Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkaria

252. zk., 2021eko abenduaren 20a, astelehena

Hemen ikusgai dauden gainerako formatuen edukia PDF dokumentu elektroniko ofizial eta jatorrizkoa eraldatuz lortu da

BESTELAKO XEDAPENAK

EKONOMIAREN GARAPEN, JASANGARRITASUN ETA INGURUMEN SAILA

6317

EBAZPENA, 2021eko azaroaren 26koa, Ingurumenaren Kalitatearen eta Ekonomia Zirkularraren zuzendariarena, zeinaren bidez formulatzen baita Vitoria-Gasteizko HAPOren egiturazko aldaketa puntualaren ingurumen-txosten estrategikoa, 6.11.01 artikuluaren eremua Arriagako Atea kalera handitzearekin lotuta.

AURREKARIAK

2021eko irailaren 14an, Vitoria-Gasteizko Udalak Ingurumen Kalitatearen eta Ekonomia Zirkularraren Zuzendaritzari eskatu zion Vitoria-Gasteizko HAPOren egiturazko aldaketa puntualaren ingurumen-ebaluazio estrategiko sinplifikatuaren prozedura abiarazteko, 6.11.01 artikuluaren eremua Arriagako Atea kalera handitzearekin lotuta, Ingurumen-ebaluazioari buruzko abenduaren 9ko 21/2013 Legean xedatutakoaren arabera. Eskabidearekin batera, zenbait dokumentu aurkeztu zituen, hala nola, Planaren zirriborroa eta ingurumen-dokumentu estrategikoa, abenduaren 9ko 21/2013 Legearen 16. eta 29. artikuluetan ezarritako edukiarekin.

21/2013 Legearen 30. artikulua aplikatuta, 2021eko urriaren 20an, Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Kalitatearen eta Ekonomia Zirkularraren Zuzendaritzak kontsulta-izapidea egin zien eragindako administrazio publikoei eta interesdunei; jasotako erantzunen emaitzak espedientean bildu dira. Era berean, izapidea hasi zela jakinarazi zitzaion Vitoria-Gasteizko Udalari.

Halaber, espedientean jasotako dokumentuak eskuragarri egon ziren Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumen Sailaren webgunean, interesdun orok ingurumenaren arloan egokitzat jotzen zituen oharrak egin ahal izateko.

Legezko erantzun-epea amaitu, eta espedientean jasotako txostenak aztertuta, egiaztatu da ingurumen-organoak baduela ingurumen-txosten estrategikoa egiteko behar beste judizio-elementu, abenduaren 9ko 21/2013 Legearen 30. artikuluari jarraikiz.

ZUZENBIDEKO OINARRIAK

Ingurumen-ebaluazioari buruzko abenduaren 9ko 21/2013 Legearen 1. artikuluan ezarritakoaren arabera, ingurumenean ondorio adierazgarriak eragin ditzaketen plan, programa eta proiektuen ingurumen-ebaluazioa arautu behar duten oinarriak ezartzea da helburua; era horretan, ingurumenaren babes maila handia bermatuko da, garapen jasangarria sustatzeko.

Vitoria-Gasteizko HAPOaren egiturazko aldaketa puntuala, 6.11.01 artikuluaren eremua Arriagako Atea kalera handitzearekin lotuta (aurrerantzean, Aldaketa), abenduaren 9ko 21/2013 Legearen 6.2 artikuluan jasotako kasuen artean dago; bertan aurreikusten da zein diren ingurumen-organoak egindako ingurumen-ebaluazio estrategiko sinplifikatutik pasatu behar diren planak eta programak, honako hauek zehazteko: planak edo programak ez duela eragin nabarmenik ingurumenean, ingurumen-txosten estrategikoan ezarritakoaren arabera; edo plan edo programen gaineko ingurumen-ebaluazio estrategiko arrunta egin behar dela, ingurumenerako eragin nabarmenak ekar litzaketelako.

Ingurumen-ebaluazio estrategiko sinplifikatua egiteko prozedura 29. artikulutik 32. artikulura bitartean arautzen da, abenduaren 9ko 21/2013 Legearen V. eranskinean ezarritako irizpideen arabera.

Aldaketaren ingurumen-ebaluazioaren espedienteko dokumentazio teknikoa eta txostenak aztertu ostean, eta kontuan hartuta ingurumen-dokumentu estrategikoa zuzena eta indarreko araudian ezarritako alderdien araberakoa dela, ingurumen-txosten estrategiko hau ematen du Ingurumen Administrazioaren Zuzendaritzak (eskumena duen organoa da, Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumen Saileko egitura organiko eta funtzionala ezartzen duen otsailaren 23ko 68/2021 Dekretuaren arabera). Txosten horretan, Planak ingurumenean ondorio esanguratsuak izan ditzakeen edo ez aztertzen da, eta, beraz, ingurumen-ebaluazio estrategiko arruntaren prozedura bete behar duen, edota, bestela, zer baldintza ezarri behar diren Plana garatzeko eta ingurumena behar bezala babesteko.

Hauek guztiak aztertu dira: 21/2013 Legea, abenduaren 9koa, Ingurumen-ebaluazioari buruzkoa; 68/2021 Dekretua, otsailaren 23koa, Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumen Sailaren egitura organiko eta funtzionala ezartzen duena; 39/2015 Legea, urriaren 1ekoa, Administrazio Publikoen Administrazio Prozedura Erkidearena; eta 40/2015 Legea, urriaren 1ekoa, Sektore Publikoko Araubide Juridikoarena; eta aplikatzekoak diren gainerako arauak. Horrenbestez, honako hau

EBAZTEN DUT:

Lehenengoa.– Vitoria-Gasteizko HAPOren egiturazko aldaketa puntualari buruzko ingurumen-txosten estrategikoa formulatzea, 6.11.01 artikuluaren eremua Arriagako Atea kalera handitzearekin lotuta, jarraian adierazten den moduan:

A) Planaren deskribapena: helburuak eta jarduketak.

Aldaketaren helburua da indarrean dagoen plan orokorra antolatzea, 6.11.01 «Definizioa eta aplikazio-eremua» artikuluaren eremua handitzeari lotuta (OR-11 Ordenantza, Isolatutako Eraikin Industriala); horrela, erabileren bateragarritasunari dagokionez, Arriagako Atea kalea gehituko da OR-13ren xedapen berberak izan ditzaketen kaleen zerrendan, baina ez «Establezimendu publikoak» delakoen erabilera zehatzari dagokionez; izan ere, kasu horietan, OR-11 Ordenantzan xedatutakoa hartuko da kontuan. Eragindako ordenantzen koherentziari eusteko, 6.11.01 artikuluan sartzeaz gain, kale berria 6.11.07 (I.3 kategoriako 3. baldintza eta II.3 kategoriako 1., 2. eta 3. baldintzak) eta 6.13.01 artikuluetan ere sartuko da.

Aldaketak osorik mantenduko ditu eremuaren eta bere inguruaren egiturazko elementuak eta konposizio-elementuak, eta aldatu gabe mantenduko ditu antolamendu xehatuko gainerako zehaztapenak. Beraz, ondorengo elementu hauek ez dira aldatuko:

– Berdeguneen eta hiriko parkeen sistema orokorra.

– Zuzkidura-bizitokien estandarra.

– Toki-zuzkiduren estandarrak.

– Babes publikoko etxebizitzen estandarrak.

– Hiri-kalitatea, inguruko ekipamenduei dagokienez.

B) Proposatutako Planaren ezaugarriak aztertu ondoren, eta abenduaren 9ko 21/2013 Legearen 31. artikuluarekin bat etorriz, lege horren V. eranskinean ezarritako irizpideak aztertu dira, hain zuzen ere zehazteko ea Planaren aldaketak ingurumen-ebaluazio estrategiko arrunta behar duen ala ez.

1.– Planaren ezaugarriak, bereziki honako hauek kontuan hartuta:

a) Planak zer neurritan ezartzen duen proiektuetarako esparrua. Planaren aldaketak ez ditu aldatzen hirigintza-parametroak, baina zenbait erabilera arautzen ditu. Aurkeztutako dokumentazioa ikusita, planak ez du HAPOa aldatzen baldintzatzaileak txertatzeko; besteak beste, kokapenari, ezaugarriei, neurriei edo funtzionamenduari dagokienez, ingurumen-inpaktuaren ebaluazioari buruzko legerian zerrendatutako kategoriaren batekoak diren proiektu berriak etorkizunean baimentzeko.

b) Planak zenbateraino eragiten duen beste plan edo programa batzuetan, bai eta hierarkizatuta daudenetan ere: Plana bateragarria da maila handiagoko lurralde-, arlo- eta hirigintza-planekin.

c) Plana egokia den edo ez ingurumen-kontsiderazioak integratzeko, bereziki garapen jasangarria sustatzeko helburuarekin bat eginik. Planak egoera degradatuan dagoen lurzoru urbanizatu bat hartzeko eta optimizatzeko aukera eman eta/edo laguntzen du; hala, artifizialdu ez diren beste lurzoru batzuk hartzea ekidingo da, jarduera ekonomikoak eta produktiboak kokatzeko. Horrez gain, plana gauzatzeak aukera eman dezake kokalekuko kutsadura kentzeko, baldin eta horrela ezartzen bada lurzoruaren kalitatearen adierazpenerako prozeduran.

d) Planarekin lotutako ingurumen-arazo esanguratsuak. Ez da hauteman plana gauzatzearen ondoriozko ingurumen-arazo adierazgarririk, betiere, besteak beste, segurtasunari eta osasunari, ingurumenari, urei eta uholde-arriskuen prebentzioari, hondakinen kudeaketari, natura-ondareari, paisaiari eta kutsadura akustikoari dagokienez indarrean dagoen araudia betez gauzatzen badira ukitutako eremuarekin lotutako esku-hartze eta jarduerak.

e) Era berean, Plana egokitzat jotzen da Europako nahiz Espainiako ingurumen-arloko legedia txertatzeko.

2.– Ondorioen eta ondoriook nozitu ditzakeen eremuaren ezaugarriak.

Aldaketaren eremua, erabat urbanizatutakoa, Vitoria-Gasteizko hirigunearen iparraldean dago kokatuta. Gaur egun, eraikin hauek daude bertan: bi enpresa industrial, erabiltzen ez diren pabiloiak eta partzela bat, gasolina-zerbitzugune bat eta ikastetxe bat. EAEko Paisaia Berezien eta Apartekoen Katalogoaren arabera, inguruak oso balio txikia du paisaia aldetik.

Azterketaren eremua Zadorrako Unitate Hidrologikoan sartzen da. Ibilgu hori eremuaren iparraldetik igarotzen da, 110 metro ingurura. Aztergai den eremuaren barruan ez da ibai-ibilgurik edo isurketarik antzeman.

Eremuan ez dago ez naturagune babesturik, ez korridore ekologikorik, ez interes geologikoko lekurik. Halaber, ez dago jasota beste katalogo batzuetan (ez EAEko naturagune garrantzitsuen katalogo irekian, ez Lurralde Antolamenduaren Gidalerroetako interes naturalistikoko eremuen zerrendan), eta ez da aipatu mehatxatutako fauna- edo flora-espezierik dagoenik.

Eremuan dagoen landarediak ez du natura-interesik, eta, dauden landareak, partzeletako lorategi-eremuetan edo eremu mugakideetan hain zuzen ere, apaingarriak dira: espezie exotiko inbaditzaile ailantoak (Ailantus althisima) eta platano arruntak (Platanus x hispánica).

Eremuko partzela guztiak, salbu eta garai bateko «Embutidos y Carnes Gorbea» (56. industrialdea, 6. eta 7. partzelak) eta «Grant Vela School» (56. industrialdea, 11. partzela) instalazioenak, lurzorua kutsa dezaketen jarduerak edo instalazioak izan dituzten edo dituzten lurzoruen inbentarioan daude sartuta.

Aldaketan eta bere eragin-eremuan jasotakoaren arabera, ingurumenaren baldintzatzaile esanguratsuenak honako hauek dira: lurzorua kutsa dezaketen jarduerak edo instalazioak izan dituzten edo dituzten partzelak egotea, akuiferoen kalteberatasuna, eta, neurri txikiagoan, flora exotiko inbaditzaileko espezieak barreiatzeko arriskua.

Uholdeen aurkako babes-neurriak exekutatuta daudenez, eremuaren uholde-arriskua ez da esanguratsutzat jotzen.

Eremuaren ezaugarriak direla eta, beharrezkoa da prebentzio-neurriak diseinatzea, Aldaketak ez ditzan lurzoruak, lurpeko urak eta gainazaleko urak kutsatu. Planaren garapenetik eratorritako gainerako ondorioek, batez ere, urbanizazio- eta eraikuntza-lanekin dute zerikusia: lur-mugimenduak, indusketa-lurrak eta obra-hondakinak sortzea, partikulak igortzea atmosferara, soinu-mailak handitzea makinen joan-etorrien ondorioz, eta abar.

Hala ere, aipatutako ondorioak indarrean dagoen HAPOtik sortutako egoerarekin alderatuta baloratuko dira. Kontuan hartuta aurreikusitako Aldaketak ez dituela hirigintza-parametro bereizgarriak aldatzen (eraikigarritasuna, oinplanoko okupazioa, altuera eta abar) eta erabilera nagusiak ere ez dituela aldatzen, aipatutako inpaktuak ez dira berritzat jotzen indarrean dagoen HAPOa garatu ondoren izan litezkeenekin alderatuta, nahiz eta eremuak dituen ingurumen-arrisku nagusiek, eta zehazki lurzorua kutsa dezaketen jarduerak edo instalazioak izan dituzten edo dituzten lurzoruek, baldintzatu egin ditzaketen ezarri beharreko erabilerak edo erabilera horien banaketak.

Zaratari dagokionez, Euskal Autonomia Erkidegoko hots-kutsadurari buruzko urriaren 16ko 213/2012 Dekretuaren 36. artikuluaren arabera, etorkizunean ezingo da garapen urbanistikorik gauzatu kanpoko giroan kalitate akustikoaren helburuak betetzen ez diren guneetan, hargatik eragotzi gabe 43. eta 45. artikuluetan ezarritakoa. Hori horrela, bermatu beharko da Aldaketatik eratorritako hirigintza-garapenak bete egingo dituela partzelei emango zaizkien erabilerei aplikatu beharreko kalitate akustikoaren helburuak, eta, kasu horretan, urriaren 16ko 231/2012 Dekretuaren 37. artikuluan aurreikusita dagoen inpaktu akustikoaren azterketa txertatuko da.

3.– Ebazpen honetan, honako neurri babesle eta zuzentzaile hauek ezartzen dira, Planak ingurumenean ondorio kaltegarri nabarmenik izan ez dezan eta Vitoria-Gasteizko HAPOren egiturazko aldaketa puntualak (6.11.01 artikuluaren eremua Arriagako Atea kalera handitzearekin lotuta) ingurumen-ebaluazio estrategiko arrunta egin beharrik izan ez dezan, betiere ezarritako neurri babesle eta zuzentzaileak txertatzen badira.

Neurri babesle eta zuzentzaileak indarrean dagoen araudiaren arabera gauzatuko dira, ebazpen honetan ezarritakoaren arabera eta, aurrekoaren aurkakoa ez den guztian, Ingurumen Dokumentu Estrategikoan eta Planean bertan jasotakoaren arabera.

Aplikatzeko neurrien artean, Plana garatzeko proiektu eta jarduketen ondoriozkoak nabarmendu behar dira, obra-faseari eta jardueraren funtzionamendu-faseari buruzkoak. Besteak beste, neurri hauek hartu beharko dira:

– Jarduketa-esparrua mugatzea.

Obrak, bai eta lurzorua okupatzea dakarten lan osagarriak ere, Planaren partzelaren mugen barruan egin beharko dira. Ahalik eta gehien murriztuko da obrako makinak eta ibilgailuak aipatutako mugetatik kanpo ibiltzea.

Adierazitako eremutik kanpo ustekabeko eraginik gertatuz gero, zuzenketa- eta lehengoratze-neurri egokiak aplikatuko dira.

– Lurzoruaren kalitatea aurreikusitako erabilerekin bateragarria izango dela bermatzera zuzendutako neurriak.

Lurzorua kutsa dezaketen jarduerak edo instalazioak izan dituzten edo dituzten lurzoruen inbentarioan sartutako partzelak daude planaren eremuan. Guztira, 5 kokaleku dira, kode hauek dituztenak: 01059 00260, 01059-00639, 01059-00755, 01059-01020 eta 01059-01284. Horrenbestez, Lurzorua kutsatzea saihestu eta kutsatutakoa garbitzeko ekainaren 25eko 4/2015 Legearen 23. artikuluak xedatzen duena betez, arau horretan adierazitako egoeraren bat gertatzen bada, ingurumen-organoak ebazpen bidez adierazi beharko du lurzoruaren kalitatea, aipatutako ekainaren 25eko 4/2015 Legeak araututako prozedurari jarraikiz.

Hori horrela, ebazpen horretan ezartzen diren erabilera-mugak bete beharko dira, eta Hirigintza Ekintzen Programa hasieran onartu baino lehen edo, hala badagokio, kokalekua barne hartzen duen kudeaketa-eremuaren birpartzelazio- eta urbanizazio-proiektuak hasieran onartu baino lehen eman beharko da ebazpena, ekainaren 25eko 4/2015 Legearen 31.4 artikuluan xedatutakoa aplikatuz.

– Inguruko kalitate akustikoa babesteko neurriak.

Euskal Autonomia Erkidegoko hots-kutsadurari buruzko urriaren 16ko 213/2012 Dekretuaren 36. artikuluaren arabera, etorkizunean ezingo da garapen urbanistikorik gauzatu kanpoko giroan kalitate akustikoaren helburuak betetzen ez diren guneetan, hargatik eragotzi gabe 43. eta 45. artikuluetan ezarritakoa.

Hori horrela, bermatu beharko da Planetik eratorritako hirigintza-garapenak bete egingo dituela Santo Tomas ibaiaren plazaren ondoko partzelari emango zaion erabilerari aplikatu beharreko kalitate akustikoaren helburuak, eta, kasu horretan, urriaren 16ko 231/2012 Dekretuaren 37. artikuluan aurreikusita dagoen inpaktu akustikoaren azterketa txertatuko da.

– Kultura-ondarea babesteko neurriak.

Espedientean dauden txostenen arabera, 924-1 zenbakiko fitxa duen higiezina (Oficinas Azcarreta) Babes Ertaineko Kultura Ondasun izendatzeko proposatu da; beraz, Euskal Kultura Ondareari buruzko maiatzaren 9ko 6/2010 Legean xedatutakoari jarraituko zaio.

Gomendatzen da hor egingo diren esku-hartzeak Zaharberritze Zientifikoaren eta Kontserbaziorako Zaharberritzearen arlokoak izatea, hiru irizpidetan oinarrituta: ahalik eta inpaktu txikiena izatea, itzulgarritasunari eustea, eta osotasun estrukturala mantentzea. Gainera, beti errespetatuko dira higiezinaren elementu tipologikoak, morfologikoak, egiturazkoak eta eraikuntzari dagozkionak.

– Beste neurri prebentibo eta zuzentzaile batzuk.

Ingurumen-dokumentuan proposatutako neurri babesleez eta zuzentzaileez gain (honako hauekin lotuta: lurzoruaren eta uren babesa, lurren eta soberakinen kudeaketa, hondakinen sorkuntza eta kudeaketa, induskatutako lurzoruen kontrola, airearen kalitatearen eta kalitate akustikoaren babesa), neurri hauek hartuko dira:

– Obrako langileek erabili behar duten jardunbide egokien gidaliburuak gai hauekin zerikusia duten alderdiak bilduko ditu, gutxienez: lanaldiak, makineria, aldi baterako desbideratzeak, isurketak saihestea, ahalik eta hauts eta soinu gutxien sortzea, herritarren lasaitasunean eragin negatiboa izan dezaketen jardunak minimizatzea, hondakinak kudeatzea eta abar.

– Hondakinak sortzea eta kudeatzea: obretan eta garbiketa-kanpainan sortutako hondakinak kudeatzeko, Hondakinei eta Lurzoru Kutsatuei buruzko uztailaren 28ko 22/2011 Legean eta arau espezifikoetan xedatutakoa beteko da.

– Landareztatze- eta lorategi-lanetan ez dira inola ere erabiliko inbaditzaileak izan daitezkeen espezie aloktonoak; esate baterako, Fallopia japonica, Robinia pseudoacacia, Cortaderia selloana edo beste batzuk. Espezie horiek lur-mugimenduen bidez hedatzea ekiditeko behar diren neurriak hartuko dira; betelanetan, landareztatze-lanetan eta urbanizazioko lorategi-lanetan erabiliko diren mailegu-lurren eta landare-lurren jatorria eta osaera kontrolatu beharko da.

– Eraikingintza eta eraikuntza jasangarriagoetarako behar diren ezaugarriei dagokienez, etxebizitzen eraikuntza jasangarriaren gidan jasotako neurriak eta ingurumen-jardunbide egokiak erabiliko dira eraikinen energia-aurrezpena eta efizientzia bultzatzeko eta energia berriztagarriak sustatzeko. Neurri horiek, gutxienez, arlo hauetan izan beharko dute eragina:

● Materialak. Lehengai berriztaezinen kontsumoa murriztea.

● Energia. Iturri berriztaezinen bidez sortutako energia kopurua edo/eta kontsumoa murriztea.

● Edateko ura. Edateko uraren kontsumoa gutxitzea.

● Ur grisak. Ur gris gutxiago sortzea.

● Atmosfera. Gas-, hauts-, bero- eta argi-emisioak murriztea.

● Barne-kalitatea. Barruko airearen kalitatea, erosotasuna eta osasuna hobetzea.

Bigarrena.– Zehaztea ezen, ingurumen-txosten estrategiko honetan ezarritakoaren arabera, eta ebazpen honetan ezarritako neurri babesle eta zuzentzaileak hartzen badira, bai eta sustatzaileak proposatutakoak ere, aurrekoen aurkakoak ez badira, ez dela aurreikusten Vitoria-Gasteizko HAPOren egiturazko aldaketa puntualak, 6.11.01 artikuluaren eremua Arriagako Atea kalera handitzearekin lotuta, ondorio kaltegarri nabarmenik izango duenik ingurumenean, eta, beraz, ez duela ingurumen-ebaluazio estrategiko arruntik behar.

Hirugarrena.– Ebazpen honen edukia jakinaraztea Vitoria-Gasteizko Udalari.

Laugarrena.– Ebazpen hau Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitara dadila agintzea.

Bosgarrena.– Ingurumen-ebaluazioari buruzko abenduaren 9ko 21/2013 Legearen 31.4 artikuluak ezarritakoaren arabera, ingurumen-ebaluazio estrategiko honek indarraldia galduko du eta berezko dituen efektuak sortzeari utziko dio, baldin eta, Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu eta lau urteko gehieneko epean, ez bada onartzen Vitoria-Gasteizko HAPOren egiturazko aldaketa puntuala, 6.11.01 artikuluaren eremua Arriagako Atea kalera handitzearekin lotuta. Kasu horretan, berriro hasi beharko da Planaren ingurumen-ebaluazio estrategiko sinplifikatuaren prozedura.

Vitoria-Gasteiz, 2021eko azaroaren 26a.

Ingurumen Kalitatearen eta Ekonomia Zirkularraren zuzendaria,

JAVIER AGIRRE ORCAJO.

Azterketa dokumentala