Arreta Soziosanitarioa

Ekainaren 19ko 7/1997 Legeko azken xedapenetako laugarrenean jasota dagoenez (lege horretan dago araututa diru-laguntza eta laguntzen errejimena eta lege horren beraren bidez aldatu da Euskadiko Ogasun Nagusiaren Antolarauei buruzko Legea), Eusko Jaurlaritzak Euskadiko Ogasun Nagusiaren Antolarauen gainean indarrean diren lege-xedapenen testu bategina (maiatzaren 17ko 1/1988 Legegintzako Dekretu bidez onartu zena) eta testu horretan gerora egindako aldaketak testu bakar batean biltzeko baimena dauka. Aldaketa horiek egin ziren, hain zuzen ere, antolarauei buruzko aipatutako legearen bidez; Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioaren Ariel eta Herri Prezioei buruzko maiatzaren 31ko 3/1990 Legearen bidez; Euskal Autonomia Erkidegoko 1992ko Aurrekontu Orokorrerako urtarrilaren 28ko 1/1992 Legearen bidez; Euskal Autonomia Erkidegoko Ekonomia Kontrolari eta Kontabilitateari buruzko ekainaren 30eko 14/1994 Legearen bidez; Euskal Autonomia Erkidegoko 1996ko Aurrekontu Orokorrerako abenduaren 29ko 6/1995 Legearen bidez; eta Euskal Autonomia Erkidegoko Finantzei buruzko azaroaren 8ko 8/1996 Legearen bidez.

Era berean, Jaurlaritzaren ekainaren 30eko 7/1981 Legeko 52. ataleko 4. lerroaldean jartzen duenarekin bat, aurreko lerroaldean aipatu dugun baimena daukanak, aldi berean, bateratu beharreko lege-testuak arautu, argitu eta armonizatzeko baimena dauka eta terminologiaren aldetik beharrezkoak diren sistematizazio eta egokitzapen guztiak egin ditzake.

Horregatik, Ogasun eta Herri Administrazio sailburuak proposatuta eta Jaurlaritzaren Kontseiluak 1997ko azaroaren 11ko bileran eztabaidatu eta onartu ondoren, honako hau

5. atala.– Euskadiko aurrekontu orokorrak.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoak ekonomiako edo aurrekontuetako ekitaldi bakoitzean egin behar duen ekonomi jarduera programa baten bidez zuzenduta dago, eta programa hori osatzen duten erabakiak batu ondoren, adierazpide formala ematen zaie agiri bidez, bai finantzen aldetik bai kontabilitatearen aldetik azalduta egoten dena. Adierazpide hori dira, bada, Euskal Autonomia Erkidegoko Aurrekontu Orokorrak edo Euskadiko Aurrekontu Orokorrak.

2. – Euskadiko Aurrekontu Orokorrak, era berean, Euskal Autonomia Erkidegoko baliabideak ondo administratzen diren kontrolatzeko tresna dira.

3. – Honako hauek Euskadiko Aurrekontu Orokorrak dira:

   1. Euskal Autonomia Erkidegoa osatzen duten erakundeetako aurrekontuak, sarrera eta gastuen dena delako egoera-orriekin osatuta daudenak; eta gizarte-segurantzako ekonomi errejimena kudeatzeko aurrekontuak.

   2. Autonomia Erkidegoko erakundeen artetik, gai honetan zuzenbide publikoa betetzen dutenek bermeak eskaintzeko daukaten gorengo muga.

   3. Autonomia Erkidegoko erakundeen artetik, gai honetan zuzenbide publikoa betetzen dutenek zorrak egin ahal izateko daukaten gorengo muga.

4. – Aurrekontu orokorretan erreferentzia modura erabiliko den ekonomiako edo aurrekontuetako ekitaldia urtebetekoa izango da (egutegikoa).

6. atala.– Euskadiko aurrekontu orokorren legeak.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorren legeak edo Euskadiko aurrekontu orokorren legeak dira aurreko atalean zehaztutako aurrekontu orokorrak onartzeko helburua daukatenak.

2. – Horretaz gainera, Euskadiko aurrekontuen legeek berez Euskadiko Ogasun Nagusiari dagozkion edo ogasun horrekin zerikusia daukaten beste gai batzuk ere arau ditzakete haraino zabalduta, esate baterako: langileen ordainsarien errejimena eta aurrekontu orokorren barruko kredituei dagozkien alokairu pasiboen errejimena; aurrekontu-errejimena eta aurrekontu horietako gastu publikoa exekutatzeko errejimena; berez autonomia-erkidegoarenak diren tributuen errejimena; eta zorpetzeko baldintzen errejimena. Gai horiei dagozkien arauak aurrekontu orokorretako legeetan daude eta lege horien izaera eta errejimen berbera izango dute.

3. – Euskadiko Aurrekontuetako Legeen barruko arauak aldatu edo osatzeko legegintzako araurik baldin bada, arau batzuek eta besteek izaera eta errejimen berbera edukiko dute, indarrean egongo diren epea edozein motatakoa izanda ere: arrunta nahiz luzatua.

4. – Euskadiko Aurrekontu Orokorretako Legearen egitasmoa dena delako gai bakoitzari dagokion araudian xedatuta dagoenaren arabera egingo da. Gobernuak onartu eta legebiltzarrean aurkeztu beharko dute arautzen duenaren aurreko ekitaldiko azaroaren 1a baino lehenago, eztabaidatu eta, hala egokitzen bada, onar dadin.

7. atala.– Erakundeen sailkapena.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoa administrazio orokorrak eta erakunde-mailako administrazioak osatzen dute.

2. – Administrazio orokorra edo Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioa da, Euskadiko administrazio publiko guztian, lurralde-izaera daukan bakarra. Administrazio orokor hori Jaurlaritzaren ekainaren 30eko 7/1981 Legeko 53. atalean dago aipatuta.

3. – Honako entitate hauek osatzen dute erakunde-mailako administrazioa:

   1. Zuzenbide publikoaren pean dauden erkidegoko erakundeak. Izena: erakunde autonomiadunak.

   2. Erkidegoko erakunde-mailako enteetatik, gehienen bat zuzenbide pribatuaz araututa daudenak. Bi motatakoak izan daitezke:

      • Zuzenbide pribatuko ente publikoak.

      • Baltzu publikoak.

4. – Euskal Autonomia Erkidegoa aurreko 2 eta 3. lerroaldeetan aipatutako entitateek osatzen dute, erkidego horretako arlo publikoa osatzen dutenez gero. Entitate horietako bakoitzak nortasun juridiko propioa eta banandua dauka, besteek daukatenaren aldean.

5. – Administrazio orokorra edo Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioa da legebiltzarrari atxikitako eskubide eta betebeharren jabea, nahiz eta eskubide-betebehar horien inguruan ganbara horrek dituen aginpideak ere kontuan hartu behar diren.

8. atala.– Arautzea.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioa, Jaurlaritzaren ekainaren 30eko 7/1981 Legeko 53. atalean aipatuta dagoena, lege horretan bertan jasotako arauen pean egongo da antolaketa eta funtzionamenduari dagokionean.

2. – Berez Ogasun nagusiari dagozkion gaien inguruan, Euskal Autonomia Erkidegoak, gai horiei buruzko xedapenen artetik, berariaz aplikatu behar zaizkionen pean jardungo du; eta, xedapen horiekiko kontraesanik ez dakarten neurrian, zuzenbide publikoaz araututa dauden Euskal Autonomia Erkidegoko entitateei -edozeini- aplika dakizkiokeen gainerako arau guztien pean ere bai.

9. atala.– Kontzeptua.

   Erakunde autonomiadunak erakunde-mailako enteak dira, Euskal Autonomia Erkidegokoak eta nortasun publikokoak; haien helburua erkidego horren aginpidepeko aktibitateak egitea da, deszentralizazio-errejimenean beti ere; eta zuzenbide publikoaz araututa daude.

10. atala.– Motak.

    Erakunde autonomiadunak bi motatakoak izango dira:

    1. Merkataritzako erakunde autonomiadunak, hau da, ekonomia, merkatu, industria, finantza edo merkataritzaren inguruko beste edozein jarduera daukatenak.

    2. Administrazio-mailako erakunde autonomiadunak, hau da, gainerako guztiak.

11. atala.– Kalifikazioa.

    Dena delako erakunde autonomiaduna sortzeko arauan egongo da zehaztuta, 10. atalean xedatutakoarekin bat, erakunde hori zein motatakoa den.

12. atala.– Sortzea eta desagertzea.

1. – Erakunde autonomoak sortu edo desagertzeko, legea beharko da.

2. – Desagertzeko arrazoiak zeintzuk diren eta horretarako zein jarraibide bete behar den sorrera-arauan edo beste edozeinetan zehaztuta baldin badago, orduan, ez da desagertzeko berariazko araurik beharko.

13. atala.– Berregituraketa.

    Jaurlaritzak, erregelamendu bidez, erakunde autonomiadunak beste era batera egituratu ahal izango ditu, eta berregituraketa horien barruan egon daiteke erakunde horiek eduki behar dituzten langile eta materialen inguruko aginpideak ematea, aldatzea edo kentzea eta baita funtzionamendu-errejimenean aldaketak egitea ere. Berregituraketa horiek, hala ere, ezin dituzte, inola ere, erakunde horien izate-arrazoiak edo kalifikazioa aldatu.

14. atala.– Arautzea.

    Berez Euskadiko Ogasun Nagusiarenak diren gaiak direla-eta, eta nahiz eta 12 eta 13. ataletan jartzen duena bete egin behar den, erakunde autonomiadunek gai horien inguruan berariaz aplikatu behar zaizkien xedapenak bete beharko dituzte, eta, xedapen horiekiko kontraesanik ez dakarten neurrian, erkidegoko eta zuzenbide publikoko edozein erakunderi aplika dakizkiokeen gainerako arauak eta, halakorik ezean, autonomia-erkidegoko administraziorako ezarritakoak ere bai.

15. atala.– Kontzeptua.

    Zuzenbide pribatuko ente publikoak Euskal Autonomia Erkidegoko erakundeak dira eta nortasun publikoa dute. Haien helburua erkidego horren aginpidepeko jarduerak dira, deszentralizazio-errejimenean burutuko dituenak beti ere, eta zuzenbide pribatuaz araututa daude gehienbat.

16. atala.– Kalifikazioa.

    Zuzenbide pribatuko erakunde publikoek halaxe kalifikatuta egon beharko dute, berariaz, beraien sorrera-legeetan.

17. atala.– Sortzea, desagertzea eta berregituratzea.

    Zuzenbide pribatuko erakunde publikoek lege honetako 12 eta 13. ataletan xedatutakoa bete beharko dute.

18. atala.– Arautzea.

    Aurreko atalean jartzen duena bete egin behar bada ere, zuzenbide pribatuko erakunde publikoek, berez Euskadiko Ogasun Nagusiarenak diren gaiak direla-eta, gai horien inguruan berariaz aplikatu behar zaizkien xedapenak bete beharko dituzte; eta, xedapen horiekiko kontraesanik ez badakar, zuzenbide pribatua bete beharko dute.

19. atala.– Kontzeptua.

    Baltzu publikoak merkataritzako baltzuak dira, baina beren kapitaletan Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioaren edo erakunde-mailako enteen partizipazioak dira nagusi, ente horiek zuzenbide publikokoak edo pribatukoak izan. Partizipazio nagusi hori zehazteko, aipatutako erakundeen partizipazio guztiak hartuko dira kontuan.

20. atala.– Sortzea eta desagertzea.

1. – Hona hemen baltzu publikoak sortzeko kasuak:

   1. Merkataritzako baltzu bat sortzea eta baltzu hori publikoa izatea.

   2. Merkataritzako baltzu bat, lehenagotik ere bazena, baltzu publiko bihurtzea.

2. – Hona hemen baltzu publikoak desagertzeko kasuak:

   1. Baltzu publiko modura kalifikatuta dagoen merkataritzako baltzua desagertzea.

   2. Merkataritzako baltzuak publiko izateari uztea.

3. – Baltzu publikoak sortu edo desagertzeko eta Euskal Autonomia Erkidegoak edo erkidego horretako erakundeek baltzu horietako partaide nagusi bilakatu ahal izateko, Jaurlaritzaren dekretua beharko da.

4. – Merkataritzako baltzuek baltzu publikoak izateari uzten badiote, horrek ez du derrigorrez desagertu behar izatea ekarriko, lege edo estatutuetan desagertzeko arrazoitzat jasota badago salbu.

21. atala.– Forma juridikoa eta soziala.

1. – Baltzu publikoek baltzu anonimoen antzera osatu beharko dira eta sortzearekin batera fundatutakotzat hartuko dira.

2. – Forma aldetik baltzu anonimoak direnez, baltzu horiek garaian garai bete behar duten errejimen juridikoaren pean egongo dira dena delako baltzu publikoak.

22. atala.– Arautzea.

    Aurreko atalean jartzen duena bete egin behar bada ere, baltzu publikoek, berez Euskadiko Ogasun Nagusiarenak diren gaiak direla-eta, gai horien inguruan berariaz aplikatu behar zaizkien xedapenak bete beharko dituzte; eta, xedapen horiekiko kontraesanik ez badakar, zuzenbide pribatua bete beharko dute.

23. atala.– Baltzu publikoetako partizipazioak.

    Autonomia-erkidegoaren ondarea osatuko dute erkidego horretako entitateek beren baltzu publikoetan dauzkaten partizipazioek, beti ere, Euskadiko ondareari buruzko legedian jasotakoaren arabera.

24. atala.– Errejimen orokorra.

    Lege hau edo beste edozein xedapen dela medio, berez Euskadiko Ogasun Nagusiarenak diren gaien inguruan aginpideren bat -edozein izan daiteke- eman edo antolaketako beste edozein erabaki hartu izanagatik ere, kontuan izan beharko da behar bada beste zerbait erabakiko dela, Jaurlaritzaren ekainaren 30eko 7/1981 Legean eta lege honetako III. idazpuruan xedatutakoaren arabera.

25. atala.– Legebiltzarraren aginpideak.

1. – Legebiltzarraren aginpide dira, lege honetan eta aplikatu beharreko beste xedapen batzuetan jasotakoaren arabera:

   1. Euskadiko Aurrekontu Orokorrak onartzea, haien jarraipena egitea eta kontrolatzea.

   2. Aurrekontuak egiteko eta kudeatzeko prozedura.

   3. Autonomia-erkidegoaren berezko tributuak ezartzea edo aldatzea.

   4. Ondarearen errejimena.

   5. Kontratazio-errejimena.

   6. Zorpetzeko errejimena.

   7. Autonomia-erkidegoaren finantza eta ekonomiako eragiketa handienak onartzea.

   8. Autonomia-erkidegoan urte-sail batean aurrera eraman beharreko ekonomi jarduera, Jaurlaritzak burutu beharko duena, planifikatzea.

   9. Lege honen, autonomia-erkidegoak emandako beste batzuen edo bete behar dituen besteen arabera legez arautu behar diren gainerantzeko gaiak.

2. – Euskadiko Autonomi Estatutuko 27. ataleko 1. lerroaldean eta legebiltzarraren beraren funtzionamendu-erregelamenduan xedatuta dagoenez, Legebiltzarrak honako aginpide hauek ditu, bere barruko errejimenak Ogasun Nagusiaren berezko gaien inguruan dioenari begiratuta:

   1. Legebiltzarreko bertako aurrekontua onartzea. Aurrekontu hori, ordena zaintze aldera, Euskal Autonomia Erkidegoko Aurrekontu Orokorraren barruan sartuko da.

   2. Bere aurrekontua exekutatzea, Legebiltzarrak berak onartutako moduan.

   3. Euskal Autonomia Erkidegoak bertako ogasun nagusiari buruz emandako legeek ematen dizkioten gainerakoak.

      26. atala.– Jaurlaritzaren aginpideak.

          Euskal Autonomia Erkidegoaren aginpideen artetik, honako hauek Jaurlaritzari dagozkio:

          1. Euskal Autonomia Erkidegoko ekonomi eta finantza-mailako politikaren oinarrizko norabideak zehaztea, Legebiltzarrak aldatzeko ahalmenak eduki edo ez.

          2. Erkidegoko aurrekontu orokorren lege-egitasmoak onartzea, gero legebiltzarrera bidaltzeko.

          3. Jaurlaritzaren ekainaren 30eko 7/1981 Legean xedatutakoaren arabera Euskadiko Ogasun Nagusiaren inguruan dagozkionak eta ordenamendu juridikoak agintzen dizkion gainerakoak.

          4. Oro har, direna direlako edo daukaten garrantziagatik, Jaurlaritzak esku artean eduki behar dituen eta legebiltzarraren aginpideen artekoak ez diren guztiak.

      27. atala.– Ogasuneko eta finantzetako ardura duen sailaren aginpideak.

          Ogasuneko eta finantzetako ardura duen sailari dagokio:

          1. Euskadiko Ogasun Nagusiaren eskubideak administratu, kudeatu eta gauzatzea, araudian ezarrita dagoen moduan.

          2. Autonomia-erkidegoko aurrekontu orokorraren aurregitasmoa gertatzea eta, gero, jarraipena egitea, gauzatzen den jakiteko eta ekonomi eta finantza-mailako arauak betetzen diren jakiteko. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioko sailek ere parte hartuko dute horretan.

          3. Aurrekontu Orokorren Legeen aurregitasmoak gertatzea, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioko sailen partaidetzarekin; Euskadiko Ogasun Nagusiaren berezko gaiei buruzko beste aurregitasmo batzuk prestatzea; eta Jaurlaritzak onartu behar dituen eduki bereko erregelamenduen egitasmoak prestatzea.

          4. Euskal Autonomia Erkidegoko ekonomi jardueraren kontabilitatea eta kontuhartzailetzako kontrola egitea.

          5. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioak egin behar dituen ordainketa guztiak agintzea.

          6. Jaurlaritzak ekonomi eta finantzetarako onartutako politika exekutatzea, Jaurlaritzak berak zehaztutako moduan.

      28. atala.– Sailen aginpideak.

          Sailei dagokie:

          1. Nork bere aurrekontuaren aurregitasmoa prestatzea.

          2. Atxiki dizkieten gastuetarako kredituak kudeatzea.

          3. Sailaren berezko gastuetarako baimena ematea, Jaurlaritzaren aginpideen artekoak ez badira.

          4. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioaren kontura konpromezu ekonomikoak hartzea, beti ere, dagozkien aginpideen eta kasuan kasu begiratu beharreko arauen arabera.

          5. Obligazioak ordaintzeko proposatzea ogasun eta finantzetako aginpidea duen sailari.

          6. Atxikita dituzten erakundeetako aurrekontu-aurregitasmoak aurretiaz onartzea.

          7. Euskadiko Ogasun Nagusiaren inguruan dagozkienak, Jaurlaritzako ekainaren 30eko 7/1981 Legean xedatutakoaren arabera.

          8. Jaurlaritzak onartutako ekonomi politika exekutatzea, Jaurlaritzak berak zehaztutako moduan.

          9. Euskadiko Ogasun Nagusiaren inguruan ordenamendu juridikoak agindutako beste edozein.

      29. atala.– Erakunde-mailako enteen aginpideak.

      1. – Erakunde autonomiadunei dagokie:

         1. Nork bere aurrekontuaren aurregitasmoa prestatzea.

         2. Nork bere ekonomi eskubideak administratzea, kudeatzea eta gauzatzea, dagozkien xedapenetan zehaztutako moduan.

         3. Gastuetarako baimena ematea -aurrekontuetan onartuta dituzten dotazioekin bat- eta dagozkion ordainketak agintzea.

         4. Euskadiko Ogasun Nagusiaren inguruan ordenamendu juridikoak emandako beste edozein.

      2. – Gainerako enteek nork bere aurrekontu-aurregitasmoa gertatzeko aginpidea eta ordenamendu juridikoak Euskadiko Ogasun Nagusiaren inguruan emandako beste edozein aginpide izango dute.

      30. atala.– Koordinazioa, irizpenak eta proposamenak egiteko aginpideak.

          26, 27, 28 eta 29. ataletan jartzen duena bete egin behar bada ere, koordinazioa, irizpenak eta proposamenak egiteko aginpideak ere kontuan hartu behar dira, eta aginpide horiek Ekonomia Gaietarako Ordezko Batzordeari edo Euskal Autonomia Erkidegoan horretarako dauden beste organo batzuei atxikita egon daitezke.

31. atala.– Sailkapena.

1. – Euskadiko Ogasun Nagusiaren eskubideak publikoak edo pribatuak izango dira.

2. – Eskubide publikoak dira Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioarenak eta erakunde autonomoenak direnak erlazio eta egoera juridiko jakin batzuen ondorioz; hau da, erlazio eta egoera horietan erakunde horiek ahalmen publiko batzuen jabe direnean. Eskubide publikoak honako hauek izan daitezke:

   1. Zuzenbide publikoko sarrerak.

   2. Beste eskubide batzuk.

3. – Eskubide pribatuak dira Euskal Autonomia Erkidegoarenak direnak baina atal honetako 2. lerroaldean jasota ez daudenak. Honelakoak izan daitezke eskubide pribatuak:

   1. Zuzenbide pribatuko sarrerak.

   2. Beste eskubide batzuk.

      32. atala.– Zuzenbide publikoko sarrerak.

          Aurreko ataleko 2. lerroaldean zehaztutako irizpidearekin bat, honako hauek dira Euskadiko Ogasun Nagusiaren zuzenbide publikoko sarrerak:

          1. Foru-aldundiek, lurralde historikoek erkidegoko aurrekontu-gastuetarako egin behar duten kontribuzioaren adierazgarri, Euskal Autonomia Erkidegoari egiten dizkioten ekarpenak.

          2. Euskal Autonomia Erkidegoko tributuen eta prezio publikoen etekinak.

          3. Euskal Autonomia Erkidegoak zergetan ezarritako gainordainak, halakorik ezartzen badu.

          4. Lurraldearteko Konpentsazio Fondoak egindako transferentziak eta Estatuko Aurrekontu Orokorraren kontura egindako beste asignazio batzuk.

          5. Autonomia-erkidegoak edo bere erakunde autonomiadunek beste erakunde publiko batzuetatik jasotako tranferentziak eta diru-laguntzak.

          6. Autonomia-erkidegoko administrazioak eta erakunde autonomiadunek zorpetze aldera egindako operazioen emaitza.

          7. Autonomia Erkidegoko administrazioak edo erakunde autonomiadunek jarritako isun eta gainerako diru-zigorren emaitzak.

          8. Euskal Autonomia Erkidegotik datozen administrazio-egintzak ordezko modura exekutatzetik datozen ordainarazpenak, kautelak izan edo ez.

          9. Eskubide publikoei egindako kalte-galeren ordainak.

          10. Zuzenbide publikoko sarrerei dagozkien interesak.

          11. Obligazio publikoak beteko diren berme modura jarritako kopuruak.

          12. Erkidegoak pertsona publiko edo pribatuei sustapen-helburuekin edo interes publikorako emandako mailegu eta bermeen inguruan egindako kontratuengatik, autonomia-erkidegoko administrazioak edo erakunde autonomiadunek jaso beharreko kopuruak.

          13. Autonomia-erkidegoak diru-laguntzaren bat eman ondoren, helburua edo baldintzak ez direla-eta bete, diru-laguntza horretatik autonomia-erkidegoko administrazioari edo erakunde autonomiadunei itzuli beharreko kopuruak.

          14. Aurreko ataleko 2. lerroaldean aipatutako beste edozein diru-sarrera.

      33. atala.– Lurralde historikoen ekarpenak.

          Lurralde historikoetako ekarpenen kasuan, lurralde horien eta autonomia-erkidegoaren arteko harremanetarako araudian xedatutakoa bete beharko da; eta, araudi horren barruan jasota ez dauden kasuetarako, Euskadiko Ogasun Nagusiaren berezko gaiei buruzko xedapenetan agindutakoa bete beharko da.

      34. atala.– Tributuak.

      1. – Honako hauek Euskal Autonomia Erkidegoaren berezko tributuak dira:

         1. Autonomia-erkidegoaren berezko zergak, erkidegoak berak ezar ditzakeenak, Ekonomia Itunean jasota edo aurrikusita ez egonagatik ere, Estatuak zergapetutako zegagaiei ez dagozkielako. Erkidegoak ezar ditzake Euskadiko Autonomi Estatutuko 42. ataleko b) idatz-zatian xedatutakoaren arabera.

         2. Autonomia-erkidegoaren jabari publikoa erabiltzeagatik ordaindu beharreko tasak; erkidego horrek eskainitako zerbitzu publikoren bategatik ordaindu beharreko tasak; edo erkidego horrek egindako beste jarduera batzuegatik ordaindu beharrekoak, jarduera horiek subjektu pasiboari begira eginda badaude, harengan eragina badaukate edo mesede egiten badiote.

         3. Autonomia-erkidegoak obra publikoak egin dituela-eta, edo haren kontura zerbitzu publiko berriak jarri edo lehenagokoak zabaldu egin direla-eta, horrek subjektu pasiboari onuraren bat badakarkio edo bere ondasunek balio handiagoa lortzea badakar, halakoetan subjektu pasibo horri behar bada aginduko zaizkion kontribuzio bereziak.

      2. – Euskal Autonomia Erkidegoko tributu guztiak fiskalak izango dira eta dagozkien aurrekontuetan jaso beharko dira.

      3. – Tributuak sortu edo desagertarazteko, legea beharko da.

      4. – Estatuak Euskadiri egindako transferentzien artean dauden zerbitzuak betetzeagatik sortutako tasa eta ordainarazpenak edo Euskadira transferitutako organo edo zerbitzuak finantzatzeko balio dutenak ere erkidego horretako berezko tribututzat hartuko dira eta erkidego horrek eskatuko ditu, lege honetan haren ekonomi eskubideak hobeto betetze aldera jaso denaren arabera.

      35. atala.– Zergen gainordaina.

      1. – Euskal Autonomia Erkidegoak honako zerga hauek direla-eta gainordainak ezartzeko aukera izango du:

         1. Egoitza fiskala Euskal Autonomia Erkidegoan daukaten pertsona fisikoen errentaren gaineko zerga.

         2. Egoitza fiskala Euskal Autonomia Erkidegoan daukaten pertsona fisikoen ondarearen gaineko zerga.

         3. Ondare-eskualdaketa eta agiri bidezko egintza juridikoen gaineko zerga.

         4. Oinordetzen eta dohaintzen gaineko zerga.

         5. Salmenten gaineko inposizio orokorra, gutxikako fasean.

         6. Kontsumo espezifikoen gaineko zergak, gutxiengoen fasean. Salbuespenena: monopolio fiskalen bidez bildutakoak.

         7. Jokoaren gaineko tributuak.

      2. – Aurreko lerroaldean jasotako gainordainak zehazteko orduan, gogoan izan behar da lurralde historikoek ez dutela, zerga horiek direla-eta, lehenago baino sarrera txikiagorik jaso behar.

      3. – Gainordain horiek sortu edo desagertarazteko, legea beharko da.

      36. atala.– Estatuaren transferentziak eta izendapenak.

          Estatuaren tranferentzia eta izendapenen kasuan, dagokion araudi berezian xedatutakoa bakarrik bete beharko da. Tranferentzia eta izendapen horiek 32. ataleko d) idatz-zatian aipatuta daudenak dira.

      37. atala.– Zorpetzea.

          Autonomia-erkidegoko administrazioak eta erakunde autonomiadunek egindako kreditu- eta mailegu-operazioen emaitzak eta entitate horiek jaulkitako zor publikoaren emaitzak dira zorpetzeak eragindako sarrerak, 32. ataleko f) idatz-zatian aipatuta daudenak.

      38. atala.– Zuzenbide pribatuko sarrerak.

          Hona hemen Euskadiko Ogasun Nagusiaren zuzenbide pribatuko sarrerak:

          1. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioaren edo erakunde autonomiadunen jabetzapeko ondasunak edo entitate horien eskubide errealak nahiz pertsonalak erabili edo eskura izateagatik lortutako etekin edo edozein motatako produktu, baldin eta dirutan zenbat balio duten zehatz badaiteke eta ez badaude zerbitzu publikorako erabilerapean.

          2. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioak jaraunspen, legatu edo dohaintza bitartez eskuratutako guztiak.

          3. Lege honetako 32. atalean jaso ez den beste edozein sarrera.

      39. atala.– Eskurapena.

          Euskadiko Ogasun Nagusiaren eskubideak kasuan kasuko edo eskubide horietako bakoitzeko araudi berezian xedatutakoaren arabera eskuratuko dira.

      40. atala.– Nola gauzatu.

      1. – 32. ataleko a), d), e) eta f) idatz-zatietan aipatutako diru-sarreren kasuan izan ezik, Ogasun Nagusiaren eskubide publikoak bilketa bidez (administrazio-prozedura) edo zuzenbideak onartutako eta kasu honetan aplika daitekeen beste edozein prozedura bidez gauzatuko dira. Bilketaren kasuan, Euskadiko Ogasun Nagusiaren Bilketa Erregelamenduan xedatutakoa bete beharko da.

      2. – Borondatez ordaintzeko epe barruan -berariaz bestelakorik xedatzen ez bada behinik behin-, autonomia-erkidegoko administrazio eta erakunde autonomiadunen organoek kudeatu beharko dute bilketa hori, nor bere administrazio-aginpideei lotuta eta arau organikoetan zehaztutako sailak zuzendu eta ikuskatuta. Exekuzioaldian, berriz, diruzaintzako aginpideak dauzkan sailak kudeatu beharko du bilketa.

      3. – Sarrera-bilketaren kudeaketa, 1. lerroaldean aipatzen den hori, foru-aldundietako zerbitzuek ere egin ahal izango dute, horretarako izenpetu beharko diren hitzarmenak direla medio eta, beti ere, hitzarmen horietan jarritako moduan. Hitzarmen horietan, gainera, indarrean den legediaren arabera Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioarenak edo erakunde autonomiadunenak diren aginpideak gauzatzeko aukera era jaso ahal izango da. Hitzarmen horiek Jaurlaritzak onartu beharko ditu eta Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu beharko dira.

      4. – Bilketa kudeatzeko lanetan, halaber, hitzarmenak izenpetu ahal izango dira erakunde publiko nahiz pribatuekin. Hitzarmen horiek izapide berberak izango dituzte, eta, erakunde publikoen kasuan, aurreko lerroaldean aipatutakoen irispide bera izan ahal izango dute.

      5. – Eskubideak ordaintzeko beharra, alegia, 1 zenbakiko lerroaldean aipatzen dena, atzeratu edo zatitu ahal izango da, beti ere erregelamendu bidez finkatutako moduan. Diruzaintza-arloko sail eskudunak ezarriko duen zenbatekotik gorako zorrak ordaintzeko atzerapen edo zatiketaren eraginkortasunak bermea jartzea eskatuko du ezinbestez, non eta ez den erregelamendu bidezko barkamena aurreikusten, edo zorduna ez den administrazio publikoetako bat edo zuzenbide publikoko erakundeetako bat. Diruzaintza-arloko sail eskudunari dagokio atzerapena edo zatiketa libreki onartzea.

      6. – Eskubide pribatuen eraginkortasunak bat egin behar du ordenamendu juridiko pribatuarekin.

      41. atala.– Zertarakoa.

      1. – Sarrera bakoitzaren araudian bestela ezartzen ez bada, sarreraren helburua izango da horren titularra den erakundearen betebeharren multzoa finantzatzea.

      2. – Helburu zehatzetarako liberalitateetatik datozen sarrerak direnean, ez da beharrezkoa izango berariazko xede-zehaztapena egitea, baldin eta unean-unean indarrean dagoen araudiari jarraiki onartu badira liberalitateak.

      42. atala.– Osotasuna.

      1. – Ogasun Nagusiaren eskubide publikoekin zerikusia duten egintzak egin ahal izateko, ezinbestekoa da legeren batek aurreikusitako kasuren batean izatea.

      2. – Ogasun Nagusiaren eskubide publikoei dagokienez eta Autonomia Erkidegoko administrazioaren nahiz bere erakunde autonomiadunen jabetza diren eskubide pribatuei dagokienez, ezinbestekoa izango da Jaurlaritzaren baimena, baldin eta transakzio judiziala edo estrajudiziala egin nahi bada eta arbitrajearen menpean jarri nahi bada.

      3. – Auzipetze Zibilari buruzko XII. idazpuruko 1. eta 8. sekzioetan, eta XIII. idazpuruko 6. sekzioan (batzuk zein besteak II. liburukoak) eta Ordainketak Eteteari buruzko 1922ko uztailaren 26ko Legean aurreikusitako lehiaketa-prozesuetan akordioak edo hitzarmenak izenpetzeko, nahikoa izango da erregelamendu bidez finkatutako organoaren baimena.

      43. atala.– Korrituak.

      1. – Euskal Autonomia Erkidegoko erakundeen jabetza diren eskubide publikoak direla-eta, erakunde publikoak ez direnek Erkidegoari zor dizkioten zenbatekoek korrituak sortuko dituzte obligazioen epe-mugatik aurrera, eta ez da beharrezkoa izango ohartaraztea, ez eta inolako errekerimendurik ere.

      2. – Arlo honetan unean-unean indarrean dagoen legeriak finkatuko du zein den ezarri beharreko berandutze-korritua.

      3. – Erakunde publikoek Euskal Autonomia Erkidegoari zor dizkioten zenbatekoei dagokienez, Estatuko araudiak berak aginduko du, non eta Erkidegoan ez dagoen berariazko araudia erakunde horiei buruz. Azken kasu horretan, Erkidegoko araudiak izango du indarra.

      44. atala.– Preskripzioa.

      1. – Euskadiko Ogasun Nagusiaren eskubideak preskribigarriak dira. Preskripzio-epeak zehazteko, bete beharrekoak izango dira eskubide horietako bakoitzari zuzen-zuzenean edo zeharka espezifikoki ezar dakizkiokeen xedapenak.

      2. – Aurreko lerroaldean aipatzen den xedapenik ez badago, bost urteren buruan preskribituko du Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioak eta bere erakunde autonomiadunek zenbait arlotan duten eskubideak. Hona arloak:

         1. Eskubide publikoak aitortzea eta kitatzea bere alde, eskubideaz baliatu ahal izan zen egunetik. Baldin eta finkatu bada aitorpen edo kitapen horretarako ezinbestekoa dela aipatutako erakundeei egindako adierazpena, preskripzio-epea ez da zenbatzen hasiko harik eta adierazpen hori, eskatutako baldintza guztiak betez, egin arte.

         2. Aitortutako edo kitatutako kreditu publikoak kobratzea, jakinarazpena eraginkorra egin den egunetik, edo, egun hori derrigorrezkoa ez bada, bere epe-mugatik aurrera.

      3. – Nolanahi ere, eskubide publikoen preskripzio-epeak honako arrazoi hauek direla-eta eten daitezke:

         1. Edozein administrazio-ekintza dela-eta: zordunaren ezagutza formalarekin egiten bada ekintza, nahiz eta dagokion jakinarazpena akastuna izan, eta ekintzaren helburua aitortzea, kitatzea edo kobratzea bada, edo aurreko hiru horiekin zerikusia badu.

         2. Zordunak ekintzak burutzen dituenean, eta erreklamazioak edo errekurtsoak jartzen dituenean, nahiz eta legez ezarritakoak ez izan edo formulazio aldetik txarto eginda egon. Dena den, batzuek zein besteek zerikusia izan behar dute aurreko epigrafeek aipatzen dituzten eskubideekin; hala ere, bada salbuespen bat, alegia, erreklamazio edo errekurtsoen eskari nagusi eta bakarra izatea preskripzioa ontzat ematea edo aitortzea.

         3. Zordunaren edozein jarduketa dela-eta, baldin eta jarduketa horren helburua aitortzea, kitatzea edo kobratzea bada, edo aurreko hiru horiekin zerikusia badu.

      4. – Atal honetako 1. lerroaldean aipatzen den xedapenik ez badago, eskubide pribatuen preskripzioak ordenamendu juridiko pribatua izango du arau.

45. atala.– Bere gain hartzea.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoak bere gain hartuko ditu bertan sortutako legeek zuzenean ezartzen dizkioten ekonomi betebeharrak. Bere gain ere hartuko ditu ezargarri izango zaizkion beste batzuk, bai eta ordenamendu juridikoarekin bat egiten duten egitate, egintza eta negozio juridikoetatik datozenak ere.

2. – Euskal Autonomia Erkidegoan sortutako administrazio-egintzak eta erregelamendu-xedapenak baliogabeak izango dira erabat, baldin eta egintza eta xedapenon bidez gastu-konpromisoak lortu nahi badira gastu-orrian baimendutako kredituen zenbateko mugatutik gora.

46. atala.– Efektibitatea.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioaren edo erakunde autonomiadunen kontura diru-kopuruak ordaintzeko obligazioak efektiboak izateko, obligazio horiek autonomia-erkidegoaren aurrekontuak betetzetik, epai irmotik eta diruzaintzako eragiketetatik sortutakoak izan beharko dira. Dena den, epai irmoaren ondorioz sortutako obligazioak betetzeko, obligazio horiek ez baldin badaude aurrekontuan behar bezala jasota, autonomia-erkidegoko aurrekontu-errejimena arautzen duen araudian xedatutakoaz bat hornitu beharko da hutsunea.

2. – Autonomia-erkidegoko gainerako erakundeen kontura egitekoak diren ordainketa-obligazioak antolamendu juridiko pribatuan xedatutakoaz bat izango dira efektiboak.

3. – Autonomia-erkidegoko administrazioaren edo erakunde autonomiadunen kontura egiteko ordainketa-obligazioak beste aldearentzat ere obligazioak eragin dituen harreman juridikoetatik sortu baldin badira, lehenbizikoak ez dira efektibo egingo azkenengo horiek ez baldin badira behar bezala bete edo bermatu. Salbuespena izango dira epai irmoaren bidez onartutako obligazioak.

47. atala.– Preskripzioa.

1. – Lege berezietan ezarritakoa salbuetsita, bost urtera preskribituko dute eskubide hauek:

   1. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioak eta erakunde autonomiadunek edonolako obligazioak onartu edo kitatzeko eskubidea, ez baldin bada eskatu onar edo kitatu dezala horretarako dauden baldintza guztiak beteta, eta ez badira kasuan kasuko agiri justifikatzaileak aurkeztu. Epea zenbatzen hasteko, obligazioa eragin duen zerbitzua edo prestazioa noiz amaitu den hartuko da kontuan.

   2. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioak eta erakunde autonomiadunek onartuta edo kitatuta dauden obligazioak ordain ditzatela eskatzeko eskubidea, legezko hartzekodunek edo horien eskubide-hartzaileek erreklamatu ez badituzte. Epea kasuan kasuko obligazioaren errekonozimenduaren jakinarazpenaren efektibitate-egunetik edo obligazioa kitatzen denetik hasiko da zenbatzen.

2. – Lege berezietan ezartzen dena salbuetsita, preskripzioa eteteko, ordenamendu juridiko pribatuko arauek esaten dutena bete beharko da. Dena den, ez dute atal honetako 1. lerroaldeko a) idatz-zatian aipatzen den eskubidearen preskripzioa etetea eragingo ondorengoek: obligazioak aitortzeko edo kitatzeko eskatzeak, atal horretan ezartzen diren baldintzak ez badira betetzen eskaria egitean.

48. atala.– Helburua eta definizioa.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio orokorrak eta erakunde autonomiadunek kudeatu behar dituzten laguntza eta diru-laguntza publikoen errejimen orokorra arautzea da idazpuru honen helburua, beti ere atal honen beronen 5. lerroaldean esaten dena kontuan izanda.

2. – Aurreko lerroaldean aipatzen denari begira, ondorengoak izango dira laguntza edo diru-laguntza publikoak: Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio orokorrak edo erakunde autonomiadunek pertsonei edo erakunde publiko edo pribatuei doan emandako fondo publikoak, bai gizartearentzat interesgarria edo erabilgarria den jarduera aurrera eramateko edo helburu publiko bat lortzea bultzatzeko. Era berean, Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorren kontura emandako edozein laguntza-modu eta oso-osorik edo zati batean Europako Batasuneko nahiz beste administrazio batzuetako fondoekin finantziatutako laguntzak ere laguntza eta diru-laguntza publikoak izango dira.

3. – Egoera berezietan, laguntza edo diru-laguntza horiek Euskal Autonomia Erkidegoaren ondarea osatzen duten ondasunak doan besterenduz edo aldi batez erabiltzeko utziz emango dira. Bide horiek erabiltzeko, Euskadiko ondareari buruzko legerian aurreikusten diren jardunbide bereziak jarraitu beharko dira. Dena den, ondareari buruzko legerian arautu gabe dagoen kasuetarako, lege honetan aipatzen diren arauak bete beharko dira zuzenean.

4. – Europako Batasuneko arauetan (edo autonomia-erkidegokoetan, Europakoak garatzeko edo egokitzeko baldin badira) laguntzak eta diru-laguntzak emateko jardunbideetan ezarritakoaren ordezkoa izango da lege honetan xedatutakoa, beste administrazio bati baldin badagokio oinarrizko erregulazioa edo laguntza ematea eta laguntza hori zenbatekoa izango den administrazioari lege mailako aginduren batek agintzen baldin badio.

5. – Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorren bidez finantziatuta dauden baltzu publiko, zuzenbide pribatuko erakunde publiko eta gainerako erakundeek, beren ezaugarri edo forma juridikoa edozein izanik ere, diru-laguntzaren bat eman behar dutenean, publizitate, konkurrentzia eta objektibitatearen printzipioak beteko dituzte, idazpuru honetan aipatzen diren moduan.

   Euskal Autonomia Erkidegoko erakunde mailako administrazioa osatzen duten baltzu publikoek eta zuzenbide pribatuko erakunde publikoek, beren ezaugarri juridikoekin bateragarria den neurrian, 49. ataleko 3, 10, 11 eta 12. lerroaldeetan xedatutakoa, 50. ataleko 1, 2, eta 3. lerroaldeetan xedatutakoa, 51. ataleko 1. lerroaldean eta 53. ataleko 1. eta 2. lerroaldeetan xedatutakoa ezarri beharko dute. Laguntzak arautzen dituzten oinarriak onartzea eta laguntza horiek ematea horretarako eskumena duten organoen eginkizuna izango da (erakundearen estatutu sozialean edo sorrerako arauan esaten dena kontuan izanda) eta aipatutako oinarri horiek Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkariaren bidez zabalduko direla bermatuko da.

6. – Idazpuru honetan xedatutakoa, 50. atalean aurreikusten dena alde batera utzita, ez zaie aplikatuko Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoak emango dituen abal eta beste berme batzuei, horiek beren araudi berezia izango dutelako.

   Gorago esandakoa hala izanik ere, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio orokorrak eta erakunde autonomiadunek bermeak erabiltzen baldin badituzte sustapeneko tresna moduan, 49. ataleko 1. lerroaldean finkatu diren printzipioak bete beharko dituzte, baldin eta printzipio horiek bideragarriak baldin badira eman behar diren bermeek dituzten ezaugarriekin.

49. atala.– Diru-laguntzak emateko printzipioak eta mugak.

1. – Idazpuru honetan aipatzen diren diru-laguntzak eta laguntzak emateko, publizitate, konkurrentzia eta objektibitatearen printzipioak bete beharko dira, eta baita idazpuru honetan bertan aipatzen diren jardunbideak eta irizpideak jarraitu ere.

2. – Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu beharko dira jarraitu beharreko arauak, laguntzen eta diru-laguntzen deialdiak eta, hala gertatzen denean, baita eman edo ez erabakitzeko proposamena egingo duen organoa nortzuk osatuko duten ere. Gainera, interesatuentzat garrantzia izango duten ekintzak ere argitaratu egingo dira, modu orokorrean eragiten baldin badiete.

   Kasuan kasuko laguntzak eta diru-laguntzak arautzen dituzten arauek besterik esaten ez badute behintzat, laguntzak emateari edo ukatzeari buruzko erabakiak eta horietan egindako aldaketak Euskal Herriko Agintzaritzaren Aldizkarian argitaratu beharko dira, ekonomia-kontroleko eskumenak dituen sailak ezarriko duen moduan. Laguntzak edo diru-laguntzak eman direla ez da derrigorrez argitaratu beharko horiek ematea eta zenbat eman lege mailako arauren batek agintzen baldin badio administrazioari, edo onuradun askori eragiten bazaio horrekin edo emandako diru-laguntzak arau bidez zehaztuko den kopuru jakin bat baino txikiagoak baldin badira. Azken kasu horretan, arauek beste era bateko jardunbideren bat erabili ahal izatea aurreikusi beharko dute, kasuko ezaugarri bereziak, zenbatekoa eta kopurua kontuan izanda, laguntza horien onuradunen publizitatea ziurtatu ahal izateko, kasuan kasuko kudeaketa-unitateetan.

3. – Laguntzak eta diru-laguntzak emateko, kasuan kasuko arauek esaten dutena hartuko da kontuan. Dena den, jartzen diren baldintzak betetzen dituzten guztiek askatasunez parte hartzeko aukera dutela ziurtatu beharko dute arau horiek, eta gainera, berdintasunez parte hartzea ere erraztu beharko da.

4. – Administrazioak diru-laguntzak emateak fondo publikoak banatzea dakar, eta jarduera horretan ustezko onuradunek ezagutu egin beharko dute, aldez aurretik, zeintzuk diren erabiliko diren baremoak, parametroak eta irizpide objektiboak.

5. – Euskal Autonomia Erkidegoak ekitaldi ekonomiko bakoitzean indarrean izango dituen aurrekontu orokorrak zehaztuta daudenean, programei diru-laguntzak eman edo ez erabakitzeko arauak eguneratu, berrikusi edo, hala behar badu, ezarri egin beharko dira. Zehaztugabeko indarraldia eman zitzaien diru-laguntzen kasuan, dagokien deialdia egin beharko da.

6. – Aurreko lerroaldeetan esaten dena ez da ezarri beharko Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorretan izendatuta ageri diren diru-laguntzen kasuan. Lege honi dagokionez, halakotzat hartuko dira ondorengo ezaugarriak dituztenak: Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorretan gehienezko kopurua kontsignatuta izatea, eta onuradunak zehazki mugatuta egotea, modu bakarrean eta baztertzailean.

7. – Laguntzak edo diru-laguntzak zuzenean ematea Eusko Jaurlaritzaren eginkizuna izango da, interesa duen saileko sailburuak proposamena egin eta gero. Zuzenean emandako diru-laguntza horiekin ez da beteko aurreko lerroaldeetan xedatutakoa, baina salbuespenetan baino ez dira emango. Hori horrela izanik, arrazoitutako justifikazio bidez eta txosten baten bidez, interes publikoko, gizarteko, ekonomiako edo giza arloko zein arrazoi dauden erakutsi beharko da, eta baita deialdia xedapen orokor baten bidez egiterik ez dagoela erakutsi ere.

8. – Kasuan kasuko ekitaldi ekonomikoa amaitzean, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio orokorreko sailek eta erakunde autonomiadunek diru-laguntza jasota aurrera eraman diren programak aztetuko dituzte, emaitzak zenbatekoak izan diren ikusteko, gizartean zenbateko eragina izan duten eta zenbateraino diren erabilgarriak jakiteko eta dena delako programa mantendu edo bertan behera utzi behar den erabakitzeko. Egingo den ebaluaketa horren berri kontrol ekonomikoaren arloko eskumenak dituen sailari emango zaio.

9. – Sei hilean behin, Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu gabe eman diren diru-laguntzen berri emango dio Jaurlaritzak Eusko Legebiltzarreko Ekonomia, Ogasun eta Aurrekontuen Batzordeari, eta baita atal honetako 7. lerroaldean aurreikusitakoaz bat eman diren diru-laguntzen berri ere. Era berean, Legebiltzarreko batzorde horretara bidaliko ditu laguntzak jaso dituzten programei buruz egindako ebaluaketak, hain zuzen ere aurreko lerroaldean esaten dena betez egindako ebaluaketak.

10. – Diru-laguntzen zenbatekoa, bakarka hartuta edo beste administrazio edo erakunde publiko nahiz pribatuek emandako diru-laguntza edo laguntzak batuta, edo helburu bera lortzeko diren beste sarrera edo baliabide batzuk ere batuta (azken hori arauetan hala zehazten baldin bada), ez da inoiz ere onuradunak aurrera eraman nahi duen jardueraren kostua baino edo hasieran jarri zen helburuaren kostua baino handiagoa izango.

11. – Diru-laguntza ordaintzeko, aldez aurretik diru-laguntzarekin lortu nahi zen helburua bete dela erakutsi beharko da.

    Aurreko hori hala izanik ere, diru-laguntzaren ezaugarriak direla eta justifikatzen baldin bada, konturako ordainketak egin ahal izango dira. Konturako ordainketak egitearen bidez, zatikako ordainketak egin ahal izango dira, diru-laguntza jaso duten ekintzek aurrera daramaten erritmoaren arabera ordaintzeko. Aurkezten den justifikazioan ageri den kopurua ordainduko da zatikako ordainketa horretan.

    Salbuespenetan, kopuru batzuk aurreratuta ordaindu ahal izango dira, hau da, justifikazioa aurkeztu baino lehen ere ordaindu ahal izango dira, finantziazio hori beharrezkoa baldin bada diru-laguntzaren helburu diren jarduerak aurrera eramateko.

12. – Diru-laguntza emateko kontuan izandako edozein baldintza aldatu egiten bada, eta edozein kasutan, beste administrazio batzuen edo erakunde publiko edo pribatuen diru-laguntzak eskuratu baldin badira lehia bidez, edo, bestela, helburu bera aurrera eramateko bestelako diru-sarrera edo baliabideak lortu badira, laguntza ematea ekarri duen erabakia aldatu egin ahal izango da, beti ere diru-laguntzaren arauak onuradun izateko ezartzen dituen gutxieneko baldintzak bete egiten baldin badira. Egoera horren berri jasota egon beharko da diru-laguntzei buruzko arauetan.

50. atala.– Diru-laguntza eta laguntza publikoen onuradunak.

1. – Laguntza edo diru-laguntza ematea eragin zuen jarduera burutuko duen pertsona edo, era berean, ematea bera legitimatzeko egoeran dagoen pertsona izango da laguntza edo diru-laguntzen onuraduna.

2. – Onuradunak betebehar hauek izango ditu:

   1. Jaurduera aurrera eramatea edo diru-laguntza ematea bidezko egiten duen egoeran egotea.

   2. Diru-laguntza eman duen erakundearen aurrean justifikatzea emate hori eragin duten edo laguntzaz baliatzea eragin duten baldintzak betetzen direla eta jarduera bera aurrera eramango dela.

   3. Laguntza eman duen erakundeak egingo dituen konprobazioen menpe eta Ekonomi Kontroleko Bulegoak burutuko duen ikuskaritzaren menpe egotea, Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorren kontura eskuratu diren laguntza edo diru-laguntzei dagokienez. Era berean, Herri Kontuen Euskal Epaitegiaren araudi bereziko neurrien menpe ere egon beharko du.

   4. Beste edozein administrazio, erakunde publiko edo pribatuk helburu bererako emandako diru-laguntzak, laguntzak, dirua edo baliabideak eskuratuz gero, horren berri ematea hasierako laguntza eman duen erakundeari.

   5. Laguntza ematerakoan kontuan izan zen dena delako egoera objektibo edo subjektiboa aldatu egin baldin bada, horren berri ematea laguntza eman duen erakundeari.

3. – Ekonomi kontroleko eskumenak dituen sailak erabakiko du diru-laguntzak jaso dituzten zein programetan izango den beharrezkoa zerga arloko eta gizarte segurantzarekiko obligazioak beteta daudela erakustea onuradunek, laguntza eman eta ordaindu ahal izateko. Era berean, sail horrek erabakiko du aurrekoa zein agiriren bidez egiaztatuko den.

4. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio orokorrak edo erakunde autonomiadunek ezaugarri bereko beste laguntza edo diru-laguntzaren batzuk eman izana dela-eta horiek itzultzeko edo zigortzeko prozesuren bat oraindik ere izapidetzen ari bada, prozesu hori amaitu egin beharko da onuradunei diru-laguntzak edo laguntzak eman eta ordaindu ahal izateko.

5. Titulu honetan erregulatutakodiru-laguntzen eta bestelako laguntzen deialdietara ezin izango dira aurkeztu, kasuan kasuko zigorrak ezarritako epean, sexuaren ziozko bereizkeria egiteagatik zigor administratibo edo penala jasotako persona fisikoak edo juridikoak, ez eta Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako Legea dela bide debeku horrekin zigortutakoak ere.

51. atala.– Laguntzak emateko arauak, eskumenak eta jardunbidea.

1. – Laguntzak edo diru-laguntzak emateko arauetan, gutxienez ondoren aipatzen direnak adierazi beharko dira:

   1. Laguntza edo diru-laguntzaren helburua zein den zehatz definitu beharko da.

   2. Laguntza edo diru-laguntza eskuratzeko, onuradunek zein baldintza bete beharko dituzten zehaztuko da; baita baldintza horiek nola egiaztatu behar diren eta zein eperen barruan. Kasu guztietan, eskumena duen organoak egiaztatutako premia handiko egoeretan edo arau-konkurrentzia dagoenetan salbu, eskabideak aurkezteko epea araua argitaratzen denetik hilabetekoa izango da, gutxienez.

   3. Laguntza edo diru-laguntza esleitzeko eta, hala behar badu, baita neurtzeko ere, irizpide objektiboak zehaztu beharko dira. Laguntzaren edo diru-laguntzaren helburua den gaian hizkuntzaren erabilerak zerikusia baldin badu, edo azaroaren 24ko 10/1982 Legearen (Euskararen Erabilera Arauzkotzeko Oinarrizkoa) 25, 26 eta 27. ataletan aipatzen diren jarduera-eremuetakoak baldin badira gai horiek, hizkuntza-gaitasuna kontuan eduki beharko da esleipena egiteko irizpide objektiboen artean.

      Halaber, eta legez ezarritakoaren arabera bidezkoa dela ikusten baldin bada, laguntza edo diru-laguntza esleitzeko irizpide objektiboen artean zera txertatu behar da: proiektuan genero-ikuspegia integratu beharra, bai eta eskaera egiten duen pertsonak edo erakundeak emakumeen eta gizonen berdintasuna lortzeko politiken edo jarduketen garapenean izan duen ibilbidea ere.

   4. Laguntza edo diru-laguntzaren banan-banako zenbatekoa zein den zehaztu beharko da, edo bestela, hori zehazteko irizpideak zeintzuk diren adierazi. Hala behar badu, laguntza edo diru-laguntzan gehienez zenbat diru erabiliko den ere adieraziko da.

   5. Beste laguntza, diru-laguntza, diru-sarrera edo baliabiderik eskuratzeko aukerarik dagoen edo ez adierazi beharko da. Bestelakorik eskuratzeko aukera egon daitekeela onartzen baldin bada, gehiegizko finantziazioa saihesteko irizpideak eta mugak jarri beharko dira nahitaez.

   6. Laguntza edo diru-laguntza kudeatzeko eta eman edo ez erabakitzeko eskumena zein organok duen esan beharko da. Baita erabakia noiz emango den, eta erabakitakoa jendeari behar bezala jakinaraziko zaiola bermatzeko zein bide jarraituko den.

   7. Eskuratutako laguntza edo diru-laguntza onuraduna hasieran jarritako helbururako erabiltzen ari dela noiz eta nola egiaztatu esan beharko da.

   8. Konturako ordainketak eta aldez aurretiko ordainketak egiteko aukera dagoen edo ez, noiz egin behar diren eta nola egin behar diren zehaztu beharko da; salbuespeneko kasuetan aldez aurretiko ordainketan egiteko aukera eskaintzen baldin bada, edo konturako ordainketen kasuan ere bai, onuradunek zein berme jarri beharko duten ere esan beharko da. Horrekin batera, interes publikoen alde jarri beharreko gainerako bermeak zeintzuk diren ere zehaztu beharko da.

      49. ataleko 12. lerroaldean esaten denaz bat banatutako diru-laguntzen kasuan, diru-laguntza horiek aldatu edo berrikusteko aukera egongo da, berariaz aurreikusitako kasuetan.

   9. Laguntza edo diru-laguntza emateko jarri ziren baldintzak ez baldin badira betetzen, eskuratutako fondoak itzuli egin beharko dira.

   10. Laguntzak zertan erabili diren kontrolatzeko asmotan ari direnean, Ekonomi Kontroleko Bulegoak edo Herri Kontuen Euskal Epaitegiak eskatzen dioten informazio guztia eman beharko die onuradunak.

   11. Beharrezkoa denean, 52. atalean aipatzen diren pertsona juridikoek zer nolako kaudimena eta eraginkortasuna izan beharko duten zehaztu beharko da.

   13. Baldintzak betetzen ez direnetarako, dirua nola itzuli zehaztuko da; itzultzeko modukoak diren laguntzen kasuan, itzultzeko jardunbidea finkatuko da, eta baita laguntza hori erabat edo zati batean kentzeko egoerak ere.

   14. Epearen barruan erabakirik ez hartzeak zer adierazten duen, arauaren aurka zein errekurtso aurkez daitezkeen (administrazioko edo justiziako organoa zehaztuta), errekurtsoak aurkezteko zein epe egongo den eta ezartzekoa den araudi orokorrean eskatzen diren gainerako baldintzak ere zehaztu beharko dira.

2. – Gobernua, sailburuak eta erakunde autonomiadunen lehendakari eta zuzendariak dira arauak onartu eta bakoitzak bere esparruko laguntzak eta diru-laguntzak emateko eskumena duten organoak. Laguntza edo diru-laguntzei buruzko arauetan, eskumena duten erakundeek beste organo batzuen esku utzi ahal izango dute nori eman erabakitzeko eskumena, egitura organikoa ezartzen duten arauen bidez.

3. – Laguntzak edo diru-laguntzak emateari buruzko arauak onartzea gobernuaren eginkizuna den kasuetan, emate horrek kasuan kasuko gastua onartzea ere izango du ondorioen artean.

4. – Laguntzak eta diru-laguntzak emateko jardunbide orokorra lehiaketa izango da. Lege honetan aipatzen diren egoeretarako, lehiaketa aipatzean, laguntzak edo diru-laguntzak emateko, aurkeztutako eskabide guztiak alderatu egingo direla esan nahi da, eskariak hurrenkera jakin batean jartzeko, aldez aurretik arauetan balorazioa egiteko ezarritako irizpideak jarraituz. Horrela, irizpideen arabera balorazio handiena lortu duten eskabideei bakarrik emango zaie laguntza. Kasu horretan, laguntza emateko proposamena hori erabakitzeko eskumena duen organoari egingo dio kide anitzeko beste organo batek. Kide anitzeko organo hori nola osatuta egongo den laguntzaren edo diru-laguntzaren ezaugarriak arautuko dituen arauan egongo da jasota.

5. – Diru-laguntzaren helburuak eta ezaugarriak kontuan izanda ez bada erabiltzen lehiaketaren sistema, arauetan berariaz esan beharko da diru-laguntza eskuratu nahi duen dena delako programarako fondo publikoak mugatuak izango direla, eta fondo horiek amaitzearen ondorioak zeintzuk diren ere zehaztu beharko da. Dena den, fondoak amaitzen direnean, egoera horren berri jendaurrean adierazi beharko da, beste laguntzarik eman ez dadin.

6. – Dena den, gorago esandakoaren kaltetan izan gabe eta laguntzaren edo diru-laguntzaren ezaugarriek aukera ematen dutenean, eskumena duen organoak laguntza edo diru-laguntzendako zegoen gehienezko zenbateko osoa diru-laguntzen onuradun guztien artean banatzea erabaki ahal izango du, arauetan aukera hori aurreikusita dagoen kasu guztietan.

7. – Laguntza edo diru-laguntza emateko agirian, ondorengoak adierazi beharko dira: laguntzaren helburua zein den, zenbatekoa den laguntza, nola eta zenbat zatitan ordainduko den, gastua egiten ari dela nola egiaztatuko den, zein xedapenetan oinarrituta eman den laguntza, eta laguntza edo diru-laguntzari buruzko arauan eta ezartzekoa den araudi orokorrean aipatzen diren gainerako baldintzak.

8. – Laguntza edo diru-laguntzen onuradunek zein berme-sistema orokor bete beharko duten finkatuko du gobernuak erregelamendu bidez. Berme horiek beharbada aldez aurretik egingo diren ordainketei aurre egiteko edo dena delako laguntza edo diru-laguntzaren helburua ez betetzeko arriskuari aurre egiteko izango dira. Horrekin batera, erakunde laguntzaileek (52. atalean aipatzen dira) zein baldintza, errejimen eta betebehar izango duten eta diru-laguntzak eta laguntzak itzultzeko jardunbide orokorra zein izango den ere zehaztuko du gobernuak.

52. atala.– Dirulaguntzak kudeatzeko erakunde laguntzaileak.

1. – Laguntzen edo dirulaguntzen arauetan hala jasotzen bada, erakunde laguntzaile batek kudeatu eta ordaindu ahal izango ditu laguntza edo dirulaguntza publikoak.

   Ondorio horietarako, honako hauek hartu ahal izango dira erakunde laguntzailetzat: zuzenbide publikoko erakundeak eta zuzenbide publikoko erakundeek eratutako fundazioak, bai eta finkatuko diren kaudimen eta eraginkortasun-baldintzak betetzen dituzten pertsona juridikoak ere.

   Dirulaguntzarekin edo laguntzarekin zerikusia duten ondorio guztietarako, erakunde laguntzaileak organo emailearen izenean eta kontura jardungo du, eta kudeatuko duen dirulaguntza edo laguntza ez da erakundearen ondaretzat hartuko. Onuradunak erakunde emailearekiko dituen betebeharrak, hain zuzen ere, lege honen 50. atalean jasotakoak, erakunde laguntzailearekiko betebeharrak dira.

2. – Hona hemen erakunde laguntzaileen betebeharren oinarrizko errejimena:

   1. Hala ezarrita dagoenean, onuradunei ematea jasotako fondoak, beti ere dirulaguntzaren edo laguntzaren arauetan aurreikusitako irizpideekin bat.

   2. Dirulaguntza emateko funtsezko baldintzak edo beharkizunak bete direla eta eraginkorrak direla egiaztatzea, hala badagokio.

   3. Erakunde emaileari zuritzea nola banatu diren xede horrekin jasotako fondoak, eta, hala badagokio, erakunde emaileari eskuratzea onuradunek aurkeztutako frogagiriak.

   4. Erakunde emaileak, Ekonomi Kontrolerako Bulegoak eta Herri Kontuen Euskal Epaitegiak fondoen kudeaketari buruz egingo dizkieten egiaztatze-jarduketak onartu beharko dituzte.

3. – Baldin eta dirulaguntzak eta laguntzak kudeatzearren beharrezko bada Euskal Autonomia Erkidegoko erakunde-administrazioko erakundeen lankidetza, administrazio horretako zuzenbide publikoko erakundeena, edo lurralde historikoetako foru-organoena eta toki-erakundeena, orduan, lankidetza-errejimena ezarriko da, bai arau espezifiko modura, bai hitzarmenen bidez. Erakundeek edo organoek, nolanahi ere, bete beharko dituzte atal honetako 2. lerroaldean erakunde laguntzaileentzat aurreikusitako betebeharrak.

53. atala.– Dirulaguntza eta laguntza publikoak itzultzea.

1. – Ondoren zehazten diren kasuetan, ezin izango da laguntzaren edo dirulaguntzaren ordainketa galdatu, eta aurretik zerbait ordaindu bazaie, bidezkoa izango da, batetik, jasotako zenbatekoak itzularaztea, eta, bestetik, laguntza edo dirulaguntza ordaindu zenetik aurrera sortuko ziren legezko korrituak galdatzea. Hona hemen kasuok:

   1. Gastuak zuritzeko beharkizuna ez betetzea.

   2. Laguntza edo dirulaguntza lortzea, horretarako eskatzen diren baldintzak izan gabe.

   3. Laguntzak edo dirulaguntzak emate-erabakian zuen helburua ez betetzea.

   4. Laguntzaren edo dirulaguntzaren emate-erabakian ezarritako baldintzak ez betetzea.

   5. Lege honetan ezarritako kontrol-jarduketak oztopatzea edo uko egitea.

   6. Laguntza edo dirulaguntza bakoitzaren arau espezifikoetan aurreikusitako gainerako kasuak.

2. – Lege honen 49. ataleko 12. lerroaldean jasotzen den kasuan, halaber, bidezko izango da diruz lagundutako jarduera-kostuaren gainetik lortutako gaindikina itzularaztea.

3. – Itzuli beharreko zenbatekoak zuzenbide publikoko dirusarreratzat hartuko dira, eta ezarriko zaien erantzukizun-errejimena lege honetako 64. atalean jasotakoa da.

4. – Erakunde emaileari dagokio itzulketa-jardunbidea ebaztea, hasierako erabakia ezeztatzea eta, hala badagokio, jasotako zenbatekoaren itzulketa galdatzea. Dena dela, dirulaguntzak edo laguntzak itzultzeko jardunbide orokorrean, alegia, 51. ataleko 8. lerroaldean jasotzen den horretan, aukera egongo da erakunde emailea ez den beste erakunde batek itzultze-espedientea hasi eta izapidatzeko; espedientea ebaztea, berriz, erakunde emaileari dagokio beti.

5. – Ikuskatze edo kontrol-lanetan antzematen bada laguntza edo dirulaguntza ez dela zuzen lortu eta erabili, edo jasotako laguntza edo dirulaguntzaren helburua ez dela aurkeztutakoa, orduantxe, ikuskatze-lanok egiteko ardura dutenek atxiki ahal izango dituzte fakturak, agiri baliokideak nahiz ordezkoak eta eragiketa susmagarriei buruzko beste edozein agiri.

54. atala.– Eskubideak egikaritu ezina.

1. – Euskadiko Ogasun Nagusiaren eskubideak, baldin eta Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioarenak edo haren erakunde autonomiadunenak badira, ezin izango dira egikaritu edo bahitu, ez administrazio bidez, ez jurisdikzio bidez.

2. – Euskadiko Ogasun Nagusiaren gainerako eskubideek aurreko epigrafean xedatutakoa izango dute arau, beti ere legeren batek hala ezarri badu.

55. atala.– Egintzak eta kontratuak desegitea.

1. – Euskadiko Ogasun Nagusia kaltetzen duten egintzak eta kontratuak desegingarriak dira.

2. – Aurreko lerroaldean xedatutakoa ezarrita ere, bidezkoak diren bestelako egintzak edo errekurtsoak ere ezar daitezke.

56. atala.– Lehentasun-eskubidea.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioak eta bere erakunde autonomiadunek, beren eskubideen eraginkortasunari dagokionez, izango duten lehentasun-eskubidea, eta ordenamendu juridikoak Estatuko administraziorako eta beren erakunde autonomiadunetarako ezarritakoa berbera izango da, non eta ez duten azken erakunde hauekin batera jarduten; azken honetan, kasuan kasuko arau espezifikoak ezarriko dira.

2. – Lurralde historikoen jabetza diren tributu-kredituek, hain zuzen ere, itunpeko zergei dagozkienek, lehentasuna izango dute Autonomia Erkidegoko administrazioaren eta bere erakunde autonomiadunen eskubideekiko.

57. atala.– Eskubideak aseguratzea.

1. – Zordunaren ekonomi edo finantza-egoera larriaren ondorioz, baldin eta Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioak edo bere erakunde autonomiadunek Ogasun Nagusian dituzten eskubideak galdu, urritu, demeritatu edo eraginkorra ez izateko arriskua gertatzeko pisuzko zantzuak badaude, erakunde horiek, eskubideon edukia eta eraginkortasuna bermatzeko, zordunaren ondasun eta eskubideekiko berme-eskubide errealak eratu ahal izango dituzte, edo eta zordunari ezarri bestelako ekonomi bermeak emateko beharra.

2. – Administrazio-jardunbidearen arabera hartuko eta betearaziko dira aipatutako neurriak. Jardunbideak bi aldi izango ditu:

   1. Behin-behineko aseguratze-aldia.

   2. Behin betiko aseguratze-aldia.

3. – Behin-behineko aseguratze-aldian, 1. lerroaldean zehaztutako erakundeek honako ekintza hauek egingo dituzte:

   1. Jardunbidera sartuko dituzte, batetik, arrisku-zantzuak era ditzaketen egitate eta zuzenbide-osagaiak, eta, bestetik, hala badagokio, hartutako egiaztatze-neurriak.

   2. Hala dagokionean, dauden arrisku-zantzuei egokituriko neurriak hartu beharko dituzte behin-behinekotasunez.

   3. Hartutako neurriak betearazi beharko dituzte; neurrion barruan sartuko da, hala dagokionean, berme-eskubideen inskripzioa kasuan kasuko erregistroetan.

4. – Behin betiko aseguratze-aldian, 1. lerroaldean zehaztutako erakundeek honako ekintza hauek egingo dituzte:

   1. Hartutako behin-behineko neurriak jakinarazi beharko dizkiote zordunari.

   2. Administrazio-jardunbidearen arauei jarraiki bidezkoak diren probak egin beharko dituzte.

   3. Zordunari entzun behar diote.

   4. Txosten juridikoa egin behar dute.

   5. Hala dagokionean, dauden arrisku-zantzuei egokituriko neurriak hartu beharko dituzte behin betikotasunez; behin betikotasunez hartutako neurri horiek eta aurretik hartutako behin-behinekoak berdinak edo ezberdinak izan daitezke.

5. – Nolanahi ere, behin-behineko neurriak hartzen direnetik bi hileko epean indarrik gabe geratuko dira, eta, gainera, ez da horri buruzko inolako aitorpenik egin beharko.

6. – Behin betiko neurriak hartzean zehazten den epean zehar izango dute eraginkortsuna neurriek. Nolanahi ere, epearen iraupena mugatua izango da: gehienez ere eskubideen edukia eta eraginkortasuna bermatzeko behar den bestekoa.

7. – Aurreko lerroaldean xedatutakoa ezarrita ere, bestelako aseguratze-neurriak ere har daitezke, beti ere neurriok ordenamendu juridikoan aurreikusita badaude.

58. atala.– Eskubideak erabili edo zaintzeagatiko fidantzak eta aseguruak.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko erakundeetan diharduten langileek, eta pertsona fisiko nahiz juridiko publiko nahiz pribatuek, baldin eta erkidegoaren eskubide publikoak erabili edo zaintzen badituzte, fidantza ipini beharko dute erregelamendu bidez zehaztuko den kasu, zenbateko eta moduan.

2. – Autonomia Erkidegoak aseguru-kontratuak egin ahal izango ditu bere erakundeenak diren eskubide publiko nahiz pribatuak inoiz galdu edo lapurtzeko arriskuaz babesteko.

59. atala.– Eragindako kalte eta galeren ordainak.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoan diharduten agintariek, funtzionarioek eta gainerako langileek dagozkien kalte-ordainak ordaindu beharko dituzte, baldin eta Euskadiko Ogasun Nagusiaren araudien aurka dagoen egintzaren bat edo ez-egiteren bat burutzeagatik kalteak edo galerak eragiten badizkiote ogasunari, eta tartean doloa, errua edo axolagabekeria larria izan bada.

2. – Halaber, Euskal Autonomia Erkidegoaren fondoetatik datorren edozein dirulaguntzaren edo laguntzaren titularrak diren pertsona fisikoek edo juridiko partikularrek, edo zeinnahi arrazoi dela-eta fondo publikoak zaindu, kudeatu edo administratzen dituztenek kalte-ordainak ordaindu beharko dituzte, baldin eta Euskadiko Ogasun Nagusiarekiko beren harremanak ezartzen dituzten arauen aurkako egintzaren bat edo ez-egiteren bat burutzeagatik kalteak edo galerak eragiten badizkiote ogasunari, eta tartean doloa, errua edo axolagabekeria larria izan bada.

3. – Barneko ekonomi kontroleko eginkizunak dituztenek, diruzainek eta ordainketak agintzeko ardura dutenek kalte-ordainak ordaintzeko beharra dute, baina kasu honetan bakarrik: Euskadiko Ogasun Nagusiari kalteak eta galerak eragiten dizkioten egintzak edo xedapenak bidezkoak edo legezkoak diren aztertzeko espedientean, doloa, errua edo axolagabekeria larria erabiliz, zaindu egin ez badute beren jarduna.

4. – Kalte-ordainak ordaintzeko behar hori, alegia, aurreko lerroaldeetakoa, ezarrita ere, bestelako erantzukizunak ere eska dakizkieke, besteak beste, diziplina-erantzukizunak edo erantzukizun penalak, edo eta bidezkoak diren zigorrak ezarri ere.

5. – Erantzule bat baino gehiago dauden kasuetan, erantzukizuna mankomunatua izango da, dolorik ez badago; doloa egonez gero, berriz, solidarioa izango da.

60. atala.– Portaeren sailkapena.

    Ondoko egintzak edo ez-egiteak direla-eta, kalte-ordainak ordaindu beharko zaizkio Euskadiko Ogasun Nagusiari. Hona egintzok eta ez-egiteok:

    1. Euskadiko Ogasun Nagusiaren fondoetan zorpekoak egitea edo fondoak bidegabe erabiltzea.

    2. Ekonomi eskubideak kudeatzeko, kitatzeko, ikuskatzeko, biltzeko eta Euskadiko Diruzaintza Nagusian sartzeko arauak bete gabe, administratzea Euskadiko Ogasun Nagusiaren ekonomi eskubideak.

    3. Krediturik gabe edo nahikoa krediturik gabe edo aurrekontu-diziplinako indarreko arauak hautsiz, gastuak baimentzea, konprometitzea, eta ordainketak agintzea.

    4. Obligazioak kitatzean edo agindutako eginkizunen araberako agiriak egitean, behar ez diren ordainketak egitea.

    5. Arauek behartutako kontu-errendapena ez egitea, edo berandu egitea, edo akats larriekin egitea.

    6. Jasotako fondoak zertan gastatu diren ez zuritzea, batez ere Euskadiko Aurrekontu Errejimenari buruzko legeriak aipatzen dituen behin-behineko igorpenen arabera jasotako fondoak direnean.

    7. Euskadiko Ogasun Nagusiko administrazioa eta kontabilitatea arautzen dituzten xedapenak betetzen ez dituen edozein egintza edo ez-egite.

61. atala.– Administrazio-espedientea.

    Arlo honetako ekonomi kontroleko kanpo-organo edo organoen eskumenen kalterik gabe, 60. ataleko b)-tik g)-ra bitarteko idatz-zatietatik ondorioztatzen den erantzukizuna administrazio-espedientearen bidez ezarriko da; espedientearen izapidegilea Ekonomi Kontrolerako Bulegoa izango da. Baldin eta ustezko erantzuleak agintari-izaera badu, Jaurlaritza bera izango da espedientea abiarazi eta ebatziko duena; gainerako kasuetan, berriz, ogasun eta finantzetako eskumenak dituen sailburuak egingo du.

    Interesdunak entzundakoan, izapidatutako espedientea amaitutzat jotzen duen ebazpenak behar den erabakia agertuko du Euskadiko Ogasun Nagusiari eragindako kalte eta galerei buruz. Erantzuleei, halaber, ezarriko die zenbateko kalte-ordainak eta nolako epeetan ordaindu behar dizkioten Ogasun Nagusiari, beti ere erregelamendu bidez ezarriko den jardunbidearen arabera.

62. atala.– Arau-hausteen errejimena.

1. – Ondoko zerrendako portaerak, edozein erru-mota izanik ere, laguntza eta dirulaguntza publikoen arloko arau-hausteak dira. Hona portaerok:

1. – Onuradunei dagokienez.

   1. Laguntza emateko eskatzen diren baldintzak gezurtatuz nahiz ematea galaraziko edo mugatuko zuten baldintzak izkutatuz, laguntza edo dirulaguntza lortzea.

   2. Jasotako zenbatekoak edo ondasunak, guztiz edo zatiz, ez erabiltzea laguntza edo dirulaguntzak emate-erabakian zuen helbururako, beti ere aurretiazko errekerimendurik izan gabe itzuli ez bada.

   3. Laguntza edo dirulaguntza ematearen ondorioz onuradunak bete beharko lituzkeen beharkizunak ez betetzea, beti ere onuradunari egotzi ahal zaizkion arrazoiak izan badira.

   4. Organo emaileak, erakunde laguntzaileak (hala badagokio), eta Ekonomi Kontrolerako Bulegoak egin beharreko egiaztatze eta kontrol-jarduketak ukatu edo oztopatzea.

   5. Organo emaileari edo, hala badagokio, erakunde laguntzaileari ez jakinaraztea helburu berbererako laguntzak, dirulaguntzak, dirusarrerak edo baliabideak lortu izana, edozein dela ere administrazio edo erakunde (publikoa edo pribatua) emailea; halaber, ez jakinaraztea dirulaguntza emateko funtsezkoa izan den edozein inguruabarren aldaketa.

   6. Jasotako fondoak edo ondasunak zertan erabili diren ez zuritzea.

   7. Organo emaileari edo, hala badagokio, erakunde laguntzaileari ez frogatzea laguntza edo dirulaguntza emateko erabakian ezarritako betebeharrak bete direla.

2. – Erakunde laguntzaileei dagokienez:

   1. Nahiz eta ezarrita egon, laguntzako edo dirulaguntzako arauetan edo, hala badagokio, 52. ataleko garapen-arauetan aurreikusitako irizpideak aintzat hartu gabe, onuradunei ordaintzea jasotako fondoak.

   2. Organo emaileak jaso diren fondoen kudeaketari buruz egin beharreko egiaztatze-jarduketak, eta Ekonomi Kontrolerako Bulegoak egin beharreko kontrol-lanak ukatu edo oztopatzea.

   3. Laguntzaren edo dirulaguntzaren onartze-erabakian funtsezkoak diren baldintzak bete direla eta eraginkorrak direla ez frogatzea.

   4. Organo emaileari ez zuritzea jasotako fondoen erabilera, edo onuradunek aurkeztutako zuritze-agiriak ez entregatzea.

      2. – Atalburu honetan jasotako administraziozko arau-hausteak oso larriak, larriak eta arinak izan daitezke.

      1. – Honako hauek arau-hauste oso larritzat joko dira: onuradunen kasuan, atal honetako 1.1 lerroaldeko a), b) eta c) letretan azaldutakoak; erakunde laguntzailearen kasuan, berriz, aurreko 1.2 lerroaldeko a) letran aurreikusitakoa.

      2. – Honako hauek arau-hauste larritzat joko dira: onuradunen kasuan, atal honetako 1.1 lerroaldeko d) eta e) letretan azaldutakoak; erakunde laguntzailearen kasuan, berriz, aurreko 1.2 lerroaldeko b) eta c) letretan aurreikusitakoa.

      3. – Honako hauek arau-hauste arintzat joko dira: onuradunen kasuan, atal honetako 1.1 lerroaldeko f) eta g) letretan azaldutakoak; erakunde laguntzailearen kasuan, berriz, aurreko 1.2 lerroaldeko d) letran aurreikusitakoa.

3. – Arau-hauste oso larriek bost urteren buruan preskribituko dute, larriek hiruren buruan eta arinek urtebetearenean. Arau-haustea egin den egunean berean hasiko da zenbatzen preskripzio-epea.

63. atala.– Zigorrak.

1. – Administraziozko arau-hausteek honako eskala hau izango dute zigorbide:

1. – Arau-hauste oso larriak:

   1. Behar ez bezala lortutako zenbatekoaren bi halakotik hiru halakora bitarteko isuna; erakunde laguntzailearen kasuan, jasotako fondoen zenbatekoaren bi halakotik hiru halakora bitarteko isuna.

   2. Onuradun zein erakunde laguntzailearen kasuan, hiru urtetik bost urtera bitarteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoko laguntzak edo dirulaguntzak lortzeko eskubidea galtzea, edo erakunde laguntzaile izendatzeko eskubidea galtzea.

   3. Hiru urtetik bost urtera bitarteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoarekin kontratuak egiteko debekua.

2. – Arau-hauste larriak:

   1. Behar ez bezala lortutako zenbatekoaren adinakotik bi halakora bitarteko isuna; erakunde laguntzailearen kasuan, jasotako fondoen zenbatekoaren adinakotik bi halakora bitarteko isuna.

   2. Onuradun zein erakunde laguntzailearen kasuan, urtebetetik hiru urtera bitarteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoko laguntzak edo dirulaguntzak lortzeko eskubidea galtzea, edo erakunde laguntzaile izendatzeko eskubidea galtzea.

   3. Urtebetetik hiru urtera bitarteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioarekin kontratuak egiteko debekua.

3. – Arau-hauste arinak:

   1. Behar ez bezala lortutako zenbatekorainoko isuna, edo zuritu gabeko zenbatekorainokoa; erakunde laguntzailearen kasuan, jasotako fondoen zenbatekorainoko isuna.

   2. Onuradun zein erakunde laguntzailearen kasuan, urtebeteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoko laguntzak edo dirulaguntzak lortzeko eskubidea galtzea, edo erakunde laguntzaile izendatzeko eskubidea galtzea.

   3. Urtebeteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoarekin edo bere erakundeekin kontratuak egiteko debekua.

      2. – Atalburu honetan aurreikusitako administraziozko arau-hausteengatiko zigorrak mailakatzeko, kontuan hartuko da ba ote den aurretiazko asmorik, parte hartzerik izan ote den, zein izan den lortutako irabazia, zein nolako garrantzia duen gizartearentzat, nolako kalteak eragin dituen eta berriro erori ote den.

      3. – Aurreko lerroaldean aipatzen diren zigorrak ezarri arren, arau-hausleak lege honetako 53. atalean jasotzen den itzuli-beharra du. Arau-hausleak, halaber, kalte-galerengatik eska dakizkiokeen kalte-ordainak ordaindu beharko ditu, eta hala badagokio, erantzukizun penala bere gain hartu.

      4. – Arau-hauste oso larriak direla-eta ezarritako zigorrek bost urteko epean preskribituko dute; arau-hauste larriak direla-eta ezarritakoek hiru urteko epean; eta arau-hauste arinak direla-eta urtebetera. Zigorra ezartzen duen erabakiak behin betiko indarra hartu eta biharamunean hasiko da zenbatzen preskripzio-epea.

      5. – Zigorrak ezartzen dituzten behin betiko erabakiak Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratuko dira.

      64. atala.– Erantzukizunen errejimena.

      1. – Atalburu honetako portaerak erakusten dituzten onuradunek edo, hala badagokio, erakunde laguntzaileek dagokien zenbatekoa itzuli beharko dute, eta atalburu honetan jasotako arau-hausteen erantzuleak izango dira.

      2. – Urratutako beharkizunak betetzeko beharrezko egintzak egiten ez dituzten administratzaileek, alegia, pertsona juridikoenek (beren eginkizunei badagokie), era subsidiarioan, dagokien zenbatekoa itzuli beharko dute. Kasu berean egongo dira, halaber, beharkizunak ez betetzea ahalbidetzen duten akordioak hartzen dituzten administratzaileak, edo beren menpekoen horrelako akordioak onartzen dituzten administratzaileak.

      3. – Lege honen eraginez pertsona juridikoei ezarritako zigorrak direla medio, erantzukizuna eskatuko zaie pertsona juridiko horien administratzaileei, beti ere zigortzeko ahalmenari buruz unean-unean indarrean egongo den legeria orokorreko kasu eta moduetan.

      4. – Halaber, deuseztutako pertsona juridikoek dituzten itzuli-beharren eta betegabeko zigorren erantzukizuna galdatuko da, baina beti zuzenbide publiko edo pribatuari buruzko araudi ezargarriarekin bat.

      5. – Desegindako eta kitatutako baltzu edo erakundeak direnean, bazkideei edo kapitaleko partaideei eskualdatuko zaizkie bete ez diren itzuli-beharrak eta zigorrak. Bazkideek edo partaideek solidarioki erantzungo dute, noraino-eta esleitu zaien kitapen-kuotaren balioaren mugaraino.

      65. atala.– Zigor-ahalmena erabiltzeko eskumena duten organoak.

      1. – Arau-hauste arin eta larriak direnean, laguntza edo dirulaguntza eman duen saileko titularrak (sailburuak) edo organo emaileari dagokion sailekoak eskumena izango du zigor-jardunbidea ebazteko. Jaurlaritzaren Kontseiluari, berriz, beste hauek dagozkio, alegia, arau-hauste oso larriak ebaztea, bai eta edozein arau-hauste eginez eman diren dirulaguntzei buruzko erabakia hartzea ere.

      2. – Zigorrak ezarri ahal izateko, beharrezkoa da administrazio-espedientea irekitzea. Espedientean, nolanahi ere, dagokion akordioa hartu aurretik, entzun egin beharko zaio interesatuari. Espedientea izapidatzeko, zigor-jardunbidearen legedi orokorraren arabera egin beharko da.

      3. – Organo emaileak edo erakunde laguntzaileak egindako ikerketen ondorioz, edo Ekonomi Kontrolerako Bulegoak eta Herri Kontuen Euskal Epaitegiak egindako kontrol-jarduketak direla-eta, administrazioak, bere kabuz, espedientea hasi ahal izango du.

      4. – Zigorrak ezartzen dituzten akordioen aurka administrazioarekiko auzi-errekurtsoa jar daiteke, edo eta, administrazio-bideko errekurtsoa, beti ere dagozkien arauekin bat.

      5. – Herri-ogasunaren aurkako delitutzat jotzen diren kasuetan, hau da, Kode Penalaren II. liburukiko XIV. idazpuruan jasotakoetan, administrazioak dagokion jurisdikziora pasatuko du errua duen jardunbidearen zatia, eta administraziozko zigor-jardunbidea etetea erabakiko du, harik eta epaileek behin betiko ebazpena eman arte. Baldin eta sujetu bati administrazio-zigorra ezartzeko erabili diren egitateak edo arrazoiak eta epaileen zigor-jardunbideak aintzat hartutakoak berberak badira, agintaritza judizialaren zigorrak indargetu egingo du administrazio-zigorra.

         Deliturik ez dela izan irizten bada, administrazioak aurrera jarraituko du zigor-espedientearekin, beti ere epaileek frogatutzat jo dituzten egitateak zigortzeko.

      6. – Lege honek aurreikusten ez dituen kasuetan, zigortzeko ahalmenari buruz unean-unean indarrean egongo den legeria orokorra ezarriko da.

5. atala.– Euskadiko aurrekontu orokorrak.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoak ekonomiako edo aurrekontuetako ekitaldi bakoitzean egin behar duen ekonomi jarduera programa baten bidez zuzenduta dago, eta programa hori osatzen duten erabakiak batu ondoren, adierazpide formala ematen zaie agiri bidez, bai finantzen aldetik bai kontabilitatearen aldetik azalduta egoten dena. Adierazpide hori dira, bada, Euskal Autonomia Erkidegoko Aurrekontu Orokorrak edo Euskadiko Aurrekontu Orokorrak.

2. – Euskadiko Aurrekontu Orokorrak, era berean, Euskal Autonomia Erkidegoko baliabideak ondo administratzen diren kontrolatzeko tresna dira.

3. – Honako hauek Euskadiko Aurrekontu Orokorrak dira:

   1. Euskal Autonomia Erkidegoa osatzen duten erakundeetako aurrekontuak, sarrera eta gastuen dena delako egoera-orriekin osatuta daudenak; eta gizarte-segurantzako ekonomi errejimena kudeatzeko aurrekontuak.

   2. Autonomia Erkidegoko erakundeen artetik, gai honetan zuzenbide publikoa betetzen dutenek bermeak eskaintzeko daukaten gorengo muga.

   3. Autonomia Erkidegoko erakundeen artetik, gai honetan zuzenbide publikoa betetzen dutenek zorrak egin ahal izateko daukaten gorengo muga.

4. – Aurrekontu orokorretan erreferentzia modura erabiliko den ekonomiako edo aurrekontuetako ekitaldia urtebetekoa izango da (egutegikoa).

6. atala.– Euskadiko aurrekontu orokorren legeak.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorren legeak edo Euskadiko aurrekontu orokorren legeak dira aurreko atalean zehaztutako aurrekontu orokorrak onartzeko helburua daukatenak.

2. – Horretaz gainera, Euskadiko aurrekontuen legeek berez Euskadiko Ogasun Nagusiari dagozkion edo ogasun horrekin zerikusia daukaten beste gai batzuk ere arau ditzakete haraino zabalduta, esate baterako: langileen ordainsarien errejimena eta aurrekontu orokorren barruko kredituei dagozkien alokairu pasiboen errejimena; aurrekontu-errejimena eta aurrekontu horietako gastu publikoa exekutatzeko errejimena; berez autonomia-erkidegoarenak diren tributuen errejimena; eta zorpetzeko baldintzen errejimena. Gai horiei dagozkien arauak aurrekontu orokorretako legeetan daude eta lege horien izaera eta errejimen berbera izango dute.

3. – Euskadiko Aurrekontuetako Legeen barruko arauak aldatu edo osatzeko legegintzako araurik baldin bada, arau batzuek eta besteek izaera eta errejimen berbera edukiko dute, indarrean egongo diren epea edozein motatakoa izanda ere: arrunta nahiz luzatua.

4. – Euskadiko Aurrekontu Orokorretako Legearen egitasmoa dena delako gai bakoitzari dagokion araudian xedatuta dagoenaren arabera egingo da. Gobernuak onartu eta legebiltzarrean aurkeztu beharko dute arautzen duenaren aurreko ekitaldiko azaroaren 1a baino lehenago, eztabaidatu eta, hala egokitzen bada, onar dadin.

7. atala.– Erakundeen sailkapena.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoa administrazio orokorrak eta erakunde-mailako administrazioak osatzen dute.

2. – Administrazio orokorra edo Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioa da, Euskadiko administrazio publiko guztian, lurralde-izaera daukan bakarra. Administrazio orokor hori Jaurlaritzaren ekainaren 30eko 7/1981 Legeko 53. atalean dago aipatuta.

3. – Honako entitate hauek osatzen dute erakunde-mailako administrazioa:

   1. Zuzenbide publikoaren pean dauden erkidegoko erakundeak. Izena: erakunde autonomiadunak.

   2. Erkidegoko erakunde-mailako enteetatik, gehienen bat zuzenbide pribatuaz araututa daudenak. Bi motatakoak izan daitezke:

      • Zuzenbide pribatuko ente publikoak.

      • Baltzu publikoak.

4. – Euskal Autonomia Erkidegoa aurreko 2 eta 3. lerroaldeetan aipatutako entitateek osatzen dute, erkidego horretako arlo publikoa osatzen dutenez gero. Entitate horietako bakoitzak nortasun juridiko propioa eta banandua dauka, besteek daukatenaren aldean.

5. – Administrazio orokorra edo Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioa da legebiltzarrari atxikitako eskubide eta betebeharren jabea, nahiz eta eskubide-betebehar horien inguruan ganbara horrek dituen aginpideak ere kontuan hartu behar diren.

8. atala.– Arautzea.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioa, Jaurlaritzaren ekainaren 30eko 7/1981 Legeko 53. atalean aipatuta dagoena, lege horretan bertan jasotako arauen pean egongo da antolaketa eta funtzionamenduari dagokionean.

2. – Berez Ogasun nagusiari dagozkion gaien inguruan, Euskal Autonomia Erkidegoak, gai horiei buruzko xedapenen artetik, berariaz aplikatu behar zaizkionen pean jardungo du; eta, xedapen horiekiko kontraesanik ez dakarten neurrian, zuzenbide publikoaz araututa dauden Euskal Autonomia Erkidegoko entitateei -edozeini- aplika dakizkiokeen gainerako arau guztien pean ere bai.

9. atala.– Kontzeptua.

   Erakunde autonomiadunak erakunde-mailako enteak dira, Euskal Autonomia Erkidegokoak eta nortasun publikokoak; haien helburua erkidego horren aginpidepeko aktibitateak egitea da, deszentralizazio-errejimenean beti ere; eta zuzenbide publikoaz araututa daude.

10. atala.– Motak.

    Erakunde autonomiadunak bi motatakoak izango dira:

    1. Merkataritzako erakunde autonomiadunak, hau da, ekonomia, merkatu, industria, finantza edo merkataritzaren inguruko beste edozein jarduera daukatenak.

    2. Administrazio-mailako erakunde autonomiadunak, hau da, gainerako guztiak.

11. atala.– Kalifikazioa.

    Dena delako erakunde autonomiaduna sortzeko arauan egongo da zehaztuta, 10. atalean xedatutakoarekin bat, erakunde hori zein motatakoa den.

12. atala.– Sortzea eta desagertzea.

1. – Erakunde autonomoak sortu edo desagertzeko, legea beharko da.

2. – Desagertzeko arrazoiak zeintzuk diren eta horretarako zein jarraibide bete behar den sorrera-arauan edo beste edozeinetan zehaztuta baldin badago, orduan, ez da desagertzeko berariazko araurik beharko.

13. atala.– Berregituraketa.

    Jaurlaritzak, erregelamendu bidez, erakunde autonomiadunak beste era batera egituratu ahal izango ditu, eta berregituraketa horien barruan egon daiteke erakunde horiek eduki behar dituzten langile eta materialen inguruko aginpideak ematea, aldatzea edo kentzea eta baita funtzionamendu-errejimenean aldaketak egitea ere. Berregituraketa horiek, hala ere, ezin dituzte, inola ere, erakunde horien izate-arrazoiak edo kalifikazioa aldatu.

14. atala.– Arautzea.

    Berez Euskadiko Ogasun Nagusiarenak diren gaiak direla-eta, eta nahiz eta 12 eta 13. ataletan jartzen duena bete egin behar den, erakunde autonomiadunek gai horien inguruan berariaz aplikatu behar zaizkien xedapenak bete beharko dituzte, eta, xedapen horiekiko kontraesanik ez dakarten neurrian, erkidegoko eta zuzenbide publikoko edozein erakunderi aplika dakizkiokeen gainerako arauak eta, halakorik ezean, autonomia-erkidegoko administraziorako ezarritakoak ere bai.

15. atala.– Kontzeptua.

    Zuzenbide pribatuko ente publikoak Euskal Autonomia Erkidegoko erakundeak dira eta nortasun publikoa dute. Haien helburua erkidego horren aginpidepeko jarduerak dira, deszentralizazio-errejimenean burutuko dituenak beti ere, eta zuzenbide pribatuaz araututa daude gehienbat.

16. atala.– Kalifikazioa.

    Zuzenbide pribatuko erakunde publikoek halaxe kalifikatuta egon beharko dute, berariaz, beraien sorrera-legeetan.

17. atala.– Sortzea, desagertzea eta berregituratzea.

    Zuzenbide pribatuko erakunde publikoek lege honetako 12 eta 13. ataletan xedatutakoa bete beharko dute.

18. atala.– Arautzea.

    Aurreko atalean jartzen duena bete egin behar bada ere, zuzenbide pribatuko erakunde publikoek, berez Euskadiko Ogasun Nagusiarenak diren gaiak direla-eta, gai horien inguruan berariaz aplikatu behar zaizkien xedapenak bete beharko dituzte; eta, xedapen horiekiko kontraesanik ez badakar, zuzenbide pribatua bete beharko dute.

19. atala.– Kontzeptua.

    Baltzu publikoak merkataritzako baltzuak dira, baina beren kapitaletan Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioaren edo erakunde-mailako enteen partizipazioak dira nagusi, ente horiek zuzenbide publikokoak edo pribatukoak izan. Partizipazio nagusi hori zehazteko, aipatutako erakundeen partizipazio guztiak hartuko dira kontuan.

20. atala.– Sortzea eta desagertzea.

1. – Hona hemen baltzu publikoak sortzeko kasuak:

   1. Merkataritzako baltzu bat sortzea eta baltzu hori publikoa izatea.

   2. Merkataritzako baltzu bat, lehenagotik ere bazena, baltzu publiko bihurtzea.

2. – Hona hemen baltzu publikoak desagertzeko kasuak:

   1. Baltzu publiko modura kalifikatuta dagoen merkataritzako baltzua desagertzea.

   2. Merkataritzako baltzuak publiko izateari uztea.

3. – Baltzu publikoak sortu edo desagertzeko eta Euskal Autonomia Erkidegoak edo erkidego horretako erakundeek baltzu horietako partaide nagusi bilakatu ahal izateko, Jaurlaritzaren dekretua beharko da.

4. – Merkataritzako baltzuek baltzu publikoak izateari uzten badiote, horrek ez du derrigorrez desagertu behar izatea ekarriko, lege edo estatutuetan desagertzeko arrazoitzat jasota badago salbu.

21. atala.– Forma juridikoa eta soziala.

1. – Baltzu publikoek baltzu anonimoen antzera osatu beharko dira eta sortzearekin batera fundatutakotzat hartuko dira.

2. – Forma aldetik baltzu anonimoak direnez, baltzu horiek garaian garai bete behar duten errejimen juridikoaren pean egongo dira dena delako baltzu publikoak.

22. atala.– Arautzea.

    Aurreko atalean jartzen duena bete egin behar bada ere, baltzu publikoek, berez Euskadiko Ogasun Nagusiarenak diren gaiak direla-eta, gai horien inguruan berariaz aplikatu behar zaizkien xedapenak bete beharko dituzte; eta, xedapen horiekiko kontraesanik ez badakar, zuzenbide pribatua bete beharko dute.

23. atala.– Baltzu publikoetako partizipazioak.

    Autonomia-erkidegoaren ondarea osatuko dute erkidego horretako entitateek beren baltzu publikoetan dauzkaten partizipazioek, beti ere, Euskadiko ondareari buruzko legedian jasotakoaren arabera.

24. atala.– Errejimen orokorra.

    Lege hau edo beste edozein xedapen dela medio, berez Euskadiko Ogasun Nagusiarenak diren gaien inguruan aginpideren bat -edozein izan daiteke- eman edo antolaketako beste edozein erabaki hartu izanagatik ere, kontuan izan beharko da behar bada beste zerbait erabakiko dela, Jaurlaritzaren ekainaren 30eko 7/1981 Legean eta lege honetako III. idazpuruan xedatutakoaren arabera.

25. atala.– Legebiltzarraren aginpideak.

1. – Legebiltzarraren aginpide dira, lege honetan eta aplikatu beharreko beste xedapen batzuetan jasotakoaren arabera:

   1. Euskadiko Aurrekontu Orokorrak onartzea, haien jarraipena egitea eta kontrolatzea.

   2. Aurrekontuak egiteko eta kudeatzeko prozedura.

   3. Autonomia-erkidegoaren berezko tributuak ezartzea edo aldatzea.

   4. Ondarearen errejimena.

   5. Kontratazio-errejimena.

   6. Zorpetzeko errejimena.

   7. Autonomia-erkidegoaren finantza eta ekonomiako eragiketa handienak onartzea.

   8. Autonomia-erkidegoan urte-sail batean aurrera eraman beharreko ekonomi jarduera, Jaurlaritzak burutu beharko duena, planifikatzea.

   9. Lege honen, autonomia-erkidegoak emandako beste batzuen edo bete behar dituen besteen arabera legez arautu behar diren gainerantzeko gaiak.

2. – Euskadiko Autonomi Estatutuko 27. ataleko 1. lerroaldean eta legebiltzarraren beraren funtzionamendu-erregelamenduan xedatuta dagoenez, Legebiltzarrak honako aginpide hauek ditu, bere barruko errejimenak Ogasun Nagusiaren berezko gaien inguruan dioenari begiratuta:

   1. Legebiltzarreko bertako aurrekontua onartzea. Aurrekontu hori, ordena zaintze aldera, Euskal Autonomia Erkidegoko Aurrekontu Orokorraren barruan sartuko da.

   2. Bere aurrekontua exekutatzea, Legebiltzarrak berak onartutako moduan.

   3. Euskal Autonomia Erkidegoak bertako ogasun nagusiari buruz emandako legeek ematen dizkioten gainerakoak.

      26. atala.– Jaurlaritzaren aginpideak.

          Euskal Autonomia Erkidegoaren aginpideen artetik, honako hauek Jaurlaritzari dagozkio:

          1. Euskal Autonomia Erkidegoko ekonomi eta finantza-mailako politikaren oinarrizko norabideak zehaztea, Legebiltzarrak aldatzeko ahalmenak eduki edo ez.

          2. Erkidegoko aurrekontu orokorren lege-egitasmoak onartzea, gero legebiltzarrera bidaltzeko.

          3. Jaurlaritzaren ekainaren 30eko 7/1981 Legean xedatutakoaren arabera Euskadiko Ogasun Nagusiaren inguruan dagozkionak eta ordenamendu juridikoak agintzen dizkion gainerakoak.

          4. Oro har, direna direlako edo daukaten garrantziagatik, Jaurlaritzak esku artean eduki behar dituen eta legebiltzarraren aginpideen artekoak ez diren guztiak.

      27. atala.– Ogasuneko eta finantzetako ardura duen sailaren aginpideak.

          Ogasuneko eta finantzetako ardura duen sailari dagokio:

          1. Euskadiko Ogasun Nagusiaren eskubideak administratu, kudeatu eta gauzatzea, araudian ezarrita dagoen moduan.

          2. Autonomia-erkidegoko aurrekontu orokorraren aurregitasmoa gertatzea eta, gero, jarraipena egitea, gauzatzen den jakiteko eta ekonomi eta finantza-mailako arauak betetzen diren jakiteko. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioko sailek ere parte hartuko dute horretan.

          3. Aurrekontu Orokorren Legeen aurregitasmoak gertatzea, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioko sailen partaidetzarekin; Euskadiko Ogasun Nagusiaren berezko gaiei buruzko beste aurregitasmo batzuk prestatzea; eta Jaurlaritzak onartu behar dituen eduki bereko erregelamenduen egitasmoak prestatzea.

          4. Euskal Autonomia Erkidegoko ekonomi jardueraren kontabilitatea eta kontuhartzailetzako kontrola egitea.

          5. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioak egin behar dituen ordainketa guztiak agintzea.

          6. Jaurlaritzak ekonomi eta finantzetarako onartutako politika exekutatzea, Jaurlaritzak berak zehaztutako moduan.

      28. atala.– Sailen aginpideak.

          Sailei dagokie:

          1. Nork bere aurrekontuaren aurregitasmoa prestatzea.

          2. Atxiki dizkieten gastuetarako kredituak kudeatzea.

          3. Sailaren berezko gastuetarako baimena ematea, Jaurlaritzaren aginpideen artekoak ez badira.

          4. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioaren kontura konpromezu ekonomikoak hartzea, beti ere, dagozkien aginpideen eta kasuan kasu begiratu beharreko arauen arabera.

          5. Obligazioak ordaintzeko proposatzea ogasun eta finantzetako aginpidea duen sailari.

          6. Atxikita dituzten erakundeetako aurrekontu-aurregitasmoak aurretiaz onartzea.

          7. Euskadiko Ogasun Nagusiaren inguruan dagozkienak, Jaurlaritzako ekainaren 30eko 7/1981 Legean xedatutakoaren arabera.

          8. Jaurlaritzak onartutako ekonomi politika exekutatzea, Jaurlaritzak berak zehaztutako moduan.

          9. Euskadiko Ogasun Nagusiaren inguruan ordenamendu juridikoak agindutako beste edozein.

      29. atala.– Erakunde-mailako enteen aginpideak.

      1. – Erakunde autonomiadunei dagokie:

         1. Nork bere aurrekontuaren aurregitasmoa prestatzea.

         2. Nork bere ekonomi eskubideak administratzea, kudeatzea eta gauzatzea, dagozkien xedapenetan zehaztutako moduan.

         3. Gastuetarako baimena ematea -aurrekontuetan onartuta dituzten dotazioekin bat- eta dagozkion ordainketak agintzea.

         4. Euskadiko Ogasun Nagusiaren inguruan ordenamendu juridikoak emandako beste edozein.

      2. – Gainerako enteek nork bere aurrekontu-aurregitasmoa gertatzeko aginpidea eta ordenamendu juridikoak Euskadiko Ogasun Nagusiaren inguruan emandako beste edozein aginpide izango dute.

      30. atala.– Koordinazioa, irizpenak eta proposamenak egiteko aginpideak.

          26, 27, 28 eta 29. ataletan jartzen duena bete egin behar bada ere, koordinazioa, irizpenak eta proposamenak egiteko aginpideak ere kontuan hartu behar dira, eta aginpide horiek Ekonomia Gaietarako Ordezko Batzordeari edo Euskal Autonomia Erkidegoan horretarako dauden beste organo batzuei atxikita egon daitezke.

31. atala.– Sailkapena.

1. – Euskadiko Ogasun Nagusiaren eskubideak publikoak edo pribatuak izango dira.

2. – Eskubide publikoak dira Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioarenak eta erakunde autonomoenak direnak erlazio eta egoera juridiko jakin batzuen ondorioz; hau da, erlazio eta egoera horietan erakunde horiek ahalmen publiko batzuen jabe direnean. Eskubide publikoak honako hauek izan daitezke:

   1. Zuzenbide publikoko sarrerak.

   2. Beste eskubide batzuk.

3. – Eskubide pribatuak dira Euskal Autonomia Erkidegoarenak direnak baina atal honetako 2. lerroaldean jasota ez daudenak. Honelakoak izan daitezke eskubide pribatuak:

   1. Zuzenbide pribatuko sarrerak.

   2. Beste eskubide batzuk.

      32. atala.– Zuzenbide publikoko sarrerak.

          Aurreko ataleko 2. lerroaldean zehaztutako irizpidearekin bat, honako hauek dira Euskadiko Ogasun Nagusiaren zuzenbide publikoko sarrerak:

          1. Foru-aldundiek, lurralde historikoek erkidegoko aurrekontu-gastuetarako egin behar duten kontribuzioaren adierazgarri, Euskal Autonomia Erkidegoari egiten dizkioten ekarpenak.

          2. Euskal Autonomia Erkidegoko tributuen eta prezio publikoen etekinak.

          3. Euskal Autonomia Erkidegoak zergetan ezarritako gainordainak, halakorik ezartzen badu.

          4. Lurraldearteko Konpentsazio Fondoak egindako transferentziak eta Estatuko Aurrekontu Orokorraren kontura egindako beste asignazio batzuk.

          5. Autonomia-erkidegoak edo bere erakunde autonomiadunek beste erakunde publiko batzuetatik jasotako tranferentziak eta diru-laguntzak.

          6. Autonomia-erkidegoko administrazioak eta erakunde autonomiadunek zorpetze aldera egindako operazioen emaitza.

          7. Autonomia Erkidegoko administrazioak edo erakunde autonomiadunek jarritako isun eta gainerako diru-zigorren emaitzak.

          8. Euskal Autonomia Erkidegotik datozen administrazio-egintzak ordezko modura exekutatzetik datozen ordainarazpenak, kautelak izan edo ez.

          9. Eskubide publikoei egindako kalte-galeren ordainak.

          10. Zuzenbide publikoko sarrerei dagozkien interesak.

          11. Obligazio publikoak beteko diren berme modura jarritako kopuruak.

          12. Erkidegoak pertsona publiko edo pribatuei sustapen-helburuekin edo interes publikorako emandako mailegu eta bermeen inguruan egindako kontratuengatik, autonomia-erkidegoko administrazioak edo erakunde autonomiadunek jaso beharreko kopuruak.

          13. Autonomia-erkidegoak diru-laguntzaren bat eman ondoren, helburua edo baldintzak ez direla-eta bete, diru-laguntza horretatik autonomia-erkidegoko administrazioari edo erakunde autonomiadunei itzuli beharreko kopuruak.

          14. Aurreko ataleko 2. lerroaldean aipatutako beste edozein diru-sarrera.

      33. atala.– Lurralde historikoen ekarpenak.

          Lurralde historikoetako ekarpenen kasuan, lurralde horien eta autonomia-erkidegoaren arteko harremanetarako araudian xedatutakoa bete beharko da; eta, araudi horren barruan jasota ez dauden kasuetarako, Euskadiko Ogasun Nagusiaren berezko gaiei buruzko xedapenetan agindutakoa bete beharko da.

      34. atala.– Tributuak.

      1. – Honako hauek Euskal Autonomia Erkidegoaren berezko tributuak dira:

         1. Autonomia-erkidegoaren berezko zergak, erkidegoak berak ezar ditzakeenak, Ekonomia Itunean jasota edo aurrikusita ez egonagatik ere, Estatuak zergapetutako zegagaiei ez dagozkielako. Erkidegoak ezar ditzake Euskadiko Autonomi Estatutuko 42. ataleko b) idatz-zatian xedatutakoaren arabera.

         2. Euskal Autonomia Erkidegoko herri-jabariaren erabilera pribatiboagatik edo aprobetxamendu bereziagatik eta zergapekoari modu partikularrean egokitu, eragin edo mesede egiten dioten Erkidegoaren zerbitzuak edo jarduerak Zuzenbide publikoko erregimenean eman edo egiteagatik sortutako tasak, baldin eta zerbitzu edo jarduera horiek zergapekoek beren borondatez eskatu edo jasotzekoak ez badira edo sektore pribatuak eman edo egiten ez baditu.

         3. Euskal Autonomia Erkidegoak herri-lanak egin izanaren edo zerbitzu publikoak ezarri edo areagotu izanaren ondorioz zergapekoak onura bat atera duelako edo bere ondasunen balioa handitu delako ezartzen diren kontribuzio bereziak, baldin ezartzen badira.

      2. – Euskal Autonomia Erkidegoko tributu guztiak fiskalak izango dira eta dagozkien aurrekontuetan jaso beharko dira.

      3. – Tributuak sortu edo desagertarazteko, legea beharko da.

      4. – Estatuak Euskadiri egindako transferentzien artean dauden zerbitzuak betetzeagatik sortutako tasa eta ordainarazpenak edo Euskadira transferitutako organo edo zerbitzuak finantzatzeko balio dutenak ere erkidego horretako berezko tribututzat hartuko dira eta erkidego horrek eskatuko ditu, lege honetan haren ekonomi eskubideak hobeto betetze aldera jaso denaren arabera.

      35. atala.– Zergen gainordaina.

      1. – Euskal Autonomia Erkidegoak honako zerga hauek direla-eta gainordainak ezartzeko aukera izango du:

         1. Egoitza fiskala Euskal Autonomia Erkidegoan daukaten pertsona fisikoen errentaren gaineko zerga.

         2. Egoitza fiskala Euskal Autonomia Erkidegoan daukaten pertsona fisikoen ondarearen gaineko zerga.

         3. Ondare-eskualdaketa eta agiri bidezko egintza juridikoen gaineko zerga.

         4. Oinordetzen eta dohaintzen gaineko zerga.

         5. Salmenten gaineko inposizio orokorra, gutxikako fasean.

         6. Kontsumo espezifikoen gaineko zergak, gutxiengoen fasean. Salbuespenena: monopolio fiskalen bidez bildutakoak.

         7. Jokoaren gaineko tributuak.

      2. – Aurreko lerroaldean jasotako gainordainak zehazteko orduan, gogoan izan behar da lurralde historikoek ez dutela, zerga horiek direla-eta, lehenago baino sarrera txikiagorik jaso behar.

      3. – Gainordain horiek sortu edo desagertarazteko, legea beharko da.

      36. atala.– Estatuaren transferentziak eta izendapenak.

          Estatuaren tranferentzia eta izendapenen kasuan, dagokion araudi berezian xedatutakoa bakarrik bete beharko da. Tranferentzia eta izendapen horiek 32. ataleko d) idatz-zatian aipatuta daudenak dira.

      37. atala.– Zorpetzea.

          Autonomia-erkidegoko administrazioak eta erakunde autonomiadunek egindako kreditu- eta mailegu-operazioen emaitzak eta entitate horiek jaulkitako zor publikoaren emaitzak dira zorpetzeak eragindako sarrerak, 32. ataleko f) idatz-zatian aipatuta daudenak.

      38. atala.– Zuzenbide pribatuko sarrerak.

          Hona hemen Euskadiko Ogasun Nagusiaren zuzenbide pribatuko sarrerak:

          1. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioaren edo erakunde autonomiadunen jabetzapeko ondasunak edo entitate horien eskubide errealak nahiz pertsonalak erabili edo eskura izateagatik lortutako etekin edo edozein motatako produktu, baldin eta dirutan zenbat balio duten zehatz badaiteke eta ez badaude zerbitzu publikorako erabilerapean.

          2. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioak jaraunspen, legatu edo dohaintza bitartez eskuratutako guztiak.

          3. Lege honetako 32. atalean jaso ez den beste edozein sarrera.

      39. atala.– Eskurapena.

          Euskadiko Ogasun Nagusiaren eskubideak kasuan kasuko edo eskubide horietako bakoitzeko araudi berezian xedatutakoaren arabera eskuratuko dira.

      40. atala.– Nola gauzatu.

      1. – 32. ataleko a), d), e) eta f) idatz-zatietan aipatutako diru-sarreren kasuan izan ezik, Ogasun Nagusiaren eskubide publikoak bilketa bidez (administrazio-prozedura) edo zuzenbideak onartutako eta kasu honetan aplika daitekeen beste edozein prozedura bidez gauzatuko dira. Bilketaren kasuan, Euskadiko Ogasun Nagusiaren Bilketa Erregelamenduan xedatutakoa bete beharko da.

      2. – Borondatez ordaintzeko epe barruan -berariaz bestelakorik xedatzen ez bada behinik behin-, autonomia-erkidegoko administrazio eta erakunde autonomiadunen organoek kudeatu beharko dute bilketa hori, nor bere administrazio-aginpideei lotuta eta arau organikoetan zehaztutako sailak zuzendu eta ikuskatuta. Exekuzioaldian, berriz, diruzaintzako aginpideak dauzkan sailak kudeatu beharko du bilketa.

      3. – Sarrera-bilketaren kudeaketa, 1. lerroaldean aipatzen den hori, foru-aldundietako zerbitzuek ere egin ahal izango dute, horretarako izenpetu beharko diren hitzarmenak direla medio eta, beti ere, hitzarmen horietan jarritako moduan. Hitzarmen horietan, gainera, indarrean den legediaren arabera Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioarenak edo erakunde autonomiadunenak diren aginpideak gauzatzeko aukera era jaso ahal izango da. Hitzarmen horiek Jaurlaritzak onartu beharko ditu eta Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu beharko dira.

      4. – Bilketa kudeatzeko lanetan, halaber, hitzarmenak izenpetu ahal izango dira erakunde publiko nahiz pribatuekin. Hitzarmen horiek izapide berberak izango dituzte, eta, erakunde publikoen kasuan, aurreko lerroaldean aipatutakoen irispide bera izan ahal izango dute.

      5. – Eskubideak ordaintzeko beharra, alegia, 1 zenbakiko lerroaldean aipatzen dena, atzeratu edo zatitu ahal izango da, beti ere erregelamendu bidez finkatutako moduan. Diruzaintza-arloko sail eskudunak ezarriko duen zenbatekotik gorako zorrak ordaintzeko atzerapen edo zatiketaren eraginkortasunak bermea jartzea eskatuko du ezinbestez, non eta ez den erregelamendu bidezko barkamena aurreikusten, edo zorduna ez den administrazio publikoetako bat edo zuzenbide publikoko erakundeetako bat. Diruzaintza-arloko sail eskudunari dagokio atzerapena edo zatiketa libreki onartzea.

      6. – Eskubide pribatuen eraginkortasunak bat egin behar du ordenamendu juridiko pribatuarekin.

      41. atala.– Zertarakoa.

      1. – Sarrera bakoitzaren araudian bestela ezartzen ez bada, sarreraren helburua izango da horren titularra den erakundearen betebeharren multzoa finantzatzea.

      2. – Helburu zehatzetarako liberalitateetatik datozen sarrerak direnean, ez da beharrezkoa izango berariazko xede-zehaztapena egitea, baldin eta unean-unean indarrean dagoen araudiari jarraiki onartu badira liberalitateak.

      42. atala.– Osotasuna.

      1. – Ogasun Nagusiaren eskubide publikoekin zerikusia duten egintzak egin ahal izateko, ezinbestekoa da legeren batek aurreikusitako kasuren batean izatea.

      2. – Ogasun Nagusiaren eskubide publikoei dagokienez eta Autonomia Erkidegoko administrazioaren nahiz bere erakunde autonomiadunen jabetza diren eskubide pribatuei dagokienez, ezinbestekoa izango da Jaurlaritzaren baimena, baldin eta transakzio judiziala edo estrajudiziala egin nahi bada eta arbitrajearen menpean jarri nahi bada.

      3. – Auzipetze Zibilari buruzko XII. idazpuruko 1. eta 8. sekzioetan, eta XIII. idazpuruko 6. sekzioan (batzuk zein besteak II. liburukoak) eta Ordainketak Eteteari buruzko 1922ko uztailaren 26ko Legean aurreikusitako lehiaketa-prozesuetan akordioak edo hitzarmenak izenpetzeko, nahikoa izango da erregelamendu bidez finkatutako organoaren baimena.

      43. atala.– Korrituak.

      1. – Euskal Autonomia Erkidegoko erakundeen jabetza diren eskubide publikoak direla-eta, erakunde publikoak ez direnek Erkidegoari zor dizkioten zenbatekoek korrituak sortuko dituzte obligazioen epe-mugatik aurrera, eta ez da beharrezkoa izango ohartaraztea, ez eta inolako errekerimendurik ere.

      2. – Arlo honetan unean-unean indarrean dagoen legeriak finkatuko du zein den ezarri beharreko berandutze-korritua.

      3. – Erakunde publikoek Euskal Autonomia Erkidegoari zor dizkioten zenbatekoei dagokienez, Estatuko araudiak berak aginduko du, non eta Erkidegoan ez dagoen berariazko araudia erakunde horiei buruz. Azken kasu horretan, Erkidegoko araudiak izango du indarra.

      44. atala.– Preskripzioa.

      1. – Euskadiko Ogasun Nagusiaren eskubideak preskribigarriak dira. Preskripzio-epeak zehazteko, bete beharrekoak izango dira eskubide horietako bakoitzari zuzen-zuzenean edo zeharka espezifikoki ezar dakizkiokeen xedapenak.

      2. – Aurreko paragrafoan aipatutako xedapen horietakorik ez badago, lau urteren buruan iraungiko dira Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioak eta bere erakunde autonomiadunek dauzkaten eskubide hauek:

         1. Izaera publikoko eskubideak aitortzeko edo bere alde likidatzeko eskubidea, eskubide hori erabili zitekeen egunetik kontatzen hasita. Aitorpen edo likidazio hori egiteko beharrezkoa baldin bada aipatutako entitateen aurrean formulatutako adierazpena, orduan preskripzio-epea ez da kontatzen hasiko harik eta formulazio hori baldintza guztiak betez egiten den arte.

         2. Aitortutako edo likidatutako izaera publikoko kredituak kobratzeko eskubidea, horien jakinarazpena eraginkorra den egunetik kontatuta edo, jakinarazpena nahitaezkoa ez bada, epemugatik kontatuta.

      3. – Nolanahi ere, eskubide publikoen preskripzio-epeak honako arrazoi hauek direla-eta eten daitezke:

         1. Edozein administrazio-ekintza dela-eta: zordunaren ezagutza formalarekin egiten bada ekintza, nahiz eta dagokion jakinarazpena akastuna izan, eta ekintzaren helburua aitortzea, kitatzea edo kobratzea bada, edo aurreko hiru horiekin zerikusia badu.

         2. Zordunak ekintzak burutzen dituenean, eta erreklamazioak edo errekurtsoak jartzen dituenean, nahiz eta legez ezarritakoak ez izan edo formulazio aldetik txarto eginda egon. Dena den, batzuek zein besteek zerikusia izan behar dute aurreko epigrafeek aipatzen dituzten eskubideekin; hala ere, bada salbuespen bat, alegia, erreklamazio edo errekurtsoen eskari nagusi eta bakarra izatea preskripzioa ontzat ematea edo aitortzea.

         3. Zordunaren edozein jarduketa dela-eta, baldin eta jarduketa horren helburua aitortzea, kitatzea edo kobratzea bada, edo aurreko hiru horiekin zerikusia badu.

      4. – Atal honetako 1. lerroaldean aipatzen den xedapenik ez badago, eskubide pribatuen preskripzioak ordenamendu juridiko pribatua izango du arau.

45. atala.– Bere gain hartzea.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoak bere gain hartuko ditu bertan sortutako legeek zuzenean ezartzen dizkioten ekonomi betebeharrak. Bere gain ere hartuko ditu ezargarri izango zaizkion beste batzuk, bai eta ordenamendu juridikoarekin bat egiten duten egitate, egintza eta negozio juridikoetatik datozenak ere.

2. – Euskal Autonomia Erkidegoan sortutako administrazio-egintzak eta erregelamendu-xedapenak baliogabeak izango dira erabat, baldin eta egintza eta xedapenon bidez gastu-konpromisoak lortu nahi badira gastu-orrian baimendutako kredituen zenbateko mugatutik gora.

46. atala.– Efektibitatea.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioaren edo erakunde autonomiadunen kontura diru-kopuruak ordaintzeko obligazioak efektiboak izateko, obligazio horiek autonomia-erkidegoaren aurrekontuak betetzetik, epai irmotik eta diruzaintzako eragiketetatik sortutakoak izan beharko dira. Dena den, epai irmoaren ondorioz sortutako obligazioak betetzeko, obligazio horiek ez baldin badaude aurrekontuan behar bezala jasota, autonomia-erkidegoko aurrekontu-errejimena arautzen duen araudian xedatutakoaz bat hornitu beharko da hutsunea.

2. – Autonomia-erkidegoko gainerako erakundeen kontura egitekoak diren ordainketa-obligazioak antolamendu juridiko pribatuan xedatutakoaz bat izango dira efektiboak.

3. – Autonomia-erkidegoko administrazioaren edo erakunde autonomiadunen kontura egiteko ordainketa-obligazioak beste aldearentzat ere obligazioak eragin dituen harreman juridikoetatik sortu baldin badira, lehenbizikoak ez dira efektibo egingo azkenengo horiek ez baldin badira beharbezala bete edo bermatu. Salbuespena izango dira epai irmoaren bidez onartutako obligazioak.

47. atala.– Preskripzioa.

1. – Lege berezietan ezarritakoa salbu, eskubide hauek lau urteren buruan iraungiko dira:

   1. Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioak eta bere erakunde autonomiadunek edozein obligazio aitortu edo likidatzeko duten eskubidea baldin eta obligazio horren aitorpena edo likidazioa eskatu ez bada horretarako baldintza guztiak betez eta justifikatzeko agiri guztiak aurkeztuz. Obligazioari dagokion zerbitzua edo prestazioa amaitzen den egunean hasiko da kontatzen epea.

   2. Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioak eta horren erakunde autonomiadunek dagoeneko aitortuta edo likidatuta dauden obligazioen ordainketa eskatzeko duten eskubidea, baldin eta ordainketa hori legezko hartzekodunek edo eskubidedunek eskatu ez badute. Obligazioaren aitorpenaren edo likidazioaren jakinarazpena eraginkor bihurtu den egunean hasiko da kontatzen epea.

2. – Lege berezietan ezartzen dena salbuetsita, preskripzioa eteteko, ordenamendu juridiko pribatuko arauek esaten dutena bete beharko da. Dena den, ez dute atal honetako 1. lerroaldeko a) idatz-zatian aipatzen den eskubidearen preskripzioa etetea eragingo ondorengoek: obligazioak aitortzeko edo kitatzeko eskatzeak, atal horretan ezartzen diren baldintzak ez badira betetzen eskaria egitean.

48. atala.– Helburua eta definizioa.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio orokorrak eta erakunde autonomiadunek kudeatu behar dituzten laguntza eta diru-laguntza publikoen errejimen orokorra arautzea da idazpuru honen helburua, beti ere atal honen beronen 5. lerroaldean esaten dena kontuan izanda.

2. – Aurreko lerroaldean aipatzen denari begira, ondorengoak izango dira laguntza edo diru-laguntza publikoak: Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio orokorrak edo erakunde autonomiadunek pertsonei edo erakunde publiko edo pribatuei doan emandako fondo publikoak, bai gizartearentzat interesgarria edo erabilgarria den jarduera aurrera eramateko edo helburu publiko bat lortzea bultzatzeko. Era berean, Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorren kontura emandako edozein laguntza-modu eta oso-osorik edo zati batean Europako Batasuneko nahiz beste administrazio batzuetako fondoekin finantziatutako laguntzak ere laguntza eta diru-laguntza publikoak izango dira.

3. – Egoera berezietan, laguntza edo diru-laguntza horiek Euskal Autonomia Erkidegoaren ondarea osatzen duten ondasunak doan besterenduz edo aldi batez erabiltzeko utziz emango dira. Bide horiek erabiltzeko, Euskadiko ondareari buruzko legerian aurreikusten diren jardunbide bereziak jarraitu beharko dira. Dena den, ondareari buruzko legerian arautu gabe dagoen kasuetarako, lege honetan aipatzen diren arauak bete beharko dira zuzenean.

4. – Europako Batasuneko arauetan (edo autonomia-erkidegokoetan, Europakoak garatzeko edo egokitzeko baldin badira) laguntzak eta diru-laguntzak emateko jardunbideetan ezarritakoaren ordezkoa izango da lege honetan xedatutakoa, beste administrazio bati baldin badagokio oinarrizko erregulazioa edo laguntza ematea eta laguntza hori zenbatekoa izango den administrazioari lege mailako aginduren batek agintzen baldin badio.

5. – Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorren bidez finantziatuta dauden baltzu publiko, zuzenbide pribatuko erakunde publiko eta gainerako erakundeek, beren ezaugarri edo forma juridikoa edozein izanik ere, diru-laguntzaren bat eman behar dutenean, publizitate, konkurrentzia eta objektibitatearen printzipioak beteko dituzte, idazpuru honetan aipatzen diren moduan.

   Euskal Autonomia Erkidegoko erakunde mailako administrazioa osatzen duten baltzu publikoek eta zuzenbide pribatuko erakunde publikoek, beren ezaugarri juridikoekin bateragarria den neurrian, 49. ataleko 3, 10, 11 eta 12. lerroaldeetan xedatutakoa, 50. ataleko 1, 2, eta 3. lerroaldeetan xedatutakoa, 51. ataleko 1. lerroaldean eta 53. ataleko 1. eta 2. lerroaldeetan xedatutakoa ezarri beharko dute. Laguntzak arautzen dituzten oinarriak onartzea eta laguntza horiek ematea horretarako eskumena duten organoen eginkizuna izango da (erakundearen estatutu sozialean edo sorrerako arauan esaten dena kontuan izanda) eta aipatutako oinarri horiek Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkariaren bidez zabalduko direla bermatuko da.

6. – Idazpuru honetan xedatutakoa, 50. atalean aurreikusten dena alde batera utzita, ez zaie aplikatuko Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoak emango dituen abal eta beste berme batzuei, horiek beren araudi berezia izango dutelako.

   Gorago esandakoa hala izanik ere, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio orokorrak eta erakunde autonomiadunek bermeak erabiltzen baldin badituzte sustapeneko tresna moduan, 49. ataleko 1. lerroaldean finkatu diren printzipioak bete beharko dituzte, baldin eta printzipio horiek bideragarriak baldin badira eman behar diren bermeek dituzten ezaugarriekin.

49. atala.– Diru-laguntzak emateko printzipioak eta mugak.

1. – Idazpuru honetan aipatzen diren diru-laguntzak eta laguntzak emateko, publizitate, konkurrentzia eta objektibitatearen printzipioak bete beharko dira, eta baita idazpuru honetan bertan aipatzen diren jardunbideak eta irizpideak jarraitu ere.

2. – Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu beharko dira jarraitu beharreko arauak, laguntzen eta diru-laguntzen deialdiak eta, hala gertatzen denean, baita eman edo ez erabakitzeko proposamena egingo duen organoa nortzuk osatuko duten ere. Gainera, interesatuentzat garrantzia izango duten ekintzak ere argitaratu egingo dira, modu orokorrean eragiten baldin badiete.

   Kasuan kasuko laguntzak eta diru-laguntzak arautzen dituzten arauek besterik esaten ez badute behintzat, laguntzak emateari edo ukatzeari buruzko erabakiak eta horietan egindako aldaketak Euskal Herriko Agintzaritzaren Aldizkarian argitaratu beharko dira, ekonomia-kontroleko eskumenak dituen sailak ezarriko duen moduan. Laguntzak edo diru-laguntzak eman direla ez da derrigorrez argitaratu beharko horiek ematea eta zenbat eman lege mailako arauren batek agintzen baldin badio administrazioari, edo onuradun askori eragiten bazaio horrekin edo emandako diru-laguntzak arau bidez zehaztuko den kopuru jakin bat baino txikiagoak baldin badira. Azken kasu horretan, arauek beste era bateko jardunbideren bat erabili ahal izatea aurreikusi beharko dute, kasuko ezaugarri bereziak, zenbatekoa eta kopurua kontuan izanda, laguntza horien onuradunen publizitatea ziurtatu ahal izateko, kasuan kasuko kudeaketa-unitateetan.

3. – Laguntzak eta diru-laguntzak emateko, kasuan kasuko arauek esaten dutena hartuko da kontuan. Dena den, jartzen diren baldintzak betetzen dituzten guztiek askatasunez parte hartzeko aukera dutela ziurtatu beharko dute arau horiek, eta gainera, berdintasunez parte hartzea ere erraztu beharko da.

4. – Administrazioak diru-laguntzak emateak fondo publikoak banatzea dakar, eta jarduera horretan ustezko onuradunek ezagutu egin beharko dute, aldez aurretik, zeintzuk diren erabiliko diren baremoak, parametroak eta irizpide objektiboak.

5. – Euskal Autonomia Erkidegoak ekitaldi ekonomiko bakoitzean indarrean izango dituen aurrekontu orokorrak zehaztuta daudenean, programei diru-laguntzak eman edo ez erabakitzeko arauak eguneratu, berrikusi edo, hala behar badu, ezarri egin beharko dira. Zehaztugabeko indarraldia eman zitzaien diru-laguntzen kasuan, dagokien deialdia egin beharko da.

6. – Aurreko lerroaldeetan esaten dena ez da ezarri beharko Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorretan izendatuta ageri diren diru-laguntzen kasuan. Lege honi dagokionez, halakotzat hartuko dira ondorengo ezaugarriak dituztenak: Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorretan gehienezko kopurua kontsignatuta izatea, eta onuradunak zehazki mugatuta egotea, modu bakarrean eta baztertzailean.

7. – Laguntzak edo diru-laguntzak zuzenean ematea Eusko Jaurlaritzaren eginkizuna izango da, interesa duen saileko sailburuak proposamena egin eta gero. Zuzenean emandako diru-laguntza horiekin ez da beteko aurreko lerroaldeetan xedatutakoa, baina salbuespenetan baino ez dira emango. Hori horrela izanik, arrazoitutako justifikazio bidez eta txosten baten bidez, interes publikoko, gizarteko, ekonomiako edo giza arloko zein arrazoi dauden erakutsi beharko da, eta baita deialdia xedapen orokor baten bidez egiterik ez dagoela erakutsi ere.

8. – Kasuan kasuko ekitaldi ekonomikoa amaitzean, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio orokorreko sailek eta erakunde autonomiadunek diru-laguntza jasota aurrera eraman diren programak aztetuko dituzte, emaitzak zenbatekoak izan diren ikusteko, gizartean zenbateko eragina izan duten eta zenbateraino diren erabilgarriak jakiteko eta dena delako programa mantendu edo bertan behera utzi behar den erabakitzeko. Egingo den ebaluaketa horren berri kontrol ekonomikoaren arloko eskumenak dituen sailari emango zaio.

9. – Sei hilean behin, Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu gabe eman diren diru-laguntzen berri emango dio Jaurlaritzak Eusko Legebiltzarreko Ekonomia, Ogasun eta Aurrekontuen Batzordeari, eta baita atal honetako 7. lerroaldean aurreikusitakoaz bat eman diren diru-laguntzen berri ere. Era berean, Legebiltzarreko batzorde horretara bidaliko ditu laguntzak jaso dituzten programei buruz egindako ebaluaketak, hain zuzen ere aurreko lerroaldean esaten dena betez egindako ebaluaketak.

10. – Diru-laguntzen zenbatekoa, bakarka hartuta edo beste administrazio edo erakunde publiko nahiz pribatuek emandako diru-laguntza edo laguntzak batuta, edo helburu bera lortzeko diren beste sarrera edo baliabide batzuk ere batuta (azken hori arauetan hala zehazten baldin bada), ez da inoiz ere onuradunak aurrera eraman nahi duen jardueraren kostua baino edo hasieran jarri zen helburuaren kostua baino handiagoa izango.

11. – Diru-laguntza ordaintzeko, aldez aurretik diru-laguntzarekin lortu nahi zen helburua bete dela erakutsi beharko da.

    Aurreko hori hala izanik ere, diru-laguntzaren ezaugarriak direla eta justifikatzen baldin bada, konturako ordainketak egin ahal izango dira. Konturako ordainketak egitearen bidez, zatikako ordainketak egin ahal izango dira, diru-laguntza jaso duten ekintzek aurrera daramaten erritmoaren arabera ordaintzeko. Aurkezten den justifikazioan ageri den kopurua ordainduko da zatikako ordainketa horretan.

    Salbuespenetan, kopuru batzuk aurreratuta ordaindu ahal izango dira, hau da, justifikazioa aurkeztu baino lehen ere ordaindu ahal izango dira, finantziazio hori beharrezkoa baldin bada diru-laguntzaren helburu diren jarduerak aurrera eramateko.

12. – Diru-laguntza emateko kontuan izandako edozein baldintza aldatu egiten bada, eta edozein kasutan, beste administrazio batzuen edoerakunde publiko edo pribatuen diru-laguntzak eskuratu baldin badira lehia bidez, edo, bestela, helburu bera aurrera eramateko bestelako diru-sarrera edo baliabideak lortu badira, laguntza ematea ekarri duen erabakia aldatu egin ahal izango da, beti ere diru-laguntzaren arauak onuradun izateko ezartzen dituen gutxieneko baldintzak bete egiten baldin badira. Egoera horren berri jasota egon beharko da diru-laguntzei buruzko arauetan.

50. atala.– Diru-laguntza eta laguntza publikoen onuradunak.

1. – Laguntza edo diru-laguntza ematea eragin zuen jarduera burutuko duen pertsona edo, era berean, ematea bera legitimatzeko egoeran dagoen pertsona izango da laguntza edo diru-laguntzen onuraduna.

2. – Onuradunak betebehar hauek izango ditu:

   1. Jaurduera aurrera eramatea edo diru-laguntza ematea bidezko egiten duen egoeran egotea.

   2. Diru-laguntza eman duen erakundearen aurrean justifikatzea emate hori eragin duten edo laguntzaz baliatzea eragin duten baldintzak betetzen direla eta jarduera bera aurrera eramango dela.

   3. Laguntza eman duen erakundeak egingo dituen konprobazioen menpe eta Ekonomi Kontroleko Bulegoak burutuko duen ikuskaritzaren menpe egotea, Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorren kontura eskuratu diren laguntza edo diru-laguntzei dagokienez. Era berean, Herri Kontuen Euskal Epaitegiaren araudi bereziko neurrien menpe ere egon beharko du.

   4. Beste edozein administrazio, erakunde publiko edo pribatuk helburu bererako emandako diru-laguntzak, laguntzak, dirua edo baliabideak eskuratuz gero, horren berri ematea hasierako laguntza eman duen erakundeari.

   5. Laguntza ematerakoan kontuan izan zen dena delako egoera objektibo edo subjektiboa aldatu egin baldin bada, horren berri ematea laguntza eman duen erakundeari.

3. – Ekonomi kontroleko eskumenak dituen sailak erabakiko du diru-laguntzak jaso dituzten zein programetan izango den beharrezkoa zerga arloko eta gizarte segurantzarekiko obligazioak beteta daudela erakustea onuradunek, laguntza eman eta ordaindu ahal izateko. Era berean, sail horrek erabakiko du aurrekoa zein agiriren bidez egiaztatuko den.

4. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio orokorrak edo erakunde autonomiadunek ezaugarri bereko beste laguntza edo diru-laguntzaren batzuk eman izana dela-eta horiek itzultzeko edo zigortzeko prozesuren bat oraindik ere izapidetzen ari bada, prozesu hori amaitu egin beharko da onuradunei diru-laguntzak edo laguntzak eman eta ordaindu ahal izateko.

5. Titulu honetan erregulatutako diru-laguntzen eta bestelako laguntzen deialdietara ezin izango dira aurkeztu, kasuan kasuko zigorrak ezarritako epean, sexuaren ziozko bereizkeria egiteagatik zigor administratibo edo penala jasotako persona fisikoak edo juridikoak, ez eta Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako Legea dela bide debeku horrekin zigortutakoak ere.

51. atala.– Laguntzak emateko arauak, eskumenak eta jardunbidea.

1. – Laguntzak edo diru-laguntzak emateko arauetan, gutxienez ondoren aipatzen direnak adierazi beharko dira:

   1. Laguntza edo diru-laguntzaren helburua zein den zehatz definitu beharko da.

   2. Laguntza edo diru-laguntza eskuratzeko, onuradunek zein baldintza bete beharko dituzten zehaztuko da; baita baldintza horiek nola egiaztatu behar diren eta zein eperen barruan. Kasu guztietan, eskumena duen organoak egiaztatutako premia handiko egoeretan edo arau-konkurrentzia dagoenetan salbu, eskabideak aurkezteko epea araua argitaratzen denetik hilabetekoa izango da, gutxienez.

   3. Laguntza edo diru-laguntza esleitzeko eta, hala behar badu, baita neurtzeko ere, irizpide objektiboak zehaztu beharko dira. Laguntzaren edo diru-laguntzaren helburua den gaian hizkuntzaren erabilerak zerikusia baldin badu, edo azaroaren 24ko 10/1982 Legearen (Euskararen Erabilera Arauzkotzeko Oinarrizkoa) 25, 26 eta 27. ataletan aipatzen diren jarduera-eremuetakoak baldin badira gai horiek, hizkuntza-gaitasuna kontuan eduki beharko da esleipena egiteko irizpide objektiboen artean.

      Halaber, eta legez ezarritakoaren arabera bidezkoa dela ikusten baldin bada, laguntza edo diru-laguntza esleitzeko irizpide objektiboen artean zera txertatu behar da: proiektuan genero-ikuspegia integratu beharra, bai eta eskaera egiten duen pertsonak edo erakundeak emakumeen eta gizonen berdintasuna lortzeko politiken edo jarduketen garapenean izan duen ibilbidea ere.

   4. Laguntza edo diru-laguntzaren banan-banako zenbatekoa zein den zehaztu beharko da, edo bestela, hori zehazteko irizpideak zeintzuk diren adierazi. Hala behar badu, laguntza edo diru-laguntzan gehienez zenbat diru erabiliko den ere adieraziko da.

   5. Beste laguntza, diru-laguntza, diru-sarrera edo baliabiderik eskuratzeko aukerarik dagoen edo ez adierazi beharko da. Bestelakorik eskuratzeko aukera egon daitekeela onartzen baldin bada, gehiegizko finantziazioa saihesteko irizpideak eta mugak jarri beharko dira nahitaez.

   6. Laguntza edo diru-laguntza kudeatzeko eta eman edo ez erabakitzeko eskumena zein organok duen esan beharko da. Baita erabakia noiz emango den, eta erabakitakoa jendeari behar bezala jakinaraziko zaiola bermatzeko zein bide jarraituko den.

   7. Eskuratutako laguntza edo diru-laguntza onuraduna hasieran jarritako helbururako erabiltzen ari dela noiz eta nola egiaztatu esan beharko da.

   8. Konturako ordainketak eta aldez aurretiko ordainketak egiteko aukera dagoen edo ez, noiz egin behar diren eta nola egin behar diren zehaztu beharko da; salbuespeneko kasuetan aldez aurretiko ordainketan egiteko aukera eskaintzen baldin bada, edo konturako ordainketen kasuan ere bai, onuradunek zein berme jarri beharko duten ere esan beharko da. Horrekin batera, interes publikoen alde jarri beharreko gainerako bermeak zeintzuk diren ere zehaztu beharko da.

      49. ataleko 12. lerroaldean esaten denaz bat banatutako diru-laguntzen kasuan, diru-laguntza horiek aldatu edo berrikusteko aukera egongo da, berariaz aurreikusitako kasuetan.

   9. Laguntza edo diru-laguntza emateko jarri ziren baldintzak ez baldin badira betetzen, eskuratutako fondoak itzuli egin beharko dira.

   10. Laguntzak zertan erabili diren kontrolatzeko asmotan ari direnean, Ekonomi Kontroleko Bulegoak edo Herri Kontuen Euskal Epaitegiak eskatzen dioten informazio guztia eman beharko die onuradunak.

   11. Beharrezkoa denean, 52. atalean aipatzen diren pertsona juridikoek zer nolako kaudimena eta eraginkortasuna izan beharko duten zehaztu beharko da.

   13. Baldintzak betetzen ez direnetarako, dirua nola itzuli zehaztuko da; itzultzeko modukoak diren laguntzen kasuan, itzultzeko jardunbidea finkatuko da, eta baita laguntza hori erabat edo zati batean kentzeko egoerak ere.

   14. Epearen barruan erabakirik ez hartzeak zer adierazten duen, arauaren aurka zein errekurtso aurkez daitezkeen (administrazioko edo justiziako organoa zehaztuta), errekurtsoak aurkezteko zein epe egongo den eta ezartzekoa den araudi orokorrean eskatzen diren gainerako baldintzak ere zehaztu beharko dira.

2. – Gobernua, sailburuak eta erakunde autonomiadunen lehendakari eta zuzendariak dira arauak onartu eta bakoitzak bere esparruko laguntzak eta diru-laguntzak emateko eskumena duten organoak. Laguntza edo diru-laguntzei buruzko arauetan, eskumena duten erakundeek beste organo batzuen esku utzi ahal izango dute nori eman erabakitzeko eskumena, egitura organikoa ezartzen duten arauen bidez.

3. – Laguntzak edo diru-laguntzak emateari buruzko arauak onartzea gobernuaren eginkizuna den kasuetan, emate horrek kasuan kasuko gastua onartzea ere izango du ondorioen artean.

4. – Laguntzak eta diru-laguntzak emateko jardunbide orokorra lehiaketa izango da. Lege honetan aipatzen diren egoeretarako, lehiaketa aipatzean, laguntzak edo diru-laguntzak emateko, aurkeztutako eskabide guztiak alderatu egingo direla esan nahi da, eskariak hurrenkera jakin batean jartzeko, aldez aurretik arauetan balorazioa egiteko ezarritako irizpideak jarraituz. Horrela, irizpideen arabera balorazio handiena lortu duten eskabideei bakarrik emango zaie laguntza. Kasu horretan, laguntza emateko proposamena hori erabakitzeko eskumena duen organoari egingo dio kide anitzeko beste organo batek. Kide anitzeko organo hori nola osatuta egongo den laguntzaren edo diru-laguntzaren ezaugarriak arautuko dituen arauan egongo da jasota.

5. – Diru-laguntzaren helburuak eta ezaugarriak kontuan izanda ez bada erabiltzen lehiaketaren sistema, arauetan berariaz esan beharko da diru-laguntza eskuratu nahi duen dena delako programarako fondo publikoak mugatuak izango direla, eta fondo horiek amaitzearen ondorioak zeintzuk diren ere zehaztu beharko da. Dena den, fondoak amaitzen direnean, egoera horren berri jendaurrean adierazi beharko da, beste laguntzarik eman ez dadin.

6. – Dena den, gorago esandakoaren kaltetan izan gabe eta laguntzaren edo diru-laguntzaren ezaugarriek aukera ematen dutenean, eskumena duen organoak laguntza edo diru-laguntzendako zegoen gehienezko zenbateko osoa diru-laguntzen onuradun guztien artean banatzea erabaki ahal izango du, arauetan aukera hori aurreikusita dagoen kasu guztietan.

7. – Laguntza edo diru-laguntza emateko agirian, ondorengoak adierazi beharko dira: laguntzaren helburua zein den, zenbatekoa den laguntza, nola eta zenbat zatitan ordainduko den, gastua egiten ari dela nola egiaztatuko den, zein xedapenetan oinarrituta eman den laguntza, eta laguntza edo diru-laguntzari buruzko arauan eta ezartzekoa den araudi orokorrean aipatzen diren gainerako baldintzak.

8. – Laguntza edo diru-laguntzen onuradunek zein berme-sistema orokor bete beharko duten finkatuko du gobernuak erregelamendu bidez. Berme horiek beharbada aldez aurretik egingo diren ordainketei aurre egiteko edo dena delako laguntza edo diru-laguntzaren helburua ez betetzeko arriskuari aurre egiteko izango dira. Horrekin batera, erakunde laguntzaileek (52. atalean aipatzen dira) zein baldintza, errejimen eta betebehar izango duten eta diru-laguntzak eta laguntzak itzultzeko jardunbide orokorra zein izango den ere zehaztuko du gobernuak.

52. atala.– Dirulaguntzak kudeatzeko erakunde laguntzaileak.

1. – Laguntzen edo dirulaguntzen arauetan hala jasotzen bada, erakunde laguntzaile batek kudeatu eta ordaindu ahal izango ditu laguntza edo dirulaguntza publikoak.

   Ondorio horietarako, honako hauek hartu ahal izango dira erakunde laguntzailetzat: zuzenbide publikoko erakundeak eta zuzenbide publikoko erakundeek eratutako fundazioak, bai eta finkatuko diren kaudimen eta eraginkortasun-baldintzak betetzen dituzten pertsona juridikoak ere.

   Dirulaguntzarekin edo laguntzarekin zerikusia duten ondorio guztietarako, erakunde laguntzaileak organo emailearen izenean eta kontura jardungo du, eta kudeatuko duen dirulaguntza edo laguntza ez da erakundearen ondaretzat hartuko. Onuradunak erakunde emailearekiko dituen betebeharrak, hain zuzen ere, lege honen 50. atalean jasotakoak, erakunde laguntzailearekiko betebeharrak dira.

2. – Hona hemen erakunde laguntzaileen betebeharren oinarrizko errejimena:

   1. Hala ezarrita dagoenean, onuradunei ematea jasotako fondoak, beti ere dirulaguntzaren edo laguntzaren arauetan aurreikusitako irizpideekin bat.

   2. Dirulaguntza emateko funtsezko baldintzak edo beharkizunak bete direla eta eraginkorrak direla egiaztatzea, hala badagokio.

   3. Erakunde emaileari zuritzea nola banatu diren xede horrekin jasotako fondoak, eta, hala badagokio, erakunde emaileari eskuratzea onuradunek aurkeztutako frogagiriak.

   4. Erakunde emaileak, Ekonomi Kontrolerako Bulegoak eta Herri Kontuen Euskal Epaitegiak fondoen kudeaketari buruz egingo dizkieten egiaztatze-jarduketak onartu beharko dituzte.

3. – Baldin eta dirulaguntzak eta laguntzak kudeatzearren beharrezko bada Euskal Autonomia Erkidegoko erakunde-administrazioko erakundeen lankidetza, administrazio horretako zuzenbide publikoko erakundeena, edo lurralde historikoetako foru-organoena eta toki-erakundeena, orduan, lankidetza-errejimena ezarriko da, bai arau espezifiko modura, bai hitzarmenen bidez. Erakundeek edo organoek, nolanahi ere, bete beharko dituzte atal honetako 2. lerroaldean erakunde laguntzaileentzat aurreikusitako betebeharrak.

53. atala.– Dirulaguntza eta laguntza publikoak itzultzea.

1. – Ondoren zehazten diren kasuetan, ezin izango da laguntzaren edo dirulaguntzaren ordainketa galdatu, eta aurretik zerbait ordaindu bazaie, bidezkoa izango da, batetik, jasotako zenbatekoak itzularaztea, eta, bestetik, laguntza edo dirulaguntza ordaindu zenetik aurrera sortuko ziren legezko korrituak galdatzea. Hona hemen kasuok:

   1. Gastuak zuritzeko beharkizuna ez betetzea.

   2. Laguntza edo dirulaguntza lortzea, horretarako eskatzen diren baldintzak izan gabe.

   3. Laguntzak edo dirulaguntzak emate-erabakian zuen helburua ez betetzea.

   4. Laguntzaren edo dirulaguntzaren emate-erabakian ezarritako baldintzak ez betetzea.

   5. Lege honetan ezarritako kontrol-jarduketak oztopatzea edo uko egitea.

   6. Laguntza edo dirulaguntza bakoitzaren arau espezifikoetan aurreikusitako gainerako kasuak.

2. – Lege honen 49. ataleko 12. lerroaldean jasotzen den kasuan, halaber, bidezko izango da diruz lagundutako jarduera-kostuaren gainetik lortutako gaindikina itzularaztea.

3. – Itzuli beharreko zenbatekoak zuzenbide publikoko dirusarreratzat hartuko dira, eta ezarriko zaien erantzukizun-errejimena lege honetako 64. atalean jasotakoa da.

4. – Erakunde emaileari dagokio itzulketa-jardunbidea ebaztea, hasierako erabakia ezeztatzea eta, hala badagokio, jasotako zenbatekoaren itzulketa galdatzea. Dena dela, dirulaguntzak edo laguntzak itzultzeko jardunbide orokorrean, alegia, 51. ataleko 8. lerroaldean jasotzen den horretan, aukera egongo da erakunde emailea ez den beste erakunde batek itzultze-espedientea hasi eta izapidatzeko; espedientea ebaztea, berriz, erakunde emaileari dagokio beti.

5. – Ikuskatze edo kontrol-lanetan antzematen bada laguntza edo dirulaguntza ez dela zuzen lortu eta erabili, edo jasotako laguntza edo dirulaguntzaren helburua ez dela aurkeztutakoa, orduantxe, ikuskatze-lanok egiteko ardura dutenek atxiki ahal izango dituzte fakturak, agiri baliokideak nahiz ordezkoak eta eragiketa susmagarriei buruzko beste edozein agiri.

54. atala.– Eskubideak egikaritu ezina.

1. – Euskadiko Ogasun Nagusiaren eskubideak, baldin eta Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioarenak edo haren erakunde autonomiadunenak badira, ezin izango dira egikaritu edo bahitu, ez administrazio bidez, ez jurisdikzio bidez.

2. – Euskadiko Ogasun Nagusiaren gainerako eskubideek aurreko epigrafean xedatutakoa izango dute arau, beti ere legeren batek hala ezarri badu.

55. atala.– Egintzak eta kontratuak desegitea.

1. – Euskadiko Ogasun Nagusia kaltetzen duten egintzak eta kontratuak desegingarriak dira.

2. – Aurreko lerroaldean xedatutakoa ezarrita ere, bidezkoak diren bestelako egintzak edo errekurtsoak ere ezar daitezke.

56. atala.– Lehentasun-eskubidea.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioak eta bere erakunde autonomiadunek, beren eskubideen eraginkortasunari dagokionez, izango duten lehentasun-eskubidea, eta ordenamendu juridikoak Estatuko administraziorako eta beren erakunde autonomiadunetarako ezarritakoa berbera izango da, non eta ez duten azken erakunde hauekin batera jarduten; azken honetan, kasuan kasuko arau espezifikoak ezarriko dira.

2. – Lurralde historikoen jabetza diren tributu-kredituek, hain zuzen ere, itunpeko zergei dagozkienek, lehentasuna izango dute Autonomia Erkidegoko administrazioaren eta bere erakunde autonomiadunen eskubideekiko.

57. atala.– Eskubideak aseguratzea.

1. – Zordunaren ekonomi edo finantza-egoera larriaren ondorioz, baldin eta Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioak edo bere erakunde autonomiadunek Ogasun Nagusian dituzten eskubideak galdu, urritu, demeritatu edo eraginkorra ez izateko arriskua gertatzeko pisuzko zantzuak badaude, erakunde horiek, eskubideon edukia eta eraginkortasuna bermatzeko, zordunaren ondasun eta eskubideekiko berme-eskubide errealak eratu ahal izango dituzte, edo eta zordunari ezarri bestelako ekonomi bermeak emateko beharra.

2. – Administrazio-jardunbidearen arabera hartuko eta betearaziko dira aipatutako neurriak. Jardunbideak bi aldi izango ditu:

   1. Behin-behineko aseguratze-aldia.

   2. Behin betiko aseguratze-aldia.

3. – Behin-behineko aseguratze-aldian, 1. lerroaldean zehaztutako erakundeek honako ekintza hauek egingo dituzte:

   1. Jardunbidera sartuko dituzte, batetik, arrisku-zantzuak era ditzaketen egitate eta zuzenbide-osagaiak, eta, bestetik, hala badagokio, hartutako egiaztatze-neurriak.

   2. Hala dagokionean, dauden arrisku-zantzuei egokituriko neurriak hartu beharko dituzte behin-behinekotasunez.

   3. Hartutako neurriak betearazi beharko dituzte; neurrion barruan sartuko da, hala dagokionean, berme-eskubideen inskripzioa kasuan kasuko erregistroetan.

4. – Behin betiko aseguratze-aldian, 1. lerroaldean zehaztutako erakundeek honako ekintza hauek egingo dituzte:

   1. Hartutako behin-behineko neurriak jakinarazi beharko dizkiote zordunari.

   2. Administrazio-jardunbidearen arauei jarraiki bidezkoak diren probak egin beharko dituzte.

   3. Zordunari entzun behar diote.

   4. Txosten juridikoa egin behar dute.

   5. Hala dagokionean, dauden arrisku-zantzuei egokituriko neurriak hartu beharko dituzte behin betikotasunez; behin betikotasunez hartutako neurri horiek eta aurretik hartutako behin-behinekoak berdinak edo ezberdinak izan daitezke.

5. – Nolanahi ere, behin-behineko neurriak hartzen direnetik bi hileko epean indarrik gabe geratuko dira, eta, gainera, ez da horri buruzko inolako aitorpenik egin beharko.

6. – Behin betiko neurriak hartzean zehazten den epean zehar izango dute eraginkortsuna neurriek. Nolanahi ere, epearen iraupena mugatua izango da: gehienez ere eskubideen edukia eta eraginkortasuna bermatzeko behar den bestekoa.

7. – Aurreko lerroaldean xedatutakoa ezarrita ere, bestelako aseguratze-neurriak ere har daitezke, beti ere neurriok ordenamendu juridikoan aurreikusita badaude.

58. atala.– Eskubideak erabili edo zaintzeagatiko fidantzak eta aseguruak.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko erakundeetan diharduten langileek, eta pertsona fisiko nahiz juridiko publiko nahiz pribatuek, baldin eta erkidegoaren eskubide publikoak erabili edo zaintzen badituzte, fidantza ipini beharko dute erregelamendu bidez zehaztuko den kasu, zenbateko eta moduan.

2. – Autonomia Erkidegoak aseguru-kontratuak egin ahal izango ditu bere erakundeenak diren eskubide publiko nahiz pribatuak inoiz galdu edo lapurtzeko arriskuaz babesteko.

59. atala.– Eragindako kalte eta galeren ordainak.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoan diharduten agintariek, funtzionarioek eta gainerako langileek dagozkien kalte-ordainak ordaindu beharko dituzte, baldin eta Euskadiko Ogasun Nagusiaren araudien aurka dagoen egintzaren bat edo ez-egiteren bat burutzeagatik kalteak edo galerak eragiten badizkiote ogasunari, eta tartean doloa, errua edo axolagabekeria larria izan bada.

2. – Halaber, Euskal Autonomia Erkidegoaren fondoetatik datorren edozein dirulaguntzaren edo laguntzaren titularrak diren pertsona fisikoek edo juridiko partikularrek, edo zeinnahi arrazoi dela-eta fondo publikoak zaindu, kudeatu edo administratzen dituztenek kalte-ordainak ordaindu beharko dituzte, baldin eta Euskadiko Ogasun Nagusiarekiko beren harremanak ezartzen dituzten arauen aurkako egintzaren bat edo ez-egiteren bat burutzeagatik kalteak edo galerak eragiten badizkiote ogasunari, eta tartean doloa, errua edo axolagabekeria larria izan bada.

3. – Barneko ekonomi kontroleko eginkizunak dituztenek, diruzainek eta ordainketak agintzeko ardura dutenek kalte-ordainak ordaintzeko beharra dute, baina kasu honetan bakarrik: Euskadiko Ogasun Nagusiari kalteak eta galerak eragiten dizkioten egintzak edo xedapenak bidezkoak edo legezkoak diren aztertzeko espedientean, doloa, errua edo axolagabekeria larria erabiliz, zaindu egin ez badute beren jarduna.

4. – Kalte-ordainak ordaintzeko behar hori, alegia, aurreko lerroaldeetakoa, ezarrita ere, bestelako erantzukizunak ere eska dakizkieke, besteak beste, diziplina-erantzukizunak edo erantzukizun penalak, edo eta bidezkoak diren zigorrak ezarri ere.

5. – Erantzule bat baino gehiago dauden kasuetan, erantzukizuna mankomunatua izango da, dolorik ez badago; doloa egonez gero, berriz, solidarioa izango da.

60. atala.– Portaeren sailkapena.

    Ondoko egintzak edo ez-egiteak direla-eta, kalte-ordainak ordaindu beharko zaizkio Euskadiko Ogasun Nagusiari. Hona egintzok eta ez-egiteok:

    1. Euskadiko Ogasun Nagusiaren fondoetan zorpekoak egitea edo fondoak bidegabe erabiltzea.

    2. Ekonomi eskubideak kudeatzeko, kitatzeko, ikuskatzeko, biltzeko eta Euskadiko Diruzaintza Nagusian sartzeko arauak bete gabe, administratzea Euskadiko Ogasun Nagusiaren ekonomi eskubideak.

    3. Krediturik gabe edo nahikoa krediturik gabe edo aurrekontu-diziplinako indarreko arauak hautsiz, gastuak baimentzea, konprometitzea, eta ordainketak agintzea.

    4. Obligazioak kitatzean edo agindutako eginkizunen araberako agiriak egitean, behar ez diren ordainketak egitea.

    5. Arauek behartutako kontu-errendapena ez egitea, edo berandu egitea, edo akats larriekin egitea.

    6. Jasotako fondoak zertan gastatu diren ez zuritzea, batez ere Euskadiko Aurrekontu Errejimenari buruzko legeriak aipatzen dituen behin-behineko igorpenen arabera jasotako fondoak direnean.

    7. Euskadiko Ogasun Nagusiko administrazioa eta kontabilitatea arautzen dituzten xedapenak betetzen ez dituen edozein egintza edo ez-egite.

61. atala.– Administrazio-espedientea.

    Arlo honetako ekonomi kontroleko kanpo-organo edo organoen eskumenen kalterik gabe, 60. ataleko b)-tik g)-ra bitarteko idatz-zatietatik ondorioztatzen den erantzukizuna administrazio-espedientearen bidez ezarriko da; espedientearen izapidegilea Ekonomi Kontrolerako Bulegoa izango da. Baldin eta ustezko erantzuleak agintari-izaera badu, Jaurlaritza bera izango da espedientea abiarazi eta ebatziko duena; gainerako kasuetan, berriz, ogasun eta finantzetako eskumenak dituen sailburuak egingo du.

    Interesdunak entzundakoan, izapidatutako espedientea amaitutzat jotzen duen ebazpenak behar den erabakia agertuko du Euskadiko Ogasun Nagusiari eragindako kalte eta galerei buruz. Erantzuleei, halaber, ezarriko die zenbateko kalte-ordainak eta nolako epeetan ordaindu behar dizkioten Ogasun Nagusiari, beti ere erregelamendu bidez ezarriko den jardunbidearen arabera.

62. atala.– Arau-hausteen errejimena.

1. – Ondoko zerrendako portaerak, edozein erru-mota izanik ere, laguntza eta dirulaguntza publikoen arloko arau-hausteak dira. Hona portaerok:

1. – Onuradunei dagokienez.

   1. Laguntza emateko eskatzen diren baldintzak gezurtatuz nahiz ematea galaraziko edo mugatuko zuten baldintzak izkutatuz, laguntza edo dirulaguntza lortzea.

   2. Jasotako zenbatekoak edo ondasunak, guztiz edo zatiz, ez erabiltzea laguntza edo dirulaguntzak emate-erabakian zuen helbururako, beti ere aurretiazko errekerimendurik izan gabe itzuli ez bada.

   3. Laguntza edo dirulaguntza ematearen ondorioz onuradunak bete beharko lituzkeen beharkizunak ez betetzea, beti ere onuradunari egotzi ahal zaizkion arrazoiak izan badira.

   4. Organo emaileak, erakunde laguntzaileak (hala badagokio), eta Ekonomi Kontrolerako Bulegoak egin beharreko egiaztatze eta kontrol-jarduketak ukatu edo oztopatzea.

   5. Organo emaileari edo, hala badagokio, erakunde laguntzaileari ez jakinaraztea helburu berbererako laguntzak, dirulaguntzak, dirusarrerak edo baliabideak lortu izana, edozein dela ere administrazio edo erakunde (publikoa edo pribatua) emailea; halaber, ez jakinaraztea dirulaguntza emateko funtsezkoa izan den edozein inguruabarren aldaketa.

   6. Jasotako fondoak edo ondasunak zertan erabili diren ez zuritzea.

   7. Organo emaileari edo, hala badagokio, erakunde laguntzaileari ez frogatzea laguntza edo dirulaguntza emateko erabakian ezarritako betebeharrak bete direla.

2. – Erakunde laguntzaileei dagokienez:

   1. Nahiz eta ezarrita egon, laguntzako edo dirulaguntzako arauetan edo, hala badagokio, 52. ataleko garapen-arauetan aurreikusitako irizpideak aintzat hartu gabe, onuradunei ordaintzea jasotako fondoak.

   2. Organo emaileak jaso diren fondoen kudeaketari buruz egin beharreko egiaztatze-jarduketak, eta Ekonomi Kontrolerako Bulegoak egin beharreko kontrol-lanak ukatu edo oztopatzea.

   3. Laguntzaren edo dirulaguntzaren onartze-erabakian funtsezkoak diren baldintzak bete direla eta eraginkorrak direla ez frogatzea.

   4. Organo emaileari ez zuritzea jasotako fondoen erabilera, edo onuradunek aurkeztutako zuritze-agiriak ez entregatzea.

      2. – Atalburu honetan jasotako administraziozko arau-hausteak oso larriak, larriak eta arinak izan daitezke.

      1. – Honako hauek arau-hauste oso larritzat joko dira: onuradunen kasuan, atal honetako 1.1 lerroaldeko a), b) eta c) letretan azaldutakoak; erakunde laguntzailearen kasuan, berriz, aurreko 1.2 lerroaldeko a) letran aurreikusitakoa.

      2. – Honako hauek arau-hauste larritzat joko dira: onuradunen kasuan, atal honetako 1.1 lerroaldeko d) eta e) letretan azaldutakoak; erakunde laguntzailearen kasuan, berriz, aurreko 1.2 lerroaldeko b) eta c) letretan aurreikusitakoa.

      3. – Honako hauek arau-hauste arintzat joko dira: onuradunen kasuan, atal honetako 1.1 lerroaldeko f) eta g) letretan azaldutakoak; erakunde laguntzailearen kasuan, berriz, aurreko 1.2 lerroaldeko d) letran aurreikusitakoa.

3. – Arau-hauste oso larriek bost urteren buruan preskribituko dute, larriek hiruren buruan eta arinek urtebetearenean. Arau-haustea egin den egunean berean hasiko da zenbatzen preskripzio-epea.

63. atala.– Zigorrak.

1. – Administraziozko arau-hausteek honako eskala hau izango dute zigorbide:

1. – Arau-hauste oso larriak:

   1. Behar ez bezala lortutako zenbatekoaren bi halakotik hiru halakora bitarteko isuna; erakunde laguntzailearen kasuan, jasotako fondoen zenbatekoaren bi halakotik hiru halakora bitarteko isuna.

   2. Onuradun zein erakunde laguntzailearen kasuan, hiru urtetik bost urtera bitarteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoko laguntzak edo dirulaguntzak lortzeko eskubidea galtzea, edo erakunde laguntzaile izendatzeko eskubidea galtzea.

   3. Hiru urtetik bost urtera bitarteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoarekin kontratuak egiteko debekua.

2. – Arau-hauste larriak:

   1. Behar ez bezala lortutako zenbatekoaren adinakotik bi halakora bitarteko isuna; erakunde laguntzailearen kasuan, jasotako fondoen zenbatekoaren adinakotik bi halakora bitarteko isuna.

   2. Onuradun zein erakunde laguntzailearen kasuan, urtebetetik hiru urtera bitarteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoko laguntzak edo dirulaguntzak lortzeko eskubidea galtzea, edo erakunde laguntzaile izendatzeko eskubidea galtzea.

   3. Urtebetetik hiru urtera bitarteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioarekin kontratuak egiteko debekua.

3. – Arau-hauste arinak:

   1. Behar ez bezala lortutako zenbatekorainoko isuna, edo zuritu gabeko zenbatekorainokoa; erakunde laguntzailearen kasuan, jasotako fondoen zenbatekorainoko isuna.

   2. Onuradun zein erakunde laguntzailearen kasuan, urtebeteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoko laguntzak edo dirulaguntzak lortzeko eskubidea galtzea, edo erakunde laguntzaile izendatzeko eskubidea galtzea.

   3. Urtebeteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoarekin edo bere erakundeekin kontratuak egiteko debekua.

      2. – Atalburu honetan aurreikusitako administraziozko arau-hausteengatiko zigorrak mailakatzeko, kontuan hartuko da ba ote den aurretiazko asmorik, parte hartzerik izan ote den, zein izan den lortutako irabazia, zein nolako garrantzia duen gizartearentzat, nolako kalteak eragin dituen eta berriro erori ote den.

      3. – Aurreko lerroaldean aipatzen diren zigorrak ezarri arren, arau-hausleak lege honetako 53. atalean jasotzen den itzuli-beharra du. Arau-hausleak, halaber, kalte-galerengatik eska dakizkiokeen kalte-ordainak ordaindu beharko ditu, eta hala badagokio, erantzukizun penala bere gain hartu.

      4. – Arau-hauste oso larriak direla-eta ezarritako zigorrek bost urteko epean preskribituko dute; arau-hauste larriak direla-eta ezarritakoek hiru urteko epean; eta arau-hauste arinak direla-eta urtebetera. Zigorra ezartzen duen erabakiak behin betiko indarra hartu eta biharamunean hasiko da zenbatzen preskripzio-epea.

      5. – Zigorrak ezartzen dituzten behin betiko erabakiak Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratuko dira.

      64. atala.– Erantzukizunen errejimena.

      1. – Atalburu honetako portaerak erakusten dituzten onuradunek edo, hala badagokio, erakunde laguntzaileek dagokien zenbatekoa itzuli beharko dute, eta atalburu honetan jasotako arau-hausteen erantzuleak izango dira.

      2. – Urratutako beharkizunak betetzeko beharrezko egintzak egiten ez dituzten administratzaileek, alegia, pertsona juridikoenek (beren eginkizunei badagokie), era subsidiarioan, dagokien zenbatekoa itzuli beharko dute. Kasu berean egongo dira, halaber, beharkizunak ez betetzea ahalbidetzen duten akordioak hartzen dituzten administratzaileak, edo beren menpekoen horrelako akordioak onartzen dituzten administratzaileak.

      3. – Lege honen eraginez pertsona juridikoei ezarritako zigorrak direla medio, erantzukizuna eskatuko zaie pertsona juridiko horien administratzaileei, beti ere zigortzeko ahalmenari buruz unean-unean indarrean egongo den legeria orokorreko kasu eta moduetan.

      4. – Halaber, deuseztutako pertsona juridikoek dituzten itzuli-beharren eta betegabeko zigorren erantzukizuna galdatuko da, baina beti zuzenbide publiko edo pribatuari buruzko araudi ezargarriarekin bat.

      5. – Desegindako eta kitatutako baltzu edo erakundeak direnean, bazkideei edo kapitaleko partaideei eskualdatuko zaizkie bete ez diren itzuli-beharrak eta zigorrak. Bazkideek edo partaideek solidarioki erantzungo dute, noraino-eta esleitu zaien kitapen-kuotaren balioaren mugaraino.

      65. atala.– Zigor-ahalmena erabiltzeko eskumena duten organoak.

      1. – Arau-hauste arin eta larriak direnean, laguntza edo dirulaguntza eman duen saileko titularrak (sailburuak) edo organo emaileari dagokion sailekoak eskumena izango du zigor-jardunbidea ebazteko. Jaurlaritzaren Kontseiluari, berriz, beste hauek dagozkio, alegia, arau-hauste oso larriak ebaztea, bai eta edozein arau-hauste eginez eman diren dirulaguntzei buruzko erabakia hartzea ere.

      2. – Zigorrak ezarri ahal izateko, beharrezkoa da administrazio-espedientea irekitzea. Espedientean, nolanahi ere, dagokion akordioa hartu aurretik, entzun egin beharko zaio interesatuari. Espedientea izapidatzeko, zigor-jardunbidearen legedi orokorraren arabera egin beharko da.

      3. – Organo emaileak edo erakunde laguntzaileak egindako ikerketen ondorioz, edo Ekonomi Kontrolerako Bulegoak eta Herri Kontuen Euskal Epaitegiak egindako kontrol-jarduketak direla-eta, administrazioak, bere kabuz, espedientea hasi ahal izango du.

      4. – Zigorrak ezartzen dituzten akordioen aurka administrazioarekiko auzi-errekurtsoa jar daiteke, edo eta, administrazio-bideko errekurtsoa, beti ere dagozkien arauekin bat.

      5. – Herri-ogasunaren aurkako delitutzat jotzen diren kasuetan, hau da, Kode Penalaren II. liburukiko XIV. idazpuruan jasotakoetan, administrazioak dagokion jurisdikziora pasatuko du errua duen jardunbidearen zatia, eta administraziozko zigor-jardunbidea etetea erabakiko du, harik eta epaileek behin betiko ebazpena eman arte. Baldin eta sujetu bati administrazio-zigorra ezartzeko erabili diren egitateak edo arrazoiak eta epaileen zigor-jardunbideak aintzat hartutakoak berberak badira, agintaritza judizialaren zigorrak indargetu egingo du administrazio-zigorra.

         Deliturik ez dela izan irizten bada, administrazioak aurrera jarraituko du zigor-espedientearekin, beti ere epaileek frogatutzat jo dituzten egitateak zigortzeko.

      6. – Lege honek aurreikusten ez dituen kasuetan, zigortzeko ahalmenari buruz unean-unean indarrean egongo den legeria orokorra ezarriko da.

5. atala.– Euskadiko aurrekontu orokorrak.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoak ekonomiako edo aurrekontuetako ekitaldi bakoitzean egin behar duen ekonomi jarduera programa baten bidez zuzenduta dago, eta programa hori osatzen duten erabakiak batu ondoren, adierazpide formala ematen zaie agiri bidez, bai finantzen aldetik bai kontabilitatearen aldetik azalduta egoten dena. Adierazpide hori dira, bada, Euskal Autonomia Erkidegoko Aurrekontu Orokorrak edo Euskadiko Aurrekontu Orokorrak.

2. – Euskadiko Aurrekontu Orokorrak, era berean, Euskal Autonomia Erkidegoko baliabideak ondo administratzen diren kontrolatzeko tresna dira.

3. – Honako hauek Euskadiko Aurrekontu Orokorrak dira:

   1. Euskal Autonomia Erkidegoa osatzen duten erakundeetako aurrekontuak, sarrera eta gastuen dena delako egoera-orriekin osatuta daudenak; eta gizarte-segurantzako ekonomi errejimena kudeatzeko aurrekontuak.

   2. Autonomia Erkidegoko erakundeen artetik, gai honetan zuzenbide publikoa betetzen dutenek bermeak eskaintzeko daukaten gorengo muga.

   3. Autonomia Erkidegoko erakundeen artetik, gai honetan zuzenbide publikoa betetzen dutenek zorrak egin ahal izateko daukaten gorengo muga.

4. – Aurrekontu orokorretan erreferentzia modura erabiliko den ekonomiako edo aurrekontuetako ekitaldia urtebetekoa izango da (egutegikoa).

6. atala.– Euskadiko aurrekontu orokorren legeak.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorren legeak edo Euskadiko aurrekontu orokorren legeak dira aurreko atalean zehaztutako aurrekontu orokorrak onartzeko helburua daukatenak.

2. – Horretaz gainera, Euskadiko aurrekontuen legeek berez Euskadiko Ogasun Nagusiari dagozkion edo ogasun horrekin zerikusia daukaten beste gai batzuk ere arau ditzakete haraino zabalduta, esate baterako: langileen ordainsarien errejimena eta aurrekontu orokorren barruko kredituei dagozkien alokairu pasiboen errejimena; aurrekontu-errejimena eta aurrekontu horietako gastu publikoa exekutatzeko errejimena; berez autonomia-erkidegoarenak diren tributuen errejimena; eta zorpetzeko baldintzen errejimena. Gai horiei dagozkien arauak aurrekontu orokorretako legeetan daude eta lege horien izaera eta errejimen berbera izango dute.

3. – Euskadiko Aurrekontuetako Legeen barruko arauak aldatu edo osatzeko legegintzako araurik baldin bada, arau batzuek eta besteek izaera eta errejimen berbera edukiko dute, indarrean egongo diren epea edozein motatakoa izanda ere: arrunta nahiz luzatua.

4. – Euskadiko Aurrekontu Orokorretako Legearen egitasmoa dena delako gai bakoitzari dagokion araudian xedatuta dagoenaren arabera egingo da. Gobernuak onartu eta legebiltzarrean aurkeztu beharko dute arautzen duenaren aurreko ekitaldiko azaroaren 1a baino lehenago, eztabaidatu eta, hala egokitzen bada, onar dadin.

7. atala.– Erakundeen sailkapena.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoa administrazio orokorrak eta erakunde-mailako administrazioak osatzen dute.

2. – Administrazio orokorra edo Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioa da, Euskadiko administrazio publiko guztian, lurralde-izaera daukan bakarra. Administrazio orokor hori Jaurlaritzaren ekainaren 30eko 7/1981 Legeko 53. atalean dago aipatuta.

3. – Honako entitate hauek osatzen dute erakunde-mailako administrazioa:

   1. Zuzenbide publikoaren pean dauden erkidegoko erakundeak. Izena: erakunde autonomiadunak.

   2. Erkidegoko erakunde-mailako enteetatik, gehienen bat zuzenbide pribatuaz araututa daudenak. Bi motatakoak izan daitezke:

      • Zuzenbide pribatuko ente publikoak.

      • Baltzu publikoak.

4. – Euskal Autonomia Erkidegoa aurreko 2 eta 3. lerroaldeetan aipatutako entitateek osatzen dute, erkidego horretako arlo publikoa osatzen dutenez gero. Entitate horietako bakoitzak nortasun juridiko propioa eta banandua dauka, besteek daukatenaren aldean.

5. – Administrazio orokorra edo Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioa da legebiltzarrari atxikitako eskubide eta betebeharren jabea, nahiz eta eskubide-betebehar horien inguruan ganbara horrek dituen aginpideak ere kontuan hartu behar diren.

8. atala.– Arautzea.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioa, Jaurlaritzaren ekainaren 30eko 7/1981 Legeko 53. atalean aipatuta dagoena, lege horretan bertan jasotako arauen pean egongo da antolaketa eta funtzionamenduari dagokionean.

2. – Berez Ogasun nagusiari dagozkion gaien inguruan, Euskal Autonomia Erkidegoak, gai horiei buruzko xedapenen artetik, berariaz aplikatu behar zaizkionen pean jardungo du; eta, xedapen horiekiko kontraesanik ez dakarten neurrian, zuzenbide publikoaz araututa dauden Euskal Autonomia Erkidegoko entitateei -edozeini- aplika dakizkiokeen gainerako arau guztien pean ere bai.

9. atala.– Kontzeptua.

   Erakunde autonomiadunak erakunde-mailako enteak dira, Euskal Autonomia Erkidegokoak eta nortasun publikokoak; haien helburua erkidego horren aginpidepeko aktibitateak egitea da, deszentralizazio-errejimenean beti ere; eta zuzenbide publikoaz araututa daude.

10. atala.– Motak.

    Erakunde autonomiadunak bi motatakoak izango dira:

    1. Merkataritzako erakunde autonomiadunak, hau da, ekonomia, merkatu, industria, finantza edo merkataritzaren inguruko beste edozein jarduera daukatenak.

    2. Administrazio-mailako erakunde autonomiadunak, hau da, gainerako guztiak.

11. atala.– Kalifikazioa.

    Dena delako erakunde autonomiaduna sortzeko arauan egongo da zehaztuta, 10. atalean xedatutakoarekin bat, erakunde hori zein motatakoa den.

12. atala.– Sortzea eta desagertzea.

1. – Erakunde autonomoak sortu edo desagertzeko, legea beharko da.

2. – Desagertzeko arrazoiak zeintzuk diren eta horretarako zein jarraibide bete behar den sorrera-arauan edo beste edozeinetan zehaztuta baldin badago, orduan, ez da desagertzeko berariazko araurik beharko.

13. atala.– Berregituraketa.

    Jaurlaritzak, erregelamendu bidez, erakunde autonomiadunak beste era batera egituratu ahal izango ditu, eta berregituraketa horien barruan egon daiteke erakunde horiek eduki behar dituzten langile eta materialen inguruko aginpideak ematea, aldatzea edo kentzea eta baita funtzionamendu-errejimenean aldaketak egitea ere. Berregituraketa horiek, hala ere, ezin dituzte, inola ere, erakunde horien izate-arrazoiak edo kalifikazioa aldatu.

14. atala.– Arautzea.

    Berez Euskadiko Ogasun Nagusiarenak diren gaiak direla-eta, eta nahiz eta 12 eta 13. ataletan jartzen duena bete egin behar den, erakunde autonomiadunek gai horien inguruan berariaz aplikatu behar zaizkien xedapenak bete beharko dituzte, eta, xedapen horiekiko kontraesanik ez dakarten neurrian, erkidegoko eta zuzenbide publikoko edozein erakunderi aplika dakizkiokeen gainerako arauak eta, halakorik ezean, autonomia-erkidegoko administraziorako ezarritakoak ere bai.

15. atala.– Kontzeptua.

    Zuzenbide pribatuko ente publikoak Euskal Autonomia Erkidegoko erakundeak dira eta nortasun publikoa dute. Haien helburua erkidego horren aginpidepeko jarduerak dira, deszentralizazio-errejimenean burutuko dituenak beti ere, eta zuzenbide pribatuaz araututa daude gehienbat.

16. atala.– Kalifikazioa.

    Zuzenbide pribatuko erakunde publikoek halaxe kalifikatuta egon beharko dute, berariaz, beraien sorrera-legeetan.

17. atala.– Sortzea, desagertzea eta berregituratzea.

    Zuzenbide pribatuko erakunde publikoek lege honetako 12 eta 13. ataletan xedatutakoa bete beharko dute.

18. atala.– Arautzea.

    Aurreko atalean jartzen duena bete egin behar bada ere, zuzenbide pribatuko erakunde publikoek, berez Euskadiko Ogasun Nagusiarenak diren gaiak direla-eta, gai horien inguruan berariaz aplikatu behar zaizkien xedapenak bete beharko dituzte; eta, xedapen horiekiko kontraesanik ez badakar, zuzenbide pribatua bete beharko dute.

19. atala.– Kontzeptua.

    Baltzu publikoak merkataritzako baltzuak dira, baina beren kapitaletan Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioaren edo erakunde-mailako enteen partizipazioak dira nagusi, ente horiek zuzenbide publikokoak edo pribatukoak izan. Partizipazio nagusi hori zehazteko, aipatutako erakundeen partizipazio guztiak hartuko dira kontuan.

20. atala.– Sortzea eta desagertzea.

1. – Hona hemen baltzu publikoak sortzeko kasuak:

   1. Merkataritzako baltzu bat sortzea eta baltzu hori publikoa izatea.

   2. Merkataritzako baltzu bat, lehenagotik ere bazena, baltzu publiko bihurtzea.

2. – Hona hemen baltzu publikoak desagertzeko kasuak:

   1. Baltzu publiko modura kalifikatuta dagoen merkataritzako baltzua desagertzea.

   2. Merkataritzako baltzuak publiko izateari uztea.

3. – Baltzu publikoak sortu edo desagertzeko eta Euskal Autonomia Erkidegoak edo erkidego horretako erakundeek baltzu horietako partaide nagusi bilakatu ahal izateko, Jaurlaritzaren dekretua beharko da.

4. – Merkataritzako baltzuek baltzu publikoak izateari uzten badiote, horrek ez du derrigorrez desagertu behar izatea ekarriko, lege edo estatutuetan desagertzeko arrazoitzat jasota badago salbu.

21. atala.– Forma juridikoa eta soziala.

1. – Baltzu publikoek baltzu anonimoen antzera osatu beharko dira eta sortzearekin batera fundatutakotzat hartuko dira.

2. – Forma aldetik baltzu anonimoak direnez, baltzu horiek garaian garai bete behar duten errejimen juridikoaren pean egongo dira dena delako baltzu publikoak.

22. atala.– Arautzea.

    Aurreko atalean jartzen duena bete egin behar bada ere, baltzu publikoek, berez Euskadiko Ogasun Nagusiarenak diren gaiak direla-eta, gai horien inguruan berariaz aplikatu behar zaizkien xedapenak bete beharko dituzte; eta, xedapen horiekiko kontraesanik ez badakar, zuzenbide pribatua bete beharko dute.

23. atala.– Baltzu publikoetako partizipazioak.

    Autonomia-erkidegoaren ondarea osatuko dute erkidego horretako entitateek beren baltzu publikoetan dauzkaten partizipazioek, beti ere, Euskadiko ondareari buruzko legedian jasotakoaren arabera.

24. atala.– Errejimen orokorra.

    Lege hau edo beste edozein xedapen dela medio, berez Euskadiko Ogasun Nagusiarenak diren gaien inguruan aginpideren bat -edozein izan daiteke- eman edo antolaketako beste edozein erabaki hartu izanagatik ere, kontuan izan beharko da behar bada beste zerbait erabakiko dela, Jaurlaritzaren ekainaren 30eko 7/1981 Legean eta lege honetako III. idazpuruan xedatutakoaren arabera.

25. atala.– Legebiltzarraren aginpideak.

1. – Legebiltzarraren aginpide dira, lege honetan eta aplikatu beharreko beste xedapen batzuetan jasotakoaren arabera:

   1. Euskadiko Aurrekontu Orokorrak onartzea, haien jarraipena egitea eta kontrolatzea.

   2. Aurrekontuak egiteko eta kudeatzeko prozedura.

   3. Autonomia-erkidegoaren berezko tributuak ezartzea edo aldatzea.

   4. Ondarearen errejimena.

   5. Kontratazio-errejimena.

   6. Zorpetzeko errejimena.

   7. Autonomia-erkidegoaren finantza eta ekonomiako eragiketa handienak onartzea.

   8. Autonomia-erkidegoan urte-sail batean aurrera eraman beharreko ekonomi jarduera, Jaurlaritzak burutu beharko duena, planifikatzea.

   9. Lege honen, autonomia-erkidegoak emandako beste batzuen edo bete behar dituen besteen arabera legez arautu behar diren gainerantzeko gaiak.

2. – Euskadiko Autonomi Estatutuko 27. ataleko 1. lerroaldean eta legebiltzarraren beraren funtzionamendu-erregelamenduan xedatuta dagoenez, Legebiltzarrak honako aginpide hauek ditu, bere barruko errejimenak Ogasun Nagusiaren berezko gaien inguruan dioenari begiratuta:

   1. Legebiltzarreko bertako aurrekontua onartzea. Aurrekontu hori, ordena zaintze aldera, Euskal Autonomia Erkidegoko Aurrekontu Orokorraren barruan sartuko da.

   2. Bere aurrekontua exekutatzea, Legebiltzarrak berak onartutako moduan.

   3. Euskal Autonomia Erkidegoak bertako ogasun nagusiari buruz emandako legeek ematen dizkioten gainerakoak.

      26. atala.– Jaurlaritzaren aginpideak.

          Euskal Autonomia Erkidegoaren aginpideen artetik, honako hauek Jaurlaritzari dagozkio:

          1. Euskal Autonomia Erkidegoko ekonomi eta finantza-mailako politikaren oinarrizko norabideak zehaztea, Legebiltzarrak aldatzeko ahalmenak eduki edo ez.

          2. Erkidegoko aurrekontu orokorren lege-egitasmoak onartzea, gero legebiltzarrera bidaltzeko.

          3. Jaurlaritzaren ekainaren 30eko 7/1981 Legean xedatutakoaren arabera Euskadiko Ogasun Nagusiaren inguruan dagozkionak eta ordenamendu juridikoak agintzen dizkion gainerakoak.

          4. Oro har, direna direlako edo daukaten garrantziagatik, Jaurlaritzak esku artean eduki behar dituen eta legebiltzarraren aginpideen artekoak ez diren guztiak.

      27. atala.– Ogasuneko eta finantzetako ardura duen sailaren aginpideak.

          Ogasuneko eta finantzetako ardura duen sailari dagokio:

          1. Euskadiko Ogasun Nagusiaren eskubideak administratu, kudeatu eta gauzatzea, araudian ezarrita dagoen moduan.

          2. Autonomia-erkidegoko aurrekontu orokorraren aurregitasmoa gertatzea eta, gero, jarraipena egitea, gauzatzen den jakiteko eta ekonomi eta finantza-mailako arauak betetzen diren jakiteko. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioko sailek ere parte hartuko dute horretan.

          3. Aurrekontu Orokorren Legeen aurregitasmoak gertatzea, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioko sailen partaidetzarekin; Euskadiko Ogasun Nagusiaren berezko gaiei buruzko beste aurregitasmo batzuk prestatzea; eta Jaurlaritzak onartu behar dituen eduki bereko erregelamenduen egitasmoak prestatzea.

          4. Euskal Autonomia Erkidegoko ekonomi jardueraren kontabilitatea eta kontuhartzailetzako kontrola egitea.

          5. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioak egin behar dituen ordainketa guztiak agintzea.

          6. Jaurlaritzak ekonomi eta finantzetarako onartutako politika exekutatzea, Jaurlaritzak berak zehaztutako moduan.

      28. atala.– Sailen aginpideak.

          Sailei dagokie:

          1. Nork bere aurrekontuaren aurregitasmoa prestatzea.

          2. Atxiki dizkieten gastuetarako kredituak kudeatzea.

          3. Sailaren berezko gastuetarako baimena ematea, Jaurlaritzaren aginpideen artekoak ez badira.

          4. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioaren kontura konpromezu ekonomikoak hartzea, beti ere, dagozkien aginpideen eta kasuan kasu begiratu beharreko arauen arabera.

          5. Obligazioak ordaintzeko proposatzea ogasun eta finantzetako aginpidea duen sailari.

          6. Atxikita dituzten erakundeetako aurrekontu-aurregitasmoak aurretiaz onartzea.

          7. Euskadiko Ogasun Nagusiaren inguruan dagozkienak, Jaurlaritzako ekainaren 30eko 7/1981 Legean xedatutakoaren arabera.

          8. Jaurlaritzak onartutako ekonomi politika exekutatzea, Jaurlaritzak berak zehaztutako moduan.

          9. Euskadiko Ogasun Nagusiaren inguruan ordenamendu juridikoak agindutako beste edozein.

      29. atala.– Erakunde-mailako enteen aginpideak.

      1. – Erakunde autonomiadunei dagokie:

         1. Nork bere aurrekontuaren aurregitasmoa prestatzea.

         2. Nork bere ekonomi eskubideak administratzea, kudeatzea eta gauzatzea, dagozkien xedapenetan zehaztutako moduan.

         3. Gastuetarako baimena ematea -aurrekontuetan onartuta dituzten dotazioekin bat- eta dagozkion ordainketak agintzea.

         4. Euskadiko Ogasun Nagusiaren inguruan ordenamendu juridikoak emandako beste edozein.

      2. – Gainerako enteek nork bere aurrekontu-aurregitasmoa gertatzeko aginpidea eta ordenamendu juridikoak Euskadiko Ogasun Nagusiaren inguruan emandako beste edozein aginpide izango dute.

      30. atala.– Koordinazioa, irizpenak eta proposamenak egiteko aginpideak.

          26, 27, 28 eta 29. ataletan jartzen duena bete egin behar bada ere, koordinazioa, irizpenak eta proposamenak egiteko aginpideak ere kontuan hartu behar dira, eta aginpide horiek Ekonomia Gaietarako Ordezko Batzordeari edo Euskal Autonomia Erkidegoan horretarako dauden beste organo batzuei atxikita egon daitezke.

31. atala.– Sailkapena.

1. – Euskadiko Ogasun Nagusiaren eskubideak publikoak edo pribatuak izango dira.

2. – Eskubide publikoak dira Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioarenak eta erakunde autonomoenak direnak erlazio eta egoera juridiko jakin batzuen ondorioz; hau da, erlazio eta egoera horietan erakunde horiek ahalmen publiko batzuen jabe direnean. Eskubide publikoak honako hauek izan daitezke:

   1. Zuzenbide publikoko sarrerak.

   2. Beste eskubide batzuk.

3. – Eskubide pribatuak dira Euskal Autonomia Erkidegoarenak direnak baina atal honetako 2. lerroaldean jasota ez daudenak. Honelakoak izan daitezke eskubide pribatuak:

   1. Zuzenbide pribatuko sarrerak.

   2. Beste eskubide batzuk.

      32. atala.– Zuzenbide publikoko sarrerak.

          Aurreko ataleko 2. lerroaldean zehaztutako irizpidearekin bat, honako hauek dira Euskadiko Ogasun Nagusiaren zuzenbide publikoko sarrerak:

          1. Foru-aldundiek, lurralde historikoek erkidegoko aurrekontu-gastuetarako egin behar duten kontribuzioaren adierazgarri, Euskal Autonomia Erkidegoari egiten dizkioten ekarpenak.

          2. Euskal Autonomia Erkidegoko tributuen eta prezio publikoen etekinak.

          3. Euskal Autonomia Erkidegoak zergetan ezarritako gainordainak, halakorik ezartzen badu.

          4. Lurraldearteko Konpentsazio Fondoak egindako transferentziak eta Estatuko Aurrekontu Orokorraren kontura egindako beste asignazio batzuk.

          5. Autonomia-erkidegoak edo bere erakunde autonomiadunek beste erakunde publiko batzuetatik jasotako tranferentziak eta diru-laguntzak.

          6. Autonomia-erkidegoko administrazioak eta erakunde autonomiadunek zorpetze aldera egindako operazioen emaitza.

          7. Autonomia Erkidegoko administrazioak edo erakunde autonomiadunek jarritako isun eta gainerako diru-zigorren emaitzak.

          8. Euskal Autonomia Erkidegotik datozen administrazio-egintzak ordezko modura exekutatzetik datozen ordainarazpenak, kautelak izan edo ez.

          9. Eskubide publikoei egindako kalte-galeren ordainak.

          10. Zuzenbide publikoko sarrerei dagozkien interesak.

          11. Obligazio publikoak beteko diren berme modura jarritako kopuruak.

          12. Erkidegoak pertsona publiko edo pribatuei sustapen-helburuekin edo interes publikorako emandako mailegu eta bermeen inguruan egindako kontratuengatik, autonomia-erkidegoko administrazioak edo erakunde autonomiadunek jaso beharreko kopuruak.

          13. Autonomia-erkidegoak diru-laguntzaren bat eman ondoren, helburua edo baldintzak ez direla-eta bete, diru-laguntza horretatik autonomia-erkidegoko administrazioari edo erakunde autonomiadunei itzuli beharreko kopuruak.

          14. Aurreko ataleko 2. lerroaldean aipatutako beste edozein diru-sarrera.

      33. atala.– Lurralde historikoen ekarpenak.

          Lurralde historikoetako ekarpenen kasuan, lurralde horien eta autonomia-erkidegoaren arteko harremanetarako araudian xedatutakoa bete beharko da; eta, araudi horren barruan jasota ez dauden kasuetarako, Euskadiko Ogasun Nagusiaren berezko gaiei buruzko xedapenetan agindutakoa bete beharko da.

      34. atala.– Tributuak.

      1. – Honako hauek Euskal Autonomia Erkidegoaren berezko tributuak dira:

         1. Autonomia-erkidegoaren berezko zergak, erkidegoak berak ezar ditzakeenak, Ekonomia Itunean jasota edo aurrikusita ez egonagatik ere, Estatuak zergapetutako zegagaiei ez dagozkielako. Erkidegoak ezar ditzake Euskadiko Autonomi Estatutuko 42. ataleko b) idatz-zatian xedatutakoaren arabera.

         2. Euskal Autonomia Erkidegoko herri-jabariaren erabilera pribatiboagatik edo aprobetxamendu bereziagatik eta zergapekoari modu partikularrean egokitu, eragin edo mesede egiten dioten Erkidegoaren zerbitzuak edo jarduerak Zuzenbide publikoko erregimenean eman edo egiteagatik sortutako tasak, baldin eta zerbitzu edo jarduera horiek zergapekoek beren borondatez eskatu edo jasotzekoak ez badira edo sektore pribatuak eman edo egiten ez baditu.

         3. Euskal Autonomia Erkidegoak herri-lanak egin izanaren edo zerbitzu publikoak ezarri edo areagotu izanaren ondorioz zergapekoak onura bat atera duelako edo bere ondasunen balioa handitu delako ezartzen diren kontribuzio bereziak, baldin ezartzen badira.

      2. – Euskal Autonomia Erkidegoko tributu guztiak fiskalak izango dira eta dagozkien aurrekontuetan jaso beharko dira.

      3. – Tributuak sortu edo desagertarazteko, legea beharko da.

      4. – Estatuak Euskadiri egindako transferentzien artean dauden zerbitzuak betetzeagatik sortutako tasa eta ordainarazpenak edo Euskadira transferitutako organo edo zerbitzuak finantzatzeko balio dutenak ere erkidego horretako berezko tribututzat hartuko dira eta erkidego horrek eskatuko ditu, lege honetan haren ekonomi eskubideak hobeto betetze aldera jaso denaren arabera.

      35. atala.– Zergen gainordaina.

      1. – Euskal Autonomia Erkidegoak honako zerga hauek direla-eta gainordainak ezartzeko aukera izango du:

         1. Egoitza fiskala Euskal Autonomia Erkidegoan daukaten pertsona fisikoen errentaren gaineko zerga.

         2. Egoitza fiskala Euskal Autonomia Erkidegoan daukaten pertsona fisikoen ondarearen gaineko zerga.

         3. Ondare-eskualdaketa eta agiri bidezko egintza juridikoen gaineko zerga.

         4. Oinordetzen eta dohaintzen gaineko zerga.

         5. Salmenten gaineko inposizio orokorra, gutxikako fasean.

         6. Kontsumo espezifikoen gaineko zergak, gutxiengoen fasean. Salbuespenena: monopolio fiskalen bidez bildutakoak.

         7. Jokoaren gaineko tributuak.

      2. – Aurreko lerroaldean jasotako gainordainak zehazteko orduan, gogoan izan behar da lurralde historikoek ez dutela, zerga horiek direla-eta, lehenago baino sarrera txikiagorik jaso behar.

      3. – Gainordain horiek sortu edo desagertarazteko, legea beharko da.

      36. atala.– Estatuaren transferentziak eta izendapenak.

          Estatuaren tranferentzia eta izendapenen kasuan, dagokion araudi berezian xedatutakoa bakarrik bete beharko da. Tranferentzia eta izendapen horiek 32. ataleko d) idatz-zatian aipatuta daudenak dira.

      37. atala.– Zorpetzea.

          Autonomia-erkidegoko administrazioak eta erakunde autonomiadunek egindako kreditu- eta mailegu-operazioen emaitzak eta entitate horiek jaulkitako zor publikoaren emaitzak dira zorpetzeak eragindako sarrerak, 32. ataleko f) idatz-zatian aipatuta daudenak.

      38. atala.– Zuzenbide pribatuko sarrerak.

          Hona hemen Euskadiko Ogasun Nagusiaren zuzenbide pribatuko sarrerak:

          1. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioaren edo erakunde autonomiadunen jabetzapeko ondasunak edo entitate horien eskubide errealak nahiz pertsonalak erabili edo eskura izateagatik lortutako etekin edo edozein motatako produktu, baldin eta dirutan zenbat balio duten zehatz badaiteke eta ez badaude zerbitzu publikorako erabilerapean.

          2. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioak jaraunspen, legatu edo dohaintza bitartez eskuratutako guztiak.

          3. Lege honetako 32. atalean jaso ez den beste edozein sarrera.

      39. atala.– Eskurapena.

          Euskadiko Ogasun Nagusiaren eskubideak kasuan kasuko edo eskubide horietako bakoitzeko araudi berezian xedatutakoaren arabera eskuratuko dira.

      40. atala.– Nola gauzatu.

      1. – 32. ataleko a), d), e) eta f) idatz-zatietan aipatutako diru-sarreren kasuan izan ezik, Ogasun Nagusiaren eskubide publikoak bilketa bidez (administrazio-prozedura) edo zuzenbideak onartutako eta kasu honetan aplika daitekeen beste edozein prozedura bidez gauzatuko dira. Bilketaren kasuan, Euskadiko Ogasun Nagusiaren Bilketa Erregelamenduan xedatutakoa bete beharko da.

      2. – Borondatez ordaintzeko epe barruan -berariaz bestelakorik xedatzen ez bada behinik behin-, autonomia-erkidegoko administrazio eta erakunde autonomiadunen organoek kudeatu beharko dute bilketa hori, nor bere administrazio-aginpideei lotuta eta arau organikoetan zehaztutako sailak zuzendu eta ikuskatuta. Exekuzioaldian, berriz, diruzaintzako aginpideak dauzkan sailak kudeatu beharko du bilketa.

      3. – Sarrera-bilketaren kudeaketa, 1. lerroaldean aipatzen den hori, foru-aldundietako zerbitzuek ere egin ahal izango dute, horretarako izenpetu beharko diren hitzarmenak direla medio eta, beti ere, hitzarmen horietan jarritako moduan. Hitzarmen horietan, gainera, indarrean den legediaren arabera Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioarenak edo erakunde autonomiadunenak diren aginpideak gauzatzeko aukera era jaso ahal izango da. Hitzarmen horiek Jaurlaritzak onartu beharko ditu eta Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu beharko dira.

      4. – Bilketa kudeatzeko lanetan, halaber, hitzarmenak izenpetu ahal izango dira erakunde publiko nahiz pribatuekin. Hitzarmen horiek izapide berberak izango dituzte, eta, erakunde publikoen kasuan, aurreko lerroaldean aipatutakoen irispide bera izan ahal izango dute.

      5. – Eskubideak ordaintzeko beharra, alegia, 1 zenbakiko lerroaldean aipatzen dena, atzeratu edo zatitu ahal izango da, beti ere erregelamendu bidez finkatutako moduan. Diruzaintza-arloko sail eskudunak ezarriko duen zenbatekotik gorako zorrak ordaintzeko atzerapen edo zatiketaren eraginkortasunak bermea jartzea eskatuko du ezinbestez, non eta ez den erregelamendu bidezko barkamena aurreikusten, edo zorduna ez den administrazio publikoetako bat edo zuzenbide publikoko erakundeetako bat. Diruzaintza-arloko sail eskudunari dagokio atzerapena edo zatiketa libreki onartzea.

      6. – Eskubide pribatuen eraginkortasunak bat egin behar du ordenamendu juridiko pribatuarekin.

         40 bis artikulua.– Exekuzio-aldiko gainordainak.

      1. Exekuzio-aldiko gainordainak aldi horren hasierarekin batera sortzen dira, behin igaroz gero ordainketarako borondatezko epea zorra kitatu gabe, eta hiru motakoak dira: gainordain exekutiboa, premiamendu- gainordain murriztua eta premiamendu-gainordain ohikoa.

         Gainordain horiek bateraezinak dira beren artean eta borondatezko epean sartu gabeko zor osoaren gain kalkulatzen dira.

      2. Gainordain exekutiboa % 5ekoa izango da, eta aplikatuko da borondatezko epean sartu gabeko zor osoa premiamendu-probidentzia jakinarazi baino lehen ordaintzen denean.

      3. Premiamendu-gainordain murriztua % 10ekoa izango da, eta aplikatuko da bai borondatezko epean sartu gabeko zorra bai gainordaina bera ondoko epeetan ordaintzen direnean:

         1. Probidentziaren jakinarazpena hilabete bakoitzaren 1aren eta 15aren artean egiten bada, jakinarazpena jasotzen den egunetik hasita hilabete horren 20ra arte, edo, egun hori balioduna ez balitz, ondorengo hurrengo egun baliodunera arte.

         2. Probidentziaren jakinarazpena hilabete bakoitzaren 16aren eta azkenekoaren artean egiten bada, jakinarazpena jasotzen den egunetik hasita hurrengo hilabetearen 5era arte, edo, egun hori balioduna ez balitz, ondorengo hurrengo egun baliodunera arte.

      4. Premiamendu-gainordain ohikoa % 20koa izango da, eta aplikatu beharrekoa izango da artikulu honetako 2 eta 3. paragrafoetan aipatutakoak gertatzen ez direnean.

      5. Premiamendu-gainordain ohikoa bateragarria da berandutze-korrituekin. Gainordain exekutiboa edo premiamendu-gainordain murriztua exijitu beharrekoak direnean, ez dira exijituko exekuzio-aldiaren hasieratik sortutako berandutze-korrituak.

      41. atala.– Zertarakoa.

      1. – Sarrera bakoitzaren araudian bestela ezartzen ez bada, sarreraren helburua izango da horren titularra den erakundearen betebeharren multzoa finantzatzea.

      2. – Helburu zehatzetarako liberalitateetatik datozen sarrerak direnean, ez da beharrezkoa izango berariazko xede-zehaztapena egitea, baldin eta unean-unean indarrean dagoen araudiari jarraiki onartu badira liberalitateak.

      42. atala.– Osotasuna.

      1. – Ogasun Nagusiaren eskubide publikoekin zerikusia duten egintzak egin ahal izateko, ezinbestekoa da legeren batek aurreikusitako kasuren batean izatea.

      2. – Ogasun Nagusiaren eskubide publikoei dagokienez eta Autonomia Erkidegoko administrazioaren nahiz bere erakunde autonomiadunen jabetza diren eskubide pribatuei dagokienez, ezinbestekoa izango da Jaurlaritzaren baimena, baldin eta transakzio judiziala edo estrajudiziala egin nahi bada eta arbitrajearen menpean jarri nahi bada.

      3. – Auzipetze Zibilari buruzko XII. idazpuruko 1. eta 8. sekzioetan, eta XIII. idazpuruko 6. sekzioan (batzuk zein besteak II. liburukoak) eta Ordainketak Eteteari buruzko 1922ko uztailaren 26ko Legean aurreikusitako lehiaketa-prozesuetan akordioak edo hitzarmenak izenpetzeko, nahikoa izango da erregelamendu bidez finkatutako organoaren baimena.

      43. atala.– Korrituak.

      1. – Euskal Autonomia Erkidegoko erakundeen jabetza diren eskubide publikoak direla-eta, erakunde publikoak ez direnek Erkidegoari zor dizkioten zenbatekoek korrituak sortuko dituzte obligazioen epe-mugatik aurrera, eta ez da beharrezkoa izango ohartaraztea, ez eta inolako errekerimendurik ere.

      2. – Arlo honetan unean-unean indarrean dagoen legeriak finkatuko du zein den ezarri beharreko berandutze-korritua.

      3. – Erakunde publikoek Euskal Autonomia Erkidegoari zor dizkioten zenbatekoei dagokienez, Estatuko araudiak berak aginduko du, non eta Erkidegoan ez dagoen berariazko araudia erakunde horiei buruz. Azken kasu horretan, Erkidegoko araudiak izango du indarra.

      44. atala.– Preskripzioa.

      1. – Euskadiko Ogasun Nagusiaren eskubideak preskribigarriak dira. Preskripzio-epeak zehazteko, bete beharrekoak izango dira eskubide horietako bakoitzari zuzen-zuzenean edo zeharka espezifikoki ezar dakizkiokeen xedapenak.

      2. – Aurreko paragrafoan aipatutako xedapen horietakorik ez badago, lau urteren buruan iraungiko dira Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioak eta bere erakunde autonomiadunek dauzkaten eskubide hauek:

         1. Izaera publikoko eskubideak aitortzeko edo bere alde likidatzeko eskubidea, eskubide hori erabili zitekeen egunetik kontatzen hasita. Aitorpen edo likidazio hori egiteko beharrezkoa baldin bada aipatutako entitateen aurrean formulatutako adierazpena, orduan preskripzio-epea ez da kontatzen hasiko harik eta formulazio hori baldintza guztiak betez egiten den arte.

         2. Aitortutako edo likidatutako izaera publikoko kredituak kobratzeko eskubidea, horien jakinarazpena eraginkorra den egunetik kontatuta edo, jakinarazpena nahitaezkoa ez bada, epemugatik kontatuta.

      3. – Nolanahi ere, eskubide publikoen preskripzio-epeak honako arrazoi hauek direla-eta eten daitezke:

         1. Edozein administrazio-ekintza dela-eta: zordunaren ezagutza formalarekin egiten bada ekintza, nahiz eta dagokion jakinarazpena akastuna izan, eta ekintzaren helburua aitortzea, kitatzea edo kobratzea bada, edo aurreko hiru horiekin zerikusia badu.

         2. Zordunak ekintzak burutzen dituenean, eta erreklamazioak edo errekurtsoak jartzen dituenean, nahiz eta legez ezarritakoak ez izan edo formulazio aldetik txarto eginda egon. Dena den, batzuek zein besteek zerikusia izan behar dute aurreko epigrafeek aipatzen dituzten eskubideekin; hala ere, bada salbuespen bat, alegia, erreklamazio edo errekurtsoen eskari nagusi eta bakarra izatea preskripzioa ontzat ematea edo aitortzea.

         3. Zordunaren edozein jarduketa dela-eta, baldin eta jarduketa horren helburua aitortzea, kitatzea edo kobratzea bada, edo aurreko hiru horiekin zerikusia badu.

      4. – Atal honetako 1. lerroaldean aipatzen den xedapenik ez badago, eskubide pribatuen preskripzioak ordenamendu juridiko pribatua izango du arau.

45. atala.– Bere gain hartzea.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoak bere gain hartuko ditu bertan sortutako legeek zuzenean ezartzen dizkioten ekonomi betebeharrak. Bere gain ere hartuko ditu ezargarri izango zaizkion beste batzuk, bai eta ordenamendu juridikoarekin bat egiten duten egitate, egintza eta negozio juridikoetatik datozenak ere.

2. – Euskal Autonomia Erkidegoan sortutako administrazio-egintzak eta erregelamendu-xedapenak baliogabeak izango dira erabat, baldin eta egintza eta xedapenon bidez gastu-konpromisoak lortu nahi badira gastu-orrian baimendutako kredituen zenbateko mugatutik gora.

46. atala.– Efektibitatea.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioaren edo erakunde autonomiadunen kontura diru-kopuruak ordaintzeko obligazioak efektiboak izateko, obligazio horiek autonomia-erkidegoaren aurrekontuak betetzetik, epai irmotik eta diruzaintzako eragiketetatik sortutakoak izan beharko dira. Dena den, epai irmoaren ondorioz sortutako obligazioak betetzeko, obligazio horiek ez baldin badaude aurrekontuan behar bezala jasota, autonomia-erkidegoko aurrekontu-errejimena arautzen duen araudian xedatutakoaz bat hornitu beharko da hutsunea.

2. – Autonomia-erkidegoko gainerako erakundeen kontura egitekoak diren ordainketa-obligazioak antolamendu juridiko pribatuan xedatutakoaz bat izango dira efektiboak.

3. – Autonomia-erkidegoko administrazioaren edo erakunde autonomiadunen kontura egiteko ordainketa-obligazioak beste aldearentzat ere obligazioak eragin dituen harreman juridikoetatik sortu baldin badira, lehenbizikoak ez dira efektibo egingo azkenengo horiek ez baldin badira beharbezala bete edo bermatu. Salbuespena izango dira epai irmoaren bidez onartutako obligazioak.

47. atala.– Preskripzioa.

1. – Lege berezietan ezarritakoa salbu, eskubide hauek lau urteren buruan iraungiko dira:

   1. Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioak eta bere erakunde autonomiadunek edozein obligazio aitortu edo likidatzeko duten eskubidea baldin eta obligazio horren aitorpena edo likidazioa eskatu ez bada horretarako baldintza guztiak betez eta justifikatzeko agiri guztiak aurkeztuz. Obligazioari dagokion zerbitzua edo prestazioa amaitzen den egunean hasiko da kontatzen epea.

   2. Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioak eta horren erakunde autonomiadunek dagoeneko aitortuta edo likidatuta dauden obligazioen ordainketa eskatzeko duten eskubidea, baldin eta ordainketa hori legezko hartzekodunek edo eskubidedunek eskatu ez badute. Obligazioaren aitorpenaren edo likidazioaren jakinarazpena eraginkor bihurtu den egunean hasiko da kontatzen epea.

2. – Lege berezietan ezartzen dena salbuetsita, preskripzioa eteteko, ordenamendu juridiko pribatuko arauek esaten dutena bete beharko da. Dena den, ez dute atal honetako 1. lerroaldeko a) idatz-zatian aipatzen den eskubidearen preskripzioa etetea eragingo ondorengoek: obligazioak aitortzeko edo kitatzeko eskatzeak, atal horretan ezartzen diren baldintzak ez badira betetzen eskaria egitean.

48. atala.– Helburua eta definizioa.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio orokorrak eta erakunde autonomiadunek kudeatu behar dituzten laguntza eta diru-laguntza publikoen errejimen orokorra arautzea da idazpuru honen helburua, beti ere atal honen beronen 5. lerroaldean esaten dena kontuan izanda.

2. – Aurreko lerroaldean aipatzen denari begira, ondorengoak izango dira laguntza edo diru-laguntza publikoak: Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio orokorrak edo erakunde autonomiadunek pertsonei edo erakunde publiko edo pribatuei doan emandako fondo publikoak, bai gizartearentzat interesgarria edo erabilgarria den jarduera aurrera eramateko edo helburu publiko bat lortzea bultzatzeko. Era berean, Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorren kontura emandako edozein laguntza-modu eta oso-osorik edo zati batean Europako Batasuneko nahiz beste administrazio batzuetako fondoekin finantziatutako laguntzak ere laguntza eta diru-laguntza publikoak izango dira.

3. – Egoera berezietan, laguntza edo diru-laguntza horiek Euskal Autonomia Erkidegoaren ondarea osatzen duten ondasunak doan besterenduz edo aldi batez erabiltzeko utziz emango dira. Bide horiek erabiltzeko, Euskadiko ondareari buruzko legerian aurreikusten diren jardunbide bereziak jarraitu beharko dira. Dena den, ondareari buruzko legerian arautu gabe dagoen kasuetarako, lege honetan aipatzen diren arauak bete beharko dira zuzenean.

4. – Europako Batasuneko arauetan (edo autonomia-erkidegokoetan, Europakoak garatzeko edo egokitzeko baldin badira) laguntzak eta diru-laguntzak emateko jardunbideetan ezarritakoaren ordezkoa izango da lege honetan xedatutakoa, beste administrazio bati baldin badagokio oinarrizko erregulazioa edo laguntza ematea eta laguntza hori zenbatekoa izango den administrazioari lege mailako aginduren batek agintzen baldin badio.

5. – Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorren bidez finantziatuta dauden baltzu publiko, zuzenbide pribatuko erakunde publiko eta gainerako erakundeek, beren ezaugarri edo forma juridikoa edozein izanik ere, diru-laguntzaren bat eman behar dutenean, publizitate, konkurrentzia eta objektibitatearen printzipioak beteko dituzte, idazpuru honetan aipatzen diren moduan.

   Euskal Autonomia Erkidegoko erakunde mailako administrazioa osatzen duten baltzu publikoek eta zuzenbide pribatuko erakunde publikoek, beren ezaugarri juridikoekin bateragarria den neurrian, 49. ataleko 3, 10, 11 eta 12. lerroaldeetan xedatutakoa, 50. ataleko 1, 2, eta 3. lerroaldeetan xedatutakoa, 51. ataleko 1. lerroaldean eta 53. ataleko 1. eta 2. lerroaldeetan xedatutakoa ezarri beharko dute. Laguntzak arautzen dituzten oinarriak onartzea eta laguntza horiek ematea horretarako eskumena duten organoen eginkizuna izango da (erakundearen estatutu sozialean edo sorrerako arauan esaten dena kontuan izanda) eta aipatutako oinarri horiek Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkariaren bidez zabalduko direla bermatuko da.

6. – Idazpuru honetan xedatutakoa, 50. atalean aurreikusten dena alde batera utzita, ez zaie aplikatuko Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoak emango dituen abal eta beste berme batzuei, horiek beren araudi berezia izango dutelako.

   Gorago esandakoa hala izanik ere, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio orokorrak eta erakunde autonomiadunek bermeak erabiltzen baldin badituzte sustapeneko tresna moduan, 49. ataleko 1. lerroaldean finkatu diren printzipioak bete beharko dituzte, baldin eta printzipio horiek bideragarriak baldin badira eman behar diren bermeek dituzten ezaugarriekin.

49. atala.– Diru-laguntzak emateko printzipioak eta mugak.

1. – Idazpuru honetan aipatzen diren diru-laguntzak eta laguntzak emateko, publizitate, konkurrentzia eta objektibitatearen printzipioak bete beharko dira, eta baita idazpuru honetan bertan aipatzen diren jardunbideak eta irizpideak jarraitu ere.

2. – Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu beharko dira jarraitu beharreko arauak, laguntzen eta diru-laguntzen deialdiak eta, hala gertatzen denean, baita eman edo ez erabakitzeko proposamena egingo duen organoa nortzuk osatuko duten ere. Gainera, interesatuentzat garrantzia izango duten ekintzak ere argitaratu egingo dira, modu orokorrean eragiten baldin badiete.

   Kasuan kasuko laguntzak eta diru-laguntzak arautzen dituzten arauek besterik esaten ez badute behintzat, laguntzak emateari edo ukatzeari buruzko erabakiak eta horietan egindako aldaketak Euskal Herriko Agintzaritzaren Aldizkarian argitaratu beharko dira, ekonomia-kontroleko eskumenak dituen sailak ezarriko duen moduan. Laguntzak edo diru-laguntzak eman direla ez da derrigorrez argitaratu beharko horiek ematea eta zenbat eman lege mailako arauren batek agintzen baldin badio administrazioari, edo onuradun askori eragiten bazaio horrekin edo emandako diru-laguntzak arau bidez zehaztuko den kopuru jakin bat baino txikiagoak baldin badira. Azken kasu horretan, arauek beste era bateko jardunbideren bat erabili ahal izatea aurreikusi beharko dute, kasuko ezaugarri bereziak, zenbatekoa eta kopurua kontuan izanda, laguntza horien onuradunen publizitatea ziurtatu ahal izateko, kasuan kasuko kudeaketa-unitateetan.

3. – Laguntzak eta diru-laguntzak emateko, kasuan kasuko arauek esaten dutena hartuko da kontuan. Dena den, jartzen diren baldintzak betetzen dituzten guztiek askatasunez parte hartzeko aukera dutela ziurtatu beharko dute arau horiek, eta gainera, berdintasunez parte hartzea ere erraztu beharko da.

4. – Administrazioak diru-laguntzak emateak fondo publikoak banatzea dakar, eta jarduera horretan ustezko onuradunek ezagutu egin beharko dute, aldez aurretik, zeintzuk diren erabiliko diren baremoak, parametroak etairizpide objektiboak.

5. – Euskal Autonomia Erkidegoak ekitaldi ekonomiko bakoitzean indarrean izango dituen aurrekontu orokorrak zehaztuta daudenean, programei diru-laguntzak eman edo ez erabakitzeko arauak eguneratu, berrikusi edo, hala behar badu, ezarri egin beharko dira. Zehaztugabeko indarraldia eman zitzaien diru-laguntzen kasuan, dagokien deialdia egin beharko da.

6. – Aurreko lerroaldeetan esaten dena ez da ezarri beharko Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorretan izendatuta ageri diren diru-laguntzen kasuan. Lege honi dagokionez, halakotzat hartuko dira ondorengo ezaugarriak dituztenak: Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorretan gehienezko kopurua kontsignatuta izatea, eta onuradunak zehazki mugatuta egotea, modu bakarrean eta baztertzailean.

7. – Laguntzak edo diru-laguntzak zuzenean ematea Eusko Jaurlaritzaren eginkizuna izango da, interesa duen saileko sailburuak proposamena egin eta gero. Zuzenean emandako diru-laguntza horiekin ez da beteko aurreko lerroaldeetan xedatutakoa, baina salbuespenetan baino ez dira emango. Hori horrela izanik, arrazoitutako justifikazio bidez eta txosten baten bidez, interes publikoko, gizarteko, ekonomiako edo giza arloko zein arrazoi dauden erakutsi beharko da, eta baita deialdia xedapen orokor baten bidez egiterik ez dagoela erakutsi ere.

8. – Kasuan kasuko ekitaldi ekonomikoa amaitzean, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio orokorreko sailek eta erakunde autonomiadunek diru-laguntza jasota aurrera eraman diren programak aztetuko dituzte, emaitzak zenbatekoak izan diren ikusteko, gizartean zenbateko eragina izan duten eta zenbateraino diren erabilgarriak jakiteko eta dena delako programa mantendu edo bertan behera utzi behar den erabakitzeko. Egingo den ebaluaketa horren berri kontrol ekonomikoaren arloko eskumenak dituen sailari emango zaio.

9. – Sei hilean behin, Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu gabe eman diren diru-laguntzen berri emango dio Jaurlaritzak Eusko Legebiltzarreko Ekonomia, Ogasun eta Aurrekontuen Batzordeari, eta baita atal honetako 7. lerroaldean aurreikusitakoaz bat eman diren diru-laguntzen berri ere. Era berean, Legebiltzarreko batzorde horretara bidaliko ditu laguntzak jaso dituzten programei buruz egindako ebaluaketak, hain zuzen ere aurreko lerroaldean esaten dena betez egindako ebaluaketak.

10. – Diru-laguntzen zenbatekoa, bakarka hartuta edo beste administrazio edo erakunde publiko nahiz pribatuek emandako diru-laguntza edo laguntzak batuta, edo helburu bera lortzeko diren beste sarrera edo baliabide batzuk ere batuta (azken hori arauetan hala zehazten baldin bada), ez da inoiz ere onuradunak aurrera eraman nahi duen jardueraren kostua baino edo hasieran jarri zen helburuaren kostua baino handiagoa izango.

11. – Diru-laguntza ordaintzeko, aldez aurretik diru-laguntzarekin lortu nahi zen helburua bete dela erakutsi beharko da.

    Aurreko hori hala izanik ere, diru-laguntzaren ezaugarriak direla eta justifikatzen baldin bada, konturako ordainketak egin ahal izango dira. Konturako ordainketak egitearen bidez, zatikako ordainketak egin ahal izango dira, diru-laguntza jaso duten ekintzek aurrera daramaten erritmoaren arabera ordaintzeko. Aurkezten den justifikazioan ageri den kopurua ordainduko da zatikako ordainketa horretan.

    Salbuespenetan, kopuru batzuk aurreratuta ordaindu ahal izango dira, hau da, justifikazioa aurkeztu baino lehen ere ordaindu ahal izango dira, finantziazio hori beharrezkoa baldin bada diru-laguntzaren helburu diren jarduerak aurrera eramateko.

12. – Diru-laguntza emateko kontuan izandako edozein baldintza aldatu egiten bada, eta edozein kasutan, beste administrazio batzuen edo erakunde publiko edo pribatuen diru-laguntzak eskuratu baldin badira lehia bidez, edo, bestela, helburu bera aurrera eramateko bestelako diru-sarrera edo baliabideak lortu badira, laguntza ematea ekarri duen erabakia aldatu egin ahal izango da, beti ere diru-laguntzaren arauak onuradun izateko ezartzen dituen gutxieneko baldintzak bete egiten baldin badira. Egoera horren berri jasota egon beharko da diru-laguntzei buruzko arauetan.

50. atala.– Diru-laguntza eta laguntza publikoen onuradunak.

1. – Laguntza edo diru-laguntza ematea eragin zuen jarduera burutuko duen pertsona edo, era berean, ematea bera legitimatzeko egoeran dagoen pertsona izango da laguntza edo diru-laguntzen onuraduna.

2. – Onuradunak betebehar hauek izango ditu:

   1. Jaurduera aurrera eramatea edo diru-laguntza ematea bidezko egiten duen egoeran egotea.

   2. Diru-laguntza eman duen erakundearen aurrean justifikatzea emate hori eragin duten edo laguntzaz baliatzea eragin duten baldintzak betetzen direla eta jarduera bera aurrera eramango dela.

   3. Laguntza eman duen erakundeak egingo dituen konprobazioen menpe eta Ekonomi Kontroleko Bulegoak burutuko duen ikuskaritzaren menpe egotea, Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorren kontura eskuratu diren laguntza edo diru-laguntzei dagokienez. Era berean, Herri Kontuen Euskal Epaitegiaren araudi bereziko neurrien menpe ere egon beharko du.

   4. Beste edozein administrazio, erakunde publiko edo pribatuk helburu bererako emandako diru-laguntzak, laguntzak, dirua edo baliabideak eskuratuz gero, horren berri ematea hasierako laguntza eman duen erakundeari.

   5. Laguntza ematerakoan kontuan izan zen dena delako egoera objektibo edo subjektiboa aldatu egin baldin bada, horren berri ematea laguntza eman duen erakundeari.

3. – Ekonomi kontroleko eskumenak dituen sailak erabakiko du diru-laguntzak jaso dituzten zein programetan izango den beharrezkoa zerga arloko eta gizarte segurantzarekiko obligazioak beteta daudela erakustea onuradunek, laguntza eman eta ordaindu ahal izateko. Era berean, sail horrek erabakiko du aurrekoa zein agiriren bidez egiaztatuko den.

4. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio orokorrak edo erakunde autonomiadunek ezaugarri bereko beste laguntza edo diru-laguntzaren batzuk eman izana dela-eta horiek itzultzeko edo zigortzeko prozesuren bat oraindik ere izapidetzen ari bada, prozesu hori amaitu egin beharko da onuradunei diru-laguntzak edo laguntzak eman eta ordaindu ahal izateko.

5. Titulu honetan erregulatutako diru-laguntzen eta bestelako laguntzen deialdietara ezin izango dira aurkeztu, kasuan kasuko zigorrak ezarritako epean, sexuaren ziozko bereizkeria egiteagatik zigor administratibo edo penala jasotako persona fisikoak edo juridikoak, ez eta Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako Legea dela bide debeku horrekin zigortutakoak ere.

51. atala.– Laguntzak emateko arauak, eskumenak eta jardunbidea.

1. – Laguntzak edo diru-laguntzak emateko arauetan, gutxienez ondoren aipatzen direnak adierazi beharko dira:

   1. Laguntza edo diru-laguntzaren helburua zein den zehatz definitu beharko da.

   2. Laguntza edo diru-laguntza eskuratzeko, onuradunek zein baldintza bete beharko dituzten zehaztuko da; baita baldintza horiek nola egiaztatu behar diren eta zein eperen barruan. Kasu guztietan, eskumena duen organoak egiaztatutako premia handiko egoeretan edo arau-konkurrentzia dagoenetan salbu, eskabideak aurkezteko epea araua argitaratzen denetik hilabetekoa izango da, gutxienez.

   3. Laguntza edo diru-laguntza esleitzeko eta, hala behar badu, baita neurtzeko ere, irizpide objektiboak zehaztu beharko dira. Laguntzaren edo diru-laguntzaren helburua den gaian hizkuntzaren erabilerak zerikusia baldin badu, edo azaroaren 24ko 10/1982 Legearen (Euskararen Erabilera Arauzkotzeko Oinarrizkoa) 25, 26 eta 27. ataletan aipatzen diren jarduera-eremuetakoak baldin badira gai horiek, hizkuntza-gaitasuna kontuan eduki beharko da esleipena egiteko irizpide objektiboen artean.

      Halaber, eta legez ezarritakoaren arabera bidezkoa dela ikusten baldin bada, laguntza edo diru-laguntza esleitzeko irizpide objektiboen artean zera txertatu behar da: proiektuan genero-ikuspegia integratu beharra, bai eta eskaera egiten duen pertsonak edo erakundeak emakumeen eta gizonen berdintasuna lortzeko politiken edo jarduketen garapenean izan duen ibilbidea ere.

   4. Laguntza edo diru-laguntzaren banan-banako zenbatekoa zein den zehaztu beharko da, edo bestela, hori zehazteko irizpideak zeintzuk diren adierazi. Hala behar badu, laguntza edo diru-laguntzan gehienez zenbat diru erabiliko den ere adieraziko da.

   5. Beste laguntza, diru-laguntza, diru-sarrera edo baliabiderik eskuratzeko aukerarik dagoen edo ez adierazi beharko da. Bestelakorik eskuratzeko aukera egon daitekeela onartzen baldin bada, gehiegizko finantziazioa saihesteko irizpideak eta mugak jarri beharko dira nahitaez.

   6. Laguntza edo diru-laguntza kudeatzeko eta eman edo ez erabakitzeko eskumena zein organok duen esan beharko da. Baita erabakia noiz emango den, eta erabakitakoa jendeari behar bezala jakinaraziko zaiola bermatzeko zein bide jarraituko den.

   7. Eskuratutako laguntza edo diru-laguntza onuraduna hasieran jarritako helbururako erabiltzen ari dela noiz eta nola egiaztatu esan beharko da.

   8. Konturako ordainketak eta aldez aurretiko ordainketak egiteko aukera dagoen edo ez, noiz egin behar diren eta nola egin behar diren zehaztu beharko da; salbuespeneko kasuetan aldez aurretiko ordainketan egiteko aukera eskaintzen baldin bada, edo konturako ordainketen kasuan ere bai, onuradunek zein berme jarri beharko duten ere esan beharko da. Horrekin batera, interes publikoen alde jarri beharreko gainerako bermeak zeintzuk diren ere zehaztu beharko da.

      49. ataleko 12. lerroaldean esaten denaz bat banatutako diru-laguntzen kasuan, diru-laguntza horiek aldatu edo berrikusteko aukera egongo da, berariaz aurreikusitako kasuetan.

   9. Laguntza edo diru-laguntza emateko jarri ziren baldintzak ez baldin badira betetzen, eskuratutako fondoak itzuli egin beharko dira.

   10. Laguntzak zertan erabili diren kontrolatzeko asmotan ari direnean, Ekonomi Kontroleko Bulegoak edo Herri Kontuen Euskal Epaitegiak eskatzen dioten informazio guztia eman beharko die onuradunak.

   11. Beharrezkoa denean, 52. atalean aipatzen diren pertsona juridikoek zer nolako kaudimena eta eraginkortasuna izan beharko duten zehaztu beharko da.

   13. Baldintzak betetzen ez direnetarako, dirua nola itzuli zehaztuko da; itzultzeko modukoak diren laguntzen kasuan, itzultzeko jardunbidea finkatuko da, eta baita laguntza hori erabat edo zati batean kentzeko egoerak ere.

   14. Epearen barruan erabakirik ez hartzeak zer adierazten duen, arauaren aurka zein errekurtso aurkez daitezkeen (administrazioko edo justiziako organoa zehaztuta), errekurtsoak aurkezteko zein epe egongo den eta ezartzekoa den araudi orokorrean eskatzen diren gainerako baldintzak ere zehaztu beharko dira.

2. – Gobernua, sailburuak eta erakunde autonomiadunen lehendakari eta zuzendariak dira arauak onartu eta bakoitzak bere esparruko laguntzak eta diru-laguntzak emateko eskumena duten organoak. Laguntza edo diru-laguntzei buruzko arauetan, eskumena duten erakundeek beste organo batzuen esku utzi ahal izango dute nori eman erabakitzeko eskumena, egitura organikoa ezartzen duten arauen bidez.

3. – Laguntzak edo diru-laguntzak emateari buruzko arauak onartzea gobernuaren eginkizuna den kasuetan, emate horrek kasuan kasuko gastua onartzea ere izango du ondorioen artean.

4. – Laguntzak eta diru-laguntzak emateko jardunbide orokorra lehiaketa izango da. Lege honetan aipatzen diren egoeretarako, lehiaketa aipatzean, laguntzak edo diru-laguntzak emateko, aurkeztutako eskabide guztiak alderatu egingo direla esan nahi da, eskariak hurrenkera jakin batean jartzeko, aldez aurretik arauetan balorazioa egiteko ezarritako irizpideak jarraituz. Horrela, irizpideen arabera balorazio handiena lortu duten eskabideei bakarrik emango zaie laguntza. Kasu horretan, laguntza emateko proposamena hori erabakitzeko eskumena duen organoari egingo dio kide anitzeko beste organo batek. Kide anitzeko organo hori nola osatuta egongo den laguntzaren edo diru-laguntzaren ezaugarriak arautuko dituen arauan egongo da jasota.

5. – Diru-laguntzaren helburuak eta ezaugarriak kontuan izanda ez bada erabiltzen lehiaketaren sistema, arauetan berariaz esan beharko da diru-laguntza eskuratu nahi duen dena delako programarako fondo publikoak mugatuak izango direla, eta fondo horiek amaitzearen ondorioak zeintzuk diren ere zehaztu beharko da. Dena den, fondoak amaitzen direnean, egoera horren berri jendaurrean adierazi beharko da, beste laguntzarik eman ez dadin.

6. – Dena den, gorago esandakoaren kaltetan izan gabe eta laguntzaren edo diru-laguntzaren ezaugarriek aukera ematen dutenean, eskumena duen organoak laguntza edo diru-laguntzendako zegoen gehienezko zenbateko osoa diru-laguntzen onuradun guztien artean banatzea erabaki ahal izango du, arauetan aukera hori aurreikusita dagoen kasu guztietan.

7. – Laguntza edo diru-laguntza emateko agirian, ondorengoak adierazi beharko dira: laguntzaren helburua zein den, zenbatekoa den laguntza, nola eta zenbat zatitan ordainduko den, gastua egiten ari dela nola egiaztatuko den, zein xedapenetan oinarrituta eman den laguntza, eta laguntza edo diru-laguntzari buruzko arauan eta ezartzekoa den araudi orokorrean aipatzen diren gainerako baldintzak.

8. – Laguntza edo diru-laguntzen onuradunek zein berme-sistema orokor bete beharko duten finkatuko du gobernuak erregelamendu bidez. Berme horiek beharbada aldez aurretik egingo diren ordainketei aurre egiteko edo dena delako laguntza edo diru-laguntzaren helburua ez betetzeko arriskuari aurre egiteko izango dira. Horrekin batera, erakunde laguntzaileek (52. atalean aipatzen dira) zein baldintza, errejimen eta betebehar izango duten eta diru-laguntzak eta laguntzak itzultzeko jardunbide orokorra zein izango den ere zehaztuko du gobernuak.

52. atala.– Dirulaguntzak kudeatzeko erakunde laguntzaileak.

1. – Laguntzen edo dirulaguntzen arauetan hala jasotzen bada, erakunde laguntzaile batek kudeatu eta ordaindu ahal izango ditu laguntza edo dirulaguntza publikoak.

   Ondorio horietarako, honako hauek hartu ahal izango dira erakunde laguntzailetzat: zuzenbide publikoko erakundeak eta zuzenbide publikoko erakundeek eratutako fundazioak, bai eta finkatuko diren kaudimen eta eraginkortasun-baldintzak betetzen dituzten pertsona juridikoak ere.

   Dirulaguntzarekin edo laguntzarekin zerikusia duten ondorio guztietarako, erakunde laguntzaileak organo emailearen izenean eta kontura jardungo du, eta kudeatuko duen dirulaguntza edo laguntza ez da erakundearen ondaretzat hartuko. Onuradunak erakunde emailearekiko dituen betebeharrak, hain zuzen ere, lege honen 50. atalean jasotakoak, erakunde laguntzailearekiko betebeharrak dira.

2. – Hona hemen erakunde laguntzaileen betebeharren oinarrizko errejimena:

   1. Hala ezarrita dagoenean, onuradunei ematea jasotako fondoak, beti ere dirulaguntzaren edo laguntzaren arauetan aurreikusitako irizpideekin bat.

   2. Dirulaguntza emateko funtsezko baldintzak edo beharkizunak bete direla eta eraginkorrak direla egiaztatzea, hala badagokio.

   3. Erakunde emaileari zuritzea nola banatu diren xede horrekin jasotako fondoak, eta, hala badagokio, erakunde emaileari eskuratzea onuradunek aurkeztutako frogagiriak.

   4. Erakunde emaileak, Ekonomi Kontrolerako Bulegoak eta Herri Kontuen Euskal Epaitegiak fondoen kudeaketari buruz egingo dizkieten egiaztatze-jarduketak onartu beharko dituzte.

3. – Baldin eta dirulaguntzak eta laguntzak kudeatzearren beharrezko bada Euskal Autonomia Erkidegoko erakunde-administrazioko erakundeen lankidetza, administrazio horretako zuzenbide publikoko erakundeena, edo lurralde historikoetako foru-organoena eta toki-erakundeena, orduan, lankidetza-errejimena ezarriko da, bai arau espezifiko modura, bai hitzarmenen bidez. Erakundeek edo organoek, nolanahi ere, bete beharko dituzte atal honetako 2. lerroaldean erakunde laguntzaileentzat aurreikusitako betebeharrak.

53. atala.– Dirulaguntza eta laguntza publikoak itzultzea.

1. – Ondoren zehazten diren kasuetan, ezin izango da laguntzaren edo dirulaguntzaren ordainketa galdatu, eta aurretik zerbait ordaindu bazaie, bidezkoa izango da, batetik, jasotako zenbatekoak itzularaztea, eta, bestetik, laguntza edo dirulaguntza ordaindu zenetik aurrera sortuko ziren legezko korrituak galdatzea. Hona hemen kasuok:

   1. Gastuak zuritzeko beharkizuna ez betetzea.

   2. Laguntza edo dirulaguntza lortzea, horretarako eskatzen diren baldintzak izan gabe.

   3. Laguntzak edo dirulaguntzak emate-erabakian zuen helburua ez betetzea.

   4. Laguntzaren edo dirulaguntzaren emate-erabakian ezarritako baldintzak ez betetzea.

   5. Lege honetan ezarritako kontrol-jarduketak oztopatzea edo uko egitea.

   6. Laguntza edo dirulaguntza bakoitzaren arau espezifikoetan aurreikusitako gainerako kasuak.

2. – Lege honen 49. ataleko 12. lerroaldean jasotzen den kasuan, halaber, bidezko izango da diruz lagundutako jarduera-kostuaren gainetik lortutako gaindikina itzularaztea.

3. – Itzuli beharreko zenbatekoak zuzenbide publikoko dirusarreratzat hartuko dira, eta ezarriko zaien erantzukizun-errejimena lege honetako 64. atalean jasotakoa da.

4. – Erakunde emaileari dagokio itzulketa-jardunbidea ebaztea, hasierako erabakia ezeztatzea eta, hala badagokio, jasotako zenbatekoaren itzulketa galdatzea. Dena dela, dirulaguntzak edo laguntzak itzultzeko jardunbide orokorrean, alegia, 51. ataleko 8. lerroaldean jasotzen den horretan, aukera egongo da erakunde emailea ez den beste erakunde batek itzultze-espedientea hasi eta izapidatzeko; espedientea ebaztea, berriz, erakunde emaileari dagokio beti.

5. – Ikuskatze edo kontrol-lanetan antzematen bada laguntza edo dirulaguntza ez dela zuzen lortu eta erabili, edo jasotako laguntza edo dirulaguntzaren helburua ez dela aurkeztutakoa, orduantxe, ikuskatze-lanok egiteko ardura dutenek atxiki ahal izango dituzte fakturak, agiri baliokideak nahiz ordezkoak eta eragiketa susmagarriei buruzko beste edozein agiri.

54. atala.– Eskubideak egikaritu ezina.

1. – Euskadiko Ogasun Nagusiaren eskubideak, baldin eta Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioarenak edo haren erakunde autonomiadunenak badira, ezin izango dira egikaritu edo bahitu, ez administrazio bidez, ez jurisdikzio bidez.

2. – Euskadiko Ogasun Nagusiaren gainerako eskubideek aurreko epigrafean xedatutakoa izango dute arau, beti ere legeren batek hala ezarri badu.

55. atala.– Egintzak eta kontratuak desegitea.

1. – Euskadiko Ogasun Nagusia kaltetzen duten egintzak eta kontratuak desegingarriak dira.

2. – Aurreko lerroaldean xedatutakoa ezarrita ere, bidezkoak diren bestelako egintzak edo errekurtsoak ere ezar daitezke.

56. atala.– Lehentasun-eskubidea.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioak eta bere erakunde autonomiadunek, beren eskubideen eraginkortasunari dagokionez, izango duten lehentasun-eskubidea, eta ordenamendu juridikoak Estatuko administraziorako eta beren erakunde autonomiadunetarako ezarritakoa berbera izango da, non eta ez duten azken erakunde hauekin batera jarduten; azken honetan, kasuan kasuko arau espezifikoak ezarriko dira.

2. – Lurralde historikoen jabetza diren tributu-kredituek, hain zuzen ere, itunpeko zergei dagozkienek, lehentasuna izango dute Autonomia Erkidegoko administrazioaren eta bere erakunde autonomiadunen eskubideekiko.

57. atala.– Eskubideak aseguratzea.

1. – Zordunaren ekonomi edo finantza-egoera larriaren ondorioz, baldin eta Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioak edo bere erakunde autonomiadunek Ogasun Nagusian dituzten eskubideak galdu, urritu, demeritatu edo eraginkorra ez izateko arriskua gertatzeko pisuzko zantzuak badaude, erakunde horiek, eskubideon edukia eta eraginkortasuna bermatzeko, zordunaren ondasun eta eskubideekiko berme-eskubide errealak eratu ahal izango dituzte, edo eta zordunari ezarri bestelako ekonomi bermeak emateko beharra.

2. – Administrazio-jardunbidearen arabera hartuko eta betearaziko dira aipatutako neurriak. Jardunbideak bi aldi izango ditu:

   1. Behin-behineko aseguratze-aldia.

   2. Behin betiko aseguratze-aldia.

3. – Behin-behineko aseguratze-aldian, 1. lerroaldean zehaztutako erakundeek honako ekintza hauek egingo dituzte:

   1. Jardunbidera sartuko dituzte, batetik, arrisku-zantzuak era ditzaketen egitate eta zuzenbide-osagaiak, eta, bestetik, hala badagokio, hartutako egiaztatze-neurriak.

   2. Hala dagokionean, dauden arrisku-zantzuei egokituriko neurriak hartu beharko dituzte behin-behinekotasunez.

   3. Hartutako neurriak betearazi beharko dituzte; neurrion barruan sartuko da, hala dagokionean, berme-eskubideen inskripzioa kasuan kasuko erregistroetan.

4. – Behin betiko aseguratze-aldian, 1. lerroaldean zehaztutako erakundeek honako ekintza hauek egingo dituzte:

   1. Hartutako behin-behineko neurriak jakinarazi beharko dizkiote zordunari.

   2. Administrazio-jardunbidearen arauei jarraiki bidezkoak diren probak egin beharko dituzte.

   3. Zordunari entzun behar diote.

   4. Txosten juridikoa egin behar dute.

   5. Hala dagokionean, dauden arrisku-zantzuei egokituriko neurriak hartu beharko dituzte behin betikotasunez; behin betikotasunez hartutako neurri horiek eta aurretik hartutako behin-behinekoak berdinak edo ezberdinak izan daitezke.

5. – Nolanahi ere, behin-behineko neurriak hartzen direnetik bi hileko epean indarrik gabe geratuko dira, eta, gainera, ez da horri buruzko inolako aitorpenik egin beharko.

6. – Behin betiko neurriak hartzean zehazten den epean zehar izango dute eraginkortsuna neurriek. Nolanahi ere, epearen iraupena mugatua izango da: gehienez ere eskubideen edukia eta eraginkortasuna bermatzeko behar den bestekoa.

7. – Aurreko lerroaldean xedatutakoa ezarrita ere, bestelako aseguratze-neurriak ere har daitezke, beti ere neurriok ordenamendu juridikoan aurreikusita badaude.

58. atala.– Eskubideak erabili edo zaintzeagatiko fidantzak eta aseguruak.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko erakundeetan diharduten langileek, eta pertsona fisiko nahiz juridiko publiko nahiz pribatuek, baldin eta erkidegoaren eskubide publikoak erabili edo zaintzen badituzte, fidantza ipini beharko dute erregelamendu bidez zehaztuko den kasu, zenbateko eta moduan.

2. – Autonomia Erkidegoak aseguru-kontratuak egin ahal izango ditu bere erakundeenak diren eskubide publiko nahiz pribatuak inoiz galdu edo lapurtzeko arriskuaz babesteko.

59. atala.– Eragindako kalte eta galeren ordainak.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoan diharduten agintariek, funtzionarioek eta gainerako langileek dagozkien kalte-ordainak ordaindu beharko dituzte, baldin eta Euskadiko Ogasun Nagusiaren araudien aurka dagoen egintzaren bat edo ez-egiteren bat burutzeagatik kalteak edo galerak eragiten badizkiote ogasunari, eta tartean doloa, errua edo axolagabekeria larria izan bada.

2. – Halaber, Euskal Autonomia Erkidegoaren fondoetatik datorren edozein dirulaguntzaren edo laguntzaren titularrak diren pertsona fisikoek edo juridiko partikularrek, edo zeinnahi arrazoi dela-eta fondo publikoak zaindu, kudeatu edo administratzen dituztenek kalte-ordainak ordaindu beharko dituzte, baldin eta Euskadiko Ogasun Nagusiarekiko beren harremanak ezartzen dituzten arauen aurkako egintzaren bat edo ez-egiteren bat burutzeagatik kalteak edo galerak eragiten badizkiote ogasunari, eta tartean doloa, errua edo axolagabekeria larria izan bada.

3. – Barneko ekonomi kontroleko eginkizunak dituztenek, diruzainek eta ordainketak agintzeko ardura dutenek kalte-ordainak ordaintzeko beharra dute, baina kasu honetan bakarrik: Euskadiko Ogasun Nagusiari kalteak eta galerak eragiten dizkioten egintzak edo xedapenak bidezkoak edo legezkoak diren aztertzeko espedientean, doloa, errua edo axolagabekeria larria erabiliz, zaindu egin ez badute beren jarduna.

4. – Kalte-ordainak ordaintzeko behar hori, alegia, aurreko lerroaldeetakoa, ezarrita ere, bestelako erantzukizunak ere eska dakizkieke, besteak beste, diziplina-erantzukizunak edo erantzukizun penalak, edo eta bidezkoak diren zigorrak ezarri ere.

5. – Erantzule bat baino gehiago dauden kasuetan, erantzukizuna mankomunatua izango da, dolorik ez badago; doloa egonez gero, berriz, solidarioa izango da.

60. atala.– Portaeren sailkapena.

    Ondoko egintzak edo ez-egiteak direla-eta, kalte-ordainak ordaindu beharko zaizkio Euskadiko Ogasun Nagusiari. Hona egintzok eta ez-egiteok:

    1. Euskadiko Ogasun Nagusiaren fondoetan zorpekoak egitea edo fondoak bidegabe erabiltzea.

    2. Ekonomi eskubideak kudeatzeko, kitatzeko, ikuskatzeko, biltzeko eta Euskadiko Diruzaintza Nagusian sartzeko arauak bete gabe, administratzea Euskadiko Ogasun Nagusiaren ekonomi eskubideak.

    3. Krediturik gabe edo nahikoa krediturik gabe edo aurrekontu-diziplinako indarreko arauak hautsiz, gastuak baimentzea, konprometitzea, eta ordainketak agintzea.

    4. Obligazioak kitatzean edo agindutako eginkizunen araberako agiriak egitean, behar ez diren ordainketak egitea.

    5. Arauek behartutako kontu-errendapena ez egitea, edo berandu egitea, edo akats larriekin egitea.

    6. Jasotako fondoak zertan gastatu diren ez zuritzea, batez ere Euskadiko Aurrekontu Errejimenari buruzko legeriak aipatzen dituen behin-behineko igorpenen arabera jasotako fondoak direnean.

    7. Euskadiko Ogasun Nagusiko administrazioa eta kontabilitatea arautzen dituzten xedapenak betetzen ez dituen edozein egintza edo ez-egite.

61. atala.– Administrazio-espedientea.

    Arlo honetako ekonomi kontroleko kanpo-organo edo organoen eskumenen kalterik gabe, 60. ataleko b)-tik g)-ra bitarteko idatz-zatietatik ondorioztatzen den erantzukizuna administrazio-espedientearen bidez ezarriko da; espedientearen izapidegilea Ekonomi Kontrolerako Bulegoa izango da. Baldin eta ustezko erantzuleak agintari-izaera badu, Jaurlaritza bera izango da espedientea abiarazi eta ebatziko duena; gainerako kasuetan, berriz, ogasun eta finantzetako eskumenak dituen sailburuak egingo du.

    Interesdunak entzundakoan, izapidatutako espedientea amaitutzat jotzen duen ebazpenak behar den erabakia agertuko du Euskadiko Ogasun Nagusiari eragindako kalte eta galerei buruz. Erantzuleei, halaber, ezarriko die zenbateko kalte-ordainak eta nolako epeetan ordaindu behar dizkioten Ogasun Nagusiari, beti ere erregelamendu bidez ezarriko den jardunbidearen arabera.

62. atala.– Arau-hausteen errejimena.

1. – Ondoko zerrendako portaerak, edozein erru-mota izanik ere, laguntza eta dirulaguntza publikoen arloko arau-hausteak dira. Hona portaerok:

1. – Onuradunei dagokienez.

   1. Laguntza emateko eskatzen diren baldintzak gezurtatuz nahiz ematea galaraziko edo mugatuko zuten baldintzak izkutatuz, laguntza edo dirulaguntza lortzea.

   2. Jasotako zenbatekoak edo ondasunak, guztiz edo zatiz, ez erabiltzea laguntza edo dirulaguntzak emate-erabakian zuen helbururako, beti ere aurretiazko errekerimendurik izan gabe itzuli ez bada.

   3. Laguntza edo dirulaguntza ematearen ondorioz onuradunak bete beharko lituzkeen beharkizunak ez betetzea, beti ere onuradunari egotzi ahal zaizkion arrazoiak izan badira.

   4. Organo emaileak, erakunde laguntzaileak (hala badagokio), eta Ekonomi Kontrolerako Bulegoak egin beharreko egiaztatze eta kontrol-jarduketak ukatu edo oztopatzea.

   5. Organo emaileari edo, hala badagokio, erakunde laguntzaileari ez jakinaraztea helburu berbererako laguntzak, dirulaguntzak, dirusarrerak edo baliabideak lortu izana, edozein dela ere administrazio edo erakunde (publikoa edo pribatua) emailea; halaber, ez jakinaraztea dirulaguntza emateko funtsezkoa izan den edozein inguruabarren aldaketa.

   6. Jasotako fondoak edo ondasunak zertan erabili diren ez zuritzea.

   7. Organo emaileari edo, hala badagokio, erakunde laguntzaileari ez frogatzea laguntza edo dirulaguntza emateko erabakian ezarritako betebeharrak bete direla.

2. – Erakunde laguntzaileei dagokienez:

   1. Nahiz eta ezarrita egon, laguntzako edo dirulaguntzako arauetan edo, hala badagokio, 52. ataleko garapen-arauetan aurreikusitako irizpideak aintzat hartu gabe, onuradunei ordaintzea jasotako fondoak.

   2. Organo emaileak jaso diren fondoen kudeaketari buruz egin beharreko egiaztatze-jarduketak, eta Ekonomi Kontrolerako Bulegoak egin beharreko kontrol-lanak ukatu edo oztopatzea.

   3. Laguntzaren edo dirulaguntzaren onartze-erabakian funtsezkoak diren baldintzak bete direla eta eraginkorrak direla ez frogatzea.

   4. Organo emaileari ez zuritzea jasotako fondoen erabilera, edo onuradunek aurkeztutako zuritze-agiriak ez entregatzea.

      2. – Atalburu honetan jasotako administraziozko arau-hausteak oso larriak, larriak eta arinak izan daitezke.

      1. – Honako hauek arau-hauste oso larritzat joko dira: onuradunen kasuan, atal honetako 1.1 lerroaldeko a), b) eta c) letretan azaldutakoak; erakunde laguntzailearen kasuan, berriz, aurreko 1.2 lerroaldeko a) letran aurreikusitakoa.

      2. – Honako hauek arau-hauste larritzat joko dira: onuradunen kasuan, atal honetako 1.1 lerroaldeko d) eta e) letretan azaldutakoak; erakunde laguntzailearen kasuan, berriz, aurreko 1.2 lerroaldeko b) eta c) letretan aurreikusitakoa.

      3. – Honako hauek arau-hauste arintzat joko dira: onuradunen kasuan, atal honetako 1.1 lerroaldeko f) eta g) letretan azaldutakoak; erakunde laguntzailearen kasuan, berriz, aurreko 1.2 lerroaldeko d) letran aurreikusitakoa.

3. – Arau-hauste oso larriek bost urteren buruan preskribituko dute, larriek hiruren buruan eta arinek urtebetearenean. Arau-haustea egin den egunean berean hasiko da zenbatzen preskripzio-epea.

63. atala.– Zigorrak.

1. – Administraziozko arau-hausteek honako eskala hau izango dute zigorbide:

1. – Arau-hauste oso larriak:

   1. Behar ez bezala lortutako zenbatekoaren bi halakotik hiru halakora bitarteko isuna; erakunde laguntzailearen kasuan, jasotako fondoen zenbatekoaren bi halakotik hiru halakora bitarteko isuna.

   2. Onuradun zein erakunde laguntzailearen kasuan, hiru urtetik bost urtera bitarteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoko laguntzak edo dirulaguntzak lortzeko eskubidea galtzea, edo erakunde laguntzaile izendatzeko eskubidea galtzea.

   3. Hiru urtetik bost urtera bitarteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoarekin kontratuak egiteko debekua.

2. – Arau-hauste larriak:

   1. Behar ez bezala lortutako zenbatekoaren adinakotik bi halakora bitarteko isuna; erakunde laguntzailearen kasuan, jasotako fondoen zenbatekoaren adinakotik bi halakora bitarteko isuna.

   2. Onuradun zein erakunde laguntzailearen kasuan, urtebetetik hiru urtera bitarteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoko laguntzak edo dirulaguntzak lortzeko eskubidea galtzea, edo erakunde laguntzaile izendatzeko eskubidea galtzea.

   3. Urtebetetik hiru urtera bitarteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioarekin kontratuak egiteko debekua.

3. – Arau-hauste arinak:

   1. Behar ez bezala lortutako zenbatekorainoko isuna, edo zuritu gabeko zenbatekorainokoa; erakunde laguntzailearen kasuan, jasotako fondoen zenbatekorainoko isuna.

   2. Onuradun zein erakunde laguntzailearen kasuan, urtebeteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoko laguntzak edo dirulaguntzak lortzeko eskubidea galtzea, edo erakunde laguntzaile izendatzeko eskubidea galtzea.

   3. Urtebeteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoarekin edo bere erakundeekin kontratuak egiteko debekua.

      2. – Atalburu honetan aurreikusitako administraziozko arau-hausteengatiko zigorrak mailakatzeko, kontuan hartuko da ba ote den aurretiazko asmorik, parte hartzerik izan ote den, zein izan den lortutako irabazia, zein nolako garrantzia duen gizartearentzat, nolako kalteak eragin dituen eta berriro erori ote den.

      3. – Aurreko lerroaldean aipatzen diren zigorrak ezarri arren, arau-hausleak lege honetako 53. atalean jasotzen den itzuli-beharra du. Arau-hausleak, halaber, kalte-galerengatik eska dakizkiokeen kalte-ordainak ordaindu beharko ditu, eta hala badagokio, erantzukizun penala bere gain hartu.

      4. – Arau-hauste oso larriak direla-eta ezarritako zigorrek bost urteko epean preskribituko dute; arau-hauste larriak direla-eta ezarritakoek hiru urteko epean; eta arau-hauste arinak direla-eta urtebetera. Zigorra ezartzen duen erabakiak behin betiko indarra hartu eta biharamunean hasiko da zenbatzen preskripzio-epea.

      5. – Zigorrak ezartzen dituzten behin betiko erabakiak Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratuko dira.

      64. atala.– Erantzukizunen errejimena.

      1. – Atalburu honetako portaerak erakusten dituzten onuradunek edo, hala badagokio, erakunde laguntzaileek dagokien zenbatekoa itzuli beharko dute, eta atalburu honetan jasotako arau-hausteen erantzuleak izango dira.

      2. – Urratutako beharkizunak betetzeko beharrezko egintzak egiten ez dituzten administratzaileek, alegia, pertsona juridikoenek (beren eginkizunei badagokie), era subsidiarioan, dagokien zenbatekoa itzuli beharko dute. Kasu berean egongo dira, halaber, beharkizunak ez betetzea ahalbidetzen duten akordioak hartzen dituzten administratzaileak, edo beren menpekoen horrelako akordioak onartzen dituzten administratzaileak.

      3. – Lege honen eraginez pertsona juridikoei ezarritako zigorrak direla medio, erantzukizuna eskatuko zaie pertsona juridiko horien administratzaileei, beti ere zigortzeko ahalmenari buruz unean-unean indarrean egongo den legeria orokorreko kasu eta moduetan.

      4. – Halaber, deuseztutako pertsona juridikoek dituzten itzuli-beharren eta betegabeko zigorren erantzukizuna galdatuko da, baina beti zuzenbide publiko edo pribatuari buruzko araudi ezargarriarekin bat.

      5. – Desegindako eta kitatutako baltzu edo erakundeak direnean, bazkideei edo kapitaleko partaideei eskualdatuko zaizkie bete ez diren itzuli-beharrak eta zigorrak. Bazkideek edo partaideek solidarioki erantzungo dute, noraino-eta esleitu zaien kitapen-kuotaren balioaren mugaraino.

      65. atala.– Zigor-ahalmena erabiltzeko eskumena duten organoak.

      1. – Arau-hauste arin eta larriak direnean, laguntza edo dirulaguntza eman duen saileko titularrak (sailburuak) edo organo emaileari dagokion sailekoak eskumena izango du zigor-jardunbidea ebazteko. Jaurlaritzaren Kontseiluari, berriz, beste hauek dagozkio, alegia, arau-hauste oso larriak ebaztea, bai eta edozein arau-hauste eginez eman diren dirulaguntzei buruzko erabakia hartzea ere.

      2. – Zigorrak ezarri ahal izateko, beharrezkoa da administrazio-espedientea irekitzea. Espedientean, nolanahi ere, dagokion akordioa hartu aurretik, entzun egin beharko zaio interesatuari. Espedientea izapidatzeko, zigor-jardunbidearen legedi orokorraren arabera egin beharko da.

      3. – Organo emaileak edo erakunde laguntzaileak egindako ikerketen ondorioz, edo Ekonomi Kontrolerako Bulegoak eta Herri Kontuen Euskal Epaitegiak egindako kontrol-jarduketak direla-eta, administrazioak, bere kabuz, espedientea hasi ahal izango du.

      4. – Zigorrak ezartzen dituzten akordioen aurka administrazioarekiko auzi-errekurtsoa jar daiteke, edo eta, administrazio-bideko errekurtsoa, beti ere dagozkien arauekin bat.

      5. – Herri-ogasunaren aurkako delitutzat jotzen diren kasuetan, hau da, Kode Penalaren II. liburukiko XIV. idazpuruan jasotakoetan, administrazioak dagokion jurisdikziora pasatuko du errua duen jardunbidearen zatia, eta administraziozko zigor-jardunbidea etetea erabakiko du, harik eta epaileek behin betiko ebazpena eman arte. Baldin eta sujetu bati administrazio-zigorra ezartzeko erabili diren egitateak edo arrazoiak eta epaileen zigor-jardunbideak aintzat hartutakoak berberak badira, agintaritza judizialaren zigorrak indargetu egingo du administrazio-zigorra.

         Deliturik ez dela izan irizten bada, administrazioak aurrera jarraituko du zigor-espedientearekin, beti ere epaileek frogatutzat jo dituzten egitateak zigortzeko.

      6. – Lege honek aurreikusten ez dituen kasuetan, zigortzeko ahalmenari buruz unean-unean indarrean egongo den legeria orokorra ezarriko da.

5. atala.– Euskadiko aurrekontu orokorrak.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoak ekonomiako edo aurrekontuetako ekitaldi bakoitzean egin behar duen ekonomi jarduera programa baten bidez zuzenduta dago, eta programa hori osatzen duten erabakiak batu ondoren, adierazpide formala ematen zaie agiri bidez, bai finantzen aldetik bai kontabilitatearen aldetik azalduta egoten dena. Adierazpide hori dira, bada, Euskal Autonomia Erkidegoko Aurrekontu Orokorrak edo Euskadiko Aurrekontu Orokorrak.

2. – Euskadiko Aurrekontu Orokorrak, era berean, Euskal Autonomia Erkidegoko baliabideak ondo administratzen diren kontrolatzeko tresna dira.

3. – Honako hauek Euskadiko Aurrekontu Orokorrak dira:

   1. Euskal Autonomia Erkidegoa osatzen duten erakundeetako aurrekontuak, sarrera eta gastuen dena delako egoera-orriekin osatuta daudenak; eta gizarte-segurantzako ekonomi errejimena kudeatzeko aurrekontuak.

   2. Autonomia Erkidegoko erakundeen artetik, gai honetan zuzenbide publikoa betetzen dutenek bermeak eskaintzeko daukaten gorengo muga.

   3. Autonomia Erkidegoko erakundeen artetik, gai honetan zuzenbide publikoa betetzen dutenek zorrak egin ahal izateko daukaten gorengo muga.

4. – Aurrekontu orokorretan erreferentzia modura erabiliko den ekonomiako edo aurrekontuetako ekitaldia urtebetekoa izango da (egutegikoa).

6. atala.– Euskadiko aurrekontu orokorren legeak.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorren legeak edo Euskadiko aurrekontu orokorren legeak dira aurreko atalean zehaztutako aurrekontu orokorrak onartzeko helburua daukatenak.

2. – Horretaz gainera, Euskadiko aurrekontuen legeek berez Euskadiko Ogasun Nagusiari dagozkion edo ogasun horrekin zerikusia daukaten beste gai batzuk ere arau ditzakete haraino zabalduta, esate baterako: langileen ordainsarien errejimena eta aurrekontu orokorren barruko kredituei dagozkien alokairu pasiboen errejimena; aurrekontu-errejimena eta aurrekontu horietako gastu publikoa exekutatzeko errejimena; berez autonomia-erkidegoarenak diren tributuen errejimena; eta zorpetzeko baldintzen errejimena. Gai horiei dagozkien arauak aurrekontu orokorretako legeetan daude eta lege horien izaera eta errejimen berbera izango dute.

3. – Euskadiko Aurrekontuetako Legeen barruko arauak aldatu edo osatzeko legegintzako araurik baldin bada, arau batzuek eta besteek izaera eta errejimen berbera edukiko dute, indarrean egongo diren epea edozein motatakoa izanda ere: arrunta nahiz luzatua.

4. – Euskadiko Aurrekontu Orokorretako Legearen egitasmoa dena delako gai bakoitzari dagokion araudian xedatuta dagoenaren arabera egingo da. Gobernuak onartu eta legebiltzarrean aurkeztu beharko dute arautzen duenaren aurreko ekitaldiko azaroaren 1a baino lehenago, eztabaidatu eta, hala egokitzen bada, onar dadin.

7. atala.– Erakundeen sailkapena.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoa administrazio orokorrak eta erakunde-mailako administrazioak osatzen dute.

2. – Administrazio orokorra edo Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioa da, Euskadiko administrazio publiko guztian, lurralde-izaera daukan bakarra. Administrazio orokor hori Jaurlaritzaren ekainaren 30eko 7/1981 Legeko 53. atalean dago aipatuta.

3. – Honako entitate hauek osatzen dute erakunde-mailako administrazioa:

   1. Zuzenbide publikoaren pean dauden erkidegoko erakundeak. Izena: erakunde autonomiadunak.

   2. Zuzenbide pribatuko erakunde publikoak.

4. Euskal Autonomia Erkidegoko sektore publikoan, 2. eta 3. paragrafoetan adierazitako erakundeak daude, eta ondorengo hauek ere bai:

   1. Sozietate publikoak.

   2. Euskal Autonomia Erkidegoko sektore publikoko fundazioak.

   3. Berezko nortasun juridikoa duten partzuergoak, hain zuzen ere Herri Administrazioen Araubide Juridikoaren eta Administrazio Prozedura Erkidearen azaroaren 26ko 30/1992 Legearen 6. artikuluko 5. paragrafoan, eta Toki Araubidearen Oinarriak Arautzen dituen apirilaren 2ko 7/1985 Legearen 87. artikuluan adierazitakoak, baldin eta, partzuergoen egintzak zuzenean zein zeharka Euskal Autonomia Erkidegoko organo baten erabakitzeko ahalmenari lotuta daudela, Euskal Autonomia Erkidegoko sektore publikoan txertatutako erakunde batek edo batzuek, gehiengo izanik, dirua, ondasunak edo industria eman badiete partzuergo horiei, edo, eratzeko unean, partzuergoa gehiengoz finantzatzeko konpromisoa hartu badute.

      Erakunde horietako bakoitzak berezko nortasun juridikoa izango du, gainerako erakundeek dutenaz bestelakoa.

5. – Administrazio orokorra edo Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioa da legebiltzarrari atxikitako eskubide eta betebeharren jabea, nahiz eta eskubide-betebehar horien inguruan ganbara horrek dituen aginpideak ere kontuan hartu behar diren.

8. atala.– Arautzea.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioa, Jaurlaritzaren ekainaren 30eko 7/1981 Legeko 53. atalean aipatuta dagoena, lege horretan bertan jasotako arauen pean egongo da antolaketa eta funtzionamenduari dagokionean.

2. – Berez Ogasun nagusiari dagozkion gaien inguruan, Euskal Autonomia Erkidegoak, gai horiei buruzko xedapenen artetik, berariaz aplikatu behar zaizkionen pean jardungo du; eta, xedapen horiekiko kontraesanik ez dakarten neurrian, zuzenbide publikoaz araututa dauden Euskal Autonomia Erkidegoko entitateei -edozeini- aplika dakizkiokeen gainerako arau guztien pean ere bai.

9. atala.– Kontzeptua.

   Erakunde autonomiadunak erakunde-mailako enteak dira, Euskal Autonomia Erkidegokoak eta nortasun publikokoak; haien helburua erkidego horren aginpidepeko aktibitateak egitea da, deszentralizazio-errejimenean beti ere; eta zuzenbide publikoaz araututa daude.

10. atala.– Motak.

    Erakunde autonomiadunak bi motatakoak izango dira:

    1. Merkataritzako erakunde autonomiadunak, hau da, ekonomia, merkatu, industria, finantza edo merkataritzaren inguruko beste edozein jarduera daukatenak.

    2. Administrazio-mailako erakunde autonomiadunak, hau da, gainerako guztiak.

11. atala.– Kalifikazioa.

    Dena delako erakunde autonomiaduna sortzeko arauan egongo da zehaztuta, 10. atalean xedatutakoarekin bat, erakunde hori zein motatakoa den.

12. atala.– Sortzea eta desagertzea.

1. – Erakunde autonomoak sortu edo desagertzeko, legea beharko da.

2. – Desagertzeko arrazoiak zeintzuk diren eta horretarako zein jarraibide bete behar den sorrera-arauan edo beste edozeinetan zehaztuta baldin badago, orduan, ez da desagertzeko berariazko araurik beharko.

13. atala.– Berregituraketa.

    Jaurlaritzak, erregelamendu bidez, erakunde autonomiadunak beste era batera egituratu ahal izango ditu, eta berregituraketa horien barruan egon daiteke erakunde horiek eduki behar dituzten langile eta materialen inguruko aginpideak ematea, aldatzea edo kentzea eta baita funtzionamendu-errejimenean aldaketak egitea ere. Berregituraketa horiek, hala ere, ezin dituzte, inola ere, erakunde horien izate-arrazoiak edo kalifikazioa aldatu.

14. atala.– Arautzea.

    Berez Euskadiko Ogasun Nagusiarenak diren gaiak direla-eta, eta nahiz eta 12 eta 13. ataletan jartzen duena bete egin behar den, erakunde autonomiadunek gai horien inguruan berariaz aplikatu behar zaizkien xedapenak bete beharko dituzte, eta, xedapen horiekiko kontraesanik ez dakarten neurrian, erkidegoko eta zuzenbide publikoko edozein erakunderi aplika dakizkiokeen gainerako arauak eta, halakorik ezean, autonomia-erkidegoko administraziorako ezarritakoak ere bai.

15. atala.– Kontzeptua.

    Zuzenbide pribatuko ente publikoak Euskal Autonomia Erkidegoko erakundeak dira eta nortasun publikoa dute. Haien helburua erkidego horren aginpidepeko jarduerak dira, deszentralizazio-errejimenean burutuko dituenak beti ere, eta zuzenbide pribatuaz araututa daude gehienbat.

16. atala.– Kalifikazioa.

    Zuzenbide pribatuko erakunde publikoek halaxe kalifikatuta egon beharko dute, berariaz, beraien sorrera-legeetan.

17. atala.– Sortzea, desagertzea eta berregituratzea.

    Zuzenbide pribatuko erakunde publikoek lege honetako 12 eta 13. ataletan xedatutakoa bete beharko dute.

18. atala.– Arautzea.

    Aurreko atalean jartzen duena bete egin behar bada ere, zuzenbide pribatuko erakunde publikoek, berez Euskadiko Ogasun Nagusiarenak diren gaiak direla-eta, gai horien inguruan berariaz aplikatu behar zaizkien xedapenak bete beharko dituzte; eta, xedapen horiekiko kontraesanik ez badakar, zuzenbide pribatua bete beharko dute.

19. atala.– Kontzeptua.

    Baltzu publikoak merkataritzako baltzuak dira, baina beren kapitaletan Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioaren edo erakunde-mailako enteen partizipazioak dira nagusi, ente horiek zuzenbide publikokoak edo pribatukoak izan. Partizipazio nagusi hori zehazteko, aipatutako erakundeen partizipazio guztiak hartuko dira kontuan.

20. atala.– Sortzea eta desagertzea.

1. – Hona hemen baltzu publikoak sortzeko kasuak:

   1. Merkataritzako baltzu bat sortzea eta baltzu hori publikoa izatea.

   2. Merkataritzako baltzu bat, lehenagotik ere bazena, baltzu publiko bihurtzea.

2. – Hona hemen baltzu publikoak desagertzeko kasuak:

   1. Baltzu publiko modura kalifikatuta dagoen merkataritzako baltzua desagertzea.

   2. Merkataritzako baltzuak publiko izateari uztea.

3. – Baltzu publikoak sortu edo desagertzeko eta Euskal Autonomia Erkidegoak edo erkidego horretako erakundeek baltzu horietako partaide nagusi bilakatu ahal izateko, Jaurlaritzaren dekretua beharko da.

4. – Merkataritzako baltzuek baltzu publikoak izateari uzten badiote, horrek ez du derrigorrez desagertu behar izatea ekarriko, lege edo estatutuetan desagertzeko arrazoitzat jasota badago salbu.

21. atala.– Forma juridikoa eta soziala.

1. – Baltzu publikoek baltzu anonimoen antzera osatu beharko dira eta sortzearekin batera fundatutakotzat hartuko dira.

2. – Forma aldetik baltzu anonimoak direnez, baltzu horiek garaian garai bete behar duten errejimen juridikoaren pean egongo dira dena delako baltzu publikoak.

22. atala.– Arautzea.

    Aurreko atalean jartzen duena bete egin behar bada ere, baltzu publikoek, berez Euskadiko Ogasun Nagusiarenak diren gaiak direla-eta, gai horien inguruan berariaz aplikatu behar zaizkien xedapenak bete beharko dituzte; eta, xedapen horiekiko kontraesanik ez badakar, zuzenbide pribatua bete beharko dute.

23. atala.– Baltzu publikoetako partizipazioak.

    Autonomia-erkidegoaren ondarea osatuko dute erkidego horretako entitateek beren baltzu publikoetan dauzkaten partizipazioek, beti ere, Euskadiko ondareari buruzko legedian jasotakoaren arabera.

24. atala.– Errejimen orokorra.

    Lege hau edo beste edozein xedapen dela medio, berez Euskadiko Ogasun Nagusiarenak diren gaien inguruan aginpideren bat -edozein izan daiteke- eman edo antolaketako beste edozein erabaki hartu izanagatik ere, kontuan izan beharko da behar bada beste zerbait erabakiko dela, Jaurlaritzaren ekainaren 30eko 7/1981 Legean eta lege honetako III. idazpuruan xedatutakoaren arabera.

25. atala.– Legebiltzarraren aginpideak.

1. – Legebiltzarraren aginpide dira, lege honetan eta aplikatu beharreko beste xedapen batzuetan jasotakoaren arabera:

   1. Euskadiko Aurrekontu Orokorrak onartzea, haien jarraipena egitea eta kontrolatzea.

   2. Aurrekontuak egiteko eta kudeatzeko prozedura.

   3. Autonomia-erkidegoaren berezko tributuak ezartzea edo aldatzea.

   4. Ondarearen errejimena.

   5. Kontratazio-errejimena.

   6. Zorpetzeko errejimena.

   7. Autonomia-erkidegoaren finantza eta ekonomiako eragiketa handienak onartzea.

   8. Autonomia-erkidegoan urte-sail batean aurrera eraman beharreko ekonomi jarduera, Jaurlaritzak burutu beharko duena, planifikatzea.

   9. Lege honen, autonomia-erkidegoak emandako beste batzuen edo bete behar dituen besteen arabera legez arautu behar diren gainerantzeko gaiak.

2. – Euskadiko Autonomi Estatutuko 27. ataleko 1. lerroaldean eta legebiltzarraren beraren funtzionamendu-erregelamenduan xedatuta dagoenez, Legebiltzarrak honako aginpide hauek ditu, bere barruko errejimenak Ogasun Nagusiaren berezko gaien inguruan dioenari begiratuta:

   1. Legebiltzarreko bertako aurrekontua onartzea. Aurrekontu hori, ordena zaintze aldera, Euskal Autonomia Erkidegoko Aurrekontu Orokorraren barruan sartuko da.

   2. Bere aurrekontua exekutatzea, Legebiltzarrak berak onartutako moduan.

   3. Euskal Autonomia Erkidegoak bertako ogasun nagusiari buruz emandako legeek ematen dizkioten gainerakoak.

      26. atala.– Jaurlaritzaren aginpideak.

          Euskal Autonomia Erkidegoaren aginpideen artetik, honako hauek Jaurlaritzari dagozkio:

          1. Euskal Autonomia Erkidegoko ekonomi eta finantza-mailako politikaren oinarrizko norabideak zehaztea, Legebiltzarrak aldatzeko ahalmenak eduki edo ez.

          2. Erkidegoko aurrekontu orokorren lege-egitasmoak onartzea, gero legebiltzarrera bidaltzeko.

          3. Jaurlaritzaren ekainaren 30eko 7/1981 Legean xedatutakoaren arabera Euskadiko Ogasun Nagusiaren inguruan dagozkionak eta ordenamendu juridikoak agintzen dizkion gainerakoak.

          4. Oro har, direna direlako edo daukaten garrantziagatik, Jaurlaritzak esku artean eduki behar dituen eta legebiltzarraren aginpideen artekoak ez diren guztiak.

      27. atala.– Ogasuneko eta finantzetako ardura duen sailaren aginpideak.

          Ogasuneko eta finantzetako ardura duen sailari dagokio:

          1. Euskadiko Ogasun Nagusiaren eskubideak administratu, kudeatu eta gauzatzea, araudian ezarrita dagoen moduan.

          2. Autonomia-erkidegoko aurrekontu orokorraren aurregitasmoa gertatzea eta, gero, jarraipena egitea, gauzatzen den jakiteko eta ekonomi eta finantza-mailako arauak betetzen diren jakiteko. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioko sailek ere parte hartuko dute horretan.

          3. Aurrekontu Orokorren Legeen aurregitasmoak gertatzea, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioko sailen partaidetzarekin; Euskadiko Ogasun Nagusiaren berezko gaiei buruzko beste aurregitasmo batzuk prestatzea; eta Jaurlaritzak onartu behar dituen eduki bereko erregelamenduen egitasmoak prestatzea.

          4. Euskal Autonomia Erkidegoko ekonomi jardueraren kontabilitatea eta kontuhartzailetzako kontrola egitea.

          5. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioak egin behar dituen ordainketa guztiak agintzea.

          6. Jaurlaritzak ekonomi eta finantzetarako onartutako politika exekutatzea, Jaurlaritzak berak zehaztutako moduan.

      28. atala.– Sailen aginpideak.

          Sailei dagokie:

          1. Nork bere aurrekontuaren aurregitasmoa prestatzea.

          2. Atxiki dizkieten gastuetarako kredituak kudeatzea.

          3. Sailaren berezko gastuetarako baimena ematea, Jaurlaritzaren aginpideen artekoak ez badira.

          4. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioaren kontura konpromezu ekonomikoak hartzea, beti ere, dagozkien aginpideen eta kasuan kasu begiratu beharreko arauen arabera.

          5. Obligazioak ordaintzeko proposatzea ogasun eta finantzetako aginpidea duen sailari.

          6. Atxikita dituzten erakundeen aurrekontuaurreproiektuak aurretiaz onartzea, erakunde horiek Euskadiko Autonomia Erkidegoko sektore publikokoak baldin badira.

          7. Euskadiko Ogasun Nagusiaren inguruan dagozkienak, Jaurlaritzako ekainaren 30eko 7/1981 Legean xedatutakoaren arabera.

          8. Jaurlaritzak onartutako ekonomi politika exekutatzea, Jaurlaritzak berak zehaztutako moduan.

          9. Euskadiko Ogasun Nagusiaren inguruan ordenamendu juridikoak agindutako beste edozein.

31. atala.– Sailkapena.

1. – Euskadiko Ogasun Nagusiaren eskubideak publikoak edo pribatuak izango dira.

2. – Eskubide publikoak dira Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioarenak eta erakunde autonomoenak direnak erlazio eta egoera juridiko jakin batzuen ondorioz; hau da, erlazio eta egoera horietan erakunde horiek ahalmen publiko batzuen jabe direnean. Eskubide publikoak honako hauek izan daitezke:

   1. Zuzenbide publikoko sarrerak.

   2. Beste eskubide batzuk.

3. – Eskubide pribatuak dira Euskal Autonomia Erkidegoarenak direnak baina atal honetako 2. lerroaldean jasota ez daudenak. Honelakoak izan daitezke eskubide pribatuak:

   1. Zuzenbide pribatuko sarrerak.

   2. Beste eskubide batzuk.

      32. atala.– Zuzenbide publikoko sarrerak.

          Aurreko ataleko 2. lerroaldean zehaztutako irizpidearekin bat, honako hauek dira Euskadiko Ogasun Nagusiaren zuzenbide publikoko sarrerak:

          1. Foru-aldundiek, lurralde historikoek erkidegoko aurrekontu-gastuetarako egin behar duten kontribuzioaren adierazgarri, Euskal Autonomia Erkidegoari egiten dizkioten ekarpenak.

          2. Euskal Autonomia Erkidegoko tributuen eta prezio publikoen etekinak.

          3. Euskal Autonomia Erkidegoak zergetan ezarritako gainordainak, halakorik ezartzen badu.

          4. Lurraldearteko Konpentsazio Fondoak egindako transferentziak eta Estatuko Aurrekontu Orokorraren kontura egindako beste asignazio batzuk.

          5. Autonomia-erkidegoak edo bere erakunde autonomiadunek beste erakunde publiko batzuetatik jasotako tranferentziak eta diru-laguntzak.

          6. Autonomia-erkidegoko administrazioak eta erakunde autonomiadunek zorpetze aldera egindako operazioen emaitza.

          7. Autonomia Erkidegoko administrazioak edo erakunde autonomiadunek jarritako isun eta gainerako diru-zigorren emaitzak.

          8. Euskal Autonomia Erkidegotik datozen administrazio-egintzak ordezko modura exekutatzetik datozen ordainarazpenak, kautelak izan edo ez.

          9. Eskubide publikoei egindako kalte-galeren ordainak.

          10. Zuzenbide publikoko sarrerei dagozkien interesak.

          11. Obligazio publikoak beteko diren berme modura jarritako kopuruak.

          12. Erkidegoak pertsona publiko edo pribatuei sustapen-helburuekin edo interes publikorako emandako mailegu eta bermeen inguruan egindako kontratuengatik, autonomia-erkidegoko administrazioak edo erakunde autonomiadunek jaso beharreko kopuruak.

          13. Autonomia-erkidegoak diru-laguntzaren bat eman ondoren, helburua edo baldintzak ez direla-eta bete, diru-laguntza horretatik autonomia-erkidegoko administrazioari edo erakunde autonomiadunei itzuli beharreko kopuruak.

          14. Aurreko ataleko 2. lerroaldean aipatutako beste edozein diru-sarrera.

      33. atala.– Lurralde historikoen ekarpenak.

          Lurralde historikoetako ekarpenen kasuan, lurralde horien eta autonomia-erkidegoaren arteko harremanetarako araudian xedatutakoa bete beharko da; eta, araudi horren barruan jasota ez dauden kasuetarako, Euskadiko Ogasun Nagusiaren berezko gaiei buruzko xedapenetan agindutakoa bete beharko da.

      34. atala.– Tributuak.

      1. – Honako hauek Euskal Autonomia Erkidegoaren berezko tributuak dira:

         1. Autonomia-erkidegoaren berezko zergak, erkidegoak berak ezar ditzakeenak, Ekonomia Itunean jasota edo aurrikusita ez egonagatik ere, Estatuak zergapetutako zegagaiei ez dagozkielako. Erkidegoak ezar ditzake Euskadiko Autonomi Estatutuko 42. ataleko b) idatz-zatian xedatutakoaren arabera.

         2. Euskal Autonomia Erkidegoko herri-jabariaren erabilera pribatiboagatik edo aprobetxamendu bereziagatik eta zergapekoari modu partikularrean egokitu, eragin edo mesede egiten dioten Erkidegoaren zerbitzuak edo jarduerak Zuzenbide publikoko erregimenean eman edo egiteagatik sortutako tasak, baldin eta zerbitzu edo jarduera horiek zergapekoek beren borondatez eskatu edo jasotzekoak ez badira edo sektore pribatuak eman edo egiten ez baditu.

         3. Euskal Autonomia Erkidegoak herri-lanak egin izanaren edo zerbitzu publikoak ezarri edo areagotu izanaren ondorioz zergapekoak onura bat atera duelako edo bere ondasunen balioa handitu delako ezartzen diren kontribuzio bereziak, baldin ezartzen badira.

      2. – Euskal Autonomia Erkidegoko tributu guztiak fiskalak izango dira eta dagozkien aurrekontuetan jaso beharko dira.

      3. – Tributuak sortu edo desagertarazteko, legea beharko da.

      4. – Estatuak Euskadiri egindako transferentzien artean dauden zerbitzuak betetzeagatik sortutako tasa eta ordainarazpenak edo Euskadira transferitutako organo edo zerbitzuak finantzatzeko balio dutenak ere erkidego horretako berezko tribututzat hartuko dira eta erkidego horrek eskatuko ditu, lege honetan haren ekonomi eskubideak hobeto betetze aldera jaso denaren arabera.

      35. atala.– Zergen gainordaina.

      1. – Euskal Autonomia Erkidegoak honako zerga hauek direla-eta gainordainak ezartzeko aukera izango du:

         1. Egoitza fiskala Euskal Autonomia Erkidegoan daukaten pertsona fisikoen errentaren gaineko zerga.

         2. Egoitza fiskala Euskal Autonomia Erkidegoan daukaten pertsona fisikoen ondarearen gaineko zerga.

         3. Ondare-eskualdaketa eta agiri bidezko egintza juridikoen gaineko zerga.

         4. Oinordetzen eta dohaintzen gaineko zerga.

         5. Salmenten gaineko inposizio orokorra, gutxikako fasean.

         6. Kontsumo espezifikoen gaineko zergak, gutxiengoen fasean. Salbuespenena: monopolio fiskalen bidez bildutakoak.

         7. Jokoaren gaineko tributuak.

      2. – Aurreko lerroaldean jasotako gainordainak zehazteko orduan, gogoan izan behar da lurralde historikoek ez dutela, zerga horiek direla-eta, lehenago baino sarrera txikiagorik jaso behar.

      3. – Gainordain horiek sortu edo desagertarazteko, legea beharko da.

      36. atala.– Estatuaren transferentziak eta izendapenak.

          Estatuaren tranferentzia eta izendapenen kasuan, dagokion araudi berezian xedatutakoa bakarrik bete beharko da. Tranferentzia eta izendapen horiek 32. ataleko d) idatz-zatian aipatuta daudenak dira.

      37. atala.– Zorpetzea.

          Autonomia-erkidegoko administrazioak eta erakunde autonomiadunek egindako kreditu- eta mailegu-operazioen emaitzak eta entitate horiek jaulkitako zor publikoaren emaitzak dira zorpetzeak eragindako sarrerak, 32. ataleko f) idatz-zatian aipatuta daudenak.

      38. atala.– Zuzenbide pribatuko sarrerak.

          Hona hemen Euskadiko Ogasun Nagusiaren zuzenbide pribatuko sarrerak:

          1. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioaren edo erakunde autonomiadunen jabetzapeko ondasunak edo entitate horien eskubide errealak nahiz pertsonalak erabili edo eskura izateagatik lortutako etekin edo edozein motatako produktu, baldin eta dirutan zenbat balio duten zehatz badaiteke eta ez badaude zerbitzu publikorako erabilerapean.

          2. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioak jaraunspen, legatu edo dohaintza bitartez eskuratutako guztiak.

          3. Lege honetako 32. atalean jaso ez den beste edozein sarrera.

      39. atala.– Eskurapena.

          Euskadiko Ogasun Nagusiaren eskubideak kasuan kasuko edo eskubide horietako bakoitzeko araudi berezian xedatutakoaren arabera eskuratuko dira.

      40. atala.– Nola gauzatu.

      1. – 32. ataleko a), d), e) eta f) idatz-zatietan aipatutako diru-sarreren kasuan izan ezik, Ogasun Nagusiaren eskubide publikoak bilketa bidez (administrazio-prozedura) edo zuzenbideak onartutako eta kasu honetan aplika daitekeen beste edozein prozedura bidez gauzatuko dira. Bilketaren kasuan, Euskadiko Ogasun Nagusiaren Bilketa Erregelamenduan xedatutakoa bete beharko da.

      2. – Borondatez ordaintzeko epe barruan -berariaz bestelakorik xedatzen ez bada behinik behin-, autonomia-erkidegoko administrazio eta erakunde autonomiadunen organoek kudeatu beharko dute bilketa hori, nor bere administrazio-aginpideei lotuta eta arau organikoetan zehaztutako sailak zuzendu eta ikuskatuta. Exekuzioaldian, berriz, diruzaintzako aginpideak dauzkan sailak kudeatu beharko du bilketa.

      3. – Sarrera-bilketaren kudeaketa, 1. lerroaldean aipatzen den hori, foru-aldundietako zerbitzuek ere egin ahal izango dute, horretarako izenpetu beharko diren hitzarmenak direla medio eta, beti ere, hitzarmen horietan jarritako moduan. Hitzarmen horietan, gainera, indarrean den legediaren arabera Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioarenak edo erakunde autonomiadunenak diren aginpideak gauzatzeko aukera era jaso ahal izango da. Hitzarmen horiek Jaurlaritzak onartu beharko ditu eta Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu beharko dira.

      4. – Bilketa kudeatzeko lanetan, halaber, hitzarmenak izenpetu ahal izango dira erakunde publiko nahiz pribatuekin. Hitzarmen horiek izapide berberak izango dituzte, eta, erakunde publikoen kasuan, aurreko lerroaldean aipatutakoen irispide bera izan ahal izango dute.

      5. – Eskubideak ordaintzeko beharra, alegia, 1 zenbakiko lerroaldean aipatzen dena, atzeratu edo zatitu ahal izango da, beti ere erregelamendu bidez finkatutako moduan. Diruzaintza-arloko sail eskudunak ezarriko duen zenbatekotik gorako zorrak ordaintzeko atzerapen edo zatiketaren eraginkortasunak bermea jartzea eskatuko du ezinbestez, non eta ez den erregelamendu bidezko barkamena aurreikusten, edo zorduna ez den administrazio publikoetako bat edo zuzenbide publikoko erakundeetako bat. Diruzaintza-arloko sail eskudunari dagokio atzerapena edo zatiketa libreki onartzea.

      6. – Eskubide pribatuen eraginkortasunak bat egin behar du ordenamendu juridiko pribatuarekin.

         40 bis artikulua.– Exekuzio-aldiko gainordainak.

      1. Exekuzio-aldiko gainordainak aldi horren hasierarekin batera sortzen dira, behin igaroz gero ordainketarako borondatezko epea zorra kitatu gabe, eta hiru motakoak dira: gainordain exekutiboa, premiamendu- gainordain murriztua eta premiamendu-gainordain ohikoa.

         Gainordain horiek bateraezinak dira beren artean eta borondatezko epean sartu gabeko zor osoaren gain kalkulatzen dira.

      2. Gainordain exekutiboa % 5ekoa izango da, eta aplikatuko da borondatezko epean sartu gabeko zor osoa premiamendu-probidentzia jakinarazi baino lehen ordaintzen denean.

      3. Premiamendu-gainordain murriztua % 10ekoa izango da, eta aplikatuko da bai borondatezko epean sartu gabeko zorra bai gainordaina bera ondoko epeetan ordaintzen direnean:

         1. Probidentziaren jakinarazpena hilabete bakoitzaren 1aren eta 15aren artean egiten bada, jakinarazpena jasotzen den egunetik hasita hilabete horren 20ra arte, edo, egun hori balioduna ez balitz, ondorengo hurrengo egun baliodunera arte.

         2. Probidentziaren jakinarazpena hilabete bakoitzaren 16aren eta azkenekoaren artean egiten bada, jakinarazpena jasotzen den egunetik hasita hurrengo hilabetearen 5era arte, edo, egun hori balioduna ez balitz, ondorengo hurrengo egun baliodunera arte.

      4. Premiamendu-gainordain ohikoa % 20koa izango da, eta aplikatu beharrekoa izango da artikulu honetako 2 eta 3. paragrafoetan aipatutakoak gertatzen ez direnean.

      5. Premiamendu-gainordain ohikoa bateragarria da berandutze-korrituekin. Gainordain exekutiboa edo premiamendu-gainordain murriztua exijitu beharrekoak direnean, ez dira exijituko exekuzio-aldiaren hasieratik sortutako berandutze-korrituak.

      41. atala.– Zertarakoa.

      1. – Sarrera bakoitzaren araudian bestela ezartzen ez bada, sarreraren helburua izango da horren titularra den erakundearen betebeharren multzoa finantzatzea.

      2. – Helburu zehatzetarako liberalitateetatik datozen sarrerak direnean, ez da beharrezkoa izango berariazko xede-zehaztapena egitea, baldin eta unean-unean indarrean dagoen araudiari jarraiki onartu badira liberalitateak.

      42. atala.– Osotasuna.

      1. – Ogasun Nagusiaren eskubide publikoekin zerikusia duten egintzak egin ahal izateko, ezinbestekoa da legeren batek aurreikusitako kasuren batean izatea.

      2. – Ogasun Nagusiaren eskubide publikoei dagokienez eta Autonomia Erkidegoko administrazioaren nahiz bere erakunde autonomiadunen jabetza diren eskubide pribatuei dagokienez, ezinbestekoa izango da Jaurlaritzaren baimena, baldin eta transakzio judiziala edo estrajudiziala egin nahi bada eta arbitrajearen menpean jarri nahi bada.

      3. – Auzipetze Zibilari buruzko XII. idazpuruko 1. eta 8. sekzioetan, eta XIII. idazpuruko 6. sekzioan (batzuk zein besteak II. liburukoak) eta Ordainketak Eteteari buruzko 1922ko uztailaren 26ko Legean aurreikusitako lehiaketa-prozesuetan akordioak edo hitzarmenak izenpetzeko, nahikoa izango da erregelamendu bidez finkatutako organoaren baimena.

      43. atala.– Korrituak.

      1. – Euskal Autonomia Erkidegoko erakundeen jabetza diren eskubide publikoak direla-eta, erakunde publikoak ez direnek Erkidegoari zordizkioten zenbatekoek korrituak sortuko dituzte obligazioen epe-mugatik aurrera, eta ez da beharrezkoa izango ohartaraztea, ez eta inolako errekerimendurik ere.

      2. – Arlo honetan unean-unean indarrean dagoen legeriakfinkatuko du zein den ezarri beharreko berandutze-korritua.

      3. – Erakunde publikoek Euskal Autonomia Erkidegoari zor dizkioten zenbatekoei dagokienez, Estatuko araudiak berak aginduko du, non eta Erkidegoan ez dagoen berariazko araudia erakunde horiei buruz. Azken kasu horretan, Erkidegoko araudiak izango du indarra.

      44. atala.– Preskripzioa.

      1. – Euskadiko Ogasun Nagusiaren eskubideak preskribigarriak dira. Preskripzio-epeak zehazteko, bete beharrekoak izango dira eskubide horietako bakoitzari zuzen-zuzenean edo zeharka espezifikoki ezar dakizkiokeen xedapenak.

      2. – Aurreko paragrafoan aipatutako xedapen horietakorik ez badago, lau urteren buruan iraungiko dira Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioak eta bere erakunde autonomiadunek dauzkaten eskubide hauek:

         1. Izaera publikoko eskubideak aitortzeko edo bere alde likidatzeko eskubidea, eskubide hori erabili zitekeen egunetik kontatzen hasita. Aitorpen edo likidazio hori egiteko beharrezkoa baldin bada aipatutako entitateen aurrean formulatutako adierazpena, orduan preskripzio-epea ez da kontatzen hasiko harik eta formulazio hori baldintza guztiak betez egiten den arte.

         2. Aitortutako edo likidatutako izaera publikoko kredituak kobratzeko eskubidea, horien jakinarazpena eraginkorra den egunetik kontatuta edo, jakinarazpena nahitaezkoa ez bada, epemugatik kontatuta.

      3. – Nolanahi ere, eskubide publikoen preskripzio-epeak honako arrazoi hauek direla-eta eten daitezke:

         1. Edozein administrazio-ekintza dela-eta: zordunaren ezagutza formalarekin egiten bada ekintza, nahiz eta dagokion jakinarazpena akastuna izan, eta ekintzaren helburua aitortzea, kitatzea edo kobratzea bada, edo aurreko hiru horiekin zerikusia badu.

         2. Zordunak ekintzak burutzen dituenean, eta erreklamazioak edo errekurtsoak jartzen dituenean, nahiz eta legez ezarritakoak ez izan edo formulazio aldetik txarto eginda egon. Dena den, batzuek zein besteek zerikusia izan behar dute aurreko epigrafeek aipatzen dituzten eskubideekin; hala ere, bada salbuespen bat, alegia, erreklamazio edo errekurtsoen eskari nagusi eta bakarra izatea preskripzioa ontzat ematea edo aitortzea.

         3. Zordunaren edozein jarduketa dela-eta, baldin eta jarduketa horren helburua aitortzea, kitatzea edo kobratzea bada, edo aurreko hiru horiekin zerikusia badu.

      4. – Atal honetako 1. lerroaldean aipatzen den xedapenik ez badago, eskubide pribatuen preskripzioak ordenamendu juridiko pribatua izango du arau.

45. atala.– Bere gain hartzea.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoak bere gain hartuko ditu bertan sortutako legeek zuzenean ezartzen dizkioten ekonomi betebeharrak. Bere gain ere hartuko ditu ezargarri izango zaizkion beste batzuk, bai eta ordenamendu juridikoarekin bat egiten duten egitate, egintza eta negozio juridikoetatik datozenak ere.

2. – Euskal Autonomia Erkidegoan sortutako administrazio-egintzak eta erregelamendu-xedapenak baliogabeak izango dira erabat, baldin eta egintza eta xedapenon bidez gastu-konpromisoak lortu nahi badira gastu-orrian baimendutako kredituen zenbateko mugatutik gora.

46. atala.– Efektibitatea.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioaren edo erakunde autonomiadunen kontura diru-kopuruak ordaintzeko obligazioak efektiboak izateko, obligazio horiek autonomia-erkidegoaren aurrekontuak betetzetik, epai irmotik eta diruzaintzako eragiketetatik sortutakoak izan beharko dira. Dena den, epai irmoaren ondorioz sortutako obligazioak betetzeko, obligazio horiek ez baldin badaude aurrekontuan behar bezala jasota, autonomia-erkidegokoaurrekontu-errejimena arautzen duen araudian xedatutakoaz bat hornitu beharko da hutsunea.

2. – Autonomia-erkidegoko gainerako erakundeen kontura egitekoak diren ordainketa-obligazioak antolamendu juridiko pribatuan xedatutakoaz bat izango dira efektiboak.

3. – Autonomia-erkidegoko administrazioaren edo erakunde autonomiadunen kontura egiteko ordainketa-obligazioak beste aldearentzat ere obligazioak eragin dituen harreman juridikoetatik sortu baldin badira, lehenbizikoak ez dira efektibo egingo azkenengo horiek ez baldin badira beharbezala bete edo bermatu. Salbuespena izango dira epai irmoaren bidez onartutako obligazioak.

47. atala.– Preskripzioa.

1. – Lege berezietan ezarritakoa salbu, eskubide hauek lau urteren buruan iraungiko dira:

   1. Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioak eta bere erakunde autonomiadunek edozein obligazio aitortu edo likidatzeko duten eskubidea baldin eta obligazio horren aitorpena edo likidazioa eskatu ez bada horretarako baldintza guztiak betez eta justifikatzeko agiri guztiak aurkeztuz. Obligazioari dagokion zerbitzua edo prestazioa amaitzen den egunean hasiko da kontatzen epea.

   2. Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioak eta horren erakunde autonomiadunek dagoeneko aitortuta edo likidatuta dauden obligazioen ordainketa eskatzeko duten eskubidea, baldin eta ordainketa hori legezko hartzekodunek edo eskubidedunek eskatu ez badute. Obligazioaren aitorpenaren edo likidazioaren jakinarazpena eraginkor bihurtu den egunean hasiko da kontatzen epea.

2. – Lege berezietan ezartzen dena salbuetsita, preskripzioa eteteko, ordenamendu juridiko pribatuko arauek esaten dutena bete beharko da. Dena den, ez dute atal honetako 1. lerroaldeko a) idatz-zatian aipatzen den eskubidearen preskripzioa etetea eragingo ondorengoek: obligazioak aitortzeko edo kitatzeko eskatzeak, atal horretan ezartzen diren baldintzak ez badira betetzen eskaria egitean.

48. atala.– Helburua eta definizioa.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio orokorrak eta erakunde autonomiadunek kudeatu behar dituzten laguntza eta diru-laguntza publikoen errejimen orokorra arautzea da idazpuru honen helburua, beti ere atal honen beronen 5. lerroaldean esaten dena kontuan izanda.

2. – Aurreko lerroaldean aipatzen denari begira, ondorengoak izango dira laguntza edo diru-laguntza publikoak: Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio orokorrak edo erakunde autonomiadunek pertsonei edo erakunde publiko edo pribatuei doan emandako fondo publikoak, bai gizartearentzat interesgarria edo erabilgarria den jarduera aurrera eramateko edo helburu publiko bat lortzea bultzatzeko. Era berean, Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorren kontura emandako edozein laguntza-modu eta oso-osorik edo zati batean Europako Batasuneko nahiz beste administrazio batzuetako fondoekin finantziatutako laguntzak ere laguntza eta diru-laguntza publikoak izango dira.

3. – Egoera berezietan, laguntza edo diru-laguntza horiek Euskal Autonomia Erkidegoaren ondarea osatzen duten ondasunak doan besterenduz edo aldi batez erabiltzeko utziz emango dira. Bide horiek erabiltzeko, Euskadiko ondareari buruzko legerian aurreikusten diren jardunbide bereziak jarraitu beharko dira. Dena den, ondareari buruzko legerian arautu gabe dagoen kasuetarako, lege honetan aipatzen diren arauak bete beharko dira zuzenean.

4. – Europako Batasuneko arauetan (edo autonomia-erkidegokoetan, Europakoak garatzeko edo egokitzeko baldin badira) laguntzak eta diru-laguntzak emateko jardunbideetan ezarritakoaren ordezkoa izango da lege honetan xedatutakoa, beste administrazio bati baldin badagokio oinarrizko erregulazioa edo laguntza ematea eta laguntza hori zenbatekoa izango den administrazioari lege mailako aginduren batek agintzen baldin badio.

5. – Euskal Autonomia Erkidegoaren Aurrekontu Orokorren bitartez finantzatutako erakundeek, beren izaera edo forma juridikoa edozein dela ere, titulu honetan jasotako publizitate-, lehia- eta objektibotasun-printzipioetara egokituko dute beren diru-laguntza jarduna.

   Zehazki, zuzenbide pribatuko erakunde publikoek eta lege honen 7.4 artikuluko a), b) eta c) idatz-zatietan adierazitako erakundeek, beren izaera juridikoarekin bateragarria den heinean, 49. artikuluko 3, 10, 11 eta 12. paragrafoetan, 50. artikuluko 1, 2 eta 3. parragrafoetan, 51. artikuluko 1. paragrafoan, eta 53. artikuluko 1 eta 2. paragrafoetan xedatutakoa aplikatu beharko dute. Oinarri arautzaileak eta diru-laguntzak estatutu sozialen edo erakundea sortzeko arauaren arabera eskudunak diren organoek onetsiko dituzte, eta oinarri horien zabalkundea Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkariaren bidez egitea bermatuko da.

6. – Idazpuru honetan xedatutakoa, 50. atalean aurreikusten dena alde batera utzita, ez zaie aplikatuko Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoak emango dituen abal eta beste berme batzuei, horiek beren araudi berezia izango dutelako.

   Gorago esandakoa hala izanik ere, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio orokorrak eta erakunde autonomiadunek bermeak erabiltzen baldin badituzte sustapeneko tresna moduan, 49. ataleko 1. lerroaldean finkatu diren printzipioak bete beharko dituzte, baldin eta printzipio horiek bideragarriak baldin badira eman behar diren bermeek dituzten ezaugarriekin.

49. atala.– Diru-laguntzak emateko printzipioak eta mugak.

1. – Idazpuru honetan aipatzen diren diru-laguntzak eta laguntzak emateko, publizitate, konkurrentzia eta objektibitatearen printzipioak bete beharko dira, eta baita idazpuru honetan bertan aipatzen diren jardunbideak eta irizpideak jarraitu ere.

2. – Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu beharko dira jarraitu beharreko arauak, laguntzen eta diru-laguntzen deialdiak eta, hala gertatzen denean, baita eman edo ez erabakitzeko proposamena egingo duen organoa nortzuk osatuko duten ere. Gainera, interesatuentzat garrantzia izango duten ekintzak ere argitaratu egingo dira, modu orokorrean eragiten baldin badiete.

   Kasuan kasuko laguntzak eta diru-laguntzak arautzen dituzten arauek besterik esaten ez badute behintzat, laguntzak emateari edo ukatzeari buruzko erabakiak eta horietan egindako aldaketak Euskal Herriko Agintzaritzaren Aldizkarian argitaratu beharko dira, ekonomia-kontroleko eskumenak dituen sailak ezarriko duen moduan. Laguntzak edo diru-laguntzak eman direla ez da derrigorrez argitaratu beharko horiek ematea eta zenbat eman lege mailako arauren batek agintzen baldin badio administrazioari, edo onuradun askori eragiten bazaio horrekin edo emandako diru-laguntzak arau bidez zehaztuko den kopuru jakin bat baino txikiagoak baldin badira. Azken kasu horretan, arauek beste era bateko jardunbideren bat erabili ahal izatea aurreikusi beharko dute, kasuko ezaugarri bereziak, zenbatekoa eta kopurua kontuan izanda, laguntza horien onuradunen publizitatea ziurtatu ahal izateko, kasuan kasuko kudeaketa-unitateetan.

3. – Laguntzak eta diru-laguntzak emateko, kasuan kasuko arauek esaten dutena hartuko da kontuan. Dena den, jartzen diren baldintzak betetzen dituzten guztiek askatasunez parte hartzeko aukera dutela ziurtatu beharko dute arau horiek, eta gainera, berdintasunez parte hartzea ere erraztu beharko da.

4. – Administrazioak diru-laguntzak emateak fondo publikoak banatzea dakar, eta jarduera horretan ustezko onuradunek ezagutu egin beharko dute, aldez aurretik, zeintzuk diren erabiliko diren baremoak, parametroak eta irizpide objektiboak.

5. – Euskal Autonomia Erkidegoak ekitaldi ekonomiko bakoitzean indarrean izango dituen aurrekontu orokorrak zehaztuta daudenean, programei diru-laguntzak eman edo ez erabakitzeko arauak eguneratu, berrikusi edo, hala behar badu, ezarri egin beharko dira. Zehaztugabeko indarraldia eman zitzaien diru-laguntzen kasuan, dagokien deialdia egin beharko da.

6. – Aurreko lerroaldeetan esaten dena ez da ezarri beharko Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorretan izendatuta ageri diren diru-laguntzen kasuan. Lege honi dagokionez, halakotzat hartuko dira ondorengo ezaugarriak dituztenak: Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorretan gehienezko kopurua kontsignatuta izatea, eta onuradunak zehazki mugatuta egotea, modu bakarrean eta baztertzailean.

7. – Laguntzak edo diru-laguntzak zuzenean ematea Eusko Jaurlaritzaren eginkizuna izango da, interesa duen saileko sailburuak proposamena egin eta gero. Zuzenean emandako diru-laguntza horiekin ez da beteko aurreko lerroaldeetan xedatutakoa, baina salbuespenetan baino ez dira emango. Hori horrela izanik, arrazoitutako justifikazio bidez eta txosten baten bidez, interes publikoko, gizarteko, ekonomiako edo giza arloko zein arrazoi dauden erakutsi beharko da, eta baita deialdia xedapen orokor baten bidez egiterik ez dagoela erakutsi ere.

8. – Kasuan kasuko ekitaldi ekonomikoa amaitzean, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio orokorreko sailek eta erakunde autonomiadunek diru-laguntza jasota aurrera eraman diren programak aztetuko dituzte, emaitzak zenbatekoak izan diren ikusteko, gizartean zenbateko eragina izan duten eta zenbateraino diren erabilgarriak jakiteko eta dena delako programa mantendu edo bertan behera utzi behar den erabakitzeko. Egingo den ebaluaketa horren berri kontrol ekonomikoaren arloko eskumenak dituen sailari emango zaio.

9. – Sei hilean behin, Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu gabe eman diren diru-laguntzen berri emango dio Jaurlaritzak Eusko Legebiltzarreko Ekonomia, Ogasun eta Aurrekontuen Batzordeari, eta baita atal honetako 7. lerroaldean aurreikusitakoaz bat eman diren diru-laguntzen berri ere. Era berean, Legebiltzarreko batzorde horretara bidaliko ditu laguntzak jaso dituzten programei buruz egindako ebaluaketak, hain zuzen ere aurreko lerroaldean esaten dena betez egindako ebaluaketak.

10. – Diru-laguntzen zenbatekoa, bakarka hartuta edo beste administrazio edo erakunde publiko nahiz pribatuek emandako diru-laguntza edo laguntzak batuta, edo helburu bera lortzeko diren beste sarrera edo baliabide batzuk ere batuta (azken hori arauetan hala zehazten baldin bada), ez da inoiz ere onuradunak aurrera eraman nahi duen jardueraren kostua baino edo hasieran jarri zen helburuaren kostua baino handiagoa izango.

11. – Diru-laguntza ordaintzeko, aldez aurretik diru-laguntzarekin lortu nahi zen helburua bete dela erakutsi beharko da.

    Aurreko hori hala izanik ere, diru-laguntzaren ezaugarriak direla eta justifikatzen baldin bada, konturako ordainketak egin ahal izango dira. Konturako ordainketak egitearen bidez, zatikako ordainketak egin ahal izango dira, diru-laguntza jaso duten ekintzek aurrera daramaten erritmoaren arabera ordaintzeko. Aurkezten den justifikazioan ageri den kopurua ordainduko da zatikako ordainketa horretan.

    Salbuespenetan, kopuru batzuk aurreratuta ordaindu ahal izango dira, hau da, justifikazioa aurkeztu baino lehen ere ordaindu ahal izango dira, finantziazio hori beharrezkoa baldin bada diru-laguntzaren helburu diren jarduerak aurrera eramateko.

12. – Diru-laguntza emateko kontuan izandako edozein baldintza aldatu egiten bada, eta edozein kasutan, beste administrazio batzuen edo erakunde publiko edo pribatuen diru-laguntzak eskuratu baldin badira lehia bidez, edo, bestela, helburu bera aurrera eramateko bestelako diru-sarrera edo baliabideak lortu badira, laguntza ematea ekarri duen erabakia aldatu egin ahal izango da, beti ere diru-laguntzaren arauak onuradun izateko ezartzen dituen gutxieneko baldintzak bete egiten baldin badira. Egoera horren berri jasota egon beharko da diru-laguntzei buruzko arauetan.

50. atala.– Diru-laguntza eta laguntza publikoen onuradunak.

1. – Laguntza edo diru-laguntza ematea eragin zuen jarduera burutuko duen pertsona edo, era berean, ematea bera legitimatzeko egoeran dagoen pertsona izango da laguntza edo diru-laguntzen onuraduna.

2. – Onuradunak betebehar hauek izango ditu:

   1. Jaurduera aurrera eramatea edo diru-laguntza ematea bidezko egiten duen egoeran egotea.

   2. Diru-laguntza eman duen erakundearen aurrean justifikatzea emate hori eragin duten edo laguntzaz baliatzea eragin duten baldintzak betetzen direla eta jarduera bera aurrera eramango dela.

   3. Laguntza eman duen erakundeak egingo dituen konprobazioen menpe eta Ekonomi Kontroleko Bulegoak burutuko duen ikuskaritzaren menpe egotea, Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorren kontura eskuratu diren laguntza edo diru-laguntzei dagokienez. Era berean, Herri Kontuen Euskal Epaitegiaren araudi bereziko neurrien menpe ere egon beharko du.

   4. Beste edozein administrazio, erakunde publiko edo pribatuk helburu bererako emandako diru-laguntzak, laguntzak, dirua edo baliabideak eskuratuz gero, horren berri ematea hasierako laguntza eman duen erakundeari.

   5. Laguntza ematerakoan kontuan izan zen dena delako egoera objektibo edo subjektiboa aldatu egin baldin bada, horren berri ematea laguntza eman duen erakundeari.

3. – Ekonomi kontroleko eskumenak dituen sailak erabakiko du diru-laguntzak jaso dituzten zein programetan izango den beharrezkoa zerga arloko eta gizarte segurantzarekiko obligazioak beteta daudela erakustea onuradunek, laguntza eman eta ordaindu ahal izateko. Era berean, sail horrek erabakiko du aurrekoa zein agiriren bidez egiaztatuko den.

4. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio orokorrak edo erakunde autonomiadunek ezaugarri bereko beste laguntza edo diru-laguntzaren batzuk eman izana dela-eta horiek itzultzeko edo zigortzeko prozesuren bat oraindik ere izapidetzen ari bada, prozesu hori amaitu egin beharko da onuradunei diru-laguntzak edo laguntzak eman eta ordaindu ahal izateko.

5. Titulu honetan erregulatutako diru-laguntzen eta bestelako laguntzen deialdietara ezin izango dira aurkeztu, kasuan kasuko zigorrak ezarritako epean, sexuaren ziozko bereizkeria egiteagatik zigor administratibo edo penala jasotako persona fisikoak edo juridikoak, ez eta Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako Legea dela bide debeku horrekin zigortutakoak ere.

51. atala.– Laguntzak emateko arauak, eskumenak eta jardunbidea.

1. – Laguntzak edo diru-laguntzak emateko arauetan, gutxienez ondoren aipatzen direnak adierazi beharko dira:

   1. Laguntza edo diru-laguntzaren helburua zein den zehatz definitu beharko da.

   2. Laguntza edo diru-laguntza eskuratzeko, onuradunek zein baldintza bete beharko dituzten zehaztuko da; baita baldintza horiek nola egiaztatu behar diren eta zein eperen barruan. Kasu guztietan, eskumena duen organoak egiaztatutako premia handiko egoeretan edo arau-konkurrentzia dagoenetan salbu, eskabideak aurkezteko epea araua argitaratzen denetik hilabetekoa izango da, gutxienez.

   3. Laguntza edo diru-laguntza esleitzeko eta, hala behar badu, baita neurtzeko ere, irizpide objektiboak zehaztu beharko dira. Laguntzaren edo diru-laguntzaren helburua den gaian hizkuntzaren erabilerak zerikusia baldin badu, edo azaroaren 24ko 10/1982 Legearen (Euskararen Erabilera Arauzkotzeko Oinarrizkoa) 25, 26 eta 27. ataletan aipatzen diren jarduera-eremuetakoak baldin badira gai horiek, hizkuntza-gaitasuna kontuan eduki beharko da esleipena egiteko irizpide objektiboen artean.

      Halaber, eta legez ezarritakoaren arabera bidezkoa dela ikusten baldin bada, laguntza edo diru-laguntza esleitzeko irizpide objektiboen artean zera txertatu behar da: proiektuan genero-ikuspegia integratu beharra, bai eta eskaera egiten duen pertsonak edo erakundeak emakumeen eta gizonen berdintasuna lortzeko politiken edo jarduketen garapenean izan duen ibilbidea ere.

   4. Laguntza edo diru-laguntzaren banan-banako zenbatekoa zein den zehaztu beharko da, edo bestela, hori zehazteko irizpideak zeintzuk diren adierazi. Hala behar badu, laguntza edo diru-laguntzan gehienez zenbat diru erabiliko den ere adieraziko da.

   5. Beste laguntza, diru-laguntza, diru-sarrera edo baliabiderik eskuratzeko aukerarik dagoen edo ez adierazi beharko da. Bestelakorik eskuratzeko aukera egon daitekeela onartzen baldin bada, gehiegizko finantziazioa saihesteko irizpideak eta mugak jarri beharko dira nahitaez.

   6. Laguntza edo diru-laguntza kudeatzeko eta eman edo ez erabakitzeko eskumena zein organok duen esan beharko da. Baita erabakia noiz emango den, eta erabakitakoa jendeari behar bezala jakinaraziko zaiola bermatzeko zein bide jarraituko den.

   7. Eskuratutako laguntza edo diru-laguntza onuraduna hasieran jarritako helbururako erabiltzen ari dela noiz eta nola egiaztatu esan beharko da.

   8. Konturako ordainketak eta aldez aurretiko ordainketak egiteko aukera dagoen edo ez, noiz egin behar diren eta nola egin behar diren zehaztu beharko da; salbuespeneko kasuetan aldez aurretiko ordainketan egiteko aukera eskaintzen baldin bada, edo konturako ordainketen kasuan ere bai, onuradunek zein berme jarri beharko duten ere esan beharko da. Horrekin batera, interes publikoen alde jarri beharreko gainerako bermeak zeintzuk diren ere zehaztu beharko da.

      49. ataleko 12. lerroaldean esaten denaz bat banatutako diru-laguntzen kasuan, diru-laguntza horiek aldatu edo berrikusteko aukera egongo da, berariaz aurreikusitako kasuetan.

   9. Laguntza edo diru-laguntza emateko jarri ziren baldintzak ez baldin badira betetzen, eskuratutako fondoak itzuli egin beharko dira.

   10. Laguntzak zertan erabili diren kontrolatzeko asmotan ari direnean, Ekonomi Kontroleko Bulegoak edo Herri Kontuen Euskal Epaitegiak eskatzen dioten informazio guztia eman beharko die onuradunak.

   11. Beharrezkoa denean, 52. atalean aipatzen diren pertsona juridikoek zer nolako kaudimena eta eraginkortasuna izan beharko duten zehaztu beharko da.

   13. Baldintzak betetzen ez direnetarako, dirua nola itzuli zehaztuko da; itzultzeko modukoak diren laguntzen kasuan, itzultzeko jardunbidea finkatuko da, eta baita laguntza hori erabat edo zati batean kentzeko egoerak ere.

   14. Epearen barruan erabakirik ez hartzeak zer adierazten duen, arauaren aurka zein errekurtso aurkez daitezkeen (administrazioko edo justiziako organoa zehaztuta), errekurtsoak aurkezteko zein epe egongo den eta ezartzekoa den araudi orokorrean eskatzen diren gainerako baldintzak ere zehaztu beharko dira.

2. – Gobernua, sailburuak eta erakunde autonomiadunen lehendakari eta zuzendariak dira arauak onartu eta bakoitzak bere esparruko laguntzak eta diru-laguntzak emateko eskumena duten organoak. Laguntza edo diru-laguntzei buruzko arauetan, eskumena duten erakundeek beste organo batzuen esku utzi ahal izango dute nori eman erabakitzeko eskumena, egitura organikoa ezartzen duten arauen bidez.

3. – Laguntzak edo diru-laguntzak emateari buruzko arauak onartzea gobernuaren eginkizuna den kasuetan, emate horrek kasuan kasuko gastua onartzea ere izango du ondorioen artean.

4. – Laguntzak eta diru-laguntzak emateko jardunbide orokorra lehiaketa izango da. Lege honetan aipatzen diren egoeretarako, lehiaketa aipatzean, laguntzak edo diru-laguntzak emateko, aurkeztutako eskabide guztiak alderatu egingo direla esan nahi da, eskariak hurrenkera jakin batean jartzeko, aldez aurretik arauetan balorazioa egiteko ezarritako irizpideak jarraituz. Horrela, irizpideen arabera balorazio handiena lortu duten eskabideei bakarrik emango zaie laguntza. Kasu horretan, laguntza emateko proposamena hori erabakitzeko eskumena duen organoari egingo dio kide anitzeko beste organo batek. Kide anitzeko organo hori nola osatuta egongo den laguntzaren edo diru-laguntzaren ezaugarriak arautuko dituen arauan egongo da jasota.

5. – Diru-laguntzaren helburuak eta ezaugarriak kontuan izanda ez bada erabiltzen lehiaketaren sistema, arauetan berariaz esan beharko da diru-laguntza eskuratu nahi duen dena delako programarako fondo publikoak mugatuak izango direla, eta fondo horiek amaitzearen ondorioak zeintzuk diren ere zehaztu beharko da. Dena den, fondoak amaitzen direnean, egoera horren berri jendaurrean adierazi beharko da, beste laguntzarik eman ez dadin.

6. – Dena den, gorago esandakoaren kaltetan izan gabe eta laguntzaren edo diru-laguntzaren ezaugarriek aukera ematen dutenean, eskumena duen organoak laguntza edo diru-laguntzendako zegoen gehienezko zenbateko osoa diru-laguntzen onuradun guztien artean banatzea erabaki ahal izango du, arauetan aukera hori aurreikusita dagoen kasu guztietan.

7. – Laguntza edo diru-laguntza emateko agirian, ondorengoak adierazi beharko dira: laguntzaren helburua zein den, zenbatekoa den laguntza, nola eta zenbat zatitan ordainduko den, gastua egiten ari dela nola egiaztatuko den, zein xedapenetan oinarrituta eman den laguntza, eta laguntza edo diru-laguntzari buruzko arauan eta ezartzekoa den araudi orokorrean aipatzen diren gainerako baldintzak.

8. – Laguntza edo diru-laguntzen onuradunek zein berme-sistema orokor bete beharko duten finkatuko du gobernuak erregelamendu bidez. Berme horiek beharbada aldez aurretik egingo diren ordainketei aurre egiteko edo dena delako laguntza edo diru-laguntzaren helburua ez betetzeko arriskuari aurre egiteko izango dira. Horrekin batera, erakunde laguntzaileek (52. atalean aipatzen dira) zein baldintza, errejimen eta betebehar izango duten eta diru-laguntzak eta laguntzak itzultzeko jardunbide orokorra zein izango den ere zehaztuko du gobernuak.

52. atala.– Dirulaguntzak kudeatzeko erakunde laguntzaileak.

1. – Laguntzen edo dirulaguntzen arauetan hala jasotzen bada, erakunde laguntzaile batek kudeatu eta ordaindu ahal izango ditu laguntza edo dirulaguntza publikoak.

   Ondorio horietarako, honako hauek hartu ahal izango dira erakunde laguntzailetzat: zuzenbide publikoko erakundeak eta zuzenbide publikoko erakundeek eratutako fundazioak, bai eta finkatuko diren kaudimen eta eraginkortasun-baldintzak betetzen dituzten pertsona juridikoak ere.

   Dirulaguntzarekin edo laguntzarekin zerikusia duten ondorio guztietarako, erakunde laguntzaileak organo emailearen izenean eta kontura jardungo du, eta kudeatuko duen dirulaguntza edo laguntza ez da erakundearen ondaretzat hartuko. Onuradunak erakunde emailearekiko dituen betebeharrak, hain zuzen ere, lege honen 50. atalean jasotakoak, erakunde laguntzailearekiko betebeharrak dira.

2. – Hona hemen erakunde laguntzaileen betebeharren oinarrizko errejimena:

   1. Hala ezarrita dagoenean, onuradunei ematea jasotako fondoak, beti ere dirulaguntzaren edo laguntzaren arauetan aurreikusitako irizpideekin bat.

   2. Dirulaguntza emateko funtsezko baldintzak edo beharkizunak bete direla eta eraginkorrak direla egiaztatzea, hala badagokio.

   3. Erakunde emaileari zuritzea nola banatu diren xede horrekin jasotako fondoak, eta, hala badagokio, erakunde emaileari eskuratzea onuradunek aurkeztutako frogagiriak.

   4. Erakunde emaileak, Ekonomi Kontrolerako Bulegoak eta Herri Kontuen Euskal Epaitegiak fondoen kudeaketari buruz egingo dizkieten egiaztatze-jarduketak onartu beharko dituzte.

3. – Baldin eta dirulaguntzak eta laguntzak kudeatzearren beharrezko bada Euskal Autonomia Erkidegoko erakunde-administrazioko erakundeen lankidetza, administrazio horretako zuzenbide publikoko erakundeena, edo lurralde historikoetako foru-organoena eta toki-erakundeena, orduan, lankidetza-errejimena ezarriko da, bai arau espezifiko modura, bai hitzarmenen bidez. Erakundeek edo organoek, nolanahi ere, bete beharko dituzte atal honetako 2. lerroaldean erakunde laguntzaileentzat aurreikusitako betebeharrak.

53. atala.– Dirulaguntza eta laguntza publikoak itzultzea.

1. – Ondoren zehazten diren kasuetan, ezin izango da laguntzaren edo dirulaguntzaren ordainketa galdatu, eta aurretik zerbait ordaindu bazaie, bidezkoa izango da, batetik, jasotako zenbatekoak itzularaztea, eta, bestetik, laguntza edo dirulaguntza ordaindu zenetik aurrera sortuko ziren legezko korrituak galdatzea. Hona hemen kasuok:

   1. Gastuak zuritzeko beharkizuna ez betetzea.

   2. Laguntza edo dirulaguntza lortzea, horretarako eskatzen diren baldintzak izan gabe.

   3. Laguntzak edo dirulaguntzak emate-erabakian zuen helburua ez betetzea.

   4. Laguntzaren edo dirulaguntzaren emate-erabakian ezarritako baldintzak ez betetzea.

   5. Lege honetan ezarritako kontrol-jarduketak oztopatzea edo uko egitea.

   6. Laguntza edo dirulaguntza bakoitzaren arau espezifikoetan aurreikusitako gainerako kasuak.

2. – Lege honen 49. ataleko 12. lerroaldean jasotzen den kasuan, halaber, bidezko izango da diruz lagundutako jarduera-kostuaren gainetik lortutako gaindikina itzularaztea.

3. – Itzuli beharreko zenbatekoak zuzenbide publikoko dirusarreratzat hartuko dira, eta ezarriko zaien erantzukizun-errejimena lege honetako 64. atalean jasotakoa da.

4. – Erakunde emaileari dagokio itzulketa-jardunbidea ebaztea, hasierako erabakia ezeztatzea eta, hala badagokio, jasotako zenbatekoaren itzulketa galdatzea. Dena dela, dirulaguntzak edo laguntzak itzultzeko jardunbide orokorrean, alegia, 51. ataleko 8. lerroaldean jasotzen den horretan, aukera egongo da erakunde emailea ez den beste erakunde batek itzultze-espedientea hasi eta izapidatzeko; espedientea ebaztea, berriz, erakunde emaileari dagokio beti.

5. – Ikuskatze edo kontrol-lanetan antzematen bada laguntza edo dirulaguntza ez dela zuzen lortu eta erabili, edo jasotako laguntza edo dirulaguntzaren helburua ez dela aurkeztutakoa, orduantxe, ikuskatze-lanok egiteko ardura dutenek atxiki ahal izango dituzte fakturak, agiri baliokideak nahiz ordezkoak eta eragiketa susmagarriei buruzko beste edozein agiri.

54. atala.– Eskubideak egikaritu ezina.

1. – Euskadiko Ogasun Nagusiaren eskubideak, baldin eta Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioarenak edo haren erakunde autonomiadunenak badira, ezin izango dira egikaritu edo bahitu, ez administrazio bidez, ez jurisdikzio bidez.

2. – Euskadiko Ogasun Nagusiaren gainerako eskubideek aurreko epigrafean xedatutakoa izango dute arau, beti ere legeren batek hala ezarri badu.

55. atala.– Egintzak eta kontratuak desegitea.

1. – Euskadiko Ogasun Nagusia kaltetzen duten egintzak eta kontratuak desegingarriak dira.

2. – Aurreko lerroaldean xedatutakoa ezarrita ere, bidezkoak diren bestelako egintzak edo errekurtsoak ere ezar daitezke.

56. atala.– Lehentasun-eskubidea.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioak eta bere erakunde autonomiadunek, beren eskubideen eraginkortasunari dagokionez, izango duten lehentasun-eskubidea, eta ordenamendu juridikoak Estatuko administraziorako eta beren erakunde autonomiadunetarako ezarritakoa berbera izango da, non eta ez duten azken erakunde hauekin batera jarduten; azken honetan, kasuan kasuko arau espezifikoak ezarriko dira.

2. – Lurralde historikoen jabetza diren tributu-kredituek, hain zuzen ere, itunpeko zergei dagozkienek, lehentasuna izango dute Autonomia Erkidegoko administrazioaren eta bere erakunde autonomiadunen eskubideekiko.

57. atala.– Eskubideak aseguratzea.

1. – Zordunaren ekonomi edo finantza-egoera larriaren ondorioz, baldin eta Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioak edo bere erakunde autonomiadunek Ogasun Nagusian dituzten eskubideak galdu, urritu, demeritatu edo eraginkorra ez izateko arriskua gertatzeko pisuzko zantzuak badaude, erakunde horiek, eskubideon edukia eta eraginkortasuna bermatzeko, zordunaren ondasun eta eskubideekiko berme-eskubide errealak eratu ahal izango dituzte, edo eta zordunari ezarri bestelako ekonomi bermeak emateko beharra.

2. – Administrazio-jardunbidearen arabera hartuko eta betearaziko dira aipatutako neurriak. Jardunbideak bi aldi izango ditu:

   1. Behin-behineko aseguratze-aldia.

   2. Behin betiko aseguratze-aldia.

3. – Behin-behineko aseguratze-aldian, 1. lerroaldean zehaztutako erakundeek honako ekintza hauek egingo dituzte:

   1. Jardunbidera sartuko dituzte, batetik, arrisku-zantzuak era ditzaketen egitate eta zuzenbide-osagaiak, eta, bestetik, hala badagokio, hartutako egiaztatze-neurriak.

   2. Hala dagokionean, dauden arrisku-zantzuei egokituriko neurriak hartu beharko dituzte behin-behinekotasunez.

   3. Hartutako neurriak betearazi beharko dituzte; neurrion barruan sartuko da, hala dagokionean, berme-eskubideen inskripzioa kasuan kasuko erregistroetan.

4. – Behin betiko aseguratze-aldian, 1. lerroaldean zehaztutako erakundeek honako ekintza hauek egingo dituzte:

   1. Hartutako behin-behineko neurriak jakinarazi beharko dizkiote zordunari.

   2. Administrazio-jardunbidearen arauei jarraiki bidezkoak diren probak egin beharko dituzte.

   3. Zordunari entzun behar diote.

   4. Txosten juridikoa egin behar dute.

   5. Hala dagokionean, dauden arrisku-zantzuei egokituriko neurriak hartu beharko dituzte behin betikotasunez; behin betikotasunez hartutako neurri horiek eta aurretik hartutako behin-behinekoak berdinak edo ezberdinak izan daitezke.

5. – Nolanahi ere, behin-behineko neurriak hartzen direnetik bi hileko epean indarrik gabe geratuko dira, eta, gainera, ez da horri buruzko inolako aitorpenik egin beharko.

6. – Behin betiko neurriak hartzean zehazten den epean zehar izango dute eraginkortsuna neurriek. Nolanahi ere, epearen iraupena mugatua izango da: gehienez ere eskubideen edukia eta eraginkortasuna bermatzeko behar den bestekoa.

7. – Aurreko lerroaldean xedatutakoa ezarrita ere, bestelako aseguratze-neurriak ere har daitezke, beti ere neurriok ordenamendu juridikoan aurreikusita badaude.

58. atala.– Eskubideak erabili edo zaintzeagatiko fidantzak eta aseguruak.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko erakundeetan diharduten langileek, eta pertsona fisiko nahiz juridiko publiko nahiz pribatuek, baldin eta erkidegoaren eskubide publikoak erabili edo zaintzen badituzte, fidantza ipini beharko dute erregelamendu bidez zehaztuko den kasu, zenbateko eta moduan.

2. – Autonomia Erkidegoak aseguru-kontratuak egin ahal izango ditu bere erakundeenak diren eskubide publiko nahiz pribatuak inoiz galdu edo lapurtzeko arriskuaz babesteko.

59. atala.– Eragindako kalte eta galeren ordainak.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoan diharduten agintariek, funtzionarioek eta gainerako langileek dagozkien kalte-ordainak ordaindu beharko dituzte, baldin eta Euskadiko Ogasun Nagusiaren araudien aurka dagoen egintzaren bat edo ez-egiteren bat burutzeagatik kalteak edo galerak eragiten badizkiote ogasunari, eta tartean doloa, errua edo axolagabekeria larria izan bada.

2. – Halaber, Euskal Autonomia Erkidegoaren fondoetatik datorren edozein dirulaguntzaren edo laguntzaren titularrak diren pertsona fisikoek edo juridiko partikularrek, edo zeinnahi arrazoi dela-eta fondo publikoak zaindu, kudeatu edo administratzen dituztenek kalte-ordainak ordaindu beharko dituzte, baldin eta Euskadiko Ogasun Nagusiarekiko beren harremanak ezartzen dituzten arauen aurkako egintzaren bat edo ez-egiteren bat burutzeagatik kalteak edo galerak eragiten badizkiote ogasunari, eta tartean doloa, errua edo axolagabekeria larria izan bada.

3. – Barneko ekonomi kontroleko eginkizunak dituztenek, diruzainek eta ordainketak agintzeko ardura dutenek kalte-ordainak ordaintzeko beharra dute, baina kasu honetan bakarrik: Euskadiko Ogasun Nagusiari kalteak eta galerak eragiten dizkioten egintzak edo xedapenak bidezkoak edo legezkoak diren aztertzeko espedientean, doloa, errua edo axolagabekeria larria erabiliz, zaindu egin ez badute beren jarduna.

4. – Kalte-ordainak ordaintzeko behar hori, alegia, aurreko lerroaldeetakoa, ezarrita ere, bestelako erantzukizunak ere eska dakizkieke, besteak beste, diziplina-erantzukizunak edo erantzukizun penalak, edo eta bidezkoak diren zigorrak ezarri ere.

5. – Erantzule bat baino gehiago dauden kasuetan, erantzukizuna mankomunatua izango da, dolorik ez badago; doloa egonez gero, berriz, solidarioa izango da.

60. atala.– Portaeren sailkapena.

    Ondoko egintzak edo ez-egiteak direla-eta, kalte-ordainak ordaindu beharko zaizkio Euskadiko Ogasun Nagusiari. Hona egintzok eta ez-egiteok:

    1. Euskadiko Ogasun Nagusiaren fondoetan zorpekoak egitea edo fondoak bidegabe erabiltzea.

    2. Ekonomi eskubideak kudeatzeko, kitatzeko, ikuskatzeko, biltzeko eta Euskadiko Diruzaintza Nagusian sartzeko arauak bete gabe, administratzea Euskadiko Ogasun Nagusiaren ekonomi eskubideak.

    3. Krediturik gabe edo nahikoa krediturik gabe edo aurrekontu-diziplinako indarreko arauak hautsiz, gastuak baimentzea, konprometitzea, eta ordainketak agintzea.

    4. Obligazioak kitatzean edo agindutako eginkizunen araberako agiriak egitean, behar ez diren ordainketak egitea.

    5. Arauek behartutako kontu-errendapena ez egitea, edo berandu egitea, edo akats larriekin egitea.

    6. Jasotako fondoak zertan gastatu diren ez zuritzea, batez ere Euskadiko Aurrekontu Errejimenari buruzko legeriak aipatzen dituen behin-behineko igorpenen arabera jasotako fondoak direnean.

    7. Euskadiko Ogasun Nagusiko administrazioa eta kontabilitatea arautzen dituzten xedapenak betetzen ez dituen edozein egintza edo ez-egite.

61. atala.– Administrazio-espedientea.

    Arlo honetako ekonomi kontroleko kanpo-organo edo organoen eskumenen kalterik gabe, 60. ataleko b)-tik g)-ra bitarteko idatz-zatietatik ondorioztatzen den erantzukizuna administrazio-espedientearen bidez ezarriko da; espedientearen izapidegilea Ekonomi Kontrolerako Bulegoa izango da. Baldin eta ustezko erantzuleak agintari-izaera badu, Jaurlaritza bera izango da espedientea abiarazi eta ebatziko duena; gainerako kasuetan, berriz, ogasun eta finantzetako eskumenak dituen sailburuak egingo du.

    Interesdunak entzundakoan, izapidatutako espedientea amaitutzat jotzen duen ebazpenak behar den erabakia agertuko du Euskadiko Ogasun Nagusiari eragindako kalte eta galerei buruz. Erantzuleei, halaber, ezarriko die zenbateko kalte-ordainak eta nolako epeetan ordaindu behar dizkioten Ogasun Nagusiari, beti ere erregelamendu bidez ezarriko den jardunbidearen arabera.

62. atala.– Arau-hausteen errejimena.

1. – Ondoko zerrendako portaerak, edozein erru-mota izanik ere, laguntza eta dirulaguntza publikoen arloko arau-hausteak dira. Hona portaerok:

1. – Onuradunei dagokienez.

   1. Laguntza emateko eskatzen diren baldintzak gezurtatuz nahiz ematea galaraziko edo mugatuko zuten baldintzak izkutatuz, laguntza edo dirulaguntza lortzea.

   2. Jasotako zenbatekoak edo ondasunak, guztiz edo zatiz, ez erabiltzea laguntza edo dirulaguntzak emate-erabakian zuen helbururako, beti ere aurretiazko errekerimendurik izan gabe itzuli ez bada.

   3. Laguntza edo dirulaguntza ematearen ondorioz onuradunak bete beharko lituzkeen beharkizunak ez betetzea, beti ere onuradunari egotzi ahal zaizkion arrazoiak izan badira.

   4. Organo emaileak, erakunde laguntzaileak (hala badagokio), eta Ekonomi Kontrolerako Bulegoak egin beharreko egiaztatze eta kontrol-jarduketak ukatu edo oztopatzea.

   5. Organo emaileari edo, hala badagokio, erakunde laguntzaileari ez jakinaraztea helburu berbererako laguntzak, dirulaguntzak, dirusarrerak edo baliabideak lortu izana, edozein dela ere administrazio edo erakunde (publikoa edo pribatua) emailea; halaber, ez jakinaraztea dirulaguntza emateko funtsezkoa izan den edozein inguruabarren aldaketa.

   6. Jasotako fondoak edo ondasunak zertan erabili diren ez zuritzea.

   7. Organo emaileari edo, hala badagokio, erakunde laguntzaileari ez frogatzea laguntza edo dirulaguntza emateko erabakian ezarritako betebeharrak bete direla.

2. – Erakunde laguntzaileei dagokienez:

   1. Nahiz eta ezarrita egon, laguntzako edo dirulaguntzako arauetan edo, hala badagokio, 52. ataleko garapen-arauetan aurreikusitako irizpideak aintzat hartu gabe, onuradunei ordaintzea jasotako fondoak.

   2. Organo emaileak jaso diren fondoen kudeaketari buruz egin beharreko egiaztatze-jarduketak, eta Ekonomi Kontrolerako Bulegoak egin beharreko kontrol-lanak ukatu edo oztopatzea.

   3. Laguntzaren edo dirulaguntzaren onartze-erabakian funtsezkoak diren baldintzak bete direla eta eraginkorrak direla ez frogatzea.

   4. Organo emaileari ez zuritzea jasotako fondoen erabilera, edo onuradunek aurkeztutako zuritze-agiriak ez entregatzea.

      2. – Atalburu honetan jasotako administraziozko arau-hausteak oso larriak, larriak eta arinak izan daitezke.

      1. – Honako hauek arau-hauste oso larritzat joko dira: onuradunen kasuan, atal honetako 1.1 lerroaldeko a), b) eta c) letretan azaldutakoak; erakunde laguntzailearen kasuan, berriz, aurreko 1.2 lerroaldeko a) letran aurreikusitakoa.

      2. – Honako hauek arau-hauste larritzat joko dira: onuradunen kasuan, atal honetako 1.1 lerroaldeko d) eta e) letretan azaldutakoak; erakunde laguntzailearen kasuan, berriz, aurreko 1.2 lerroaldeko b) eta c) letretan aurreikusitakoa.

      3. – Honako hauek arau-hauste arintzat joko dira: onuradunen kasuan, atal honetako 1.1 lerroaldeko f) eta g) letretan azaldutakoak; erakunde laguntzailearen kasuan, berriz, aurreko 1.2 lerroaldeko d) letran aurreikusitakoa.

3. – Arau-hauste oso larriek bost urteren buruan preskribituko dute, larriek hiruren buruan eta arinek urtebetearenean. Arau-haustea egin den egunean berean hasiko da zenbatzen preskripzio-epea.

63. atala.– Zigorrak.

1. – Administraziozko arau-hausteek honako eskala hau izango dute zigorbide:

1. – Arau-hauste oso larriak:

   1. Behar ez bezala lortutako zenbatekoaren bi halakotik hiru halakora bitarteko isuna; erakunde laguntzailearen kasuan, jasotako fondoen zenbatekoaren bi halakotik hiru halakora bitarteko isuna.

   2. Onuradun zein erakunde laguntzailearen kasuan, hiru urtetik bost urtera bitarteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoko laguntzak edo dirulaguntzak lortzeko eskubidea galtzea, edo erakunde laguntzaile izendatzeko eskubidea galtzea.

   3. Hiru urtetik bost urtera bitarteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoarekin kontratuak egiteko debekua.

2. – Arau-hauste larriak:

   1. Behar ez bezala lortutako zenbatekoaren adinakotik bi halakora bitarteko isuna; erakunde laguntzailearen kasuan, jasotako fondoen zenbatekoaren adinakotik bi halakora bitarteko isuna.

   2. Onuradun zein erakunde laguntzailearen kasuan, urtebetetik hiru urtera bitarteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoko laguntzak edo dirulaguntzak lortzeko eskubidea galtzea, edo erakunde laguntzaile izendatzeko eskubidea galtzea.

   3. Urtebetetik hiru urtera bitarteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioarekin kontratuak egiteko debekua.

3. – Arau-hauste arinak:

   1. Behar ez bezala lortutako zenbatekorainoko isuna, edo zuritu gabeko zenbatekorainokoa; erakunde laguntzailearen kasuan, jasotako fondoen zenbatekorainoko isuna.

   2. Onuradun zein erakunde laguntzailearen kasuan, urtebeteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoko laguntzak edo dirulaguntzak lortzeko eskubidea galtzea, edo erakunde laguntzaile izendatzeko eskubidea galtzea.

   3. Urtebeteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoarekin edo bere erakundeekin kontratuak egiteko debekua.

      2. – Atalburu honetan aurreikusitako administraziozko arau-hausteengatiko zigorrak mailakatzeko, kontuan hartuko da ba ote den aurretiazko asmorik, parte hartzerik izan ote den, zein izan den lortutako irabazia, zein nolako garrantzia duen gizartearentzat, nolako kalteak eragin dituen eta berriro erori ote den.

      3. – Aurreko lerroaldean aipatzen diren zigorrak ezarri arren, arau-hausleak lege honetako 53. atalean jasotzen den itzuli-beharra du. Arau-hausleak, halaber, kalte-galerengatik eska dakizkiokeen kalte-ordainak ordaindu beharko ditu, eta hala badagokio, erantzukizun penala bere gain hartu.

      4. – Arau-hauste oso larriak direla-eta ezarritako zigorrek bost urteko epean preskribituko dute; arau-hauste larriak direla-eta ezarritakoek hiru urteko epean; eta arau-hauste arinak direla-eta urtebetera. Zigorra ezartzen duen erabakiak behin betiko indarra hartu eta biharamunean hasiko da zenbatzen preskripzio-epea.

      5. – Zigorrak ezartzen dituzten behin betiko erabakiak Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratuko dira.

      64. atala.– Erantzukizunen errejimena.

      1. – Atalburu honetako portaerak erakusten dituzten onuradunek edo, hala badagokio, erakunde laguntzaileek dagokien zenbatekoa itzuli beharko dute, eta atalburu honetan jasotako arau-hausteen erantzuleak izango dira.

      2. – Urratutako beharkizunak betetzeko beharrezko egintzak egiten ez dituzten administratzaileek, alegia, pertsona juridikoenek (beren eginkizunei badagokie), era subsidiarioan, dagokien zenbatekoa itzuli beharko dute. Kasu berean egongo dira, halaber, beharkizunak ez betetzea ahalbidetzen duten akordioak hartzen dituzten administratzaileak, edo beren menpekoen horrelako akordioak onartzen dituzten administratzaileak.

      3. – Lege honen eraginez pertsona juridikoei ezarritako zigorrak direla medio, erantzukizuna eskatuko zaie pertsona juridiko horien administratzaileei, beti ere zigortzeko ahalmenari buruz unean-unean indarrean egongo den legeria orokorreko kasu eta moduetan.

      4. – Halaber, deuseztutako pertsona juridikoek dituzten itzuli-beharren eta betegabeko zigorren erantzukizuna galdatuko da, baina beti zuzenbide publiko edo pribatuari buruzko araudi ezargarriarekin bat.

      5. – Desegindako eta kitatutako baltzu edo erakundeak direnean, bazkideei edo kapitaleko partaideei eskualdatuko zaizkie bete ez diren itzuli-beharrak eta zigorrak. Bazkideek edo partaideek solidarioki erantzungo dute, noraino-eta esleitu zaien kitapen-kuotaren balioaren mugaraino.

      65. atala.– Zigor-ahalmena erabiltzeko eskumena duten organoak.

      1. – Arau-hauste arin eta larriak direnean, laguntza edo dirulaguntza eman duen saileko titularrak (sailburuak) edo organo emaileari dagokion sailekoak eskumena izango du zigor-jardunbidea ebazteko. Jaurlaritzaren Kontseiluari, berriz, beste hauek dagozkio, alegia, arau-hauste oso larriak ebaztea, bai eta edozein arau-hauste eginez eman diren dirulaguntzei buruzko erabakia hartzea ere.

      2. – Zigorrak ezarri ahal izateko, beharrezkoa da administrazio-espedientea irekitzea. Espedientean, nolanahi ere, dagokion akordioa hartu aurretik, entzun egin beharko zaio interesatuari. Espedientea izapidatzeko, zigor-jardunbidearen legedi orokorraren arabera egin beharko da.

      3. – Organo emaileak edo erakunde laguntzaileak egindako ikerketen ondorioz, edo Ekonomi Kontrolerako Bulegoak eta Herri Kontuen Euskal Epaitegiak egindako kontrol-jarduketak direla-eta, administrazioak, bere kabuz, espedientea hasi ahal izango du.

      4. – Zigorrak ezartzen dituzten akordioen aurka administrazioarekiko auzi-errekurtsoa jar daiteke, edo eta, administrazio-bideko errekurtsoa, beti ere dagozkien arauekin bat.

      5. – Herri-ogasunaren aurkako delitutzat jotzen diren kasuetan, hau da, Kode Penalaren II. liburukiko XIV. idazpuruan jasotakoetan, administrazioak dagokion jurisdikziora pasatuko du errua duen jardunbidearen zatia, eta administraziozko zigor-jardunbidea etetea erabakiko du, harik eta epaileek behin betiko ebazpena eman arte. Baldin eta sujetu bati administrazio-zigorra ezartzeko erabili diren egitateak edo arrazoiak eta epaileen zigor-jardunbideak aintzat hartutakoak berberak badira, agintaritza judizialaren zigorrak indargetu egingo du administrazio-zigorra.

         Deliturik ez dela izan irizten bada, administrazioak aurrera jarraituko du zigor-espedientearekin, beti ere epaileek frogatutzat jo dituzten egitateak zigortzeko.

      6. – Lege honek aurreikusten ez dituen kasuetan, zigortzeko ahalmenari buruz unean-unean indarrean egongo den legeria orokorra ezarriko da.

5. atala.– Euskadiko aurrekontu orokorrak.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoak ekonomiako edo aurrekontuetako ekitaldi bakoitzean egin behar duen ekonomi jarduera programa baten bidez zuzenduta dago, eta programa hori osatzen duten erabakiak batu ondoren, adierazpide formala ematen zaie agiri bidez, bai finantzen aldetik bai kontabilitatearen aldetik azalduta egoten dena. Adierazpide hori dira, bada, Euskal Autonomia Erkidegoko Aurrekontu Orokorrak edo Euskadiko Aurrekontu Orokorrak.

2. – Euskadiko Aurrekontu Orokorrak, era berean, Euskal Autonomia Erkidegoko baliabideak ondo administratzen diren kontrolatzeko tresna dira.

3. – Honako hauek Euskadiko Aurrekontu Orokorrak dira:

   1. Euskal Autonomia Erkidegoa osatzen duten erakundeetako aurrekontuak, sarrera eta gastuen dena delako egoera-orriekin osatuta daudenak; eta gizarte-segurantzako ekonomi errejimena kudeatzeko aurrekontuak.

   2. Autonomia Erkidegoko erakundeen artetik, gai honetan zuzenbide publikoa betetzen dutenek bermeak eskaintzeko daukaten gorengo muga.

   3. Autonomia Erkidegoko erakundeen artetik, gai honetan zuzenbide publikoa betetzen dutenek zorrak egin ahal izateko daukaten gorengo muga.

4. – Aurrekontu orokorretan erreferentzia modura erabiliko den ekonomiako edo aurrekontuetako ekitaldia urtebetekoa izango da (egutegikoa).

6. atala.– Euskadiko aurrekontu orokorren legeak.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorren legeak edo Euskadiko aurrekontu orokorren legeak dira aurreko atalean zehaztutako aurrekontu orokorrak onartzeko helburua daukatenak.

2. – Horretaz gainera, Euskadiko aurrekontuen legeek berez Euskadiko Ogasun Nagusiari dagozkion edo ogasun horrekin zerikusia daukaten beste gai batzuk ere arau ditzakete haraino zabalduta, esate baterako: langileen ordainsarien errejimena eta aurrekontu orokorren barruko kredituei dagozkien alokairu pasiboen errejimena; aurrekontu-errejimena eta aurrekontu horietako gastu publikoa exekutatzeko errejimena; berez autonomia-erkidegoarenak diren tributuen errejimena; eta zorpetzeko baldintzen errejimena. Gai horiei dagozkien arauak aurrekontu orokorretako legeetan daude eta lege horien izaera eta errejimen berbera izango dute.

3. – Euskadiko Aurrekontuetako Legeen barruko arauak aldatu edo osatzeko legegintzako araurik baldin bada, arau batzuek eta besteek izaera eta errejimen berbera edukiko dute, indarrean egongo diren epea edozein motatakoa izanda ere: arrunta nahiz luzatua.

4. – Euskadiko Aurrekontu Orokorretako Legearen egitasmoa dena delako gai bakoitzari dagokion araudian xedatuta dagoenaren arabera egingo da. Gobernuak onartu eta legebiltzarrean aurkeztu beharko dute arautzen duenaren aurreko ekitaldiko azaroaren 1a baino lehenago, eztabaidatu eta, hala egokitzen bada, onar dadin.

7. atala.– Erakundeen sailkapena.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoa administrazio orokorrak eta erakunde-mailako administrazioak osatzen dute.

2. – Administrazio orokorra edo Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioa da, Euskadiko administrazio publiko guztian, lurralde-izaera daukan bakarra. Administrazio orokor hori Jaurlaritzaren ekainaren 30eko 7/1981 Legeko 53. atalean dago aipatuta.

3. – Honako entitate hauek osatzen dute erakunde-mailako administrazioa:

   1. Zuzenbide publikoaren pean dauden erkidegoko erakundeak. Izena: erakunde autonomiadunak.

   2. Zuzenbide pribatuko erakunde publikoak.

4. Euskal Autonomia Erkidegoko sektore publikoan, 2. eta 3. paragrafoetan adierazitako erakundeak daude, eta ondorengo hauek ere bai:

   1. Sozietate publikoak.

   2. Euskal Autonomia Erkidegoko sektore publikoko fundazioak.

   3. Berezko nortasun juridikoa duten partzuergoak, hain zuzen ere Herri Administrazioen Araubide Juridikoaren eta Administrazio Prozedura Erkidearen azaroaren 26ko 30/1992 Legearen 6. artikuluko 5. paragrafoan, eta Toki Araubidearen Oinarriak Arautzen dituen apirilaren 2ko 7/1985 Legearen 87. artikuluan adierazitakoak, baldin eta, partzuergoen egintzak zuzenean zein zeharka Euskal Autonomia Erkidegoko organo baten erabakitzeko ahalmenari lotuta daudela, Euskal Autonomia Erkidegoko sektore publikoan txertatutako erakunde batek edo batzuek, gehiengo izanik, dirua, ondasunak edo industria eman badiete partzuergo horiei, edo, eratzeko unean, partzuergoa gehiengoz finantzatzeko konpromisoa hartu badute.

      Erakunde horietako bakoitzak berezko nortasun juridikoa izango du, gainerako erakundeek dutenaz bestelakoa.

5. – Administrazio orokorra edo Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioa da legebiltzarrari atxikitako eskubide eta betebeharren jabea, nahiz eta eskubide-betebehar horien inguruan ganbara horrek dituen aginpideak ere kontuan hartu behar diren.

8. atala.– Arautzea.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioa, Jaurlaritzaren ekainaren 30eko 7/1981 Legeko 53. atalean aipatuta dagoena, lege horretan bertan jasotako arauen pean egongo da antolaketa eta funtzionamenduari dagokionean.

2. – Berez Ogasun nagusiari dagozkion gaien inguruan, Euskal Autonomia Erkidegoak, gai horiei buruzko xedapenen artetik, berariaz aplikatu behar zaizkionen pean jardungo du; eta, xedapen horiekiko kontraesanik ez dakarten neurrian, zuzenbide publikoaz araututa dauden Euskal Autonomia Erkidegoko entitateei -edozeini- aplika dakizkiokeen gainerako arau guztien pean ere bai.

9. atala.– Kontzeptua.

   Erakunde autonomiadunak erakunde-mailako enteak dira, Euskal Autonomia Erkidegokoak eta nortasun publikokoak; haien helburua erkidego horren aginpidepeko aktibitateak egitea da, deszentralizazio-errejimenean beti ere; eta zuzenbide publikoaz araututa daude.

10. atala.– Motak.

    Erakunde autonomiadunak bi motatakoak izango dira:

    1. Merkataritzako erakunde autonomiadunak, hau da, ekonomia, merkatu, industria, finantza edo merkataritzaren inguruko beste edozein jarduera daukatenak.

    2. Administrazio-mailako erakunde autonomiadunak, hau da, gainerako guztiak.

11. atala.– Kalifikazioa.

    Dena delako erakunde autonomiaduna sortzeko arauan egongo da zehaztuta, 10. atalean xedatutakoarekin bat, erakunde hori zein motatakoa den.

12. atala.– Sortzea eta desagertzea.

1. – Erakunde autonomoak sortu edo desagertzeko, legea beharko da.

2. – Desagertzeko arrazoiak zeintzuk diren eta horretarako zein jarraibide bete behar den sorrera-arauan edo beste edozeinetan zehaztuta baldin badago, orduan, ez da desagertzeko berariazko araurik beharko.

13. atala.– Berregituraketa.

    Jaurlaritzak, erregelamendu bidez, erakunde autonomiadunak beste era batera egituratu ahal izango ditu, eta berregituraketa horien barruan egon daiteke erakunde horiek eduki behar dituzten langile eta materialen inguruko aginpideak ematea, aldatzea edo kentzea eta baita funtzionamendu-errejimenean aldaketak egitea ere. Berregituraketa horiek, hala ere, ezin dituzte, inola ere, erakunde horien izate-arrazoiak edo kalifikazioa aldatu.

14. atala.– Arautzea.

    Berez Euskadiko Ogasun Nagusiarenak diren gaiak direla-eta, eta nahiz eta 12 eta 13. ataletan jartzen duena bete egin behar den, erakunde autonomiadunek gai horien inguruan berariaz aplikatu behar zaizkien xedapenak bete beharko dituzte, eta, xedapen horiekiko kontraesanik ez dakarten neurrian, erkidegoko eta zuzenbide publikoko edozein erakunderi aplika dakizkiokeen gainerako arauak eta, halakorik ezean, autonomia-erkidegoko administraziorako ezarritakoak ere bai.

15. atala.– Kontzeptua.

    Zuzenbide pribatuko ente publikoak Euskal Autonomia Erkidegoko erakundeak dira eta nortasun publikoa dute. Haien helburua erkidego horren aginpidepeko jarduerak dira, deszentralizazio-errejimenean burutuko dituenak beti ere, eta zuzenbide pribatuaz araututa daude gehienbat.

16. atala.– Kalifikazioa.

    Zuzenbide pribatuko erakunde publikoek halaxe kalifikatuta egon beharko dute, berariaz, beraien sorrera-legeetan.

17. atala.– Sortzea, desagertzea eta berregituratzea.

    Zuzenbide pribatuko erakunde publikoek lege honetako 12 eta 13. ataletan xedatutakoa bete beharko dute.

18. atala.– Arautzea.

    Aurreko atalean jartzen duena bete egin behar bada ere, zuzenbide pribatuko erakunde publikoek, berez Euskadiko Ogasun Nagusiarenak diren gaiak direla-eta, gai horien inguruan berariaz aplikatu behar zaizkien xedapenak bete beharko dituzte; eta, xedapen horiekiko kontraesanik ez badakar, zuzenbide pribatua bete beharko dute.

19. atala.– Kontzeptua.

    Baltzu publikoak merkataritzako baltzuak dira, baina beren kapitaletan Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioaren edo erakunde-mailako enteen partizipazioak dira nagusi, ente horiek zuzenbide publikokoak edo pribatukoak izan. Partizipazio nagusi hori zehazteko, aipatutako erakundeen partizipazio guztiak hartuko dira kontuan.

20. atala.– Sortzea eta desagertzea.

1. – Hona hemen baltzu publikoak sortzeko kasuak:

   1. Merkataritzako baltzu bat sortzea eta baltzu hori publikoa izatea.

   2. Merkataritzako baltzu bat, lehenagotik ere bazena, baltzu publiko bihurtzea.

2. – Hona hemen baltzu publikoak desagertzeko kasuak:

   1. Baltzu publiko modura kalifikatuta dagoen merkataritzako baltzua desagertzea.

   2. Merkataritzako baltzuak publiko izateari uztea.

3. – Baltzu publikoak sortu edo desagertzeko eta Euskal Autonomia Erkidegoak edo erkidego horretako erakundeek baltzu horietako partaide nagusi bilakatu ahal izateko, Jaurlaritzaren dekretua beharko da.

4. – Merkataritzako baltzuek baltzu publikoak izateari uzten badiote, horrek ez du derrigorrez desagertu behar izatea ekarriko, lege edo estatutuetan desagertzeko arrazoitzat jasota badago salbu.

21. atala.– Forma juridikoa eta soziala.

1. – Baltzu publikoek baltzu anonimoen antzera osatu beharko dira eta sortzearekin batera fundatutakotzat hartuko dira.

2. – Forma aldetik baltzu anonimoak direnez, baltzu horiek garaian garai bete behar duten errejimen juridikoaren pean egongo dira dena delako baltzu publikoak.

22. atala.– Arautzea.

    Aurreko atalean jartzen duena bete egin behar bada ere, baltzu publikoek, berez Euskadiko Ogasun Nagusiarenak diren gaiak direla-eta, gai horien inguruan berariaz aplikatu behar zaizkien xedapenak bete beharko dituzte; eta, xedapen horiekiko kontraesanik ez badakar, zuzenbide pribatua bete beharko dute.

23. atala.– Baltzu publikoetako partizipazioak.

    Autonomia-erkidegoaren ondarea osatuko dute erkidego horretako entitateek beren baltzu publikoetan dauzkaten partizipazioek, beti ere, Euskadiko ondareari buruzko legedian jasotakoaren arabera.

24. atala.– Errejimen orokorra.

    Lege hau edo beste edozein xedapen dela medio, berez Euskadiko Ogasun Nagusiarenak diren gaien inguruan aginpideren bat -edozein izan daiteke- eman edo antolaketako beste edozein erabaki hartu izanagatik ere, kontuan izan beharko da behar bada beste zerbait erabakiko dela, Jaurlaritzaren ekainaren 30eko 7/1981 Legean eta lege honetako III. idazpuruan xedatutakoaren arabera.

25. atala.– Legebiltzarraren aginpideak.

1. – Legebiltzarraren aginpide dira, lege honetan eta aplikatu beharreko beste xedapen batzuetan jasotakoaren arabera:

   1. Euskadiko Aurrekontu Orokorrak onartzea, haien jarraipena egitea eta kontrolatzea.

   2. Aurrekontuak egiteko eta kudeatzeko prozedura.

   3. Autonomia-erkidegoaren berezko tributuak ezartzea edo aldatzea.

   4. Ondarearen errejimena.

   5. Kontratazio-errejimena.

   6. Zorpetzeko errejimena.

   7. Autonomia-erkidegoaren finantza eta ekonomiako eragiketa handienak onartzea.

   8. Autonomia-erkidegoan urte-sail batean aurrera eraman beharreko ekonomi jarduera, Jaurlaritzak burutu beharko duena, planifikatzea.

   9. Lege honen, autonomia-erkidegoak emandako beste batzuen edo bete behar dituen besteen arabera legez arautu behar diren gainerantzeko gaiak.

2. – Euskadiko Autonomi Estatutuko 27. ataleko 1. lerroaldean eta legebiltzarraren beraren funtzionamendu-erregelamenduan xedatuta dagoenez, Legebiltzarrak honako aginpide hauek ditu, bere barruko errejimenak Ogasun Nagusiaren berezko gaien inguruan dioenari begiratuta:

   1. Legebiltzarreko bertako aurrekontua onartzea. Aurrekontu hori, ordena zaintze aldera, Euskal Autonomia Erkidegoko Aurrekontu Orokorraren barruan sartuko da.

   2. Bere aurrekontua exekutatzea, Legebiltzarrak berak onartutako moduan.

   3. Euskal Autonomia Erkidegoak bertako ogasun nagusiari buruz emandako legeek ematen dizkioten gainerakoak.

      26. atala.– Jaurlaritzaren aginpideak.

          Euskal Autonomia Erkidegoaren aginpideen artetik, honako hauek Jaurlaritzari dagozkio:

          1. Euskal Autonomia Erkidegoko ekonomi eta finantza-mailako politikaren oinarrizko norabideak zehaztea, Legebiltzarrak aldatzeko ahalmenak eduki edo ez.

          2. Erkidegoko aurrekontu orokorren lege-egitasmoak onartzea, gero legebiltzarrera bidaltzeko.

          3. Jaurlaritzaren ekainaren 30eko 7/1981 Legean xedatutakoaren arabera Euskadiko Ogasun Nagusiaren inguruan dagozkionak eta ordenamendu juridikoak agintzen dizkion gainerakoak.

          4. Oro har, direna direlako edo daukaten garrantziagatik, Jaurlaritzak esku artean eduki behar dituen eta legebiltzarraren aginpideen artekoak ez diren guztiak.

      27. atala.– Ogasuneko eta finantzetako ardura duen sailaren aginpideak.

          Ogasuneko eta finantzetako ardura duen sailari dagokio:

          1. Euskadiko Ogasun Nagusiaren eskubideak administratu, kudeatu eta gauzatzea, araudian ezarrita dagoen moduan.

          2. Autonomia-erkidegoko aurrekontu orokorraren aurregitasmoa gertatzea eta, gero, jarraipena egitea, gauzatzen den jakiteko eta ekonomi eta finantza-mailako arauak betetzen diren jakiteko. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioko sailek ere parte hartuko dute horretan.

          3. Aurrekontu Orokorren Legeen aurregitasmoak gertatzea, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioko sailen partaidetzarekin; Euskadiko Ogasun Nagusiaren berezko gaiei buruzko beste aurregitasmo batzuk prestatzea; eta Jaurlaritzak onartu behar dituen eduki bereko erregelamenduen egitasmoak prestatzea.

          4. Euskal Autonomia Erkidegoko ekonomi jardueraren kontabilitatea eta kontuhartzailetzako kontrola egitea.

          5. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioak egin behar dituen ordainketa guztiak agintzea.

          6. Jaurlaritzak ekonomi eta finantzetarako onartutako politika exekutatzea, Jaurlaritzak berak zehaztutako moduan.

      28. atala.– Sailen aginpideak.

          Sailei dagokie:

          1. Nork bere aurrekontuaren aurregitasmoa prestatzea.

          2. Atxiki dizkieten gastuetarako kredituak kudeatzea.

          3. Sailaren berezko gastuetarako baimena ematea, Jaurlaritzaren aginpideen artekoak ez badira.

          4. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioaren kontura konpromezu ekonomikoak hartzea, beti ere, dagozkien aginpideen eta kasuan kasu begiratu beharreko arauen arabera.

          5. Obligazioak ordaintzeko proposatzea ogasun eta finantzetako aginpidea duen sailari.

          6. Atxikita dituzten erakundeen aurrekontuaurreproiektuak aurretiaz onartzea, erakunde horiek Euskadiko Autonomia Erkidegoko sektore publikokoak baldin badira.

          7. Euskadiko Ogasun Nagusiaren inguruan dagozkienak, Jaurlaritzako ekainaren 30eko 7/1981 Legean xedatutakoaren arabera.

          8. Jaurlaritzak onartutako ekonomi politika exekutatzea, Jaurlaritzak berak zehaztutako moduan.

          9. Euskadiko Ogasun Nagusiaren inguruan ordenamendu juridikoak agindutako beste edozein.

31. atala.– Sailkapena.

1. – Euskadiko Ogasun Nagusiaren eskubideak publikoak edo pribatuak izango dira.

2. – Eskubide publikoak dira Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioarenak eta erakunde autonomoenak direnak erlazio eta egoera juridiko jakin batzuen ondorioz; hau da, erlazio eta egoera horietan erakunde horiek ahalmen publiko batzuen jabe direnean. Eskubide publikoak honako hauek izan daitezke:

   1. Zuzenbide publikoko sarrerak.

   2. Beste eskubide batzuk.

3. – Eskubide pribatuak dira Euskal Autonomia Erkidegoarenak direnak baina atal honetako 2. lerroaldean jasota ez daudenak. Honelakoak izan daitezke eskubide pribatuak:

   1. Zuzenbide pribatuko sarrerak.

   2. Beste eskubide batzuk.

      32. atala.– Zuzenbide publikoko sarrerak.

          Aurreko ataleko 2. lerroaldean zehaztutako irizpidearekin bat, honako hauek dira Euskadiko Ogasun Nagusiaren zuzenbide publikoko sarrerak:

          1. Foru-aldundiek, lurralde historikoek erkidegoko aurrekontu-gastuetarako egin behar duten kontribuzioaren adierazgarri, Euskal Autonomia Erkidegoari egiten dizkioten ekarpenak.

          2. Euskal Autonomia Erkidegoko tributuen eta prezio publikoen etekinak.

          3. Euskal Autonomia Erkidegoak zergetan ezarritako gainordainak, halakorik ezartzen badu.

          4. Lurraldearteko Konpentsazio Fondoak egindako transferentziak eta Estatuko Aurrekontu Orokorraren kontura egindako beste asignazio batzuk.

          5. Autonomia-erkidegoak edo bere erakunde autonomiadunek beste erakunde publiko batzuetatik jasotako tranferentziak eta diru-laguntzak.

          6. Autonomia-erkidegoko administrazioak eta erakunde autonomiadunek zorpetze aldera egindako operazioen emaitza.

          7. Autonomia Erkidegoko administrazioak edo erakunde autonomiadunek jarritako isun eta gainerako diru-zigorren emaitzak.

          8. Euskal Autonomia Erkidegotik datozen administrazio-egintzak ordezko modura exekutatzetik datozen ordainarazpenak, kautelak izan edo ez.

          9. Eskubide publikoei egindako kalte-galeren ordainak.

          10. Zuzenbide publikoko sarrerei dagozkien interesak.

          11. Obligazio publikoak beteko diren berme modura jarritako kopuruak.

          12. Erkidegoak pertsona publiko edo pribatuei sustapen-helburuekin edo interes publikorako emandako mailegu eta bermeen inguruan egindako kontratuengatik, autonomia-erkidegoko administrazioak edo erakunde autonomiadunek jaso beharreko kopuruak.

          13. Autonomia-erkidegoak diru-laguntzaren bat eman ondoren, helburua edo baldintzak ez direla-eta bete, diru-laguntza horretatik autonomia-erkidegoko administrazioari edo erakunde autonomiadunei itzuli beharreko kopuruak.

          14. Aurreko ataleko 2. lerroaldean aipatutako beste edozein diru-sarrera.

      33. atala.– Lurralde historikoen ekarpenak.

          Lurralde historikoetako ekarpenen kasuan, lurralde horien eta autonomia-erkidegoaren arteko harremanetarako araudian xedatutakoa bete beharko da; eta, araudi horren barruan jasota ez dauden kasuetarako, Euskadiko Ogasun Nagusiaren berezko gaiei buruzko xedapenetan agindutakoa bete beharko da.

      34. atala.– Tributuak.

      1. – Honako hauek Euskal Autonomia Erkidegoaren berezko tributuak dira:

         1. Autonomia-erkidegoaren berezko zergak, erkidegoak berak ezar ditzakeenak, Ekonomia Itunean jasota edo aurrikusita ez egonagatik ere, Estatuak zergapetutako zegagaiei ez dagozkielako. Erkidegoak ezar ditzake Euskadiko Autonomi Estatutuko 42. ataleko b) idatz-zatian xedatutakoaren arabera.

         2. Euskal Autonomia Erkidegoko herri-jabariaren erabilera pribatiboagatik edo aprobetxamendu bereziagatik eta zergapekoari modu partikularrean egokitu, eragin edo mesede egiten dioten Erkidegoaren zerbitzuak edo jarduerak Zuzenbide publikoko erregimenean eman edo egiteagatik sortutako tasak, baldin eta zerbitzu edo jarduera horiek zergapekoek beren borondatez eskatu edo jasotzekoak ez badira edo sektore pribatuak eman edo egiten ez baditu.

         3. Euskal Autonomia Erkidegoak herri-lanak egin izanaren edo zerbitzu publikoak ezarri edo areagotu izanaren ondorioz zergapekoak onura bat atera duelako edo bere ondasunen balioa handitu delako ezartzen diren kontribuzio bereziak, baldin ezartzen badira.

      2. – Euskal Autonomia Erkidegoko tributu guztiak fiskalak izango dira eta dagozkien aurrekontuetan jaso beharko dira.

      3. – Tributuak sortu edo desagertarazteko, legea beharko da.

      4. – Estatuak Euskadiri egindako transferentzien artean dauden zerbitzuak betetzeagatik sortutako tasa eta ordainarazpenak edo Euskadira transferitutako organo edo zerbitzuak finantzatzeko balio dutenak ere erkidego horretako berezko tribututzat hartuko dira eta erkidego horrek eskatuko ditu, lege honetan haren ekonomi eskubideak hobeto betetze aldera jaso denaren arabera.

      35. atala.– Zergen gainordaina.

      1. – Euskal Autonomia Erkidegoak honako zerga hauek direla-eta gainordainak ezartzeko aukera izango du:

         1. Egoitza fiskala Euskal Autonomia Erkidegoan daukaten pertsona fisikoen errentaren gaineko zerga.

         2. Egoitza fiskala Euskal Autonomia Erkidegoan daukaten pertsona fisikoen ondarearen gaineko zerga.

         3. Ondare-eskualdaketa eta agiri bidezko egintza juridikoen gaineko zerga.

         4. Oinordetzen eta dohaintzen gaineko zerga.

         5. Salmenten gaineko inposizio orokorra, gutxikako fasean.

         6. Kontsumo espezifikoen gaineko zergak, gutxiengoen fasean. Salbuespenena: monopolio fiskalen bidez bildutakoak.

         7. Jokoaren gaineko tributuak.

      2. – Aurreko lerroaldean jasotako gainordainak zehazteko orduan, gogoan izan behar da lurralde historikoek ez dutela, zerga horiek direla-eta, lehenago baino sarrera txikiagorik jaso behar.

      3. – Gainordain horiek sortu edo desagertarazteko, legea beharko da.

      36. atala.– Estatuaren transferentziak eta izendapenak.

          Estatuaren tranferentzia eta izendapenen kasuan, dagokion araudi berezian xedatutakoa bakarrik bete beharko da. Tranferentzia eta izendapen horiek 32. ataleko d) idatz-zatian aipatuta daudenak dira.

      37. atala.– Zorpetzea.

          Autonomia-erkidegoko administrazioak eta erakunde autonomiadunek egindako kreditu- eta mailegu-operazioen emaitzak eta entitate horiek jaulkitako zor publikoaren emaitzak dira zorpetzeak eragindako sarrerak, 32. ataleko f) idatz-zatian aipatuta daudenak.

      38. atala.– Zuzenbide pribatuko sarrerak.

          Hona hemen Euskadiko Ogasun Nagusiaren zuzenbide pribatuko sarrerak:

          1. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioaren edo erakunde autonomiadunen jabetzapeko ondasunak edo entitate horien eskubide errealak nahiz pertsonalak erabili edo eskura izateagatik lortutako etekin edo edozein motatako produktu, baldin eta dirutan zenbat balio duten zehatz badaiteke eta ez badaude zerbitzu publikorako erabilerapean.

          2. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioak jaraunspen, legatu edo dohaintza bitartez eskuratutako guztiak.

          3. Lege honetako 32. atalean jaso ez den beste edozein sarrera.

      39. atala.– Eskurapena.

          Euskadiko Ogasun Nagusiaren eskubideak kasuan kasuko edo eskubide horietako bakoitzeko araudi berezian xedatutakoaren arabera eskuratuko dira.

      40. atala.– Nola gauzatu.

      1. – 32. ataleko a), d), e) eta f) idatz-zatietan aipatutako diru-sarreren kasuan izan ezik, Ogasun Nagusiaren eskubide publikoak bilketa bidez (administrazio-prozedura) edo zuzenbideak onartutako eta kasu honetan aplika daitekeen beste edozein prozedura bidez gauzatuko dira. Bilketaren kasuan, Euskadiko Ogasun Nagusiaren Bilketa Erregelamenduan xedatutakoa bete beharko da.

      2. – Borondatez ordaintzeko epe barruan -berariaz bestelakorik xedatzen ez bada behinik behin-, autonomia-erkidegoko administrazio eta erakunde autonomiadunen organoek kudeatu beharko dute bilketa hori, nor bere administrazio-aginpideei lotuta eta arau organikoetan zehaztutako sailak zuzendu eta ikuskatuta. Exekuzioaldian, berriz, diruzaintzako aginpideak dauzkan sailak kudeatu beharko du bilketa.

      3. – Sarrera-bilketaren kudeaketa, 1. lerroaldean aipatzen den hori, foru-aldundietako zerbitzuek ere egin ahal izango dute, horretarako izenpetu beharko diren hitzarmenak direla medio eta, beti ere, hitzarmen horietan jarritako moduan. Hitzarmen horietan, gainera, indarrean den legediaren arabera Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioarenak edo erakunde autonomiadunenak diren aginpideak gauzatzeko aukera era jaso ahal izango da. Hitzarmen horiek Jaurlaritzak onartu beharko ditu eta Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu beharko dira.

      4. – Bilketa kudeatzeko lanetan, halaber, hitzarmenak izenpetu ahal izango dira erakunde publiko nahiz pribatuekin. Hitzarmen horiek izapide berberak izango dituzte, eta, erakunde publikoen kasuan, aurreko lerroaldean aipatutakoen irispide bera izan ahal izango dute.

      5. – Eskubideak ordaintzeko beharra, alegia, 1 zenbakiko lerroaldean aipatzen dena, atzeratu edo zatitu ahal izango da, beti ere erregelamendu bidez finkatutako moduan. Diruzaintza-arloko sail eskudunak ezarriko duen zenbatekotik gorako zorrak ordaintzeko atzerapen edo zatiketaren eraginkortasunak bermea jartzea eskatuko du ezinbestez, non eta ez den erregelamendu bidezko barkamena aurreikusten, edo zorduna ez den administrazio publikoetako bat edo zuzenbide publikoko erakundeetako bat. Diruzaintza-arloko sail eskudunari dagokio atzerapena edo zatiketa libreki onartzea.

      6. – Eskubide pribatuen eraginkortasunak bat egin behar du ordenamendu juridiko pribatuarekin.

         40 bis artikulua.– Exekuzio-aldiko gainordainak.

      1. Exekuzio-aldiko gainordainak aldi horren hasierarekin batera sortzen dira, behin igaroz gero ordainketarako borondatezko epea zorra kitatu gabe, eta hiru motakoak dira: gainordain exekutiboa, premiamendu- gainordain murriztua eta premiamendu-gainordain ohikoa.

         Gainordain horiek bateraezinak dira beren artean eta borondatezko epean sartu gabeko zor osoaren gain kalkulatzen dira.

      2. Gainordain exekutiboa % 5ekoa izango da, eta aplikatuko da borondatezko epean sartu gabeko zor osoa premiamendu-probidentzia jakinarazi baino lehen ordaintzen denean.

      3. Premiamendu-gainordain murriztua % 10ekoa izango da, eta aplikatuko da bai borondatezko epean sartu gabeko zorra bai gainordaina bera ondoko epeetan ordaintzen direnean:

         1. Probidentziaren jakinarazpena hilabete bakoitzaren 1aren eta 15aren artean egiten bada, jakinarazpena jasotzen den egunetik hasita hilabete horren 20ra arte, edo, egun hori balioduna ez balitz, ondorengo hurrengo egun baliodunera arte.

         2. Probidentziaren jakinarazpena hilabete bakoitzaren 16aren eta azkenekoaren artean egiten bada, jakinarazpena jasotzen den egunetik hasita hurrengo hilabetearen 5era arte, edo, egun hori balioduna ez balitz, ondorengo hurrengo egun baliodunera arte.

      4. Premiamendu-gainordain ohikoa % 20koa izango da, eta aplikatu beharrekoa izango da artikulu honetako 2 eta 3. paragrafoetan aipatutakoak gertatzen ez direnean.

      5. Premiamendu-gainordain ohikoa bateragarria da berandutze-korrituekin. Gainordain exekutiboa edo premiamendu-gainordain murriztua exijitu beharrekoak direnean, ez dira exijituko exekuzio-aldiaren hasieratik sortutako berandutze-korrituak.

      41. atala.– Zertarakoa.

      1. – Sarrera bakoitzaren araudian bestela ezartzen ez bada, sarreraren helburua izango da horren titularra den erakundearen betebeharren multzoa finantzatzea.

      2. – Helburu zehatzetarako liberalitateetatik datozen sarrerak direnean, ez da beharrezkoa izango berariazko xede-zehaztapena egitea, baldin eta unean-unean indarrean dagoen araudiari jarraiki onartu badira liberalitateak.

      42. atala.– Osotasuna.

      1. – Ogasun Nagusiaren eskubide publikoekin zerikusia duten egintzak egin ahal izateko, ezinbestekoa da legeren batek aurreikusitako kasuren batean izatea.

      2. – Ogasun Nagusiaren eskubide publikoei dagokienez eta Autonomia Erkidegoko administrazioaren nahiz bere erakunde autonomiadunen jabetza diren eskubide pribatuei dagokienez, ezinbestekoa izango da Jaurlaritzaren baimena, baldin eta transakzio judiziala edo estrajudiziala egin nahi bada eta arbitrajearen menpean jarri nahi bada.

      3. – Auzipetze Zibilari buruzko XII. idazpuruko 1. eta 8. sekzioetan, eta XIII. idazpuruko 6. sekzioan (batzuk zein besteak II. liburukoak) eta Ordainketak Eteteari buruzko 1922ko uztailaren 26ko Legean aurreikusitako lehiaketa-prozesuetan akordioak edo hitzarmenak izenpetzeko, nahikoa izango da erregelamendu bidez finkatutako organoaren baimena.

      43. atala.– Korrituak.

      1. – Euskal Autonomia Erkidegoko erakundeen jabetza diren eskubide publikoak direla-eta, erakunde publikoak ez direnek Erkidegoari zordizkioten zenbatekoek korrituak sortuko dituzte obligazioen epe-mugatik aurrera, eta ez da beharrezkoa izango ohartaraztea, ez eta inolako errekerimendurik ere.

      2. – Arlo honetan unean-unean indarrean dagoen legeriakfinkatuko du zein den ezarri beharreko berandutze-korritua.

      3. – Erakunde publikoek Euskal Autonomia Erkidegoari zor dizkioten zenbatekoei dagokienez, Estatuko araudiak berak aginduko du, non eta Erkidegoan ez dagoen berariazko araudia erakunde horiei buruz. Azken kasu horretan, Erkidegoko araudiak izango du indarra.

      44. atala.– Preskripzioa.

      1. – Euskadiko Ogasun Nagusiaren eskubideak preskribigarriak dira. Preskripzio-epeak zehazteko, bete beharrekoak izango dira eskubide horietako bakoitzari zuzen-zuzenean edo zeharka espezifikoki ezar dakizkiokeen xedapenak.

      2. – Aurreko paragrafoan aipatutako xedapen horietakorik ez badago, lau urteren buruan iraungiko dira Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioak eta bere erakunde autonomiadunek dauzkaten eskubide hauek:

         1. Izaera publikoko eskubideak aitortzeko edo bere alde likidatzeko eskubidea, eskubide hori erabili zitekeen egunetik kontatzen hasita. Aitorpen edo likidazio hori egiteko beharrezkoa baldin bada aipatutako entitateen aurrean formulatutako adierazpena, orduan preskripzio-epea ez da kontatzen hasiko harik eta formulazio hori baldintza guztiak betez egiten den arte.

         2. Aitortutako edo likidatutako izaera publikoko kredituak kobratzeko eskubidea, horien jakinarazpena eraginkorra den egunetik kontatuta edo, jakinarazpena nahitaezkoa ez bada, epemugatik kontatuta.

      3. – Nolanahi ere, eskubide publikoen preskripzio-epeak honako arrazoi hauek direla-eta eten daitezke:

         1. Edozein administrazio-ekintza dela-eta: zordunaren ezagutza formalarekin egiten bada ekintza, nahiz eta dagokion jakinarazpena akastuna izan, eta ekintzaren helburua aitortzea, kitatzea edo kobratzea bada, edo aurreko hiru horiekin zerikusia badu.

         2. Zordunak ekintzak burutzen dituenean, eta erreklamazioak edo errekurtsoak jartzen dituenean, nahiz eta legez ezarritakoak ez izan edo formulazio aldetik txarto eginda egon. Dena den, batzuek zein besteek zerikusia izan behar dute aurreko epigrafeek aipatzen dituzten eskubideekin; hala ere, bada salbuespen bat, alegia, erreklamazio edo errekurtsoen eskari nagusi eta bakarra izatea preskripzioa ontzat ematea edo aitortzea.

         3. Zordunaren edozein jarduketa dela-eta, baldin eta jarduketa horren helburua aitortzea, kitatzea edo kobratzea bada, edo aurreko hiru horiekin zerikusia badu.

      4. – Atal honetako 1. lerroaldean aipatzen den xedapenik ez badago, eskubide pribatuen preskripzioak ordenamendu juridiko pribatua izango du arau.

45. atala.– Bere gain hartzea.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoak bere gain hartuko ditu bertan sortutako legeek zuzenean ezartzen dizkioten ekonomi betebeharrak. Bere gain ere hartuko ditu ezargarri izango zaizkion beste batzuk, bai eta ordenamendu juridikoarekin bat egiten duten egitate, egintza eta negozio juridikoetatik datozenak ere.

2. – Euskal Autonomia Erkidegoan sortutako administrazio-egintzak eta erregelamendu-xedapenak baliogabeak izango dira erabat, baldin eta egintza eta xedapenon bidez gastu-konpromisoak lortu nahi badira gastu-orrian baimendutako kredituen zenbateko mugatutik gora.

46. atala.– Efektibitatea.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioaren edo erakunde autonomiadunen kontura diru-kopuruak ordaintzeko obligazioak efektiboak izateko, obligazio horiek autonomia-erkidegoaren aurrekontuak betetzetik, epai irmotik eta diruzaintzako eragiketetatik sortutakoak izan beharko dira. Dena den, epai irmoaren ondorioz sortutako obligazioak betetzeko, obligazio horiek ez baldin badaude aurrekontuan behar bezala jasota, autonomia-erkidegokoaurrekontu-errejimena arautzen duen araudian xedatutakoaz bat hornitu beharko da hutsunea.

2. – Autonomia-erkidegoko gainerako erakundeen kontura egitekoak diren ordainketa-obligazioak antolamendu juridiko pribatuan xedatutakoaz bat izango dira efektiboak.

3. – Autonomia-erkidegoko administrazioaren edo erakunde autonomiadunen kontura egiteko ordainketa-obligazioak beste aldearentzat ere obligazioak eragin dituen harreman juridikoetatik sortu baldin badira, lehenbizikoak ez dira efektibo egingo azkenengo horiek ez baldin badira beharbezala bete edo bermatu. Salbuespena izango dira epai irmoaren bidez onartutako obligazioak.

47. atala.– Preskripzioa.

1. – Lege berezietan ezarritakoa salbu, eskubide hauek lau urteren buruan iraungiko dira:

   1. Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioak eta bere erakunde autonomiadunek edozein obligazio aitortu edo likidatzeko duten eskubidea baldin eta obligazio horren aitorpena edo likidazioa eskatu ez bada horretarako baldintza guztiak betez eta justifikatzeko agiri guztiak aurkeztuz. Obligazioari dagokion zerbitzua edo prestazioa amaitzen den egunean hasiko da kontatzen epea.

   2. Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioak eta horren erakunde autonomiadunek dagoeneko aitortuta edo likidatuta dauden obligazioen ordainketa eskatzeko duten eskubidea, baldin eta ordainketa hori legezko hartzekodunek edo eskubidedunek eskatu ez badute. Obligazioaren aitorpenaren edo likidazioaren jakinarazpena eraginkor bihurtu den egunean hasiko da kontatzen epea.

2. – Lege berezietan ezartzen dena salbuetsita, preskripzioa eteteko, ordenamendu juridiko pribatuko arauek esaten dutena bete beharko da. Dena den, ez dute atal honetako 1. lerroaldeko a) idatz-zatian aipatzen den eskubidearen preskripzioa etetea eragingo ondorengoek: obligazioak aitortzeko edo kitatzeko eskatzeak, atal horretan ezartzen diren baldintzak ez badira betetzen eskaria egitean.

48. atala.– Helburua eta definizioa.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio orokorrak eta erakunde autonomiadunek kudeatu behar dituzten laguntza eta diru-laguntza publikoen errejimen orokorra arautzea da idazpuru honen helburua, beti ere atal honen beronen 5. lerroaldean esaten dena kontuan izanda.

2. – Aurreko lerroaldean aipatzen denari begira, ondorengoak izango dira laguntza edo diru-laguntza publikoak: Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio orokorrak edo erakunde autonomiadunek pertsonei edo erakunde publiko edo pribatuei doan emandako fondo publikoak, bai gizartearentzat interesgarria edo erabilgarria den jarduera aurrera eramateko edo helburu publiko bat lortzea bultzatzeko. Era berean, Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorren kontura emandako edozein laguntza-modu eta oso-osorik edo zati batean Europako Batasuneko nahiz beste administrazio batzuetako fondoekin finantziatutako laguntzak ere laguntza eta diru-laguntza publikoak izango dira.

3. – Egoera berezietan, laguntza edo diru-laguntza horiek Euskal Autonomia Erkidegoaren ondarea osatzen duten ondasunak doan besterenduz edo aldi batez erabiltzeko utziz emango dira. Bide horiek erabiltzeko, Euskadiko ondareari buruzko legerian aurreikusten diren jardunbide bereziak jarraitu beharko dira. Dena den, ondareari buruzko legerian arautu gabe dagoen kasuetarako, lege honetan aipatzen diren arauak bete beharko dira zuzenean.

4. – Europako Batasuneko arauetan (edo autonomia-erkidegokoetan, Europakoak garatzeko edo egokitzeko baldin badira) laguntzak eta diru-laguntzak emateko jardunbideetan ezarritakoaren ordezkoa izango da lege honetan xedatutakoa, beste administrazio bati baldin badagokio oinarrizko erregulazioa edo laguntza ematea eta laguntza hori zenbatekoa izango den administrazioari lege mailako aginduren batek agintzen baldin badio.

5. – Euskal Autonomia Erkidegoaren Aurrekontu Orokorren bitartez finantzatutako erakundeek, beren izaera edo forma juridikoa edozein dela ere, titulu honetan jasotako publizitate-, lehia- eta objektibotasun-printzipioetara egokituko dute beren diru-laguntza jarduna.

   Zehazki, zuzenbide pribatuko erakunde publikoek eta lege honen 7.4 artikuluko a), b) eta c) idatz-zatietan adierazitako erakundeek, beren izaera juridikoarekin bateragarria den heinean, 49. artikuluko 3, 10, 11 eta 12. paragrafoetan, 50. artikuluko 1, 2 eta 3. parragrafoetan, 51. artikuluko 1. paragrafoan, eta 53. artikuluko 1 eta 2. paragrafoetan xedatutakoa aplikatu beharko dute. Oinarri arautzaileak eta diru-laguntzak estatutu sozialen edo erakundea sortzeko arauaren arabera eskudunak diren organoek onetsiko dituzte, eta oinarri horien zabalkundea Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkariaren bidez egitea bermatuko da.

6. – Idazpuru honetan xedatutakoa, 50. atalean aurreikusten dena alde batera utzita, ez zaie aplikatuko Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoak emango dituen abal eta beste berme batzuei, horiek beren araudi berezia izango dutelako.

   Gorago esandakoa hala izanik ere, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio orokorrak eta erakunde autonomiadunek bermeak erabiltzen baldin badituzte sustapeneko tresna moduan, 49. ataleko 1. lerroaldean finkatu diren printzipioak bete beharko dituzte, baldin eta printzipio horiek bideragarriak baldin badira eman behar diren bermeek dituzten ezaugarriekin.

49. atala.– Diru-laguntzak emateko printzipioak eta mugak.

1. – Idazpuru honetan aipatzen diren diru-laguntzak eta laguntzak emateko, publizitate, konkurrentzia eta objektibitatearen printzipioak bete beharko dira, eta baita idazpuru honetan bertan aipatzen diren jardunbideak eta irizpideak jarraitu ere.

2. – Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu beharko dira jarraitu beharreko arauak, laguntzen eta diru-laguntzen deialdiak eta, hala gertatzen denean, baita eman edo ez erabakitzeko proposamena egingo duen organoa nortzuk osatuko duten ere. Gainera, interesatuentzat garrantzia izango duten ekintzak ere argitaratu egingo dira, modu orokorrean eragiten baldin badiete.

   Kasuan kasuko laguntzak eta diru-laguntzak arautzen dituzten arauek besterik esaten ez badute behintzat, laguntzak emateari edo ukatzeari buruzko erabakiak eta horietan egindako aldaketak Euskal Herriko Agintzaritzaren Aldizkarian argitaratu beharko dira, ekonomia-kontroleko eskumenak dituen sailak ezarriko duen moduan. Laguntzak edo diru-laguntzak eman direla ez da derrigorrez argitaratu beharko horiek ematea eta zenbat eman lege mailako arauren batek agintzen baldin badio administrazioari, edo onuradun askori eragiten bazaio horrekin edo emandako diru-laguntzak arau bidez zehaztuko den kopuru jakin bat baino txikiagoak baldin badira. Azken kasu horretan, arauek beste era bateko jardunbideren bat erabili ahal izatea aurreikusi beharko dute, kasuko ezaugarri bereziak, zenbatekoa eta kopurua kontuan izanda, laguntza horien onuradunen publizitatea ziurtatu ahal izateko, kasuan kasuko kudeaketa-unitateetan.

3. – Laguntzak eta diru-laguntzak emateko, kasuan kasuko arauek esaten dutena hartuko da kontuan. Dena den, jartzen diren baldintzak betetzen dituzten guztiek askatasunez parte hartzeko aukera dutela ziurtatu beharko dute arau horiek, eta gainera, berdintasunez parte hartzea ere erraztu beharko da.

4. – Administrazioak diru-laguntzak emateak fondo publikoak banatzea dakar, eta jarduera horretan ustezko onuradunek ezagutu egin beharko dute, aldez aurretik, zeintzuk diren erabiliko diren baremoak, parametroak eta irizpide objektiboak.

5. – Euskal Autonomia Erkidegoak ekitaldi ekonomiko bakoitzean indarrean izango dituen aurrekontu orokorrak zehaztuta daudenean, programei diru-laguntzak eman edo ez erabakitzeko arauak eguneratu, berrikusi edo, hala behar badu, ezarri egin beharko dira. Zehaztugabeko indarraldia eman zitzaien diru-laguntzen kasuan, dagokien deialdia egin beharko da.

6. – Aurreko lerroaldeetan esaten dena ez da ezarri beharko Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorretan izendatuta ageri diren diru-laguntzen kasuan. Lege honi dagokionez, halakotzat hartuko dira ondorengo ezaugarriak dituztenak: Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorretan gehienezko kopurua kontsignatuta izatea, eta onuradunak zehazki mugatuta egotea, modu bakarrean eta baztertzailean.

7. – Laguntzak edo diru-laguntzak zuzenean ematea Eusko Jaurlaritzaren eginkizuna izango da, interesa duen saileko sailburuak proposamena egin eta gero. Zuzenean emandako diru-laguntza horiekin ez da beteko aurreko lerroaldeetan xedatutakoa, baina salbuespenetan baino ez dira emango. Hori horrela izanik, arrazoitutako justifikazio bidez eta txosten baten bidez, interes publikoko, gizarteko, ekonomiako edo giza arloko zein arrazoi dauden erakutsi beharko da, eta baita deialdia xedapen orokor baten bidez egiterik ez dagoela erakutsi ere.

8. – Kasuan kasuko ekitaldi ekonomikoa amaitzean, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio orokorreko sailek eta erakunde autonomiadunek diru-laguntza jasota aurrera eraman diren programak aztetuko dituzte, emaitzak zenbatekoak izan diren ikusteko, gizartean zenbateko eragina izan duten eta zenbateraino diren erabilgarriak jakiteko eta dena delako programa mantendu edo bertan behera utzi behar den erabakitzeko. Egingo den ebaluaketa horren berri kontrol ekonomikoaren arloko eskumenak dituen sailari emango zaio.

9. – Sei hilean behin, Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu gabe eman diren diru-laguntzen berri emango dio Jaurlaritzak Eusko Legebiltzarreko Ekonomia, Ogasun eta Aurrekontuen Batzordeari, eta baita atal honetako 7. lerroaldean aurreikusitakoaz bat eman diren diru-laguntzen berri ere. Era berean, Legebiltzarreko batzorde horretara bidaliko ditu laguntzak jaso dituzten programei buruz egindako ebaluaketak, hain zuzen ere aurreko lerroaldean esaten dena betez egindako ebaluaketak.

10. – Diru-laguntzen zenbatekoa, bakarka hartuta edo beste administrazio edo erakunde publiko nahiz pribatuek emandako diru-laguntza edo laguntzak batuta, edo helburu bera lortzeko diren beste sarrera edo baliabide batzuk ere batuta (azken hori arauetan hala zehazten baldin bada), ez da inoiz ere onuradunak aurrera eraman nahi duen jardueraren kostua baino edo hasieran jarri zen helburuaren kostua baino handiagoa izango.

11. – Diru-laguntza ordaintzeko, aldez aurretik diru-laguntzarekin lortu nahi zen helburua bete dela erakutsi beharko da.

    Aurreko hori hala izanik ere, diru-laguntzaren ezaugarriak direla eta justifikatzen baldin bada, konturako ordainketak egin ahal izango dira. Konturako ordainketak egitearen bidez, zatikako ordainketak egin ahal izango dira, diru-laguntza jaso duten ekintzek aurrera daramaten erritmoaren arabera ordaintzeko. Aurkezten den justifikazioan ageri den kopurua ordainduko da zatikako ordainketa horretan.

    Salbuespenetan, kopuru batzuk aurreratuta ordaindu ahal izango dira, hau da, justifikazioa aurkeztu baino lehen ere ordaindu ahal izango dira, finantziazio hori beharrezkoa baldin bada diru-laguntzaren helburu diren jarduerak aurrera eramateko.

12. – Diru-laguntza emateko kontuan izandako edozein baldintza aldatu egiten bada, eta edozein kasutan, beste administrazio batzuen edo erakunde publiko edo pribatuen diru-laguntzak eskuratu baldin badira lehia bidez, edo, bestela, helburu bera aurrera eramateko bestelako diru-sarrera edo baliabideak lortu badira, laguntza ematea ekarri duen erabakia aldatu egin ahal izango da, beti ere diru-laguntzaren arauak onuradun izateko ezartzen dituen gutxieneko baldintzak bete egiten baldin badira. Egoera horren berri jasota egon beharko da diru-laguntzei buruzko arauetan.

50. atala.– Diru-laguntza eta laguntza publikoen onuradunak.

1. – Laguntza edo diru-laguntza ematea eragin zuen jarduera burutuko duen pertsona edo, era berean, ematea bera legitimatzeko egoeran dagoen pertsona izango da laguntza edo diru-laguntzen onuraduna.

2. – Onuradunak betebehar hauek izango ditu:

   1. Jaurduera aurrera eramatea edo diru-laguntza ematea bidezko egiten duen egoeran egotea.

   2. Diru-laguntza eman duen erakundearen aurrean justifikatzea emate hori eragin duten edo laguntzaz baliatzea eragin duten baldintzak betetzen direla eta jarduera bera aurrera eramango dela.

   3. Laguntza eman duen erakundeak egingo dituen konprobazioen menpe eta Ekonomi Kontroleko Bulegoak burutuko duen ikuskaritzaren menpe egotea, Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorren kontura eskuratu diren laguntza edo diru-laguntzei dagokienez. Era berean, Herri Kontuen Euskal Epaitegiaren araudi bereziko neurrien menpe ere egon beharko du.

   4. Beste edozein administrazio, erakunde publiko edo pribatuk helburu bererako emandako diru-laguntzak, laguntzak, dirua edo baliabideak eskuratuz gero, horren berri ematea hasierako laguntza eman duen erakundeari.

   5. Laguntza ematerakoan kontuan izan zen dena delako egoera objektibo edo subjektiboa aldatu egin baldin bada, horren berri ematea laguntza eman duen erakundeari.

3. – Ekonomi kontroleko eskumenak dituen sailak erabakiko du diru-laguntzak jaso dituzten zein programetan izango den beharrezkoa zerga arloko eta gizarte segurantzarekiko obligazioak beteta daudela erakustea onuradunek, laguntza eman eta ordaindu ahal izateko. Era berean, sail horrek erabakiko du aurrekoa zein agiriren bidez egiaztatuko den.

   Arauek hala aurreikusten duten kasuetan, eskakizun horien betetzea automatikoki begiztatuko du dirulaguntza-programaren erakunde kudeatzaileak, eta tartean ez da zertan horretarako baimen-emate espliziturik egon, laguntzen edo dirulaguntzen eskatzaileen edo onuradunen aldetik.

4. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio orokorrak edo erakunde autonomiadunek ezaugarri bereko beste laguntza edo diru-laguntzaren batzuk eman izana dela-eta horiek itzultzeko edo zigortzeko prozesuren bat oraindik ere izapidetzen ari bada, prozesu hori amaitu egin beharko da onuradunei diru-laguntzak edo laguntzak eman eta ordaindu ahal izateko.

5. Titulu honetan erregulatutako diru-laguntzen eta bestelako laguntzen deialdietara ezin izango dira aurkeztu, kasuan kasuko zigorrak ezarritako epean, sexuaren ziozko bereizkeria egiteagatik zigor administratibo edo penala jasotako persona fisikoak edo juridikoak, ez eta Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako Legea dela bide debeku horrekin zigortutakoak ere.

6. Zernahi administrazio edo erakunde publiko zein pribatutik dirulaguntzak, laguntzak, diru-sarrerak edo xede bererako beste baliabide batzuk eskatzeari eta, kasuan kasu, lortzeari buruzko jakinarazpena, aurreko 2 zenbakiko d) idatz-zatiak aipatzen duena, itzulketako edo zehapeneko edozein prozeduratan sartuta ez egoteari edo horrelako prozedurak amaituta egoteari buruzko egiaztapena, aurreko 4 zenbakiak aipatzen duena, bai eta pertsona edo erakunde eskatzailea zigor-eta administrazio-arloan laguntza edo dirulaguntza publikoak lortzeko aukera galtzearekin zehatuta ez dagoela edo horretarako ezgaitzen duen legezko debekuen eraginpean ez dagoela biltzen duen egiaztapena ere, aurreko 5 zenbakian aipatzen dena barne, erantzukizunpeko aitorpen baten bidez egin ahal izango da.

51. atala.– Laguntzak emateko arauak, eskumenak eta jardunbidea.

1. – Laguntzak edo diru-laguntzak emateko arauetan, gutxienez ondoren aipatzen direnak adierazi beharko dira:

   1. Laguntza edo diru-laguntzaren helburua zein den zehatz definitu beharko da.

   2. Laguntza edo diru-laguntza eskuratzeko, onuradunek zein baldintza bete beharko dituzten zehaztuko da; baita baldintza horiek nola egiaztatu behar diren eta zein eperen barruan. Kasu guztietan, eskumena duen organoak egiaztatutako premia handiko egoeretan edo arau-konkurrentzia dagoenetan salbu, eskabideak aurkezteko epea araua argitaratzen denetik hilabetekoa izango da, gutxienez.

   3. Laguntza edo diru-laguntza esleitzeko eta, hala behar badu, baita neurtzeko ere, irizpide objektiboak zehaztu beharko dira. Laguntzaren edo diru-laguntzaren helburua den gaian hizkuntzaren erabilerak zerikusia baldin badu, edo azaroaren 24ko 10/1982 Legearen (Euskararen Erabilera Arauzkotzeko Oinarrizkoa) 25, 26 eta 27. ataletan aipatzen diren jarduera-eremuetakoak baldin badira gai horiek, hizkuntza-gaitasuna kontuan eduki beharko da esleipena egiteko irizpide objektiboen artean.

      Halaber, eta legez ezarritakoaren arabera bidezkoa dela ikusten baldin bada, laguntza edo diru-laguntza esleitzeko irizpide objektiboen artean zera txertatu behar da: proiektuan genero-ikuspegia integratu beharra, bai eta eskaera egiten duen pertsonak edo erakundeak emakumeen eta gizonen berdintasuna lortzeko politiken edo jarduketen garapenean izan duen ibilbidea ere.

   4. Laguntza edo diru-laguntzaren banan-banako zenbatekoa zein den zehaztu beharko da, edo bestela, hori zehazteko irizpideak zeintzuk diren adierazi. Hala behar badu, laguntza edo diru-laguntzan gehienez zenbat diru erabiliko den ere adieraziko da.

   5. Beste laguntza, diru-laguntza, diru-sarrera edo baliabiderik eskuratzeko aukerarik dagoen edo ez adierazi beharko da. Bestelakorik eskuratzeko aukera egon daitekeela onartzen baldin bada, gehiegizko finantziazioa saihesteko irizpideak eta mugak jarri beharko dira nahitaez.

   6. Laguntza edo diru-laguntza kudeatzeko eta eman edo ez erabakitzeko eskumena zein organok duen esan beharko da. Baita erabakia noiz emango den, eta erabakitakoa jendeari behar bezala jakinaraziko zaiola bermatzeko zein bide jarraituko den.

   7. Eskuratutako laguntza edo diru-laguntza onuraduna hasieran jarritako helbururako erabiltzen ari dela noiz eta nola egiaztatu esan beharko da.

   8. Konturako ordainketak eta aldez aurretiko ordainketak egiteko aukera dagoen edo ez, noiz egin behar diren eta nola egin behar diren zehaztu beharko da; salbuespeneko kasuetan aldez aurretiko ordainketan egiteko aukera eskaintzen baldin bada, edo konturako ordainketen kasuan ere bai, onuradunek zein berme jarri beharko duten ere esan beharko da. Horrekin batera, interes publikoen alde jarri beharreko gainerako bermeak zeintzuk diren ere zehaztu beharko da.

      49. ataleko 12. lerroaldean esaten denaz bat banatutako diru-laguntzen kasuan, diru-laguntza horiek aldatu edo berrikusteko aukera egongo da, berariaz aurreikusitako kasuetan.

   9. Laguntza edo diru-laguntza emateko jarri ziren baldintzak ez baldin badira betetzen, eskuratutako fondoak itzuli egin beharko dira.

   10. Laguntzak zertan erabili diren kontrolatzeko asmotan ari direnean, Ekonomi Kontroleko Bulegoak edo Herri Kontuen Euskal Epaitegiak eskatzen dioten informazio guztia eman beharko die onuradunak.

   11. Beharrezkoa denean, 52. atalean aipatzen diren pertsona juridikoek zer nolako kaudimena eta eraginkortasuna izan beharko duten zehaztu beharko da.

   13. Baldintzak betetzen ez direnetarako, dirua nola itzuli zehaztuko da; itzultzeko modukoak diren laguntzen kasuan, itzultzeko jardunbidea finkatuko da, eta baita laguntza hori erabat edo zati batean kentzeko egoerak ere.

   14. Epearen barruan erabakirik ez hartzeak zer adierazten duen, arauaren aurka zein errekurtso aurkez daitezkeen (administrazioko edo justiziako organoa zehaztuta), errekurtsoak aurkezteko zein epe egongo den eta ezartzekoa den araudi orokorrean eskatzen diren gainerako baldintzak ere zehaztu beharko dira.

       1 bis.– Laguntza edo dirulaguntzak ematea araupetzen duten arauek, bestalde, prozeduran aurkeztu beharreko dokumentazio jakin bat, haietan galdatzen diren eskakizunak betetzea egiaztatzen duena, hasiera batean eskatzailearen erantzukizunpeko aitorpen baten bidez ordezkatua izatea onartu ahal izango dute, eta, horretarako, aitorpenaren eredu normalizatu egokia txertatu ahal izango dute arau horiek. Erantzukizunpeko aitorpenean biltzen diren puntuen egiazkotasuna, kasu horietan, dokumentazio ordezkatua aurkeztuta egiaztatu beharko da, eta hori kasuan kasuko laguntza edo dirulaguntza emateko prozeduraren ebazpena eman baino lehenago egin beharko dute subjektu onuradun gisa aurkezten direnek.

       Nolanahi ere den, pertsona edo erakunde eskatzaileak adierazi beharko du ezen, eskabidea aurkezten duen unean berean, horri buruzko erantzukizunpeko aitorpen baten bidez –eta hori ezartzen den eredu normalizatuaren parte izango da–, kasuan kasuko laguntza edo dirulaguntzak emateko arau erregulatzaileek galdatzen dituzten eskakizunak betetzen dituela.

2. – Gobernua, sailburuak eta erakunde autonomiadunen lehendakari eta zuzendariak dira arauak onartu eta bakoitzak bere esparruko laguntzak eta diru-laguntzak emateko eskumena duten organoak. Laguntza edo diru-laguntzei buruzko arauetan, eskumena duten erakundeek beste organo batzuen esku utzi ahal izango dute nori eman erabakitzeko eskumena, egitura organikoa ezartzen duten arauen bidez.

3. – Laguntzak edo diru-laguntzak emateari buruzko arauak onartzea gobernuaren eginkizuna den kasuetan, emate horrek kasuan kasuko gastua onartzea ere izango du ondorioen artean.

4. – Laguntzak eta diru-laguntzak emateko jardunbide orokorra lehiaketa izango da. Lege honetan aipatzen diren egoeretarako, lehiaketa aipatzean, laguntzak edo diru-laguntzak emateko, aurkeztutako eskabide guztiak alderatu egingo direla esan nahi da, eskariak hurrenkera jakin batean jartzeko, aldez aurretik arauetan balorazioa egiteko ezarritako irizpideak jarraituz. Horrela, irizpideen arabera balorazio handiena lortu duten eskabideei bakarrik emango zaie laguntza. Kasu horretan, laguntza emateko proposamena hori erabakitzeko eskumena duen organoari egingo dio kide anitzeko beste organo batek. Kide anitzeko organo hori nola osatuta egongo den laguntzaren edo diru-laguntzaren ezaugarriak arautuko dituen arauan egongo da jasota.

5. – Diru-laguntzaren helburuak eta ezaugarriak kontuan izanda ez bada erabiltzen lehiaketaren sistema, arauetan berariaz esan beharko da diru-laguntza eskuratu nahi duen dena delako programarako fondo publikoak mugatuak izango direla, eta fondo horiek amaitzearen ondorioak zeintzuk diren ere zehaztu beharko da. Dena den, fondoak amaitzen direnean, egoera horren berri jendaurrean adierazi beharko da, beste laguntzarik eman ez dadin.

6. – Dena den, gorago esandakoaren kaltetan izan gabe eta laguntzaren edo diru-laguntzaren ezaugarriek aukera ematen dutenean, eskumena duen organoak laguntza edo diru-laguntzendako zegoen gehienezko zenbateko osoa diru-laguntzen onuradun guztien artean banatzea erabaki ahal izango du, arauetan aukera hori aurreikusita dagoen kasu guztietan.

7. – Laguntza edo diru-laguntza emateko agirian, ondorengoak adierazi beharko dira: laguntzaren helburua zein den, zenbatekoa den laguntza, nola eta zenbat zatitan ordainduko den, gastua egiten ari dela nola egiaztatuko den, zein xedapenetan oinarrituta eman den laguntza, eta laguntza edo diru-laguntzari buruzko arauan eta ezartzekoa den araudi orokorrean aipatzen diren gainerako baldintzak.

8. – Laguntza edo diru-laguntzen onuradunek zein berme-sistema orokor bete beharko duten finkatuko du gobernuak erregelamendu bidez. Berme horiek beharbada aldez aurretik egingo diren ordainketei aurre egiteko edo dena delako laguntza edo diru-laguntzaren helburua ez betetzeko arriskuari aurre egiteko izango dira. Horrekin batera, erakunde laguntzaileek (52. atalean aipatzen dira) zein baldintza, errejimen eta betebehar izango duten eta diru-laguntzak eta laguntzak itzultzeko jardunbide orokorra zein izango den ere zehaztuko du gobernuak.

52. atala.– Dirulaguntzak kudeatzeko erakunde laguntzaileak.

1. – Laguntzen edo dirulaguntzen arauetan hala jasotzen bada, erakunde laguntzaile batek kudeatu eta ordaindu ahal izango ditu laguntza edo dirulaguntza publikoak.

   Ondorio horietarako, honako hauek hartu ahal izango dira erakunde laguntzailetzat: zuzenbide publikoko erakundeak eta zuzenbide publikoko erakundeek eratutako fundazioak, bai eta finkatuko diren kaudimen eta eraginkortasun-baldintzak betetzen dituzten pertsona juridikoak ere.

   Dirulaguntzarekin edo laguntzarekin zerikusia duten ondorio guztietarako, erakunde laguntzaileak organo emailearen izenean eta kontura jardungo du, eta kudeatuko duen dirulaguntza edo laguntza ez da erakundearen ondaretzat hartuko. Onuradunak erakunde emailearekiko dituen betebeharrak, hain zuzen ere, lege honen 50. atalean jasotakoak, erakunde laguntzailearekiko betebeharrak dira.

2. – Hona hemen erakunde laguntzaileen betebeharren oinarrizko errejimena:

   1. Hala ezarrita dagoenean, onuradunei ematea jasotako fondoak, beti ere dirulaguntzaren edo laguntzaren arauetan aurreikusitako irizpideekin bat.

   2. Dirulaguntza emateko funtsezko baldintzak edo beharkizunak bete direla eta eraginkorrak direla egiaztatzea, hala badagokio.

   3. Erakunde emaileari zuritzea nola banatu diren xede horrekin jasotako fondoak, eta, hala badagokio, erakunde emaileari eskuratzea onuradunek aurkeztutako frogagiriak.

   4. Erakunde emaileak, Ekonomi Kontrolerako Bulegoak eta Herri Kontuen Euskal Epaitegiak fondoen kudeaketari buruz egingo dizkieten egiaztatze-jarduketak onartu beharko dituzte.

3. – Baldin eta dirulaguntzak eta laguntzak kudeatzearren beharrezko bada Euskal Autonomia Erkidegoko erakunde-administrazioko erakundeen lankidetza, administrazio horretako zuzenbide publikoko erakundeena, edo lurralde historikoetako foru-organoena eta toki-erakundeena, orduan, lankidetza-errejimena ezarriko da, bai arau espezifiko modura, bai hitzarmenen bidez. Erakundeek edo organoek, nolanahi ere, bete beharko dituzte atal honetako 2. lerroaldean erakunde laguntzaileentzat aurreikusitako betebeharrak.

53. atala.– Dirulaguntza eta laguntza publikoak itzultzea.

1. – Ondoren zehazten diren kasuetan, ezin izango da laguntzaren edo dirulaguntzaren ordainketa galdatu, eta aurretik zerbait ordaindu bazaie, bidezkoa izango da, batetik, jasotako zenbatekoak itzularaztea, eta, bestetik, laguntza edo dirulaguntza ordaindu zenetik aurrera sortuko ziren legezko korrituak galdatzea. Hona hemen kasuok:

   1. Gastuak zuritzeko beharkizuna ez betetzea.

   2. Laguntza edo dirulaguntza lortzea, horretarako eskatzen diren baldintzak izan gabe.

   3. Laguntzak edo dirulaguntzak emate-erabakian zuen helburua ez betetzea.

   4. Laguntzaren edo dirulaguntzaren emate-erabakian ezarritako baldintzak ez betetzea.

   5. Lege honetan ezarritako kontrol-jarduketak oztopatzea edo uko egitea.

   6. Laguntza edo dirulaguntza bakoitzaren arau espezifikoetan aurreikusitako gainerako kasuak.

2. – Lege honen 49. ataleko 12. lerroaldean jasotzen den kasuan, halaber, bidezko izango da diruz lagundutako jarduera-kostuaren gainetik lortutako gaindikina itzularaztea.

3. – Itzuli beharreko zenbatekoak zuzenbide publikoko dirusarreratzat hartuko dira, eta ezarriko zaien erantzukizun-errejimena lege honetako 64. atalean jasotakoa da.

4. – Erakunde emaileari dagokio itzulketa-jardunbidea ebaztea, hasierako erabakia ezeztatzea eta, hala badagokio, jasotako zenbatekoaren itzulketa galdatzea. Dena dela, dirulaguntzak edo laguntzak itzultzeko jardunbide orokorrean, alegia, 51. ataleko 8. lerroaldean jasotzen den horretan, aukera egongo da erakunde emailea ez den beste erakunde batek itzultze-espedientea hasi eta izapidatzeko; espedientea ebaztea, berriz, erakunde emaileari dagokio beti.

5. – Ikuskatze edo kontrol-lanetan antzematen bada laguntza edo dirulaguntza ez dela zuzen lortu eta erabili, edo jasotako laguntza edo dirulaguntzaren helburua ez dela aurkeztutakoa, orduantxe, ikuskatze-lanok egiteko ardura dutenek atxiki ahal izango dituzte fakturak, agiri baliokideak nahiz ordezkoak eta eragiketa susmagarriei buruzko beste edozein agiri.

54. atala.– Eskubideak egikaritu ezina.

1. – Euskadiko Ogasun Nagusiaren eskubideak, baldin eta Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioarenak edo haren erakunde autonomiadunenak badira, ezin izango dira egikaritu edo bahitu, ez administrazio bidez, ez jurisdikzio bidez.

2. – Euskadiko Ogasun Nagusiaren gainerako eskubideek aurreko epigrafean xedatutakoa izango dute arau, beti ere legeren batek hala ezarri badu.

55. atala.– Egintzak eta kontratuak desegitea.

1. – Euskadiko Ogasun Nagusia kaltetzen duten egintzak eta kontratuak desegingarriak dira.

2. – Aurreko lerroaldean xedatutakoa ezarrita ere, bidezkoak diren bestelako egintzak edo errekurtsoak ere ezar daitezke.

56. atala.– Lehentasun-eskubidea.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioak eta bere erakunde autonomiadunek, beren eskubideen eraginkortasunari dagokionez, izango duten lehentasun-eskubidea, eta ordenamendu juridikoak Estatuko administraziorako eta beren erakunde autonomiadunetarako ezarritakoa berbera izango da, non eta ez duten azken erakunde hauekin batera jarduten; azken honetan, kasuan kasuko arau espezifikoak ezarriko dira.

2. – Lurralde historikoen jabetza diren tributu-kredituek, hain zuzen ere, itunpeko zergei dagozkienek, lehentasuna izango dute Autonomia Erkidegoko administrazioaren eta bere erakunde autonomiadunen eskubideekiko.

57. atala.– Eskubideak aseguratzea.

1. – Zordunaren ekonomi edo finantza-egoera larriaren ondorioz, baldin eta Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioak edo bere erakunde autonomiadunek Ogasun Nagusian dituzten eskubideak galdu, urritu, demeritatu edo eraginkorra ez izateko arriskua gertatzeko pisuzko zantzuak badaude, erakunde horiek, eskubideon edukia eta eraginkortasuna bermatzeko, zordunaren ondasun eta eskubideekiko berme-eskubide errealak eratu ahal izango dituzte, edo eta zordunari ezarri bestelako ekonomi bermeak emateko beharra.

2. – Administrazio-jardunbidearen arabera hartuko eta betearaziko dira aipatutako neurriak. Jardunbideak bi aldi izango ditu:

   1. Behin-behineko aseguratze-aldia.

   2. Behin betiko aseguratze-aldia.

3. – Behin-behineko aseguratze-aldian, 1. lerroaldean zehaztutako erakundeek honako ekintza hauek egingo dituzte:

   1. Jardunbidera sartuko dituzte, batetik, arrisku-zantzuak era ditzaketen egitate eta zuzenbide-osagaiak, eta, bestetik, hala badagokio, hartutako egiaztatze-neurriak.

   2. Hala dagokionean, dauden arrisku-zantzuei egokituriko neurriak hartu beharko dituzte behin-behinekotasunez.

   3. Hartutako neurriak betearazi beharko dituzte; neurrion barruan sartuko da, hala dagokionean, berme-eskubideen inskripzioa kasuan kasuko erregistroetan.

4. – Behin betiko aseguratze-aldian, 1. lerroaldean zehaztutako erakundeek honako ekintza hauek egingo dituzte:

   1. Hartutako behin-behineko neurriak jakinarazi beharko dizkiote zordunari.

   2. Administrazio-jardunbidearen arauei jarraiki bidezkoak diren probak egin beharko dituzte.

   3. Zordunari entzun behar diote.

   4. Txosten juridikoa egin behar dute.

   5. Hala dagokionean, dauden arrisku-zantzuei egokituriko neurriak hartu beharko dituzte behin betikotasunez; behin betikotasunez hartutako neurri horiek eta aurretik hartutako behin-behinekoak berdinak edo ezberdinak izan daitezke.

5. – Nolanahi ere, behin-behineko neurriak hartzen direnetik bi hileko epean indarrik gabe geratuko dira, eta, gainera, ez da horri buruzko inolako aitorpenik egin beharko.

6. – Behin betiko neurriak hartzean zehazten den epean zehar izango dute eraginkortsuna neurriek. Nolanahi ere, epearen iraupena mugatua izango da: gehienez ere eskubideen edukia eta eraginkortasuna bermatzeko behar den bestekoa.

7. – Aurreko lerroaldean xedatutakoa ezarrita ere, bestelako aseguratze-neurriak ere har daitezke, beti ere neurriok ordenamendu juridikoan aurreikusita badaude.

58. atala.– Eskubideak erabili edo zaintzeagatiko fidantzak eta aseguruak.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko erakundeetan diharduten langileek, eta pertsona fisiko nahiz juridiko publiko nahiz pribatuek, baldin eta erkidegoaren eskubide publikoak erabili edo zaintzen badituzte, fidantza ipini beharko dute erregelamendu bidez zehaztuko den kasu, zenbateko eta moduan.

2. – Autonomia Erkidegoak aseguru-kontratuak egin ahal izango ditu bere erakundeenak diren eskubide publiko nahiz pribatuak inoiz galdu edo lapurtzeko arriskuaz babesteko.

59. atala.– Eragindako kalte eta galeren ordainak.

1. – Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoan diharduten agintariek, funtzionarioek eta gainerako langileek dagozkien kalte-ordainak ordaindu beharko dituzte, baldin eta Euskadiko Ogasun Nagusiaren araudien aurka dagoen egintzaren bat edo ez-egiteren bat burutzeagatik kalteak edo galerak eragiten badizkiote ogasunari, eta tartean doloa, errua edo axolagabekeria larria izan bada.

2. – Halaber, Euskal Autonomia Erkidegoaren fondoetatik datorren edozein dirulaguntzaren edo laguntzaren titularrak diren pertsona fisikoek edo juridiko partikularrek, edo zeinnahi arrazoi dela-eta fondo publikoak zaindu, kudeatu edo administratzen dituztenek kalte-ordainak ordaindu beharko dituzte, baldin eta Euskadiko Ogasun Nagusiarekiko beren harremanak ezartzen dituzten arauen aurkako egintzaren bat edo ez-egiteren bat burutzeagatik kalteak edo galerak eragiten badizkiote ogasunari, eta tartean doloa, errua edo axolagabekeria larria izan bada.

3. – Barneko ekonomi kontroleko eginkizunak dituztenek, diruzainek eta ordainketak agintzeko ardura dutenek kalte-ordainak ordaintzeko beharra dute, baina kasu honetan bakarrik: Euskadiko Ogasun Nagusiari kalteak eta galerak eragiten dizkioten egintzak edo xedapenak bidezkoak edo legezkoak diren aztertzeko espedientean, doloa, errua edo axolagabekeria larria erabiliz, zaindu egin ez badute beren jarduna.

4. – Kalte-ordainak ordaintzeko behar hori, alegia, aurreko lerroaldeetakoa, ezarrita ere, bestelako erantzukizunak ere eska dakizkieke, besteak beste, diziplina-erantzukizunak edo erantzukizun penalak, edo eta bidezkoak diren zigorrak ezarri ere.

5. – Erantzule bat baino gehiago dauden kasuetan, erantzukizuna mankomunatua izango da, dolorik ez badago; doloa egonez gero, berriz, solidarioa izango da.

60. atala.– Portaeren sailkapena.

    Ondoko egintzak edo ez-egiteak direla-eta, kalte-ordainak ordaindu beharko zaizkio Euskadiko Ogasun Nagusiari. Hona egintzok eta ez-egiteok:

    1. Euskadiko Ogasun Nagusiaren fondoetan zorpekoak egitea edo fondoak bidegabe erabiltzea.

    2. Ekonomi eskubideak kudeatzeko, kitatzeko, ikuskatzeko, biltzeko eta Euskadiko Diruzaintza Nagusian sartzeko arauak bete gabe, administratzea Euskadiko Ogasun Nagusiaren ekonomi eskubideak.

    3. Krediturik gabe edo nahikoa krediturik gabe edo aurrekontu-diziplinako indarreko arauak hautsiz, gastuak baimentzea, konprometitzea, eta ordainketak agintzea.

    4. Obligazioak kitatzean edo agindutako eginkizunen araberako agiriak egitean, behar ez diren ordainketak egitea.

    5. Arauek behartutako kontu-errendapena ez egitea, edo berandu egitea, edo akats larriekin egitea.

    6. Jasotako fondoak zertan gastatu diren ez zuritzea, batez ere Euskadiko Aurrekontu Errejimenari buruzko legeriak aipatzen dituen behin-behineko igorpenen arabera jasotako fondoak direnean.

    7. Euskadiko Ogasun Nagusiko administrazioa eta kontabilitatea arautzen dituzten xedapenak betetzen ez dituen edozein egintza edo ez-egite.

61. atala.– Administrazio-espedientea.

    Arlo honetako ekonomi kontroleko kanpo-organo edo organoen eskumenen kalterik gabe, 60. ataleko b)-tik g)-ra bitarteko idatz-zatietatik ondorioztatzen den erantzukizuna administrazio-espedientearen bidez ezarriko da; espedientearen izapidegilea Ekonomi Kontrolerako Bulegoa izango da. Baldin eta ustezko erantzuleak agintari-izaera badu, Jaurlaritza bera izango da espedientea abiarazi eta ebatziko duena; gainerako kasuetan, berriz, ogasun eta finantzetako eskumenak dituen sailburuak egingo du.

    Interesdunak entzundakoan, izapidatutako espedientea amaitutzat jotzen duen ebazpenak behar den erabakia agertuko du Euskadiko Ogasun Nagusiari eragindako kalte eta galerei buruz. Erantzuleei, halaber, ezarriko die zenbateko kalte-ordainak eta nolako epeetan ordaindu behar dizkioten Ogasun Nagusiari, beti ere erregelamendu bidez ezarriko den jardunbidearen arabera.

62. atala.– Arau-hausteen errejimena.

1. – Ondoko zerrendako portaerak, edozein erru-mota izanik ere, laguntza eta dirulaguntza publikoen arloko arau-hausteak dira. Hona portaerok:

1. – Onuradunei dagokienez.

   1. Laguntza emateko eskatzen diren baldintzak gezurtatuz nahiz ematea galaraziko edo mugatuko zuten baldintzak izkutatuz, laguntza edo dirulaguntza lortzea.

   2. Jasotako zenbatekoak edo ondasunak, guztiz edo zatiz, ez erabiltzea laguntza edo dirulaguntzak emate-erabakian zuen helbururako, beti ere aurretiazko errekerimendurik izan gabe itzuli ez bada.

   3. Laguntza edo dirulaguntza ematearen ondorioz onuradunak bete beharko lituzkeen beharkizunak ez betetzea, beti ere onuradunari egotzi ahal zaizkion arrazoiak izan badira.

   4. Organo emaileak, erakunde laguntzaileak (hala badagokio), eta Ekonomi Kontrolerako Bulegoak egin beharreko egiaztatze eta kontrol-jarduketak ukatu edo oztopatzea.

   5. Organo emaileari edo, hala badagokio, erakunde laguntzaileari ez jakinaraztea helburu berbererako laguntzak, dirulaguntzak, dirusarrerak edo baliabideak lortu izana, edozein dela ere administrazio edo erakunde (publikoa edo pribatua) emailea; halaber, ez jakinaraztea dirulaguntza emateko funtsezkoa izan den edozein inguruabarren aldaketa.

   6. Jasotako fondoak edo ondasunak zertan erabili diren ez zuritzea.

   7. Organo emaileari edo, hala badagokio, erakunde laguntzaileari ez frogatzea laguntza edo dirulaguntza emateko erabakian ezarritako betebeharrak bete direla.

2. – Erakunde laguntzaileei dagokienez:

   1. Nahiz eta ezarrita egon, laguntzako edo dirulaguntzako arauetan edo, hala badagokio, 52. ataleko garapen-arauetan aurreikusitako irizpideak aintzat hartu gabe, onuradunei ordaintzea jasotako fondoak.

   2. Organo emaileak jaso diren fondoen kudeaketari buruz egin beharreko egiaztatze-jarduketak, eta Ekonomi Kontrolerako Bulegoak egin beharreko kontrol-lanak ukatu edo oztopatzea.

   3. Laguntzaren edo dirulaguntzaren onartze-erabakian funtsezkoak diren baldintzak bete direla eta eraginkorrak direla ez frogatzea.

   4. Organo emaileari ez zuritzea jasotako fondoen erabilera, edo onuradunek aurkeztutako zuritze-agiriak ez entregatzea.

      2. – Atalburu honetan jasotako administraziozko arau-hausteak oso larriak, larriak eta arinak izan daitezke.

      1. – Honako hauek arau-hauste oso larritzat joko dira: onuradunen kasuan, atal honetako 1.1 lerroaldeko a), b) eta c) letretan azaldutakoak; erakunde laguntzailearen kasuan, berriz, aurreko 1.2 lerroaldeko a) letran aurreikusitakoa.

      2. – Honako hauek arau-hauste larritzat joko dira: onuradunen kasuan, atal honetako 1.1 lerroaldeko d) eta e) letretan azaldutakoak; erakunde laguntzailearen kasuan, berriz, aurreko 1.2 lerroaldeko b) eta c) letretan aurreikusitakoa.

      3. – Honako hauek arau-hauste arintzat joko dira: onuradunen kasuan, atal honetako 1.1 lerroaldeko f) eta g) letretan azaldutakoak; erakunde laguntzailearen kasuan, berriz, aurreko 1.2 lerroaldeko d) letran aurreikusitakoa.

3. – Arau-hauste oso larriek bost urteren buruan preskribituko dute, larriek hiruren buruan eta arinek urtebetearenean. Arau-haustea egin den egunean berean hasiko da zenbatzen preskripzio-epea.

63. atala.– Zigorrak.

1. – Administraziozko arau-hausteek honako eskala hau izango dute zigorbide:

1. – Arau-hauste oso larriak:

   1. Behar ez bezala lortutako zenbatekoaren bi halakotik hiru halakora bitarteko isuna; erakunde laguntzailearen kasuan, jasotako fondoen zenbatekoaren bi halakotik hiru halakora bitarteko isuna.

   2. Onuradun zein erakunde laguntzailearen kasuan, hiru urtetik bost urtera bitarteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoko laguntzak edo dirulaguntzak lortzeko eskubidea galtzea, edo erakunde laguntzaile izendatzeko eskubidea galtzea.

   3. Hiru urtetik bost urtera bitarteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoarekin kontratuak egiteko debekua.

2. – Arau-hauste larriak:

   1. Behar ez bezala lortutako zenbatekoaren adinakotik bi halakora bitarteko isuna; erakunde laguntzailearen kasuan, jasotako fondoen zenbatekoaren adinakotik bi halakora bitarteko isuna.

   2. Onuradun zein erakunde laguntzailearen kasuan, urtebetetik hiru urtera bitarteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoko laguntzak edo dirulaguntzak lortzeko eskubidea galtzea, edo erakunde laguntzaile izendatzeko eskubidea galtzea.

   3. Urtebetetik hiru urtera bitarteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioarekin kontratuak egiteko debekua.

3. – Arau-hauste arinak:

   1. Behar ez bezala lortutako zenbatekorainoko isuna, edo zuritu gabeko zenbatekorainokoa; erakunde laguntzailearen kasuan, jasotako fondoen zenbatekorainoko isuna.

   2. Onuradun zein erakunde laguntzailearen kasuan, urtebeteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoko laguntzak edo dirulaguntzak lortzeko eskubidea galtzea, edo erakunde laguntzaile izendatzeko eskubidea galtzea.

   3. Urtebeteko epean zehar, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoarekin edo bere erakundeekin kontratuak egiteko debekua.

      2. – Atalburu honetan aurreikusitako administraziozko arau-hausteengatiko zigorrak mailakatzeko, kontuan hartuko da ba ote den aurretiazko asmorik, parte hartzerik izan ote den, zein izan den lortutako irabazia, zein nolako garrantzia duen gizartearentzat, nolako kalteak eragin dituen eta berriro erori ote den.

      3. – Aurreko lerroaldean aipatzen diren zigorrak ezarri arren, arau-hausleak lege honetako 53. atalean jasotzen den itzuli-beharra du. Arau-hausleak, halaber, kalte-galerengatik eska dakizkiokeen kalte-ordainak ordaindu beharko ditu, eta hala badagokio, erantzukizun penala bere gain hartu.

      4. – Arau-hauste oso larriak direla-eta ezarritako zigorrek bost urteko epean preskribituko dute; arau-hauste larriak direla-eta ezarritakoek hiru urteko epean; eta arau-hauste arinak direla-eta urtebetera. Zigorra ezartzen duen erabakiak behin betiko indarra hartu eta biharamunean hasiko da zenbatzen preskripzio-epea.

      5. – Zigorrak ezartzen dituzten behin betiko erabakiak Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratuko dira.

      64. atala.– Erantzukizunen errejimena.

      1. – Atalburu honetako portaerak erakusten dituzten onuradunek edo, hala badagokio, erakunde laguntzaileek dagokien zenbatekoa itzuli beharko dute, eta atalburu honetan jasotako arau-hausteen erantzuleak izango dira.

      2. – Urratutako beharkizunak betetzeko beharrezko egintzak egiten ez dituzten administratzaileek, alegia, pertsona juridikoenek (beren eginkizunei badagokie), era subsidiarioan, dagokien zenbatekoa itzuli beharko dute. Kasu berean egongo dira, halaber, beharkizunak ez betetzea ahalbidetzen duten akordioak hartzen dituzten administratzaileak, edo beren menpekoen horrelako akordioak onartzen dituzten administratzaileak.

      3. – Lege honen eraginez pertsona juridikoei ezarritako zigorrak direla medio, erantzukizuna eskatuko zaie pertsona juridiko horien administratzaileei, beti ere zigortzeko ahalmenari buruz unean-unean indarrean egongo den legeria orokorreko kasu eta moduetan.

      4. – Halaber, deuseztutako pertsona juridikoek dituzten itzuli-beharren eta betegabeko zigorren erantzukizuna galdatuko da, baina beti zuzenbide publiko edo pribatuari buruzko araudi ezargarriarekin bat.

      5. – Desegindako eta kitatutako baltzu edo erakundeak direnean, bazkideei edo kapitaleko partaideei eskualdatuko zaizkie bete ez diren itzuli-beharrak eta zigorrak. Bazkideek edo partaideek solidarioki erantzungo dute, noraino-eta esleitu zaien kitapen-kuotaren balioaren mugaraino.

      65. atala.– Zigor-ahalmena erabiltzeko eskumena duten organoak.

      1. – Arau-hauste arin eta larriak direnean, laguntza edo dirulaguntza eman duen saileko titularrak (sailburuak) edo organo emaileari dagokion sailekoak eskumena izango du zigor-jardunbidea ebazteko. Jaurlaritzaren Kontseiluari, berriz, beste hauek dagozkio, alegia, arau-hauste oso larriak ebaztea, bai eta edozein arau-hauste eginez eman diren dirulaguntzei buruzko erabakia hartzea ere.

      2. – Zigorrak ezarri ahal izateko, beharrezkoa da administrazio-espedientea irekitzea. Espedientean, nolanahi ere, dagokion akordioa hartu aurretik, entzun egin beharko zaio interesatuari. Espedientea izapidatzeko, zigor-jardunbidearen legedi orokorraren arabera egin beharko da.

      3. – Organo emaileak edo erakunde laguntzaileak egindako ikerketen ondorioz, edo Ekonomi Kontrolerako Bulegoak eta Herri Kontuen Euskal Epaitegiak egindako kontrol-jarduketak direla-eta, administrazioak, bere kabuz, espedientea hasi ahal izango du.

      4. – Zigorrak ezartzen dituzten akordioen aurka administrazioarekiko auzi-errekurtsoa jar daiteke, edo eta, administrazio-bideko errekurtsoa, beti ere dagozkien arauekin bat.

      5. – Herri-ogasunaren aurkako delitutzat jotzen diren kasuetan, hau da, Kode Penalaren II. liburukiko XIV. idazpuruan jasotakoetan, administrazioak dagokion jurisdikziora pasatuko du errua duen jardunbidearen zatia, eta administraziozko zigor-jardunbidea etetea erabakiko du, harik eta epaileek behin betiko ebazpena eman arte. Baldin eta sujetu bati administrazio-zigorra ezartzeko erabili diren egitateak edo arrazoiak eta epaileen zigor-jardunbideak aintzat hartutakoak berberak badira, agintaritza judizialaren zigorrak indargetu egingo du administrazio-zigorra.

         Deliturik ez dela izan irizten bada, administrazioak aurrera jarraituko du zigor-espedientearekin, beti ere epaileek frogatutzat jo dituzten egitateak zigortzeko.

      6. – Lege honek aurreikusten ez dituen kasuetan, zigortzeko ahalmenari buruz unean-unean indarrean egongo den legeria orokorra ezarriko da.