Healthcare Denmark-ek argitaratu ditu Danimarkako osasun-sistema digitalizatzeko apustua babesten duten lan-ildoak, sareko lankidetza integratuan oinarrituta, arreta hobea, tratamendu hobea eta pazienteak osasun-sisteman esperientzia hobea izatea bermatzeko.

Danimarkako Gobernuaren, eskualdeetako gobernuen eta Danimarkako tokiko gobernuen artean 2018an lortutako finantza-akordioen ondorioz sortu zen Danimarkako Osasun digitalaren Estrategia (2018-2022).

Danimarkak 5,7 milioi biztanle ditu eta 43.094 km2-ko eremu geografikoa. Bi printzipiotan oinarritzen den osasun-sistema du:

• Doako eta berdintasunezko sarbidea osasun-arretara; horren barruan sartzen da lehen mailako arretako eta arreta espezializatuko profesionalen arreta zerbitzu publiko eta ospitale-zerbitzu guztietan. Koordainketa pribatuak odontologia-zerbitzuei (dentistak) eta ospitaletik kanpo emandako medikamentuei eta laguntzei eragiten die.
• Estaldura unibertsalekoak, Danimarkan bizi diren pertsona guztiek zerga orokorren bidez finantzatutako osasun-arreta publikorako eskubidea baitute.

Antolaketari eta gobernantzari dagokienez, Danimarkako osasun-sektoreak hiru maila politiko eta administratibo ditu: Estatua( Osasun Ministerioa), 5 eskualdeak eta 98 udalerri.  Osasun Ministerioa osasun-agintaritza nagusia da, eta, beraz, osasun-arloko politiken eta legeria nazionalaren ardura du. Danimarkako bost eskualdeak aukeratutako batzarren bidez arautzen dira, eta Danimarkako osasun-sistemako osasun-hornitzaile nagusia dira.

Bere erantzukizunak ospitale- eta psikiatria-tratamendu guztiak eta lehen mailako arretaren zati bat hartzen ditu. Eskualdeak ez dute zergarik biltzen. Eskualdeetako osasun-arretako zerbitzuak, berriz, Danimarkako estatutik jasotako blokeko diru-laguntzen bidez finantzatzen dira, bai eta beren asistentzia-jarduerari lotutako diru-laguntza baten bidez eta udal-eremutik datorren ekarpen baten bidez ere.

98 udalerriak tokiko administrazio-erakundeak dira, eta, batez beste, 57.000 biztanle inguru dituzte. Udalerriek beren gain hartzen dituzte gizarte-zerbitzuen hornidura, lehen hezkuntza eta adinekoentzako arreta barne hartzen dituzten zereginak. Osasunaren arloan, udalerriak arduratzen dira etxeko erizaintzaz eta adinekoen zaintzaz egoitzetan, eskola-osasunean, osasun publikoan eta errehabilitazio-tratamenduetan. Udalerriek eskualdeetako osasun-laguntzako gastu osoaren% 20 finantzatzen dute, gutxi gorabehera. Ordainketa asistentzia-jardueraren araberako ekarpen aldakorra da, eta herritarrek ospitale-azpiegiturak erabiltzearen araberakoa.

Estrategiaren helburu orokorra da, pazientea ardatz hartuta, osasun-sistemako eragileei laguntza ematea sistema bera pazienteekin konektatzeko erantzukizunean, pazienteek sisteman egiten dituzten joan-etorrietan eta esperientzietan dituzten interakzio indibidualak aprobetxatuz. Digitalizazio-prozesua zeharkako eta funtsezko elementu bihurtzen da osasun-sistemaren eraldaketan, ez bakarrik arretan kalitate handiagoa lortzeko, baita eremu geografikoen artean ekitate handiagoa lortzeko ere.

Estrategiaren helburua da digitalizazio-ahaleginak bateratzea 5 esku-hartze eremu handitan.

• Pazientea aliatu aktibo gisa, bizitza gero eta luzeagoa den bitartean gaixotasun kronikoei aurre egiten laguntzeko, haien ahalduntzea eta parte-hartze aktiboa sustatzeko, senideekin batera, gaixotasuna eta haren tratamendua ulertzeko, eta gaixotasunean eta osasun-sistemarekiko bi noranzkoko komunikazioan jokatu beharreko rolean. Osasun-sistemarekiko elkarrekintzak pazienteen behar partikularrei arreta ematen eta arreta handiagoa ematen laguntzen du, bai eta pazientearen ezagutza bera bere osasun-historian sartzen ere.

Ildo horretan, erakundeen artean partekatutako osasun-historia digitalizatzeko eta eskuratzeko lan egiten da, osasun-zerbitzuetara zein puntutan iristen den alde batera utzita, horren ikuspegi integrala (zatitu gabea) errazteko. Bi noranzkoko komunikazioari dagokionez, pazienteak prebentzioari heltzeko balio duten datuak ematen edo gaixotasun baten bilakaeraren jarraipena egiten parte hartzea aurreikusten da. Apustuen artean, lehen mailako arretako medikuarekin komunikatzeko aplikazio bat nabarmentzen da, hitzordua erreserbatzea, mediku-aginduak berritzea edo hitzordu elektronikoa eskatzea ahalbidetzen duena.

• Garaiz ezagutzea behar den unean eskuragarri egon behar duen informazioaren kalitatea eta segurtasuna, modu integralean eta koordinatuan. Horretarako, informazio digitalaren trukea sustatzen da arreta-maila guztietan: ospitaleak, Danimarkako udaletako osasun-zerbitzuak eta familia-medikuak. Helburua da pazienteek, senideek eta langileek asistentzia-koordinazio hobea izatea, informazio partekatua partekatzeko gaitutako azpiegitura digital baten laguntzarekin (historia medikoa, diagnostikoak, gogoeta pertsonalak, etab.), datu egituratuak trukatzeko eta segurtasunez biltegiratzeko aukera ematen duten estandar komunetan oinarrituta. Hala ere, estrategiak onartzen du digitalizazio-prozesuak lankidetza- eta lan-modu partekatuei buruzko gerentzia- eta antolaketa-garapena ere eskatzen duela, inplikatutako eragile, maila eta laguntza-erakunde guztien lankidetza digitalerako aurretiazko baldintza bat, bakoitzak pazientearen inguruan dituen zereginak eta rolak zehaztuta.

Ildo horretan, Estrategiak eremu sozio sanitarioan ahaleginak egiteko beharra identifikatzen du, informazio segurua eskuratzeko aukera hobetuz, eta, adibidez, egoitza-ingurunearekin lankidetzan aritzea sustatzen du medikamentuen horniduran, ospitaleratzean edo alta eman ondoren, substantzien abusuaren ondoriozko errehabilitazio-zentroetako pazienteen arretan, edo Danimarkako udalerriak erantzule diren etxeko arretan. Horretarako, hizkuntza komuneko plataforma bat ezartzen ari da (Fælles Sprog III), datuak erregistratzeko estandar komun berri batekin, udaleko mediku-laguntzan (adibidez, errehabilitazio-tratamenduetan) eta zaharren zaintzan erabilia.

• Prebentzioa, pertsonen osasunean zentratzen den lan-ildo gisa, eta ez gaixotasunaren tratamenduan. Horrela, gaixotasunaren sintomak goiz detektatzea eta erabakiak hartzen laguntzea azpimarratzen da. Osasun-sistemari baliabideak ematea da helburua, pazienteak goiz eta modu espezifikoagoan aurkitzeko.

Detekzio goiztiarra, euskarri digitalarekin, adinekoen arretarako udal-zerbitzuetan, preskripzio farmakologiko seguruari laguntzean, pazienteak beren etxeetan tele-monitorizatzean (saihets daitekeen ospitaleratzea prebenitzen duena eta ospitale-edukiera askatzea ahalbidetzen duena), gaixotasun kronikoa duten pazienteak zaintzeko planen jarraipenean (II. motako diabetesa), minbiziaren baheketa-programetan, etab.

Euskarri digitaleko detekzio goiztiarra adinekoen arretarako udal-zerbitzuek hedatzen duten elementua da, eta erizaintzako udal-langileak inplikatzen ditu, osasuneko beste profesional batzuekin lankidetzan, Danimarkako adinekoak etxean monitorizatzeko, etxean ahalik eta denbora gehien egon daitezen, ospitaleratzea saihets dadin eta garaiz esku har dadin desorekaren aurrean (deshidratazioa, infekzio larriak). Beste edozein egoera

• Datu seguruak eta fidagarriak, hasieran paperan erregistratutako osasun-datuetarako sarbideari erantzuten zion esparru juridiko bat egokitzea eskatzen dutenak, eta erregistrora egokitzea, sarbide digitala eta datuen kontsultarako trazabilitatea eskatzen dutenak. Era berean, erregulazio-esparrua egokitu egin behar da bi noranzkoko komunikazioaren errealitate berri batera, zeinak sustatzen baitu pazienteek osasunari buruzko informazioa eskuratzea edo datuak sartzea.

• Teknologia berrien ezarpenean eta erabileran aurrera egitea, ekosistema bateratu batean oinarrituta, arau eta printzipio komunen bidez lotutako zerbitzu interdependenteekin. Ongizate digitalari laguntzen dioten konponbideek azkarrak izan behar dute, eta pazienteei modu eraginkorrean egin behar diete mesede Danimarka osoan, bai tokian-tokian, bai estatuan, edozein dela ere haien bizilekua.

Healthcare Denmark irabazi-asmorik gabeko elkarte publiko-pribatua da, eta nazioarteko harremana sustatzen du Danimarkako osasun-laguntzaren eta bizi-zientzien arloko berrikuntza-esperientziekin.

Gai honi buruz informazio gehiagorik nahi izanez gero kontsultatu txostena: Osasun-sare koherente eta fidagarria guztientzat. Osasun estrategia 2018-2022 (A Coherent and Trustworthy Health Network for All Digital Health Strategy 2018–2022 ) Healthcare Denmarkek sustatua eta argitaratua 2020an.