Euskararen tresnak

Lur hiztegi entziklopedikoa

Kultura eta Hizkuntza Politika Saila

Pedersen, Charles John

Estatubatuar kimikaria, jatorriz korearra (Pusan, Korea, 1904 - Salem, 1989). Ama japoniarra zuen eta aita norvegiarra, eta Japonian egin zituen lehenengo ikasketak. 1920ko hamarraldiaren hasieran Ohioko Dayton Unibertsitatera aldatu zen, eta han atera zuen ingeniaritza kimikoko lizentzia, 1926an, eta doktoregoa eskuratu zuen Massachusettseko Teknologia Institutuan, 1927an. 1953. urtean Estatu Batuetako hiritartasuna hartu zuen. Garrantzizko lanak egin zituen antioxidatzaile sintetikoen inguruan, eta 1960ko hamarraldiaren amaieran poliester makroziklikoak izeneko konposatu organikoak aurkitu zituen. 1987an Kimikako Nobel Saria irabazi zuen, Donald J. Cram estatubatuarrarekin eta Jean-Marie Lehn frantsesarekin batera, molekulen sintesiari buruz egindako lanengatik, organismo bizietako molekulak bezala diharduten konposatu organikoen sintesian egindako lanengatik hain zuzen ere. Pedersenek, Cram eta Lehnekin batera, egitura jarduera espezifikoko eta hautapen maila garaiko molekulak sortu zituen; horrek esan nahi du haiek sorturiko molekula artifizialek elkar ezagutzen zutela eta zein molekularekin elkartu nahi duten aukera zezaketela. Molekula horiek izaki bizietako zenbait molekulen funtzioak, adibidez entzimen funtzioa, bete zitzaketela atera zuen ondorio.