Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkaria

60. zk., 2021eko martxoaren 25a, osteguna

Hemen ikusgai dauden gainerako formatuen edukia PDF dokumentu elektroniko ofizial eta jatorrizkoa eraldatuz lortu da

BESTELAKO XEDAPENAK

HERRI-KONTUEN EUSKAL EPAITEGIA

1774

ERABAKIA, Herri-Kontuen Euskal Epaitegiaren Osokoak 2020ko abenduaren 16ko bilkuran hartua Hauteskunde-kontabilitateei buruzko Irizpena (2020ko uztailaren 12ko Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeena) behin betiko onesten duena.

Herri-Kontuen Euskal Epaitegiaren Osokoak 2020ko abenduaren 16an egindako bilkuran

ERABAKI DU:

Hauteskunde-kontabilitateei buruzko Irizpena (2020ko uztailaren 12ko Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeena) behin betiko onestea, Erabaki honen eranskin modura ageri dena.

HKEEren 1/1988 Legearen 13.2 atalak aurreikusten duena betez, txostenaren ondorioak dagozkion aldizkari ofizialetan argitaratzeko xedatzea.

Vitoria-Gasteiz, 2020ko abenduaren 16a.

HKEEren lehendakaria,

JOSÉ LUIS BILBAO EGUREN.

HKEEren idazkari nagusia,

JULIO ARTETXE BARKIN.

ERANSKINA

HAUTESKUNDE-KONTABILITATEEI BURUZKO IRIZPENA (2020KO UZTAILAREN 12KO EUSKO LEGEBILTZARRERAKO HAUTESKUNDEENA)

Laburdurak:

EAE: Euskal Autonomia Erkidegoa.

EAEHB: Euskal Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordea.

ELHL: 5/1990 Legea, ekainaren 15ekoa, Eusko Legebiltzarrerako Hauteskundeei buruzkoa.

APEKP: Alderdi Politikoei Egokitutako Kontabilitate Plana eta martxoaren 30eko 3/2015 Lege Organikoari, Kontuen Epaitegiaren Osoko Bilkurak 2018ko abenduaren 20an onartutakoa.

HKEE: Herri-Kontuen Euskal Epaitegia.

PFEZ: Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zerga.

Sarrera:

Ekainaren 15eko 5/1990 Legearen 149.3 artikuluaren arabera, Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeei buruzkoa, Herri-Kontuen Euskal Epaitegiak hauteskundeen kontabilitateari eta horietan jasotako sarrera eta gastuen justifikazioari buruzko irizpen arrazoitua eman behar du.

Lehendakariaren otsailaren 10eko 2/2020 Dekretuak Eusko Legebiltzarra desegin eta hauteskundeak deitu zituen 2020ko apirilaren 5erako. COVID-19tik eratorritako osasun-krisiaren ondorioz, Lehendakariaren martxoaren 17ko 7/2020 Dekretuak indarrik gabe utzi zuen hauteskundeak apirilaren 5ean egiteko erabakia, eta beste deialdi bat egitea ebatzi zuen, osasun-larrialdiko egoera amaitu ondoren.

Honela, bada, martxoan osasun publikoko larrialdi-egoerari erantzuteko ezohiko eta premiazko neurriak hartzea gomendatzen zuen egoera epidemiologikoa gainditu ondoren, Lehendakariaren maiatzaren 18ko 11/2020 Dekretuak Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeak deitu zituen 2020ko uztailaren 12rako.

Indarrean dagoen araudiaren arabera, lanaren mamia izan da Lehendakariaren maiatzaren 18ko 11/2020 Dekretu bidez abiarazitako hauteskunde-prozesuko hauteskunde-kontuak egiaztatzea, joan den 2020ko uztailaren 12an egindako Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeetan aulkia eskuratu zuten edota hauteskundeetako dirulaguntzaren aurrerakina eskatu zuten alderdi politikoena, honako alderdi hauei dagokienez:

1.– ELHLren 140. artikuluak hauteskundeetako sarrera eta gastuen kontabilitatea aurkezteko moduaz zehazten dituen baldintzak bete izatea.

2.– Irekitako edo gaitutako banku kontuak, Autonomia Erkidegoaren Hauteskunde Batzordeari jakinarazitakoak (aurrerantzean AEHB), hautagaitzek diru-funtsak biltzeko eta hauteskunde-gastuak ordaintzeko erabili dituztela egiaztatzea, ELHLren 141 eta 142.1 eta 2 artikuluek ezartzen dituzten berezitasunekin.

3.– Aurrez egindako hauteskunde-gastuak ordaintzeko irekitako kontuen saldoen erabilera, bozketa ostean 90 eguneko epean (ELHLren 142.3 artikulua).

4.– Norbanakoek egiten dituzten ekarpenetan izena, helbidea eta nortasun agiri nazionalaren edo pasaportearen zenbakiaren ebidentzia dirua ezartzeko egintzan (ELHLren 143.1 artikulua) eta 145.4 artikuluak adierazten duen ekarpen horien banakako muga gehiengoa errespetatu dela egiaztatzea, 10.000 euroan ezarri dena.

5.– Alderdiek hauteskunde-prozesua ordaintzeko emandako diru-baliabideen jatorria (ELHLren 143.3 artikulua).

6.– Hauteskundeetako kontuetara honako erakunde hauetatik funtsak ekartzeko debekua betetzea: zeinahi administrazio edo erakunde publikotatik; erakunde autonomo edo estatuaz besteko entitateetatik; jabetza Estatuak, autonomia erkidegoek, probintziek edo udalek duten sektore publikoko enpresetatik; ekonomia mistoa duten enpresetatik; baita, indarreko kontratu bitartez, administrazio publikoren batentzat zerbitzu eman edo hornidura edo lanak egiten dituzten enpresetatik (ELHLren 145.1 artikulua).

7.– Atzerriko erakunde zein pertsonengandik edo Autonomia Erkidegoz kanpoko helbidea dutenengandik edo legezko ez diren jardueretatik funtsak ekartzeko debekua errespetatzea (ELHLren 145.2 eta 3 artikulua).

8.– Eusko Legebiltzarrerako azken hauteskundeetan ordezkariak eskuratu zituzten hautagaitzei Eusko Jaurlaritzak emandako hauteskundeetako dirulaguntzen aurrerakinetan gehiengo muga gordetzea. Aurreratutako kopurua ezingo da izan hautagaitza horrek berak Eusko Legebiltzarrerako azken hauteskundeetan eskuratutako dirulaguntzaren % 30 baino handiagoa (ELHLren 144.2 artikulua).

Bigarren aurrerakinaren zenbatekoa hautagaitzek eskuratutako hauteskunde-emaitzen arabera dagozkien dirulaguntzen zenbatekoaren % 90en pareko izango da, hala dagokionean, aurreko ataleko aurrerakina murriztuta (ELHLren 144.7 artikulua); kopuru hori ez da aurkeztutako hauteskundeen kontabilitateetan jaso, eman gabe baitzegoen kontuak aurkezteko epea amaitutakoan.

9.– Hauteskunde-gastuak egiaz kontratatu direla horretarako gaitutako aldian, hau da, hauteskundeak deitzen diren datatik hautagaiak izendatu arteko datara arte, ELHLren 146 artikuluan erabakitakoaren arabera.

10.– ELHLren 147 artikuluari jarraikiz, legez finkatutako gastuetarako mugak betetzea, zeinak agintzen baitu inongo alderdi, federazio, koalizio edo hautesle-taldek ezingo duela ezarritako mugak gaindituko dituzten hauteskunde-gastuak egin. Segurtasuneko sailburuaren 2020ko maiatzaren 27ko Aginduak kopuru hori 1.601.982,42 euroan finkatzen du, EAEko hiru hauteskunde-barrutien multzoan aurkezten diren haientzako.

Gainera, ELHLren 151.2 artikuluaren eta Ekonomia eta Ogasun sailburuaren 2020ko maiatzaren 20ko Aginduaren arabera, hautesleei propaganda, gutun-azal eta hauteskunde-txartelak edo hauteskunde-publizitateko bestelako zeinahi elementu modu zuzenean eta pertsonalean igortzeak eragindako hauteskunde-gastuak hautesle bakoitzeko 0,24 eurorekin lagunduko dira diruz, dena delako hautagaitzak zerrenda aurkeztu eta aulki bat eskuratu duen barruti bakoitzean. Diruz lagundutako kopurua ez da ELHLren 147. artikuluak aurreikusten duen mugaren baitan barne hartua egongo, betiere, atal honek aipagai duen jarduera egiaz gauzatu dela justifikatzen bada.

11.– Baimendutako merkataritza-guneetan eta prentsan eta irratian egindako publizitate-gastuen mugak betetzea, hurrenez hurren ELHLren 75. eta 81. artikuluetan adierazitakoak.

12.– Egindako gastuak justifikatzea, kontularitza, merkataritza eta zerga printzipio eta arauek agindutako gutxieneko baldintzak betetzen dituzten agirien bitartez.

Hauteskunde-prozesu honi ezargarria zaion legedia honako hau da:

– 5/1985 Lege Organikoa, ekainaren 19koa, Hauteskundeen Araubide Orokorrari buruzkoa.

– 5/1990 Legea, ekainaren 15ekoa, Eusko Legebiltzarrerako Hauteskundeei buruzkoa.

– 6/2010 Legea, abenduaren 23koa, Euskadiko Publizitate eta Komunikazio Instituzionalari buruzkoa.

– Lehendakariaren maiatzaren 18ko 11/2020 Dekretua, Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeak deitzen dituena.

– 2020ko maiatzaren 20ko Agindua, Ekonomia eta Ogasun sailburuarena, ELHLn jasotako kopuruak gaurkotzen dituena.

– Segurtasuneko sailburuaren 2020ko maiatzaren 27ko Agindua, 2020ko Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeetan hauteskunde-gastuak mugatzeko ezarritako kopuruak zehazteari buruzkoa.

Hona hemen 2020ko uztailaren 12an egindako Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeetan aulkia eskuratu duten alderdi politikoak:

(Ikus .PDF)

Ez da hautagaitzarik izan ordezkaritzarik eskuratu gabe hauteskundeetako dirulaguntzaren aurrerakinik eskatu duenik.

I.– Ondorioak.

I.1.– Lanaren zabalari mugak.

Alderdi politikoen kontabilitatearen fiskalizazioa egitea ez dagokio Herri-Kontuen Euskal Epaitegiari, Kontuen Epaitegiari baizik (Estatukoari). Honenbestez, HKEEk ez du aurkeztutako kontabilitatean erregistratu gabeko hauteskunde-gasturik ba ote den egiaztatu, ez eta alderdi politikoen kontabilitatearen bitartez legezko debeku edo mugaketak betetzen ez dituzten diru-sarrerak bideratu ote diren ere.

I.2.– Legeria betetzea.

2020ko uztailaren 12ko Batzar Nagusietako hauteskundeetara aurkeztutako alderdi politikoek eta koalizioek zuzentasunez bete dute indarreko legeria hauteskunde-gastu eta finantzaketa gaietan; halaber, ez dituzte gastuetarako finkatutako mugak gainditu eta HKEEk fiskalizatzeko hauteskunde-kontabilitatea Legeak agindutako epearen barruan aurkeztu dute.

I.3.– Dirulaguntza proposamena.

Hauteskundeetako gastuen dirulaguntza Euskal Herriko Autonomia Erkidegoaren aurrekontuen kargura ordaintzen da, ELHLren 151.1 artikuluari jarraikiz; kopuruak 2020ko uztailaren 12ko Agindu bitartez gaurkotu dira. Dirulaguntza ez da inola ere justifikatutako gastuak baino handiagoa izango, eta hauek ere ezingo dute 2020ko maiatzaren 27ko Aginduak finkatutako gastuen gehieneko muga gainditu.

Horren arabera, hauteskunde-kontabilitatea aurkeztu den datan dirulaguntzen hauteskunde aurreko aurrerakina soilik jaso dela aintzat hartuta (lehenengo aurrerakina), alderdi politiko bakoitzak jasotzeko duen dirulaguntza honako hau da:

(Ikus .PDF)

Sortutako dirulaguntzak barne hartzen du bai hautesleei modu zuzenean eta pertsonalean egindako bidalketari dagokiona, bai gainerako hauteskunde-gastuei dagokiena ere, hurrenez hurren, II.3 eta II.4 ataletan zehaztu direnak. Jasotako aurrerakinen xehapena II.2 atalean barne hartu da.

IV. atalean hauteskundeetako kontabilitateen xehapena barne hartu da eta aurkeztutako kontabilitateei egindako doiketak eta birsailkatzeak zehazten dira.

II.– Dirulaguntzak eta gastuen mugaketa.

II.1.– Hauteskundeetako emaitzak.

Lurralde Historiko bakoitzeko Hauteskunde Batzordeek hautetsiak izendatzeko egindako akten arabera, EAEHBk baitetsitakoa, formazio bakoitzari dagozkion dirulaguntza publikoak zehazteko zenbagarri diren boto eta aulkien kopurua honako hau da:

(Ikus .PDF)

Hautesle-errolda, hautetsiak izendatzeko aipatutako akten arabera, honako hau izan da:

(Ikus .PDF)

II.2.– Dirulaguntzen aurrerakinak.

ELHLren 144 artikuluaren 2. atalak agintzen du «Eusko Jaurlaritzak hauteskundeetako dirulaguntzen aurrerakinak emango dizkiela Eusko Legebiltzarrerako azken hauteskundeetan ordezkariak eskuratu dituzten alderdi politiko, federazio, koalizio edo hauteskunde-taldeei. Aurreratutako diru kopuruak ezin gaindituko du alderdi, federazio, koalizio edo hautesle-talde berak Eusko Legebiltzarrerako azken hauteskundeetan jasotako dirulaguntzaren % 30a.»

Aipatutako artikuluaren 7. atalak agintzen du behin hauteskundeak egin eta EAEHBren aurrean hauteskunde-kontabilitatea aurkezteko epea amaitu ondorengo 15 egunetan, Ogasuneko Sail arduradunak administratzaile orokorrei eta bigarren aurrerakin kontzeptuan, hautagaitzek eskuratutako hauteskunde-emaitzen arabera dagozkien dirulaguntzen zenbatekoaren % 90i dagokion kopurua ordainduko diela, kasua balitz, aurreko atalean aipatutako aurrerakina murriztuz. Aurrerakin hau jasotzeko alderdi politikoek jasotako aurrerakin guztien % 10 egiten duen banku abala aurkeztu behar dute.

Kontuak aurkeztu diren datan Eusko Jaurlaritzak lehenengo aurrerakina soilik eman du. Hona hemen alderdi politiko bakoitzak jasotako aurrerakina:

(Ikus .PDF)

Elkarrekin Podemos-IU eta Alderdi Popularra+Ciudadanos alderdiek ez dute lehenengo aurrerakin hau eskatu ELHLren 144.3 artikuluak zehaztutako datetan (ekainaren 9 eta 11 bitartean). Bestalde, VOXek ezin du aurrerakin hau eskatu, ez baitzuen ordezkaritzarik lortu 2016ko irailaren 25ean egindako Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeetan.

II.3.– Hautesleei zuzenean eta pertsonalki bidaltzeagatiko dirulaguntza.

Alderdi politikoek dirulaguntza jasoko dute hautesleei propaganda, gutun-azal eta esku-paper edo hauteskunde-publizitateko bestelako zeinahi elementu zuzenean eta pertsonalki igortzeak eragindako hauteskunde-gastuengatik (posta bidezko bidalketa). Dirulaguntza hautesle bakoitzeko 0,24 eurorena izango da dena delako hautagaitzak aulkia eskuratu duen barruti bakoitzean, betiere jarduera egiaz gauzatu dela eta ezarritako gastu muga gorde dela justifikatzen bada.

Honi dagokionez, EAEHBk 1998ko irailaren 11n egindako bileran adierazi zuen hautesletzat hartuko dela hauteskunde-propagandaren igorpena egin zaion oro.

Hona hemen hautagaitza bakoitzak gutxienez aulki bat eskuratu duen barrutietan egindako bidalketa zuzenen kopurua eta ezargarria zaien gehiengo dirulaguntza:

(Ikus .PDF)

Diruz lagungarri diren bidalketa modura barne hartu dira alderdi politikoek egiaz justifikatu dituzten haiek, EAEHBren 1998ko irailaren 11ko interpretazioaren arabera.

II.4.– Hauteskunde-gastuetarako dirulaguntza.

Hauteskunde-propaganda bidaltzeagatiko dirulaguntzaz gain, gainerako gastuak ere eskuratutako boto eta ordezkari kopuruaren arabera lagunduko dira, ELHLren 151. artikuluari jarraikiz. Era honetan, ELHLren xedapen gehigarri laugarrenaren arabera, 151. artikuluan aurreikusitako kopuruak Ogasun eta Ekonomia sailburuaren 2020ko maiatzaren 20ko Agindu bidez gaurkotzen dira:

a) Hogeita zazpi bederatziehun eta hogeita hemeretzi koma berrogeita bat euro (27.939,41 euro), Eusko Legebiltzarrean eskuratutako aulki bakoitzeko.

b) Hautagaitza bakoitzak eskuratutako boto bakoitzagatik zero koma laurogeita hamalau euro (0,94 euro), betiere gutxienez kideetako batek dagokion hauteskunde-barrutian aulkia eskuratu badu.

c) Berrogeita sei mila bostehun eta hirurogeita bost koma hirurogeita zazpi euro (46.565,67 euro) hauteskunde-barruti bakoitzeko, hauteskunde-barrutian gutxienez aulki bat eskuratzen dutenei.

Esandakoari jarraikiz, hona hemen alderdi politiko bakoitzak eskura ditzakeen hauteskunde-prozesu bakoitzeko gehieneko dirulaguntzak:

(Ikus .PDF)

Dirulaguntza hauek hautagaitza bakoitzak egiaz justifikatutako gastuek mugatzen dituzte eta honenbestez, kobratu beharreko dirulaguntza bi kopuruetan txikiena da, justifikatutako dirulaguntza edo gastua, alegia.

(Ikus .PDF)

Aurreko taulan jasotako guztizko gastuak bat datoz alderdiek aurkeztutakoekin eta horiei IV. atalean adierazitako doiketak ezarri zaizkie.

Zuzen justifikatutako gastu guztietatik propagandaren igorketa zuzen eta pertsonalagatik jada diruz lagundutako gastuak murriztu dira. Modu honetara, gainerako gastuak aurreko gastuen gehieneko dirulaguntza taulan zehaztutako jasotzeko kopuru gehienekoarekin alderatzen dira eta kopuruetan txikien den hura laguntzen da diruz.

II.5.– Gastuen gehieneko muga.

Hautagaitza EAEn diren hiru hauteskunde-barrutietatik bakar batean aurkeztu duten alderdi politikoentzako barrutien araberako hauteskunde-gastuek ezingo dituzte ondoko taulan zehaztutako kopuruak gainditu:

(Ikus .PDF)

Aulkiren bat eskuratu duten alderdi guztiak Euskal Autonomia Erkidegoko hiru hauteskunde-barrutietan aurkeztu dira eta honenbestez, hauteskunde-gastuen muga, posta bidezko bidalketa kontzeptuan diruz lagundutako gastuak murriztu ondoren, 1.601.982,42 eurorena izango da.

Alderdi politikoetatik batek ere ez du muga hau gainditu.

Gainera, ELHLren 75 eta 81 artikuluek mugak ezartzen dituzte baimendutako merkataritza eremuetan eta prentsan eta irratian publizitate gastuetarako. Biek ere, aurrez adierazitako kopuruaren gainean % 20ko muga ezartzen dute.

Ondoko taulak alderdi politiko bakoitzak gastu kontzeptu hauetan egindako gastuak eta aurkeztu diren barrutiei ezargarri zaizkien mugak erakusten ditu:

(Ikus .PDF)

III.– Hutsak eta gomendioak.

1.– ELHLren 151.2 artikuluak dio: «... gainera, hautesleei propaganda, gutun-azal eta esku-paperak edo hauteskunde-publizitateko bestelako zeinahi elementu zuzenean eta pertsonalki igortzeak eragindako hauteskunde-gastuak hautesle bakoitzeko 0,24 eurorekin laguntzen dira diruz, dena delako hautagaitzak zerrenda aurkeztu eta aulkia eskuratu duen barruti bakoitzean».

Nolanahi dela ere, ELHLren inongo artikulutan ez dira kontzeptu honen izenean egotzi behar diren gastuak zehaztu.

Artikulu honen interpretazioa AEHBk 1998ko irailaren 11n egindako bilkuran aztertu zuen eta hautesle bakoitzeko dirulaguntza zer den eta gastu horiek nola justifikatu behar diren deskribatu zuen; ordea, ez zuen zein gastu barne har daitezkeen finkatu.

Komenigarria litzateke, berebat, ELHLk bereizten dituen kontzeptuetan aintzat hartu beharreko gainerako hauteskunde-gastuen izaera garatu eta zehaztea, eta bereziki, mugatutako gastuei aipamen egiten dien haiek: kanpoko publizitatea eta prentsakoa eta irratikoa; arautze horretan jasoko da, gainera, informazioaren teknologia berrien erabilerari eman behar zaion tratamendua (web orriak, aldizkari digitalak...).

Dirulaguntza bati lotuak dauden gastuak zorrotzago arautu behar dira, egungo ziurgabetasuna saihestu eta finkatutako legezko mugaketa egiaztatzeko horien izaeraren gaineko zalantza oro baztertu ahal izateko.

2.– Alderdi politikoek hornitzaile bakar batekin kontratatutako gastuen bolumen izugarria dute. Gastuen, eta honenbestez, jasotako dirulaguntzen zenbatekoa aintzat hartuta, komenigarria litzateke alderdi politikoek ekonomikoki abantailatsuen den eskaintza hautatzea bermatuko duten moldeak finkatzea aitortutako gastuen bolumenaren gainean garrantzia duten eragiketekiko, dela banakako zenbatekoagatik dela hornitzaile bakar batean metatzeagatik. Prozedura horrek agiri bidez modu egokian egiaztatzea bideratuko duten beharrezko neurriak besarkatu beharko lituzke.

3.– VOXek 2020ko uztailaren 12ko hauteskundeetarako 2020ko apirilaren 5eko hauteskunde-prozesurako irekitako banku-kontu berbera baliatu du; ordea, EAEHBk 2020ko maiatzaren 13an erabaki zuen apirilaren 5eko prozesuko kontuak soilik baliatu ahal izango zirela otsailaren 11 eta martxoaren 18 bitartean egindako gastuak martxoaren 18az osteko 90 egunetan ordaintzeko eta hauteskunde-deialdi berriak hauteskunde-kontu berriak irekitzea ekarriko zuela (ELHLren 140 eta ondoko artikuluak).

4.– Alderdi politikoek hauteskunde-kontabilitateak aurkeztean eta euskarri modura azaltzen dituzten ziurtagirietan, hurrengo deialdietan zuzendu beharreko hainbat akats ikusi ditugu:

– Aurkeztutako ordainagiriek garbi jaso behar dute gastua zein datatan eta zein kontzepturekin egin den. Zerbitzuaren edo materialen horniduraren emakida-data fakturaz bestelakoa baldin bada, data adierazi behar da.

– Hauteskunde-gastuen kontabilitateak eragiketa bakoitzaren kontzeptuen deskribapen zehatza jaso behar du, ELHLren 140. artikuluak agintzen duen moduan.

IV.– Hauteskunde-Kontuak.

Ondotik, Epaitegi honek aztertu dituen alderdi, federazio eta koalizio bakoitzari dagozkion kontuak aurkeztuko ditugu. Hauteskunde-kontabilitatea 2019ko urtarrilaren 1etik aurrera formulatu behar da Alderdi Politikoei Egokitutako Kontabilitate Planaren arabera (APEKP).

Txosten honetako tauletan baliabide modura barne hartu dira alderdi politikoetatik jasotako ekarpenak, APEKPren arabera hartzekodunetan erregistratu behar direnak; dirulaguntzek eragindako sarrerak, berriz, APEKPren arabera emaitzen kontuan kontabilizatu behar dira emandako zenbatekoarekin, kasu honetan lehenengo aurrerakinarekin. HKEEk sailkatu edo doitu egin ditu alderdi politikoek beste erregistro irizpide batzuk baliatuta aurkeztutako kontuak.

2020ko uztailaren 12ko Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeak ezohiko egoera batean egin dira, 2020ko apirilaren 5erako hauteskundeak deitu zituen hauteskunde-prozesua gauzatu gabe utzi behar izan baitzen, COVID-19tik eratorritako osasun-krisiaren ondorioz. Alderdi politikoetarik lauk aurkeztu dituzten egoeraren balantzeek soil-soilik 2020ko uztailaren 12ko hauteskundeetako eragiketak jasotzen dituzte. Bi alderdi politikok apirilaren 5eko hauteskunde-prozesukoak diren baliabideak eta diruzaintza jasotzen dituzten egoeraren balantzeak aurkeztu dituzte, zeinak IV.2 eta IV.6 eranskinetako kontuetan identifikatu eta bereizi baitira. Alderdi politiko guztiek aurkeztutako hauteskunde-jardueraren emaitzen kontuak soil-soilik hauteskunde-prozesu honetako eragiketenak dira.

Diruz lagungarri ez diren gastuak aparteko kontzeptuan jaso dira eta dagozkion kontuen ondotik zerrendatu.

HKEEk birsailkatu egin ditu mugak dituzten kontu-sailetakoak diren gastuak.

Administratzaileek kontabilitate xehakatua eta dokumentatua aurkeztu beharko dute bozketa ondoko hirurogei egunetan (ELHLren 149.1 artikulua); epea 2020ko irailaren 10ean amaitu da. Epaitegi honetan kontuen aurkezpen datak, hau da, alderdi politiko, federazio edo hauteskunde-koalizio bakoitzaren kontabilitatean barne hartutako eragiketei dagozkienak, honako hauek dira:

(Ikus .PDF)

IV.1.– Euzko Alderdi Jeltzalea.

(Ikus .PDF)

«Beste zerbitzu batzuk» atalean birsailkatu dira: «hauteskunde-bidalketengatiko gastuak» atalean erregistraturiko 10.890 euro; «publizitatea prentsan eta irratian» atalean erregistraturiko 52.309,68 euro; eta «kanpoko publizitatea» atalean erregistraturiko 5.777,75 euro.

IV.2.– Euskal Herria Bildu.

(Ikus .PDF)

2020ko maiatzaren 28an, apirilaren 5erako hauteskundeak deitzen zituen hauteskunde-prozesutik eratorritako gastuen ordainketa guztiak behin egin ondoren, prozesu horretarako irekitako hauteskunde-kontuaren saldoa, 267.390,72 euro, 2020ko uztailaren 12ko hauteskundeetarako hauteskunde-kontura aldatu zen. Kopuru hau «apirilaren 5eko hauteskunde-prozesutik eratorritako baliabideak» atalean barne hartu da. Kontu honen saldoa honako hauek sortu zuten:

– Apirilaren 5eko hauteskunde-prozesurako alderdiak egindako ekarpenek, 200.000 euro egin zutenek.

– Apirilaren 5eko hauteskunde-prozesurako jasotako dirulaguntza-aurrerakinaren 67.390,72 euroren soberakinak, prozesu horretan izandako hauteskunde-gastuen aldean.

Ez dira gastu subentzionagarritzat jo hauteskunde-prozesu honetakoak ez diren 1.524,60 euroren gastuak.

«Beste zerbitzu batzuk» atalean birsailkatu dira: «hauteskunde-bidalketengatiko gastuak» atalean erregistraturiko 32.670,05 euro eta «kanpoko publizitatea» atalean erregistraturiko 396,88 euro.

IV.3.– Euskadiko Alderdi Sozialista-Euskadiko Ezkerra (PSOE).

(Ikus .PDF)

IV.4.– Elkarrekin Podemos-IU.

(Ikus .PDF)

Hartzekodunen zenbatekoak PFEZaren atxikipenen kontzeptuan Ogasun Publikoarekin duen saldoa jasotzen du, zeina urriaren 8an ordaindu baita, ELHLren 142.3 artikuluan ezarritako epe barruan.

Ez dira gastu subentzionagarritzat jo honako gastu hauek, kontzeptuak ez baitaude ELHLren 146. artikuluak bereizten dituenen artean jasoak:

– Joan-etorri eta bidaietarako gastuak, 7.399,81 eurorenak.

– Hauteskunde-prozesu honetakoak ez diren gastuak, 2.770,90 eurorenak.

IV.5.– Alderdi Popularra+Ciudadanos.

(Ikus .PDF)

Birformulatutako kontuetan alderdiaren ekarpenek 394.000 euroren ekarpen bat barne hartzen dute, 2020ko irailaren 14an jasotakoa, koalizioko alderdietako batek 400.000 euroren mailegu bat sinatu ondoren. Mailegu hori finantza-erakunde batek eman zuen 2020ko irailaren 11n, ELHLren arabera zegokion hauteskundeetako dirulaguntzen aurrerakin gisa; honela, bada, koalizioari Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeetan parte hartzeagatik dagozkiokeen dirulaguntzen % 100 mailegu horri atxikitzea hitzartu da.

«Beste zerbitzu batzuk» atalean birsailkatu dira: «publizitatea prentsan eta irratian» atalean erregistraturiko 50.759,50 euro; eta «kanpoko publizitatea» atalean erregistraturiko 1.573,39 euro.

IV.6.– VOX.

(Ikus .PDF)

VOXek aurkeztutako 2020ko uztailaren 12ko hauteskundeen egoera-balantzeak 2020an deitutako bi hauteskunde-prozesuetan egindako eragiketak biltzen ditu. Izan ere, «aurreko ekitaldietako soberakin negatiboak» idazpuruan 2020ko apirilaren 5erako hauteskundeak deitzen zituen gauzatu gabeko hauteskunde-prozesuko gastuen zenbatekoa jasotzen da. Apirilaren 5eko prozesuko hauteskunde-kontua 2020ko uztailaren 12ko prozesuko hauteskunde-kontu modura ere erabili da; kontu horrek 12,14 euroren saldoa zuen aurkeztutako kontabilitatean.

«Hartzekodunen» zor-saldoa hauteskunde-kontutik okerbidez ordaindutako gastu ez subentzionagarriei dagokie. Alderdiak hartzekodun horiei eskatu die kopuru horiek hauteskunde-kontuan ingresatzeko.

Azterketa dokumentala