran. Zatikako hauteskundeak epai irmoa eman den egunetik hasi eta hiru hilabete baino lehen burutu beharko dira, eta botoa emateko ekintza hutsera mugatu ahal izango dira.

V. IDAZPURUA

HAUTESKUNDE-BIDEA

I ATALBURUA

HAUTAGAIEN AURKEZPENA

ETA ALDARRIKAPENA

Lehenengoa Saila: Hauteskunde-Administraritzaren Aurreko Ordezkariak

atala.-

Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeetara aurkeztu nahi duten alderdi, baterakunde, batasun eta bazkunek Hauteskunde-Administraritzaren aurrean beren izenean ihardutzeko ordezkariak hautatuko dituzte.

Ordezkari orokorrek aurkezten diren alderdi, baterakunde eta batasunen izenean ihardungo dute Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordearen aurrean. Hautatzaile-bazkunen suztatzaileak bazkun horien ordezkari orokor izango dira, eta berorien izenean ihardungo dute Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordearen aurrean.

Hautagai-zerrenden lurralde-ordezkariak zerrenda horietako hautagaien ordezkari izango dira eta, hautagai-zerrendaren izenean, Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordearen oharpen guztiei men egin eta somatu daitezen akats edo oker guztiak zuzentzeko bere laguntza emateko eskubidea eta eginbeharra izango dute, eta hautagaiek, hautagai-zerrenda onartze hutsarengatik, hauteskunde-gaietako auzibideetan iharduteko esku ematen ematen diete. Ordezkarien erabakiek hautagai-zerrenda behartu egingo dute lege-aldetik.

Alderdi eta baterakunde bakoitzak ordezkari orokor bana eta ordezko beste bana hautatuko dituzte, idatziz, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordearen aurrean, hauteskundeetarako deia egin eta zortzi egunen barruan. Batasunek dei hori egin ondorengo hamar egunen barruan egingo dute. Idatzi horretan hautatutakoen onarpena adierazi beharko da. Ordezkoak ordezkari orokorra kanpoan izatea, hiltzea edo ezinduta gelditzea gertatuz gero baino ezin izango du jokatu.

Ordezkari orokor bakoitzak, idatziz, deia egin eta hamar egunen barruan, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordearen aurrean, bere alderdi, baterakunde eta bazkunak hauteskunde-barruti bakoitzean aurkez ditzan hautagai-zerrendetako lurralde-ordezkariak eta dagozkien ordezkoak hautatuko ditu. Idatzian hautatutakoen onarpena adierazi beharko da. Ordezkoek lurralde-ordezkariak kanpoan izatea, hiltzea edo ezinduta gelditzea gertatuz gero baino ezin izango dute jokatu. Ordezkari hauek eta hauen ordezkoek hautagai-zerrenda aurkezten deneko barrutian izan beharko dute beren egoitza.

Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeak bi eguneko epearen barruan jakinaraziko dizkie Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeei hauen barrutiko hautagai-zerrendetako lurralde-ordezkarien izenak.

Hautatzaile-bazkunen suztatzaileek hautagai-zerrendak Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeen aurrean aurkezteko unean bertan hautatuko dituzte beren zerrenden lurralde-ordezkariak eta hauen ordezkoak. Hautaketa horiek orduan bertan onartu beharko dira.

Hautagai-zerrendetako lurralde-ordezkariek, boto-emanketako eguna baino zazpi lehenago artekoan, idatziz, eskudun bat eta bi ordezko gehienez izendatu ahal izango dituzte, Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeen aurrean. Idatzian izendaturiko eskudunen eta ordezkoen onarpena adierazi beharko da. Eskudunek hautagai-zerrendako lurralde-ordezkariak dituen ahalmenak eurak izango dituzte dagokien Eskualdeko Hauteskunde-Batzordearen aurrean.

Bigarren Saila: Hautagai-Zerrenden Aurkezpena

atala.-

Honako hauek eskuhartu ahal izango dute Eusko Legebiltzarrerako Hauteskundeetan, hautagaien edo hautagai-zerrenden aurkezpena egin ondoren:

1. Politika-alderdiei buruzko legeetan horretarako ohartemandako Erroldean izena emandako politika-alderdi eta baterakundeek.

2. Aurreko idazatian aipatutako alderdi eta baterakundeek hauteskundeetarako egindako batasunek.

3. Hauteskunde-barruti bateko hautatzaileen bazkunek.

Hauteskundeetara batera aurkezteko batasun-itunea egin dezaten alderdi eta baterakundeek Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeari jakinarazi beharko diote, deia egin eta hamar egunen barruan. Jakinarazpen horretan batasunaren izena, jaurpide izango dituen arauak eta horren zuzendaritza edo koordinazioko ihardutze-saileko buru direnak adierazi beharko dira. Batasunak hautagai-zerrendak Kondaira-Lurralde baten baino gehiagotan aurkezten baditu, jakinarazpen hori Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeari adierazi beharko zaio.

atala.-

Hautagai-zerrenden lurralde-ordezkariek edo hautatzaile-bazkunen suztatzaileek beren hautagai-zerrendak, deia egitezko Dekretua Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian argitaratu eta hamaboskarren eta hogeigarren egunen arteko aldian, bi egunok barne, aurkeztuko dizkiote Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeari.

Aurkezpen-idazkian honako hauek zehaztuko dira:

1. Hauteskunde-egiteraldian ezin aldatuko diren izena, izenlaburrak eta ezaugarri-ikurra. Ez dira onartuko:

   • legez eraturiko beste alderdienekiko edo ohiz erabili dutenekiko nahaspide izan daitezkeen;

   • Euskal Herriaren, kondaira-lurraldeen, udalen edo horietako erakunde nahiz sailetako harmarria, ikurrina, irudiak eta bestelako ikurrak izan ditzaten edo horiek bezalako izen, izenlabur edo ezaugarriak.

2. Hautagaien eta ordezkoen izen-abizenak, egoitza zehatza, eta bai bakoitza zerrendan zenbakarrena den ere. Hauteskundeetarako baterakundeak edo batasunak izan daitezenean, hautagaiaren izenaren ondoren zein alderdi edo baterakundetako den berariz zehaztu ahal izango da, alderdi edo baterakunde hori barruti berean berenezko hautagai-zerrendarekin aurkezten ez bada. Hautagaien izenaren ondoan politika-atxikitasunik gabea dela adierazi ahal izango da.

3. Kondaira-Lurraldeko hiriburuan bizi den hautagai-zerrendako lurralde-ordezkariaren izen-abizenak. Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeek ordezkariarekin izango dituzte harreman guztiak, ez beste inorekin.

4. Hautagai-zerrendan sartzea onartzen delako egiaztapen-agiria, hautagai eta ordezko bakoitzak izenpetuta, eta baita Autonomi Elkarte osoan zerrenda batean baino ez dagoelako adierazpena, eta hautagai izateko baldintza guztiak betetzen dituelakoarena ere. Adierazpenak Estatuko Nortasun-Txartelaren aldakia eramango du berebaitan.

5. Hautagaia Euskal Herriko Autonomi Elkarteko Hautatzaile-Erroldean sartuta dagoelako egiaztagiria. Esandako Erroldeko zerrendetan ez agertzea gertatuz gero, Autonomi Elkarteko ezein Udalerritan administrazio-egoitza duelako egiaztagiria eraman beharko da. Eta Autonomi Estatutuaren 7. atalaren 2. idazatiak hartzen dituenentzat, legezko euskalduntasuna ematen duten gainontzeko baldintzak betetzen dituztelako adierazpena.

Politika-alderdiek, baterakundeek eta batasunek aurkeztu ditzaten zerrendek euren lurralde-ordezkariek izenpetuta egon beharko dute. Hautatzaile-bazkunak izan daitezenean, horien suztatzaileek izenpetuta.

atala.-

Ezein hautagaik edo ordezkarik ezingo du zerrenda bakar batean baizik egon edo hauteskunde-barruti bakar batetik baizik aurkeztu.

Ezein politika-alderdi, baterakunde, hauteskunde-batasun edo bazkunek ezingo du hauteskunde-barruti berean hautagai-zerrenda bat baino aurkeztu.

Baterakundeen edo batasunen batean sartutako ezein taldek ezingo du bera osakide deneko baterakundeak edo batasunak hautagai-zerrenda bat aurkeztutako hauteskunde-barrutian bere berenezko hautagai-zerrendarik aurkeztu.

atala.-

Zerrendek bete behar diren legebiltzar-toki hainbat hautagai izan beharko dituzte eta, gainera, hiru ordezko, gutxienez eta bost gehienez. Ez da baldintza hori bete ez dezan zerrendarik onartuko.

atala.-

Hautatzaile-bazkunak hauteskunde-barruti bakar baterako eratuko dira. Hauteskunde-ekintzaldian beste hauteskunde-barruti batzuetako beste hautatzaile-bazkunekin ihardun ahal izango dute batean, beste inorekin ez.

Hauteskunde-bazkun bat sortarazteko, dagokion hauteskunde-barrutiko hautatzaile-erroldean sartutakoen ehuneko batekoen izenpeak gutxienez beharko dira. Hautatzaile bakoitzak ezingo dio laguntza hori hauteskunde-bazkun bakar bati baino eman.

Legez eskatzen den izenpe-zenbatekoa eta izenpetzaileen nortasuna herri-sendesle baten aurrean izenpetutako onespen-idazki baten bidez egiaztatuko da Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordearen aurrean.

Hautatzaile-bazkunek ezingo dituzte politika-alderdiek nahiz baterakundeek bere dituzten ikur eta ezaugarriak erabili.

atala.-

Bigarren Sail honetako agiripaper guztiak jatorrizko agirietan aurkeztuko dira.

Lurralde historikoko hauteskunde-batzordeek agiri guztien kopia bat egin eta Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordera bidaliko dute. Agiri horien jatorrizkoa lurralde historikoko hauteskunde-batzordeen zaintzapean geratuko da.

atala.-

Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeko Idazkaritzak, aurkezpena egin deneko eguna eta ordua erasota izan ditzan biderapen-agiria egin, eta hartu duelako egiaztagiria emango du.

Idazkariak, hautagai-zerrenda bakoitzari aurkezte-hurrenkeraz dagokion zenbakarrena jarriko dio. Zenbakarren horri argitalpen ofizial guztietan eta Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzorde bakoitzeko agiri-sortan eutsiko zaio.

Hirugarren Saila: Hautagai-zerrenden iragarpena

atala.-

Hautagai-zerrendak aurkezteko epea bukatu eta biharamonean, Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeko Lehendakariak horiek Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian argitaratu daitezela aginduko du eta, epe beraren barruan, agirisortaren kopia bat, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeari bidaliko dio.

Hauteskunde-barruti guztietako hautagai-zerrendak, hautagai zerrendok aurkezteko epearen azken egunaren ondorengo bigarren egunean iragarriko dira. Egun horretantxe argitaratuko dira Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian.

Hautagai-zerrendak aurkezteko epea bukatu dadin egunaren biharamonean, hautagai-zerrenda guztiekiko agirisorta Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeek ihardun diharduten tegietan egongo da, hauteskundeetara aurkezten diren hautagai-zerrenden lurrralde-ordezkariek ezagutu, eta hala egokituz gero, jazarri dakizkion.

Laugarren Saila: Hutsen zuzenketa eta jazarpenak

atala.-

Hautagai-zerrendak aurkezteko epea bukatu eta hurrengo lau eguneko epearen barruan, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordea bilduko da, hauteskunde-barruti batetik baino gehiagotatik aurkezten den hautagairik ez dagoela egiaztatzeko eta, hala behar izanez gero, Lege honen 59. atalean ohartematen denaren arabera, doakionari gorabehera horren berri emateko.

Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeak hautagai-zerrendak aurkezteko epea bukatu dadin egunaren biharamonean bilduko dira, aurkeztutako agiri-sorta aztertzeko. Somatutako arauzkontrakotasunak hautagai-zerrendaren lurralde-ordezkariari adieraziko zaizkio, hautagai-zerrendak argitaratzetik hasi eta bi eguneko epearen barruan. Ordezkariak bi eguneko epea izango du gora jo edo hutsak zuzentzeko.

atala.-

Hauteskundeetara aurkezten diren hautagai-zerrenden lurralde-ordezkariak hautagai-zerrendei jazarri ahal izango zaizkie, Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian argitaratu eta bi eguneko epearen barruan.

Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeak, epe horren barruan, jazarpena egin zaion hautagai-zerrendaren ordezkariari jakinaraziko dio, bidezko deritzan aldezpena egin dezan. Jazarpena egin zaion hautagai-zerrendaren lurralde-ordezkariak bi eguneko epea izango du zuzenketak egiteko.

atala.-

Hautagairen bat edo ordezkoren bat barruti batzutako zerrendetan agertzea gertatuz gero, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeak, agindu-bidez edo doakionen batek eskatuta, zerrendetako bat aukeratu dezaneko eskea egingo dio hautagaiari. Barruti bateko zerrenda batean baino gehiagotan agertzea gertatuz gero, modu berean ihardungo du dagokion Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeak.

Behin-betiko aldarrikapena baino lehenago aukera hori egin ez badu, ordezko gisa agertu dadineko zerrendatik edo zerrendetatik kendu egingo da. Zerrenda baten baino gehiagotan hautagai gisa agertzen bada, zerrenda guztietatik kenduko da.

Boskarren Saila: Hautagaien aldarrikapena

atala.-

Hauteskundeetarako deia argitaratu eta hurrengo hogeita zazpigarren egunean, Kondaira-Lurraldetako Hauteskunde-Batzordeek hautagaien aldarrikapena egingo dute.

atala.-

Ondoren esaten diren zertzeladatako bat gerta dadinean, Hauteskunde-Batzordeek ez dute hautagai-zerrenden aldarrikapenik egingo:

1. Epez kanpo aurkeztu daitezenean.

2. Beharrezkoa den hautagai-zenbatekorik ez dutenean.

3. Idazpuru honen Bigarren Sailean jarritako baldintzetakoren bat betetzen ez denean.

Zuzendu gabe utzitako akatsak hautagaiei baino ez dagozkienenan, horiek kendu eta zerrendaren aldarrikapena egingo du, hori eginez gero aurreko zatiko b) idazatian esandakoa gertatzen bada salbu, orduan ez bait du hautagai-zerrendaren aldarrikapenik egingo.

atala.-

Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeak aldarrikatutako hautagai-zerrendak biharamonean argitaratuko dira Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian.

atala.-

Zerrendak behin-betiko aldarrikatu ondoren ez da horietan inolako hurrenkera-aldakuntzarik onartuko. Aldakuntza, baliozkoa izan dadin, hautagai-zerrenda izenpetzen duenari jakinarazi beharko zaio.

Hautagaiek, hauteskunde-ekintzaldiaren hasiera artekoan, hautagai-zerrendan egotetik atzera egin ahal izango dute. Atzera egite hori Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian argitaratuko da.

atala.-

Atzera egitezko idazkia Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeari bidaliko zaio.

Atzera egiten duenak berenez aurkeztu beharko du, atzera egitezko idazkiarekin batera hautagai-zerrendaren lurralde-ordezkariari sinisterazte-indarrez jakin-arazi zaiolako egiaztagiria eramanez edo, hala badagokio, hautagai-zerrendaren lurralde-ordezkaria lagun daramala.

Atzera egitezko idazkia Batzordeko Idazkariari eskuratuko zaio.

atala.-

Honako hauetan egingo da ordezkaketa:

1. Hil izanagatik.

2. Atzera egin izanagatik.

3. Aldarrikapenetik boto-egunerarteko aldian hautaezina gertatu izanagatik.

4. Hautagai bat kentzea darion akats bat zuzendu izanagatik.

Ordezkaketa egin dadinetan, zerrendan geratutako toki hutsa, zerrendako hurrengo hautagaiak edo ordezkoak beteko du.

atala.-

Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeek 400.000 pezetarainoko isuna jarriko diete alderdi, baterakunde, batasun eta hautatzaile-bazkunei, eta hala badagokio, hautagaiei, hauen hautagai-zerrendak aldarrikatu eta gero, beren hautagai-zerrenda osoa hauteskundeetatik kentzen badute.

Seigarren Saila: Hautagaien eta Hautagai-zerrenden aldarrikapenaren aurkako jazarpenak

atala.-

Aldarrikapena egitetik aurrera, bazter geratutako ezein hautagaik eta aldarrikatutako edo aldarrikapena ukatu zaien hautagai-zerrenden lurralde-ordezkariek bi eguneko epea izango dute Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeen aldarrikatze-erabakien aurkako jazarpena Administrazio-Auzipidetarako Auzitegiaren aurrean egiteko. Jazarpena aurkeztekoan bertan aurkeztu beharko dituzte, bidezko egiaztapideekin batera, bidezko eritzitako aldezpenak.

Aurreko idazatian ohartematen den jazarpena egiteko aldia aldarrikatutako hautagaiak argitara daitezenetik hasiko da kontatzen, bazter utzi denaren edo direnen ordezkariari arauzko jakinarazpena egitearen kaltetan gabe.

Epai-erabakia jazarpena egin ondorengo bi egunen barruan eman beharko da eta sendo eta gora jo-ezinekoa izango, Konstituzio-Auzitegiaren aurreko babes-ihardupidearen kaltetan gabe. Azken honetarako, atal honetan araupetzen den jazarpenaz betetakotzat joko da Konstituzio-Auzitegiari buruzko Oinarrizko Legearen 44.1.1) atalean jarritako baldintza.

Babes-eskea bi eguneko epearen barruan egin beharko da, eta Konstituzio-Auzitegiak hurrengo hiru egunen barruan eman beharko du horri buruzko erabakia.

II. ATALBURUA

HAUTESKUNDE-EKINTZALDIA

Lehenengo Saila: Erabaki orokorrak

atala.-

Botua erakarri-asmoz egindako legepeko ekintza guztiek osatzen dute hauteskunde-ekintzaldia. Hautagaiek, alderdiek, baterakundeek, batasunek edo hautatzaile-bazkunek egin ahal izango dituzte ekintza horiek.

Hauteskunde-ekintzaldiak hamabost egun iraungo du eta hauteskunde-egunaren bezperako gauerdi-gauerdian bukatu beharko du.

Eusko Jaurlaritzak, hauteskunde-garaian, erakunde-kanpaina bat egingo du, Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeei buruzko argibideak emateko eta horietan esku hartzera bultzatzeko. Argibide hauek emango ditu: bozketak noiz eta non izango diren, hautesleak nortzuk diren, botoa emateko modua zein den eta postaz nola eman daitekeen botoa, eta bozketaren inguruko gainerako izapideen berri; dena den, inola ere ez du eragingo hautesleen botoaren aukeran. Erakunde-kanpaina aurrera eramateko, Euskal Autonomia Erkidegoaren baitako jabego publikoko komunikabideetako tarteak erabiliko dira, dohainik, eta baita Autonomia Erkidegora mugatuta dauden Estatuaren jabetzakoak ere.

Aurreko idazatian agindutakoa salbu utzirik, 1. idazatian esandako lege-nortasundunez besteko inork ez du hauteskundeetarako deia egiteko egunetik aurrera hauteskunde-ekintzaldirik egiterik izango, Konstituzioko 20. atalean esaten denaren kaltetan gabe.

Bigarren Saila: Hauteskunde-zabalkundea

atala.-

Ertzaintzako, Miñoien Saileko, Udaltzaingoetako, Estatuko Gudarosteetako edo Segurantza-Sail eta Indarretako iharduneango kide guztiei, eta bai iharduneango Epailari, Auzimaisu eta Salatariei eta Hauteskunde-Batzordetakoei ere, debekatu egiten zaie hauteskunde-zabalkunderik edo hauteskunde-ekintzaldiko beste ezein ihardun egitea.

atala.-

Hauteskunde-zabalkundea ez da inolako administraritza-artapean egongo, ez eta Hauteskunde-Batzordeenean ere.

Iritzi edo adierazpen-mailako hogenei darizkiekeen lege-hauspenak gaitasundun Epailaritzapekoak izango dira, ez beste inorenak.

atala.-

Lege honen 68. Ataleko 2. idazatian jartzen den aldiaz kanpo botoak bereganatzeko zuzendutako iragarpen-ekintzak egitea debekatu egingo zaie hautagaiei, politika-alderdiei, baterakundeei, batasunei edo bazkunei. Honen ondorioetarako, honako hauei eritziko zaie iragarpen-ekintza, bertan botoa zuzenean eskatzen ez bada ere:

1. Herri zein norbanako-jabetzapeko gizarte-adierazpideetan iragarkiak jartzea.

2. Kalean iragarki-oholtzak, banderatxoak, pankartak, hornirudiak, etabar jartzea.

3. Artez zein postabidez, gutunak nahiz liburuskak banatzea.

Baldin eta botoa eskatzen ez bada, alderdi, baterakunde, batasun edo bazkunek ideiak eta eritziak zabaltzeko eta, orohar, Lege-Antolapidetzak aitortzen dizkien egitekoak gauzatzeko ohizko ekintzapideak, eta bereziki, hautagaiak eta egiturauak aurkeztea, ez dira aurreko zenbakian araupetzen den debekuan sartuko.

Boto-emanketaren egunean ez eta bezperan ere, hautagaiek, alderdiek, baterakundeek, batasun edo bazkunek ez dute gizarte-adierazpideetan botoa hartzera jotzeko inolako agiriko agerpen eta adierazpenik egiterik izango.

atala.-

– Hauteskunde-kanpainan zehar, egunkari eta irrati pribatuetan iragarkiak kontratatzeko eskubidea izango dute hautagai-zerrendek, baina iragarki horietan egindako gastuak ezin izango du lege honen 147.2. atalean alderdi, federazio, koalizio eta haustesle-taldeentzako gehienez ere jarritako gastu-mugaren %20 baino handiagoa izan.

– Hauteskundeetako iragarkien tarifak ez dira izango merkatuko gainerako iragarkientzat indarrean daudenak baino garestiagoak, eta hautagai- zerrenden artean ere ez da inolako bereizkeriarik egingo iragarki horiek sartu edo ez, duen prezioa nahiz kokalekua dela eta. Gainera, berariaz adierazi beharko da zer diren iragarki horiek.

– Ezin izango da hauteskundeen iragarkiak egiteko telebista pribatuetako tarterik erosi.

Hirugarren Saila: Herri-tegi eta tokiez baliatzea

atala.-

– Udalek, beti, honako hauen zerrendak gertu eta unean-uneangotuta eukiko dituzte:

1. Hauteskunde-ekintzetarako egokituko diren agintaritzaren tegien eta herri-baliapidetarako zabalduko direnen zerrenda bat. Horretarako, tegi horien jaurgoa izan dezaten ihardutze-erakundeekin utzi ditzateneko arartekotzak egingo dituzte, horietaz baliatzeko egunen eta orduen egutegi bat zehaztuz.

2. Doango irudi-idatzizko zabalkundea egiteko gordetako tokien zerrenda, esaterako, zutoinak, kaleargiak, gelatxoak eta gainerako herri-jabetzapeko tokiak.

– Debekatu egiten da ezein pintada egitea aurreko lerroaldeko b) letran aipatzen diren toki eta guneen kanpoaldean.

Era berean, honelakorik ere ez da jartzerik izango:

• Banderatxo, xingola eta antzeko elementurik.

• Eranskailurik, bide-seinale edo hiri-seinaleztapenerako beste elementuetan.

• Beste inolako propaganda grafikorik, panel, baranda, murru, lorategi eta abarretan, ez eta kartelik ere, Udalak horretarako jarritako lekuetatik kanpo.

• Lurrean ezarritako tripode edo antzekorik.

• Ez eta ere bandera edo pankartarik.

  Azkenik, debekatuta dago, orobat, orriak jaurtitzea.

  74. atala.-

  1. Hauteskundeetarako ekintzetan jendaurrean ihardutzeak batzar-eskubideari buruzko legeetan jarritakoa izango du araupide. Jaurtze-agintaritzari gai honetan aitortzen zaizkion ahalmenak Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeeek bereganatutzat ulertuko dira.

  2. Nolanahi ere, jaurtze-agintaritzak herri-bakeari buruzko aginpideei eutsiko die, eta alde honetatik, Batzordeek eurei jakinarazi dakizkien bilkuren berri eman beharko diote.

  75. atala.-

  1. – Ordaindu gabeko irudi bidezko propaganda egiteko gordetako lekuetatik kanpora— lege honetako 73.1.b) atalean aipatzen dira leku horiek—, alderdi politiko, hauteskundeetarako federazio, koalizio eta taldeek baimena eskuratu duten merkataritza-guneetan baino ezin izango dute kartelik nahiz beste propaganda-modurik jarri.

  2. – Hautagai-zerrendek era horretako iragarkietan ezin izango dute lege honetako 147.2. atalean aurreikusitako gastu-mugaren %25 gainditu.

  3. – 73. atalean agindutakoetarako, udalek, hauteskundeetarako deia egin eta hurrengo zazpi egunen barruan, iragarkiak dohainik jartzeko erabilgarri dauden tokiak zeintzuk diren jakinaraziko diote kasuan kasuko eskualdeko hauteskunde- batzordeari.

  4. – Batzorde horrek zuzentasunez banatuko ditu esandako tokiak, hautagai-zerrenda guztiek toki erabilgarri bakoitzean azalera berdina eta antzeko baliagarritasuna izateko moduan banatu ere.

  5. – Hautagaiak zeintzuk diren adierazi ondorengo bigarren egunean, batzordeak hautagai-zerrenda bakoitzaren lurralde-ordezkariari edo haren eskudunari bakoitzaren iragarkietarako gordetako tokiak zeintzuk diren adierazi beharko dio.

  76. atala.-

  1. 74. atalean agindutakoetarako, Udalek, deia egin ondorengo hamar egunen barruan, hauteskunde-ekintzak doan egiteko gordetzen diren toki ofizialak eta herri-tokien berri emango diote Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeari, eta honek, berriz, Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeari jakinaraziko dio.

  2. Toki horien zerrendan, toki bakoitza erabil daitekeeneko egunak eta orduak adierazi eta horiek deia egin ondorengo hamabost eguneko epearen barruan, Kondaira-Lurraldeko Aldizkari Ofizialean argitaratu beharko dira. Hortik aurrera, hautagai-zerrenden ordezkariek edo hauenn eskudunek esandako tegiez eta tokiez baliatzeko eskea egin ahal izango dute Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeen aurrean.

  3. Hautagaien aldarrikapena egin ondorengo laugarren egunean, Eskualdeko Batzordeek tegi eta toki erabilgarrien izandako eskeen banaketa egingo dute, eta, eskari berbera batek baino gehiagok egitea gertatuz gero, aukera-berdintasunaren irizpideari jarraituz eta, osagarri gisa, barruti berean, Eusko Legebiltzarrerako azken hauteskundeetan botorik gehien ateratako alderdi, baterakunde edo batasunen lehentasunen arabera. Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeek ematen zaizkion tegiak eta tokiak jakinaraziko dizkiote hautagai-zerrenda bakoitzaren lurralde-ordezkariari edo honen eskudunari.

  77. atala.-

      Hautagai-zerrenda batekoek Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeak banakuntzari buruz hartutako erabakiak modu larrian edo behin eta berriz haustea gertatuz gero, hauspenaren ondorengo berrogeita zortzi orduen barruan horri buruz hartutako erabakiz, hautagai-zerrenda hori tegien eta irudi-idatzizko irarkiak jartzeko doango tokien banakuntza egitean kanpo utzi ahal izango da. Kanpo uzte hori, izan daitezkeen herri eta administrazio-alorreko erantzun-beharren kaltetan gabekoa izango da.

  78. atala.-

  1. Politika-alderdi, baterakunde eta batasunek izan ditzaketen administraritza-alorreko erantzukizunen kaltetan gabe, irudi-idatzizko ezein iragarketa-moetek eraikintzetan egindako kalteegatikako herrilege-alorreko erantzunbeharra izango dute.

  2. Hautatzaile-bazkunen izenpetzaileek bateango erantzukizuna izango dute.

  79. atala.-

      Baimenik gabeko tokietan idatzi-irudizko iragarkiak jartzeagatik edo idazketak egiteagatik, Udalak 500.000 pezetarainoko zigorrak jarri ahal izango ditu, horretarako hasiarazitako espedientearen bitartez eta doakionari entzun ondoren.

  80. atala.-

  1. Politika-alderdi, baterakunde, batasun edo hautatzaile-bazkunek, hauteskundeak egin eta hurrengo hamabost egunen barruan idatzi-irudizko iragarkiak jarri zituzteneko tokietatik kendu egin beharko dituzte.

  2. Politika-talde berezien idatzi-irudizko iragarkiak elkargainduz jarri daitezenean, horiek kentzea jarri dituztenetako azkenekoari dagokio.

  3. Aurreko zatietan ohartemandakoa betetzen ez bada, Udalek egingo dute idatzi-irudizko iragarkien garbiketa. Garbiketa horren zioz gertatu eta hauteskundetarako herri-laguntzaren hartzekodun izan daitezen hautagai-zerrenda arau-hausleei leporagarri izan dakizkien gastuak Eusko Jaurlaritzako Ekonomi eta Herriogasun-Sailari bidali ahal izango zaizkio; honek, gastuen diru-zenbatekoa dagokien diru-laguntzetatik kenduko du gero Udalei itzultzeko. Politika-talde arau-hausleek diru-laguntzarik iritsi ez badute, Udalek dagokien diru-zenbatekoagatikako tiramena egingo dute. Horri erantzuten ez bazaio Epaitegien aurrean eskatu ahal izango da hertsipen-bidez.

     Laugarren Saila: Herri-jabetzapeko mezubideez baliatzea

  81. atala.-

  1. Herri-jabetzapeko mezubideetan ez da hauteskundetako zabalkunde-emanaldirik akuratzerik izango.

  2. Hauteskunde-kanpainan zehar, Euskal Autonomia Erkidegoaren baitako jabego publikoko komunikabideetako eta Autonomia Erkidegora mugatuta dauden Estatuaren jabetzako komunikabideetako tarteak erabili ahal izango dituzte, dohainik, Eusko Legebiltzarreko hauteskundeetara aurkezten diren alderdi politiko, federazio, koalizio eta taldeek.

  3. Emanaldi horien banaketa alderdi, bazkun edo baterakunde bakoitzak Eusko Legebiltzarrerako izandako aurreko hauteskundeetan izandako guztizko botoen eretzean eginezkoa izango da.

  82. atala.-

  1. Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordea izango da, mezubideen jabea dena dela, horietatik egin daitezen hauteskunde-zabaldundeko doango emanaldien banakuntza egiteko gaitasunaren jabe den agintaritza bakarra. Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordearen esanetara, esandako emanaldien banakuntza-saloa egiteko, Irrati-Telebistako lantaldea izango da.

  2. Lantalde hori Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeak hautagaien zerrendak aldarrikatu ondorengo hirurogeita hamabi orduren barruan izendatuko du eta osatu, deiaren gai diren hauteskundeetan eskuhartzen duten eta bukatzen den legegintzaldian Eusko Legebiltzarra eratzean ordezkotzarik zuten alderdi, bazkun, elkarte edo baterakundeetako bakoitzeko ordezkari banak osatuko dute. Ordezkari horiek, Eusko Legebiltzarrarren aurreko legegintzaldi-hasierako osakeraren arauera, heineko indarreko botoa emango dute.

  3. Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeak, aurreko idazatian esandakoari jarraiki hautatutako ordezkarien artetik, Lantaldeko Lehendakaria ere hautatuko du.

  83. atala.-

  1. Herri-jabetzapeko irrati eta telebista bakoitzeko, eta hauek izan ditzaten saio-eremu ezberdinetako doango hauteskunde-zabalkunderako aldiak honako taula honen arauera egingo dira:

     1. Eusko Legebiltzarrerako izandako azken hauteskundeetan eskuhartu ez edo ordezkaririk lortu ez zuten alderdi, baterakunde, bazkun eta batasunentzat eta, ordezkaririk lortu arren, Autonomi Elkartean emandako baliozko botoen guztizkoaren ehuneko 5ekoa lortu ez zutenentzat, hamar minutu.

     2. Eusko Legebiltzarrerako izandako azken hauteskundeetan ordezkorik lortu bai, baina a) idazatian esandako botoen guztizkoaren ehuneko 5ekotik 20 bitartekoa lortu zuten alderdi, baterakunde, hauteskunde-bazkun eta batasunentzat, hogei minutu.

     3. Eusko Legebiltzarrerako izandako azken hauteskundeetan ordezkorik lortu bai, eta a) idazatian esandako botoen guztizkoaren ehuneko 20koa gutxienez lortu zuten alderdi, baterakunde, hauteskunde-bazkun eta batasunentzat, hogeita hamar minutu.

  2. Aurreko idazatian esandako herri-jabetzapeko mezubideetan doango hauteskunde-zabalkundea egiteko tarteak izateko eskubidea hautagai-zerrendak Euskal Herriko Autonomi Elkarteko hiru hauteskunde-barrutietan aurkez ditzaten alderdi, baterakunde, hauteskunde-bazkun eta batasunek izango dute.

  3. Bere hautagai-zerrendak hauteskunde-barruti baten edo bitan besterik aurkeztu ez ditzaten alderdi, baterakunde, bazkun eta batasunek atal honetako lehenengo idazatian ezarritako taularen arabera, aurkezpena egiten dutenekotik gora gabeko lur edo irratsaio-eremuko dituzten irrati eta herri-mailako telebistetan doango hauteskunde-zabalkunderako eskubidea izango dute. Aurreko hauteskundeetan lortutako botoak kontatzeko, kasu honetan, hauteskunde-barruti bakoitzari egingo zaio arreta.

  4. Atal honetako lehenengo lerroaldian esandako baliozko botoen guztizkoaren ehunekoen kontaketa egiteko, Eusko Legebiltzarrerako lehenago izandako hauteskundeetan bazkun edo baterakundeetako partaide izandako alderdi bat hauteskundeetara aurkez dadinean, bazkun edo baterakunde horretako alderdi bakoitzak bukatzen den legegintzaldian Eusko Legebiltzarra eratzean izan zituen legebiltzarkideen kopuruaren heinean egingo da boto-banaketa.

  84. atala.-

      Hauteskunde-ekintzaldiari hasiera eman baino lehen, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeak hauteskundeetara aurkezten diren politika-alderdi, baterakunde, bazkun eta batasunek hauteskunde-zabalkundearen emanalditarako izango dituzten uneak eta hurrenkera zehaztuko ditu, beti ere, Eusko Legebiltzarrerako izandako aurreko hauteskundeetan boto gehien lortu zituztenen nahiak kontutan izanik.

  85. atala.-

      Jabetza publikoko komunikabideen antolaketak bermatu egingo du komunikabide horiek, beren informazio-saio guztietan, neutraltasunez eta aniztasun politiko eta sozialez jokatuko dutela, informazio-askatasunari zor zaion errespetuari kalterik egin gabe. Nolanahi ere, komunikabide horien administrazio-organoek hauteskunde- aldian hartutako erabakiak errekurritu ahal izango dira Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordearen aurrean.

      Boskarren Saila: Zuzenketak egiteko eskubidea

  86. atala.-

      Hauteskundeetara aurkeztutako alderdi, baterakunde, bazkun eta batasunetako hautagai edo agintariei buruzko gertaerarik edozein mezubidetatik zabaldu eta horiek hauei zehaztasunik gabeko edo horien zabalkundea kaltegarri izan dakiekeela eritziko balie, zuzenketarako eskubideaz baliatu ahal izango dute, martxoaren 26ko 2/1984 Oinarri-Legean ezartzen denaren arauera, honako berarizkotasun hauek izanez:

      1. Zuzenketa egin nahi zaioneko albistea argitaratu ondorengo hiru egunetan zuzenketa argitaratzeko biderik ematen ez duen aldizkotasunez ateratzen den argitalbidez emango balitz, mezubideko zuzendariak, eskualde bereko eta antzeko zabalkundea izanezko beste mezubide baten, bere pentzutan argitaratu arazi beharko du.

      2. Esandako Oinarri-Legearen 5. ataleko 2. idazatian araupetzen den hitzezko epaia, eskea egiten den egunaren hurrengo lauen barruan izango da.

         Seigarren Saila: Hauteskunde-Itaunketak

  87. atala.-

      Eusko Legebiltzarreko hauteskundetarako deia egiten den egunetik hauteskunde-eguna bitartean, hauteskunde-itaunketak argitaratzeko honako jaurpidea ezarriko da:

  1. Ikerketa-ekintzaldiak nahiz itaunketak egiten dituzten guztiek, horien argitalpen guztietan ere azaldu beharko dituzten eta ondoren ematen diren zehaztasunak lan horiekin batera emateko ardura izango dute:

     1. Ikerketa-ekintzaldia egin duen herri nahiz norbanako-alorreko antolatzaile edo erakundearen edo norbanakoaren izena eta egoitza, baita lan hori egiteko agindua eman duenarena ere.

     2. Ikerketa-ekintzaldiaren teknika-aldetikako ezaugarriak; hauen artean nahitaez honako alderdi hauek azaldu beharko dute: usiketa-modua, usiketaren maila, horren okerrerako tartea, ordezkotza-maila, itaunketak egin zaizkienak aukeratzeko erabilitako bidea eta bertatik bertako lana noiz egin zen.

     3. Galdegaitan erabilitako gai guztiak eta horietako bakoitzari erantzunik eman ez diotenen kopurua.

  2. Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordea argitaratutako ikerketa-ekintzaldietako xehetasun eta adierazpenetan gezurrik, xehetasun-gordeketarik edo nahita egindako aldaketarik gabeak izateaz arduratuko da, baita aurreko lerroaldian esandako berezitasunak behar bezala betetzeaz eta atal honetako 7. idazatian ezarritako debekuari men egiteaz ere, Hauteskunde-Batzorde Nagusiaren agintepideen kaltetan gabe.

  3. Aurreko idazatian ohartemandakoari jarraiki, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeak, argitaratutako ikerketa-ekintzaldi edo itaunketa egin duenari, beharrezkotzat jo ditzan egiaztaketak egin ahal izateko, egoki eritzitako osagarrizko teknikazko argipideak eskatu ahal izango dizkio.

     Argipide hauetan ez da, indarrean dauden legeen arauera, enpresak berak nahiz honen bezeroak erabiltzekoak diren gaiei buruzko xehetasunak hartzerik izango.

  4. Lege honetako aginduak zapalduz, ikerketa-ekintzaldirik argitaratu edo horren zabalkunderik egin duten mezubideak Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeak eskatutako zuzenketak, horien nondikakoa eta zuzenketaren zergatia iragarriz, zuzenketaren gai den albisteak izan zuen irratsaio nahiz telesaio edo argitalpeneko orri berean hiru egunen barruan argitaratzera eta horien zabalkunde egitera behartuta egongo dira.

  5. Aldatu nahi den ikerketa-ekintzaldi edo itaunketa, bere aldizkotasunagatik, zuzenketa jasotzetik hiru egunen barruan egiteko bide ematen ez duen argitalpenean egina izango balitz, mezubide horretako zuzendariak, gorabehera hori aditzera emanez eta esandako aldiaren barruan, zuzenketa, eskualde bereko eta antzeko salmenta-kopurua izanezko beste mezubide baten, bere pentzutan argitaratu beharko du.

  6. Batzordearen itaunketei eta ikerketa-ekintzaldiei buruzko erabakiak doakienei jakitera eman eta argitaratu egingo dira. Hauteskunde-Batzorde Nagusiaren aurrean jazarri ahal izango dira erabaki horiek, Lege honen 134. atalean ohartemandako moduan.

     Hauteskunde-Batzorde Nagusiaren erabakiak Administraritza-Auzipidetako Aginte-mendearen aurrean jazarri ahal izango dira, hori Araupetzeko Legean ohartematen denez eta aldezaurre birrabiatze-eskea nahitaez egin beharrik gabe.

  7. Boto-emanketak izateko egunaren aurretiko bostetan debekatuta egongo da, mezubidea dena dela, hauteskundeei buruzko ikerketa-ekintzaldiak argitaratzea eta horiek ezagutzera ematea.

     Boto-emanketako egunean ere debekatuta egongo da, hauteskundeei buruzko ikerketa-ekintzaldi nahiz behin-behingo emaitzak, arratsaldeko 8ak aurretik, edozein mezubidetatik ematea.

     Bietan, dagokion Hauteskunde-Batzordeak 50.000 pezetatik 400.000 arteko isuna ipiniko du.

  8. Hauteskundeen deialdia egiten denetik bozketa egin baino bost egun lehenagora arteko epean, administrazio publikoen baitako erakunderen batek boto-asmoari buruzko inkestaren bat edo hauteskundeetarako sondeoren bat egiten badu, azterketa horien emaitzen berri hauteskundeetan parte hartuko duten erakunde politikoei eman beharko zaie eskabidea egiten dutenetik berrogeita zortzi ordu igaro baino lehen. Horretarako, inkesta edo sondeoa egin duen erakundeak dena delako azterketa egin dela jakinarazi beharko dio Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeari, azken horrek azterketen berri eman diezaien hautagai-zerrenden ordezkari orokorrei. Horrela, ordezkari horiek inkesta edo sondeoak eskatu ahal izango dituzte.

     III ATALBURUA

     BOTO-TXARTELAK ETA ESKUTITZ-AZALAK

  88. atala.-

  1. Jaurlaritzak Dekretoz zehaztuko ditu boto-txartelen eta eskutitz-azalen eredu ofiziala eta horiek izan beharko dituzten ezaugarriak, baita Lege honetan ohartemandako atabaka, tegi eta gainontzeko agirienak ere. Boto-txartel, eskutitz-azal eta gainontzeko hauteskunde-agirien irarketako, gertaketako eta eskuraketako baldintzak Dekretoz zehaztuko dira.

  2. Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeek onartuko dute, Lege honetan ezarritako irizpideen eta aurreko idazatian ohartemandako Dekretoan zehaztu daitezenen arauera, beren hauteskunde-barrutirako boto-txartelen eredu ofiziala.

  89. atala.-

  1. Kondaira-Lurraldeetako Hauteskunde-Batzordeek egingo dute Eusko Legebiltzarrerako Hauteskundeetan eskuhartzen duten politika-taldeek gertatutako boto-txartel eta eskutitz-azalak aurreko atalean esandako Dekretoan zehaztutako eredu ofizialari atxikizkoak direlako egiaztapena.

  2. Hauteskunde-ekintzaldiak dirauen artean, politika-alderdi, baterakunde, hauteskunde-bazkun eta batasunek botoa emateko eskubideaz baliatzeko baliozkoak izango diren boto-txartel eta eskutitz-azalak irarri eta hautatzaileen artean banatu ahal izango dituzte. Boto-txartel horiek, boto-emanketako egunean, ez da, ezergatik, Hauteskunde-Idazguetan eskaintzerik izango.

  90. atala.-

  1. Eusko Jaurlaritzak Herrizaingo-Sailaren bidez egingo ditu boto-txartel, eskutitz-azal eta hauteskundeei buruzko gainontzeko agiritan nahiko aukerak izateko bermapideak, gero Hauteskunde-Mahaietara Lege honetako 88. atalean ohartemandako Dekretoan finka dadin unean eta baldintzatan bidaltzeko, haiek Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeei eskuratzea bermatuz.

  2. Boto-txartelen gertaketari hautagai-zerrenden aldarrikapena egin bezain azkar ekingo zaio. Gertatutako lehenengo boto-txartelak Atzerrian bizi direnek emateko postazko bototarako izango dira.

  3. Lege honetako 67. atalean ezarritakoaren arauera, hautagai-zerrenden aldarrikapenaren aurkako jazarpenik egin baldin bada, horrek hartzen dituen boto-txartelen gertakuntza, jazarpena egin zaieneko hauteskunde-barrutian, jazarpen horiei buruzko erabakia eman arte atzeratuko da.

  91. atala.-

  1. Boto-txartel, eskutitz-azal eta hauteskundeei buruzko gainontzeko agirietako idazkiak Autonomi Elkartean ofizial diren bi hizkuntzetan irarriko dira.

  2. Boto-txartelek honako xehapen hauek izan beharko dituzte berebaitan:

     1. Hautagai-zerrendaren izena, izenlaburrak eta ikurra.

     2. Hautagaien izenak, hautagai-zerrendan jarritako hurrenkeraren arauera, ordezkoenak jarri gabe.

        IV ATALBURUA

        ARTEKARIAK ETA AHALDUNAK

        92. atala.-

        1. Hautagai-zerrenda bakoitzaren lurralde-ordezkariak edo dagokion Eskualdeko Hauteskunde-Batzordean horren izeneko direnek, Hauteskunde-Mahai bakoitzeko, bertan egonik, boto-emanketa jarrita dauden arauei atxikiz egiten dela egiaztatuko duten bi Artekari izendatu ahal izango dituzte.

        2. Artekari-ihardunetarako Lege honetako 2. atalean esaten den hautatzaile delako baldintza eskatu ahal izango da, bere lanak egingo ditueneko Mahaia dagoeneko hauteskunde-barrutiko izan beharko duela.

        3. Izendapena orri hondodunetan egin, eta izendatze-eguna eta izenpea daramatzaten izendapen-agiriak emanaz egingo da.

        4. Artekariak izendatzea boto-emanketako egunaren aurreko herena arte egin ahal izango dira.

        5. Artekari bakoitzari buruzko orri-talonarioak bost orrikoak izango dira: bata, ja-torrizkoa, ordezkariak edo honen izene-koak gorde dezan; bigarrena artekariari emango zaio izendapen- agiri gisa erabil-tzeko; hirugarrena eta laugarrena kasuan kasuko eskualdeko hauteskundebatzor- dera bidaliko dira, batzordeak horie-tako bat artekariak kide diren hauteskunde-mahaira bidal dezan eta bestea botoa emateko eskubidea duten mahaira bidal dezan, bertako hautatzailezerrendatik kentzeko; bosgarrena, berriz, kasuan ka-suko eskualdeko hauteskunde-batzordea-ren eskuetan geratuko da.

        6. Ordezkariak edo honen izenekoak, hautagai-zerrendak aldarrikatzeko aldiaren bigarren egunetik hasi eta boto-egunaren aurreko berrogeita zortzi orduak artean, Artekarien izendapen-agiriak Eskualdeko Hauteskunde-Batzordean aurkeztuko ditu.

        7. Atal honen 2. idazatian agindutako baldintzak betetzen direla Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeak egiaztatu ahal izateko, honek dagokion Kondaira-Lurraldeko hauteskunde-erroldearen aldaki erabilgarria bat bere esku izango du.

        8. Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeak Hauteskunde-Mahaiei orri hondodunaren hirugarren edo laugarren zatiak igorri, hauek boto-emanketako egunean eratzen direnean euren esku izateko moduan igorriko dizkie.

        9. Horiek boto-egunean Mahaian sartzeko, Lehendakariak eta Mahaikideek horiek dakarten izendapen-agiria Mahaiak daukan orri hondodunarekin bat datorrela egiaztatu beharko dute. Ezezkoan, edo orri hondodunik ez izatea gertatuz gero, tokia eman ahal izango zaie, baina gorabehera hori Mahaiaren Agirian erasota utziz.

        10. Artekari bat Hauteskunde-Mahaira bere artekarigoa izendapen-agiriz egiaztatuz aurkeztu dadinean, Lehendakariak, Mahaiak orri hondoduna oraindik hartu ez badu ere, Mahaiko kide izateko baimena emango dio. Hala ere, artekariak ez du bertako artekari-izendapena dueneko Mahaian botoa ematerik izango.

            Mahaiak orri hondoduna jadanik hartuta euki eta artekaria izendapen-agiririk gabe joaten bada, bere nortasuna egiaztatu ondoren Mahaiko kide izateko baimena emango zaio, orduan botoa Mahai horretan emateko eskubidea duela.

        11. Artekaria Mahaira goizeko zortzi terdiak baino beranduago, Mahaiaren eratze-agiria gertatu ondoren azalduko balitz, Lehendakariak ez dio bere karguaren jabetzarik emango, baina botoa Mahai horretan eman ahal izango du.

        93. atala.-

        1. Artekariek hauteskunde-mahaiko eztabaidetan hizpidea bai baina boto-eskubiderik gabe eskuhartuko dute, boto-emanketa eta boto-kontaketa ondo egin daitezeneko laguntza emanez, Lehendakariarekin eta Mahaikideekin batean hauteskunde-bideak Legeak dioenez egin daitezenari arreta eginez.

        2. Legearen arauera, Artekariek honako hauek egin ahal izango dituzte:

           1. Mahaiaren Erakuntza eta Boto-kontaketako Agiriaren, Bilkurako Orotariko Agiriaren edo horietako jakineko zati baten egiaztagiriak eskatu. Hautagai-zerrenda bakoitzeko ez da egiaztagiri bana besterik emango.

           2. Hautatzailearen nortasunari buruzko jazarpena: hau agerian egin beharko dute.

           3. Nahi badute, boto-emailearen izena eta zenbagarrena idatzi.

           4. Boto-emanketa egitean, Lehendakariak irakurritako boto-txartela ikusteko eskatu.

           5. Mahaiak ebatzi beharko lukeen edo bere ustez gaizki ebatzi den ezein hauteskunde-egintza edo egiketari buruz bidezko eritzitako gaitzespenak eta zuzenketa-eskeak, bere gaitzespen eta zuzenketa-eskea Bilkurako Orotariko Agirian erasota utzi-arazteko eskubidez.

        3. Artekari direla egiazta dezaten inoren konturako langileek eta herri-lanariek, boto-emanketako eguna lan-egun bada, egun horretako lanaldirako ordaindutako baimena izateko eskubidea izango dute. Dena dela, biharamonean lanaldia bost orduz gutxitzeko eskubidea izango dute.

        94. atala.-

        1. Hauteskundetara aurkeztu daitezen politika-talde guztiek, boto-emanketako egun bera artekoan, hautagai-zerrendako lurralde ordezkariaren bidez eta horretarako egindako esku-ematez, hauteskunde-egintza eta egiketetan hautagai-zerrendaren ordezkari izan daitezen Ahaldunak izendatu ahal izango dituzte.

        2. Ahaldun-egitekoetarako, Lege honetako 2. atalean esaten den hautatzaile delako baldintza baino ez da eskatzerik izango.

        3. Ahaldunak bere egitekoak hauteskunde-barruti baten baino gehiagotan, Eskualdeko Hauteskunde-Batzorde bati baino gehiagori dagozkien sailetan edo Eskualde-Barruti bereko Sailetan bete behar ditzanaren arauera, Ahaldungoa, noiz nola, Autonomi Elkarteko, Kondaira-Lurraldeko edo Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeko Eskribauaren edo Idazkariaren aurrerako izango da. Hauteskunde-Batzordeak ezarritako eredu ofizialaren arauera emango da beharrezko egiaztagiria. Horretarako, Hauteskunde-Batzordeek beren eremuko Hauteskunde-Erroldearen aldaki erabilgarria bat beren esku izango dute.

        4. Ahaldunek Artekarien eskubideak eurak izango dituzte. Lehendakariak nortasun-agiria eta egiaztagiriak erakusteko eskea egin ahal izango die. Bere botoa Hautatzaile-Zerrendango erasopenaren arauera dagokien Sail edo Mahaian eman beharko dute.

        5. Ahaldun direla egiazta dezaten inoren konturako langileek eta herri-lanariek, boto-emanketako egunean ordaindutako baimena izateko eskubidea izango dute.

        95. atala.-

            Artekari eta Ahaldunek ordezkatzen duten politika-erakundearen izen, ikur eta izen-laburrak izanezko gehienez 10 x 10 zmko ikur-buru edo itsaskiak erabili ahal izango dituzte, baita Artekaria-Interventor edo, hala badagokio, Ahalduna-Apoderado hitza ere, ezagupidetarako xede hutsez.

        96. atala.-

            Boto-emanaldiak dirauen bitartean, hauteskunde-mahai bakoitzean, hautagai-zerrenda bakoitzeko artekari edo ahaldun-lanetan, ez dute hiru lagunek baino gehiagok aritzerik izango.

            V ATALBURUA

            HAUTESKUNDE-MAHAIEN ERAKETA

        97. atala.-

        1. Lehendakaria, bi Mahaikideak, horietako bakoitzaren ordezkoak eta Artekariak goizeko zortzietan bilduko dira Mahaia egon dedineko tegian.

        2. Lehendakari bat eta bi Mahaikide bertan egon ezik ez da Mahaia eratzerik izango.

        98. atala.-

        1. Izendatutakoak, hala behar izanez gero, hurrengoez ordezkatuko dira, horien hurrenkeraren arauera.

        2. Lehendakaria azalduko ez balitz, lehenengo ordezkariak hartuko du bere tokia. Hau ere azalduko ez balitz, honen bigarren ordezkariak hartuko du haren tokia, eta hau ere azalduko ez balitz, lehenengo Mahaikideak edo bigarrenak, hurrenkera honi jarraiki hartuko du Lehendakaritza. Azaldu ez diren Mahaikideen edo Lehendakaritzaz jabetzen direnen ordezkotzan hauen ordezkoak jarriko dira.

        3. Mahaia eratzea ezinezko egiten duten huts-egiteak gertatuz gero, Artekariek edo bertan dauden norbanakoek, berehala, Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeari jakinaraziko diote, eta horrek ordezkari bat izendatuko du. Hau hauteskunde-sailera joango da, bertan daudenen artetik Mahaiko kide berriak izendatzeko. Dena dela, Batzordeak, gertatutakoaren berri, Herri-Salataritzari emango dio eta, hori, Mahaiko kideen edo azaldu ez ziren hauen ordezkoen agiango zigor-erantzukizuna argi uzteko.

        4. Aurreko zatian esandakoa dena dela, boto-emanketari hasiera emateko legez jarritako ordua baino beste bi geroago, Mahaiak osatzerik izango ez balitz, atal honetako hirugarren zatian izendatutako ordezkariak gora-behera honen berri Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeari emango dio eta honek, Mahai horretan boto-emanketa berriak hurrengo bi egunen barruan izateko deia egingo du. Deiaren aldaki bat boto-emanketako aretoko atean berehala jarriko da eta Mahai berriko kideak agindu-bidez izendatuko ditu.

        99. atala.-

        1. Hauteskunde-Mahai bakoitzean atabaka bat izango da.

        2. Hauteskunde-Mahai bakoitza dagoeneko areto berean hormaren kontrako tegitxo bat izan beharko du, hautatzailea bakarrik egon ahal izateko bide.

        3. Era berean, tegitxoan, hautagai-zerrenda bakoitzeko aski eskutitz-azal eta boto-txartel egongo dira.

        4. Mahaia eratzeko orduan nahiz geroagoko edozein unetan, hauteskundearetoan osagai hauetakoren bat ez izatea gertatuz gero, Mahaiko Lehendakariak orduantxe jakinaraziko dio Eskualdeko Batzordeari, eta honek beharrrezko zuzkiketa egingo du.

           100. atala.-

        1. Lehendakariak, boto-emanketarako ordua baino lehen, horrek berak, Mahaikideek eta egiaztatutako izendapen-agirien jabe izan daitezen Artekariek izenpetutako eratze-agiria egingo du.

        2. Agiri horrek honako hauek izan beharko ditu nahitaez berebaitan:

           1. Lehendakariaren eta Mahaikideen izenak eta nortasun-egiaztapenak.

           2. Bertan dauden Artekariak, eta zein hautagai-zerrendaren izenekoak diren.

           3. Beste gorabehera batzuk.

        3. Lehendakariak, nahitaez, hautagai-zerrenda bakoitzeko, agiriaren egiaztagiri bana emango die eskatu dezaten Artekari edo Ahaldunei.

        4. Lehendakariak eman beharreko egiaztagiria eskuratu ez edo ematea atzeratzen badu, doakien edo doakion ordezkariek edo ordezkariak bere jazarpena egin ahal izango dute edo du, aldaki batekingo idazkiaren bidez. Aldaki bat hauteskunde-zehaztapidetzari eratxikiko zaio, eta bestea ordezkariak Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeari bidaliko dio.

           VI ATALBURUA

           BOTO-EMANKETA

           101. atala.-

        1. Botoak ematea izendatutako eguneko goizeko bederatzietatik arratsaldeko zortziak arte egingo da, etenik gabe.

        2. Boto-emanketek dirauten artean, Lehendakariak eta Mahaikideek, aldi baterako eta bidezko arrazoiegatik, Hauteskunde-Mahaitik alde egin ahal izango dute, baina Mahaian beti ere horko bi kidek bertan izan beharko dute.

        3. Hauteskunde-Mahaiko Lehendakariak, hautagai-zerrendaren bateko boto-txartelik ez dagoenaz ohartu eta huts hori dagokion hauteskunde-zerrendako ahaldun edo artekariek emandako boto-txartelez osatzerik izango ez balu, boto-emanketa moztu egin beharko du. Horrelakorik gertatuz gero, hartutako erabakiaren berri Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeari emango dio, hau beharrezko diren boto-txartelak ekartzeaz arduratu dadin. Ondoren boto-emanketari berriro ekingo zaio eta boto-emanketako eten-aldia ordubetetik gorakoa izan bada baino ez da luzatuko; horrelakoan, Lehendakariak Mahaiari entzun ondoren emango du boto-emanketako aldia zenbat luzatuko deneko erabakia.

           102. atala.-

        1. Boto-emanketak ezingo du besterik ezinean baino hasi ez edo eten.

           Ez hastea edo etetzea, beti, Mahaiko Lehendakariaren zio eta guztiko idazkiz erabakiko da eta horrek, berehala, idazkiaren aldaki bat Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeari bidaliko dio; horrek, agertzen diren zioak egiaztatu eta, bidezko bada, hartutako erabakiei dagozkien erantzun-beharrak eskatu beharko ditu eta, hala badagokio, Epailaritzari erru-adierazpena egingo dio.

        2. Boto-emanketa etetzea gertatuz gero, sartutako boto-txartelak ezabatu egingo dira.

        3. Kondaira-Lurraldeko Batzordeak ondorengo bigarren egunean boto-emanketa berria egiteko deia egin, eta lehengo gorabeherak berritu ez daitezeneko aurretiazko neurriak hartuko ditu.

           103. atala.-

           Mahaia eratu ondoren, boto-emanketa Lehendakariak "boto-emanketa hasten da", nahiz, "empieza la votación" hitzak ozenki esanaz bat hasiko da.

           104. atala.-

        1. Botoa isilpekoa izango da.

        2. Boto-emaileak, nahi izanez gero, tegitxora joan, aukeratutako hautagai-zerrendaren boto-txartela hartu, eskutitz-azalean sartu eta botoa emango du.

        3. Irakurtzen ez dakitelako edo gorputz-makestasunen bategatik txartela aukeratu ezina edo Lehendakariari eman ezina dutenek, bere konfiantzazko norbaitez baliatu ahal izango dute.

           105. atala.-

        1. Botoa emateko eskubidea dagoela egiaztatzeko, erroldako egiaztatutako zerrendetan agertu edo erroldako berariazko egiaztagiria behar izango da, eta bi kasu horietan, gainera, hautesleak nor den erakutsi beharko du Nortasun Agiri Nazionalaren bidez, pasaportearen bidez edo jabearen argazkia duen gidatzeko baimenaren bidez.

        2. Hautatzaileek behin besterik ez dute botoa ematerik izango. Boto-emanketa dagokion Sailean eta horren barruan dagokion Mahaian egingo da, Artekariek salbu, horiek bere egitekoa betetzen duten Mahaian baino ez bait dute bere botoa ematerik izango.

        3. Atal honetako 1. lerroaldean aipatzen diren erroldako egiaztatutako zerrendetan, botoa emateko egunean adinez nagusiak diren hautesleak baino ez dira agertuko.

        4. Halaber, Saileko Erroldekoak izateko eskubidea dagokion epailaritza-epaia erakutsiz egiazta dezatenek ere, botoa eman ahal izango dute.

           106. atala.-

        1. Hautatzaileak Mahaira, bere izen-deiturak esanez, banan-banan hurbilduko dira. Mahaikideek eta Artekariek hautatzaile-erroldearen legeztatutako aldakia aztertu ahal izango dute, boto-emailearen izena eta nortasun-xehapenak bertan agertzen diren ikusteko; nortasuna Erresumako Nortasun-Txartela edo Lege honetako 105.1 atalean ohartemandako agiritakoren bat erakutsiz egiaztatuko da.

        2. Bere izena euskal idazkeraren arauera idatzita egotearen ondorioz edo beste edozein ziogatik, hautatzailearen egiaztapen-bideraketan hautatzaile-erroldan eta dagokion Erresumako Nortasun-Txartelean agertzen diren izen-deituren artean ezein ezberdintasun dagoela ikusiko balitz, Mahaiak segurtatu beharko du haren nortasuna.

        3. Artekari, Ahaldun edo beste hautatzaileren batek jarki, hautatzailearen nortasunari buruzko jazarpen edo zalantzarik sor dadinean, Mahaiak gehiengoz hartuko du erabakia. Erabakia hartzeko, egiaztagiriak eta une horretan bertan egon daitezen hautatzaileek egin ditzaten adierazpenak izango dira kontutan eta, hautagai-zerrendaren bateko ordezkariak eskatuz gero, horri guztiorri buruzko agiri bat egingo da. Nolanahi ere, dagokion Epaitegiari erru-adierazpena egin dakiola aginduko da, inoren izenaz jabetu denari edo berea gezurrez ukatu duenari bere erantzunbeharra eskatu dakion.

        4. – Artekari edo eskudunek erreklamazioren bat egiten baldin badute bozketako edozein ekintza dela-eta, eta horrek hautesleek botoa emateko duten eskubide aktiboa ez gauzatzea eragiten baldin badu, mahaiak gehiengoaren bidez erabakiko du, eta baita bilkura-agirian jasota utzi ere erabakitakoa eta zein izan den erreklamazioaren arrazoia.

           107. atala.-

        1. Hautatzaileak boto-emanketako eskutitz-azala bere eskuz emango dio Mahaiko Lehendakariari, eta honek jendearen aurrean "botoa ematen du" hitzak esan eta txartela atabakan sartuko du.

        2. Eskutitz-azala atabakan sartu ondoren Mahaikideek eta, hala badagokio, nahi dezaten Artekariek, bakoitzak bere zenbaki eta guztiko zerrendan, botoa ematen dutenen izen-deiturak botoa ematen duten hurrenkeran erasoko dituzte, Hautatzaile-Erroldeko zerrendan duten zenbakia adieraziz.

        3. Ezein hautatzailek, bere izen-deiturak mahaia osatzen duten zenbatutako hautatzaile-zerrendan ongi erasota utzi diren ikusteko eskubidea izango du.

           108. atala.-

        1. Botoa ematea eskubide eta askatasunez egitekoa da. Ez da inor jakineko alderako botoa ematera behartzerik izango.

        2. Mahaiko Lehendakariak, eta hori ez badago, mahaipuru dagoen Mahaikideak bakarreango agintea izango du Hauteskunde-Mahaiaren tegiaren barruan bakea zaintzeko, hautatzailearen askatasuna babesteko eta Legea betearazteko. Halaber, boto-askatasuna bermatzeko beharrezko izan daitezen neurriak hartuko ditu. Ertzaintzako indarrek eskatu dakizkien laguntzak emango dizkiote Lehendakariari. Lehendakaria, tegiko atea hurrengo atalean zehazten direnentzat jare eta zabalik egon dadinaz arduratuko da.

        3. Inork ez du Hauteskunde-Sailaren tegian armak edo arma gisa erabili daitezkeen tresnak daramatzala sartzerik izango. Lehendakariak, agindu hori hautsi dezatenak berehala egozteko aginduko du.

        4. Sailen tegietan herri-bakea hautsi dezan ezein gorabehera, eta bai hori sortarazi dutenen izen-deiturak ere, Hauteskunde-aldiko Orotariko Agirian zehaztuko dira.

        5. Inolako agintarik ez du Lehendakariak, Mahaikideak eta Mahaietako Artekariak, hautaketako orduetan, beren egitekoak bete behar dituzten bitartean, orduantxeko eta agiriko lege-haustekoan salbu, atzipetzerik izango.

        6. Eskribauek hauteskundeei datxezkien gorabeherei buruzko sendespenak, baita bere barrutitik kanpokoak ere, baina beti kondaira-lurralde baten beraren eremuan, eta berarizko baimen-beharrik gabe egin ahal izango dituzte.

           109. atala.-

           Sailen tegietan honako hauek baino ez dute sartzerik izango: bertako hautatzaileek, hautagai-zerrenden lurralde-ordezkariek eta hautagaiek, hauen Ahaldunek eta Artekariek; eskribauek, hauteskundeei datxekien eta boto-isiltasunaren aurkako izan gabeko ezein gora-beheren herri-sendespena egiteko; Hauteskunde-Batzordeetako kideek eta lehenengo auzialditarako Epailariek eta hauen eskudunek, hauen karguari dagokion zerbaitetara joan daitezenaren baldintzapean; Lehendakariak dei egin diezaien agintaritza-eskudunek; hauteskundeei buruzko argipideak biltzeko euskal Administrazioak izendatutakoek; gaisorik daudenei, ezinduei eta irakurtzen eta idazten ez dakitenei laguntzera joandakoek; Hauteskunde-Aretoak hauteskundetako gaiez osatuta eukitzeko ardura dutenek.

           110. atala.-

           Langileek botoa emateko eskubidea egiteratzeko beharrezko izan dadin aldia alor horretan erabili beharreko diren orotariko legepideek agindu dezatenaren arauera araupetuko da.

           111. atala.-

           Boto-emanketako egunean, ez Sailetako aretoetan, ez eta horien inguruetan ere, ez da hautagai-zerrenden aldeko inolako zabalkunderik, ez eta boto-emaileei beren botoaz galderarik egiterik ere izango, botoa eman aurretik. Ez da, edozein eratan, aretoetako sarreretan oztopobide gerta daitezkeen taldeak egiterik ere egingo, eta boto-eskubideaz askatasun osoz baliatzeari eragozpenak jarri diezaieketenei nahiz inor behartu dezaketenei ere ez zaie ingurutan ibiltzen utziko. Guzti hauei buruzkoan, Mahaiko Lehendakariak beharrezko eritzitako neurri guztiak hartuko ditu.

           112. atala.-

        1. Arratsaldeko zortzietan Lehendakariak ozenki esango du: "boto-emanketa bukatzera doa", nahiz, "se va a concluir la votación", eta ez dio inor gehiagori tegian sartzen utziko. Lehendakariak bertan dauden hautatzaileetakoren bat oraindik bere botoa eman gabe dagoen galdetu, eta ondoren eman daitezen botoak onartu egingo dira.

        2. Herritarrek botoa emateko aldia bukatu ondoren, Lehendakariak postatikako boto-txartelak dakartzaten eskutitz-azalak atabakan sartuko ditu.

        3. Ondoren, Mahaiko kideek eta Artekariek emango dituzte bere botoak, Mahaiko Hautatzaile-erroldan egon ez daitezen Artekariei dagozkien Hauteskunde-Mahaiak zenbatutako hautatzaile-zerrendan zehaztuz. Lehendakaria boto-ematen azkena izango da. Lehendakariaren eskutitz-azala atabakan Mahaikideetako batek sartuko du.

        4. Azkenik, zenbatutako hautatzaile-zerrendak, orri guztien bazter batean eta idatzitako azken izenaren azpi-azpian izenpetuko dituzte Mahaikideek eta Artekariek.

           113. atala.-

           Mahaiak ondoren esaten direnetan ez du onartuko postatikako botorik:

           1. Postatikako boto-emalea hautatzaile-zerrendan sartuta egon ez dadinean.

           2. Mahaiari bidalitako eskutitza-azalaren barruan Hauteskunde-Erroldako Idazgu-Ordezkaritzak egindako egiaztapen-irarkia egon ez dadinean.

           3. Hautatzaile-zerrendan botoa postaz emateko eskea erasota agertu ez dadinean.

              114. atala.-

              1. Postatikako botoei jazartzea botoz-boto banaka egin beharko da, postatikako botoei orohar jazartzea onartzen ez dela. Hauteskunde-Mahaiak gehiengoz erabaki beharko du esandako jazarpen hori onartzen duen ala ez.

              2. Jazarpena onartuko ez balu, Lehendakariak postatikako botoa atabakan sartuko du, Boto-emanaldiaren Orotariko Agirian Mahaiaren erabakia eta jazarpenaren zioa erasoz.

              3. Mahaiak jazarpena onartzen badu, Lehendakariak ez du postatikako botoa atabakan sartuko, eta jazarpena egin zaioneko postatikako boto hori, gainontzeko hauteskunde-agiriekin batean, Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeari bidaliko zaio.

                 VII ATALBURUA

                 HAUTESKUNDE-MAHAIETAKO BOTO-EMANKETA

                 115. atala.-

                 Honako hauek izango dira baliorik gabeko botoak:

                 1. Eredu ofizialez besteko eskutitz-azal edo txartelez emandakoak, eta bai eskutitz-azalik gabeko txartelez emandakoak eta hautagai-zerrenda berezien boto-txartel bat baino gehiago daramatzan eskutitz-azalean emandakoak ere. Eskutitz-azal baten hautagai-zerrenda beraren txartel bat baino gehiago egotea gertatuz gero, boto bakar bat bait litzan kontatuko da.

                 2. Bertako izenak aldatu edo zeharmarratu edo izenen hurrenkera aldatu deneko txartelez emandako botoak.

                 3. Irainak edo botoaz besteko ezein hitz daramatzaten botoak.

                 4. Eskutitz-azalak gainean ezaupideak daramatzatenak.

                    e) ...

                    116. atala.-

                    Boto-txartelik gabeko eskutitz-azalei dagozkien botoak zuritzat, baina baliozkotzat, kontatuko dira.

                    Eta, era berean, zuritzat baina baliozkotzat joko dira hauteskunde-barrutitik legez erretiratutako hautagai-zerrendari emandako botoak.

                    117. atala.-

                    1. Boto-kontaketa jendaurrekoa izango da eta nahi dezaten guztiek egon ahal izango dute bertan, hori egiten den tegian Lehendakariaren aburuz aski toki baldin badago.

                    2. Lehendakariak, bakea boto-kontaketa egitea eragotziko duen edo eragozten duen moduan hausten dela eritziz gero, tegia hustu dadila agindu ahal izango du. Hori gertatuz gero, hautagaien lurralde-ordezkariek, Artekariek eta Ahaldunek, eskribauek, Lehendakariak dei egindako aginte-eskudunek, Hauteskunde-Batzordetako kideek, Lehenengo Epaibidetarako Epailariek edo horien eskudunek baino ez dute bertan egoteko eskubiderik izango, Mahaiko kideez gainera.

                       118. atala.-

                    1. Lehendakaria, boto-emanketa bukatu eta berehala, boto-kontaketa egiteari ekingo zaio, eskutitz-azalak atabakatik banan-bana ateraz. Azalak ireki, eta botoa eman zaion hautagai-zerrendaren izena ozenki irakurriko du. Lehendakariak boto-txartela bertan dauden Mahaikideei, Artekariei eta Ahaldunei erakutsiko die.

                    2. Boto-kontaketa etenik gabe egin beharko da.

                       Boto-kontaketa egin dadineko tokiak, bertan daudenak inguru guztian ibili ahal izateko moduan antolatuta egon beharko du.

                    3. Boto-kontaketa bukatu ondoren, atabakatik ateratako eskutitz-azalen guztizko zenbatekoa eta Hauteskunde-Mahaiaren zenbaki eta guztiko zerrendan erasotako boto-emaileena erkatuko dira.

                    4. Boto-kontaketaren ezein unetan, bere egitekotan diharduen eskribauren, hautagai-zerrenda bateko ordezkari edo kidek Lehendakariak irakurritako boto-txartelak dioenari buruzko zalantzak izanez gero, txartela aztertu ahal izango du.

                    5. Boto-kontaketa bukatutakoan, Lehendakariak boto-kontaketarekiko jazarpenik dagoen galdetuko du. Jazarpenak Mahaiaren gehiengoz erabakiko dira.

                       119. atala.-

                    1. Lehendakariak ozenki iragarriko du boto-kontaketak ematen duena, honako xehapen hauek emanaz:

                       1. Mahaiko Hautagai-Erroldan dauden hautatzaileen zenbatekoa.

                       2. Mahaiko zenbaki eta guztiko Zerrendan erasotako boto-emaileen zenbatekoa.

                       3. Baliorik gabeko botoen zenbatekoa.

                       4. Baliozko boto guztien zenbatekoa.

                       5. Boto zurien zenbatekoa.

                       6. Hautagai-zerrenda bakoitzak ateratako botoak.

                    2. Hori egin ondoren, eta hurrengo atalen gai direnak egin aurretik, Mahaiak boto-kontaketaren Behin-behingorako Adierazpena egin eta euskal Administrazioak izendatutakoari emango zaio, horrek bere nortasuna egiaztatu ondoren, Eusko Jaurlaritzak hauteskundeetan atera denaren jendearentzako behin-behingo argipideak eman ditzan, ez beste ezertarako.

                       Berehala, beste horrelakoxe Adierazpena tegiko atean jarriko da eta, azkenean, eskatu dezaten Artekari, Eskudun edo hautagaiei beste bana emango zaie. Hautagai-zerrenda bakoitzeko ez da adierazpen bakar bat baizik emango.

                       120. atala.-

                    1. Lehen esandakoak egin ondoren Mahaiko Lehendakariak, Mahaikidek eta Artekariek Boto-emanketako Agiria izenpetuko dute, horretan honako alderdi hauek zehazki adieraziz:

                       1. Mahaiko Hautagai-Erroldan dauden hautatzaileen zenbatekoa.

                       2. Mahaiko zenbaki eta guztiko Zerrendan erasotako boto-emaileen zenbatekoa.

                       3. Baliorik gabeko botoen zenbatekoa.

                       4. Balioz emandako boto guztien zenbatekoa.

                       5. Boto zurien zenbatekoa.

                       6. Hautagai-zerrenda bakoitzak ateratako botoak.

                       7. Saileko zerrendan azaldu ez arren botoa eman duten Artekarien zenbatekoa.

                       8. Egin diren jazarpen eta zuzenketa-eskeen adierazpen laburra, nork egin dituen zehaztuz.

                       9. Egindako jazarpen eta zuzenketa-eskeei eta boto bereziei buruz, egon baldin badaude, Mahaiak hartutako zio eta guztiko erabakiak.

                       10. Atabakatik ateratako eskutitz-azalen eta erasota boto-emaileen kopuru-adierazpena, biak bat ez datozenean.

                       11. Interesgarri izan dadin ezein gorabehera edo gertakariren adierazpena.

                       12. Ekarritako eta hauteskunde-erroldan alta diren errolda-ziurtagiri berezien zenbatekoa.

                       13. Ekarritako epai judizialen zenbatekoa.

                    2. Hautagai-zerrenden ordezkari eta horietako kide guztiek, eta bai Ahaldunek eta Artekariek ere, Boto-emanketaren Bilkurako nahiz horko ezein alderdiri buruzko egiaztatutako Agiria doan eta berehala eman dakieneko eskubidea izango dute, eta Mahaiek ez dute eginbehar hori ez betetzeko aitzakirik jartzerik izango.

                    3. Balioa ukatu zaien edo jazarpen edo zalantza-bide izandako boto-txartelak agiriari erantsiko zaizkio, Mahaiko kideek izenpetuta, eta agiriarekin batera gordeko dira. Gainontzeko boto-txartelak bertan daudenen aurrean eta nahi den moduan ezabatu egingo dira.

                    4. Halaber, Lehendakariak hartutako Artekarien izendapen-agiriak, hondodun orriak eta, hauen ezean, Artekariek ekarritako izendapen-agiriak ere Boto-emanketako Agiriari eratxikiko zaizkio.

                       121. atala.-

                    1. Ondoren, Mahaiak, hauteskundeetako agirisorta gertatu eta lau eskutitz-azal berezitan sartuko du, honela:

                       1. Bat zenbakizko eskutitz-azalean honako agiri hauek sartuko dira:

                          • Mahaia eratzearen Agiriaren jatorrizko alea.

                          • Boto-emanketako Agiriaren jatorrizko alea.

                          • Sendetsitako Hautagai-Errolda.

                          • Boto-emaileen zenbatutako zerrenda.

                          • 120.3 atalean agindutakoaren arauera bereizitako boto-txartelak.

                       2. Bi, hiru eta lau zenbakizko eskutitz-azaletan honako agiri hauek egongo dira:

                          • Mahaia Eratzeko Agiriaren hitzez-hitzezko aldakia.

                          • Boto-emanketako Agiriaren hitzez-hitzezko aldakia. Bi aldakiak Lehendakariak eta Mahaikideek eta bertan diren Artekariek izenpetuko dituzte.

                       3. Eskutitz-azal guztiak itxi ondoren, Lehendakariak, Mahaikideek eta bertan diren Artekariek horietan jarriko dute izenpea, itxituraren aldenik-alden.

                          122. atala.-

                          1. Esandako agirisorta hori osatu ondoren, Lehendakaria eta Mahaikideak eta nahi dezaten Artekariak, berehala Lehen-Auzipidetarako edo Udal-Epaitegiaren Egoitzara joango dira lau zorroak haren esku uztera.

                          2. Lehen-Auzipidetarako edo Udal-Epailariak Lehen dakariaren, Mahaikideen eta Artekarien nortasuna egiaztatuko du horien Erresumako Nortasun-Txartelak eta Mahaiko kide direla erakutsi dezaten agiriak ikuskatuz. Egiteko hori bete ondoren Epailariak eskutitz-azaletan bere izenpeak jarriko ditu, itxituraren aldenik-alden.

                             Epailariak eskuratu dioten agirisorta hartu duelako egiaztagiria emango dio Mahaiko Lehendakariari, zein egunetan eta ordutan eskuratu dioten bertan adieraziz.

                             123. atala.-

                          1. Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeak, boto-emanketakoa baino zortzi egun lehenago, horretarako bilduta, Epai-Arduralaritzako bost herrilanari gutxienez izendatuko ditu, atal honetan ematen zaizkien egitekoak betetzeko.

                          2. Herrilanari horiek, Ertzaintzako bi kide lagun dituztela, eta Ertzaintzaren zaingo-auto baten, eta Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeak zehaztu dezan irizpidez eskualdeka banatuta, hauteskunde-barrutiko udal guztietara joango dira, horietako Epailariek euki ditzaten eskutitz-azalak jasoaz.

                             Epai-arduralaritzako herrilanariak, kanpo aldetik behar bezala dagoela egiaztatu ondoren, ematen zaion agirisorta hartu duelako egiaztagiria emango dio Epailariari.

                          3. Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeak zehaztuko ditu, antolakidetza egiteko Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo-Saileko arduradunarekin edo arduradunekin bildu ondoren, ertzain-araldeen zenbatekoa, horiei eratxikitako herrilanariak, eta hauteskunde-agirisorta biltzeko egin behar duten bidea.

                          4. Hauteskunde-agirisorta biltzea, hauteskundeak egin eta biharamoneko goizeko bederatzietan hasita egingo da.

                          5. Hauteskunde-agirisorta Epailariari eskuratzen zaionetik Batzordearen izenekoek jaso arterainoko aldian, Epailaria izango da hura gordetzearen eta bila doazkionei emateko arduradun.

                          6. Lehen-Auzipidetarako edo Udal-Epailariak Epai-Arduralaritzako herrilanariari bat, bi eta hiru zenbakizko eskutitz-azalak emango dizkio, lau zenbakizkoa dagokion Lehen-Auzipidetarako edo Udal-Epaitegian gordeta gelditzen dela.

                          7. Eskutitz-azalak bildu ondoren, Epai-Arduralaritzako herrilanariak, Ertzaintzako bi kide beti ere lagun dituela, Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordearentegira joan eta hartu duen agirisorta bertan utziko du.

                          8. Bat eta bi zenbakizko eskutitz-azalak Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordean geldituko dira eta horrek, berehala, eta egoki deritzen neurriak hartuz, hiru zenbakizkoa Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo-Sailera bidaliko du, boto-emanketa nola izan den jakin eta horretzazko argipideak izan ditzan.

                             VIII. ATALBURUA

                             GUZTIZKO BOTO-KONTAKETA

                             124. atala.-

                          1. Guztizko boto-kontaketa egitea Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeak boto-emanketaren ondorengo boskarren lan-egunean egin eta hauteskundeak izan ondorengo bederatzi egun igaro baino lehen bukatu beharko du.

                          2. Guztizko boto-kontaketa ekintza bakarra eta jendaurrekoa izango da.

                             125. atala.-

                          1. – Lurralde historikoko hauteskunde-batzorde bakoitza idazkariak bere eginkizunak aurrera eramaten dituen egoitzan bilduko da, hautagai- zerrenden ordezkariekin edo haien eskudunekin. Lehendakariak batzordea sortzeko agiria idatziko du eta berak, mahaikideek eta idazkariak izenpetuko dute, eta baita hautagai-zerrenden ordezkariek edo behar bezala egiaztatutako haien eskudunek.

                          2. Guztizko boto-kontaketa egin ahal izateko Lehendakariak eta Mahaiko gainontzeko kideen erdiak eta batek gutxienez egon beharko dute bertan.

                          3. Nahitaezko gutxienezko zenbateko hori bertan ez izatea gertatuz gero, boto-kontaketa bi ordu atzeratuko da, eta orduan ere ez badago, Lehendakariak hurrengo lehenengo lan-eguneko bilkurarako deia egingo du, hori bertan daudenei eta Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeari jakinaraziz.

                          4. Bilkura berria bertan egon daitezen Batzordekideen zenbatekoa dena dela egingo da.

                          5. Bi bilkurok goizeko hamarretan hasiko dira.

                             126. atala.-

                          1. Guztizko boto-kontaketa Mahairik-Mahai egingo da.

                          2. Lehenengo, eta Mahaietako bat zenbakizko eskutitz-azalak ireki baino lehen, osorik dauden ikusiko da. Gero eskutitz-azalok Mahairik-Mahai irekiko dira, behar diren agiri guztiak daramatzaten ikuskatuz. Mahairen bateko bat zenbakizko eskutitz-azalik izan ez, edo hor beharrezko agiri guztiak egongo ez balira, horren ordez dagokion bi zenbakizko eskutitz-azala hartuko da.

                          3. Boto-emanketaren bateko agiria ez egotea gertatuz gero, hautagai-zerrenda bateko kideren batek edo eskudunen batek arauz aurkeztu dezan egiaztagiriarekin ordezkatu ahal izango da. Ondoren, eta berehala Mahai hori bertan zegoeneko Epailariari idazki ofiziala bidaliko zaio, eskuratu zitzaion agirisortaren lau zenbakizko eskutitz-azala ahalik eta lasterren aurkeztu dezan, horretan dagoen boto-emanketako agiri horren eza zuzentzeko hautagai-zerrendaren bateko ordezkariak aurkeztutakoarekin bat datorren egiaztatzeko. Ordezkari edo ahaldunek elkarren kontrako egiaztagiriak aurkeztea gertatuz gero, ez da horietako bat ere kontatuko, bakoitzean azaltzen den boto-kopuru berezia erasota utziz. Nolanahi ere, boto horien kontua behin-behingoa izango da, agiri-sorta Legean ohartemandakoari datxekola sinestarazte-indarrez egiaztatu dadinerarte.

                          4. Idazkariak Mahai bakoitzeko botoen laburpena jakinaraziko du.

                          5. Batzordekidetako batek, botoen guztizko kontaketa egiteko eta gero Legebiltzarkide-tokiak emateko beharrezko izan daitezen xehapenak hartuko ditu.

                          6. Agiriak aztertu-alan, hautagaien ordezkariek edo hauen eskudunek ez dute inolako jazarpenik, ez eta zuzenketa-eskerik ere, egiterik izango, irakurritako xehetasunen zehaztasunari buruzko unean-uneko oharrak salbu.

                          7. Batzordeak ezin izango du agiririk ez botorik baliorik gabe utzi. Dituen eskumenak mahai bakoitzean onartutako botoen kontaketa egiaztatzera mugatuko dira, mahaiek hartutako erabakiak kontuan izanda eta agirietan jasotakoaren arabera (horiek ezean, agiri horien egiaztagirietan esaten dena hartuko da kontuan). Dena den, salbuespena izango dira hurrengo atalean jasotako egoerak, baina akats material soilak, egitezko akatsak eta aritmetikakoak baino ezin izango dira zuzendu.

                             127. atala.-

                          1. Mahai baten elkarren ezberdin izan eta Mahaiko kideek izenpetutako eta ontzat emandako agiri bi egotea gertatuz gero, Batzordeak ez du ez bata ez bestea kontatuko.

                          2. Era berean, batzordeak ez ditu botoak zenbatuko hautesleen erroldak mahaiari izendatutako hautesleak baino gehiago baldin badira boto horiek, aurkeztutako erroldako egiaztagiriak edo epaitegietako epaiak direla medio gehitu beharrekoak gehituta gero. Salbuespena izango dira artekariek emandako botoak, eta akats materialak, egitezkoak eta aritmetikakoa izatea, eta kasu horretan zuzendu egingo dira.

                          3. Boto-kontaketa ez da hamar ordutan ihardun ondoren baino etengo, eta hori gertatuz gero, une hartan aztertzen ari deneko Saileko botoak kontatzea bukatu beharko da. Boto-kontaketari biharamonean jarraituko zaio, Lehendakariak esan dezan orduan.

                             128. atala.-

                          1. – Botoen batuketa orokorra amaitzen denean, lurralde historikoko hauteskunde-batzordeak kasuan kasuko hauteskunde-barrutiko zenbaketa- egiaztagiria idatziko du, eta ondorengo datuak jaso beharko dira, berariaz, egiaztagiri horretan:

                             1. Mahaiari zenbat hautesle dagozkion hauteskunde- erroldako zerrendetan esaten denaren arabera.

                             2. Erroldako zenbat egiaztagiri berezi aurkeztu diren, hauteskunde-erroldan alta direla erakusteko.

                             3. Epaitegietako zenbat epai aurkeztu diren.

                             4. Zenbatek eman duten botoa.

                             5. Zenbat boto izan diren baliorik gabekoak.

                             6. Zenbat boto izan diren zuriak.

                             7. Hautagai-zerrenda bakoitzak zenbat boto eskuratu dituen.

                          2. – Aurreko pausoa eman ondoren, bilkuraagiria ere idatziko da, bertan jasotzeko bozketa orokorra egitean izandako gorabehera guztiak. Bilkura-agiria eta zenbaketa-egiaztagiria lehendakariak, mahaikideek eta hauteskunde-batzordeko idazkariak izenpetuko dute, eta baita hautagai- zerrenden ordezkariek edo behar bezala egiaztatutako haien eskudunek.

                          3. – Boto-bilketa amaitzen denean, ordezkariek eta haien eskudunek egun bateko epea izango dute erreklamazioak eta kexuak adierazteko. Erreklamazio eta kexu horiek hauteskunde-mahaien bilkura-agirietan edo hauteskunde-batzordearen zenbaketa orokorraren bilkura-agirian jasotako gorabeherei buruzkoak baino ezin izango dira izan. lurralde historikoko hauteskunde-batzordeak bi egun izango ditu horietaz erabakitzeko.

                          4. – Aurreko lerroaldean aipatzen den erabakiaren aurka hautagai-zerrenden ordezkariek edo haien eskudunek errekurtsoa aurkeztu ahal izango dute lurralde historikoko hauteskunde-batzordearen aurrean egun bateko epean. Errekurtsoa aurkeztu eta biharamunean, hauteskundebatzordeak espedientea —txosten eta guzti— Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordera bidaliko du. Bidaltze hori agintzen duen erabakia, bidalketa egin eta gero, barrutian parte hartu duten hautagai-zerrenden ordezkariei jakinaraziko zaie, eta baita dei egin ere Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordearen aurrean agertzeko hurrengo egunean. Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeak, aldeek diotena gehienez ere bi eguneko epearen barruan entzun ondoren, errekurtsoari buruzko erabakia hartuko du hurrengo egunean. Gero, erabaki horren berri emango dio kasuan kasuko lurralde historikoko hauteskunde-batzordeari, hautatutakoak izendatzeko.

                             129. atala.-

                          1. – Aurreko ataleko hirugarren eta laugarren lerroaldeetan aurreikusitako epeak igaro eta ez bada erreklamaziorik edo kexurik agertu botozenbaketa orokorragatik, edo aurkeztutakoei buruz Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeak erabakia hartuta baldin badu, lurralde historikoko hauteskunde-batzordeek hautetsiak izendatuko dituzte hauteskundeen egunetik hogei egun igaro baino lehen. Horretarako, hautagai- zerrendei dagozkien aulkiak banatuko dira, lege honetako 11. eta 12. ataletan aurreikusitako banaketa-arauez bat.

                          2. – Gorago aipatutako eginkizun guztiak amaitu ondoren, lurralde historikoko hauteskunde- batzordeak izendapenen agiria idatziko du, bi kopiatan, eta lehendakariak, idazkariak eta une horretan bertan diren hautagai-zerrenden ordezkariek edo haien eskudunek izenpetuko dituzte.

                          3. – Agiri horren aleetako bat hauteskundebatzordean geratuko da artxibatuta, horretarako irekitako espedientean, eta jatorrizkoa, berriz, Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordera bidaliko da.

                          4. – Izendapenen agirian datu hauek idatzi beharko dira:

                             1. Hautesleak zenbat izan diren.

                             2. Botoa zenbat pertsonak eman duen.

                             3. Baliorik gabeko zenbat boto izan diren.

                             4. Balio duten zenbat boto izan diren.

                             5. Zenbat boto zuri izan diren.

                             6. Hautagai-zerrendek zenbat boto eskuratu dituzten.

                             7. Hautagai-zerrenda bakoitzak zenbat boto eta aulki eskuratu dituen.

                             8. Izendatutako hautetsien izenen zerrenda.

                          5. – Izendapenen agirian, izandako erreklamazioak nahiz kexuak eta horiei buruz hartutako erabakiak jasoko dira, eta baita Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordearen aurrean aurkeztutako errekurtsoa (halakorik egon bada) eta horretaz hartutako erabakia.

                          6. – Izendapenen agirien egiaztatutako kopiak egingo dira eta hautagai-zerrenden ordezkariei edo eskudunei edo artekariei banatuko zaizkie, eskatzen baldin badituzte. Hautagai-zerrenda bakoitzari ezin izango zaio agiri edo egiaztagiri bat baino gehiago eman.

                          7. Halaber, aldarrikatutako hautagaiei ere aldarrikapenaren egiaztagiria emango zaie, Legebiltzarrera aurkezteko erabili dezaten.

                          8. Hauteskunde-Batzordeak, egiaztagiri eta izendapen-agiri horiek doazkienei, hautagai-zerrendaren ordezkariaren bidez, boto-kontaketa egin eta hurrengo berrogeita zortzi orduen barruan bidali dakizkiela erabaki ahal izango du.

                          9. Era berean, Batzordeak, euskal Administrazioaren izenean bertan egon dadinari ere agiriaren aldaki bat emango dio, jakinarazte eta argipidetarako xede hutsez.

                             130. atala.-

                             Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeko Lehendakaritzak, Autonomi Elkarteko hauteskunde-barrutietan aldarrikatutako Legebiltzarkideen zerrenda Legebiltzarrari bidaliko dio.

                             131. atala.-

                          1. Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeak, hautagai-zerrenden Kondaira-Lurraldekako emaitzak, hala badagokio, izendatutako legebiltzar-tokien kopuruarekin batera, hautatuen aldarrikapena egin ondorengo hamalau egunen barruan, Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian argitaratu beharko ditu. Era berean, Agintaritza-Aldizkari horretan, hautagai-zerrenda bakoitzak Autonomi Elkarte osoan lortutako emaitzak eta, hala badagokio, zerrenda horietako bakoitzari izendatutako legebiltzar-tokien guztizko zenbatekoa ere argitaratu beharko dira, hori guzti hori, hautatuen aldarrikapenaren aurkako hauteskunde-auzipidetatikako jazarpenen kaltetan gabe.

                          2. Kondaira-Lurraldeetako Hauteskunde-Batzordeek bakoitzak bere Kondaira-Lurraldeko Aldizkari Ofizialean, hautatuen aldarrikapena egin ondorengo hamalau egunen barruan argitaratu beharko dituzte hautagai-zerrenda bakoitzaren udalerrikako eta kondaira-lurraldekako emaitzak, baita zerrenda bakoitzari, hala badagokio, zenbat legebiltzar-toki izendatu zaizkion ere, hori guzti hori, hautatuen aldarrikapenaren aurkako hauteskunde-auzipidetatikako jazarpenen kaltetan gabe.

                             IX ATALBURUA

                             HAUTESKUNDE-HAUSPENAK

                             132. atala.-

                             Agintzezko eta debekatzezko hauteskunde-arauak, gaizkintza izan gabe hautsi izanagatikako zigorrak ipiniko ditu gaitasuna duen Hauteskunde-Batzordeak, lege honen 29.j) eta 30.1.d) ataletan ohartematen denaren arauera. Agintariak edo herrilanariak badira, 20.000 pezetatik 200.000rakoa izango da eta norbanakoak badira, 5.000 pezetatik 100.000rakoa, Lege honetan kopuru haundiagoa ezartzen bada salbu.

                             X ATALBURUA

                             BOZKETA ELEKTRONIKOARI DAGOKION JARDUNBIDEA

                             132. atala. Bigarrena.– Boto elektronikoari dagozkion elementuak, Biltzar Nagusien eta Eusko Jaurlaritzaren eskurantzak eta alderdi, federazio, koalizio eta taldeen partaidetza

                             1. – Honako elementu hauek sartzen dira boto elektronikoaren sisteman:

                                1. Banda magnetikoa duen bozketa-txartela.

                                2. Hautestontzi elektronikoa.

                                3. Botoa emateko pantaila.

                                4. Hauteskunde-kabina.

                                5. Softwarea edo hauteskundeetako programa informatikoa.

                                   II.–

                                   1. – Hautestontzi elektronikoaren eta botoa emateko pantailaren hauteskunde-softwa-rea honako hau da: programa informati-koen multzoa hautestontzia ireki eta ixteko, mahaiak balioztatutako banda magnetikoa duten txartelen bidez botatzeko, hautestontzian erregistratutako banda magnetikoa duten txartel-kopurua kontrolatzeko, botoak zenbatzeko eta mahaiko hauteskunde-emaitzak jakinarazteko; eta hori guztia lege honen arabera egiteko aukera eman behar dute.

                                   2. – Horrezaz gain, hauteskundeetako softwareak ondoren adierazten diren datu hauek eduki beharko ditu hauteskunde-barruti bakoitzeko:

                                      1. Hauteskunde-prozesuaren eguna.

                                      2. Aldarrikatutako hautagai-zerrenda bakoitzaren izena eta, hala egokituz gero, sigla eta sinboloa; baita boto zuria emateko aukera eta boto baliogabea ematekoa ere, lege honetako 132. Laugarren I.2 atalean azaltzen den modura.

                                      3. Hautagaien izenak, aldarrikatutako hautagai-zerrendan azaltzen diren hurrenkeran; ez dira ordezko hautagaiak sartuko.

                                   3. – Halaber, hauteskunde-mahaietarako, mahai bakoitzaren identifikazioa eta kokapena edukiko du. Honako datu hauek azalduko dira: lurralde historikoa, udala, barrutia, sekzioa eta mahaia; bai eta hautesleen kopurua, boto emaileen kopurua, boto baliogabeen kopurua, boto zurien kopurua eta hautagai-zerrenda bakoitzak eskuratutako boto-kopurua ere, aldarrikatutako hurrenkeraren arabera. Hautagai-zerrenda bakoitzaren izena eta siglak adieraziko dira.

                                      III.–

                                   1. – Boto elektronikoaren hauteskunde-softwarean hauteskunde-mahai bakoitzeko bozketaren eta boto-zenbaketaren gardentasuna eta objektibotasuna ziurtatu ahal izateko, Euskal Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeak honako hauek egin beharko ditu:

                                      1. Lege honetako 132. Zazpigarren I. a) atalean aipatutako hauteskunde-softwarearen funtzionamendu-baliozkotasuna onartu, aurreko 132. Bigarren II. 1. eta 3. ataletan zehaztutakoei dagokienez.

                                      2. Onartutako hauteskunde-softwarea, aurreko atalean aipatutakoa, hauteskunde-mahai bakoitzerako egokitu.

                                      3. Aipatutako hauteskunde-software egokitua egon egongo dela eta eskualdeko hauteskunde-batzordee-tara eta mahaietara banatuko dela ziurtatu, euskarri magnetikoan eta behar adina kopia, lege honetako 132. Hirugarren. II. 1. atalean aurreikusten dena bete dadin.

                                      4. Hauteskundeen ondoren hauteskunde-softwarearen euskarri magnetikoak jaso, eta amaieran euskarri horiek hautsi egingo direla ziurtatu.

                                      5. Legeak edo bestelako xedapenek hauteskunde-softwareaz agindutako beste edozein egiteko.

                                   2. – Lurralde historikoko hauteskunde-batzor-deek onartuko dute beren barrutiei dagokien hauteskunde-softwarearen baliozkotasuna, lege honetako 132. Bigarren II. 2. atalean aurreikusten diren xehetasunei dagokienean. Lurralde historikoko hauteskunde-batzordeek onartuko dute, halaber, banda magnetikoa duen bozketa-txartelaren eredu ofiziala, IV. azpiatalean adierazten den dekretuko irizpideetan ezarritakoaren arabera.

                                   3. – Hauteskunde-batzordeek Eusko Legebiltzarreko informatika-zerbitzuaren laguntza izango dute 1. eta 2. puntuetan azaldutako egitekoak gauzatu ahal izateko, informatika-zerbitzu hori baita laguntzeko eta aholkuak emateko organoa.

                                      Horretarako, Euskal Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeko bileretan parte hartuko du Eusko Legebiltzarreko Informatika Zerbitzuko arduradunak; arduradunak hitza izango du, baina botorik ez. Lurralde historikoko hauteskunde-batzor-deek, halaber, eskatu ahal izango dute aipatu berri dugun zerbitzuko arduradunak beren bileretan parte hartzea, hitzarekin baino botorik gabe, egoki irizten dutenean. Arduraduna joatea ezinezkoa bada ordezkoren bat bidaliko da.

                                   4. – Aldarrikatutako hautagai-zerrenda bakoitzeko ordezkari nagusiak edo berak izendatutako informatikako aditu batek eskuratu ahal izango du Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordetik, behin betiko onartu baino lehen, lege honetako 132. Bigarren II. atalean araututako hauteskunde-softwarearen funtzionamendu onari buruzko informazioa. Hauteskunde Batzorde horrek zehaztuko du horretarako prozedura egokia zein den.

                                      IV.–

                                   1. – Eusko Jaurlaritzak dekretu bidez zehaztuko ditu bozketa elektronikorako eredu ofiziala, eta atal honen I. zenbakian aipatutako elementuek eta ekipamendu-gailuek -hauteskunde-mahai bakoitzak izan beharrekoak finkatuz- izan beharreko ezaugarri teknikoak eta homologatzeko baldintza orokorrak ezarriko ditu, era horretan lege honek bozketarako ezarritako fidagarritasun, segurtasun eta isilpekotasun eskakizunak bete ditzaten.

                                      Dekretuan ezarriko dira, halaber, hauteskunde-kabinen ezaugarriak eta lege honetan aurreikusten diren hauteskunde-agiriak nolakoak izango diren, eta nola inprimatu, prestatu eta banatuko diren.

                                   2. – Eusko Jaurlaritzaren egitekoa izango da, Herrizaingo Sailaren bitartez, hauteskunde-mahai bakoitzerako hautestontzi elektronikoa, botoa emateko pantaila eta hauteskunde-kabina izango direla eta bozketa hasi baino gutxienez ordubete lehenago banatuko direla ziurtatzea.

                                   3. – Herrizaingo Sailak, ez beste inork, prestatu eta banatuko ditu banda magnetikoa duten bozketa-txartelak, hauteskunde-agi-riak eta beharrezkoak izan daitezkeen gainerako elementuak, hauteskundeetako softwarea izan ezik, 1. puntuan aipatu den dekretuan ezarritako moduan eta momen-tuan. Ziurtatu behar du elementu horiek guztiak eskualdeko hauteskunde-batzor-deei emango zaizkiela, gero hauteskunde-mahaietara bidali ahal izateko.

                                      5. – Euskal Autonomia Erkidegoko bi hizkuntza ofizialetan azalduko dira hauteskunde-mahai bakoitzeko hautestontzi elektronikoko softwarean eta botoa emateko pantailetan dauden mezuak, eta bai hauteskunde-agirietako testua ere.

                                         132. atala.– Hirugarrena.– Mahaietako baliabideak eta bozketa elektronikoaren aurretik egin beharreko eragiketak

                                         I.–

                                         1. – Hauteslekutzat jotzen da hauteskunde-mahai bakarra kokatzen den hautategi batean dagoen esparrua, agindu honetan eta Eusko Legebiltzarrerako Hauteskundeei buruzko 5/1990 Legearen 38.1, 132. Laugarren eta 132. Bosgarren ataletan aurreikusten den eraginetarako.

                                         2. – Hauteskunde-mahai bakoitzak hautestontzi elektroniko bi izango du, bata elektronikoa eta bestea posta bidezko botorakoa bozketa paper eta kartazalekin, hauteskunde-kabina bat, gutxienez, edo, kabinarik izan ezean, hautesleari isolatzeko aukera emango dion lekuren bat, botoa emateko pantaila batekin.

                                         3. – Bozketa elektronikoa egin ahal izateko elementu eta ekipamendu-gailu guztiez gain, hauteskunde-mahaiak agiriak eta beharrezkoa den gainerako dokumentazioa eduki beharko ditu, eta bai hautesle-erroldaren zerrenda ziurtatua ere.

                                         4. – Hauteskunde-mahaia eratzeko unean edo eratu ondoren hautalekuan elementu horietakoren bat ez badago, mahaiburuak berehala jakinaraziko dio eskualdeko hauteskunde-batzordeari, falta diren gauzak ekar ditzan.

                                         5. – Hautategi bakoitzak dagokion hauteskunde-barrutian aldarrikatutako hautagaien eta hautagai-zerrenden izenak jasotzen dituen boletin ofizialaren ale bat edukiko du, hautesleek ikusteko moduan. Horren xedea informazioa ematea besterik ez da.

                                            II.–

                                         1. – Bozketa hasi aurretik, hauteskunde-mahai bakoitzeko mahaiburuak hauteskunde-softwarea eta bozketa elektronikoa egiteko beharrezkoak diren elementuak eskuratuko ditu, kartazal prezintatu batean. Kartazal horretan dagokion mahaiaren identifikazioa idatzita egongo da eta mahaiburuari emango zaio. Mahaiburuak jaso izanaren agiria izenpetu beharko du.

                                            Elementuren bat ez egon arren, bozketa hasi baldin badaiteke, mahaiburuak bozketari hasiera emango dio, baina gora-behera horren berri eman beharko dio eskualdeko hauteskunde-batzordeari, falta diren elementuak ekar ditzaten.

                                         2. – Hori eta gero, mahaiburuak hautestontzi elektronikoa irekiko du eta banda magnetikoa duten txartelak gorde behar dituen kutxa hutsik dagoela egiaztatuko du. Ondoren, hautestontzia prezintatu edo irekitzeko gailua blokeatu egingo du.

                                         3. – Horren ostean, mahaiburuak bozketa elektronikoa hasi ahal izateko eragiketak gauzatuko ditu: hautestontzi elektronikoa eta botoa emateko pantailak aktibatuko ditu, eta guztia prest egongo da bozketa hasteko.

                                            132. atala.– Laugarrena.– Bozketa elektronikoa

                                            I.–

                                         1. – Hautesleak banan-banan inguratuko dira dagokien mahaira eta mahaikideetako batek banda magnetikoa duen bozketa-txartel balioztatu bana emango die.

                                         2. – Hori eta gero, hauteslea kabinara sartuko da eta botoa emateko pantailan banda magnetikoa duen bozketa-txartela sartuko du, nahi duen aukera egin dezan. Horretarako, dagokion hauteskunde-barrutiko hautagai-zerrenden izenak, siglak eta sinboloak azalduko dira pantailan. Lerroka ipiniko dira, ezkerretik eskuinera, aldarrikatu diren hurrenkerari jarraituta. Boto zuria eta baliogabea emateko aukerak ere azalduko dira, azken lerroetan.

                                         3. – Aukera egin ondoren, botoa emateko pantailan hautatutako hautagai-zerrenda azalduko da, bertan aldarrikatutako hautagaiekin. Hautesleak egindako aukera baieztatu beharko du. Baieztatu nahi ez badu, hautesleak beste aukeraren bat egin ahal izango du.

                                            Aukera baieztatu ondoren, hautatu den botoa banda magnetikoa duen txartelean grabatuko da. Botoa emateko pantailak txartel hori itzuli egingo du hautesleak eskura dezan.

                                         4. – Ondoren, hauteslea hautestontzi elektronikoa dagoen tokira joango da eta bere izen-abizenak esango dizkio mahaiburuari. Mahaikideek eta artekariek erroldako zerrendaren ale egiaztatua edo aurkeztutako errolda-egiaztagiria ikusi ahal izango dute, boto-emailearen izen-abizenak badauden eta nortasuna zein duen egiaztatzeko. Nortasun Agiri Nazionala edo Eusko Legebiltzarrerako Hauteskundeei buruzko 5/1990 Legearen 105. atalean adierazten diren agiritakoren bat aurkeztuta justifikatzen da nortasuna.

                                         5. – Hori eta gero, hautesleak banda magnetikoa duen txartela mahaiburuari eskura emango dio eta mahaiburuak guztien begi-bistan «botoa eman du» edo «vota» esango du eta banda magnetikoa duen txartela hautestontzi elektronikoan sartuko du, hantxe geratuko delarik behin hauteskunde-softwarean daraman informazioa euskarri magnetikoan erregistratu eta gero. Erregistro horien segida zoriaren araberako prozedura baten bidez zehazten da.

                                         6. – Banda magnetikoa duen txartela hautestontzian sartu ondoren, hautesleak botoa eman duela ipiniko dute mahaikideek mahaiko hautesle-erroldaren zerrenda egiaztatuan. Hautesle guztiek izango dute eskubidea botoa eman dutela behar bezala ipini duten ikusteko, aipatutako zerrenda egiaztatuan.

                                         7. – Mahaiko erroldaren zerrenda egiaztatuaren eranskin batean idatziko dira mahaiko erroldan inskribatuta egon ez arren bertan botoa eman duten hautesleen izena, hala egokituz gero. Inskribatu gabe botoa eman ahal izateko errolda-egiaztagiri berezia edo epai-agiria aurkeztu behar da.

                                         8. – Hautesleek ezin izango dute hauteskunde-mahaia dagoen hautategitik irten banda magnetikoa duen bozketa-txartela hartuta, mahaiko baimenik gabe behintzat.

                             2. – Hautesleren batek banda magnetikoa duen bozketa-txartelean botoa grabatzeko edo txartela mahaiburuari emateko eragozpenik badu, bere konfiantzako pertsonaren batek lagun diezaioke, honako kasu hauetan:

                                1. Irakurtzen ez badaki.

                                2. Muga fisikoren bat badu eta horrek boto elektronikoaren eragiketaren bat egitea galarazten badio.

                                3. Hirurogeita hamar urte baino gehiago baldin baditu.

                                   Hala ere, hautesle bati laguntzen dion konfiantzako pertsonak ezingo dio beste inori lagundu hauteskunde-mahai berean edo beste mahai batean, salbu eta lerro zuzeneko lehen mailako odol-ahaidetasuna edo bigarren mailako kolaterala dutenei.

                                   III.–

                                   1. – Mahaiburua konturatzen denean banda magnetikoa duten bozketa-txartelak falta direla edo ez dutela funtzionatzen, edo lege honetako 132. Bigarren I. atalean bozketa elektronikorako adierazitako elementu edo tresnaren bat ondo ez dabilela, boto elektronikorako materialaren arduradunari esango dio. Egoera aztertu eta boto elektronikorako materialaren arduradunari entzun ondoren, mahaiburuak erabakiko du arazoa konpontzen den bitartean bozketarekin jarraitu daitekeen edo, aitzitik, bozketa eten egin behar den. Bozketa eteten bada, eskualdeko hauteskunde-batzor-deari jakinarazi beharko zaio, batzorde horrek falta diren elementuak ekarri edo gaizki dabiltzanak konpondu ditzan. Ondoren, bozketarekin jarraituko da eta etenaren iraupenaren arabera luzatuko da. Mahaiburuak eraba-kiko du zenbat denboraz luzatu, gainon-tzeko mahaikideekin hitz egin ondoren. Nolanahi ere, jendeari jakinarazi egingo zaio bozketa luzatu egin dela, hautategiko sarreran.

                                   2. – Irregulartasuna hautestontzian euskarri magnetikoan sartutako hauteskunde-softwarea ez dabilelako gertatzen bada, eta hautestontzia berriro martxan jartzea beharrezkoa bada, hautestontzia hustu egingo da eta bertan dauden banda magnetikoa duten bozketa-txartelak atera egingo dira. Gero, berriro sartu eta erregistratuko dira hautestontzian. Azkenik, mahaiburuak bozketa berriro hasteko agindua emango du, aurreko zenbakian adierazitakoaren arabera.

                                      4. – Bozketa bertan behera uzten bada, mahaiburuak ezin egin izango du boto-zenbaketa. Ostera, banda magnetikoa duten txartel guztiak apurtu egingo ditu, hautestontzian sartuta egon ala ez, eta euskarri magnetikoan dagoen hauteskunde-softwarea atera egingo du hautestontzitik. Hauteskunde-softwarea eta gainerako materiala eta agiriak dagokion lurralde historikoko hauteskunde-batzordera bidaliko dira.

                                      5. – Edozein arrazoi dela-eta hautesleren bati ezinezkoa baldin bazaio banda magnetikoa duen bozketa-txartela erregistratzea botoa emateko pantailan edo hautestontzi elektronikoan, mahaiak txartela une horretantxe apurtuko du, eta hautesleari beste txartel balioztatu bat emango dio botoa eman ahal izateko.

                                         VI.–

                                         1. – Bozketa-tramitean mahaikideek hauteslea fede txarrez dabilela ikusten badute, hau da, behin eta berriro banda magnetikoa duten bozketa-txartel balioztatuak eskuratu arren ez duela botoa emateko eskubidea gauzatzen, mahaiburuak egoki irizten dituen neurriak hartuko ditu bozketaren ohiko jarduera eragotzi edo oztopatu nahian burutzen diren ekintzak ekiditeko. Nolanahi ere, hautesleak eskuratu arren erabili ez dituen banda magnetikodun bozketa-txartel balioztatuak apurtu egingo ditu mahaiak.

                                         2. – Hautesle batek, mahaikideengandik banda magnetikoa duen bozketa-txartela eskuratu ondoren, bere kabuz erabakitzen badu ez duela botoa emateko eskubideaz baliatu nahi, mahaiburuari jakinaraziko dio. Mahaiburuak aipatutako txartela itzultzeko eskatu dio eta mahaiak une horretantxe apurtuko du.

                                            VII.–

                                         1. – Jendaurreko bozketa amaitu ondoren, mahaiburuak bozketa-paperak gordetzen dituzten kartazalak sartuko ditu posta bidezko botoentzat jarritako hautestontzian.

                                         2. – Behin bozketa-kartazalak sartu eta gero, mahaiburuak hautestontzitik banan-banan aterako ditu kartazal horiek. Haiek zabaldu ondoren, ahots goraz irakurriko du botaturiko hautagai-zerrendaren deitura, boto-papera bertan diren mahaikideei, artekariei eta eskudunei erakusten diela.

                                         3. – Horren ondoren, mahaiburuak ahots goraz jakinaraziko du denetara zenbat bozketa-kartazal atera diren hautestontzitik, mahaikideetako batek, mahaiburuari, lehen adierazitako zenbatekoa bezainbat banda magnetikodun bozketa-txartel balioztatu entrega diezazkion.

                                         4. – Hurrena, mahaiburuak, parte hartzen duten mahaikideak, artekariak eta eskudunak bertan daudela, botoa emateko pantailan banda magnetikoa duen bozketa-txartela grabatuko du bozketa-paper bakoitzean jasotako aukerarekin. Horren ondoren, esaniko txartel grabatua hautestontzi elektronikoaren barruan sartuko du, eta dagokion bozketa-papera suntsituko du segidan, hurrengo 5. zenbakiaren arabera baliogabetzat jotzen direnak izan ezik. Eragiketa hauek bata bestearen ondoren egingo dira txartel bakoitzarekin eta posta bidezko boto-paper bakoitzarekin.

                                         5. – Mahaiak baliogabetzat jotako boto-paperak, Eusko Legebiltzarrerako Hauteskundeen 5/1990 Legearen 115. atalean agindutakoari jarraiki, mahaikideek sinatu beharko dituzte eta bilkura-agirian artxibatu beharko dira mahaiak daukan gainerako hauteskunde-dokumentazioarekin batean.

                                            8. – Behin aurreko eragiketak eginik, artekariek botoa eman ahal izango dute, bai izen-deiturak bai artekari direla hautesle-erroldaren zerrenda egiaztatuaren eranskin batean zehaztuz, beti ere mahaiaren erroldan hautesle gisa inskribaturik agertzen ez badira. Horren ondoren mahaia osatzen duten kideek botoa eman ahal izango dute, eta mahaiburuak emango du botoa azkena. Mahaiburuaren bozketa-txartel banda magnetikoduna mahaikideetako batek sartuko du hautestontzi barruan.

                                               132. atala.– Bosgarrena.– Hauteskunde-mahaietako boto-zenbaketa elektronikoa eta boto-zenbaketa orokorra

                                            1. – Boto baliogabea izango da:

                                               1. Banda magnetikoa duen txartelean grabatutako aukera boto baliogabea izan bada.

                                               2. Banda magnetikoa duen bozketa-txar-telean inolako aukerarik grabatu ez bada, txartela ez delako botoa emateko pantailan erabili.

                                                  II.–

                                                  1. – Boto zuria izango da:

                                                     1. Banda magnetikoa duen txartelean grabatutako aukera boto zuria izan bada.

                                                     2. Banda magnetikoa duen txartelean grabatutako aukera dagokion hauteskunde-barrutian legez erretiratu den hautagai-zerrendaren bat izan bada.

                                                  2. – Mahaiko boto-zenbaketan legez erretiratutako hautagai-zerrenda bati emandako botoak erretiratutako hautagai-zerrenda horri zenbatuko zaizkio, eta hala azalduko da mahaiko zenbaketa-egiaztagirian. Ondoren, zenbaketa orokorrean, dagokion lurralde historikoko hauteskunde-batzordeak boto horiek boto zuritzat joko ditu.

                                                     III.–

                                                  1. – Mahaikideek botoa eman orduko, mahaiburuak bozketa amaitutzat emango du eta hautestontzi elektronikoaren zirrikitua prezintatu egingo du. Horrela, gero boto gehiago sartuta ere ez da operatiboa izango.

                                                  2. – Ondoren, mahaiburuak ixteko eragiketak eta hautestontzi elektronikoan erregistratutako boto guztien zenbaketa egingo ditu, etenik gabe, mahaiko boto-zenbaketa lortu ahal izateko.

                                                  3. – Mahaiburuak ozenki irakurriko ditu hautestontzi elektronikoaren pantailan azaltzen diren bozketa-zenbaketaren emaitzak, eta honako datu hauek emango ditu:

                                                     1. Mahaiko hautesle-erroldan dauden hautesleen zenbatekoa, Hautesleen Errolda Bulegoaren Ordezkaritzaren arabera.

                                                     2. Hautestontzi elektronikoan erregistratutako hautesle-kopurua.

                                                     3. Boto baliogabeen kopurua.

                                                     4. Boto zurien kopurua.

                                                     5. Hautagai-zerrenda bakoitzaren botoak.

                                                  4. – Horren ostean, mahaiburuak mahaiko zenbaketa-egiaztagiriari dagokion inprimakia beteko du. Horretarako, pantailatik kopiatuko ditu aipatu berri ditugun datuak. Kopiatutako datuak behar bezala transkribatu direla ziurtatuko da.

                                                  5. – Datu horiek Eusko Jaurlaritzari bidaliko zaizkio, hauteskundeen emaitzei buruzko behin-behineko informazioa emateko, beste eraginik gabe. Sekula ere ezingo dira datuak bidali hauteskunde-mahaitik ordenadore nagusira kontaketa bukatu baino lehen. Era berean, datu horiek Legebiltzarrean ordezkaritza duten alderdi, federazio, koalizio eta hauteskunde-taldeen esku jarriko dira ahalik eta lasterren eta gardentasunik handienaz. Horretarako, Eusko Jaurlaritzak terminalak jarriko ditu aipatutakoen egoitzetan.

                                                  6. – Hori eta gero, mahaiburuak boto-zenbake-taren aurkako kexarik edo erreklamaziorik dagoen galdetuko du eta bilkura-agirian idatziko dira. Azkenik, mahaiburuak, mahaikideek eta artekariek zenbaketa-egiaztagiria izenpetuko dute.

                                                  7. – Eragiketa hori egin eta berehala, denborarik galdu gabe, zenbaketa-egiaztagiriaren kopia ipiniko da hautategiaren sarreran. Zenbaketa-egiaztagiriaren beste kopia bat EAEko Administrazioak izendatutako pertsonari emango zaio, hauteskundeen emaitzei buruzko informazioa emateko, beste eraginik gabe. Hala eskatzen duten artekariei, eskudunei eta hautagaiei ere kopia bana emango zaie. Hautagai-zerrenda bakoitzeko kopia bat baino ez da emango.

                                                     IV.–

                                                  1. – Hautestontzi elektronikoaren zirrikitua prezintatu eta lehenago aipatu diren zenbaketa-eragiketak hasi ondoren, hauteskunde-mahaiko zenbaketa-egiaztagiria betetzea eragozten duen gora-beherarik izanez gero, dagokion lurralde historikoko hauteskunde-batzordeari eman behar zaio gora-behera horren berri eta hautestontzi elektroniko prezintatua bertara eraman beharko dute mahaiburuak, mahaikideek eta, nahi izanez gero, artekariek eta eskudunek, gainerako agiriekin batera. Gora-be-hera hori bilkura-agirian adierazi beharko da. Kasu horretan, mahaiburuak Ertzaintzaren laguntza eskatu ahal izango du, bidaia egiteko erraztasunak eman di-tzan, eta hautestontzia eta hauteskunde-agiriak babestu ditzan, hauteskunde-batzordera heldu bitartean.

                                                  2. – Lurralde historikoko hauteskunde-batzordeak hautestontzi elektronikoa eta hauteskunde-agiriak jasoko ditu eta ahalik eta azkarren hasiko da mahaiko boto-zenbaketa jakiteko eragiketak egiten, mahaikideen eta, hala nahi badute, artekarien eta eskudunen aurrean. Ondoren, mahaiko zenbaketa-egiaztagiria beteko da, lege honetako 132. Bosgarren III. 3. atalean eta hurrengoetan ezartzen denaren arabera.

                                                     V.–

                                                  1. – Lehenago adierazitako zenbaketa-eragiketak amaitu ondoren, mahaiburuak, mahaikideek eta artekariek bilkura-agiria bete eta izenpetuko dute. Bilkura-agirian zehatz-mehatz jarriko dira datu eta gora-behera hauek:

                                                     1. Aurkeztutako errolda-egiaztagiri berezien zenbatekoa, erroldan alta ematekoak direnak.

                                                     2. Aurkeztutako epai-agirien zenbatekoa.

                                                     3. Mahai horretan erroldatuta egon ez arren, botoa eman duten artekarien zenbatekoa.

                                                     4. Izandako kexen eta erreklamazioen azalpen laburra, kexa edo erraklamazioa egin duen pertsona ere adieraziko delarik.

                                                     5. Egindako kexei eta erreklamazioei buruz mahaiak hartu dituen erabakiak eta boto partikularrak, egon baldin badaude.

                                                     6. Jakin beharrekoa dela irizten den beste edozein gora-behera edo gertakari.

                                                  2. – Azkenik, boto elektronikorako materiala zaintzeko arduradunak banda magnetikoa duten bozketa-txartel guztiak bilduko ditu, hautestontzian egon ala ez. Gero, txartel horiek ezabatu eta, ahal izanez gero, berriro erabiliko dira, Herrizaingo Sailaren ardurapean eta Eusko Legebiltzarreko Informatika Zerbitzuaren ikuskapenarekin.

                                                     VI.–

                                                  1. – Hauteskunde-agirien lehenengo kartazalak honako hauek edukiko ditu:

• Mahaiaren eratze-agiriaren jatorrizko alea.

• Zenbaketa-egiaztagiriaren jatorrizko alea.

• Bilkura-agiriaren jatorrizko alea.

• Hauteskunde-mahaiko hauteskunde-softwarearen euskarri magnetikoak.

• Hautesle-erroldaren zerrenda egiaztatua.

• Aurkeztutako errolda-egiaztagiriak eta epai-agiriak.

• Balioa ukatu zaien nahiz erreklamazio edo dudarik sorrarazi duten posta bidezko boto-paperak.

• Hauteskunde-mahaiko beste edozein agiri.

  2. – Bigarren, hirugarren eta laugarren kartazalek honako agiri hauek edukiko dituzte:

• Mahaiaren eratze-agiriaren hitzez hitzeko kopia.

• Zenbaketa-egiaztagiriaren hitzez hitzeko kopia.

  Mahaiburuak, mahaikideek eta bertan dauden artekariek izenpetuko dituzte kopia biak.

  7. – Lurralde historikoko hauteskunde-batzordeak Eusko Legebiltzarreko Informatika Zerbitzura, EAEko Hauteskunde Batzordearen laguntzako organora hain zuzen, bidali beharko ditu hauteskunde-mahai bakoitzeko euskarri magnetikoak, agirien lehenengo kartazalean daudenak, lege honetako 132. Bigarren III. 1.d) atalean aurreikusitako eraginetarako. Gauza bera egingo dute eskualdeko hauteskunde-batzordeek hauteskunde egunean erabili ez diren hauteskunde-softwa-rearen kopiekin.

  8. – Mahai bakoitzeko hauteskunde-agirien lehenengo kartazala aztertu ondoren, mahairen bateko zenbaketa-egiaztagiria falta dela ikusten bada, hautagai-zerrenden ordezkariren batek edo haren eskudunak aurkeztutako zenbaketa-egiaz-tagiriarekin ordeztu ahal izango da. Ondoren, mahaiari dagokion epaileari ofizioa bidaliko zaio eta epaileak ahalik eta azkarren aurkeztu beharko du agirien laugarren kartazala, berak eskuratu duena hain zuzen. Kartazal horretan dagoen zenbaketa-egiaztagiria hautagaiak aurkeztutakoarekin bat datorren ikusiko da eta, bat ez badator, epailearen zenbaketa-egiaztagiria hartuko da aintzat. Ordezkariek edo eskudunek kontraesanean dauden kopiak aurkezten badituzte, ez da bat bera ere kontuan hartuko eta zenbaketa orokorraren bilkura-agirian bakoitzaren bozketa ezberdinak jasoko dira. Nolanahi ere, boto horien zenbaketa behin-behinekoa izango da, agiriak legeak ezarritakora egokitzen direla adierazten duen ziurtapen fede-emangarria ematen den arte.

     132. atala.– Seigarrena.– Hauteskundeei buruzko arau-hausteak boto elektronikoari dagokionez

     Hauteskunde-batzorde eskudunak 20.000 pezetatik 200.000 pezeta bitarteko isunak jarriko ditu, agintarien edo funtzionarioen kasuan, eta 5.000 pezetatik 100.000 pezeta bitartekoak, partikularren kasuan, boto elektronikoaren jardunbidea dela-eta honako arau-hauste hauetakoren bat egiten dutenei, nahiz eta ez diren hauteskunde-delituak. Hala ere, Eusko Legebiltzarrerako Hauteskundeei buruzko 5/1990 Legean isunetarako zenbateko handiagoak ezartzen badira, legeak dioena izango da aintzat hartuko dena.

     1. Nahita aldatzea, manipulatzea edo erabilgaitz uztea, fisikoki nahiz mekanikoki, boto sistema elektronikoaren erabilerarako eta jardunbiderako beharrezkoak diren elementu teknikoak eta tresna elektronikoak.

     2. Banda magnetikoa duten bozketa-txartelak zenbatzeko programa elektronikoak aldatzeko asmoz jardutea hauteskunde-mahaian.

     3. Banda magnetikoa duten bozketa-txartelak fabrikatzea, banatzea, merkaturatzea eta desegoki erabiltzea, lege honek beren beregi baimentzen dituen jardueretatik kanpo.

     4. Banda magnetikoa duten txartelak apurtzea bozketaren edo mahaiko boto-zenbaketaren edozein unetan, lege honetako 132. Laugarren atalaren IV., V. eta VI. lerroaldeetan aurreikusten den kasuetan izan ezik.

     5. Mahaiburuak emandako banda magnetikoa duen bozketa-txartel balioztatua beste txartel batekin ordeztea.

     6. Banda magnetikoa duen bozketa-txartel dagoeneko balioztatua manipulatzea eta, horren ondorioz, hautesleari txartel horrekin botatzea ezinezkoa gertatzea.

     7. Banda magnetikoa duen bozketa-txartel balioztatua hartuta hauteskunde-mahaia dagoen hautategitik irtetea mahaiaren baimenik gabe, lege honetako 132. Laugarren I.8 atalean xedatutakoaren arabera.

     8. Bozketa etenez gero hauteskunde-mahaiko boto-zenbaketa egitea, lege honetako 132. Laugarren IV. atalean aurreikusitakoaren arabera; baita boto-zenbaketa bozketa-eguneko arratsaldeko zortziak baino lehenago egitea ere.

        132. atala. Zazpigarrena.– Amaierako xedapenak

     8. – Herrizaingo Sailak, hauteskunde-gaietan Euskadiko Autonomia Erkidegoko organo eskuduna baita, laguntzako betebehar hauek izango ditu:

     1. Hauteskunde-barruti bakoitzeko boto elektronikoaren softwarea lantzea eta Euskal Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeari ematea, hauteskunde mahai bakoitzerako egokitu gabe. Hori hautagai-zerrendak aldarrikatu eta gero egingo da.

     2. Botatzeko jardunbide automatiko berriak herritarrei jakinaraztea eta azaltzea, hauteskundeetarako deialdia egin baino lehen.

     3. Hauteskunde-mahaietako kideei bozketa elektronikoaren jardunbideari buruzko prestakuntza ematea. Horretarako, kide horiek informazioa emateko antolatzen den bilerara joan beharko dute.

        2. – Hautagaien aldarrikapenaren aurkako errekurtsorik jartzen bada, I.a) atalean adierazi den hauteskunde-softwarea beranduago banatuko da errekurtsoak izan diren hauteskunde-barrutietan, errekurtsoak erabakitzen direnean hain zuzen, Eusko Legebiltzarrerako Hauteskundeei buruzko 5/1990 Legearen 67. atalean ezarritakoaren arabera.

           XI ATALBURUA

           POSTA ARRUNT BIDEZ BOTATZEKO JARDUNBIDEA

           132. atala. Zortzigarrena.– Posta arrunt bidezko botoaren tramitazioa

           Bozketa-egunean botoa emateko eskubidea gauzatzea dagokien herrian egongo ez direla pentsatzen dutenek edo bertara joaterik izango ez dutenek posta bidez eman dezakete botoa, Hauteskundeen Erregimen Orokorraren Lege Organikoari jarraiki.

atala.-

Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeak araupetzea da Lege honen xedea.

atala.-

Legez euskaldun izanik, botua emateko eskubidearen jabe diren guztiak izango dira hautatzaile.

Botua eman ahal izateko, Hautatzaile-Erroldan izena emanda egotea ezinbestekoa izango da.

atala.-

Botoa emateko eskubiderik gabekoak:

1. Sendetsitako auzi-epaiz, zigorrak dirauen artean botoa emateko eskubidea kentzezko zigor nagusia edo osagarria jarri zaienak.

2. Sendetsitako auzi-epaiz gaitasungabeko aldarrikatuak; epai horrek beti ere botoa emateko gaieztasuna berariz adierazi beharko du.

3. Epailari-baimenaz sikiatria-eritegiratuak, barnealdiak dirauen artean eta Epailariaren baimenak botoa emateko gaieztasuna berariz adierazten baldin badu.

Atal honetan ohartemandako ondorioetarako, gaitasungabetze edo eritegiratzeez arduratzen diren Epailariek eta Epaitegiek berarizko erabakiak eman beharko dituzte botoa emateko gaieztasunari buruz. Gaieztasun horretaz jabetuz gero, Herri-Erroldari eman beharko diote horren berri, honek beharrezko idaztoharra egin dezan.

atala.-

Autonomi Estatutoaren 7. atalean jartzen diren baldintzak betez, hautagai izan eta Lege honetan esaten diren hautaezin-zioen pean ez dauden herritarrak izango dira hautagai.

Azaroaren 27ko 2.917/81 Errege-Dekretuak araupetzen duen Biztanle-Erroldean sartzen diren Espainiako Erregeren familiko kideak, ez eta hauen ezkontideak ere, ez dira hautagai izango.

Hautaezin zio izango da ondorengo ihardunetan aritzea:

1. Euskal Herriko Autonomi Elkarteko herri-alorrean:

   • Sailburuorde, Idazkari Nagusi, Zuzendari, Zuzendariorde, Lurralde-Ordezkari edo Administraritzako aukerango izendapenezko, horiei atxikiriko, beste ezein kargu.

   • Lehendakari, Zuzendari Nagusi, Idazkari Nagusi edo erakunde burujabeetako zein norbanako-alorreko legepeko erakunde-izaikietako aukerango izendapenezko beste zein kargu. Alabaina, Eusko Legebiltzarreko kideak, herri-erakunde, izaiki edo zuzeneko nahiz zeharkako herri-partaidetzazko enpresetako zuzendaritzako baltzuango ihardutze-sail edo Arduratze-Batzordetakoak izan daitezke, horien izendapena Eusko Legebiltzarrari baldin badagokio.

   • Ararteko edo Arartekoaren Laguntzaile; Herri-Kontuen Euskal Epaitegiko Buru edo Kide; Ebazpen-Batzordeko Buru edo Kide; Ekonomi eta Gizarte-Kontseiluko Buru; eta erakunde horietam diharduten aukerango izendapenezko kargu.

2. Estaduaren herri-alorrean:

   • Epai-Agintaritzaren Kontseilu Nagusiko Lehendakari edo Kontseilukide, Epailari, Auzimaisu edo iharduneango Herri-Salatari. Estaduko Herri-Salatari Nagusi.

   • Jaurlaritzako Lehendakari, Ministrari edo Estatuko Idazkari, bai eta Estatuko Administrazioko aukerango izendapenezko beste ezein kargu ere; Jaurlaritzaren Ordezkari, Probintzia-Gobernari eta Probintzia-Gobernariorde eta lurralde-mailan aginpide bereziak izanezko antzeko agintari; Lehendakari, Zuzendari Nagusi edo Idazkari Nagusi, nahiz hauei atxikiriko, herri-legepeko erakundeetako, ihardutze-erakunde burujabeetako, norbanako-legepeko herri-izaikietako nahiz Estaduaren herri-baltzuetako edo Estadua zuzeneko nahiz zeharkako partzuer izanezkoetako aukerango izendapenezko beste edozein kargu. Atzerriko Estadu baten edo nazioarte-mailako erakunde baten aurrean izendapena egiaztatutako eta bizitza han eginiko mandatugintzako Buru. "Banco de España"ko Gobernari eta Gobernariorde; Mailegu Ofizialeko Erakundeko eta gainontzeko mailegu-erakunde ofizialetako Lehendakari eta Zuzendari. Hauteskunde-Erroldeko Idazguko Zuzendari eta Nukleo-Segurantzako Kontseilu Nagusiko Lehendakari, Kontseilari eta Idazkari Nagusi.

   • Estadu osoarena baino eremu txikiagoa izanezko lurralde-esparru ezberdinetan Ministeritza bakoitzeko mailarik goreneko lanetan ari daitezenak; lurralde-mailako aginpide mugatua izanezko autonomi-erakundeetako Lendakari, Zuzendari eta eratxikitako kargu, eta bai Jaurlaritzak horietan dituen Ordezkariak; R.T.V.Eko lurralde-Ordezkariak; Gizarte-Segurantzaren Eraenpiderako Erakundeetako tokian-tokiko ihardutze-sailetako Lehendakariak eta Zuzendariak; Jaurlaritzaren Ordezkaritzetako eta Probintzi-Gobernaritzetako Idazkari Nagusiak, ez eta Hauteskunde-Erroldeko idazguko probintzia-Ordezkariak ere, guztiok bere aginte-mendeko lurralde-eremu osoan edo zati baten sartzen diren hauteskunde-barrutietatik.

   • Konstituzio-Epaitegiko Lehendakari edo Auzimaisu, Estaduko Kontseiluko edo Kontuen Epaitegiko Lehendakari edo Kontseilukide, Konstituzioko 131.2 atalean aipatzen den Kontseiluko Lehendakari.

   • "Defensor del Pueblo" eta honen Laguntzaile.

3. Beste Autonomi Elkarteen herri-alorrean:

   • Beste Autonomi Elkarteetako Biltzarretako Kide edo Biltzar horiek izendatu beharreko Autonomi Erakundeetako kide.

   • Beste Autonomi Elkarteen Jaurtze-Batzarretako Kide, bai eta Batzar horietako aukerango izendapenezko karguak ere.

4. Europako Elkartearen herri-alorrean:

   • Batzordeko Lehendakari, Batzordekide, Idazkari Nagusi edo Zuzendari Nagusi.

   • Kontseiluko Lehendakari, kide, Idazkari Nagusi edo Zuzendari Nagusi.

   • Zuzentza-Epaitegiko Lehendakari, Epailari, Legelari Nagusi edo Idazkari Nagusi.

   • Europako Batzordeko, Kontseiluko edo Legebiltzarreko aholku eta laguntzako ihardutze-sailetako goren karguak.

5. Kondaira-Lurraldeen eta toki-Administraritzen herri-alorrean:

   • Kondaira-lurraldeen herri-Administraritzako Zuzendari Nagusi edo baliokide.

   • Toki edo kondaira-lurraldeetako erakunde burujabe edo herri-baltzuetako Lehendakari, Zuzendari Nagusi, Eraenlari edo aukerango izendapenezko beste ezein kargu.

6. Hausteskunde-administrazioko edozein organotako kide izatea, eta baita udaletako idazkari izatea eta eskualdeko hauteskunde-batzordeetako ordezkari izatea.

7. Era berean, Estaduko Segurantza-Sail eta Indarretan, Ertzaintzan, Foru edo Udal-Ertzaingoetan ari direnak, bai eta iharduneango gudugizon profesional eta osagarrizkoak ere hautaezinak izango dira.

Aurreko idazatian esandako kargu edo egitekoren batean ihardun eta hautagai gisa aurkeztu daitezenek, hautaezina dakarren kargua edo egitekoa erabat edo aldi baterako utzi egin dutela modu sinesgarriz egiaztatu beharko dute dagokien Hauteskunde-Batzordearen aurrean.

Hautagai-zerrenda bateko izan eta hautaezintzat jotako kargu edo egitekoren batera iritsi daitezenek, egoera hori dagokion Hauteskunde-Batzordeari jakinarazi beharko diote, eta honek aurkezturiko hautagai-zerrendatik hautagaia kentzea aldarrikatuko du.

Azkenik, hautaezinak izango dira:

1. Sendetsitako epaiz askatasungabetzeko zigorra eman zaienak, zigorrak dirauen bitartean.

2. Epaia sendetsitakoa izan ez arren, matxinadaren bategatik zigortuak nahiz biziaren, gorputzeko osotasunaren edo inoren askatasunaren aurkako lege-hausteegatik zigortutako izuekintza-erakundeetako kideak.

   5. atala.-

   1. Hautaezin-zio guztiak bidebatez elkartuezin-zio izango dira.

   2. Gainera, ondorengo ihardun edo karguetan aritzea elkartuezin-zio izango da:

      1. Autonomi Elkarteko herri-alorrean:

         • Ekonomi eta Gizarte-Kontseiluko, Lan-Harremanetako Kontseiluko, Euskal Gizarte-Ongunderako Kontseiluko, Koperatibetako Goren Kontseiluko eta antzerako aholkularitzako ihardutze-sailetako Lehendakari, Idazkari Nagusi, Kontseilukide edo beste ezein kargu, Legebiltzarkide izan eta kargu horietan aritzeko Legebiltzarrak aukeratutakoak izan daitezenak salbu.

         • Autonomi Elkarteko Herri-Administraritzaren edo ihardutze-sail eta erakundeen zerbitzupeko lanariak, egiten diren zerbitzu horien jaurpidea dena dela, zuzendaritza, eraentza edo administraritza hutsean ez diharduten irakaskuntzakoak, osasunketakoak edo ikerkuntzakoak salbu.

      2. Estaduko herri-alorrean:

         • Kongresuko Diputatuak.

      3. Europako Batasuneko sektore publikoan:

         • Europako Legebiltzarreko diputatua.

           6. atala.-

              Eusko Legebiltzarreko kideek norbanako-alorreko lanetan aritu ahal izango dute, honako hauetan salbu:

              1. Autonomi Elkarteko iraskunde-mailako Herri-Administraritzako zein nagusiko eraentza, aldezpena, zuzendaritza edo aholkularitza-ihardunak, Administraritza horrek erabaki beharreko diren, herri-zerbitzuren bati zuzenean eragin edo herri-laguntzak edo bermeak lortzera jo dezaten gaietan. Doakienek aitortzen zaien eskubide batez baliatuz zuzenean egin ditzaten norbere-alorreko ihardunak, ez eta arau orokor batean jarritakoa betetzetik datozkien laguntzak edo bermeak ere ez dira arau honen erabiltze-eremuan sartzen.

              2. Autonomi Elkartearen diruz ordain daitezen herri-lan, zerbitzu edo horniduren akura-tzaile edo zordunkide-ihardunak, edo ihardun horietan ari diren baltzu edo enpresen zuzendaritza, ordezkaritza edo urgazlaritza-eginkizunak atxikita daramatzaten karguak.

              3. Legebiltzarkide hautatua izan ondoren eta hori den bitartean, berenez edo baltzuan, Autonomi Elkarteko Herri-Administraritzaren aldeko urgazpen-zerbitzuak edo bestelakorik emateko hitzarmenak egitea.

              4. Hautatua izan eta gero, Autonomi Elkarteko herri-alorreko izaikiekin hitzarmenak, zerbitzu edo hornidurak izan ditzaten enpresa edo baltzuetan 100eko 10etik gorako partaidetza izatea, ondare-bidez bada salbu.

              5. Funtsean dirubidezko xedea izan eta agirian aurrezki eta maileguetara joarazi dezaten enpresa edo baltzuetako Arduratze-Batzordeburu, Batzordekide, Arduralari, Zuzendari Nagusi, Eraenlari edo baliokideko karguetan ihardutzea.

           7. atala.-

              Nolanahi ere, Eusko Legebiltzarkideek ez dute edozein erakunde-mailatako herri-Diruegitamuen pentzutango lansari batetik gora jasotzerik izango, ez eta elkartuezineko ihardunei dagozkien ordainsariak aukeratzerik ere, bateragarriak direnengatik bakoitzean dagozkien bide-sari eta kalte-ordainen kaltetan gabe.

           8. atala.-

              Legebiltzarkideek Lege honetan zehazten direnetako elkartuezin-zio izan daitezkeen ihardun guztien adierazpena egin beharko dute, eta bai diru-eskuraketak edo ondare-abantailak ematen dizkieten beste nolanahiko ihardunena eta beren ogasunena ere. Adierazpen hori Legebiltzarrean aurkeztu beharko da, bai legebiltzarkidetasuna jasotzekoan, bai eta beren egoera aldatzekoan ere.

              Ihardunen eta ogasunen adierazpen horiek Zuduen Errolda batean sartuko dira. Errolda horrek Legebiltzarreko lehendakaria izango du zaindari eta Legebiltzarrak jar ditzan barne-arauak jaurpide.

              II. IDAZPURUA

              HAUTESKUNDE-ERAKETA

           9. atala.-

              Eusko Legebiltzarrerako Hauteskundeetan, kondaira-lurraldea izango da hauteskunde-barruti.

           10. atala.-

               Hauteskunde-barruti bakoitzeko hogeitabost legebiltzarkide hautatuko dira.

           11. atala.-

           1. Legebiltzar-tokien banakuntzan sartu ahal izateko, dagokion hauteskunde-barrutian izandako baliozko boto guztien 100etik 3koa gutxienez atera beharko da.

           2. Hautagai-zerrendek ateratakoak eta boto zuriak kontatuko dira baliozko bototzat.

           12. atala.-

           1. Hauteskunde-barruti bakoitzean alderdi edo hautagai-zerrenda bakoitzari legebiltzar-tokiak ematea, ondorengo arauak erabiliz egingo da:

              1. Hauteskunde-barruti bakoitzean aurkeztu daitezen hautagai-zerrendak itxitakoak eta aldaezinekoak izango dira.

              2. Botoen kontaketa egin ondoren, zerrendak botorik gehien ateratakotik hasitako hurrenkeran jarriko dira.

              3. Zerrenda bakoitzak ateratako baliozko boto guztien biren, hiruren, etabarren arteko banaketa egingo da.

              4. Legebiltzar-tokiak, hori egin eta banakin haundienak eman ditzaten zerrendei emango zaizkie, haundienetik txikienerainoko goitik beherako hurrenkeraz. Toki bat ematerakoan bi hautagai-zerrendek edo gehiagok ematen dituzten banakinak berdinak izatea gertatuz gero, ebazpena hamarrenak aterata egingo da, legebiltzar-tokia hamarren gehien izan ditzan hautagai-zerrendari emanaz.

              5. Aurreko zatian esandako araua erabiliz gero berdintasunak oraindik irautea gertatuz gero, legebiltzar-tokia orohar boto gehiago ateratako zerrendari emango zaio.

                 d) letran esandako araua erabiliz banakinak eta botoen guztizkoak berdinak izatea gertatuz gero, lehenengo legebiltzar-tokia zotz eginda emango da, eta ondorengoak txandakatuz.

              6. Zerrenda bakoitzari dagozkion legebiltzar-tokien zenbatekoak zehaztu ondoren hautagaiei ematea, zerrendan izan dezaten hurrenkerari hertsiki atxikiz egingo da.

           2. Hautatutako legebiltzarkide aldarrikatutako bat hiltzea, ezinduta gelditzea edo bere tokia uztea gertatuz gero, aldarrikatutako hautagai-zerrenda berean hurrengo egon dadin hautagaiari emango zaio legebiltzar-tokia.

           3. Ordezkaketak legegintza-aldi osoak diraueno egin ahal izango dira.

              III. IDAZPURUA

              HAUTESKUNDE-ADMINISTRARITZA

              I. ATALBURUA

atala.-

Hauteskunde-administraritzak hauteskunde-bidearen gardentasuna eta bereizkeriarik eza eta herri-kargutara iristeko aukera-berdintasuna Lege honek jartzen dituen modu eta neurritan bermatzea izango du helburu, Epaitegiei dagozkien aginpideen kaltetan gabe.

Hauteskunde-Batzorde Naugusiak bere dituen agintepideen kaltetan gabe, euskal hauteskunde-Administraritza osatzen duten ihardutze-sailei egokituko zaizkie egiteko horiek.

Honako hauek osatuko dute euskal hauteskunde-Administraritza: Autonomi Elkarteko, Kondaira-Lurraldeko eta Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeek eta bai hauteskunde-mahaiek ere.

atala.-

Egituraz, Hauteskunde-Batzordeek eta Hauteskunde-Sailek osatuko dute hauteskunde -erakuntza.

Hauteskunde-Batzordeek beren tegietan egingo dituzte euren bilerak, eta, haien ezean, Batzordeetako Idazkariek beren karguetan ari daitezenekoetan.

atala.-

Herri-agintari guztiak, beren aginte-eremuaren barruan, Hauteskunde-Administrazioak bere egitekoak behar bezala bete ditzan beren laguntza ematera behartuta egongo dira.

atala.-

Eusko Jaurlaritzak eta Autonomi Elkarteko Administraritzak, bere aginpideen barruan, herritarrek botoa emateko eskubidea erabiltzea eta hauteskundeetan eskuhartzea bermatzera lagunduko dute.

Barne-Saila izango da hauteskunde-gaietarako Autonomi Elkarteko Administraritzako ihardutze-sail aginteduna eta, etengabe, hauteskunde-bideari laguntza ematezko honako lan hauek egingo ditu:

1. Hauteskundeak teknikaren aldetik behar bezala egingo direla bermatzeko Hauteskunde-Batzordeei aholkuak ematea.

2. Hauteskunde-Batzordeek beren egitekoa betetzeko behar ditzaten lanari eta gauzazko eskuarteak euren esku jartzea.

3. Hauteskunde-Batzordeetako kideen eta hauen zerbitzupeko lanarien bidesari eta sariztapenen saloak Jaurlaritza-Batzarrari aurkeztea, bai eta Hauteskunde-Mahaietako Buru eta Kideei, hala izanez gero, dagozkien bidesarienak ere.

4. Hauteskunde-bidea Lege honetan jarritakoaren arauera egiteko beharrezko izan daitezen teknikazko ekintza guztiak egitarautzea, eraentzea eta betetzea.

5. Lege hau edo honen araudiak garatzeko araupide guztiak gertatzerakoan eskuhartzea eta bere iritzia ematea.

6. Lege honek eman diezaizkion beste eginkizun guztiak.

Aurreko idazatien gai diren egitekoak Lege honetan Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordearentzat ohartemandako jaurpideen eta Hauteskunde-Administraritzari dagozkion egiteko eta aginpideen kaltetan gabekoak izango dira.

atala.-

Hauteskunde-Batzordeetako Lehendakaritza, Kidegoa eta Idazkaritza, eta bai Hauteskunde-Mahaietako kide izatea ere, nahitaezkoa izango da.

Hauteskunde-Batzorde bateko kide izatea beste bateko izatearekin bateraezina izango da.

Hori gertatuz gero, bete beharreko egitekoa goragoko mailakoan egiteratuko da, eta biak maila berekoak izatea gertatuz gero, aukeratu dadin horretan.

Hauteskunde-Batzordeetako kideek ez dute artekari nahiz ahaldun-ihardunetarako izendatuak izaterik izango.

II. ATALBURUA

HAUTESKUNDE-BATZORDEAK

Lehenengo Saila: Batzordeen osatze-modua

atala.-

Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordea ihardutze-sail iraunkorra izango da eta horrela osatuko:

1. Euskal Herriko Zuzentzako Goren-Epaitegiko Lehendakaria.

2. Zuzentzako Goren-Epaitegiko Jaurtze-Sailak zozketa-bidez izendatutako bost Batzordekide Auzimaisuk.

3. Autonomia Erkidegoan bizi diren katedradun, Zuzenbide, Zientzia Politiko edo Soziologiako irakasle titular —lanean dihardutenak—, edo aitortutako itzaleko legelari direnen artetik aukeratutako bost batzordekide, Eusko Legebiltzarrak izendatuta, Legebiltzarrean ordezkaritza duten alderdi politikoek, federazioek, koalizioek edo hautesle-taldeek proposatuta.

Aurreko zenbakian esaten diren hautaketak Eusko Legebiltzarraren eratze-bilkura egin ondorengo larogeita hamar egunen barruan egin beharko dira. 1.c) idazatian ohartemandako lagunen saloak epe horretan egiten ez badira, Legebiltzarreko Mahaiak Taldeburu-Batzordeari entzun ondoren egingo ditu hautaketak, Legebiltzarrean egon dadin ordezkari-kopuruaren heinean.

– Euskal Autonomia Erkidegoko Hauteskun- de Batzordeko lehendakariak hauteskundebatzordeak dituen eginkizunetan jardungo du bakarrik, hauteskundeen deialdia egiten denetik hautatutakoak aldarrikatu artean, eta hala, egokitzen bada, baita sortzen diren auzibideez emandako epaiak betetzen diren arte ere; horien artean sartzen da hauteskundeen erregimen orokorrean aurreikusitako babes-errekurtsoa, hauteskundeak direla-eta halakorik aurkezten bada.

Aukeraturiko Lehendakari eta Batzordekideak Eusko Jaurlaritzaren Dekretuz izendatuko dira, eta bere manu-aldian jarraituko dute Euskal Herriko Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzorde berria, hurrengo Legegintza-aldiaren hasieran, bere tokiaz jabetu arte, beti ere, Batzordeko Lehendakariak hauteskunde-ihardunak bukatutzat jotzen baldin baditu.

Hauteskundetarako deia eginezko Dekretua argitaratu ondorengo hiru eguneko epearen barruan, hauteskunde-aldian Euskal Herriko Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordea nola osatuko den berriz argitaratu beharko da Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian.

atala.-

Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeko Lehendakaritza, Epaitegi Goreneko Lehendakariari dagokio.

Lehendakariordetza karreran aintzinakoena izan dadin auzimaisuak izango du, eta horretan berdintasuna gertatuz gero, zaharrenak.

Eusko Legebiltzarreko Legelari Nagusia izango da Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeko Idazkari.

atala.-

Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeak Eusko Legebiltzarrean izango du bere egoitza.

Eusko Legebiltzarrak beharrezko baliabide guztiak eskuratuko dizkio Euskal Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeari, batzordeak bere egitekoak egoki burutu ditzan.

Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeko kideen eta hauen zerbitzuko lanarien bidesari eta ordainsariak, Eusko Legebiltzarreko Mahaiaren saloz, Eusko Jaurlaritzak finkatuko ditu.

Eusko Legebiltzarreko Legelariak, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeari emandako lanak betetzeko beharrezko diren lege eta teknika-aldetikako aholkularitza-lanetan aritzeko, Batzordearekin batera arituko dira.

atala.-

Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordea honela osatuko da:

1. Dagokion Probintzia-Auzitegiko Auzimaisu izan eta Epai-Agintaritzaren Kontseilu Nagusiak zozketa-bidez hautatutako Hiru Batzordekide. Dagokion Auzitegian aski Auzimaisu ez egonez gero, probintziako hiriburuko norbere-mailako aginte-sailetako buruak izendatuko dira.

2. Estatutko Hauteskunde Batzordeak izendatutako bi batzordekide, Euskal Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeak proposatuta, lurralde historikoan bizi diren katedradun, Zuzenbide, Zientzia Politiko edo Soziologiako irakasle titularren, edo aitortutako itzaleko legelari direnen artetik aukeratuta. Batzordekide horiek hautagaiak zeintzuk diren aldarrikatu eta gero izendatuko dituzte. Horretarako, barrutian aurkeztutako hautagai-zerrenden lurralde-ordezkariek batzordekide izateko kargu horiek beteko dituzten pertsonak zeintzuk izan beharko duten proposatuko dute denek batera. Proposamen hori ez bada egiten hauteskunde-kanpaina hasi baino lehen, Euskal Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeak proposatuko du izendapena.

Atal honetako 1.a) idazatian aipatzen diren Batzordekideek euren artetik aukeratuko dute Batzordeko Lehendakaria.

– Lurralde historikoetako hauteskunde-batzordeetako lehendakariek dagokien hauteskunde- batzordeak dituen eginkizunetan jardungo dute bakarrik, hauteskundeen deialdia egiten denetik hautatutakoak aukeratu artean, eta, hala egokitzen bada, baita sortzen diren auzibideez emandako epaiak betetzen diren arte ere; horien artean sartzen da hauteskundeen erregimen orokorrean aurreikusitako babes-errekurtsoa, hauteskundeak direla-eta halakorik aurkezten bada kasuan kasuko barrutian. Beraz, halakorik gertatzen bada, lege honetako 23.2 atalean aurreikusitako epea luzatu egingo da.

Kondaira-Lurraldeko Batzordeko Idazkaria bera izango da dagokion Auzitegiko Idazkari, eta bat bainogehiego egonez gero, zaharrena.

atala.-

Eskualdeko Hauteskunde-Batzordea honela osatuko da:

1. Lehenengo Auzialditarako edo Argipide-Epailari izan eta Euskal Herriko Epaitegi Goreneko Jaurtze-Sailak zozketa-bidez hautatutako hiru Batzordekidek. Epai-barrutiren baten aski Epailari ez egotea gertatuz gero, zozketa-bidez, epai-barruti horretako Udal Epailariak izendatuko dira.

2. Lurralde historikoko hauteskunde-batzordeak izendatutako bi batzordekide, barruti judizialean bizi diren Zuzenbide, Zientzia Politiko edo Soziologiako lizentziatuen artetik aukeratuta. Batzordekide horiek hautagaiak zeintzuk diren aldarrikatu eta gero izendatuko dituzte. Horretarako, barrutian aurkeztutako hautagaizerrenden lurralde-ordezkariek batzordekide izateko kargu horiek beteko dituzten pertsonak zeintzuk izan beharko duten proposatuko dute denek batera. Proposamen hori ez bada egiten hauteskunde-kanpaina hasi baino lehen, Euskal Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeak proposatuko du izendapena.

Atal honen 1.a) idazatian aipatzen diren Batzordekideek Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeko Lehendakaria euren artetik aukeratuko dute.

Dagokion Lehen-Auzialditarako Epaitegiko Idazkaria izango da Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeko Idazkari eta, bat baino gehiago egonez gero, Epaitegi Dekanokoa.

Udaletako Idazkariak Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeetako Ordezkari izango dira eta horiekiko menpetasun hertsian ihardungo dute.

atala.-

Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeek kondaira-lurraldeetako hiriburuetan izango dute beren egoitza, eta Eskualdekoek epai-barrutietako herriburuetan.

Hauteskundeak egin eta ehun egunen buruan bukatuko da Kondaira-Lurraldeko eta Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeen manualdia.

Euren manualdiak dirauen bitartean hauteskunde berrietarako deia egitea gertatuz gero, Batzordeen aginpidea azken hauteskundeak egin eta ehun egun burutu arte luzatzen dela ulertuko da.

atala.-

Autonomi Elkarteko Administraritzak, Lege honen 16. ataleko 1. zatian ohartemandakoetarako, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordearen bilkuretara joango den Ordezkaria aurkeratuko du. Ordezkari honek Administraritzak Kondaira-Lurraldeetako Hauteskunde-Batzordeetan izango dituen ordezkariak izandatuko ditu, eta hauei ere Batzorde horien bilkura guztietarako egin beharko zaie dei. Kasu guztietan, hizpidea bai baina ez dute boto-eskubiderik izango.

Halaber, Euskal Herriko Hauteskunde-Erroldeko Idazguaren ordezkari batek eskuhartuko du Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordean, hizpidea bai baina boto-eskubiderik gabe.

atala.-

Hauteskunde-Batzordeetako Idazkariek bilkuretan hizpidea izango dute, baina botoa emateko eskubiderik ez.

Idazkariei, bateango ihardutze-erakundeei buruzkoetan Administraritza-Bideari buruzko Legeak izendatzen dizkien egitekoak egokituko zaizkie. Batipat, Batzordearen agiriak gorde eta zaindu beharko dituzte, baita Batzordea deuseztatu ondoren ere, agiri horiek Batzordeak bere egoitza dueneko tegietan gordeta geratzen direla.

atala.-

Lege honen 27, 28 eta 31.2 ataletan ohartematen diren kasuetan, eta bai arrazoizkoak izan eta Lehendakariak onartutako utzipenezkoetan ere, ondorengo arauei atxikiz egingo da Hauteskunde-Batzordeetako kideen ordezkaketa:

1. Lehendakariordeak ordezkatuko du Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeko Lehendakaria; kasu honetan epailaritzatikako batzordekide bat izendatu beharko da, Epaitegi Goreneko Lehendakari berri bat izendatzea gertatzen bada salbu, orduan, 19.1 atalak dioena egingo bait da.

2. Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeko Batzordekideak eta gainerako Hauteskunde-Batzordeetako Lehendakariak eta Batzordekideak hautatuak izateko modu beretan ordezkatuko dira.

3. Antxinatasun-irizpideei jarraiki ordezkatuko du Eusko Legebiltzarreko beste Legelari batek Eusko Legebiltzarreko Legelari Nagusia.

4. Kondaira-Lurraldeko eta Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeetako idazkariak antxinatasunaren arabera ordezkatuko dira.

atala.-

Hauteskunde-Batzordeetako kideak aldaezinak izango dira. Hauteskunde-hogen edo legehauspenen zioz soil-soilik kendu ahal izango dira, batzordekideen erabateko gehiengoaren erabakiz, Goren-Batzordeak beharrezko zehaztapidetza hasiarazi ondoren, dagokion auzibidearen kaltetan gabe.

Batzordeak berak, hori osatzen duten kideen erabateko gehiengoak hartutako erabakiaren indarrez hasiarazitako zehaztapidetzaren bidez baino ezin izango dira kargutik kendu Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordekideak, dagokion epaibidaren kaltetan gabe.

atala.-

Hauteskunde-aldiak dirauen bitartean, Lege honen 26. atalean ohartematen diren Hauteskunde-Batzordeetako kideen ordezkaketak egin, heriotza, tasuna galtzea, lan-tokiz aldatzea edo Batzordeko izateko eragozpena, debekua edo elkartuezina dakarren beste edozer gertatutako egunaren hurrengo lau egunetan egingo dira. Hauteskunde-aldiaz kanpo, lehen aipatutako zioetakoren batek hartutako Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeko kideen ordezkaketa, dagokion Batzordeko Lehendakariak hori jakin eta hamabost eguneko gehienezko epearen barruan egingo da.

Bigarren Saila: Batzordeen Aginpideak

atala.-

Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordearen eginkizuna izango da:

1. Hauteskundeetan zehar askatasun publikoak gauzatzen direla bermatzea.

2. Autonomia Erkidegoko erakundeen eta Estatuan Autonomia Erkidegoko eremura mugatuta dauden erakundeen baitako komunikabide publikoetan tarteak dohainik erabiltzeko eskubidea ezartzea eta bermatzea, eta tarte horiek banatzea hausteskundeen prozesuan zehar.

3. Lurralde historikoetako hauteskunde-batzordeek egindako argibide-eskariez erabakitzea (behartze-indarrekoa izanik) eta bere eskumenekoak diren arloei buruzko jarraibideak ematea (derrigorrez betetzekoak izango dira).

4. Lurralde historikoetako hauteskunde-batzordeek hartutako erabakiak ezeztatzea, bere kabuz edozein unetan, edo interesatuak hala eskatuta lege honen 134. atalean aurreikusitako epeen barruan, erabaki horiek ez badatoz bat Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeak hauteskundeei buruzko legeriatik ateratako interpretazioaz.

5. Hauteskundeei buruzko legeria ezartzea dela eta, interpretatzean lurralde historikoetan izango diren irizpideak bateratzea.

6. Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo Sailak proposatuta, hainbat eredu onartzea: eratze-agirienak, zenbaketen egiaztagirienak eta bilkura-agirienak, bai mahaietakoak nahiz lurralde historikoko hauteskunde-batzordeenak. Hautetsiak izendatzeko agiria ere onartuko du. Eredu horiek agirien kopiak berehala egin ahal izatea ahalbidetu beharko dute, autokopiatu egiten diren dokumentuen bidez edo antzeko beste jardunbide batzuen bidez.

7. Hausteskundeetako mahaikideentzako argibideen eskuliburua aztertzea.

8. Arau hauetan esaten denaz bat edo eskumena ematen dien beste edozein xedapenetan esandakoaz bat adierazitako kexu, erreklamazio edo errekurtsoez erabakitzea.

9. Hauteskundeetako eragiketetan modu ofizialean parte hartzen duten pertsona guztien zigor- jurisdikzioa izatea.

10. Sortzen diren arau-hausteak zuzentzea, auzitegien esparrukoak ez baldin badira behintzat, eta egoki iritzitako isunak jartzea, 400.000 PTAra arte.

11. Lege honen 12.2 atalak dioenaren arabera, hauteskundeak egin eta 100 egun igaro ondoren, ezintasunagatik, uko egiteagatik edo heriotzagatik bakanteren bat izaten bada, eusko legebiltzarkideei izendapen-agiriak ematea.

12. Legeak edo hauteskundeen arloko beste edozein arauk emandako gainerako eginkizunak.

atala.-

– Lurralde historikoko eta eskualdeko hauteskunde- batzordeek, beren lurralde-ere-muan, ondoren aipatzen diren eskumenak izango dituzte:

1. Hauteskundeetan zehar askatasun publikoak gauzatuko direla bermatzea.

2. Arau hauetan esaten denaz bat edo eskumena ematen dien beste edozein xedapenetan esandakoaz bat adierazitako kexu, erreklamazio edo errekurtsoez erabakitzea.

3. Hauteskundeetako eragiketetan modu ofizialean parte hartzen duten pertsona guztien zigor-jurisdikzioa izatea.

4. Sortzen diren arau-hausteak zuzentzea, auzitegien esparrukoak ez baldin badira behintzat, eta egoki iritzitako isunak jartzea; isun horiek 100.000 PTAra artekoak izan ahal izango dira lurralde historikoko hauteskunde-batzordearen kasuan, eta 50.000 PTAra artekoak eskualdeko hauteskunde-batzordeen kasuan. Batzorde horiek, hain larria dela-eta beren aginpidea gainditzen duten zigorrak dagozkien jokabideen berri izanez gero, aginte-mailaz beren gaineko duten batzordeari jakinarazi ahal izango dizkiote, lege honen 66. atalean agindutakoa gertatuz gero salbu.

   Gorago aipatzen diren isunak ez ordaintzea gertatuz gero, dagokion hauteskunde-batzordeak zor-egiaztapena bidaliko dio Foru Aldundian eskumena duen organoari, isuna behartze-bidetik ordainarazteko.

5. Legean berariaz aipatzen diren gainerako eskumen guztiak.

– Gainera, lurralde historikoetako hauteskundebatzordeek, Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeak duen irizpide nagusia kontuan izanda, beste aukera hauek ere izango dituzte:

1. Derrigorrez betetzeko jarraibideak ematea eskualdeetako hauteskunde-batzordeei, hauteskundeekin zerikusia duen edozein arlotan.

2. Eskualdeetako hauteskunde-batzordeek eskatutako argibide guztiez erabakitzea; erabakia behartze-indarrekoa izango da.

3. Eskualdeetako hauteskunde-batzordeek hartutako erabakiak indarrik gabe uztea beren kabuz edozein unetan, edo interesatuak hala eskatuta lege honen 134. atalean aurreikusitako epeen barruan, lurralde historikoko hauteskunde- batzordeak egindako interpretazioaz ez baldin badatoz bat erabaki horiek.

4. Eskualdeetako hauteskunde-batzordeek testuak ulertzeko izango dituzten irizpideak bateratzea hauteskundeei buruzko edozein arlotan.

– Eskualdeko hauteskunde-batzordeak bermatu beharko du hauteskunde-mahai bakoitzean badaudela botoa emateko beharrezko tresna eta osagaiak.

Hirugarren Saila: Erakuntza eta Ihardunak

atala.-

Kondaira-Lurraldeko eta Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeak, hasieran, hauteskundeetarako deia egin ondorengo hirugarren egunean epailaritzatikako kideez eratuko dira.

Batzorde hauetako kide izatekoetakoren batek hauteskundeetara aurkezteko asmoa badu, hasierako erakuntzan jakinarazi beharko dio dagokion Idazkariari, horren ordezkaketa egin dadin, eta hori gehienez lau eguneko epearen barruan egingo da.

Aurreko zenbakian esaten diren orkezkaketak behar izanez gero egin ondoren, Lehendakaria hautatuko da. Biharamonean, Kondaira-Lurraldeko eta Eskualdeko Batzordeetako Lehendakariek, dagokien Kondaira-Lurraldeko Aldizkari Ofizialean argitaratuko dute Batzordearen erakuntza eta osatze-modua ezagutzera emateko erabakia, eta batzordekide bakoitza hor zergatik dagoen zehaztu beharko da.

Idazkariek egingo dute Batzorde hauen eratze-bilkuretarako deia. Horretarako, Epai-Agintaritzako Kontseilu Nagusiak eta, hala badagokio, Auzitegiko Lehendakariak, dagokion Batzordeko kideen zerrenda jakinaraziko dio haietako bakoitzari.

atala.-

Euskal Hauteskunde-Administraritzaren ihardutze-sailen erakuntzarako eta ihardunerako jaurpideak Lege honetan ohartemandakoak izango dira, eta, horien ezean, Administraritza-Bideari buruzko Legean bateango ihardutze-sailentzat ohartemandakoak.

atala.-

Aginduz edo bi Batzordekidek eskatuta, Lehendakariek egingo dute Hauteskunde-Batzordeen bilkuretarako deia. Lehendakariak arrazoizko zioren bategatik deiak egiterik izango ez balu, Idazkariak ordezkatuko du aginpide horretan.

Ezein bilkura baliozkoa izan dadin, Kondaira-Lurraldeko eta Eskualdeko Batzordeetako hiru kide gutxienez bertan izatea nahi eta nahiezkoa izango da. Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordea bada, sei kidek izan beharko dute bertan.

Dei guztiak, eskuraketa eta deiaren gai den bilkuraren eguna, gai-zerrenda eta gainerako gorabeheren berri jaso delako segurtasuna izateko moduko ezein bidetatik egingo dira. Behar bezala dei egin zaien Batzordekideek nahitaez agertu beharko dute bilkuretara, arrazoirik eta zuribiderik garaiz adierazi gabe agertzen ez badira erantzukizunak eskatuko zaizkiela.

Aurreko zenbakietan esandakoa dena dela, kide guztiak bertan egon eta bilkura egitea ahobatez onartzen badute, Batzordea ezein arazo aztertzeko deia egindakotzat eta balioz eratutakotzat joko da.

Erabakiak bertan daudenen boto-gehiengoz hartuko dira, Lehendakariaren botoa ebazte-indarrekoa dela.

atala.-

Hautatzaileek, bere egoitzari dagokion Eskualde-Batzordeari egin beharko dizkiote bere argipide-eskeak.

Hauteskunde-barruti bati baino gehiagori doazkiekeen arazo orokorrak izan daitezenean, politika-alderdi, batasun edo baterakunde eta hautatzaile-bazkunek Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeari aurkeztu ahal izango dizkiote bere argipide-eskeak. Gainerakoetan, dagokien Kondaira-Lurraldeko Batzordeari edo Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeari egingo dizkiote argipide-eskeak, baldin eta argipide-eskegilearen aginte-eremua Batzorde horren agintepekoa bada.

Herri-Agintari eta Erakundeek, iritzi-eskalearen aginte-eremua bere agintepean izan dezan Batzordeari artez egin ahal izango dizkiote bere argipide-eskeak.

atala.-

Argipide-eskeak idatziz egongo dira eta horiek hartu ditzan Batzordeak ebatziko ditu, bere iritziz garrantzitsua delako edo orokortasun-irizpidez erabakitzeari komenigarri deritzalako Goragoko mailako Batzorde bati bidaltzea erabaki dezanean salbu.

Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeak, irizpide-batasuna lortzeko, ebatzi ditzan eta Kondaira-Lurraldeetako Batzordeei egin dakizkien aholku-eskeen eremuan eragina izan dezaketen gaiei buruzkoak izan daitezen aholku-eske guztiak Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeei jakinarazi beharko dizkie.

Aholku-eskearen presak Hauteskunde-Batzordeari bilkurarako deia egiteko astirik eman ez, eta lehendik ere Batzorde horretxen edo Goragoko Baten horretazko kideko erabakiak egon daitezenean, Lehendakariak erantzukizuna bere gain hartuz, behin-behingo erantzuna eman ahal izango du, hori Batzordeak egin dezan lehenengo bilkuran sendestearen edo aldatzearen kaltetan gabe.

atala.-

Egin zaizkien eta ebatzi ditzaten aholku-eskeen orokortasunak hori komenigarri egin dezanetan, Hauteskunde-Batzordeek, bere Lehendakariaren aginduz hartutako erabaki horiek edo aholku-eskeen edukia iragarri egin beharko dituzte. Nolanahi ere, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordearenak izan eta Kondaira-Lurraldeetakoei jakinarazi zaizkienak beti argitaratu egingo dira.

Argitalpena, kasu guztietan, Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian egingo da, eta Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeen edo Eskualdekoen erabakiak direnetan, baita dagokion Kondaira-Lurraldeko Aldizkari Ofizialean ere.

III. ATALBURUA

HAUTESKUNDE-SAILAK ETA MAHAIAK

Lehenengo Saila: Hauteskunde-Sailak

atala.-

Hauteskunde-barruti bakoitzean hautatzaileak, botoa emateko, Hauteskunde-Sailka eratuko dira.

Sail bakoitzak, gehienez, bi mila hautatzaile eta, gutxienez, bostehun hautatzaile izango ditu. Udal bakoitzean Hauteskunde-Sail bat egongo da gutxienez.

Ez da udalerri ezberdinetako aldeak hartzen dituen Sailik izango.

Sail bateko hautatzaileak alfabetoaren araberako hurrenkeran egongo dira hautatzaile-zerrendetan.

atala.-

Hautatzaile-Erroldaren Idazguko Ordazkaritzek, Udalei entzun ondoren, Hauteskunde-Sailen zenbatekoa eta mugak, horien Tegien eta dagozkien Mahaien zerrenda, deia egin ondorengo seigarren egunean, dagokion Kondaira-Lurraldeko Aldizkari Ofizialean argitaratu beharko dute.

Hautatzaileek, hurrengo sei egunen barruan, egindako mugapenaren aurkako zuzenketa-eskeak aurkeztu ahal izango dituzte Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordearen aurrean, eta honek horiei buruzko erabaki finkoa hartuko du bost egunen barruan hartuko du. Esandako erabakia Kondaira-Lurraldeko Aldizkari Ofizialean argitaratu beharko da berrogeita zortzi orduko epearen barruan.

Halaber, Hauteskunde-Sail, Mahai eta Tegien argitalpena kondaira-lurralde historikoko zabalkunde handieneko bi egunkarietan ere egingo da euskaraz eta gaztelaniaz, botoa emateko egunaren aurretiazko hamar egunen barruan, eta Udalek ere jendeak ikusteko agirian jarriko du.

atala.-

Udalek, Hauteskunde-Sail eta Mahai guztiei dagozkien tegiak non dauden behar bezala erakusteko iragarkiak jarri beharko dituzte.

Bigarren Saila: Hauteskunde-Mahaiak

atala.-

Boto-emanketetan buru izatea eta horiek antolatzea, boto-kontaketa egitea eta boto-emanketaren egunean Hauteskunde-Legea bete dadinaz arduratzea izango dira Hauteskunde-Mahaien egitekoak.

atala.-

Hauteskunde-Sail bakoitzean, Lehendakari batek eta bi Mahaikidek osatutako Hauteskunde-Mahai bana izango da.

Hala ere, Sail bateko hautatzaileen zenbatekoagatik edo biztanlegoa barreiaturik dagoelako aholkagarri gertatuz gero, Hautatzaile-Erroldako Idazguaren Ordazkaritzak, dagokion Udalaren saloz, Mahai gehiago eratu eta Saileko hautatzailegoa horien artean banatu ahal izango du. Lehenengo kasukoan, Saileko hautatzailegoaren banaketa Mahaien artean alfabetoaren hurrenkeran egingo da; Mahai hauek, ahal bada, tegi baten bertan gela bereizietan jarri beharko dira. Barreiatutako biztanlegoarekikoan, hautatzailearen egoitzatik dagokion Mahairako alderik txikienari begira egingo da banaketa. Mahai bakoitzari atxikitako hautatzaileen zenbatekoa ez da inolaz ere berrehunetik beherakoa izango.

atala.-

Hauteskunde-Mahaietako Lehendakari eta Mahaikide-karguak nahitaezkoak izango dira.

Ezingo dute Hauteskunde-Mahaietako izan:

1. Hauteskunde-Batzordeetako kide izan daitezenek.

2. Hauteskundeetara hautagai gisa aurkeztu daitezenek.

3. Hauteskunde-bidezko edo aukerango izendapenezko herri-kargudunek.

4. Bere herri eta politika-eskubideak erabat indarrean izan ez ditzatenek.

Eritetxean egon daitezen gaisoek eta gainontzekoek hori mediku-egiaztagiri baten bidez zuritu dezatenean, hauteskunde-barrutitik landa bizi direnek eta itsasontzi-lanariek edo beste edonork, agiri eta guztiko bidezko arrazoiz, joan ezina adierazi dezakete.

Aurreko idazatietan aipatutakoren bat Mahaikide hautatzen badute, dagokion Eskualde-Batzordeko Lehendakariari jakinaraziko dio, ordezkoa jarri dezan.

atala.-

Udalei egokituko zaie Mahaiak eratzea, Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeen ikuskaritzapean.

Dagokion Saileko hautatzaile-erroldean sartuta egon, hirurogeita bost urtetik beherakoak izan eta irakurtzen eta idazten dakitenen artetik agiriko zozketa eginda hautatuko dira Mahai bakoitzeko Lehendakaria eta Mahaikideak. Lehendakariak Batxilerreko edo bigarren mailako Lanbide-Hezkuntzako titulua izan beharko du, edo horren ezean Eskola-Gradudunarena edo baliokidea.

Modu berean egingo da Mahaiko kide bakoitzarentzako bi ordezkoen izendapena.

Lehen esandako zozketak deia egin ondorengo hogeita boskarren eta hogeita bederatzigarren egunen artean egingo dira.

atala.-

Hautaketak, egin ondorengo hiru egunen barruan jakinarazi beharko zaizkie doazkienei; jakinarazpenarekin batera, mahaikideei dituzten eginkizunei buruzko argibideen eskuliburua banatuko zaie. Mahaiburu eta mahaikide izendatutakoek zazpi egun izango dituzte kargua hartzea eragozten dien arrazoia agiri bidez eta justifikatuta eskualdeko hauteskunde-batzordearen aurrean azaltzeko. Batzordeak bost eguneko epearen barruan hartuko du erabakia, eta, hala badagokio, lehenengo ordezkoari jakinaraziko dio ordezkapena. Erabaki horren aurka ez da inora jotzerik izango. Nolanahi ere, lege honetan erabakitakoaren arabera hautaezina izateari arrazoizko zio iritziko zaio.

Gero, hautatutakoren bati bere kargua betetzera joan ezina gertatuko balitzaio, Eskualde-Batzordeari, dagokion iharduna baino hirurogeita hamabi ordu lehenago gutxienez jakinarazio beharko dio, beharrezko zuriztagiriak atxikiz. Ezina epe horretaz gero gertatuko balitz, Batzordeari gaztigua bertan-behera egin beharko zaio eta, beti ere, Mahaia eratzeko ordua baino lehenago. Kasu hauetan, Batzordeak, denborarik egonez gero, egoeraren berri emango dio dagokion ordezkoari eta, beharrezko balitz, beste bat izendatuko du.

Lege honen 122.2 atalak dioenaren ondorioetarako, Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeek, dagozkien Epailariei, Hauteskunde-Mahaietako berenezko kide eta ordezkoen nortasun-xehapenak boto-emanketako eguna baino lehen emango dizkiete.

atala.-

Hauteskunde-Mahaipuru edo Mahaikidetarako izendatutako inoren konturako langileek eta herrilanariek, boto-emanketako eguna, lan-egun bada, egun horretako lanaldirako ordaindutako baimena izateko eskubidea izango dute. Dena dela, biharamonean lan-eguna bost orduz gutxitzeko eskubidea izango dute.

IV. IDAZPURUA

HAUTESKUNDEETARAKO DEIA

atala.-

Lehendakariak emango du deia egitezko Dekretua, indarreango Jaurlaritza-Legean agintzen denaren arabera.

Eusko Legebiltzarra garaiz-aurretik deusezteari buruz indarreango Jaurlaritza-Legean berariz ohartematen direnetan salbu, hauteskundeetarako deia egitezko Dekretua Eusko Legebiltzarren manu-aldia bukatu aurretiazko hogeita boskarren egunean egingo da, aldi hori egin ziren balio bereko hauteskunde-egunetik lau urtera izango dela ulertzen dela, eta hurrengo egunean argitaratuko Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian.

Dekretuan hauteskundeak zein egunetan izango diren zehaztu beharko da. Egun horrek deialdia Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratzen denetik berrogeita hamalaugarrena izan beharko du.

Hauteskundeen deialdia egiten duen dekretua argitaratzen den egun berean sartuko da indarrean.

atala.-

Hauteskunde-mahai bakar batean edo batzuetan baliogabetzea eragiteko moduko irregulartasunak izan eta berriz zatikako hauteskundeak egiteko, hauteskunde-mahai edo sekzio bateko edo batzuetako hauteskundeak baliorik gabekotzat jota egon beharko dira epai irmoaren bidez. Dena den, hauteskunde-mahai, sekzio bakar edo sekzioren batzuetan bozketa baliorik gabekotzat jotzeak ez du eragingo mahai horietan berriz hauteskundeak egitea, gune horietako emaitzek ez badute eragiten kasuan kasuko barrutiko ordezkarien banaketa aldatzea.

Zatikako hauteskundeen deialdia dekretu bidez egingo da, eta hala erabaki beharko du Jaurlaritzaren Batzarrak epai irmoaren berri izan eta hurrengo egiten duen lehenengo bileran. Zatikako hauteskundeak epai irmoa eman den egunetik hasi eta hiru hilabete baino lehen burutu beharko dira, eta botoa emateko ekintza hutsera mugatu ahal izango dira.

V. IDAZPURUA

HAUTESKUNDE-BIDEA

I ATALBURUA

HAUTAGAIEN AURKEZPENA

ETA ALDARRIKAPENA

Lehenengoa Saila: Hauteskunde-Administraritzaren Aurreko Ordezkariak

atala.-

Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeetara aurkeztu nahi duten alderdi, baterakunde, batasun eta bazkunek Hauteskunde-Administraritzaren aurrean beren izenean ihardutzeko ordezkariak hautatuko dituzte.

Ordezkari orokorrek aurkezten diren alderdi, baterakunde eta batasunen izenean ihardungo dute Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordearen aurrean. Hautatzaile-bazkunen suztatzaileak bazkun horien ordezkari orokor izango dira, eta berorien izenean ihardungo dute Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordearen aurrean.

Hautagai-zerrenden lurralde-ordezkariak zerrenda horietako hautagaien ordezkari izango dira eta, hautagai-zerrendaren izenean, Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordearen oharpen guztiei men egin eta somatu daitezen akats edo oker guztiak zuzentzeko bere laguntza emateko eskubidea eta eginbeharra izango dute, eta hautagaiek, hautagai-zerrenda onartze hutsarengatik, hauteskunde-gaietako auzibideetan iharduteko esku ematen ematen diete. Ordezkarien erabakiek hautagai-zerrenda behartu egingo dute lege-aldetik.

Alderdi eta baterakunde bakoitzak ordezkari orokor bana eta ordezko beste bana hautatuko dituzte, idatziz, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordearen aurrean, hauteskundeetarako deia egin eta zortzi egunen barruan. Batasunek dei hori egin ondorengo hamar egunen barruan egingo dute. Idatzi horretan hautatutakoen onarpena adierazi beharko da. Ordezkoak ordezkari orokorra kanpoan izatea, hiltzea edo ezinduta gelditzea gertatuz gero baino ezin izango du jokatu.

Ordezkari orokor bakoitzak, idatziz, deia egin eta hamar egunen barruan, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordearen aurrean, bere alderdi, baterakunde eta bazkunak hauteskunde-barruti bakoitzean aurkez ditzan hautagai-zerrendetako lurralde-ordezkariak eta dagozkien ordezkoak hautatuko ditu. Idatzian hautatutakoen onarpena adierazi beharko da. Ordezkoeklurralde-ordezkariak kanpoan izatea, hiltzea edo ezinduta gelditzea gertatuz gero baino ezin izango dute jokatu. Ordezkari hauek eta hauen ordezkoek hautagai-zerrenda aurkezten deneko barrutian izan beharko dute beren egoitza.

Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeak bi eguneko epearen barruan jakinaraziko dizkie Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeei hauen barrutiko hautagai-zerrendetako lurralde-ordezkarien izenak.

Hautatzaile-bazkunen suztatzaileek hautagai-zerrendak Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeen aurrean aurkezteko unean bertan hautatuko dituzte beren zerrenden lurralde-ordezkariak eta hauen ordezkoak. Hautaketa horiek orduan bertan onartu beharko dira.

Hautagai-zerrendetako lurralde-ordezkariek, boto-emanketako eguna baino zazpi lehenago artekoan, idatziz, eskudun bat eta bi ordezko gehienez izendatu ahal izango dituzte, Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeen aurrean. Idatzian izendaturiko eskudunen eta ordezkoen onarpena adierazi beharko da. Eskudunek hautagai-zerrendako lurralde-ordezkariak dituen ahalmenak eurak izango dituzte dagokien Eskualdeko Hauteskunde-Batzordearen aurrean.

Bigarren Saila: Hautagai-Zerrenden Aurkezpena

atala.-

Honako hauek eskuhartu ahal izango dute Eusko Legebiltzarrerako Hauteskundeetan, hautagaien edo hautagai-zerrenden aurkezpena egin ondoren:

1. Politika-alderdiei buruzko legeetan horretarako ohartemandako Erroldean izena emandako politika-alderdi eta baterakundeek.

2. Aurreko idazatian aipatutako alderdi eta baterakundeek hauteskundeetarako egindako batasunek.

3. Hauteskunde-barruti bateko hautatzaileen bazkunek.

Hauteskundeetara batera aurkezteko batasun-itunea egin dezaten alderdi eta baterakundeek Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeari jakinarazi beharko diote, deia egin eta hamar egunen barruan. Jakinarazpen horretan batasunaren izena, jaurpide izango dituen arauak eta horren zuzendaritza edo koordinazioko ihardutze-saileko buru direnak adierazi beharko dira. Batasunak hautagai-zerrendak Kondaira-Lurralde baten baino gehiagotan aurkezten baditu, jakinarazpen hori Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeari adierazi beharko zaio.

atala.-

Hautagai-zerrenden lurralde-ordezkariek edo hautatzaile-bazkunen suztatzaileek beren hautagai-zerrendak, deia egitezko Dekretua Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian argitaratu eta hamaboskarren eta hogeigarren egunen arteko aldian, bi egunok barne, aurkeztuko dizkiote Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeari.

Aurkezpen-idazkian honako hauek zehaztuko dira:

1. Hauteskunde-egiteraldian ezin aldatuko diren izena, izenlaburrak eta ezaugarri-ikurra. Ez dira onartuko:

   • legez eraturiko beste alderdienekiko edo ohiz erabili dutenekiko nahaspide izan daitezkeen;

   • Euskal Herriaren, kondaira-lurraldeen, udalen edo horietako erakunde nahiz sailetako harmarria, ikurrina, irudiak eta bestelako ikurrak izan ditzaten edo horiek bezalako izen, izenlabur edo ezaugarriak.

2. Hautagaien eta ordezkoen izen-abizenak, egoitza zehatza, eta bai bakoitza zerrendan zenbakarrena den ere. Hauteskundeetarako baterakundeak edo batasunak izan daitezenean, hautagaiaren izenaren ondoren zein alderdi edo baterakundetako den berariz zehaztu ahal izango da, alderdi edo baterakunde hori barruti berean berenezko hautagai-zerrendarekin aurkezten ez bada. Hautagaien izenaren ondoan politika-atxikitasunik gabea dela adierazi ahal izango da.

3. Kondaira-Lurraldeko hiriburuan bizi den hautagai-zerrendako lurralde-ordezkariaren izen-abizenak. Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeek ordezkariarekin izango dituzte harreman guztiak, ez beste inorekin.

4. Hautagai-zerrendan sartzea onartzen delako egiaztapen-agiria, hautagai eta ordezko bakoitzak izenpetuta, eta baita Autonomi Elkarte osoan zerrenda batean baino ez dagoelako adierazpena, eta hautagai izateko baldintza guztiak betetzen dituelakoarena ere. Adierazpenak Estatuko Nortasun-Txartelaren aldakia eramango du berebaitan.

5. Hautagaia Euskal Herriko Autonomi Elkarteko Hautatzaile-Erroldean sartuta dagoelako egiaztagiria. Esandako Erroldeko zerrendetan ez agertzea gertatuz gero, Autonomi Elkarteko ezein Udalerritan administrazio-egoitza duelako egiaztagiria eraman beharko da. Eta Autonomi Estatutuaren 7. atalaren 2. idazatiak hartzen dituenentzat, legezko euskalduntasuna ematen duten gainontzeko baldintzak betetzen dituztelako adierazpena.

Politika-alderdiek, baterakundeek eta batasunek aurkeztu ditzaten zerrendek euren lurralde-ordezkariek izenpetuta egon beharko dute. Hautatzaile-bazkunak izan daitezenean, horien suztatzaileek izenpetuta.

atala.-

Ezein hautagaik edo ordezkarik ezingo du zerrenda bakar batean baizik egon edo hauteskunde-barruti bakar batetik baizik aurkeztu.

Ezein politika-alderdi, baterakunde, hauteskunde-batasun edo bazkunek ezingo du hauteskunde-barruti berean hautagai-zerrenda bat baino aurkeztu.

Baterakundeen edo batasunen batean sartutako ezein taldek ezingo du bera osakide deneko baterakundeak edo batasunak hautagai-zerrenda bat aurkeztutako hauteskunde-barrutian bere berenezko hautagai-zerrendarik aurkeztu.

atala.-

Zerrendek bete behar diren legebiltzar-toki hainbat hautagai izan beharko dituzte eta, gainera, hiru ordezko, gutxienez eta bost gehienez. Ez da baldintza hori bete ez dezan zerrendarik onartuko.

atala.-

Hautatzaile-bazkunak hauteskunde-barruti bakar baterako eratuko dira. Hauteskunde-ekintzaldian beste hauteskunde-barruti batzuetako beste hautatzaile-bazkunekin ihardun ahal izango dute batean, beste inorekin ez.

Hauteskunde-bazkun bat sortarazteko, dagokion hauteskunde-barrutiko hautatzaile-erroldean sartutakoen ehuneko batekoen izenpeak gutxienez beharko dira. Hautatzaile bakoitzak ezingo dio laguntza hori hauteskunde-bazkun bakar bati baino eman.

Legez eskatzen den izenpe-zenbatekoa eta izenpetzaileen nortasuna herri-sendesle baten aurrean izenpetutako onespen-idazki baten bidez egiaztatuko da Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordearen aurrean.

Hautatzaile-bazkunek ezingo dituzte politika-alderdiek nahiz baterakundeek bere dituzten ikur eta ezaugarriak erabili.

atala.-

Bigarren Sail honetako agiripaper guztiak jatorrizko agirietan aurkeztuko dira.

Lurralde historikoko hauteskunde-batzordeek agiri guztien kopia bat egin eta Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordera bidaliko dute. Agiri horien jatorrizkoa lurralde historikoko hauteskunde-batzordeen zaintzapean geratuko da.

atala.-

Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeko Idazkaritzak, aurkezpena egin deneko eguna eta ordua erasota izan ditzan biderapen-agiria egin, eta hartu duelako egiaztagiria emango du.

Idazkariak, hautagai-zerrenda bakoitzari aurkezte-hurrenkeraz dagokion zenbakarrena jarriko dio. Zenbakarren horri argitalpen ofizial guztietan eta Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzorde bakoitzeko agiri-sortan eutsiko zaio.

Hirugarren Saila: Hautagai-zerrenden iragarpena

atala.-

Hautagai-zerrendak aurkezteko epea bukatu eta biharamonean, Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeko Lehendakariak horiek Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian argitaratu daitezela aginduko du eta, epe beraren barruan, agirisortaren kopia bat, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeari bidaliko dio.

Hauteskunde-barruti guztietako hautagai-zerrendak, hautagai zerrendok aurkezteko epearen azken egunaren ondorengo bigarren egunean iragarriko dira. Egun horretantxe argitaratuko dira Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian.

Hautagai-zerrendak aurkezteko epea bukatu dadin egunaren biharamonean, hautagai-zerrenda guztiekiko agirisorta Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeek ihardun diharduten tegietan egongo da, hauteskundeetara aurkezten diren hautagai-zerrenden lurrralde-ordezkariek ezagutu, eta hala egokituz gero, jazarri dakizkion.

Laugarren Saila: Hutsen zuzenketa eta jazarpenak

atala.-

Hautagai-zerrendak aurkezteko epea bukatu eta hurrengo lau eguneko epearen barruan, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordea bilduko da, hauteskunde-barruti batetik baino gehiagotatik aurkezten den hautagairik ez dagoela egiaztatzeko eta, hala behar izanez gero, Lege honen 59. atalean ohartematen denaren arabera, doakionari gorabehera horren berri emateko.

Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeak hautagai-zerrendak aurkezteko epea bukatu dadin egunaren biharamonean bilduko dira, aurkeztutako agiri-sorta aztertzeko. Somatutako arauzkontrakotasunak hautagai-zerrendaren lurralde-ordezkariari adieraziko zaizkio, hautagai-zerrendak argitaratzetik hasi eta bi eguneko epearen barruan. Ordezkariak bi eguneko epea izango du gora jo edo hutsak zuzentzeko.

atala.-

Hauteskundeetara aurkezten diren hautagai-zerrenden lurralde-ordezkariak hautagai-zerrendei jazarri ahal izango zaizkie, Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian argitaratu eta bi eguneko epearen barruan.

Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeak, epe horren barruan, jazarpena egin zaion hautagai-zerrendaren ordezkariari jakinaraziko dio, bidezko deritzan aldezpena egin dezan. Jazarpena egin zaion hautagai-zerrendaren lurralde-ordezkariak bi eguneko epea izango du zuzenketak egiteko.

atala.-

Hautagairen bat edo ordezkoren bat barruti batzutako zerrendetan agertzea gertatuz gero, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeak, agindu-bidez edo doakionen batek eskatuta, zerrendetako bat aukeratu dezaneko eskea egingo dio hautagaiari. Barruti bateko zerrenda batean baino gehiagotan agertzea gertatuz gero, modu berean ihardungo du dagokion Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeak.

Behin-betiko aldarrikapena baino lehenago aukera hori egin ez badu, ordezko gisa agertu dadineko zerrendatik edo zerrendetatik kendu egingo da. Zerrenda baten baino gehiagotan hautagai gisa agertzen bada, zerrenda guztietatik kenduko da.

Boskarren Saila: Hautagaien aldarrikapena

atala.-

Hauteskundeetarako deia argitaratu eta hurrengo hogeita zazpigarren egunean, Kondaira-Lurraldetako Hauteskunde-Batzordeek hautagaien aldarrikapena egingo dute.

atala.-

Ondoren esaten diren zertzeladatako bat gerta dadinean, Hauteskunde-Batzordeek ez dute hautagai-zerrenden aldarrikapenik egingo:

1. Epez kanpo aurkeztu daitezenean.

2. Beharrezkoa den hautagai-zenbatekorik ez dutenean.

3. Idazpuru honen Bigarren Sailean jarritako baldintzetakoren bat betetzen ez denean.

Zuzendu gabe utzitako akatsak hautagaiei baino ez dagozkienenan, horiek kendu eta zerrendaren aldarrikapena egingo du, hori eginez gero aurreko zatiko b) idazatian esandakoa gertatzen bada salbu, orduan ez bait du hautagai-zerrendaren aldarrikapenik egingo.

atala.-

Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeak aldarrikatutako hautagai-zerrendak biharamonean argitaratuko dira Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian.

atala.-

Zerrendak behin-betiko aldarrikatu ondoren ez da horietan inolako hurrenkera-aldakuntzarik onartuko. Aldakuntza, baliozkoa izan dadin, hautagai-zerrenda izenpetzen duenari jakinarazi beharko zaio.

Hautagaiek, hauteskunde-ekintzaldiaren hasiera artekoan, hautagai-zerrendan egotetik atzera egin ahal izango dute. Atzera egite hori Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian argitaratuko da.

atala.-

Atzera egitezko idazkia Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeari bidaliko zaio.

Atzera egiten duenak berenez aurkeztu beharko du, atzera egitezko idazkiarekin batera hautagai-zerrendaren lurralde-ordezkariari sinisterazte-indarrez jakin-arazi zaiolako egiaztagiria eramanez edo, hala badagokio, hautagai-zerrendaren lurralde-ordezkaria lagun daramala.

Atzera egitezko idazkia Batzordeko Idazkariari eskuratuko zaio.

atala.-

Honako hauetan egingo da ordezkaketa:

1. Hil izanagatik.

2. Atzera egin izanagatik.

3. Aldarrikapenetik boto-egunerarteko aldian hautaezina gertatu izanagatik.

4. Hautagai bat kentzea darion akats bat zuzendu izanagatik.

Ordezkaketa egin dadinetan, zerrendan geratutako toki hutsa, zerrendako hurrengo hautagaiak edo ordezkoak beteko du.

atala.-

Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeek 400.000 pezetarainoko isuna jarriko diete alderdi, baterakunde, batasun eta hautatzaile-bazkunei, eta hala badagokio, hautagaiei, hauen hautagai-zerrendak aldarrikatu eta gero, beren hautagai-zerrenda osoa hauteskundeetatik kentzen badute.

Seigarren Saila: Hautagaien eta Hautagai-zerrenden aldarrikapenaren aurkako jazarpenak

atala.-

Aldarrikapena egitetik aurrera, bazter geratutako ezein hautagaik eta aldarrikatutako edo aldarrikapena ukatu zaien hautagai-zerrenden lurralde-ordezkariek bi eguneko epea izango dute Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeen aldarrikatze-erabakien aurkako jazarpena Administrazio-Auzipidetarako Auzitegiaren aurrean egiteko. Jazarpena aurkeztekoan bertan aurkeztu beharko dituzte, bidezko egiaztapideekin batera, bidezko eritzitako aldezpenak.

Aurreko idazatian ohartematen den jazarpena egiteko aldia aldarrikatutako hautagaiak argitara daitezenetik hasiko da kontatzen, bazter utzi denaren edo direnen ordezkariari arauzko jakinarazpena egitearen kaltetan gabe.

Epai-erabakia jazarpena egin ondorengo bi egunen barruan eman beharko da eta sendo eta gora jo-ezinekoa izango, Konstituzio-Auzitegiaren aurreko babes-ihardupidearen kaltetan gabe. Azken honetarako, atal honetan araupetzen den jazarpenaz betetakotzat joko da Konstituzio-Auzitegiari buruzko Oinarrizko Legearen 44.1.1) atalean jarritako baldintza.

Babes-eskea bi eguneko epearen barruan egin beharko da, eta Konstituzio-Auzitegiak hurrengo hiru egunen barruan eman beharko du horri buruzko erabakia.

II. ATALBURUA

HAUTESKUNDE-EKINTZALDIA

Lehenengo Saila: Erabaki orokorrak

atala.-

Botua erakarri-asmoz egindako legepeko ekintza guztiek osatzen dute hauteskunde-ekintzaldia. Hautagaiek, alderdiek, baterakundeek, batasunek edo hautatzaile-bazkunek egin ahal izango dituzte ekintza horiek.

Hauteskunde-ekintzaldiak hamabost egun iraungo du eta hauteskunde-egunaren bezperako gauerdi-gauerdian bukatu beharko du.

Eusko Jaurlaritzak, hauteskunde-garaian, erakunde-kanpaina bat egingo du, Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeei buruzko argibideak emateko eta horietan esku hartzera bultzatzeko. Argibide hauek emango ditu: bozketak noiz eta non izango diren, hautesleak nortzuk diren, botoa emateko modua zein den eta postaz nola eman daitekeen botoa, eta bozketaren inguruko gainerako izapideen berri; dena den, inola ere ez du eragingo hautesleen botoaren aukeran. Erakunde-kanpaina aurrera eramateko, Euskal Autonomia Erkidegoaren baitako jabego publikoko komunikabideetako tarteak erabiliko dira, dohainik, eta baita Autonomia Erkidegora mugatuta dauden Estatuaren jabetzakoak ere.

Aurreko idazatian agindutakoa salbu utzirik, 1. idazatian esandako lege-nortasundunez besteko inork ez du hauteskundeetarako deia egiteko egunetik aurrera hauteskunde-ekintzaldirik egiterik izango, Konstituzioko 20. atalean esaten denaren kaltetan gabe.

Bigarren Saila: Hauteskunde-zabalkundea

atala.-

Ertzaintzako, Miñoien Saileko, Udaltzaingoetako, Estatuko Gudarosteetako edo Segurantza-Sail eta Indarretako iharduneango kide guztiei, eta bai iharduneango Epailari, Auzimaisu eta Salatariei eta Hauteskunde-Batzordetakoei ere, debekatu egiten zaie hauteskunde-zabalkunderik edo hauteskunde-ekintzaldiko beste ezein ihardun egitea.

atala.-

Hauteskunde-zabalkundea ez da inolako administraritza-artapean egongo, ez eta Hauteskunde-Batzordeenean ere.

Iritzi edo adierazpen-mailako hogenei darizkiekeen lege-hauspenak gaitasundun Epailaritzapekoak izango dira, ez beste inorenak.

atala.-

Lege honen 68. Ataleko 2. idazatian jartzen den aldiaz kanpo botoak bereganatzeko zuzendutako iragarpen-ekintzak egitea debekatu egingo zaie hautagaiei, politika-alderdiei, baterakundeei, batasunei edo bazkunei. Honen ondorioetarako, honako hauei eritziko zaie iragarpen-ekintza, bertan botoa zuzenean eskatzen ez bada ere:

1. Herri zein norbanako-jabetzapeko gizarte-adierazpideetan iragarkiak jartzea.

2. Kalean iragarki-oholtzak, banderatxoak, pankartak, hornirudiak, etabar jartzea.

3. Artez zein postabidez, gutunak nahiz liburuskak banatzea.

Baldin eta botoa eskatzen ez bada, alderdi, baterakunde, batasun edo bazkunek ideiak eta eritziak zabaltzeko eta, orohar, Lege-Antolapidetzak aitortzen dizkien egitekoak gauzatzeko ohizko ekintzapideak, eta bereziki, hautagaiak eta egiturauak aurkeztea, ez dira aurreko zenbakian araupetzen den debekuan sartuko.

Boto-emanketaren egunean ez eta bezperan ere, hautagaiek, alderdiek, baterakundeek, batasun edo bazkunek ez dute gizarte-adierazpideetan botoa hartzera jotzeko inolako agiriko agerpen eta adierazpenik egiterik izango.

atala.-

– Hauteskunde-kanpainan zehar, egunkari eta irrati pribatuetan iragarkiak kontratatzeko eskubidea izango dute hautagai-zerrendek, baina iragarki horietan egindako gastuak ezin izango du lege honen 147.2. atalean alderdi, federazio, koalizio eta haustesle-taldeentzako gehienez ere jarritako gastu-mugaren %20 baino handiagoa izan.

– Hauteskundeetako iragarkien tarifak ez dira izango merkatuko gainerako iragarkientzat indarrean daudenak baino garestiagoak, eta hautagai- zerrenden artean ere ez da inolako bereizkeriarik egingo iragarki horiek sartu edo ez, duen prezioa nahiz kokalekua dela eta. Gainera, berariaz adierazi beharko da zer diren iragarki horiek.

– Ezin izango da hauteskundeen iragarkiak egiteko telebista pribatuetako tarterik erosi.

Hirugarren Saila: Herri-tegi eta tokiez baliatzea

atala.-

– Udalek, beti, honako hauen zerrendak gertu eta unean-uneangotuta eukiko dituzte:

1. Hauteskunde-ekintzetarako egokituko diren agintaritzaren tegien eta herri-baliapidetarako zabalduko direnen zerrenda bat. Horretarako, tegi horien jaurgoa izan dezaten ihardutze-erakundeekin utzi ditzateneko arartekotzak egingo dituzte, horietaz baliatzeko egunen eta orduen egutegi bat zehaztuz.

2. Doango irudi-idatzizko zabalkundea egiteko gordetako tokien zerrenda, esaterako, zutoinak, kaleargiak, gelatxoak eta gainerako herri-jabetzapeko tokiak.

– Debekatu egiten da ezein pintada egitea aurreko lerroaldeko b) letran aipatzen diren toki eta guneen kanpoaldean.

Era berean, honelakorik ere ez da jartzerik izango:

• Banderatxo, xingola eta antzeko elementurik.

• Eranskailurik, bide-seinale edo hiri-seinaleztapenerako beste elementuetan.

• Beste inolako propaganda grafikorik, panel, baranda, murru, lorategi eta abarretan, ez eta kartelik ere, Udalak horretarako jarritako lekuetatik kanpo.

• Lurrean ezarritako tripode edo antzekorik.

• Ez eta ere bandera edo pankartarik.

  Azkenik, debekatuta dago, orobat, orriak jaurtitzea.

  74. atala.-

  1. Hauteskundeetarako ekintzetan jendaurrean ihardutzeak batzar-eskubideari buruzko legeetan jarritakoa izango du araupide. Jaurtze-agintaritzari gai honetan aitortzen zaizkion ahalmenak Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeeek bereganatutzat ulertuko dira.

  2. Nolanahi ere, jaurtze-agintaritzak herri-bakeari buruzko aginpideei eutsiko die, eta alde honetatik, Batzordeek eurei jakinarazi dakizkien bilkuren berri eman beharko diote.

  75. atala.-

  1. – Ordaindu gabeko irudi bidezko propaganda egiteko gordetako lekuetatik kanpora— lege honetako 73.1.b) atalean aipatzen dira leku horiek—, alderdi politiko, hauteskundeetarako federazio, koalizio eta taldeek baimena eskuratu duten merkataritza-guneetan baino ezin izango dute kartelik nahiz beste propaganda-modurik jarri.

  2. – Hautagai-zerrendek era horretako iragarkietan ezin izango dute lege honetako 147.2. atalean aurreikusitako gastu-mugaren %25 gainditu.

  3. – 73. atalean agindutakoetarako, udalek, hauteskundeetarako deia egin eta hurrengo zazpi egunen barruan, iragarkiak dohainik jartzeko erabilgarri dauden tokiak zeintzuk diren jakinaraziko diote kasuan kasuko eskualdeko hauteskunde- batzordeari.

  4. – Batzorde horrek zuzentasunez banatuko ditu esandako tokiak, hautagai-zerrenda guztiek toki erabilgarri bakoitzean azalera berdina eta antzeko baliagarritasuna izateko moduan banatu ere.

  5. – Hautagaiak zeintzuk diren adierazi ondorengo bigarren egunean, batzordeak hautagai-zerrenda bakoitzaren lurralde-ordezkariari edo haren eskudunari bakoitzaren iragarkietarako gordetako tokiak zeintzuk diren adierazi beharko dio.

  76. atala.-

  1. 74. atalean agindutakoetarako, Udalek, deia egin ondorengo hamar egunen barruan, hauteskunde-ekintzak doan egiteko gordetzen diren toki ofizialak eta herri-tokien berri emango diote Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeari, eta honek, berriz, Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeari jakinaraziko dio.

  2. Toki horien zerrendan, toki bakoitza erabil daitekeeneko egunak eta orduak adierazi eta horiek deia egin ondorengo hamabost eguneko epearen barruan, Kondaira-Lurraldeko Aldizkari Ofizialean argitaratu beharko dira. Hortik aurrera, hautagai-zerrenden ordezkariek edo hauenn eskudunek esandako tegiez eta tokiez baliatzeko eskea egin ahal izango dute Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeen aurrean.

  3. Hautagaien aldarrikapena egin ondorengo laugarren egunean, Eskualdeko Batzordeek tegi eta toki erabilgarrien izandako eskeen banaketa egingo dute, eta, eskari berbera batek baino gehiagok egitea gertatuz gero, aukera-berdintasunaren irizpideari jarraituz eta, osagarri gisa, barruti berean, Eusko Legebiltzarrerako azken hauteskundeetan botorik gehien ateratako alderdi, baterakunde edo batasunen lehentasunen arabera. Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeek ematen zaizkion tegiak eta tokiak jakinaraziko dizkiote hautagai-zerrenda bakoitzaren lurralde-ordezkariari edo honen eskudunari.

  77. atala.-

      Hautagai-zerrenda batekoek Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeak banakuntzari buruz hartutako erabakiak modu larrian edo behin eta berriz haustea gertatuz gero, hauspenaren ondorengo berrogeita zortzi orduen barruan horri buruz hartutako erabakiz, hautagai-zerrenda hori tegien eta irudi-idatzizko irarkiak jartzeko doango tokien banakuntza egitean kanpo utzi ahal izango da. Kanpo uzte hori, izan daitezkeen herri eta administrazio-alorreko erantzun-beharren kaltetan gabekoa izango da.

  78. atala.-

  1. Politika-alderdi, baterakunde eta batasunek izan ditzaketen administraritza-alorreko erantzukizunen kaltetan gabe, irudi-idatzizko ezein iragarketa-moetek eraikintzetan egindako kalteegatikako herrilege-alorreko erantzunbeharra izango dute.

  2. Hautatzaile-bazkunen izenpetzaileek bateango erantzukizuna izango dute.

  79. atala.-

      Baimenik gabeko tokietan idatzi-irudizko iragarkiak jartzeagatik edo idazketak egiteagatik, Udalak 500.000 pezetarainoko zigorrak jarri ahal izango ditu, horretarako hasiarazitako espedientearen bitartez eta doakionari entzun ondoren.

  80. atala.-

  1. Politika-alderdi, baterakunde, batasun edo hautatzaile-bazkunek, hauteskundeak egin eta hurrengo hamabost egunen barruan idatzi-irudizko iragarkiak jarri zituzteneko tokietatik kendu egin beharko dituzte.

  2. Politika-talde berezien idatzi-irudizko iragarkiak elkargainduz jarri daitezenean, horiek kentzea jarri dituztenetako azkenekoari dagokio.

  3. Aurreko zatietan ohartemandakoa betetzen ez bada, Udalek egingo dute idatzi-irudizko iragarkien garbiketa. Garbiketa horren zioz gertatu eta hauteskundetarako herri-laguntzaren hartzekodun izan daitezen hautagai-zerrenda arau-hausleei leporagarri izan dakizkien gastuak Eusko Jaurlaritzako Ekonomi eta Herriogasun-Sailari bidali ahal izango zaizkio; honek, gastuen diru-zenbatekoa dagokien diru-laguntzetatik kenduko du gero Udalei itzultzeko. Politika-talde arau-hausleek diru-laguntzarik iritsi ez badute, Udalek dagokien diru-zenbatekoagatikako tiramena egingo dute. Horri erantzuten ez bazaio Epaitegien aurrean eskatu ahal izango da hertsipen-bidez.

     Laugarren Saila: Herri-jabetzapeko mezubideez baliatzea

  81. atala.-

  1. Herri-jabetzapeko mezubideetan ez da hauteskundetako zabalkunde-emanaldirik akuratzerik izango.

  2. Hauteskunde-kanpainan zehar, Euskal Autonomia Erkidegoaren baitako jabego publikoko komunikabideetako eta Autonomia Erkidegora mugatuta dauden Estatuaren jabetzako komunikabideetako tarteak erabili ahal izango dituzte, dohainik, Eusko Legebiltzarreko hauteskundeetara aurkezten diren alderdi politiko, federazio, koalizio eta taldeek.

  3. Emanaldi horien banaketa alderdi, bazkun edo baterakunde bakoitzak Eusko Legebiltzarrerako izandako aurreko hauteskundeetan izandako guztizko botoen eretzean eginezkoa izango da.

  82. atala.-

  1. Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordea izango da, mezubideen jabea dena dela, horietatik egin daitezen hauteskunde-zabaldundeko doango emanaldien banakuntza egiteko gaitasunaren jabe den agintaritza bakarra. Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordearen esanetara, esandako emanaldien banakuntza-saloa egiteko, Irrati-Telebistako lantaldea izango da.

  2. Lantalde hori Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeak hautagaien zerrendak aldarrikatu ondorengo hirurogeita hamabi orduren barruan izendatuko du eta osatu, deiaren gai diren hauteskundeetan eskuhartzen duten eta bukatzen den legegintzaldian Eusko Legebiltzarra eratzean ordezkotzarik zuten alderdi, bazkun, elkarte edo baterakundeetako bakoitzeko ordezkari banak osatuko dute. Ordezkari horiek, Eusko Legebiltzarrarren aurreko legegintzaldi-hasierako osakeraren arauera, heineko indarreko botoa emango dute.

  3. Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeak, aurreko idazatian esandakoari jarraiki hautatutako ordezkarien artetik, Lantaldeko Lehendakaria ere hautatuko du.

  83. atala.-

  1. Herri-jabetzapeko irrati eta telebista bakoitzeko, eta hauek izan ditzaten saio-eremu ezberdinetako doango hauteskunde-zabalkunderako aldiak honako taula honen arauera egingo dira:

     1. Eusko Legebiltzarrerako izandako azken hauteskundeetan eskuhartu ez edo ordezkaririk lortu ez zuten alderdi, baterakunde, bazkun eta batasunentzat eta, ordezkaririk lortu arren, Autonomi Elkartean emandako baliozko botoen guztizkoaren ehuneko 5ekoa lortu ez zutenentzat, hamar minutu.

     2. Eusko Legebiltzarrerako izandako azken hauteskundeetan ordezkorik lortu bai, baina a) idazatian esandako botoen guztizkoaren ehuneko 5ekotik 20 bitartekoa lortu zuten alderdi, baterakunde, hauteskunde-bazkun eta batasunentzat, hogei minutu.

     3. Eusko Legebiltzarrerako izandako azken hauteskundeetan ordezkorik lortu bai, eta a) idazatian esandako botoen guztizkoaren ehuneko 20koa gutxienez lortu zuten alderdi, baterakunde, hauteskunde-bazkun eta batasunentzat, hogeita hamar minutu.

  2. Aurreko idazatian esandako herri-jabetzapeko mezubideetan doango hauteskunde-zabalkundea egiteko tarteak izateko eskubidea hautagai-zerrendak Euskal Herriko Autonomi Elkarteko hiru hauteskunde-barrutietan aurkez ditzaten alderdi, baterakunde, hauteskunde-bazkun eta batasunek izango dute.

  3. Bere hautagai-zerrendak hauteskunde-barruti baten edo bitan besterik aurkeztu ez ditzaten alderdi, baterakunde, bazkun eta batasunek atal honetako lehenengo idazatian ezarritako taularen arabera, aurkezpena egiten dutenekotik gora gabeko lur edo irratsaio-eremuko dituzten irrati eta herri-mailako telebistetan doango hauteskunde-zabalkunderako eskubidea izango dute. Aurreko hauteskundeetan lortutako botoak kontatzeko, kasu honetan, hauteskunde-barruti bakoitzari egingo zaio arreta.

  4. Atal honetako lehenengo lerroaldian esandako baliozko botoen guztizkoaren ehunekoen kontaketa egiteko, Eusko Legebiltzarrerako lehenago izandako hauteskundeetan bazkun edo baterakundeetako partaide izandako alderdi bat hauteskundeetara aurkez dadinean, bazkun edo baterakunde horretako alderdi bakoitzak bukatzen den legegintzaldian Eusko Legebiltzarra eratzean izan zituen legebiltzarkideen kopuruaren heinean egingo da boto-banaketa.

  84. atala.-

      Hauteskunde-ekintzaldiari hasiera eman baino lehen, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeak hauteskundeetara aurkezten diren politika-alderdi, baterakunde, bazkun eta batasunek hauteskunde-zabalkundearen emanalditarako izango dituzten uneak eta hurrenkera zehaztuko ditu, beti ere, Eusko Legebiltzarrerako izandako aurreko hauteskundeetan boto gehien lortu zituztenen nahiak kontutan izanik.

  85. atala.-

      Jabetza publikoko komunikabideen antolaketak bermatu egingo du komunikabide horiek, beren informazio-saio guztietan, neutraltasunez eta aniztasun politiko eta sozialez jokatuko dutela, informazio-askatasunari zor zaion errespetuari kalterik egin gabe. Nolanahi ere, komunikabide horien administrazio-organoek hauteskunde- aldian hartutako erabakiak errekurritu ahal izango dira Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordearen aurrean.

      Boskarren Saila: Zuzenketak egiteko eskubidea

  86. atala.-

      Hauteskundeetara aurkeztutako alderdi, baterakunde, bazkun eta batasunetako hautagai edo agintariei buruzko gertaerarik edozein mezubidetatik zabaldu eta horiek hauei zehaztasunik gabeko edo horien zabalkundea kaltegarri izan dakiekeela eritziko balie, zuzenketarako eskubideaz baliatu ahal izango dute, martxoaren 26ko 2/1984 Oinarri-Legean ezartzen denaren arauera, honako berarizkotasun hauek izanez:

      1. Zuzenketa egin nahi zaioneko albistea argitaratu ondorengo hiru egunetan zuzenketa argitaratzeko biderik ematen ez duen aldizkotasunez ateratzen den argitalbidez emango balitz, mezubideko zuzendariak, eskualde bereko eta antzeko zabalkundea izanezko beste mezubide baten, bere pentzutan argitaratu arazi beharko du.

      2. Esandako Oinarri-Legearen 5. ataleko 2. idazatian araupetzen den hitzezko epaia, eskea egiten den egunaren hurrengo lauen barruan izango da.

         Seigarren Saila: Hauteskunde-Itaunketak

  87. atala.-

      Eusko Legebiltzarreko hauteskundetarako deia egiten den egunetik hauteskunde-eguna bitartean, hauteskunde-itaunketak argitaratzeko honako jaurpidea ezarriko da:

  1. Ikerketa-ekintzaldiak nahiz itaunketak egiten dituzten guztiek, horien argitalpen guztietan ere azaldu beharko dituzten eta ondoren ematen diren zehaztasunak lan horiekin batera emateko ardura izango dute:

     1. Ikerketa-ekintzaldia egin duen herri nahiz norbanako-alorreko antolatzaile edo erakundearen edo norbanakoaren izena eta egoitza, baita lan hori egiteko agindua eman duenarena ere.

     2. Ikerketa-ekintzaldiaren teknika-aldetikako ezaugarriak; hauen artean nahitaez honako alderdi hauek azaldu beharko dute: usiketa-modua, usiketaren maila, horren okerrerako tartea, ordezkotza-maila, itaunketak egin zaizkienak aukeratzeko erabilitako bidea eta bertatik bertako lana noiz egin zen.

     3. Galdegaitan erabilitako gai guztiak eta horietako bakoitzari erantzunik eman ez diotenen kopurua.

  2. Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordea argitaratutako ikerketa-ekintzaldietako xehetasun eta adierazpenetan gezurrik, xehetasun-gordeketarik edo nahita egindako aldaketarik gabeak izateaz arduratuko da, baita aurreko lerroaldian esandako berezitasunak behar bezala betetzeaz eta atal honetako 7. idazatian ezarritako debekuari men egiteaz ere, Hauteskunde-Batzorde Nagusiaren agintepideen kaltetan gabe.

  3. Aurreko idazatian ohartemandakoari jarraiki, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeak, argitaratutako ikerketa-ekintzaldi edo itaunketa egin duenari, beharrezkotzat jo ditzan egiaztaketak egin ahal izateko, egoki eritzitako osagarrizko teknikazko argipideak eskatu ahal izango dizkio.

     Argipide hauetan ez da, indarrean dauden legeen arauera, enpresak berak nahiz honen bezeroak erabiltzekoak diren gaiei buruzko xehetasunak hartzerik izango.

  4. Lege honetako aginduak zapalduz, ikerketa-ekintzaldirik argitaratu edo horren zabalkunderik egin duten mezubideak Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeak eskatutako zuzenketak, horien nondikakoa eta zuzenketaren zergatia iragarriz, zuzenketaren gai den albisteak izan zuen irratsaio nahiz telesaio edo argitalpeneko orri berean hiru egunen barruan argitaratzera eta horien zabalkunde egitera behartuta egongo dira.

  5. Aldatu nahi den ikerketa-ekintzaldi edo itaunketa, bere aldizkotasunagatik, zuzenketa jasotzetik hiru egunen barruan egiteko bide ematen ez duen argitalpenean egina izango balitz, mezubide horretako zuzendariak, gorabehera hori aditzera emanez eta esandako aldiaren barruan, zuzenketa, eskualde bereko eta antzeko salmenta-kopurua izanezko beste mezubide baten, bere pentzutan argitaratu beharko du.

  6. Batzordearen itaunketei eta ikerketa-ekintzaldiei buruzko erabakiak doakienei jakitera eman eta argitaratu egingo dira. Hauteskunde-Batzorde Nagusiaren aurrean jazarri ahal izango dira erabaki horiek, Lege honen 134. atalean ohartemandako moduan.

     Hauteskunde-Batzorde Nagusiaren erabakiak Administraritza-Auzipidetako Aginte-mendearen aurrean jazarri ahal izango dira, hori Araupetzeko Legean ohartematen denez eta aldezaurre birrabiatze-eskea nahitaez egin beharrik gabe.

  7. Boto-emanketak izateko egunaren aurretiko bostetan debekatuta egongo da, mezubidea dena dela, hauteskundeei buruzko ikerketa-ekintzaldiak argitaratzea eta horiek ezagutzera ematea.

     Boto-emanketako egunean ere debekatuta egongo da, hauteskundeei buruzko ikerketa-ekintzaldi nahiz behin-behingo emaitzak, arratsaldeko 8ak aurretik, edozein mezubidetatik ematea.

     Bietan, dagokion Hauteskunde-Batzordeak 50.000 pezetatik 400.000 arteko isuna ipiniko du.

  8. Hauteskundeen deialdia egiten denetik bozketa egin baino bost egun lehenagora arteko epean, administrazio publikoen baitako erakunderen batek boto-asmoari buruzko inkestaren bat edo hauteskundeetarako sondeoren bat egiten badu, azterketa horien emaitzen berri hauteskundeetan parte hartuko duten erakunde politikoei eman beharko zaie eskabidea egiten dutenetik berrogeita zortzi ordu igaro baino lehen. Horretarako, inkesta edo sondeoa egin duen erakundeak dena delako azterketa egin dela jakinarazi beharko dio Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeari, azken horrek azterketen berri eman diezaien hautagai-zerrenden ordezkari orokorrei. Horrela, ordezkari horiek inkesta edo sondeoak eskatu ahal izango dituzte.

     III ATALBURUA

     BOTO-TXARTELAK ETA ESKUTITZ-AZALAK

  88. atala.-

  1. Jaurlaritzak Dekretoz zehaztuko ditu boto-txartelen eta eskutitz-azalen eredu ofiziala eta horiek izan beharko dituzten ezaugarriak, baita Lege honetan ohartemandako atabaka, tegi eta gainontzeko agirienak ere. Boto-txartel, eskutitz-azal eta gainontzeko hauteskunde-agirien irarketako, gertaketako eta eskuraketako baldintzak Dekretoz zehaztuko dira.

  2. Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeek onartuko dute, Lege honetan ezarritako irizpideen eta aurreko idazatian ohartemandako Dekretoan zehaztu daitezenen arauera, beren hauteskunde-barrutirako boto-txartelen eredu ofiziala.

  89. atala.-

  1. Kondaira-Lurraldeetako Hauteskunde-Batzordeek egingo dute Eusko Legebiltzarrerako Hauteskundeetan eskuhartzen duten politika-taldeek gertatutako boto-txartel eta eskutitz-azalak aurreko atalean esandako Dekretoan zehaztutako eredu ofizialari atxikizkoak direlako egiaztapena.

  2. Hauteskunde-ekintzaldiak dirauen artean, politika-alderdi, baterakunde, hauteskunde-bazkun eta batasunek botoa emateko eskubideaz baliatzeko baliozkoak izango diren boto-txartel eta eskutitz-azalak irarri eta hautatzaileen artean banatu ahal izango dituzte. Boto-txartel horiek, boto-emanketako egunean, ez da, ezergatik, Hauteskunde-Idazguetan eskaintzerik izango.

  90. atala.-

  1. Eusko Jaurlaritzak Herrizaingo-Sailaren bidez egingo ditu boto-txartel, eskutitz-azal eta hauteskundeei buruzko gainontzeko agiritan nahiko aukerak izateko bermapideak, gero Hauteskunde-Mahaietara Lege honetako 88. atalean ohartemandako Dekretoan finka dadin unean eta baldintzatan bidaltzeko, haiek Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeei eskuratzea bermatuz.

  2. Boto-txartelen gertaketari hautagai-zerrenden aldarrikapena egin bezain azkar ekingo zaio. Gertatutako lehenengo boto-txartelak Atzerrian bizi direnek emateko postazko bototarako izango dira.

  3. Lege honetako 67. atalean ezarritakoaren arauera, hautagai-zerrenden aldarrikapenaren aurkako jazarpenik egin baldin bada, horrek hartzen dituen boto-txartelen gertakuntza, jazarpena egin zaieneko hauteskunde-barrutian, jazarpen horiei buruzko erabakia eman arte atzeratuko da.

  91. atala.-

  1. Boto-txartel, eskutitz-azal eta hauteskundeei buruzko gainontzeko agirietako idazkiak Autonomi Elkartean ofizial diren bi hizkuntzetan irarriko dira.

  2. Boto-txartelek honako xehapen hauek izan beharko dituzte berebaitan:

     1. Hautagai-zerrendaren izena, izenlaburrak eta ikurra.

     2. Hautagaien izenak, hautagai-zerrendan jarritako hurrenkeraren arauera, ordezkoenak jarri gabe.

        IV ATALBURUA

        ARTEKARIAK ETA AHALDUNAK

        92. atala.-

        1. Hautagai-zerrenda bakoitzaren lurralde-ordezkariak edo dagokion Eskualdeko Hauteskunde-Batzordean horren izeneko direnek, Hauteskunde-Mahai bakoitzeko, bertan egonik, boto-emanketa jarrita dauden arauei atxikiz egiten dela egiaztatuko duten bi Artekari izendatu ahal izango dituzte.

        2. Artekari-ihardunetarako Lege honetako 2. atalean esaten den hautatzaile delako baldintza eskatu ahal izango da, bere lanak egingo ditueneko Mahaia dagoeneko hauteskunde-barrutiko izan beharko duela.

        3. Izendapena orri hondodunetan egin, eta izendatze-eguna eta izenpea daramatzaten izendapen-agiriak emanaz egingo da.

        4. Artekariak izendatzea boto-emanketako egunaren aurreko herena arte egin ahal izango dira.

        5. Artekari bakoitzari buruzko orri-talonarioak bost orrikoak izango dira: bata, ja-torrizkoa, ordezkariak edo honen izene-koak gorde dezan; bigarrena artekariari emango zaio izendapen- agiri gisa erabil-tzeko; hirugarrena eta laugarrena kasuan kasuko eskualdeko hauteskundebatzor- dera bidaliko dira, batzordeak horie-tako bat artekariak kide diren hauteskunde-mahaira bidal dezan eta bestea botoa emateko eskubidea duten mahaira bidal dezan, bertako hautatzailezerrendatik kentzeko; bosgarrena, berriz, kasuan ka-suko eskualdeko hauteskunde-batzordea-ren eskuetan geratuko da.

        6. Ordezkariak edo honen izenekoak, hautagai-zerrendak aldarrikatzeko aldiaren bigarren egunetik hasi eta boto-egunaren aurreko berrogeita zortzi orduak artean, Artekarien izendapen-agiriak Eskualdeko Hauteskunde-Batzordean aurkeztuko ditu.

        7. Atal honen 2. idazatian agindutako baldintzak betetzen direla Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeak egiaztatu ahal izateko, honek dagokion Kondaira-Lurraldeko hauteskunde-erroldearen aldaki erabilgarria bat bere esku izango du.

        8. Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeak Hauteskunde-Mahaiei orri hondodunaren hirugarren edo laugarren zatiak igorri, hauek boto-emanketako egunean eratzen direnean euren esku izateko moduan igorriko dizkie.

        9. Horiek boto-egunean Mahaian sartzeko, Lehendakariak eta Mahaikideek horiek dakarten izendapen-agiria Mahaiak daukan orri hondodunarekin bat datorrela egiaztatu beharko dute. Ezezkoan, edo orri hondodunik ez izatea gertatuz gero, tokia eman ahal izango zaie, baina gorabehera hori Mahaiaren Agirian erasota utziz.

        10. Artekari bat Hauteskunde-Mahaira bere artekarigoa izendapen-agiriz egiaztatuz aurkeztu dadinean, Lehendakariak, Mahaiak orri hondoduna oraindik hartu ez badu ere, Mahaiko kide izateko baimena emango dio. Hala ere, artekariak ez du bertako artekari-izendapena dueneko Mahaian botoa ematerik izango.

            Mahaiak orri hondoduna jadanik hartuta euki eta artekaria izendapen-agiririk gabe joaten bada, bere nortasuna egiaztatu ondoren Mahaiko kide izateko baimena emango zaio, orduan botoa Mahai horretan emateko eskubidea duela.

        11. Artekaria Mahaira goizeko zortzi terdiak baino beranduago, Mahaiaren eratze-agiria gertatu ondoren azalduko balitz, Lehendakariak ez dio bere karguaren jabetzarik emango, baina botoa Mahai horretan eman ahal izango du.

        93. atala.-

        1. Artekariek hauteskunde-mahaiko eztabaidetan hizpidea bai baina boto-eskubiderik gabe eskuhartuko dute, boto-emanketa eta boto-kontaketa ondo egin daitezeneko laguntza emanez, Lehendakariarekin eta Mahaikideekin batean hauteskunde-bideak Legeak dioenez egin daitezenari arreta eginez.

        2. Legearen arauera, Artekariek honako hauek egin ahal izango dituzte:

           1. Mahaiaren Erakuntza eta Boto-kontaketako Agiriaren, Bilkurako Orotariko Agiriaren edo horietako jakineko zati baten egiaztagiriak eskatu. Hautagai-zerrenda bakoitzeko ez da egiaztagiri bana besterik emango.

           2. Hautatzailearen nortasunari buruzko jazarpena: hau agerian egin beharko dute.

           3. Nahi badute, boto-emailearen izena eta zenbagarrena idatzi.

           4. Boto-emanketa egitean, Lehendakariak irakurritako boto-txartela ikusteko eskatu.

           5. Mahaiak ebatzi beharko lukeen edo bere ustez gaizki ebatzi den ezein hauteskunde-egintza edo egiketari buruz bidezko eritzitako gaitzespenak eta zuzenketa-eskeak, bere gaitzespen eta zuzenketa-eskea Bilkurako Orotariko Agirian erasota utzi-arazteko eskubidez.

        3. Artekari direla egiazta dezaten inoren konturako langileek eta herri-lanariek, boto-emanketako eguna lan-egun bada, egun horretako lanaldirako ordaindutako baimena izateko eskubidea izango dute. Dena dela, biharamonean lanaldia bost orduz gutxitzeko eskubidea izango dute.

        94. atala.-

        1. Hauteskundetara aurkeztu daitezen politika-talde guztiek, boto-emanketako egun bera artekoan, hautagai-zerrendako lurralde ordezkariaren bidez eta horretarako egindako esku-ematez, hauteskunde-egintza eta egiketetan hautagai-zerrendaren ordezkari izan daitezen Ahaldunak izendatu ahal izango dituzte.

        2. Ahaldun-egitekoetarako, Lege honetako 2. atalean esaten den hautatzaile delako baldintza baino ez da eskatzerik izango.

        3. Ahaldunak bere egitekoak hauteskunde-barruti baten baino gehiagotan, Eskualdeko Hauteskunde-Batzorde bati baino gehiagori dagozkien sailetan edo Eskualde-Barruti bereko Sailetan bete behar ditzanaren arauera, Ahaldungoa, noiz nola, Autonomi Elkarteko, Kondaira-Lurraldeko edo Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeko Eskribauaren edo Idazkariaren aurrerako izango da. Hauteskunde-Batzordeak ezarritako eredu ofizialaren arauera emango da beharrezko egiaztagiria. Horretarako, Hauteskunde-Batzordeek beren eremuko Hauteskunde-Erroldearen aldaki erabilgarria bat beren esku izango dute.

        4. Ahaldunek Artekarien eskubideak eurak izango dituzte. Lehendakariak nortasun-agiria eta egiaztagiriak erakusteko eskea egin ahal izango die. Bere botoa Hautatzaile-Zerrendango erasopenaren arauera dagokien Sail edo Mahaian eman beharko dute.

        5. Ahaldun direla egiazta dezaten inoren konturako langileek eta herri-lanariek, boto-emanketako egunean ordaindutako baimena izateko eskubidea izango dute.

        95. atala.-

            Artekari eta Ahaldunek ordezkatzen duten politika-erakundearen izen, ikur eta izen-laburrak izanezko gehienez 10 x 10 zmko ikur-buru edo itsaskiak erabili ahal izango dituzte, baita Artekaria-Interventor edo, hala badagokio, Ahalduna-Apoderado hitza ere, ezagupidetarako xede hutsez.

        96. atala.-

            Boto-emanaldiak dirauen bitartean, hauteskunde-mahai bakoitzean, hautagai-zerrenda bakoitzeko artekari edo ahaldun-lanetan, ez dute hiru lagunek baino gehiagok aritzerik izango.

            V ATALBURUA

            HAUTESKUNDE-MAHAIEN ERAKETA

        97. atala.-

        1. Lehendakaria, bi Mahaikideak, horietako bakoitzaren ordezkoak eta Artekariak goizeko zortzietan bilduko dira Mahaia egon dedineko tegian.

        2. Lehendakari bat eta bi Mahaikide bertan egon ezik ez da Mahaia eratzerik izango.

        98. atala.-

        1. Izendatutakoak, hala behar izanez gero, hurrengoez ordezkatuko dira, horien hurrenkeraren arauera.

        2. Lehendakaria azalduko ez balitz, lehenengo ordezkariak hartuko du bere tokia. Hau ere azalduko ez balitz, honen bigarren ordezkariak hartuko du haren tokia, eta hau ere azalduko ez balitz, lehenengo Mahaikideak edo bigarrenak, hurrenkera honi jarraiki hartuko du Lehendakaritza. Azaldu ez diren Mahaikideen edo Lehendakaritzaz jabetzen direnen ordezkotzan hauen ordezkoak jarriko dira.

        3. Mahaia eratzea ezinezko egiten duten huts-egiteak gertatuz gero, Artekariek edo bertan dauden norbanakoek, berehala, Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeari jakinaraziko diote, eta horrek ordezkari bat izendatuko du. Hau hauteskunde-sailera joango da, bertan daudenen artetik Mahaiko kide berriak izendatzeko. Dena dela, Batzordeak, gertatutakoaren berri, Herri-Salataritzari emango dio eta, hori, Mahaiko kideen edo azaldu ez ziren hauen ordezkoen agiango zigor-erantzukizuna argi uzteko.

        4. Aurreko zatian esandakoa dena dela, boto-emanketari hasiera emateko legez jarritako ordua baino beste bi geroago, Mahaiak osatzerik izango ez balitz, atal honetako hirugarren zatian izendatutako ordezkariak gora-behera honen berri Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeari emango dio eta honek, Mahai horretan boto-emanketa berriak hurrengo bi egunen barruan izateko deia egingo du. Deiaren aldaki bat boto-emanketako aretoko atean berehala jarriko da eta Mahai berriko kideak agindu-bidez izendatuko ditu.

        99. atala.-

        1. Hauteskunde-Mahai bakoitzean atabaka bat izango da.

        2. Hauteskunde-Mahai bakoitza dagoeneko areto berean hormaren kontrako tegitxo bat izan beharko du, hautatzailea bakarrik egon ahal izateko bide.

        3. Era berean, tegitxoan, hautagai-zerrenda bakoitzeko aski eskutitz-azal eta boto-txartel egongo dira.

        4. Mahaia eratzeko orduan nahiz geroagoko edozein unetan, hauteskundearetoan osagai hauetakoren bat ez izatea gertatuz gero, Mahaiko Lehendakariak orduantxe jakinaraziko dio Eskualdeko Batzordeari, eta honek beharrrezko zuzkiketa egingo du.

           100. atala.-

        1. Lehendakariak, boto-emanketarako ordua baino lehen, horrek berak, Mahaikideek eta egiaztatutako izendapen-agirien jabe izan daitezen Artekariek izenpetutako eratze-agiria egingo du.

        2. Agiri horrek honako hauek izan beharko ditu nahitaez berebaitan:

           1. Lehendakariaren eta Mahaikideen izenak eta nortasun-egiaztapenak.

           2. Bertan dauden Artekariak, eta zein hautagai-zerrendaren izenekoak diren.

           3. Beste gorabehera batzuk.

        3. Lehendakariak, nahitaez, hautagai-zerrenda bakoitzeko, agiriaren egiaztagiri bana emango die eskatu dezaten Artekari edo Ahaldunei.

        4. Lehendakariak eman beharreko egiaztagiria eskuratu ez edo ematea atzeratzen badu, doakien edo doakion ordezkariek edo ordezkariak bere jazarpena egin ahal izango dute edo du, aldaki batekingo idazkiaren bidez. Aldaki bat hauteskunde-zehaztapidetzari eratxikiko zaio, eta bestea ordezkariak Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeari bidaliko dio.

           VI ATALBURUA

           BOTO-EMANKETA

           101. atala.-

        1. Botoak ematea izendatutako eguneko goizeko bederatzietatik arratsaldeko zortziak arte egingo da, etenik gabe.

        2. Boto-emanketek dirauten artean, Lehendakariak eta Mahaikideek, aldi baterako eta bidezko arrazoiegatik, Hauteskunde-Mahaitik alde egin ahal izango dute, baina Mahaian beti ere horko bi kidek bertan izan beharko dute.

        3. Hauteskunde-Mahaiko Lehendakariak, hautagai-zerrendaren bateko boto-txartelik ez dagoenaz ohartu eta huts hori dagokion hauteskunde-zerrendako ahaldun edo artekariek emandako boto-txartelez osatzerik izango ez balu, boto-emanketa moztu egin beharko du. Horrelakorik gertatuz gero, hartutako erabakiaren berri Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeari emango dio, hau beharrezko diren boto-txartelak ekartzeaz arduratu dadin. Ondoren boto-emanketari berriro ekingo zaio eta boto-emanketako eten-aldia ordubetetik gorakoa izan bada baino ez da luzatuko; horrelakoan, Lehendakariak Mahaiari entzun ondoren emango du boto-emanketako aldia zenbat luzatuko deneko erabakia.

           102. atala.-

        1. Boto-emanketak ezingo du besterik ezinean baino hasi ez edo eten.

           Ez hastea edo etetzea, beti, Mahaiko Lehendakariaren zio eta guztiko idazkiz erabakiko da eta horrek, berehala, idazkiaren aldaki bat Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeari bidaliko dio; horrek, agertzen diren zioak egiaztatu eta, bidezko bada, hartutako erabakiei dagozkien erantzun-beharrak eskatu beharko ditu eta, hala badagokio, Epailaritzari erru-adierazpena egingo dio.

        2. Boto-emanketa etetzea gertatuz gero, sartutako boto-txartelak ezabatu egingo dira.

        3. Kondaira-Lurraldeko Batzordeak ondorengo bigarren egunean boto-emanketa berria egiteko deia egin, eta lehengo gorabeherak berritu ez daitezeneko aurretiazko neurriak hartuko ditu.

           103. atala.-

           Mahaia eratu ondoren, boto-emanketa Lehendakariak "boto-emanketa hasten da", nahiz, "empieza la votación" hitzak ozenki esanaz bat hasiko da.

           104. atala.-

        1. Botoa isilpekoa izango da.

        2. Boto-emaileak, nahi izanez gero, tegitxora joan, aukeratutako hautagai-zerrendaren boto-txartela hartu, eskutitz-azalean sartu eta botoa emango du.

        3. Irakurtzen ez dakitelako edo gorputz-makestasunen bategatik txartela aukeratu ezina edo Lehendakariari eman ezina dutenek, bere konfiantzazko norbaitez baliatu ahal izango dute.

           105. atala.-

        1. Botoa emateko eskubidea dagoela egiaztatzeko, erroldako egiaztatutako zerrendetan agertu edo erroldako berariazko egiaztagiria behar izango da, eta bi kasu horietan, gainera, hautesleak nor den erakutsi beharko du Nortasun Agiri Nazionalaren bidez, pasaportearen bidez edo jabearen argazkia duen gidatzeko baimenaren bidez.

        2. Hautatzaileek behin besterik ez dute botoa ematerik izango. Boto-emanketa dagokion Sailean eta horren barruan dagokion Mahaian egingo da, Artekariek salbu, horiek bere egitekoa betetzen duten Mahaian baino ez bait dute bere botoa ematerik izango.

        3. Atal honetako 1. lerroaldeanaipatzen diren erroldako egiaztatutako zerrendetan, botoa emateko egunean adinez nagusiak diren hautesleak baino ez dira agertuko.

        4. Halaber, Saileko Erroldekoak izateko eskubidea dagokion epailaritza-epaia erakutsiz egiazta dezatenek ere, botoa eman ahal izango dute.

           106. atala.-

        1. Hautatzaileak Mahaira, bere izen-deiturak esanez, banan-banan hurbilduko dira. Mahaikideek eta Artekariek hautatzaile-erroldearen legeztatutako aldakia aztertu ahal izango dute, boto-emailearen izena eta nortasun-xehapenak bertan agertzen diren ikusteko; nortasuna Erresumako Nortasun-Txartela edo Lege honetako 105.1 atalean ohartemandako agiritakoren bat erakutsiz egiaztatuko da.

        2. Bere izena euskal idazkeraren arauera idatzita egotearen ondorioz edo beste edozein ziogatik, hautatzailearen egiaztapen-bideraketan hautatzaile-erroldan eta dagokion Erresumako Nortasun-Txartelean agertzen diren izen-deituren artean ezein ezberdintasun dagoela ikusiko balitz, Mahaiak segurtatu beharko du haren nortasuna.

        3. Artekari, Ahaldun edo beste hautatzaileren batek jarki, hautatzailearen nortasunari buruzko jazarpen edo zalantzarik sor dadinean, Mahaiak gehiengoz hartuko du erabakia. Erabakia hartzeko, egiaztagiriak eta une horretan bertan egon daitezen hautatzaileek egin ditzaten adierazpenak izango dira kontutan eta, hautagai-zerrendaren bateko ordezkariak eskatuz gero, horri guztiorri buruzko agiri bat egingo da. Nolanahi ere, dagokion Epaitegiari erru-adierazpena egin dakiola aginduko da, inoren izenaz jabetu denari edo berea gezurrez ukatu duenari bere erantzunbeharra eskatu dakion.

        4. – Artekari edo eskudunek erreklamazioren bat egiten baldin badute bozketako edozein ekintza dela-eta, eta horrek hautesleek botoa emateko duten eskubide aktiboa ez gauzatzea eragiten baldin badu, mahaiak gehiengoaren bidez erabakiko du, eta baita bilkura-agirian jasota utzi ere erabakitakoa eta zein izan den erreklamazioaren arrazoia.

           107. atala.-

        1. Hautatzaileak boto-emanketako eskutitz-azala bere eskuz emango dio Mahaiko Lehendakariari, eta honek jendearen aurrean "botoa ematen du" hitzak esan eta txartela atabakan sartuko du.

        2. Eskutitz-azala atabakan sartu ondoren Mahaikideek eta, hala badagokio, nahi dezaten Artekariek, bakoitzak bere zenbaki eta guztiko zerrendan, botoa ematen dutenen izen-deiturak botoa ematen duten hurrenkeran erasoko dituzte, Hautatzaile-Erroldeko zerrendan duten zenbakia adieraziz.

        3. Ezein hautatzailek, bere izen-deiturak mahaia osatzen duten zenbatutako hautatzaile-zerrendan ongi erasota utzi diren ikusteko eskubidea izango du.

           108. atala.-

        1. Botoa ematea eskubide eta askatasunez egitekoa da. Ez da inor jakineko alderako botoa ematera behartzerik izango.

        2. Mahaiko Lehendakariak, eta hori ez badago, mahaipuru dagoen Mahaikideak bakarreango agintea izango du Hauteskunde-Mahaiaren tegiaren barruan bakea zaintzeko, hautatzailearen askatasuna babesteko eta Legea betearazteko. Halaber, boto-askatasuna bermatzeko beharrezko izan daitezen neurriak hartuko ditu. Ertzaintzako indarrek eskatu dakizkien laguntzak emango dizkiote Lehendakariari. Lehendakaria, tegiko atea hurrengo atalean zehazten direnentzat jare eta zabalik egon dadinaz arduratuko da.

        3. Inork ez du Hauteskunde-Sailaren tegian armak edo arma gisa erabili daitezkeen tresnak daramatzala sartzerik izango. Lehendakariak, agindu hori hautsi dezatenak berehala egozteko aginduko du.

        4. Sailen tegietan herri-bakea hautsi dezan ezein gorabehera, eta bai hori sortarazi dutenen izen-deiturak ere, Hauteskunde-aldiko Orotariko Agirian zehaztuko dira.

        5. Inolako agintarik ez du Lehendakariak, Mahaikideak eta Mahaietako Artekariak, hautaketako orduetan, beren egitekoak bete behar dituzten bitartean, orduantxeko eta agiriko lege-haustekoan salbu, atzipetzerik izango.

        6. Eskribauek hauteskundeei datxezkien gorabeherei buruzko sendespenak, baita bere barrutitik kanpokoak ere, baina beti kondaira-lurralde baten beraren eremuan, eta berarizko baimen-beharrik gabe egin ahal izango dituzte.

           109. atala.-

           Sailen tegietan honako hauek baino ez dute sartzerik izango: bertako hautatzaileek, hautagai-zerrenden lurralde-ordezkariek eta hautagaiek, hauen Ahaldunek eta Artekariek; eskribauek, hauteskundeei datxekien eta boto-isiltasunaren aurkako izan gabeko ezein gora-beheren herri-sendespena egiteko; Hauteskunde-Batzordeetako kideek eta lehenengo auzialditarako Epailariek eta hauen eskudunek, hauen karguari dagokion zerbaitetara joan daitezenaren baldintzapean; Lehendakariak dei egin diezaien agintaritza-eskudunek; hauteskundeei buruzko argipideak biltzeko euskal Administrazioak izendatutakoek; gaisorik daudenei, ezinduei eta irakurtzen eta idazten ez dakitenei laguntzera joandakoek; Hauteskunde-Aretoak hauteskundetako gaiez osatuta eukitzeko ardura dutenek.

           110. atala.-

           Langileek botoa emateko eskubidea egiteratzeko beharrezko izan dadin aldia alor horretan erabili beharreko diren orotariko legepideek agindu dezatenaren arauera araupetuko da.

           111. atala.-

           Boto-emanketako egunean, ez Sailetako aretoetan, ez eta horien inguruetan ere, ez da hautagai-zerrenden aldeko inolako zabalkunderik, ez eta boto-emaileei beren botoaz galderarik egiterik ere izango, botoa eman aurretik. Ez da, edozein eratan, aretoetako sarreretan oztopobide gerta daitezkeen taldeak egiterik ere egingo, eta boto-eskubideaz askatasun osoz baliatzeari eragozpenak jarri diezaieketenei nahiz inor behartu dezaketenei ere ez zaie ingurutan ibiltzen utziko. Guzti hauei buruzkoan, Mahaiko Lehendakariak beharrezko eritzitako neurri guztiak hartuko ditu.

           112. atala.-

        1. Arratsaldeko zortzietan Lehendakariak ozenki esango du: "boto-emanketa bukatzera doa", nahiz, "se va a concluir la votación", eta ez dio inor gehiagori tegian sartzen utziko. Lehendakariak bertan dauden hautatzaileetakoren bat oraindik bere botoa eman gabe dagoen galdetu, eta ondoren eman daitezen botoak onartu egingo dira.

        2. Herritarrek botoa emateko aldia bukatu ondoren, Lehendakariak postatikako boto-txartelak dakartzaten eskutitz-azalak atabakan sartuko ditu.

        3. Ondoren, Mahaiko kideek eta Artekariek emango dituzte bere botoak, Mahaiko Hautatzaile-erroldan egon ez daitezen Artekariei dagozkien Hauteskunde-Mahaiak zenbatutako hautatzaile-zerrendan zehaztuz. Lehendakaria boto-ematen azkena izango da. Lehendakariaren eskutitz-azala atabakan Mahaikideetako batek sartuko du.

        4. Azkenik, zenbatutako hautatzaile-zerrendak, orri guztien bazter batean eta idatzitako azken izenaren azpi-azpian izenpetuko dituzte Mahaikideek eta Artekariek.

           113. atala.-

           Mahaiak ondoren esaten direnetan ez du onartuko postatikako botorik:

           1. Postatikako boto-emalea hautatzaile-zerrendan sartuta egon ez dadinean.

           2. Mahaiari bidalitako eskutitza-azalaren barruan Hauteskunde-Erroldako Idazgu-Ordezkaritzak egindako egiaztapen-irarkia egon ez dadinean.

           3. Hautatzaile-zerrendan botoa postaz emateko eskea erasota agertu ez dadinean.

              114. atala.-

              1. Postatikako botoei jazartzea botoz-boto banaka egin beharko da, postatikako botoei orohar jazartzea onartzen ez dela. Hauteskunde-Mahaiak gehiengoz erabaki beharko du esandako jazarpen hori onartzen duen ala ez.

              2. Jazarpena onartuko ez balu, Lehendakariak postatikako botoa atabakan sartuko du, Boto-emanaldiaren Orotariko Agirian Mahaiaren erabakia eta jazarpenaren zioa erasoz.

              3. Mahaiak jazarpena onartzen badu, Lehendakariak ez du postatikako botoa atabakan sartuko, eta jazarpena egin zaioneko postatikako boto hori, gainontzeko hauteskunde-agiriekin batean, Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeari bidaliko zaio.

                 VII ATALBURUA

                 HAUTESKUNDE-MAHAIETAKO BOTO-EMANKETA

                 115. atala.-

                 Honako hauek izango dira baliorik gabeko botoak:

                 1. Eredu ofizialez besteko eskutitz-azal edo txartelez emandakoak, eta bai eskutitz-azalik gabeko txartelez emandakoak eta hautagai-zerrenda berezien boto-txartel bat baino gehiago daramatzan eskutitz-azalean emandakoak ere. Eskutitz-azal baten hautagai-zerrenda beraren txartel bat baino gehiago egotea gertatuz gero, boto bakar bat bait litzan kontatuko da.

                 2. Bertako izenak aldatu edo zeharmarratu edo izenen hurrenkera aldatu deneko txartelez emandako botoak.

                 3. Irainak edo botoaz besteko ezein hitz daramatzaten botoak.

                 4. Eskutitz-azalak gainean ezaupideak daramatzatenak.

                    e) ...

                    116. atala.-

                    Boto-txartelik gabeko eskutitz-azalei dagozkien botoak zuritzat, baina baliozkotzat, kontatuko dira.

                    Eta, era berean, zuritzat baina baliozkotzat joko dira hauteskunde-barrutitik legez erretiratutako hautagai-zerrendari emandako botoak.

                    117. atala.-

                    1. Boto-kontaketa jendaurrekoa izango da eta nahi dezaten guztiek egon ahal izango dute bertan, hori egiten den tegian Lehendakariaren aburuz aski toki baldin badago.

                    2. Lehendakariak, bakea boto-kontaketa egitea eragotziko duen edo eragozten duen moduan hausten dela eritziz gero, tegia hustu dadila agindu ahal izango du. Hori gertatuz gero, hautagaien lurralde-ordezkariek, Artekariek eta Ahaldunek, eskribauek, Lehendakariak dei egindako aginte-eskudunek, Hauteskunde-Batzordetako kideek, Lehenengo Epaibidetarako Epailariek edo horien eskudunek baino ez dute bertan egoteko eskubiderik izango, Mahaiko kideez gainera.

                       118. atala.-

                    1. Lehendakaria, boto-emanketa bukatu eta berehala, boto-kontaketa egiteari ekingo zaio, eskutitz-azalak atabakatik banan-bana ateraz. Azalak ireki, eta botoa eman zaion hautagai-zerrendaren izena ozenki irakurriko du. Lehendakariak boto-txartela bertan dauden Mahaikideei, Artekariei eta Ahaldunei erakutsiko die.

                    2. Boto-kontaketa etenik gabe egin beharko da.

                       Boto-kontaketa egin dadineko tokiak, bertan daudenak inguru guztian ibili ahal izateko moduan antolatuta egon beharko du.

                    3. Boto-kontaketa bukatu ondoren, atabakatik ateratako eskutitz-azalen guztizko zenbatekoa eta Hauteskunde-Mahaiaren zenbaki eta guztiko zerrendan erasotako boto-emaileena erkatuko dira.

                    4. Boto-kontaketaren ezein unetan, bere egitekotan diharduen eskribauren, hautagai-zerrenda bateko ordezkari edo kidek Lehendakariak irakurritako boto-txartelak dioenari buruzko zalantzak izanez gero, txartela aztertu ahal izango du.

                    5. Boto-kontaketa bukatutakoan, Lehendakariak boto-kontaketarekiko jazarpenik dagoen galdetuko du. Jazarpenak Mahaiaren gehiengoz erabakiko dira.

                       119. atala.-

                    1. Lehendakariak ozenki iragarriko du boto-kontaketak ematen duena, honako xehapen hauek emanaz:

                       1. Mahaiko Hautagai-Erroldan dauden hautatzaileen zenbatekoa.

                       2. Mahaiko zenbaki eta guztiko Zerrendan erasotako boto-emaileen zenbatekoa.

                       3. Baliorik gabeko botoen zenbatekoa.

                       4. Baliozko boto guztien zenbatekoa.

                       5. Boto zurien zenbatekoa.

                       6. Hautagai-zerrenda bakoitzak ateratako botoak.

                    2. Hori egin ondoren, eta hurrengo atalen gai direnak egin aurretik, Mahaiak boto-kontaketaren Behin-behingorako Adierazpena egin eta euskal Administrazioak izendatutakoari emango zaio, horrek bere nortasuna egiaztatu ondoren, Eusko Jaurlaritzak hauteskundeetan atera denaren jendearentzako behin-behingo argipideak eman ditzan, ez beste ezertarako.

                       Berehala, beste horrelakoxe Adierazpena tegiko atean jarriko da eta, azkenean, eskatu dezaten Artekari, Eskudun edo hautagaiei beste bana emango zaie. Hautagai-zerrenda bakoitzeko ez da adierazpen bakar bat baizik emango.

                       120. atala.-

                    1. Lehen esandakoak egin ondoren Mahaiko Lehendakariak, Mahaikidek eta Artekariek Boto-emanketako Agiria izenpetuko dute, horretan honako alderdi hauek zehazki adieraziz:

                       1. Mahaiko Hautagai-Erroldan dauden hautatzaileen zenbatekoa.

                       2. Mahaiko zenbaki eta guztiko Zerrendan erasotako boto-emaileen zenbatekoa.

                       3. Baliorik gabeko botoen zenbatekoa.

                       4. Balioz emandako boto guztien zenbatekoa.

                       5. Boto zurien zenbatekoa.

                       6. Hautagai-zerrenda bakoitzak ateratako botoak.

                       7. Saileko zerrendan azaldu ez arren botoa eman duten Artekarien zenbatekoa.

                       8. Egin diren jazarpen eta zuzenketa-eskeen adierazpen laburra, nork egin dituen zehaztuz.

                       9. Egindako jazarpen eta zuzenketa-eskeei eta boto bereziei buruz, egon baldin badaude, Mahaiak hartutako zio eta guztiko erabakiak.

                       10. Atabakatik ateratako eskutitz-azalen eta erasota boto-emaileen kopuru-adierazpena, biak bat ez datozenean.

                       11. Interesgarri izan dadin ezein gorabehera edo gertakariren adierazpena.

                       12. Ekarritako eta hauteskunde-erroldan alta diren errolda-ziurtagiri berezien zenbatekoa.

                       13. Ekarritako epai judizialen zenbatekoa.

                    2. Hautagai-zerrenden ordezkari eta horietako kide guztiek, eta bai Ahaldunek eta Artekariek ere, Boto-emanketaren Bilkurako nahiz horko ezein alderdiri buruzko egiaztatutako Agiria doan eta berehala eman dakieneko eskubidea izango dute, eta Mahaiek ez dute eginbehar hori ez betetzeko aitzakirik jartzerik izango.

                    3. Balioa ukatu zaien edo jazarpen edo zalantza-bide izandako boto-txartelak agiriari erantsiko zaizkio, Mahaiko kideek izenpetuta, eta agiriarekin batera gordeko dira. Gainontzeko boto-txartelak bertan daudenen aurrean eta nahi den moduan ezabatu egingo dira.

                    4. Halaber, Lehendakariak hartutako Artekarien izendapen-agiriak, hondodun orriak eta, hauen ezean, Artekariek ekarritako izendapen-agiriak ere Boto-emanketako Agiriari eratxikiko zaizkio.

                       121. atala.-

                    1. Ondoren, Mahaiak, hauteskundeetako agirisorta gertatu eta lau eskutitz-azal berezitan sartuko du, honela:

                       1. Bat zenbakizko eskutitz-azalean honako agiri hauek sartuko dira:

                          • Mahaia eratzearen Agiriaren jatorrizko alea.

                          • Boto-emanketako Agiriaren jatorrizko alea.

                          • Sendetsitako Hautagai-Errolda.

                          • Boto-emaileen zenbatutako zerrenda.

                          • 120.3 atalean agindutakoaren arauera bereizitako boto-txartelak.

                       2. Bi, hiru eta lau zenbakizko eskutitz-azaletan honako agiri hauek egongo dira:

                          • Mahaia Eratzeko Agiriaren hitzez-hitzezko aldakia.

                          • Boto-emanketako Agiriaren hitzez-hitzezko aldakia. Bi aldakiak Lehendakariak eta Mahaikideek eta bertan diren Artekariek izenpetuko dituzte.

                       3. Eskutitz-azal guztiak itxi ondoren, Lehendakariak, Mahaikideek eta bertan diren Artekariek horietan jarriko dute izenpea, itxituraren aldenik-alden.

                          122. atala.-

                          1. Esandako agirisorta hori osatu ondoren, Lehendakaria eta Mahaikideak eta nahi dezaten Artekariak, berehala Lehen-Auzipidetarako edo Udal-Epaitegiaren Egoitzara joango dira lau zorroak haren esku uztera.

                          2. Lehen-Auzipidetarako edo Udal-Epailariak Lehen dakariaren, Mahaikideen eta Artekarien nortasuna egiaztatuko du horien Erresumako Nortasun-Txartelak eta Mahaiko kide direla erakutsi dezaten agiriak ikuskatuz. Egiteko hori bete ondoren Epailariak eskutitz-azaletan bere izenpeak jarriko ditu, itxituraren aldenik-alden.

                             Epailariak eskuratu dioten agirisorta hartu duelako egiaztagiria emango dio Mahaiko Lehendakariari, zein egunetan eta ordutan eskuratu dioten bertan adieraziz.

                             123. atala.-

                          1. Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeak, boto-emanketakoa baino zortzi egun lehenago, horretarako bilduta, Epai-Arduralaritzako bost herrilanari gutxienez izendatuko ditu, atal honetan ematen zaizkien egitekoak betetzeko.

                          2. Herrilanari horiek, Ertzaintzako bi kide lagun dituztela, eta Ertzaintzaren zaingo-auto baten, eta Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeak zehaztu dezan irizpidez eskualdeka banatuta, hauteskunde-barrutiko udal guztietara joango dira, horietako Epailariek euki ditzaten eskutitz-azalak jasoaz.

                             Epai-arduralaritzako herrilanariak, kanpo aldetik behar bezala dagoela egiaztatu ondoren, ematen zaion agirisorta hartu duelako egiaztagiria emango dio Epailariari.

                          3. Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeak zehaztuko ditu, antolakidetza egiteko Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo-Saileko arduradunarekin edo arduradunekin bildu ondoren, ertzain-araldeen zenbatekoa, horiei eratxikitako herrilanariak, eta hauteskunde-agirisorta biltzeko egin behar duten bidea.

                          4. Hauteskunde-agirisorta biltzea, hauteskundeak egin eta biharamoneko goizeko bederatzietan hasita egingo da.

                          5. Hauteskunde-agirisorta Epailariari eskuratzen zaionetik Batzordearen izenekoek jaso arterainoko aldian, Epailaria izango da hura gordetzearen eta bila doazkionei emateko arduradun.

                          6. Lehen-Auzipidetarako edo Udal-Epailariak Epai-Arduralaritzako herrilanariari bat, bi eta hiru zenbakizko eskutitz-azalak emango dizkio, lau zenbakizkoa dagokion Lehen-Auzipidetarako edo Udal-Epaitegian gordeta gelditzen dela.

                          7. Eskutitz-azalak bildu ondoren, Epai-Arduralaritzako herrilanariak, Ertzaintzako bi kide beti ere lagun dituela, Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordearentegira joan eta hartu duen agirisorta bertan utziko du.

                          8. Bat eta bi zenbakizko eskutitz-azalak Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordean geldituko dira eta horrek, berehala, eta egoki deritzen neurriak hartuz, hiru zenbakizkoa Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo-Sailera bidaliko du, boto-emanketa nola izan den jakin eta horretzazko argipideak izan ditzan.

                             VIII. ATALBURUA

                             GUZTIZKO BOTO-KONTAKETA

                             124. atala.-

                          1. Guztizko boto-kontaketa egitea Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeak boto-emanketaren ondorengo boskarren lan-egunean egin eta hauteskundeak izan ondorengo bederatzi egun igaro baino lehen bukatu beharko du.

                          2. Guztizko boto-kontaketa ekintza bakarra eta jendaurrekoa izango da.

                             125. atala.-

                          1. – Lurralde historikoko hauteskunde-batzorde bakoitza idazkariak bere eginkizunak aurrera eramaten dituen egoitzan bilduko da, hautagai- zerrenden ordezkariekin edo haien eskudunekin. Lehendakariak batzordea sortzeko agiria idatziko du eta berak, mahaikideek eta idazkariak izenpetuko dute, eta baita hautagai-zerrenden ordezkariek edo behar bezala egiaztatutako haien eskudunek.

                          2. Guztizko boto-kontaketa egin ahal izateko Lehendakariak eta Mahaiko gainontzeko kideen erdiak eta batek gutxienez egon beharko dute bertan.

                          3. Nahitaezko gutxienezko zenbateko hori bertan ez izatea gertatuz gero, boto-kontaketa bi ordu atzeratuko da, eta orduan ere ez badago, Lehendakariak hurrengo lehenengo lan-eguneko bilkurarako deia egingo du, hori bertan daudenei eta Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeari jakinaraziz.

                          4. Bilkura berria bertan egon daitezen Batzordekideen zenbatekoa dena dela egingo da.

                          5. Bi bilkurok goizeko hamarretan hasiko dira.

                             126. atala.-

                          1. Guztizko boto-kontaketa Mahairik-Mahai egingo da.

                          2. Lehenengo, eta Mahaietako bat zenbakizko eskutitz-azalak ireki baino lehen, osorik dauden ikusiko da. Gero eskutitz-azalok Mahairik-Mahai irekiko dira, behar diren agiri guztiak daramatzaten ikuskatuz. Mahairen bateko bat zenbakizko eskutitz-azalik izan ez, edo hor beharrezko agiri guztiak egongo ez balira, horren ordez dagokion bi zenbakizko eskutitz-azala hartuko da.

                          3. Boto-emanketaren bateko agiria ez egotea gertatuz gero, hautagai-zerrenda bateko kideren batek edo eskudunen batek arauz aurkeztu dezan egiaztagiriarekin ordezkatu ahal izango da. Ondoren, eta berehala Mahai hori bertan zegoeneko Epailariari idazki ofiziala bidaliko zaio, eskuratu zitzaion agirisortaren lau zenbakizko eskutitz-azala ahalik eta lasterren aurkeztu dezan, horretan dagoen boto-emanketako agiri horren eza zuzentzeko hautagai-zerrendaren bateko ordezkariak aurkeztutakoarekin bat datorren egiaztatzeko. Ordezkari edo ahaldunek elkarren kontrako egiaztagiriak aurkeztea gertatuz gero, ez da horietako bat ere kontatuko, bakoitzean azaltzen den boto-kopuru berezia erasota utziz. Nolanahi ere, boto horien kontua behin-behingoa izango da, agiri-sorta Legean ohartemandakoari datxekola sinestarazte-indarrez egiaztatu dadinerarte.

                          4. Idazkariak Mahai bakoitzeko botoen laburpena jakinaraziko du.

                          5. Batzordekidetako batek, botoen guztizko kontaketa egiteko eta gero Legebiltzarkide-tokiak emateko beharrezko izan daitezen xehapenak hartuko ditu.

                          6. Agiriak aztertu-alan, hautagaien ordezkariek edo hauen eskudunek ez dute inolako jazarpenik, ez eta zuzenketa-eskerik ere, egiterik izango, irakurritako xehetasunen zehaztasunari buruzko unean-uneko oharrak salbu.

                          7. Batzordeak ezin izango du agiririk ez botorik baliorik gabe utzi. Dituen eskumenak mahai bakoitzean onartutako botoen kontaketa egiaztatzera mugatuko dira, mahaiek hartutako erabakiak kontuan izanda eta agirietan jasotakoaren arabera (horiek ezean, agiri horien egiaztagirietan esaten dena hartuko da kontuan). Dena den, salbuespena izango dira hurrengo atalean jasotako egoerak, baina akats material soilak, egitezko akatsak eta aritmetikakoak baino ezin izango dira zuzendu.

                             127. atala.-

                          1. Mahai baten elkarren ezberdin izan eta Mahaiko kideek izenpetutako eta ontzat emandako agiri bi egotea gertatuz gero, Batzordeak ez du ez bata ez bestea kontatuko.

                          2. Era berean, batzordeak ez ditu botoak zenbatuko hautesleen erroldak mahaiari izendatutako hautesleak baino gehiago baldin badira boto horiek, aurkeztutako erroldako egiaztagiriak edo epaitegietako epaiak direla medio gehitu beharrekoak gehituta gero. Salbuespena izango dira artekariek emandako botoak, eta akats materialak, egitezkoak eta aritmetikakoa izatea, eta kasu horretan zuzendu egingo dira.

                          3. Boto-kontaketa ez da hamar ordutan ihardun ondoren baino etengo, eta hori gertatuz gero, une hartan aztertzen ari deneko Saileko botoak kontatzea bukatu beharko da. Boto-kontaketari biharamonean jarraituko zaio, Lehendakariak esan dezan orduan.

                             128. atala.-

                          1. – Botoen batuketa orokorra amaitzen denean, lurralde historikoko hauteskunde-batzordeak kasuan kasuko hauteskunde-barrutiko zenbaketa- egiaztagiria idatziko du, eta ondorengo datuak jaso beharko dira, berariaz, egiaztagiri horretan:

                             1. Mahaiari zenbat hautesle dagozkion hauteskunde- erroldako zerrendetan esaten denaren arabera.

                             2. Erroldako zenbat egiaztagiri berezi aurkeztu diren, hauteskunde-erroldan alta direla erakusteko.

                             3. Epaitegietako zenbat epai aurkeztu diren.

                             4. Zenbatek eman duten botoa.

                             5. Zenbat boto izan diren baliorik gabekoak.

                             6. Zenbat boto izan diren zuriak.

                             7. Hautagai-zerrenda bakoitzak zenbat boto eskuratu dituen.

                          2. – Aurreko pausoa eman ondoren, bilkuraagiria ere idatziko da, bertan jasotzeko bozketa orokorra egitean izandako gorabehera guztiak. Bilkura-agiria eta zenbaketa-egiaztagiria lehendakariak, mahaikideek eta hauteskunde-batzordeko idazkariak izenpetuko dute, eta baita hautagai- zerrenden ordezkariek edo behar bezala egiaztatutako haien eskudunek.

                          3. – Boto-bilketa amaitzen denean, ordezkariek eta haien eskudunek egun bateko epea izango dute erreklamazioak eta kexuak adierazteko. Erreklamazio eta kexu horiek hauteskunde-mahaien bilkura-agirietan edo hauteskunde-batzordearen zenbaketa orokorraren bilkura-agirian jasotako gorabeherei buruzkoak baino ezin izango dira izan. lurralde historikoko hauteskunde-batzordeak bi egun izango ditu horietaz erabakitzeko.

                          4. – Aurreko lerroaldean aipatzen den erabakiaren aurka hautagai-zerrenden ordezkariek edo haien eskudunek errekurtsoa aurkeztu ahal izango dute lurralde historikoko hauteskunde-batzordearen aurrean egun bateko epean. Errekurtsoa aurkeztu eta biharamunean, hauteskundebatzordeak espedientea —txosten eta guzti— Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordera bidaliko du. Bidaltze hori agintzen duen erabakia, bidalketa egin eta gero, barrutian parte hartu duten hautagai-zerrenden ordezkariei jakinaraziko zaie, eta baita dei egin ere Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordearen aurrean agertzeko hurrengo egunean. Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeak, aldeek diotena gehienez ere bi eguneko epearen barruan entzun ondoren, errekurtsoari buruzko erabakia hartuko du hurrengo egunean. Gero, erabaki horren berri emango dio kasuan kasuko lurralde historikoko hauteskunde-batzordeari, hautatutakoak izendatzeko.

                             129. atala.-

                          1. – Aurreko ataleko hirugarren eta laugarren lerroaldeetan aurreikusitako epeak igaro eta ez bada erreklamaziorik edo kexurik agertu botozenbaketa orokorragatik, edo aurkeztutakoei buruz Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeak erabakia hartuta baldin badu, lurralde historikoko hauteskunde-batzordeek hautetsiak izendatuko dituzte hauteskundeen egunetik hogei egun igaro baino lehen. Horretarako, hautagai- zerrendei dagozkien aulkiak banatuko dira, lege honetako 11. eta 12. ataletan aurreikusitako banaketa-arauez bat.

                          2. – Gorago aipatutako eginkizun guztiak amaitu ondoren, lurralde historikoko hauteskunde- batzordeak izendapenen agiria idatziko du, bi kopiatan, eta lehendakariak, idazkariak eta une horretan bertan diren hautagai-zerrenden ordezkariek edo haien eskudunek izenpetuko dituzte.

                          3. – Agiri horren aleetako bat hauteskundebatzordean geratuko da artxibatuta, horretarako irekitako espedientean, eta jatorrizkoa, berriz, Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordera bidaliko da.

                          4. – Izendapenen agirian datu hauek idatzi beharko dira:

                             1. Hautesleak zenbat izan diren.

                             2. Botoa zenbat pertsonak eman duen.

                             3. Baliorik gabeko zenbat boto izan diren.

                             4. Balio duten zenbat boto izan diren.

                             5. Zenbat boto zuri izan diren.

                             6. Hautagai-zerrendek zenbat boto eskuratu dituzten.

                             7. Hautagai-zerrenda bakoitzak zenbat boto eta aulki eskuratu dituen.

                             8. Izendatutako hautetsien izenen zerrenda.

                          5. – Izendapenen agirian, izandako erreklamazioak nahiz kexuak eta horiei buruz hartutako erabakiak jasoko dira, eta baita Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordearen aurrean aurkeztutako errekurtsoa (halakorik egon bada) eta horretaz hartutako erabakia.

                          6. – Izendapenen agirien egiaztatutako kopiak egingo dira eta hautagai-zerrenden ordezkariei edo eskudunei edo artekariei banatuko zaizkie, eskatzen baldin badituzte. Hautagai-zerrenda bakoitzari ezin izango zaio agiri edo egiaztagiri bat baino gehiago eman.

                          7. Halaber, aldarrikatutako hautagaiei ere aldarrikapenaren egiaztagiria emango zaie, Legebiltzarrera aurkezteko erabili dezaten.

                          8. Hauteskunde-Batzordeak, egiaztagiri eta izendapen-agiri horiek doazkienei, hautagai-zerrendaren ordezkariaren bidez, boto-kontaketa egin eta hurrengo berrogeita zortzi orduen barruan bidali dakizkiela erabaki ahal izango du.

                          9. Era berean, Batzordeak, euskal Administrazioaren izenean bertan egon dadinari ere agiriaren aldaki bat emango dio, jakinarazte eta argipidetarako xede hutsez.

                             130. atala.-

                             Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeko Lehendakaritzak, Autonomi Elkarteko hauteskunde-barrutietan aldarrikatutako Legebiltzarkideen zerrenda Legebiltzarrari bidaliko dio.

                             131. atala.-

                          1. Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeak, hautagai-zerrenden Kondaira-Lurraldekako emaitzak, hala badagokio, izendatutako legebiltzar-tokien kopuruarekin batera, hautatuen aldarrikapena egin ondorengo hamalau egunen barruan, Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian argitaratu beharko ditu. Era berean, Agintaritza-Aldizkari horretan, hautagai-zerrenda bakoitzak Autonomi Elkarte osoan lortutako emaitzak eta, hala badagokio, zerrenda horietako bakoitzari izendatutako legebiltzar-tokien guztizko zenbatekoa ere argitaratu beharko dira, hori guzti hori, hautatuen aldarrikapenaren aurkako hauteskunde-auzipidetatikako jazarpenen kaltetan gabe.

                          2. Kondaira-Lurraldeetako Hauteskunde-Batzordeek bakoitzak bere Kondaira-Lurraldeko Aldizkari Ofizialean, hautatuen aldarrikapena egin ondorengo hamalau egunen barruan argitaratu beharko dituzte hautagai-zerrenda bakoitzaren udalerrikako eta kondaira-lurraldekako emaitzak, baita zerrenda bakoitzari, hala badagokio, zenbat legebiltzar-toki izendatu zaizkion ere, hori guzti hori, hautatuen aldarrikapenaren aurkako hauteskunde-auzipidetatikako jazarpenen kaltetan gabe.

                             IX ATALBURUA

                             HAUTESKUNDE-HAUSPENAK

                             132. atala.-

                             Agintzezko eta debekatzezko hauteskunde-arauak, gaizkintza izan gabe hautsi izanagatikako zigorrak ipiniko ditu gaitasuna duen Hauteskunde-Batzordeak, lege honen 29.j) eta 30.1.d) ataletan ohartematen denaren arauera. Agintariak edo herrilanariak badira, 20.000 pezetatik 200.000rakoa izango da eta norbanakoak badira, 5.000 pezetatik 100.000rakoa, Lege honetan kopuru haundiagoa ezartzen bada salbu.

                             X ATALBURUA

                             BOZKETA ELEKTRONIKOARI DAGOKION JARDUNBIDEA

                             132. atala. Bigarrena.– Boto elektronikoari dagozkion elementuak, Biltzar Nagusien eta Eusko Jaurlaritzaren eskurantzak eta alderdi, federazio, koalizio eta taldeen partaidetza

                             1. – Honako elementu hauek sartzen dira boto elektronikoaren sisteman:

                                1. Banda magnetikoa duen bozketa-txartela.

                                2. Hautestontzi elektronikoa.

                                3. Botoa emateko pantaila.

                                4. Hauteskunde-kabina.

                                5. Softwarea edo hauteskundeetako programa informatikoa.

                                   II.–

                                   1. – Hautestontzi elektronikoaren eta botoa emateko pantailaren hauteskunde-softwa-rea honako hau da: programa informati-koen multzoa hautestontzia ireki eta ixteko, mahaiak balioztatutako banda magnetikoa duten txartelen bidez botatzeko, hautestontzian erregistratutako banda magnetikoa duten txartel-kopurua kontrolatzeko, botoak zenbatzeko eta mahaiko hauteskunde-emaitzak jakinarazteko; eta hori guztia lege honen arabera egiteko aukera eman behar dute.

                                   2. – Horrezaz gain, hauteskundeetako softwareak ondoren adierazten diren datu hauek eduki beharko ditu hauteskunde-barruti bakoitzeko:

                                      1. Hauteskunde-prozesuaren eguna.

                                      2. Aldarrikatutako hautagai-zerrenda bakoitzaren izena eta, hala egokituz gero, sigla eta sinboloa; baita boto zuria emateko aukera eta boto baliogabea ematekoa ere, lege honetako 132. Laugarren I.2 atalean azaltzen den modura.

                                      3. Hautagaien izenak, aldarrikatutako hautagai-zerrendan azaltzen diren hurrenkeran; ez dira ordezko hautagaiak sartuko.

                                   3. – Halaber, hauteskunde-mahaietarako, mahai bakoitzaren identifikazioa eta kokapena edukiko du. Honako datu hauek azalduko dira: lurralde historikoa, udala, barrutia, sekzioa eta mahaia; bai eta hautesleen kopurua, boto emaileen kopurua, boto baliogabeen kopurua, boto zurien kopurua eta hautagai-zerrenda bakoitzak eskuratutako boto-kopurua ere, aldarrikatutako hurrenkeraren arabera. Hautagai-zerrenda bakoitzaren izena eta siglak adieraziko dira.

                                      III.–

                                   1. – Boto elektronikoaren hauteskunde-softwarean hauteskunde-mahai bakoitzeko bozketaren eta boto-zenbaketaren gardentasuna eta objektibotasuna ziurtatu ahal izateko, Euskal Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeak honako hauek egin beharko ditu:

                                      1. Lege honetako 132. Zazpigarren I. a) atalean aipatutako hauteskunde-softwarearen funtzionamendu-baliozkotasuna onartu, aurreko 132. Bigarren II. 1. eta 3. ataletan zehaztutakoei dagokienez.

                                      2. Onartutako hauteskunde-softwarea, aurreko atalean aipatutakoa, hauteskunde-mahai bakoitzerako egokitu.

                                      3. Aipatutako hauteskunde-software egokitua egon egongo dela eta eskualdeko hauteskunde-batzordee-tara eta mahaietara banatuko dela ziurtatu, euskarri magnetikoan eta behar adina kopia, lege honetako 132. Hirugarren. II. 1. atalean aurreikusten dena bete dadin.

                                      4. Hauteskundeen ondoren hauteskunde-softwarearen euskarri magnetikoak jaso, eta amaieran euskarri horiek hautsi egingo direla ziurtatu.

                                      5. Legeak edo bestelako xedapenek hauteskunde-softwareaz agindutako beste edozein egiteko.

                                   2. – Lurralde historikoko hauteskunde-batzor-deek onartuko dute beren barrutiei dagokien hauteskunde-softwarearen baliozkotasuna, lege honetako 132. Bigarren II. 2. atalean aurreikusten diren xehetasunei dagokienean. Lurralde historikoko hauteskunde-batzordeek onartuko dute, halaber, banda magnetikoa duen bozketa-txartelaren eredu ofiziala, IV. azpiatalean adierazten den dekretuko irizpideetan ezarritakoaren arabera.

                                   3. – Hauteskunde-batzordeek Eusko Legebiltzarreko informatika-zerbitzuaren laguntza izango dute 1. eta 2. puntuetan azaldutako egitekoak gauzatu ahal izateko, informatika-zerbitzu hori baita laguntzeko eta aholkuak emateko organoa.

                                      Horretarako, Euskal Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeko bileretan parte hartuko du Eusko Legebiltzarreko Informatika Zerbitzuko arduradunak; arduradunak hitza izango du, baina botorik ez. Lurralde historikoko hauteskunde-batzor-deek, halaber, eskatu ahal izango dute aipatu berri dugun zerbitzuko arduradunak beren bileretan parte hartzea, hitzarekin baino botorik gabe, egoki irizten dutenean. Arduraduna joatea ezinezkoa bada ordezkoren bat bidaliko da.

                                   4. – Aldarrikatutako hautagai-zerrenda bakoitzeko ordezkari nagusiak edo berak izendatutako informatikako aditu batek eskuratu ahal izango du Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordetik, behin betiko onartu baino lehen, lege honetako 132. Bigarren II. atalean araututako hauteskunde-softwarearen funtzionamendu onari buruzko informazioa. Hauteskunde Batzorde horrek zehaztuko du horretarako prozedura egokia zein den.

                                      IV.–

                                   1. – Eusko Jaurlaritzak dekretu bidez zehaztuko ditu bozketa elektronikorako eredu ofiziala, eta atal honen I. zenbakian aipatutako elementuek eta ekipamendu-gailuek -hauteskunde-mahai bakoitzak izan beharrekoak finkatuz- izan beharreko ezaugarri teknikoak eta homologatzeko baldintza orokorrak ezarriko ditu, era horretan lege honek bozketarako ezarritako fidagarritasun, segurtasun eta isilpekotasun eskakizunak bete ditzaten.

                                      Dekretuan ezarriko dira, halaber, hauteskunde-kabinen ezaugarriak eta lege honetan aurreikusten diren hauteskunde-agiriak nolakoak izango diren, eta nola inprimatu, prestatu eta banatuko diren.

                                   2. – Eusko Jaurlaritzaren egitekoa izango da, Herrizaingo Sailaren bitartez, hauteskunde-mahai bakoitzerako hautestontzi elektronikoa, botoa emateko pantaila eta hauteskunde-kabina izango direla eta bozketa hasi baino gutxienez ordubete lehenago banatuko direla ziurtatzea.

                                   3. – Herrizaingo Sailak, ez beste inork, prestatu eta banatuko ditu banda magnetikoa duten bozketa-txartelak, hauteskunde-agi-riak eta beharrezkoak izan daitezkeen gainerako elementuak, hauteskundeetako softwarea izan ezik, 1. puntuan aipatu den dekretuan ezarritako moduan eta momen-tuan. Ziurtatu behar du elementu horiek guztiak eskualdeko hauteskunde-batzor-deei emango zaizkiela, gero hauteskunde-mahaietara bidali ahal izateko.

                                      5. – Euskal Autonomia Erkidegoko bi hizkuntza ofizialetan azalduko dira hauteskunde-mahai bakoitzeko hautestontzi elektronikoko softwarean eta botoa emateko pantailetan dauden mezuak, eta bai hauteskunde-agirietako testua ere.

                                         132. atala.– Hirugarrena.– Mahaietako baliabideak eta bozketa elektronikoaren aurretik egin beharreko eragiketak

                                         I.–

                                         1. – Hauteslekutzat jotzen da hauteskunde-mahai bakarra kokatzen den hautategi batean dagoen esparrua, agindu honetan eta Eusko Legebiltzarrerako Hauteskundeei buruzko 5/1990 Legearen 38.1, 132. Laugarren eta 132. Bosgarren ataletan aurreikusten den eraginetarako.

                                         2. – Hauteskunde-mahai bakoitzak hautestontzi elektroniko bi izango du, bata elektronikoa eta bestea posta bidezko botorakoa bozketa paper eta kartazalekin, hauteskunde-kabina bat, gutxienez, edo, kabinarik izan ezean, hautesleari isolatzeko aukera emango dion lekuren bat, botoa emateko pantaila batekin.

                                         3. – Bozketa elektronikoa egin ahal izateko elementu eta ekipamendu-gailu guztiez gain, hauteskunde-mahaiak agiriak eta beharrezkoa den gainerako dokumentazioa eduki beharko ditu, eta bai hautesle-erroldaren zerrenda ziurtatua ere.

                                         4. – Hauteskunde-mahaia eratzeko unean edo eratu ondoren hautalekuan elementu horietakoren bat ez badago, mahaiburuak berehala jakinaraziko dio eskualdeko hauteskunde-batzordeari, falta diren gauzak ekar ditzan.

                                         5. – Hautategi bakoitzak dagokion hauteskunde-barrutian aldarrikatutako hautagaien eta hautagai-zerrenden izenak jasotzen dituen boletin ofizialaren ale bat edukiko du, hautesleek ikusteko moduan. Horren xedea informazioa ematea besterik ez da.

                                            II.–

                                         1. – Bozketa hasi aurretik, hauteskunde-mahai bakoitzeko mahaiburuak hauteskunde-softwarea eta bozketa elektronikoa egiteko beharrezkoak diren elementuak eskuratuko ditu, kartazal prezintatu batean. Kartazal horretan dagokion mahaiaren identifikazioa idatzita egongo da eta mahaiburuari emango zaio. Mahaiburuak jaso izanaren agiria izenpetu beharko du.

                                            Elementuren bat ez egon arren, bozketa hasi baldin badaiteke, mahaiburuak bozketari hasiera emango dio, baina gora-behera horren berri eman beharko dio eskualdeko hauteskunde-batzordeari, falta diren elementuak ekar ditzaten.

                                         2. – Hori eta gero, mahaiburuak hautestontzi elektronikoa irekiko du eta banda magnetikoa duten txartelak gorde behar dituen kutxa hutsik dagoela egiaztatuko du. Ondoren, hautestontzia prezintatu edo irekitzeko gailua blokeatu egingo du.

                                         3. – Horren ostean, mahaiburuak bozketa elektronikoa hasi ahal izateko eragiketak gauzatuko ditu: hautestontzi elektronikoa eta botoa emateko pantailak aktibatuko ditu, eta guztia prest egongo da bozketa hasteko.

                                            132. atala.– Laugarrena.– Bozketa elektronikoa

                                            I.–

                                         1. – Hautesleak banan-banan inguratuko dira dagokien mahaira eta mahaikideetako batek banda magnetikoa duen bozketa-txartel balioztatu bana emango die.

                                         2. – Hori eta gero, hauteslea kabinara sartuko da eta botoa emateko pantailan banda magnetikoa duen bozketa-txartela sartuko du, nahi duen aukera egin dezan. Horretarako, dagokion hauteskunde-barrutiko hautagai-zerrenden izenak, siglak eta sinboloak azalduko dira pantailan. Lerroka ipiniko dira, ezkerretik eskuinera, aldarrikatu diren hurrenkerari jarraituta. Boto zuria eta baliogabea emateko aukerak ere azalduko dira, azken lerroetan.

                                         3. – Aukera egin ondoren, botoa emateko pantailan hautatutako hautagai-zerrenda azalduko da, bertan aldarrikatutako hautagaiekin. Hautesleak egindako aukera baieztatu beharko du. Baieztatu nahi ez badu, hautesleak beste aukeraren bat egin ahal izango du.

                                            Aukera baieztatu ondoren, hautatu den botoa banda magnetikoa duen txartelean grabatuko da. Botoa emateko pantailak txartel hori itzuli egingo du hautesleak eskura dezan.

                                         4. – Ondoren, hauteslea hautestontzi elektronikoa dagoen tokira joango da eta bere izen-abizenak esango dizkio mahaiburuari. Mahaikideek eta artekariek erroldako zerrendaren ale egiaztatua edo aurkeztutako errolda-egiaztagiria ikusi ahal izango dute, boto-emailearen izen-abizenak badauden eta nortasuna zein duen egiaztatzeko. Nortasun Agiri Nazionala edo Eusko Legebiltzarrerako Hauteskundeei buruzko 5/1990 Legearen 105. atalean adierazten diren agiritakoren bat aurkeztuta justifikatzen da nortasuna.

                                         5. – Hori eta gero, hautesleak banda magnetikoa duen txartela mahaiburuari eskura emango dio eta mahaiburuak guztien begi-bistan «botoa eman du» edo «vota» esango du eta banda magnetikoa duen txartela hautestontzi elektronikoan sartuko du, hantxe geratuko delarik behin hauteskunde-softwarean daraman informazioa euskarri magnetikoan erregistratu eta gero. Erregistro horien segida zoriaren araberako prozedura baten bidez zehazten da.

                                         6. – Banda magnetikoa duen txartela hautestontzian sartu ondoren, hautesleak botoa eman duela ipiniko dute mahaikideek mahaiko hautesle-erroldaren zerrenda egiaztatuan. Hautesle guztiek izango dute eskubidea botoa eman dutela behar bezala ipini duten ikusteko, aipatutako zerrenda egiaztatuan.

                                         7. – Mahaiko erroldaren zerrenda egiaztatuaren eranskin batean idatziko dira mahaiko erroldan inskribatuta egon ez arren bertan botoa eman duten hautesleen izena, hala egokituz gero. Inskribatu gabe botoa eman ahal izateko errolda-egiaztagiri berezia edo epai-agiria aurkeztu behar da.

                                         8. – Hautesleek ezin izango dute hauteskunde-mahaia dagoen hautategitik irten banda magnetikoa duen bozketa-txartela hartuta, mahaiko baimenik gabe behintzat.

                             2. – Hautesleren batek banda magnetikoa duen bozketa-txartelean botoa grabatzeko edo txartela mahaiburuari emateko eragozpenik badu, bere konfiantzako pertsonaren batek lagun diezaioke, honako kasu hauetan:

                                1. Irakurtzen ez badaki.

                                2. Muga fisikoren bat badu eta horrek boto elektronikoaren eragiketaren bat egitea galarazten badio.

                                3. Hirurogeita hamar urte baino gehiago baldin baditu.

                                   Hala ere, hautesle bati laguntzen dion konfiantzako pertsonak ezingo dio beste inori lagundu hauteskunde-mahai berean edo beste mahai batean, salbu eta lerro zuzeneko lehen mailako odol-ahaidetasuna edo bigarren mailako kolaterala dutenei.

                                   III.–

                                   1. – Mahaiburua konturatzen denean banda magnetikoa duten bozketa-txartelak falta direla edo ez dutela funtzionatzen, edo lege honetako 132. Bigarren I. atalean bozketa elektronikorako adierazitako elementu edo tresnaren bat ondo ez dabilela, boto elektronikorako materialaren arduradunari esango dio. Egoera aztertu eta boto elektronikorako materialaren arduradunari entzun ondoren, mahaiburuak erabakiko du arazoa konpontzen den bitartean bozketarekin jarraitu daitekeen edo, aitzitik, bozketa eten egin behar den. Bozketa eteten bada, eskualdeko hauteskunde-batzor-deari jakinarazi beharko zaio, batzorde horrek falta diren elementuak ekarri edo gaizki dabiltzanak konpondu ditzan. Ondoren, bozketarekin jarraituko da eta etenaren iraupenaren arabera luzatuko da. Mahaiburuak eraba-kiko du zenbat denboraz luzatu, gainon-tzeko mahaikideekin hitz egin ondoren. Nolanahi ere, jendeari jakinarazi egingo zaio bozketa luzatu egin dela, hautategiko sarreran.

                                   2. – Irregulartasuna hautestontzian euskarri magnetikoan sartutako hauteskunde-softwarea ez dabilelako gertatzen bada, eta hautestontzia berriro martxan jartzea beharrezkoa bada, hautestontzia hustu egingo da eta bertan dauden banda magnetikoa duten bozketa-txartelak atera egingo dira. Gero, berriro sartu eta erregistratuko dira hautestontzian. Azkenik, mahaiburuak bozketa berriro hasteko agindua emango du, aurreko zenbakian adierazitakoaren arabera.

                                      4. – Bozketa bertan behera uzten bada, mahaiburuak ezin egin izango du boto-zenbaketa. Ostera, banda magnetikoa duten txartel guztiak apurtu egingo ditu, hautestontzian sartuta egon ala ez, eta euskarri magnetikoan dagoen hauteskunde-softwarea atera egingo du hautestontzitik. Hauteskunde-softwarea eta gainerako materiala eta agiriak dagokion lurralde historikoko hauteskunde-batzordera bidaliko dira.

                                      5. – Edozein arrazoi dela-eta hautesleren bati ezinezkoa baldin bazaio banda magnetikoa duen bozketa-txartela erregistratzea botoa emateko pantailan edo hautestontzi elektronikoan, mahaiak txartela une horretantxe apurtuko du, eta hautesleari beste txartel balioztatu bat emango dio botoa eman ahal izateko.

                                         VI.–

                                         1. – Bozketa-tramitean mahaikideek hauteslea fede txarrez dabilela ikusten badute, hau da, behin eta berriro banda magnetikoa duten bozketa-txartel balioztatuak eskuratu arren ez duela botoa emateko eskubidea gauzatzen, mahaiburuak egoki irizten dituen neurriak hartuko ditu bozketaren ohiko jarduera eragotzi edo oztopatu nahian burutzen diren ekintzak ekiditeko. Nolanahi ere, hautesleak eskuratu arren erabili ez dituen banda magnetikodun bozketa-txartel balioztatuak apurtu egingo ditu mahaiak.

                                         2. – Hautesle batek, mahaikideengandik banda magnetikoa duen bozketa-txartela eskuratu ondoren, bere kabuz erabakitzen badu ez duela botoa emateko eskubideaz baliatu nahi, mahaiburuari jakinaraziko dio. Mahaiburuak aipatutako txartela itzultzeko eskatu dio eta mahaiak une horretantxe apurtuko du.

                                            VII.–

                                         1. – Jendaurreko bozketa amaitu ondoren, mahaiburuak bozketa-paperak gordetzen dituzten kartazalak sartuko ditu posta bidezko botoentzat jarritako hautestontzian.

                                         2. – Behin bozketa-kartazalak sartu eta gero, mahaiburuak hautestontzitik banan-banan aterako ditu kartazal horiek. Haiek zabaldu ondoren, ahots goraz irakurriko du botaturiko hautagai-zerrendaren deitura, boto-papera bertan diren mahaikideei, artekariei eta eskudunei erakusten diela.

                                         3. – Horren ondoren, mahaiburuak ahots goraz jakinaraziko du denetara zenbat bozketa-kartazal atera diren hautestontzitik, mahaikideetako batek, mahaiburuari, lehen adierazitako zenbatekoa bezainbat banda magnetikodun bozketa-txartel balioztatu entrega diezazkion.

                                         4. – Hurrena, mahaiburuak, parte hartzen duten mahaikideak, artekariak eta eskudunak bertan daudela, botoa emateko pantailan banda magnetikoa duen bozketa-txartela grabatuko du bozketa-paper bakoitzean jasotako aukerarekin. Horren ondoren, esaniko txartel grabatua hautestontzi elektronikoaren barruan sartuko du, eta dagokion bozketa-papera suntsituko du segidan, hurrengo 5. zenbakiaren arabera baliogabetzat jotzen direnak izan ezik. Eragiketa hauek bata bestearen ondoren egingo dira txartel bakoitzarekin eta posta bidezko boto-paper bakoitzarekin.

                                         5. – Mahaiak baliogabetzat jotako boto-paperak, Eusko Legebiltzarrerako Hauteskundeen 5/1990 Legearen 115. atalean agindutakoari jarraiki, mahaikideek sinatu beharko dituzte eta bilkura-agirian artxibatu beharko dira mahaiak daukan gainerako hauteskunde-dokumentazioarekin batean.

                                            8. – Behin aurreko eragiketak eginik, artekariek botoa eman ahal izango dute, bai izen-deiturak bai artekari direla hautesle-erroldaren zerrenda egiaztatuaren eranskin batean zehaztuz, beti ere mahaiaren erroldan hautesle gisa inskribaturik agertzen ez badira. Horren ondoren mahaia osatzen duten kideek botoa eman ahal izango dute, eta mahaiburuak emango du botoa azkena. Mahaiburuaren bozketa-txartel banda magnetikoduna mahaikideetako batek sartuko du hautestontzi barruan.

                                               132. atala.– Bosgarrena.– Hauteskunde-mahaietako boto-zenbaketa elektronikoa eta boto-zenbaketa orokorra

                                            1. – Boto baliogabea izango da:

                                               1. Banda magnetikoa duen txartelean grabatutako aukera boto baliogabea izan bada.

                                               2. Banda magnetikoa duen bozketa-txar-telean inolako aukerarik grabatu ez bada, txartela ez delako botoa emateko pantailan erabili.

                                                  II.–

                                                  1. – Boto zuria izango da:

                                                     1. Banda magnetikoa duen txartelean grabatutako aukera boto zuria izan bada.

                                                     2. Banda magnetikoa duen txartelean grabatutako aukera dagokion hauteskunde-barrutian legez erretiratu den hautagai-zerrendaren bat izan bada.

                                                  2. – Mahaiko boto-zenbaketan legez erretiratutako hautagai-zerrenda bati emandako botoak erretiratutako hautagai-zerrenda horri zenbatuko zaizkio, eta hala azalduko da mahaiko zenbaketa-egiaztagirian. Ondoren, zenbaketa orokorrean, dagokion lurralde historikoko hauteskunde-batzordeak boto horiek boto zuritzat joko ditu.

                                                     III.–

                                                  1. – Mahaikideek botoa eman orduko, mahaiburuak bozketa amaitutzat emango du eta hautestontzi elektronikoaren zirrikitua prezintatu egingo du. Horrela, gero boto gehiago sartuta ere ez da operatiboa izango.

                                                  2. – Ondoren, mahaiburuak ixteko eragiketak eta hautestontzi elektronikoan erregistratutako boto guztien zenbaketa egingo ditu, etenik gabe, mahaiko boto-zenbaketa lortu ahal izateko.

                                                  3. – Mahaiburuak ozenki irakurriko ditu hautestontzi elektronikoaren pantailan azaltzen diren bozketa-zenbaketaren emaitzak, eta honako datu hauek emango ditu:

                                                     1. Mahaiko hautesle-erroldan dauden hautesleen zenbatekoa, Hautesleen Errolda Bulegoaren Ordezkaritzaren arabera.

                                                     2. Hautestontzi elektronikoan erregistratutako hautesle-kopurua.

                                                     3. Boto baliogabeen kopurua.

                                                     4. Boto zurien kopurua.

                                                     5. Hautagai-zerrenda bakoitzaren botoak.

                                                  4. – Horren ostean, mahaiburuak mahaiko zenbaketa-egiaztagiriari dagokion inprimakia beteko du. Horretarako, pantailatik kopiatuko ditu aipatu berri ditugun datuak. Kopiatutako datuak behar bezala transkribatu direla ziurtatuko da.

                                                  5. – Datu horiek Eusko Jaurlaritzari bidaliko zaizkio, hauteskundeen emaitzei buruzko behin-behineko informazioa emateko, beste eraginik gabe. Sekula ere ezingo dira datuak bidali hauteskunde-mahaitik ordenadore nagusira kontaketa bukatu baino lehen. Era berean, datu horiek Legebiltzarrean ordezkaritza duten alderdi, federazio, koalizio eta hauteskunde-taldeen esku jarriko dira ahalik eta lasterren eta gardentasunik handienaz. Horretarako, Eusko Jaurlaritzak terminalak jarriko ditu aipatutakoen egoitzetan.

                                                  6. – Hori eta gero, mahaiburuak boto-zenbake-taren aurkako kexarik edo erreklamaziorik dagoen galdetuko du eta bilkura-agirian idatziko dira. Azkenik, mahaiburuak, mahaikideek eta artekariek zenbaketa-egiaztagiria izenpetuko dute.

                                                  7. – Eragiketa hori egin eta berehala, denborarik galdu gabe, zenbaketa-egiaztagiriaren kopia ipiniko da hautategiaren sarreran. Zenbaketa-egiaztagiriaren beste kopia bat EAEko Administrazioak izendatutako pertsonari emango zaio, hauteskundeen emaitzei buruzko informazioa emateko, beste eraginik gabe. Hala eskatzen duten artekariei, eskudunei eta hautagaiei ere kopia bana emango zaie. Hautagai-zerrenda bakoitzeko kopia bat baino ez da emango.

                                                     IV.–

                                                  1. – Hautestontzi elektronikoaren zirrikitua prezintatu eta lehenago aipatu diren zenbaketa-eragiketak hasi ondoren, hauteskunde-mahaiko zenbaketa-egiaztagiria betetzea eragozten duen gora-beherarik izanez gero, dagokion lurralde historikoko hauteskunde-batzordeari eman behar zaio gora-behera horren berri eta hautestontzi elektroniko prezintatua bertara eraman beharko dute mahaiburuak, mahaikideek eta, nahi izanez gero, artekariek eta eskudunek, gainerako agiriekin batera. Gora-be-hera hori bilkura-agirian adierazi beharko da. Kasu horretan, mahaiburuak Ertzaintzaren laguntza eskatu ahal izango du, bidaia egiteko erraztasunak eman di-tzan, eta hautestontzia eta hauteskunde-agiriak babestu ditzan, hauteskunde-batzordera heldu bitartean.

                                                  2. – Lurralde historikoko hauteskunde-batzordeak hautestontzi elektronikoa eta hauteskunde-agiriak jasoko ditu eta ahalik eta azkarren hasiko da mahaiko boto-zenbaketa jakiteko eragiketak egiten, mahaikideen eta, hala nahi badute, artekarien eta eskudunen aurrean. Ondoren, mahaiko zenbaketa-egiaztagiria beteko da, lege honetako 132. Bosgarren III. 3. atalean eta hurrengoetan ezartzen denaren arabera.

                                                     V.–

                                                  1. – Lehenago adierazitako zenbaketa-eragiketak amaitu ondoren, mahaiburuak, mahaikideek eta artekariek bilkura-agiria bete eta izenpetuko dute. Bilkura-agirian zehatz-mehatz jarriko dira datu eta gora-behera hauek:

                                                     1. Aurkeztutako errolda-egiaztagiri berezien zenbatekoa, erroldan alta ematekoak direnak.

                                                     2. Aurkeztutako epai-agirien zenbatekoa.

                                                     3. Mahai horretan erroldatuta egon ez arren, botoa eman duten artekarien zenbatekoa.

                                                     4. Izandako kexen eta erreklamazioen azalpen laburra, kexa edo erraklamazioa egin duen pertsona ere adieraziko delarik.

                                                     5. Egindako kexei eta erreklamazioei buruz mahaiak hartu dituen erabakiak eta boto partikularrak, egon baldin badaude.

                                                     6. Jakin beharrekoa dela irizten den beste edozein gora-behera edo gertakari.

                                                  2. – Azkenik, boto elektronikorako materiala zaintzeko arduradunak banda magnetikoa duten bozketa-txartel guztiak bilduko ditu, hautestontzian egon ala ez. Gero, txartel horiek ezabatu eta, ahal izanez gero, berriro erabiliko dira, Herrizaingo Sailaren ardurapean eta Eusko Legebiltzarreko Informatika Zerbitzuaren ikuskapenarekin.

                                                     VI.–

                                                  1. – Hauteskunde-agirien lehenengo kartazalak honako hauek edukiko ditu:

• Mahaiaren eratze-agiriaren jatorrizko alea.

• Zenbaketa-egiaztagiriaren jatorrizko alea.

• Bilkura-agiriaren jatorrizko alea.

• Hauteskunde-mahaiko hauteskunde-softwarearen euskarri magnetikoak.

• Hautesle-erroldaren zerrenda egiaztatua.

• Aurkeztutako errolda-egiaztagiriak eta epai-agiriak.

• Balioa ukatu zaien nahiz erreklamazio edo dudarik sorrarazi duten posta bidezko boto-paperak.

• Hauteskunde-mahaiko beste edozein agiri.

  2. – Bigarren, hirugarren eta laugarren kartazalek honako agiri hauek edukiko dituzte:

• Mahaiaren eratze-agiriaren hitzez hitzeko kopia.

• Zenbaketa-egiaztagiriaren hitzez hitzeko kopia.

  Mahaiburuak, mahaikideek eta bertan dauden artekariek izenpetuko dituzte kopia biak.

  7. – Lurralde historikoko hauteskunde-batzordeak Eusko Legebiltzarreko Informatika Zerbitzura, EAEko Hauteskunde Batzordearen laguntzako organora hain zuzen, bidali beharko ditu hauteskunde-mahai bakoitzeko euskarri magnetikoak, agirien lehenengo kartazalean daudenak, lege honetako 132. Bigarren III. 1.d) atalean aurreikusitako eraginetarako. Gauza bera egingo dute eskualdeko hauteskunde-batzordeek hauteskunde egunean erabili ez diren hauteskunde-softwa-rearen kopiekin.

  8. – Mahai bakoitzeko hauteskunde-agirien lehenengo kartazala aztertu ondoren, mahairen bateko zenbaketa-egiaztagiria falta dela ikusten bada, hautagai-zerrenden ordezkariren batek edo haren eskudunak aurkeztutako zenbaketa-egiaz-tagiriarekin ordeztu ahal izango da. Ondoren, mahaiari dagokion epaileari ofizioa bidaliko zaio eta epaileak ahalik eta azkarren aurkeztu beharko du agirien laugarren kartazala, berak eskuratu duena hain zuzen. Kartazal horretan dagoen zenbaketa-egiaztagiria hautagaiak aurkeztutakoarekin bat datorren ikusiko da eta, bat ez badator, epailearen zenbaketa-egiaztagiria hartuko da aintzat. Ordezkariek edo eskudunek kontraesanean dauden kopiak aurkezten badituzte, ez da bat bera ere kontuan hartuko eta zenbaketa orokorraren bilkura-agirian bakoitzaren bozketa ezberdinak jasoko dira. Nolanahi ere, boto horien zenbaketa behin-behinekoa izango da, agiriak legeak ezarritakora egokitzen direla adierazten duen ziurtapen fede-emangarria ematen den arte.

     132. atala.– Seigarrena.– Hauteskundeei buruzko arau-hausteak boto elektronikoari dagokionez

     Hauteskunde-batzorde eskudunak 20.000 pezetatik 200.000 pezeta bitarteko isunak jarriko ditu, agintarien edo funtzionarioen kasuan, eta 5.000 pezetatik 100.000 pezeta bitartekoak, partikularren kasuan, boto elektronikoaren jardunbidea dela-eta honako arau-hauste hauetakoren bat egiten dutenei, nahiz eta ez diren hauteskunde-delituak. Hala ere, Eusko Legebiltzarrerako Hauteskundeei buruzko 5/1990 Legean isunetarako zenbateko handiagoak ezartzen badira, legeak dioena izango da aintzat hartuko dena.

     1. Nahita aldatzea, manipulatzea edo erabilgaitz uztea, fisikoki nahiz mekanikoki, boto sistema elektronikoaren erabilerarako eta jardunbiderako beharrezkoak diren elementu teknikoak eta tresna elektronikoak.

     2. Banda magnetikoa duten bozketa-txartelak zenbatzeko programa elektronikoak aldatzeko asmoz jardutea hauteskunde-mahaian.

     3. Banda magnetikoa duten bozketa-txartelak fabrikatzea, banatzea, merkaturatzea eta desegoki erabiltzea, lege honek beren beregi baimentzen dituen jardueretatik kanpo.

     4. Banda magnetikoa duten txartelak apurtzea bozketaren edo mahaiko boto-zenbaketaren edozein unetan, lege honetako 132. Laugarren atalaren IV., V. eta VI. lerroaldeetan aurreikusten den kasuetan izan ezik.

     5. Mahaiburuak emandako banda magnetikoa duen bozketa-txartel balioztatua beste txartel batekin ordeztea.

     6. Banda magnetikoa duen bozketa-txartel dagoeneko balioztatua manipulatzea eta, horren ondorioz, hautesleari txartel horrekin botatzea ezinezkoa gertatzea.

     7. Banda magnetikoa duen bozketa-txartel balioztatua hartuta hauteskunde-mahaia dagoen hautategitik irtetea mahaiaren baimenik gabe, lege honetako 132. Laugarren I.8 atalean xedatutakoaren arabera.

     8. Bozketa etenez gero hauteskunde-mahaiko boto-zenbaketa egitea, lege honetako 132. Laugarren IV. atalean aurreikusitakoaren arabera; baita boto-zenbaketa bozketa-eguneko arratsaldeko zortziak baino lehenago egitea ere.

        132. atala. Zazpigarrena.– Amaierako xedapenak

     8. – Herrizaingo Sailak, hauteskunde-gaietan Euskadiko Autonomia Erkidegoko organo eskuduna baita, laguntzako betebehar hauek izango ditu:

     1. Hauteskunde-barruti bakoitzeko boto elektronikoaren softwarea lantzea eta Euskal Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeari ematea, hauteskunde mahai bakoitzerako egokitu gabe. Hori hautagai-zerrendak aldarrikatu eta gero egingo da.

     2. Botatzeko jardunbide automatiko berriak herritarrei jakinaraztea eta azaltzea, hauteskundeetarako deialdia egin baino lehen.

     3. Hauteskunde-mahaietako kideei bozketa elektronikoaren jardunbideari buruzko prestakuntza ematea. Horretarako, kide horiek informazioa emateko antolatzen den bilerara joan beharko dute.

        2. – Hautagaien aldarrikapenaren aurkako errekurtsorik jartzen bada, I.a) atalean adierazi den hauteskunde-softwarea beranduago banatuko da errekurtsoak izan diren hauteskunde-barrutietan, errekurtsoak erabakitzen direnean hain zuzen, Eusko Legebiltzarrerako Hauteskundeei buruzko 5/1990 Legearen 67. atalean ezarritakoaren arabera.

           XI ATALBURUA

           POSTA ARRUNT BIDEZ BOTATZEKO JARDUNBIDEA

           132. atala. Zortzigarrena.– Posta arrunt bidezko botoaren tramitazioa

           Bozketa-egunean botoa emateko eskubidea gauzatzea dagokien herrian egongo ez direla pentsatzen dutenek edo bertara joaterik izango ez dutenek posta bidez eman dezakete botoa, Hauteskundeen Erregimen Orokorraren Lege Organikoari jarraiki.

atala.-

Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeak araupetzea da Lege honen xedea.

atala.-

Legez euskaldun izanik, botua emateko eskubidearen jabe diren guztiak izango dira hautatzaile.

Botua eman ahal izateko, Hautatzaile-Erroldan izena emanda egotea ezinbestekoa izango da.

atala.-

Botoa emateko eskubiderik gabekoak:

1. Sendetsitako auzi-epaiz, zigorrak dirauen artean botoa emateko eskubidea kentzezko zigor nagusia edo osagarria jarri zaienak.

2. Sendetsitako auzi-epaiz gaitasungabeko aldarrikatuak; epai horrek beti ere botoa emateko gaieztasuna berariz adierazi beharko du.

3. Epailari-baimenaz sikiatria-eritegiratuak, barnealdiak dirauen artean eta Epailariaren baimenak botoa emateko gaieztasuna berariz adierazten baldin badu.

Atal honetan ohartemandako ondorioetarako, gaitasungabetze edo eritegiratzeez arduratzen diren Epailariek eta Epaitegiek berarizko erabakiak eman beharko dituzte botoa emateko gaieztasunari buruz. Gaieztasun horretaz jabetuz gero, Herri-Erroldari eman beharko diote horren berri, honek beharrezko idaztoharra egin dezan.

atala.-

Autonomi Estatutoaren 7. atalean jartzen diren baldintzak betez, hautagai izan eta Lege honetan esaten diren hautaezin-zioen pean ez dauden herritarrak izango dira hautagai.

Azaroaren 27ko 2.917/81 Errege-Dekretuak araupetzen duen Biztanle-Erroldean sartzen diren Espainiako Erregeren familiko kideak, ez eta hauen ezkontideak ere, ez dira hautagai izango.

Hautaezin zio izango da ondorengo ihardunetan aritzea:

1. Euskal Herriko Autonomi Elkarteko herri-alorrean:

   • Sailburuorde, Idazkari Nagusi, Zuzendari, Zuzendariorde, Lurralde-Ordezkari edo Administraritzako aukerango izendapenezko, horiei atxikiriko, beste ezein kargu.

   • Lehendakari, Zuzendari Nagusi, Idazkari Nagusi edo erakunde burujabeetako zein norbanako-alorreko legepeko erakunde-izaikietako aukerango izendapenezko beste zein kargu. Alabaina, Eusko Legebiltzarreko kideak, herri-erakunde, izaiki edo zuzeneko nahiz zeharkako herri-partaidetzazko enpresetako zuzendaritzako baltzuango ihardutze-sail edo Arduratze-Batzordetakoak izan daitezke, horien izendapena Eusko Legebiltzarrari baldin badagokio.

   • Ararteko edo Arartekoaren Laguntzaile; Herri-Kontuen Euskal Epaitegiko Buru edo Kide; Ebazpen-Batzordeko Buru edo Kide; Ekonomi eta Gizarte-Kontseiluko Buru; eta erakunde horietam diharduten aukerango izendapenezko kargu.

2. Estaduaren herri-alorrean:

   • Epai-Agintaritzaren Kontseilu Nagusiko Lehendakari edo Kontseilukide, Epailari, Auzimaisu edo iharduneango Herri-Salatari. Estaduko Herri-Salatari Nagusi.

   • Jaurlaritzako Lehendakari, Ministrari edo Estatuko Idazkari, bai eta Estatuko Administrazioko aukerango izendapenezko beste ezein kargu ere; Jaurlaritzaren Ordezkari, Probintzia-Gobernari eta Probintzia-Gobernariorde eta lurralde-mailan aginpide bereziak izanezko antzeko agintari; Lehendakari, Zuzendari Nagusi edo Idazkari Nagusi, nahiz hauei atxikiriko, herri-legepeko erakundeetako, ihardutze-erakunde burujabeetako, norbanako-legepeko herri-izaikietako nahiz Estaduaren herri-baltzuetako edo Estadua zuzeneko nahiz zeharkako partzuer izanezkoetako aukerango izendapenezko beste edozein kargu. Atzerriko Estadu baten edo nazioarte-mailako erakunde baten aurrean izendapena egiaztatutako eta bizitza han eginiko mandatugintzako Buru. "Banco de España"ko Gobernari eta Gobernariorde; Mailegu Ofizialeko Erakundeko eta gainontzeko mailegu-erakunde ofizialetako Lehendakari eta Zuzendari. Hauteskunde-Erroldeko Idazguko Zuzendari eta Nukleo-Segurantzako Kontseilu Nagusiko Lehendakari, Kontseilari eta Idazkari Nagusi.

   • Estadu osoarena baino eremu txikiagoa izanezko lurralde-esparru ezberdinetan Ministeritza bakoitzeko mailarik goreneko lanetan ari daitezenak; lurralde-mailako aginpide mugatua izanezko autonomi-erakundeetako Lendakari, Zuzendari eta eratxikitako kargu, eta bai Jaurlaritzak horietan dituen Ordezkariak; R.T.V.Eko lurralde-Ordezkariak; Gizarte-Segurantzaren Eraenpiderako Erakundeetako tokian-tokiko ihardutze-sailetako Lehendakariak eta Zuzendariak; Jaurlaritzaren Ordezkaritzetako eta Probintzi-Gobernaritzetako Idazkari Nagusiak, ez eta Hauteskunde-Erroldeko idazguko probintzia-Ordezkariak ere, guztiok bere aginte-mendeko lurralde-eremu osoan edo zati baten sartzen diren hauteskunde-barrutietatik.

   • Konstituzio-Epaitegiko Lehendakari edo Auzimaisu, Estaduko Kontseiluko edo Kontuen Epaitegiko Lehendakari edo Kontseilukide, Konstituzioko 131.2 atalean aipatzen den Kontseiluko Lehendakari.

   • "Defensor del Pueblo" eta honen Laguntzaile.

3. Beste Autonomi Elkarteen herri-alorrean:

   • Beste Autonomi Elkarteetako Biltzarretako Kide edo Biltzar horiek izendatu beharreko Autonomi Erakundeetako kide.

   • Beste Autonomi Elkarteen Jaurtze-Batzarretako Kide, bai eta Batzar horietako aukerango izendapenezko karguak ere.

4. Europako Elkartearen herri-alorrean:

   • Batzordeko Lehendakari, Batzordekide, Idazkari Nagusi edo Zuzendari Nagusi.

   • Kontseiluko Lehendakari, kide, Idazkari Nagusi edo Zuzendari Nagusi.

   • Zuzentza-Epaitegiko Lehendakari, Epailari, Legelari Nagusi edo Idazkari Nagusi.

   • Europako Batzordeko, Kontseiluko edo Legebiltzarreko aholku eta laguntzako ihardutze-sailetako goren karguak.

5. Kondaira-Lurraldeen eta toki-Administraritzen herri-alorrean:

   • Kondaira-lurraldeen herri-Administraritzako Zuzendari Nagusi edo baliokide.

   • Toki edo kondaira-lurraldeetako erakunde burujabe edo herri-baltzuetako Lehendakari, Zuzendari Nagusi, Eraenlari edo aukerango izendapenezko beste ezein kargu.

6. Hausteskunde-administrazioko edozein organotako kide izatea, eta baita udaletako idazkari izatea eta eskualdeko hauteskunde-batzordeetako ordezkari izatea.

7. Era berean, Estaduko Segurantza-Sail eta Indarretan, Ertzaintzan, Foru edo Udal-Ertzaingoetan ari direnak, bai eta iharduneango gudugizon profesional eta osagarrizkoak ere hautaezinak izango dira.

Aurreko idazatian esandako kargu edo egitekoren batean ihardun eta hautagai gisa aurkeztu daitezenek, hautaezina dakarren kargua edo egitekoa erabat edo aldi baterako utzi egin dutela modu sinesgarriz egiaztatu beharko dute dagokien Hauteskunde-Batzordearen aurrean.

Hautagai-zerrenda bateko izan eta hautaezintzat jotako kargu edo egitekoren batera iritsi daitezenek, egoera hori dagokion Hauteskunde-Batzordeari jakinarazi beharko diote, eta honek aurkezturiko hautagai-zerrendatik hautagaia kentzea aldarrikatuko du.

Azkenik, hautaezinak izango dira:

1. Sendetsitako epaiz askatasungabetzeko zigorra eman zaienak, zigorrak dirauen bitartean.

2. Epaia sendetsitakoa izan ez arren, matxinadaren bategatik zigortuak nahiz biziaren, gorputzeko osotasunaren edo inoren askatasunaren aurkako lege-hausteegatik zigortutako izuekintza-erakundeetako kideak.

   5. atala.-

   1. Hautaezin-zio guztiak bidebatez elkartuezin-zio izango dira.

   2. Gainera, ondorengo ihardun edo karguetan aritzea elkartuezin-zio izango da:

      1. Autonomi Elkarteko herri-alorrean:

         • Ekonomi eta Gizarte-Kontseiluko, Lan-Harremanetako Kontseiluko, Euskal Gizarte-Ongunderako Kontseiluko, Koperatibetako Goren Kontseiluko eta antzerako aholkularitzako ihardutze-sailetako Lehendakari, Idazkari Nagusi, Kontseilukide edo beste ezein kargu, Legebiltzarkide izan eta kargu horietan aritzeko Legebiltzarrak aukeratutakoak izan daitezenak salbu.

         • Autonomi Elkarteko Herri-Administraritzaren edo ihardutze-sail eta erakundeen zerbitzupeko lanariak, egiten diren zerbitzu horien jaurpidea dena dela, zuzendaritza, eraentza edo administraritza hutsean ez diharduten irakaskuntzakoak, osasunketakoak edo ikerkuntzakoak salbu.

      2. Estaduko herri-alorrean:

         • Kongresuko Diputatuak.

      3. Europako Batasuneko sektore publikoan:

         • Europako Legebiltzarreko diputatua.

           6. atala.-

              Eusko Legebiltzarreko kideek norbanako-alorreko lanetan aritu ahal izango dute, honako hauetan salbu:

              1. Autonomi Elkarteko iraskunde-mailako Herri-Administraritzako zein nagusiko eraentza, aldezpena, zuzendaritza edo aholkularitza-ihardunak, Administraritza horrek erabaki beharreko diren, herri-zerbitzuren bati zuzenean eragin edo herri-laguntzak edo bermeak lortzera jo dezaten gaietan. Doakienek aitortzen zaien eskubide batez baliatuz zuzenean egin ditzaten norbere-alorreko ihardunak, ez eta arau orokor batean jarritakoa betetzetik datozkien laguntzak edo bermeak ere ez dira arau honen erabiltze-eremuan sartzen.

              2. Autonomi Elkartearen diruz ordain daitezen herri-lan, zerbitzu edo horniduren akura-tzaile edo zordunkide-ihardunak, edo ihardun horietan ari diren baltzu edo enpresen zuzendaritza, ordezkaritza edo urgazlaritza-eginkizunak atxikita daramatzaten karguak.

              3. Legebiltzarkide hautatua izan ondoren eta hori den bitartean, berenez edo baltzuan, Autonomi Elkarteko Herri-Administraritzaren aldeko urgazpen-zerbitzuak edo bestelakorik emateko hitzarmenak egitea.

              4. Hautatua izan eta gero, Autonomi Elkarteko herri-alorreko izaikiekin hitzarmenak, zerbitzu edo hornidurak izan ditzaten enpresa edo baltzuetan 100eko 10etik gorako partaidetza izatea, ondare-bidez bada salbu.

              5. Funtsean dirubidezko xedea izan eta agirian aurrezki eta maileguetara joarazi dezaten enpresa edo baltzuetako Arduratze-Batzordeburu, Batzordekide, Arduralari, Zuzendari Nagusi, Eraenlari edo baliokideko karguetan ihardutzea.

           7. atala.-

              Nolanahi ere, Eusko Legebiltzarkideek ez dute edozein erakunde-mailatako herri-Diruegitamuen pentzutango lansari batetik gora jasotzerik izango, ez eta elkartuezineko ihardunei dagozkien ordainsariak aukeratzerik ere, bateragarriak direnengatik bakoitzean dagozkien bide-sari eta kalte-ordainen kaltetan gabe.

           8. atala.-

              Legebiltzarkideek Lege honetan zehazten direnetako elkartuezin-zio izan daitezkeen ihardun guztien adierazpena egin beharko dute, eta bai diru-eskuraketak edo ondare-abantailak ematen dizkieten beste nolanahiko ihardunena eta beren ogasunena ere. Adierazpen hori Legebiltzarrean aurkeztu beharko da, bai legebiltzarkidetasuna jasotzekoan, bai eta beren egoera aldatzekoan ere.

              Ihardunen eta ogasunen adierazpen horiek Zuduen Errolda batean sartuko dira. Errolda horrek Legebiltzarreko lehendakaria izango du zaindari eta Legebiltzarrak jar ditzan barne-arauak jaurpide.

              II. IDAZPURUA

              HAUTESKUNDE-ERAKETA

           9. atala.-

              Eusko Legebiltzarrerako Hauteskundeetan, kondaira-lurraldea izango da hauteskunde-barruti.

           10. atala.-

               Hauteskunde-barruti bakoitzeko hogeitabost legebiltzarkide hautatuko dira.

           11. atala.-

           1. Legebiltzar-tokien banakuntzan sartu ahal izateko, dagokion hauteskunde-barrutian izandako baliozko boto guztien 100etik 3koa gutxienez atera beharko da.

           2. Hautagai-zerrendek ateratakoak eta boto zuriak kontatuko dira baliozko bototzat.

           12. atala.-

           1. Hauteskunde-barruti bakoitzean alderdi edo hautagai-zerrenda bakoitzari legebiltzar-tokiak ematea, ondorengo arauak erabiliz egingo da:

              1. Hauteskunde-barruti bakoitzean aurkeztu daitezen hautagai-zerrendak itxitakoak eta aldaezinekoak izango dira.

              2. Botoen kontaketa egin ondoren, zerrendak botorik gehien ateratakotik hasitako hurrenkeran jarriko dira.

              3. Zerrenda bakoitzak ateratako baliozko boto guztien biren, hiruren, etabarren arteko banaketa egingo da.

              4. Legebiltzar-tokiak, hori egin eta banakin haundienak eman ditzaten zerrendei emango zaizkie, haundienetik txikienerainoko goitik beherako hurrenkeraz. Toki bat ematerakoan bi hautagai-zerrendek edo gehiagok ematen dituzten banakinak berdinak izatea gertatuz gero, ebazpena hamarrenak aterata egingo da, legebiltzar-tokia hamarren gehien izan ditzan hautagai-zerrendari emanaz.

              5. Aurreko zatian esandako araua erabiliz gero berdintasunak oraindik irautea gertatuz gero, legebiltzar-tokia orohar boto gehiago ateratako zerrendari emango zaio.

                 d) letran esandako araua erabiliz banakinak eta botoen guztizkoak berdinak izatea gertatuz gero, lehenengo legebiltzar-tokia zotz eginda emango da, eta ondorengoak txandakatuz.

              6. Zerrenda bakoitzari dagozkion legebiltzar-tokien zenbatekoak zehaztu ondoren hautagaiei ematea, zerrendan izan dezaten hurrenkerari hertsiki atxikiz egingo da.

           2. Hautatutako legebiltzarkide aldarrikatutako bat hiltzea, ezinduta gelditzea edo bere tokia uztea gertatuz gero, aldarrikatutako hautagai-zerrenda berean hurrengo egon dadin hautagaiari emango zaio legebiltzar-tokia.

           3. Ordezkaketak legegintza-aldi osoak diraueno egin ahal izango dira.

              III. IDAZPURUA

              HAUTESKUNDE-ADMINISTRARITZA

              I. ATALBURUA

atala.-

Hauteskunde-administraritzak hauteskunde-bidearen gardentasuna eta bereizkeriarik eza eta herri-kargutara iristeko aukera-berdintasuna Lege honek jartzen dituen modu eta neurritan bermatzea izango du helburu, Epaitegiei dagozkien aginpideen kaltetan gabe.

Hauteskunde-Batzorde Naugusiak bere dituen agintepideen kaltetan gabe, euskal hauteskunde-Administraritza osatzen duten ihardutze-sailei egokituko zaizkie egiteko horiek.

Honako hauek osatuko dute euskal hauteskunde-Administraritza: Autonomi Elkarteko, Kondaira-Lurraldeko eta Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeek eta bai hauteskunde-mahaiek ere.

atala.-

Egituraz, Hauteskunde-Batzordeek eta Hauteskunde-Sailek osatuko dute hauteskunde -erakuntza.

Hauteskunde-Batzordeek beren tegietan egingo dituzte euren bilerak, eta, haien ezean, Batzordeetako Idazkariek beren karguetan ari daitezenekoetan.

atala.-

Herri-agintari guztiak, beren aginte-eremuaren barruan, Hauteskunde-Administrazioak bere egitekoak behar bezala bete ditzan beren laguntza ematera behartuta egongo dira.

atala.-

Eusko Jaurlaritzak eta Autonomi Elkarteko Administraritzak, bere aginpideen barruan, herritarrek botoa emateko eskubidea erabiltzea eta hauteskundeetan eskuhartzea bermatzera lagunduko dute.

Barne-Saila izango da hauteskunde-gaietarako Autonomi Elkarteko Administraritzako ihardutze-sail aginteduna eta, etengabe, hauteskunde-bideari laguntza ematezko honako lan hauek egingo ditu:

1. Hauteskundeak teknikaren aldetik behar bezala egingo direla bermatzeko Hauteskunde-Batzordeei aholkuak ematea.

2. Hauteskunde-Batzordeek beren egitekoa betetzeko behar ditzaten lanari eta gauzazko eskuarteak euren esku jartzea.

3. Hauteskunde-Batzordeetako kideen eta hauen zerbitzupeko lanarien bidesari eta sariztapenen saloak Jaurlaritza-Batzarrari aurkeztea, bai eta Hauteskunde-Mahaietako Buru eta Kideei, hala izanez gero, dagozkien bidesarienak ere.

4. Hauteskunde-bidea Lege honetan jarritakoaren arauera egiteko beharrezko izan daitezen teknikazko ekintza guztiak egitarautzea, eraentzea eta betetzea.

5. Lege hau edo honen araudiak garatzeko araupide guztiak gertatzerakoan eskuhartzea eta bere iritzia ematea.

6. Lege honek eman diezaizkion beste eginkizun guztiak.

Aurreko idazatien gai diren egitekoak Lege honetan Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordearentzat ohartemandako jaurpideen eta Hauteskunde-Administraritzari dagozkion egiteko eta aginpideen kaltetan gabekoak izango dira.

atala.-

Hauteskunde-Batzordeetako Lehendakaritza, Kidegoa eta Idazkaritza, eta bai Hauteskunde-Mahaietako kide izatea ere, nahitaezkoa izango da.

Hauteskunde-Batzorde bateko kide izatea beste bateko izatearekin bateraezina izango da.

Hori gertatuz gero, bete beharreko egitekoa goragoko mailakoan egiteratuko da, eta biak maila berekoak izatea gertatuz gero, aukeratu dadin horretan.

Hauteskunde-Batzordeetako kideek ez dute artekari nahiz ahaldun-ihardunetarako izendatuak izaterik izango.

II. ATALBURUA

HAUTESKUNDE-BATZORDEAK

Lehenengo Saila: Batzordeen osatze-modua

atala.-

Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordea ihardutze-sail iraunkorra izango da eta horrela osatuko:

1. Euskal Herriko Zuzentzako Goren-Epaitegiko Lehendakaria.

2. Zuzentzako Goren-Epaitegiko Jaurtze-Sailak zozketa-bidez izendatutako bost Batzordekide Auzimaisuk.

3. Autonomia Erkidegoan bizi diren katedradun, Zuzenbide, Zientzia Politiko edo Soziologiako irakasle titular —lanean dihardutenak—, edo aitortutako itzaleko legelari direnen artetik aukeratutako bost batzordekide, Eusko Legebiltzarrak izendatuta, Legebiltzarrean ordezkaritza duten alderdi politikoek, federazioek, koalizioek edo hautesle-taldeek proposatuta.

Aurreko zenbakian esaten diren hautaketak Eusko Legebiltzarraren eratze-bilkura egin ondorengo larogeita hamar egunen barruan egin beharko dira. 1.c) idazatian ohartemandako lagunen saloak epe horretan egiten ez badira, Legebiltzarreko Mahaiak Taldeburu-Batzordeari entzun ondoren egingo ditu hautaketak, Legebiltzarrean egon dadin ordezkari-kopuruaren heinean.

– Euskal Autonomia Erkidegoko Hauteskun- de Batzordeko lehendakariak hauteskundebatzordeak dituen eginkizunetan jardungo du bakarrik, hauteskundeen deialdia egiten denetik hautatutakoak aldarrikatu artean, eta hala, egokitzen bada, baita sortzen diren auzibideez emandako epaiak betetzen diren arte ere; horien artean sartzen da hauteskundeen erregimen orokorrean aurreikusitako babes-errekurtsoa, hauteskundeak direla-eta halakorik aurkezten bada.

Aukeraturiko Lehendakari eta Batzordekideak Eusko Jaurlaritzaren Dekretuz izendatuko dira, eta bere manu-aldian jarraituko dute Euskal Herriko Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzorde berria, hurrengo Legegintza-aldiaren hasieran, bere tokiaz jabetu arte, beti ere, Batzordeko Lehendakariak hauteskunde-ihardunak bukatutzat jotzen baldin baditu.

Hauteskundetarako deia eginezko Dekretua argitaratu ondorengo hiru eguneko epearen barruan, hauteskunde-aldian Euskal Herriko Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordea nola osatuko den berriz argitaratu beharko da Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian.

atala.-

Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeko Lehendakaritza, Epaitegi Goreneko Lehendakariari dagokio.

Lehendakariordetza karreran aintzinakoena izan dadin auzimaisuak izango du, eta horretan berdintasuna gertatuz gero, zaharrenak.

Eusko Legebiltzarreko Legelari Nagusia izango da Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeko Idazkari.

atala.-

Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeak Eusko Legebiltzarrean izango du bere egoitza.

Eusko Legebiltzarrak beharrezko baliabide guztiak eskuratuko dizkio Euskal Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeari, batzordeak bere egitekoak egoki burutu ditzan.

Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeko kideen eta hauen zerbitzuko lanarien bidesari eta ordainsariak, Eusko Legebiltzarreko Mahaiaren saloz, Eusko Jaurlaritzak finkatuko ditu.

Eusko Legebiltzarreko Legelariak, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeari emandako lanak betetzeko beharrezko diren lege eta teknika-aldetikako aholkularitza-lanetan aritzeko, Batzordearekin batera arituko dira.

atala.-

Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordea honela osatuko da:

1. Dagokion Probintzia-Auzitegiko Auzimaisu izan eta Epai-Agintaritzaren Kontseilu Nagusiak zozketa-bidez hautatutako Hiru Batzordekide. Dagokion Auzitegian aski Auzimaisu ez egonez gero, probintziako hiriburuko norbere-mailako aginte-sailetako buruak izendatuko dira.

2. Estatutko Hauteskunde Batzordeak izendatutako bi batzordekide, Euskal Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeak proposatuta, lurralde historikoan bizi diren katedradun, Zuzenbide, Zientzia Politiko edo Soziologiako irakasle titularren, edo aitortutako itzaleko legelari direnen artetik aukeratuta. Batzordekide horiek hautagaiak zeintzuk diren aldarrikatu eta gero izendatuko dituzte. Horretarako, barrutian aurkeztutako hautagai-zerrenden lurralde-ordezkariek batzordekide izateko kargu horiek beteko dituzten pertsonak zeintzuk izan beharko duten proposatuko dute denek batera. Proposamen hori ez bada egiten hauteskunde-kanpaina hasi baino lehen, Euskal Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeak proposatuko du izendapena.

Atal honetako 1.a) idazatian aipatzen diren Batzordekideek euren artetik aukeratuko dute Batzordeko Lehendakaria.

– Lurralde historikoetako hauteskunde-batzordeetako lehendakariek dagokien hauteskunde- batzordeak dituen eginkizunetan jardungo dute bakarrik, hauteskundeen deialdia egiten denetik hautatutakoak aukeratu artean, eta, hala egokitzen bada, baita sortzen diren auzibideez emandako epaiak betetzen diren arte ere; horien artean sartzen da hauteskundeen erregimen orokorrean aurreikusitako babes-errekurtsoa, hauteskundeak direla-eta halakorik aurkezten bada kasuan kasuko barrutian. Beraz, halakorik gertatzen bada, lege honetako 23.2 atalean aurreikusitako epea luzatu egingo da.

Kondaira-Lurraldeko Batzordeko Idazkaria bera izango da dagokion Auzitegiko Idazkari, eta bat bainogehiego egonez gero, zaharrena.

atala.-

Eskualdeko Hauteskunde-Batzordea honela osatuko da:

1. Lehenengo Auzialditarako edo Argipide-Epailari izan eta Euskal Herriko Epaitegi Goreneko Jaurtze-Sailak zozketa-bidez hautatutako hiru Batzordekidek. Epai-barrutiren baten aski Epailari ez egotea gertatuz gero, zozketa-bidez, epai-barruti horretako Udal Epailariak izendatuko dira.

2. Lurralde historikoko hauteskunde-batzordeak izendatutako bi batzordekide, barruti judizialean bizi diren Zuzenbide, Zientzia Politiko edo Soziologiako lizentziatuen artetik aukeratuta. Batzordekide horiek hautagaiak zeintzuk diren aldarrikatu eta gero izendatuko dituzte. Horretarako, barrutian aurkeztutako hautagaizerrenden lurralde-ordezkariek batzordekide izateko kargu horiek beteko dituzten pertsonak zeintzuk izan beharko duten proposatuko dute denek batera. Proposamen hori ez bada egiten hauteskunde-kanpaina hasi baino lehen, Euskal Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeak proposatuko du izendapena.

Atal honen 1.a) idazatian aipatzen diren Batzordekideek Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeko Lehendakaria euren artetik aukeratuko dute.

Dagokion Lehen-Auzialditarako Epaitegiko Idazkaria izango da Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeko Idazkari eta, bat baino gehiago egonez gero, Epaitegi Dekanokoa.

Udaletako Idazkariak Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeetako Ordezkari izango dira eta horiekiko menpetasun hertsian ihardungo dute.

atala.-

Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeek kondaira-lurraldeetako hiriburuetan izango dute beren egoitza, eta Eskualdekoek epai-barrutietako herriburuetan.

Hauteskundeak egin eta ehun egunen buruan bukatuko da Kondaira-Lurraldeko eta Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeen manualdia.

Euren manualdiak dirauen bitartean hauteskunde berrietarako deia egitea gertatuz gero, Batzordeen aginpidea azken hauteskundeak egin eta ehun egun burutu arte luzatzen dela ulertuko da.

atala.-

Autonomi Elkarteko Administraritzak, Lege honen 16. ataleko 1. zatian ohartemandakoetarako, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordearen bilkuretara joango den Ordezkaria aurkeratuko du. Ordezkari honek Administraritzak Kondaira-Lurraldeetako Hauteskunde-Batzordeetan izango dituen ordezkariak izandatuko ditu, eta hauei ere Batzorde horien bilkura guztietarako egin beharko zaie dei. Kasu guztietan, hizpidea bai baina ez dute boto-eskubiderik izango.

Halaber, Euskal Herriko Hauteskunde-Erroldeko Idazguaren ordezkari batek eskuhartuko du Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordean, hizpidea bai baina boto-eskubiderik gabe.

atala.-

Hauteskunde-Batzordeetako Idazkariek bilkuretan hizpidea izango dute, baina botoa emateko eskubiderik ez.

Idazkariei, bateango ihardutze-erakundeei buruzkoetan Administraritza-Bideari buruzko Legeak izendatzen dizkien egitekoak egokituko zaizkie. Batipat, Batzordearen agiriak gorde eta zaindu beharko dituzte, baita Batzordea deuseztatu ondoren ere, agiri horiek Batzordeak bere egoitza dueneko tegietan gordeta geratzen direla.

atala.-

Lege honen 27, 28 eta 31.2 ataletan ohartematen diren kasuetan, eta bai arrazoizkoak izan eta Lehendakariak onartutako utzipenezkoetan ere, ondorengo arauei atxikiz egingo da Hauteskunde-Batzordeetako kideen ordezkaketa:

1. Lehendakariordeak ordezkatuko du Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeko Lehendakaria; kasu honetan epailaritzatikako batzordekide bat izendatu beharko da, Epaitegi Goreneko Lehendakari berri bat izendatzea gertatzen bada salbu, orduan, 19.1 atalak dioena egingo bait da.

2. Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeko Batzordekideak eta gainerako Hauteskunde-Batzordeetako Lehendakariak eta Batzordekideak hautatuak izateko modu beretan ordezkatuko dira.

3. Antxinatasun-irizpideei jarraiki ordezkatuko du Eusko Legebiltzarreko beste Legelari batek Eusko Legebiltzarreko Legelari Nagusia.

4. Kondaira-Lurraldeko eta Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeetako idazkariak antxinatasunaren arabera ordezkatuko dira.

atala.-

Hauteskunde-Batzordeetako kideak aldaezinak izango dira. Hauteskunde-hogen edo legehauspenen zioz soil-soilik kendu ahal izango dira, batzordekideen erabateko gehiengoaren erabakiz, Goren-Batzordeak beharrezko zehaztapidetza hasiarazi ondoren, dagokion auzibidearen kaltetan gabe.

Batzordeak berak, hori osatzen duten kideen erabateko gehiengoak hartutako erabakiaren indarrez hasiarazitako zehaztapidetzaren bidez baino ezin izango dira kargutik kendu Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordekideak, dagokion epaibidaren kaltetan gabe.

atala.-

Hauteskunde-aldiak dirauen bitartean, Lege honen 26. atalean ohartematen diren Hauteskunde-Batzordeetako kideen ordezkaketak egin, heriotza, tasuna galtzea, lan-tokiz aldatzea edo Batzordeko izateko eragozpena, debekua edo elkartuezina dakarren beste edozer gertatutako egunaren hurrengo lau egunetan egingo dira. Hauteskunde-aldiaz kanpo, lehen aipatutako zioetakoren batek hartutako Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeko kideen ordezkaketa, dagokion Batzordeko Lehendakariak hori jakin eta hamabost eguneko gehienezko epearen barruan egingo da.

Bigarren Saila: Batzordeen Aginpideak

atala.-

Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordearen eginkizuna izango da:

1. Hauteskundeetan zehar askatasun publikoak gauzatzen direla bermatzea.

2. Autonomia Erkidegoko erakundeen eta Estatuan Autonomia Erkidegoko eremura mugatuta dauden erakundeen baitako komunikabide publikoetan tarteak dohainik erabiltzeko eskubidea ezartzea eta bermatzea, eta tarte horiek banatzea hausteskundeen prozesuan zehar.

3. Lurralde historikoetako hauteskunde-batzordeek egindako argibide-eskariez erabakitzea (behartze-indarrekoa izanik) eta bere eskumenekoak diren arloei buruzko jarraibideak ematea (derrigorrez betetzekoak izango dira).

4. Lurralde historikoetako hauteskunde-batzordeek hartutako erabakiak ezeztatzea, bere kabuz edozein unetan, edo interesatuak hala eskatuta lege honen 134. atalean aurreikusitako epeen barruan, erabaki horiek ez badatoz bat Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeak hauteskundeei buruzko legeriatik ateratako interpretazioaz.

5. Hauteskundeei buruzko legeria ezartzea dela eta, interpretatzean lurralde historikoetan izango diren irizpideak bateratzea.

6. Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo Sailak proposatuta, hainbat eredu onartzea: eratze-agirienak, zenbaketen egiaztagirienak eta bilkura-agirienak, bai mahaietakoak nahiz lurralde historikoko hauteskunde-batzordeenak. Hautetsiak izendatzeko agiria ere onartuko du. Eredu horiek agirien kopiak berehala egin ahal izatea ahalbidetu beharko dute, autokopiatu egiten diren dokumentuen bidez edo antzeko beste jardunbide batzuen bidez.

7. Hausteskundeetako mahaikideentzako argibideen eskuliburua aztertzea.

8. Arau hauetan esaten denaz bat edo eskumena ematen dien beste edozein xedapenetan esandakoaz bat adierazitako kexu, erreklamazio edo errekurtsoez erabakitzea.

9. Hauteskundeetako eragiketetan modu ofizialean parte hartzen duten pertsona guztien zigor- jurisdikzioa izatea.

10. Sortzen diren arau-hausteak zuzentzea, auzitegien esparrukoak ez baldin badira behintzat, eta egoki iritzitako isunak jartzea, 400.000 PTAra arte.

11. Lege honen 12.2 atalak dioenaren arabera, hauteskundeak egin eta 100 egun igaro ondoren, ezintasunagatik, uko egiteagatik edo heriotzagatik bakanteren bat izaten bada, eusko legebiltzarkideei izendapen-agiriak ematea.

12. Legeak edo hauteskundeen arloko beste edozein arauk emandako gainerako eginkizunak.

atala.-

– Lurralde historikoko eta eskualdeko hauteskunde- batzordeek, beren lurralde-ere-muan, ondoren aipatzen diren eskumenak izango dituzte:

1. Hauteskundeetan zehar askatasun publikoak gauzatuko direla bermatzea.

2. Arau hauetan esaten denaz bat edo eskumena ematen dien beste edozein xedapenetan esandakoaz bat adierazitako kexu, erreklamazio edo errekurtsoez erabakitzea.

3. Hauteskundeetako eragiketetan modu ofizialean parte hartzen duten pertsona guztien zigor-jurisdikzioa izatea.

4. Sortzen diren arau-hausteak zuzentzea, auzitegien esparrukoak ez baldin badira behintzat, eta egoki iritzitako isunak jartzea; isun horiek 100.000 PTAra artekoak izan ahal izango dira lurralde historikoko hauteskunde-batzordearen kasuan, eta 50.000 PTAra artekoak eskualdeko hauteskunde-batzordeen kasuan. Batzorde horiek, hain larria dela-eta beren aginpidea gainditzen duten zigorrak dagozkien jokabideen berri izanez gero, aginte-mailaz beren gaineko duten batzordeari jakinarazi ahal izango dizkiote, lege honen 66. atalean agindutakoa gertatuz gero salbu.

   Gorago aipatzen diren isunak ez ordaintzea gertatuz gero, dagokion hauteskunde-batzordeak zor-egiaztapena bidaliko dio Foru Aldundian eskumena duen organoari, isuna behartze-bidetik ordainarazteko.

5. Legean berariaz aipatzen diren gainerako eskumen guztiak.

– Gainera, lurralde historikoetako hauteskundebatzordeek, Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordeak duen irizpide nagusia kontuan izanda, beste aukera hauek ere izango dituzte:

1. Derrigorrez betetzeko jarraibideak ematea eskualdeetako hauteskunde-batzordeei, hauteskundeekin zerikusia duen edozein arlotan.

2. Eskualdeetako hauteskunde-batzordeek eskatutako argibide guztiez erabakitzea; erabakia behartze-indarrekoa izango da.

3. Eskualdeetako hauteskunde-batzordeek hartutako erabakiak indarrik gabe uztea beren kabuz edozein unetan, edo interesatuak hala eskatuta lege honen 134. atalean aurreikusitako epeen barruan, lurralde historikoko hauteskunde- batzordeak egindako interpretazioaz ez baldin badatoz bat erabaki horiek.

4. Eskualdeetako hauteskunde-batzordeek testuak ulertzeko izango dituzten irizpideak bateratzea hauteskundeei buruzko edozein arlotan.

– Eskualdeko hauteskunde-batzordeak bermatu beharko du hauteskunde-mahai bakoitzean badaudela botoa emateko beharrezko tresna eta osagaiak.

Hirugarren Saila: Erakuntza eta Ihardunak

atala.-

Kondaira-Lurraldeko eta Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeak, hasieran, hauteskundeetarako deia egin ondorengo hirugarren egunean epailaritzatikako kideez eratuko dira.

Batzorde hauetako kide izatekoetakoren batek hauteskundeetara aurkezteko asmoa badu, hasierako erakuntzan jakinarazi beharko dio dagokion Idazkariari, horren ordezkaketa egin dadin, eta hori gehienez lau eguneko epearen barruan egingo da.

Aurreko zenbakian esaten diren orkezkaketak behar izanez gero egin ondoren, Lehendakaria hautatuko da. Biharamonean, Kondaira-Lurraldeko eta Eskualdeko Batzordeetako Lehendakariek, dagokien Kondaira-Lurraldeko Aldizkari Ofizialean argitaratuko dute Batzordearen erakuntza eta osatze-modua ezagutzera emateko erabakia, eta batzordekide bakoitza hor zergatik dagoen zehaztu beharko da.

Idazkariek egingo dute Batzorde hauen eratze-bilkuretarako deia. Horretarako, Epai-Agintaritzako Kontseilu Nagusiak eta, hala badagokio, Auzitegiko Lehendakariak, dagokion Batzordeko kideen zerrenda jakinaraziko dio haietako bakoitzari.

atala.-

Euskal Hauteskunde-Administraritzaren ihardutze-sailen erakuntzarako eta ihardunerako jaurpideak Lege honetan ohartemandakoak izango dira, eta, horien ezean, Administraritza-Bideari buruzko Legean bateango ihardutze-sailentzat ohartemandakoak.

atala.-

Aginduz edo bi Batzordekidek eskatuta, Lehendakariek egingo dute Hauteskunde-Batzordeen bilkuretarako deia. Lehendakariak arrazoizko zioren bategatik deiak egiterik izango ez balu, Idazkariak ordezkatuko du aginpide horretan.

Ezein bilkura baliozkoa izan dadin, Kondaira-Lurraldeko eta Eskualdeko Batzordeetako hiru kide gutxienez bertan izatea nahi eta nahiezkoa izango da. Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordea bada, sei kidek izan beharko dute bertan.

Dei guztiak, eskuraketa eta deiaren gai den bilkuraren eguna, gai-zerrenda eta gainerako gorabeheren berri jaso delako segurtasuna izateko moduko ezein bidetatik egingo dira. Behar bezala dei egin zaien Batzordekideek nahitaez agertu beharko dute bilkuretara, arrazoirik eta zuribiderik garaiz adierazi gabe agertzen ez badira erantzukizunak eskatuko zaizkiela.

Aurreko zenbakietan esandakoa dena dela, kide guztiak bertan egon eta bilkura egitea ahobatez onartzen badute, Batzordea ezein arazo aztertzeko deia egindakotzat eta balioz eratutakotzat joko da.

Erabakiak bertan daudenen boto-gehiengoz hartuko dira, Lehendakariaren botoa ebazte-indarrekoa dela.

atala.-

Hautatzaileek, bere egoitzari dagokion Eskualde-Batzordeari egin beharko dizkiote bere argipide-eskeak.

Hauteskunde-barruti bati baino gehiagori doazkiekeen arazo orokorrak izan daitezenean, politika-alderdi, batasun edo baterakunde eta hautatzaile-bazkunek Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeari aurkeztu ahal izango dizkiote bere argipide-eskeak. Gainerakoetan, dagokien Kondaira-Lurraldeko Batzordeari edo Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeari egingo dizkiote argipide-eskeak, baldin eta argipide-eskegilearen aginte-eremua Batzorde horren agintepekoa bada.

Herri-Agintari eta Erakundeek, iritzi-eskalearen aginte-eremua bere agintepean izan dezan Batzordeari artez egin ahal izango dizkiote bere argipide-eskeak.

atala.-

Argipide-eskeak idatziz egongo dira eta horiek hartu ditzan Batzordeak ebatziko ditu, bere iritziz garrantzitsua delako edo orokortasun-irizpidez erabakitzeari komenigarri deritzalako Goragoko mailako Batzorde bati bidaltzea erabaki dezanean salbu.

Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeak, irizpide-batasuna lortzeko, ebatzi ditzan eta Kondaira-Lurraldeetako Batzordeei egin dakizkien aholku-eskeen eremuan eragina izan dezaketen gaiei buruzkoak izan daitezen aholku-eske guztiak Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeei jakinarazi beharko dizkie.

Aholku-eskearen presak Hauteskunde-Batzordeari bilkurarako deia egiteko astirik eman ez, eta lehendik ere Batzorde horretxen edo Goragoko Baten horretazko kideko erabakiak egon daitezenean, Lehendakariak erantzukizuna bere gain hartuz, behin-behingo erantzuna eman ahal izango du, hori Batzordeak egin dezan lehenengo bilkuran sendestearen edo aldatzearen kaltetan gabe.

atala.-

Egin zaizkien eta ebatzi ditzaten aholku-eskeen orokortasunak hori komenigarri egin dezanetan, Hauteskunde-Batzordeek, bere Lehendakariaren aginduz hartutako erabaki horiek edo aholku-eskeen edukia iragarri egin beharko dituzte. Nolanahi ere, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordearenak izan eta Kondaira-Lurraldeetakoei jakinarazi zaizkienak beti argitaratu egingo dira.

Argitalpena, kasu guztietan, Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian egingo da, eta Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeen edo Eskualdekoen erabakiak direnetan, baita dagokion Kondaira-Lurraldeko Aldizkari Ofizialean ere.

III. ATALBURUA

HAUTESKUNDE-SAILAK ETA MAHAIAK

Lehenengo Saila: Hauteskunde-Sailak

atala.-

Hauteskunde-barruti bakoitzean hautatzaileak, botoa emateko, Hauteskunde-Sailka eratuko dira.

Sail bakoitzak, gehienez, bi mila hautatzaile eta, gutxienez, bostehun hautatzaile izango ditu. Udal bakoitzean Hauteskunde-Sail bat egongo da gutxienez.

Ez da udalerri ezberdinetako aldeak hartzen dituen Sailik izango.

Sail bateko hautatzaileak alfabetoaren araberako hurrenkeran egongo dira hautatzaile-zerrendetan.

atala.-

Hautatzaile-Erroldaren Idazguko Ordazkaritzek, Udalei entzun ondoren, Hauteskunde-Sailen zenbatekoa eta mugak, horien Tegien eta dagozkien Mahaien zerrenda, deia egin ondorengo seigarren egunean, dagokion Kondaira-Lurraldeko Aldizkari Ofizialean argitaratu beharko dute.

Hautatzaileek, hurrengo sei egunen barruan, egindako mugapenaren aurkako zuzenketa-eskeak aurkeztu ahal izango dituzte Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordearen aurrean, eta honek horiei buruzko erabaki finkoa hartuko du bost egunen barruan hartuko du. Esandako erabakia Kondaira-Lurraldeko Aldizkari Ofizialean argitaratu beharko da berrogeita zortzi orduko epearen barruan.

Halaber, Hauteskunde-Sail, Mahai eta Tegien argitalpena kondaira-lurralde historikoko zabalkunde handieneko bi egunkarietan ere egingo da euskaraz eta gaztelaniaz, botoa emateko egunaren aurretiazko hamar egunen barruan, eta Udalek ere jendeak ikusteko agirian jarriko du.

atala.-

Udalek, Hauteskunde-Sail eta Mahai guztiei dagozkien tegiak non dauden behar bezala erakusteko iragarkiak jarri beharko dituzte.

Bigarren Saila: Hauteskunde-Mahaiak

atala.-

Boto-emanketetan buru izatea eta horiek antolatzea, boto-kontaketa egitea eta boto-emanketaren egunean Hauteskunde-Legea bete dadinaz arduratzea izango dira Hauteskunde-Mahaien egitekoak.

atala.-

Hauteskunde-Sail bakoitzean, Lehendakari batek eta bi Mahaikidek osatutako Hauteskunde-Mahai bana izango da.

Hala ere, Sail bateko hautatzaileen zenbatekoagatik edo biztanlegoa barreiaturik dagoelako aholkagarri gertatuz gero, Hautatzaile-Erroldako Idazguaren Ordazkaritzak, dagokion Udalaren saloz, Mahai gehiago eratu eta Saileko hautatzailegoa horien artean banatu ahal izango du. Lehenengo kasukoan, Saileko hautatzailegoaren banaketa Mahaien artean alfabetoaren hurrenkeran egingo da; Mahai hauek, ahal bada, tegi baten bertan gela bereizietan jarri beharko dira. Barreiatutako biztanlegoarekikoan, hautatzailearen egoitzatik dagokion Mahairako alderik txikienari begira egingo da banaketa. Mahai bakoitzari atxikitako hautatzaileen zenbatekoa ez da inolaz ere berrehunetik beherakoa izango.

atala.-

Hauteskunde-Mahaietako Lehendakari eta Mahaikide-karguak nahitaezkoak izango dira.

Ezingo dute Hauteskunde-Mahaietako izan:

1. Hauteskunde-Batzordeetako kide izan daitezenek.

2. Hauteskundeetara hautagai gisa aurkeztu daitezenek.

3. Hauteskunde-bidezko edo aukerango izendapenezko herri-kargudunek.

4. Bere herri eta politika-eskubideak erabat indarrean izan ez ditzatenek.

Eritetxean egon daitezen gaisoek eta gainontzekoek hori mediku-egiaztagiri baten bidez zuritu dezatenean, hauteskunde-barrutitik landa bizi direnek eta itsasontzi-lanariek edo beste edonork, agiri eta guztiko bidezko arrazoiz, joan ezina adierazi dezakete.

Aurreko idazatietan aipatutakoren bat Mahaikide hautatzen badute, dagokion Eskualde-Batzordeko Lehendakariari jakinaraziko dio, ordezkoa jarri dezan.

atala.-

Udalei egokituko zaie Mahaiak eratzea, Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeen ikuskaritzapean.

Dagokion Saileko hautatzaile-erroldean sartuta egon, hirurogeita bost urtetik beherakoak izan eta irakurtzen eta idazten dakitenen artetik agiriko zozketa eginda hautatuko dira Mahai bakoitzeko Lehendakaria eta Mahaikideak. Lehendakariak Batxilerreko edo bigarren mailako Lanbide-Hezkuntzako titulua izan beharko du, edo horren ezean Eskola-Gradudunarena edo baliokidea.

Modu berean egingo da Mahaiko kide bakoitzarentzako bi ordezkoen izendapena.

Lehen esandako zozketak deia egin ondorengo hogeita boskarren eta hogeita bederatzigarren egunen artean egingo dira.

atala.-

Hautaketak, egin ondorengo hiru egunen barruan jakinarazi beharko zaizkie doazkienei; jakinarazpenarekin batera, mahaikideei dituzten eginkizunei buruzko argibideen eskuliburua banatuko zaie. Mahaiburu eta mahaikide izendatutakoek zazpi egun izango dituzte kargua hartzea eragozten dien arrazoia agiri bidez eta justifikatuta eskualdeko hauteskunde-batzordearen aurrean azaltzeko. Batzordeak bost eguneko epearen barruan hartuko du erabakia, eta, hala badagokio, lehenengo ordezkoari jakinaraziko dio ordezkapena. Erabaki horren aurka ez da inora jotzerik izango. Nolanahi ere, lege honetan erabakitakoaren arabera hautaezina izateari arrazoizko zio iritziko zaio.

Gero, hautatutakoren bati bere kargua betetzera joan ezina gertatuko balitzaio, Eskualde-Batzordeari, dagokion iharduna baino hirurogeita hamabi ordu lehenago gutxienez jakinarazio beharko dio, beharrezko zuriztagiriak atxikiz. Ezina epe horretaz gero gertatuko balitz, Batzordeari gaztigua bertan-behera egin beharko zaio eta, beti ere, Mahaia eratzeko ordua baino lehenago. Kasu hauetan, Batzordeak, denborarik egonez gero, egoeraren berri emango dio dagokion ordezkoari eta, beharrezko balitz, beste bat izendatuko du.

Lege honen 122.2 atalak dioenaren ondorioetarako, Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeek, dagozkien Epailariei, Hauteskunde-Mahaietako berenezko kide eta ordezkoen nortasun-xehapenak boto-emanketako eguna baino lehen emango dizkiete.

atala.-

Hauteskunde-Mahaipuru edo Mahaikidetarako izendatutako inoren konturako langileek eta herrilanariek, boto-emanketako eguna, lan-egun bada, egun horretako lanaldirako ordaindutako baimena izateko eskubidea izango dute. Dena dela, biharamonean lan-eguna bost orduz gutxitzeko eskubidea izango dute.

IV. IDAZPURUA

HAUTESKUNDEETARAKO DEIA

atala.-

Lehendakariak emango du deia egitezko Dekretua, indarreango Jaurlaritza-Legean agintzen denaren arabera.

Eusko Legebiltzarra garaiz-aurretik deusezteari buruz indarreango Jaurlaritza-Legean berariz ohartematen direnetan salbu, hauteskundeetarako deia egitezko Dekretua Eusko Legebiltzarren manu-aldia bukatu aurretiazko hogeita boskarren egunean egingo da, aldi hori egin ziren balio bereko hauteskunde-egunetik lau urtera izango dela ulertzen dela, eta hurrengo egunean argitaratuko Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian.

Dekretuan hauteskundeak zein egunetan izango diren zehaztu beharko da. Egun horrek deialdia Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratzen denetik berrogeita hamalaugarrena izan beharko du.

Hauteskundeen deialdia egiten duen dekretua argitaratzen den egun berean sartuko da indarrean.

atala.-

Hauteskunde-mahai bakar batean edo batzuetan baliogabetzea eragiteko moduko irregulartasunak izan eta berriz zatikako hauteskundeak egiteko, hauteskunde-mahai edo sekzio bateko edo batzuetako hauteskundeak baliorik gabekotzat jota egon beharko dira epai irmoaren bidez. Dena den, hauteskunde-mahai, sekzio bakar edo sekzioren batzuetan bozketa baliorik gabekotzat jotzeak ez du eragingo mahai horietan berriz hauteskundeak egitea, gune horietako emaitzek ez badute eragiten kasuan kasuko barrutiko ordezkarien banaketa aldatzea.

Zatikako hauteskundeen deialdia dekretu bidez egingo da, eta hala erabaki beharko du Jaurlaritzaren Batzarrak epai irmoaren berri izan eta hurrengo egiten duen lehenengo bileran. Zatikako hauteskundeak epai irmoa eman den egunetik hasi eta hiru hilabete baino lehen burutu beharko dira, eta botoa emateko ekintza hutsera mugatu ahal izango dira.

V. IDAZPURUA

HAUTESKUNDE-BIDEA

I ATALBURUA

HAUTAGAIEN AURKEZPENA

ETA ALDARRIKAPENA

Lehenengoa Saila: Hauteskunde-Administraritzaren Aurreko Ordezkariak

atala.-

Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeetara aurkeztu nahi duten alderdi, baterakunde, batasun eta bazkunek Hauteskunde-Administraritzaren aurrean beren izenean ihardutzeko ordezkariak hautatuko dituzte.

Ordezkari orokorrek aurkezten diren alderdi, baterakunde eta batasunen izenean ihardungo dute Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordearen aurrean. Hautatzaile-bazkunen suztatzaileak bazkun horien ordezkari orokor izango dira, eta berorien izenean ihardungo dute Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordearen aurrean.

Hautagai-zerrenden lurralde-ordezkariak zerrenda horietako hautagaien ordezkari izango dira eta, hautagai-zerrendaren izenean, Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordearen oharpen guztiei men egin eta somatu daitezen akats edo oker guztiak zuzentzeko bere laguntza emateko eskubidea eta eginbeharra izango dute, eta hautagaiek, hautagai-zerrenda onartze hutsarengatik, hauteskunde-gaietako auzibideetan iharduteko esku ematen ematen diete. Ordezkarien erabakiek hautagai-zerrenda behartu egingo dute lege-aldetik.

Alderdi eta baterakunde bakoitzak ordezkari orokor bana eta ordezko beste bana hautatuko dituzte, idatziz, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordearen aurrean, hauteskundeetarako deia egin eta zortzi egunen barruan. Batasunek dei hori egin ondorengo hamar egunen barruan egingo dute. Idatzi horretan hautatutakoen onarpena adierazi beharko da. Ordezkoak ordezkari orokorra kanpoan izatea, hiltzea edo ezinduta gelditzea gertatuz gero baino ezin izango du jokatu.

Ordezkari orokor bakoitzak, idatziz, deia egin eta hamar egunen barruan, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordearen aurrean, bere alderdi, baterakunde eta bazkunak hauteskunde-barruti bakoitzean aurkez ditzan hautagai-zerrendetako lurralde-ordezkariak eta dagozkien ordezkoak hautatuko ditu. Idatzian hautatutakoen onarpena adierazi beharko da. Ordezkoeklurralde-ordezkariak kanpoan izatea, hiltzea edo ezinduta gelditzea gertatuz gero baino ezin izango dute jokatu. Ordezkari hauek eta hauen ordezkoek hautagai-zerrenda aurkezten deneko barrutian izan beharko dute beren egoitza.

Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeak bi eguneko epearen barruan jakinaraziko dizkie Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeei hauen barrutiko hautagai-zerrendetako lurralde-ordezkarien izenak.

Hautatzaile-bazkunen suztatzaileek hautagai-zerrendak Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeen aurrean aurkezteko unean bertan hautatuko dituzte beren zerrenden lurralde-ordezkariak eta hauen ordezkoak. Hautaketa horiek orduan bertan onartu beharko dira.

Hautagai-zerrendetako lurralde-ordezkariek, boto-emanketako eguna baino zazpi lehenago artekoan, idatziz, eskudun bat eta bi ordezko gehienez izendatu ahal izango dituzte, Eskualdeko Hauteskunde-Batzordeen aurrean. Idatzian izendaturiko eskudunen eta ordezkoen onarpena adierazi beharko da. Eskudunek hautagai-zerrendako lurralde-ordezkariak dituen ahalmenak eurak izango dituzte dagokien Eskualdeko Hauteskunde-Batzordearen aurrean.

Bigarren Saila: Hautagai-Zerrenden Aurkezpena

atala.-

Honako hauek eskuhartu ahal izango dute Eusko Legebiltzarrerako Hauteskundeetan, hautagaien edo hautagai-zerrenden aurkezpena egin ondoren:

1. Politika-alderdiei buruzko legeetan horretarako ohartemandako Erroldean izena emandako politika-alderdi eta baterakundeek.

2. Aurreko idazatian aipatutako alderdi eta baterakundeek hauteskundeetarako egindako batasunek.

3. Hauteskunde-barruti bateko hautatzaileen bazkunek.

Hauteskundeetara batera aurkezteko batasun-itunea egin dezaten alderdi eta baterakundeek Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeari jakinarazi beharko diote, deia egin eta hamar egunen barruan. Jakinarazpen horretan batasunaren izena, jaurpide izango dituen arauak eta horren zuzendaritza edo koordinazioko ihardutze-saileko buru direnak adierazi beharko dira. Batasunak hautagai-zerrendak Kondaira-Lurralde baten baino gehiagotan aurkezten baditu, jakinarazpen hori Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeari adierazi beharko zaio.

atala.-

Hautagai-zerrenden lurralde-ordezkariek edo hautatzaile-bazkunen suztatzaileek beren hautagai-zerrendak, deia egitezko Dekretua Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian argitaratu eta hamaboskarren eta hogeigarren egunen arteko aldian, bi egunok barne, aurkeztuko dizkiote Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeari.

Aurkezpen-idazkian honako hauek zehaztuko dira:

1. Hauteskunde-egiteraldian ezin aldatuko diren izena, izenlaburrak eta ezaugarri-ikurra. Ez dira onartuko:

   • legez eraturiko beste alderdienekiko edo ohiz erabili dutenekiko nahaspide izan daitezkeen;

   • Euskal Herriaren, kondaira-lurraldeen, udalen edo horietako erakunde nahiz sailetako harmarria, ikurrina, irudiak eta bestelako ikurrak izan ditzaten edo horiek bezalako izen, izenlabur edo ezaugarriak.

2. Hautagaien eta ordezkoen izen-abizenak, egoitza zehatza, eta bai bakoitza zerrendan zenbakarrena den ere. Hauteskundeetarako baterakundeak edo batasunak izan daitezenean, hautagaiaren izenaren ondoren zein alderdi edo baterakundetako den berariz zehaztu ahal izango da, alderdi edo baterakunde hori barruti berean berenezko hautagai-zerrendarekin aurkezten ez bada. Hautagaien izenaren ondoan politika-atxikitasunik gabea dela adierazi ahal izango da.

3. Kondaira-Lurraldeko hiriburuan bizi den hautagai-zerrendako lurralde-ordezkariaren izen-abizenak. Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeek ordezkariarekin izango dituzte harreman guztiak, ez beste inorekin.

4. Hautagai-zerrendan sartzea onartzen delako egiaztapen-agiria, hautagai eta ordezko bakoitzak izenpetuta, eta baita Autonomi Elkarte osoan zerrenda batean baino ez dagoelako adierazpena, eta hautagai izateko baldintza guztiak betetzen dituelakoarena ere. Adierazpenak Estatuko Nortasun-Txartelaren aldakia eramango du berebaitan.

5. Hautagaia Euskal Herriko Autonomi Elkarteko Hautatzaile-Erroldean sartuta dagoelako egiaztagiria. Esandako Erroldeko zerrendetan ez agertzea gertatuz gero, Autonomi Elkarteko ezein Udalerritan administrazio-egoitza duelako egiaztagiria eraman beharko da. Eta Autonomi Estatutuaren 7. atalaren 2. idazatiak hartzen dituenentzat, legezko euskalduntasuna ematen duten gainontzeko baldintzak betetzen dituztelako adierazpena.

Politika-alderdiek, baterakundeek eta batasunek aurkeztu ditzaten zerrendek euren lurralde-ordezkariek izenpetuta egon beharko dute. Hautatzaile-bazkunak izan daitezenean, horien suztatzaileek izenpetuta.

atala.-

Ezein hautagaik edo ordezkarik ezingo du zerrenda bakar batean baizik egon edo hauteskunde-barruti bakar batetik baizik aurkeztu.

Ezein politika-alderdi, baterakunde, hauteskunde-batasun edo bazkunek ezingo du hauteskunde-barruti berean hautagai-zerrenda bat baino aurkeztu.

Baterakundeen edo batasunen batean sartutako ezein taldek ezingo du bera osakide deneko baterakundeak edo batasunak hautagai-zerrenda bat aurkeztutako hauteskunde-barrutian bere berenezko hautagai-zerrendarik aurkeztu.

atala.-

Zerrendek bete behar diren legebiltzar-toki hainbat hautagai izan beharko dituzte eta, gainera, hiru ordezko, gutxienez eta bost gehienez. Ez da baldintza hori bete ez dezan zerrendarik onartuko.

atala.-

Hautatzaile-bazkunak hauteskunde-barruti bakar baterako eratuko dira. Hauteskunde-ekintzaldian beste hauteskunde-barruti batzuetako beste hautatzaile-bazkunekin ihardun ahal izango dute batean, beste inorekin ez.

Hauteskunde-bazkun bat sortarazteko, dagokion hauteskunde-barrutiko hautatzaile-erroldean sartutakoen ehuneko batekoen izenpeak gutxienez beharko dira. Hautatzaile bakoitzak ezingo dio laguntza hori hauteskunde-bazkun bakar bati baino eman.

Legez eskatzen den izenpe-zenbatekoa eta izenpetzaileen nortasuna herri-sendesle baten aurrean izenpetutako onespen-idazki baten bidez egiaztatuko da Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordearen aurrean.

Hautatzaile-bazkunek ezingo dituzte politika-alderdiek nahiz baterakundeek bere dituzten ikur eta ezaugarriak erabili.

atala.-

Bigarren Sail honetako agiripaper guztiak jatorrizko agirietan aurkeztuko dira.

Lurralde historikoko hauteskunde-batzordeek agiri guztien kopia bat egin eta Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordera bidaliko dute. Agiri horien jatorrizkoa lurralde historikoko hauteskunde-batzordeen zaintzapean geratuko da.

atala.-

Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeko Idazkaritzak, aurkezpena egin deneko eguna eta ordua erasota izan ditzan biderapen-agiria egin, eta hartu duelako egiaztagiria emango du.

Idazkariak, hautagai-zerrenda bakoitzari aurkezte-hurrenkeraz dagokion zenbakarrena jarriko dio. Zenbakarren horri argitalpen ofizial guztietan eta Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzorde bakoitzeko agiri-sortan eutsiko zaio.

Hirugarren Saila: Hautagai-zerrenden iragarpena

atala.-

Hautagai-zerrendak aurkezteko epea bukatu eta biharamonean, Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeko Lehendakariak horiek Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian argitaratu daitezela aginduko du eta, epe beraren barruan, agirisortaren kopia bat, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeari bidaliko dio.

Hauteskunde-barruti guztietako hautagai-zerrendak, hautagai zerrendok aurkezteko epearen azken egunaren ondorengo bigarren egunean iragarriko dira. Egun horretantxe argitaratuko dira Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian.

Hautagai-zerrendak aurkezteko epea bukatu dadin egunaren biharamonean, hautagai-zerrenda guztiekiko agirisorta Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeek ihardun diharduten tegietan egongo da, hauteskundeetara aurkezten diren hautagai-zerrenden lurrralde-ordezkariek ezagutu, eta hala egokituz gero, jazarri dakizkion.

Laugarren Saila: Hutsen zuzenketa eta jazarpenak

atala.-

Hautagai-zerrendak aurkezteko epea bukatu eta hurrengo lau eguneko epearen barruan, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordea bilduko da, hauteskunde-barruti batetik baino gehiagotatik aurkezten den hautagairik ez dagoela egiaztatzeko eta, hala behar izanez gero, Lege honen 59. atalean ohartematen denaren arabera, doakionari gorabehera horren berri emateko.

Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeak hautagai-zerrendak aurkezteko epea bukatu dadin egunaren biharamonean bilduko dira, aurkeztutako agiri-sorta aztertzeko. Somatutako arauzkontrakotasunak hautagai-zerrendaren lurralde-ordezkariari adieraziko zaizkio, hautagai-zerrendak argitaratzetik hasi eta bi eguneko epearen barruan. Ordezkariak bi eguneko epea izango du gora jo edo hutsak zuzentzeko.

atala.-

Hauteskundeetara aurkezten diren hautagai-zerrenden lurralde-ordezkariak hautagai-zerrendei jazarri ahal izango zaizkie, Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian argitaratu eta bi eguneko epearen barruan.

Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeak, epe horren barruan, jazarpena egin zaion hautagai-zerrendaren ordezkariari jakinaraziko dio, bidezko deritzan aldezpena egin dezan. Jazarpena egin zaion hautagai-zerrendaren lurralde-ordezkariak bi eguneko epea izango du zuzenketak egiteko.

atala.-

Hautagairen bat edo ordezkoren bat barruti batzutako zerrendetan agertzea gertatuz gero, Autonomi Elkarteko Hauteskunde-Batzordeak, agindu-bidez edo doakionen batek eskatuta, zerrendetako bat aukeratu dezaneko eskea egingo dio hautagaiari. Barruti bateko zerrenda batean baino gehiagotan agertzea gertatuz gero, modu berean ihardungo du dagokion Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeak.

Behin-betiko aldarrikapena baino lehenago aukera hori egin ez badu, ordezko gisa agertu dadineko zerrendatik edo zerrendetatik kendu egingo da. Zerrenda baten baino gehiagotan hautagai gisa agertzen bada, zerrenda guztietatik kenduko da.

Boskarren Saila: Hautagaien aldarrikapena

atala.-

Hauteskundeetarako deia argitaratu eta hurrengo hogeita zazpigarren egunean, Kondaira-Lurraldetako Hauteskunde-Batzordeek hautagaien aldarrikapena egingo dute.

atala.-

Ondoren esaten diren zertzeladatako bat gerta dadinean, Hauteskunde-Batzordeek ez dute hautagai-zerrenden aldarrikapenik egingo:

1. Epez kanpo aurkeztu daitezenean.

2. Beharrezkoa den hautagai-zenbatekorik ez dutenean.

3. Idazpuru honen Bigarren Sailean jarritako baldintzetakoren bat betetzen ez denean.

Zuzendu gabe utzitako akatsak hautagaiei baino ez dagozkienenan, horiek kendu eta zerrendaren aldarrikapena egingo du, hori eginez gero aurreko zatiko b) idazatian esandakoa gertatzen bada salbu, orduan ez bait du hautagai-zerrendaren aldarrikapenik egingo.

atala.-

Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeak aldarrikatutako hautagai-zerrendak biharamonean argitaratuko dira Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian.

atala.-

Zerrendak behin-betiko aldarrikatu ondoren ez da horietan inolako hurrenkera-aldakuntzarik onartuko. Aldakuntza, baliozkoa izan dadin, hautagai-zerrenda izenpetzen duenari jakinarazi beharko zaio.

Hautagaiek, hauteskunde-ekintzaldiaren hasiera artekoan, hautagai-zerrendan egotetik atzera egin ahal izango dute. Atzera egite hori Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian argitaratuko da.

atala.-

Atzera egitezko idazkia Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeari bidaliko zaio.

Atzera egiten duenak berenez aurkeztu beharko du, atzera egitezko idazkiarekin batera hautagai-zerrendaren lurralde-ordezkariari sinisterazte-indarrez jakin-arazi zaiolako egiaztagiria eramanez edo, hala badagokio, hautagai-zerrendaren lurralde-ordezkaria lagun daramala.

Atzera egitezko idazkia Batzordeko Idazkariari eskuratuko zaio.

atala.-

Honako hauetan egingo da ordezkaketa:

1. Hil izanagatik.

2. Atzera egin izanagatik.

3. Aldarrikapenetik boto-egunerarteko aldian hautaezina gertatu izanagatik.

4. Hautagai bat kentzea darion akats bat zuzendu izanagatik.

Ordezkaketa egin dadinetan, zerrendan geratutako toki hutsa, zerrendako hurrengo hautagaiak edo ordezkoak beteko du.

atala.-

Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeek 400.000 pezetarainoko isuna jarriko diete alderdi, baterakunde, batasun eta hautatzaile-bazkunei, eta hala badagokio, hautagaiei, hauen hautagai-zerrendak aldarrikatu eta gero, beren hautagai-zerrenda osoa hauteskundeetatik kentzen badute.

Seigarren Saila: Hautagaien eta Hautagai-zerrenden aldarrikapenaren aurkako jazarpenak

atala.-

Aldarrikapena egitetik aurrera, bazter geratutako ezein hautagaik eta aldarrikatutako edo aldarrikapena ukatu zaien hautagai-zerrenden lurralde-ordezkariek bi eguneko epea izango dute Kondaira-Lurraldeko Hauteskunde-Batzordeen aldarrikatze-erabakien aurkako jazarpena Administrazio-Auzipidetarako Auzitegiaren aurrean egiteko. Jazarpena aurkeztekoan bertan aurkeztu beharko dituzte, bidezko egiaztapideekin batera, bidezko eritzitako aldezpenak.

Aurreko idazatian ohartematen den jazarpena egiteko aldia aldarrikatutako hautagaiak argitara daitezenetik hasiko da kontatzen, bazter utzi denaren edo direnen ordezkariari arauzko jakinarazpena egitearen kaltetan gabe.

Epai-erabakia jazarpena egin ondorengo bi egunen barruan eman beharko da eta sendo eta gora jo-ezinekoa izango, Konstituzio-Auzitegiaren aurreko babes-ihardupidearen kaltetan gabe. Azken honetarako, atal honetan araupetzen den jazarpenaz betetakotzat joko da Konstituzio-Auzitegiari buruzko Oinarrizko Legearen 44.1.1) atalean jarritako baldintza.

Babes-eskea bi eguneko epearen barruan egin beharko da, eta Konstituzio-Auzitegiak hurrengo hiru egunen barruan eman beharko du horri buruzko erabakia.

II. ATALBURUA

HAUTESKUNDE-EKINTZALDIA

Lehenengo Saila: Erabaki orokorrak

atala.-

Botua erakarri-asmoz egindako legepeko ekintza guztiek osatzen dute hauteskunde-ekintzaldia. Hautagaiek, alderdiek, baterakundeek, batasunek edo hautatzaile-bazkunek egin ahal izango dituzte ekintza horiek.

Hauteskunde-ekintzaldiak hamabost egun iraungo du eta hauteskunde-egunaren bezperako gauerdi-gauerdian bukatu beharko du.

Eusko Jaurlaritzak, hauteskunde-garaian, erakunde-kanpaina bat egingo du, Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeei buruzko argibideak emateko eta horietan esku hartzera bultzatzeko. Argibide hauek emango ditu: bozketak noiz eta non izango diren, hautesleak nortzuk diren, botoa emateko modua zein den eta postaz nola eman daitekeen botoa, eta bozketaren inguruko gainerako izapideen berri; dena den, inola ere ez du eragingo hautesleen botoaren aukeran. Erakunde-kanpaina aurrera eramateko, Euskal Autonomia Erkidegoaren baitako jabego publikoko komunikabideetako tarteak erabiliko dira, dohainik, eta baita Autonomia Erkidegora mugatuta dauden Estatuaren jabetzakoak ere.

Aurreko idazatian agindutakoa salbu utzirik, 1. idazatian esandako lege-nortasundunez besteko inork ez du hauteskundeetarako deia egiteko egunetik aurrera hauteskunde-ekintzaldirik egiterik izango, Konstituzioko 20. atalean esaten denaren kaltetan gabe.

Bigarren Saila: Hauteskunde-zabalkundea

atala.-

Ertzaintzako, Miñoien Saileko, Udaltzaingoetako, Estatuko Gudarosteetako edo Segurantza-Sail eta Indarretako iharduneango kide guztiei, eta bai iharduneango Epailari, Auzimaisu eta Salatariei eta Hauteskunde-Batzordetakoei ere, debekatu egiten zaie hauteskunde-zabalkunderik edo hauteskunde-ekintzaldiko beste ezein ihardun egitea.

atala.-

Hauteskunde-zabalkundea ez da inolako administraritza-artapean egongo, ez eta Hauteskunde-Batzordeenean ere.

Iritzi edo adierazpen-mailako hogenei darizkiekeen lege-hauspenak gaitasundun Epailaritzapekoak izango dira, ez beste inorenak.

atala.-

Lege honen 68. Ataleko 2. idazatian jartzen den aldiaz kanpo botoak bereganatzeko zuzendutako iragarpen-ekintzak egitea debekatu egingo zaie hautagaiei, politika-alderdiei, baterakundeei, batasunei edo bazkunei. Honen ondorioetarako, honako hauei eritziko zaie iragarpen-ekintza, bertan botoa zuzenean eskatzen ez bada ere:

1. Herri zein norbanako-jabetzapeko gizarte-adierazpideetan iragarkiak jartzea.

2. Kalean iragarki-oholtzak, banderatxoak, pankartak, hornirudiak, etabar jartzea.

3. Artez zein postabidez, gutunak nahiz liburuskak banatzea.

Baldin eta botoa eskatzen ez bada, alderdi, baterakunde, batasun edo bazkunek ideiak eta eritziak zabaltzeko eta, orohar, Lege-Antolapidetzak aitortzen dizkien egitekoak gauzatzeko ohizko ekintzapideak, eta bereziki, hautagaiak eta egiturauak aurkeztea, ez dira aurreko zenbakian araupetzen den debekuan sartuko.

Boto-emanketaren egunean ez eta bezperan ere, hautagaiek, alderdiek, baterakundeek, batasun edo bazkunek ez dute gizarte-adierazpideetan botoa hartzera jotzeko inolako agiriko agerpen eta adierazpenik egiterik izango.

atala.-

– Hauteskunde-kanpainan zehar, egunkari eta irrati pribatuetan iragarkiak kontratatzeko eskubidea izango dute hautagai-zerrendek, baina iragarki horietan egindako gastuak ezin izango du lege honen 147.2. atalean alderdi, federazio, koalizio eta haustesle-taldeentzako gehienez ere jarritako gastu-mugaren %20 baino handiagoa izan.

– Hauteskundeetako iragarkien tarifak ez dira izango merkatuko gainerako iragarkientzat indarrean daudenak baino garestiagoak, eta hautagai- zerrenden artean ere ez da inolako bereizkeriarik egingo iragarki horiek sartu edo ez, duen prezioa nahiz kokalekua dela eta. Gainera, berariaz adierazi beharko da zer diren iragarki horiek.

– Ezin izango da hauteskundeen iragarkiak egiteko telebista pribatuetako tarterik erosi.

Hirugarren Saila: Herri-tegi eta tokiez baliatzea

atala.-

– Udalek, beti, honako hauen zerrendak gertu eta unean-uneangotuta eukiko dituzte:

1. Hauteskunde-ekintzetarako egokituko diren agintaritzaren tegien eta herri-baliapidetarako zabalduko direnen zerrenda bat. Horretarako, tegi horien jaurgoa izan dezaten ihardutze-erakundeekin utzi ditzateneko arartekotzak egingo dituzte, horietaz baliatzeko egunen eta orduen egutegi bat zehaztuz.

2. Doango irudi-idatzizko zabalkundea egiteko gordetako tokien zerrenda, esaterako, zutoinak, kaleargiak, gelatxoak eta gainerako herri-jabetzapeko tokiak.