Euskararen tresnak

Lur hiztegi entziklopedikoa

Kultura eta Hizkuntza Politika Saila

Paganini, Niccolò

Italiar biolinista eta musikagilea (Genoa, 1782 - Niza, 1840). XIX. mendeko biolin-jotzaile nagusia izan zen eta biolinaren teknikaren eraberritzailea. Txikitatik hasi zen biolinerako idazten eta kontzertuak ematen. 1797. urtean Lonbardian zehar ibili zen aitarekin biolina jotzen, eta gero eta ezagunagoa bihurtu zen. 1805. urtean Luccako gortean aritu zen biolin-jotzaile eta orkestra zuzendari gisa. Hurrengo urteetan aurkezpena egin zuen Milanen (1813), Vienan (1828), Parisen eta Londresen (1831), eta berebiziko arrakasta lortu zuen. Lan aipagarriak ditu: 24 Capricci, 6 biolin kontzertu, 12 sonata biolin eta gitarrarako; 6 kuarteto biolin, biola, txelo eta gitarrarako, eta bariazioak. Paganinik behatzak jartzeko eta biolina doitzeko modu berriak zituen. Inprobisatzeko orduan bikaina zen, eta noizean behin biolineko hariak puskatzen zituen, eta hari bakarrarekin ere jotzen zuen. Pablo Sarasatek eta Eugène Ysaÿek erabili zituzten, besteak beste, Paganiniren berrikuntza teknikoak.