Liburutegi Zerbitzua

Gobernu Kontseiluak 1997ko abenduaren 23an, 2000ko azaroaren 28an eta 2003ko ekainaren 10ean egindako bilkuretan hartutako erabakien bidez, Hegaztientzako Babes Bereziko 6 Eremu (Hegaztientzako BBE) izendatu ziren, eta 52 gune proposatu ziren Batasunaren Garrantzizko Leku (BGL) izendatzeko. Proposamena Europako Batzordera eraman zen, eta han ontzat eman zuten Batasunaren Garrantzizko Lekuen zerrenda (BGL), 2004/813/EE eta 2006/613/EE Erabakien bidez. Erabakiok Atlantikoko eta Mediterraneoko eskualde biogeografikoei dagozkie, hurrenez hurren, eta hortxe kokatzen da gure autonomia-erkidegoa; Gasteizko Mendi Garaiak eremua (ES2110015) ere tartean zegoen.

Habitat Naturalak eta Basoko Fauna eta Flora zaintzeari buruzko Europako Kontseiluaren 1992ko maiatzaren 21eko 92/43/EEE Zuzentarauaren 4. artikuluak eta Natura-ondareari eta Biodibertsitateari buruzko abenduaren 13ko 42/2007 Legearen 44. eta 45. artikuluek ezarritakoari jarraikiz, autonomia-erkidegoek, jendaurrean jarri ondoren, beren lurralde-eremuko BGL guztiak Kontserbazio Bereziko Eremu (KBE) izendatu eta eremuok behar bezala kontserbatzeko neurri egokiak ezarri beharko dituzte, kontuan hartuta lekuan lekuko habitat naturalaren eta espezieen berezitasunen araberako eskakizun ekologikoak. Kontserbazio-neurri horiek izango dira, batetik, kudeaketako planak eta baliabideak, eta, bestetik, erregelamenduzko neurriak, administratiboak edo kontratuzkoak.

92/43/EEE Zuzentarauak Kontserbazio Bereziko Eremu izendatzeko ezarritako eskakizunak betetze aldera, sakon aztertu da Gasteizko Mendi Garaiak eremua. Gainera, eskala egokian adierazi da Europar Batasunaren intereseko habitaten banaketa, bai eta horien kontserbazio-egoera ebaluatu ere. Horretaz gain, eremu horretako fauna- eta flora-espezie bereizgarrien banaketa eta kontserbazio-egoera ere aztertu da.

Lursailen titulartasuna aztertu ondoren, ikusi da onura publikoko mendi batzuk BGLaren hasierako mugaketan partzialki zeudela sartuta. Baina, egia esan, Batasunaren intereseko habitatei dagozkien basoen masa jarraituak dira; gainera, Batasunaren intereseko espezieen habitatak dira, hala nola honako hauenak: anfibio batzuk, okil ertaina eta saguzar-espezie batzuk. Honako hauek bultzatu dute KBEa zabaltzera, hasierako BGLaren mugaketaren aldean: habitatei eta bertan bizi diren espezieei jarraipena eman beharra, habitatak zatitzea saihestuta; lurralde mugakidearekiko konektibitatea hobetu beharra, habitaten azalera beraien kontserbazio-egoera ebaluatzeko irizpideetako bat baita; eta, jabeei segurtasun juridikoa ematearen egokitasuna. Era berean, dekretu honen I. eranskinean adierazitako inguruko babes-eremua mugatzea jo da beharrezkotzat, eremu horrek dituen balioetarako prebentzio-araubide nahikoa eta egokia ezartzeko.

Ikusi ahal izan denez, Gasteizko Mendi Garaiak eremuan Batasunaren intereseko bederatzi habitat-mota daude, gutxienez; eta haietatik hiru lehentasunezkoak dira. Halaber, eremu horretan, 43/92/EEE Zuzentarauaren II. eta IV. eranskinetan jasotako hogei espezie daude eta 2009/147/EE Zuzentarauaren I. eranskinean jasotako zortzi espezie daude, gutxienez. Basoek hartzen dute azaleraren gehiengoa; horiek, gainera, Batasunaren intereseko habitatak dira. Horien artean, honako hauek dira azpimarratzekoak: gorostiz eta haginez osatutako oihanpedun pagadi azidofilo atlantikoak, Quercus faginea espezieko hariztiak, Quercus faginea espezieko erkameztiak eta Quercus pyrenaica espezieko ameztiak. Abeltzaintzako erabilera dela eta, tontorretan, ordezkapen-faseetako larre-komunitateak garatzen dira. KBEaren basoko baldintzak honako hauentzat dira egokiak: anfibioak, eta, interes bereziko espezieen artean, gailurretako uhandrea (Mesotriton alpestris) eta uhandre marmolairea (Triturus marmoratus); txantxikua (Alytes obstetricans), hegoaldeko apo pintatua (Discoglossus jeanneae), San Anton igelak (Hyla arborea) eta baso-igel jauzkaria (Rana dalmatina). Bestalde, basoko eta baso-ertzeko hegaztiak ere badira nabarmentzekoak, adibidez okil ertaina (Dendrocopos medius). Bukatzeko, ugaztunen artean, honako hauek dira azpimarratzekoak: ur-saguzarra (Myotis daubentonii), Bechstein saguzarra (Myotis bechsteinii), Schreibers saguzarra (Minioptetrus schreibersii), pipistrelo arrunta (Pipistrellus pipistrellus), Kuhl pipistreloa (P. kuhlii), baratze-saguzarra (Eptesicus serotinus), saguzar txikia (Nyctalus leisleri), Rhinolophus ferrumequinum, Barbastella barbastellus eta Plecotus austriacus.

Horretaz gain, xehetasun-lanei esker lortu diren habitat moten azalerari buruzko datuak, zenbait kasutan, ez datoz bat Europako Batzordera Euskal Autonomia Erkidegoko tokien zerrendaren proposamenarekin batera igorri eta jakinarazitako datuekin. Gainera, xehetasun-azterketari esker habitat jakin batzuen interpretazioa zuzentzeko aukera izan da. Esate baterako, egiaztatu ahal izan da, eremu batzuetan, inprimakian adierazitako zenbait habitat-mota ez zeudela; eta, aitzitik, hasierako proposamenean adierazi ez ziren habitat-mota batzuk bazirela.

Kontserbazio Bereziko Eremu izendatzeko prozeduran, parte-hartze sozialaren prozesua behar bezala bete da, ingurumenaren alorrean informazioa eskuratzeko, herritarrek parte hartzeko eta justiziara heltzeko eskubideak arautzen dituen uztailaren 18ko 27/2006 Legearen printzipioei jarraiki. Prozesu horretan, interes sozial eta ekonomikoen ordezkari diren hainbat eragilek hartu dute parte. Parte hartzeko bideak zabalik egon dira izapidetze-prozesu osoan, publiko interesdunari komunikazioak helarazita eta egoitza elektronikoaren bitartez. Zehazki, http://www.euskadi.eus/natura2000 webgunean, eremuari buruzko informazio eguneratua egongo da.

Gasteizko Mendi Garaiak kontserbatzeko baliabidea Europako Batzordeak ezarritako printzipioei jarraiki landu da, 92/43/EEE eta 2009/147/EE Zuzentarauetan jaso eta eremuan topatutako habitat eta taxonen eskakizun ekologikoei erantzuna emateko asmoz.

Amaitzeko, apirilaren 15eko 1/2014 Legegintzako Dekretuaren bidez onartutako Euskal Autonomia Erkidegoko Natura Kontserbatzeko Legearen Testu Bateginaren 22.5. artikuluaren lehen paragrafoarekin bat, Eusko Jaurlaritzak eremu horiek kudeatzeko jarraibideak Dekretu honen eranskin gisa argitaratzeko agindua emango du. Foru-organoari dagokio jarraibideen zehaztapen eta onespena, baina Dekretu honetan Eusko Jaurlaritzak onartzen dituen eremuarentzako helburuak eta erregulazioak bete beharko ditu. Horretarako, Dekretu honen 3.2. artikuluak, Azken Xedapenetan Bigarrenarekin batera, baimena ematen dio Jaurlaritzaren Idazkaritzako eta Legebiltzarrarekiko Harremanetarako zuzendariari, arau horretan ezarritakoari jarraiki argitaratzeko kudeaketa-jarraipenak, Foru Aldundiak onartu ondoren.

Horrenbestez, alde batetik, apirilaren 15eko 1/2014 Legegintzako Dekretuaren bidez onartutako Euskal Autonomia Erkidegoko Natura Kontserbatzeko Legearen testu bateginaren 22.5. artikuluan eta, bestetik, Natura-ondareari eta Biodibertsitateari buruzko abenduaren 13ko 42/2007 Legearen 44. eta 45.1 artikuluetan ezarritakoarekin bat, jendaurrean jarri ondoren, Ingurumen eta Lurralde Politikako sailburuak proposatuta, eta Gobernu Kontseiluak 2015eko uztailaren 21ean egindako bilkuran proposamena eztabaidatu eta onartu ondoren, honako hau