Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkaria

29. zk., 2007ko otsailaren 9a, ostirala

Hemen ikusgai dauden gainerako formatuen edukia PDF dokumentu elektroniko ofizial eta jatorrizkoa eraldatuz lortu da

Bestelako Xedapenak

Herri-Kontuen Euskal Epaitegia

857

ERABAKIA, Herri-Kontuen Euskal Epaitegiaren Osokoaren 2006ko abenduaren 19ko bilkuran hartua, Bilbao Urban Circuit, SLren ekonomia, finantza eta legezkotasunaren fiskalizazioa, 2005ekoa, behin betiko onirizten duena.

Herri-Kontuen Euskal Epaitegiaren Osokoak 2006ko abenduaren 19an egindako bilkuran,

ERABAKI DU:

Bilbao Urban Circuit, SLren ekonomia, finantza eta legezkotasunaren fiskalizazio txostena, 2005ekoa, behin betiko oniriztea, Erabaki honen eranskin modura ageri dena.

HKEEren 1/1988 Legearen 13.2 atalak aurreikusten duena betez, txostenaren ondorioak dagozkion aldizkari ofizialetan argitaratzeko xedatzea.

Vitoria-Gasteiz, 2006ko abenduaren 19a.

HKEEren lehendakaria,

M.ª ASUNCIÓN MACHO BERROYA.

HKEEren idazkari nagusia,

BEGOÑA MARIJUÁN ARCOCHA.

ERANSKINA

BILBAO URBAN CIRCUIT, SL-REN EKONOMIA, FINANTZA ETA LEGEZKOTASUNAREN ISKALIZAZIOA, 2005

I.– Sarrera.

Bilbao Urban Circuit, SL (aurrerantzean BUC) sozietatearen 2005eko ekitaldiaren ekonomia-finantza jardueraren fiskalizazio txosten hau HKEEren 1/1988 Legearen arabera gauzatu da eta 2006ko ekitaldirako Urteko Lan Programan jasoa dago, Eusko Legebiltzarraren Ekonomia eta Ogasun Batzordeak hala eskatuta.

Hona hemen aztertu ditugun alderdiak:

– kontularitzakoak: urteko kontuak ezargarri zaizkion kontularitzako printzipioekin bat datozela egiaztatzea.

– legezkoak: ondasun eta zerbitzuen kontratazioaren alorrean indarreko arautegia ez ezik, ezargarriak zaizkion legezko eta estatutuetako arauak bete izana.

Lana egiteko sozietatearen 2005eko ekitaldiko urteko kontuen auditoria txostena eskuratu dugu, auditoria enpresa pribatu batek egindakoa, txosten horren euskarri diren lan-paperak aztertu eta beharrezko iritzitako auditoria proba osagarriak gauzatu ditugu. Kontratazioaren azterketak BUCek kontuetaratutako gastu guztiak izan ditu gogoan, nahiz Bilbo Sustatu eta Garatzeko Sozietatea, SAk sozietatea eratu aurretik kontratatuak izan ziren (aurrerantzean Promobisa). Halaber, lasterketaren antolamenduarekin zerikusia zuten gastuak izan zitzaketen hainbat erakunde publikori, hala balitz, zenbatespena jakinarazteko eskatu zaie.

HKEEk txostena mamitzean ez du baloratu lasterketak bilbotarrengan eduki ahal izan duen eragina, ez jarduera osagarrien ondorioz eskuratu ahal izan diren sarrerei dagokienez -alokairu edo antzekoen bitartez-, ez bestelako gastu edo enbarazuei dagokienez.

Bilbao Urban Circuit, SL sozietatea Bizkaiko Foru Aldundiak eta Promobisak –Bilboko Udalak % 100ean partaidetutako sozietate publikoa dena- 2005eko ekainaren 3an sortu zuten. Hasierako kapital soziala 6.000 eurokoa izan zen eta 3.606.000 eurotara zabaldu zen 2005eko uztailaren 21ean, bazkide bakoitzak kapitalaren % 50ari eutsi ziola.

Sozietatearen helburua kirol ikuskizun bereziak antolatu eta egitea da, nazioarte mailan garrantzia duten automobilismo, motorismo, itsasoko edo aeronautikako probak, jarduera ekonomiko, teknologiko, kultural eta turistikoa hedatzen lagunduko dutenak eta Bilboko Hiribilduaren, Bizkaiaren eta Euskal Herriaren interesentzat onuragarri izango direnak.

2005eko urtarrilaren 10ean Bilboko Udalak Promobisa sozietate publikoaren bitartez "RPM Racing, SL" (aurrerantzean RPM) eta "Renault Sport Technologies, SAS" (aurrerantzean RST) enpresekin kontratu bat sinatu zuen; horren indarrez, 3 urteko aldia ezartzen zuen Bilbon "World Series by Renault" proba automobilistikoa egiteko.

BUC eratu bitartera arte, ikuskizunaren antolakuntza Promobisak hartu zuen bere gain eta enpresa honek esleitu eta sinatu zituen lasterketa garatzeko beharrezko kontratuak; berebat, berak egin zituen ekainaren 3ra arte beharrezko izan ziren ordainketak. 2005eko ekainaren 6an ikuskizuna antolatzeko lankidetza hitzarmena izenpetu zuen BUCekin eta kudeaketaren ardura egotzi zion.

2005eko ekitaldian BUCek egindako lana "World Series by Renault" auto lasterketa antolatzea izan zen, uztailaren 15, 16 eta 17an Bilboko kaleetan zehar herri barruko zirkuitoan egingo zena.

II.– Iritzia.

II.1.– Legea betetzeari buruzko iritzia.

1.– BUCek 9 hornitzaileri 1.403.000 euroko zerbitzu eta hornigaiak kontratatzean, ez ditu publizitate eta lehia printzipioak gorde, zeinetara egokitu behar duen sozietateak bere kontratu jarduera, APKLTBk agintzen duen moduan.

Beste kasu batean, 52 mila euro egin dituenean, BUCek hiru eskaintza eskatu zituen, baina aldez aurretik inongo publizitaterik egin gabe eta zerbitzuaren emanaldia, gainera, aurkeztutako eskaintzetan adierazi baino askoz ere denbora luzeagoan gauzatuz.

2.– Promobisak hainbat material hornitzeko gauzatutako hiru esleipenetan, 236 mila eurotik gaindikoak eta guztira, 3.542.000 euroko gastua egin zutenetan, ez dira horiek DOUEn argitara eman, APKLTBren 78. artikulua urratuz. Lizitazioei eman zaien publizitatea bi egunkaritan iragarki bat argitara ematera mugatu da.

Lehiaketa hauetan administrazio klausulen pleguek ez dute lizitaziorako gehieneko aurrekonturik bereizten, gutxi gorabeherako bat eman baizik, kasuetako batean eskaintza guztiek gainditzen dutena. Bestetik, eskaintzak hautatzeko irizpideetan hornitzaileen kaudimen eta esperientzian oinarritutakoak barne hartzen dira; horiek, ordea, APKLTBren 15. artikuluaren arabera, onespen atalean soilik har daitezke aintzat, hala ezarri bada.

Gainera, horietako batean, eskaintzak aurkezteko emandako epea 8 egunekoa baizik ez da.

Epaitegi honen ustetan, Bilbao Urban Circuit, SL eta Promobisak, aurreko idatz-zatietan aipatutako lege hausteak alde batera, zuzentasunez bete dute 2005eko ekitaldian ekonomia-finantzaren jarduera arautzen duen lege arautegia "World Series by Renault" lasterketaren antolakuntzan.

II.2.– Kontuei buruzko iritzia.

2005eko ekitaldian izan zituzten galeren ondorioz, sozietatea ekitaldi itxieran, Sozietate Mugatuen Legeak 104 artikuluan adierazitako desegiteko kausa da. Hori ekiditeko, sozietateak 2006ko urtarrilaren 9an bazkideek 4 milioi euroko ekarpena egitea onetsi zuen. Ekarpen hauek 2006ko ekitaldiko otsailean eta apirilean gauzatu dira.

1.– Lasterketaren antolamenduarekin zuzenean lotutako 564 mila euroko gastuak ez dira sozietatearen kontuetan erregistratu, Promobisarenean baizik; horiek guztiak, ordea, sarrerekin egin zen bezalaxe, bi sozietateen arteko lankidetza kontratua izenpetu zenean, BUCera aldatu behar zituzketen (Ikus III.2).

2.– "BEZ kontzeptuan kobratzeko kontuak" modura erregistratu da 1.107.000 euroko zenbatekoa; ordea, BFAren Ogasuneko ikuskaritza txostenaren arabera, 1.052.000 euroko zenbatekoa litzateke ordaingarria. Bada, bi kopuru hauen arteko aldea, hau da, 55 mila euro, ekitaldiko jardueraren gastu handi modura erregistratu behar litzateke.

3.– Datozen ekitaldietan lasterketak ez egiteagatiko kostua, 150 mila eurokoa, ez zaio BUC sozietateari egotzi behar, Bilboko Udalari baizik, bera izan baita ez jarraitzeko erabakia hartu duena eta Promobisa eta Udalak, batetik, eta RPM eta Renault Sport Technologies enpresak, bestetik, izenpetu duten kontratuaren arabera, Udala da 150 mila euroko kalte-ordaina ordaintzera behartuta dagoena.

Epaitegi honen iritzira, aurreko salbuespenak alde batera, honekin baterako kontuek alderdi esanguratsu guztietan 2005eko aurrekontu ekitaldiaren jarduera ekonomikoa, ondarearen isla leiala eta data horretan amaitutako urtealdiaren finantza egoera erakusten dute.

III. ANTOLAMENDUAK, LASTERKETA EGITEAK ETA KONTRATUA DESEGITEAK ZUZENEAN ERAGINDAKO GASTU ETA SARREREN XEHEKAPENA

"World Series by Renault" lasterketaren antolamenduari eta ondoko ezeztatzeari zuzenean ezargarriak zaizkion gastu eta sarreren laburpena honako hau izan zen:

Diru-Sarrerak Milaka eurotan

Kontzeptua Zenbatekoa

Sarreren salmenta 1.001

Babesletza 1.676

Beretutako interes eta sarrerak 9

Bestelako sarrerak 222

SARRERAK GUZTIRA 2.908

Gastuak Milaka eurotan

Kontzeptua Zenbatekoa

BUCen erregistratutako gastuak (Ikus III.1) 10.340

Promobisan erregistratutako gastuak (Ikus III.2) 564

Berreskuragarri ez den BEZ kontzeptuko gastuak 55

GASTUAK GUZTIRA 10.959

III.1.– BUC-ek kontuetaratutako gastuak.

Bilbao Urban Circuit, SLk kontuetaratu dituen gastuen xehekapena honako hau da:

Milaka eurotan

Kontzeptua Zenbatekoa

Materialak 353

Aretoen alokairua 273

Ekipoen alokairua 1.347

Azpiegitura lanak 5.632

Ekoizpenean azpikontratatutako zerb. 870

Administrazioan azpikontratatutako zerb. 14

Garraioa 15

Aseguruak 138

Hedapena 995

Bidaiak, desplazam., hotelak 117

Bulegoko materiala 2

Komunikazioak: 44

Kalte-ordainak. 281

Beste zenbait 109

Lasterketa ez errepikatzeagatiko kalte-ordaina 150

Guztira 10.340

BUCek erregistratutako gastuen artean geroko ekitaldietan lasterketa antolatzeari uko egiteagatik ordaindu beharreko kalte-ordainari dagozkion 150 mila euro barne hartu dira eta 2.205.000 euro inguru, antolakuntzarako erositako materialari dagozkionak, balorazioko zuhurtzia irizpideari jarraiki zero euroan baloratu dena. Hori salduz gero eskura litezkeen sarrerek aurrez aipatutako kostua murriztuko lukete.

III.2.– Promobisak kontuetaratutako gastuak.

Hona hemen Promobisak lasterketaren antolamenduan egindako gastuen xehekapena, BUCi eragin ez zaizkionak:

Milaka eurotan

Kontzeptua Zenbatekoa

Zirkuituaren egitasmoa mamitzea 127

Obraren zuzendaritza 34

Automobilismoko Naz. Fed. Eta RFEAren

eskubide, dieta eta desplaz. 106

Idazkaritza teknikoa eta aholkularitza 124

Komunikazioa eta hedapena 82

Bideo jolasa eta maketa 57

Beste zenbait 34

Guztira 564

IV.– Antolamenduak, lasterketak eta horren sustapenak eragindako bestelako gastuak eta jardueraren eragina.

World Series direlakoak egin izanaren ondorioz, Bilboko Udalak adierazitakoari jarraiki, udalak 381 mila euroko gastu osagarriak egin zituen lorezaintza, garbiketa, herri-bidea konpondu eta segurtasuneko egitekoen kontzeptuan.

Ertzaintzak betetako segurtasun zerbitzuei dagokienez, horiek nekez zenbagarriak dira. Eusko Jaurlaritzaren Barne Saileko jakinarazpenaren arabera, gehieneko zenbatekoa 38 mila eurokoa izango litzateke, Bilboko Polizia-etxeak uztailaren 15, 16 eta 17an egindako gastu osagarriei dagozkienak, nahiz eta horietako batzuk eguneroko jardueraren atal diren.

2004ko urtean zehar, Promobisak RPMrekin World Serieseko lasterketak egin ziren zirkuitu guztietan publizitatea jartzea kontratatu zuen, eta horren ordainetan 113 mila ordaindu zituen.

Bilbao Urban Circuit, SLri lehentasunezko interesa duen jarduera kalifikazioa aitortzeak enpresa babesleei egindako ekarpenen % 18ko zerga-arinketa eragiten die. Zerga-arinketa honek BFAri 301 mila euroko gehieneko gastua egin dezake.

V.– 2005eko Ekitaldiaren Kontuak.

V.1.– Egoeraren balantzea 2005eko abenduaren 31n.

Milaka eurotan

AKTIBOA 2005 URTEA PASIBOA 2005 URTEA

IBILGETUA: 0 BEREZKO FONDOAK (3.826)

Kapital harpidetua 3.606

Galerak eta Irabaziak (7.432)

IZAKINAK 0 HARTZEKODUNAK, EPE LUZERA 1.800

AKTIBO ERABILKORRA 1.342 HARTZEKODUNAK, EPE LABURRERA 3.368

Zordunak 1.177 Taldeko enpresa eta asoziatuekiko zorrak 42

Hartzekodun komertzialak 3.325

Diruzaintza 165 Bestelako zor ez merkataritzakoak 1

AKTIBOA GUZTIRA 1.342 PASIBOA GUZTIRA 1.342

V.2.– 2005eko abenduaren 31n amaitutako ekitaldirako galdu-irabazien kontua.

Milaka eurotan

ZOR 2005 URTEA HARTZEKOA 2005 URTEA

GASTUAK GUZTIRA 10.340 SARRERAK GUZTIRA 2.908

Hornidurak 353 Salmentak 1.078

Bestelako ustiaketa gastuak 9.837 Bestel. kudeaketa sarrerak 1.821

USTIAKETA GALERA 7.291

Beretutako interes eta sarrerak 9

FINANTZA EMAITZA P0SITIBOAK 9

JARDUERA ARRUNTEN GALERAK 7.282

Gastu bereziak 150

EMAITZA BEREZI NEGATIBOAK 150

EKITALDIAREN GALERA 7.432

BILBAO URBAN CIRCUIT SLk AURKEZTUTAKO ALEGAZIOAK

TXOSTENAREN ONDORIOEI EGINDAKO ALEGAZIOAK

I.SARRERA PARAGRAFOARI BURUZKO ALEGAZIOA

Sarrerako zazpigarren eta zortzigarren paragrafoetan adierazten da ezen 2005eko urtarrilaren 10ean Bilboko Udalak, Promobisa sozietate publikoaren bitartez, kontratua izenpetu zuela RPM Racing y Renault Sport Technologies, SAS enpresarekin, eta adierazten da, halaber, BUC eratzeko unera arte karrera Promobisak antolatu zuela.

Argitu behar dena da, 2005eko urtarrilaren 10eko kontratua irakurri ostean, begi-bistakoa dela alderdi izenpetzaileak Promobisa eta RPM direla, eta Renault Sport Technologies, SASek lekuko gisa jardun duela.

BUC SL eratu aurretiko jarduerei dagokienez, proiektuaren hasieran Promobisak berak bakarrik jardun zuela ere adierazten da, eta geroagarrenean baino ez zela erabaki BUC SL sortzea, BFAren laguntzaz. II. paragrafoan egiten diren alegazioak kontuan hartuz zertzen da alegazio hau. Kontuen gaineko iritzia.

II. IRITZIA IZENEKO ATALAREN GAINEKO ALEGAZIOA; II.1. LEGALTASUNA BETETZEARI BURUZKO IRITZIA. 1. ZENBAKIA

Fiskalizazio Txostenaren arabera 9 hornitzaileri kontratatu zaizkie zerbitzuak eta hornidurak 1.403.000 eurotan, publizitate eta konkurrentzia printzipioei begirunerik erakutsi gabe.

Fiskalizazioaren Emaitzetan adierazten deneantxe, printzipio horiek bete beharra APKLTBren seigarren xedapen gehigarrian dago jasota. Xedapen horrek, hala ere, ez dio beste ezer gehitzen, ohartarau horiek zelan bete bere menpeko enpresen ebazpenez zehaztuko delarik. Administrazio Kontratazioko Aholku Batzordea ere tesi horretakoa da (24/95 Txostena):

"Aipatu printzipio horiei lotzeari dagokionez, ezinezkoa da irtenbide zehatzik ematea, izan ere, enpresak berak ebatziko du zein den modurik egokiena printzipio horiek ahalik eraginkorrenak izan daitezen. Xede horretan ez da beharrezkoa —posiblea den arren— Administrazio Publikoetako Kontratu Legean jasotako arau zehatzez baliatzea (epeak, publizitate kasuak, prozedura negoziatua, kontratatzeko debekuak, et abeste batzuk)".

APKLTBan bertan arautzen dira kontratazio mota eta prozedurak (73. eta hurrengo artikuluak). Publizitate eta konkurrentzia printzipioak betetzeko modua ezberdina da hiru prozeduretan. Prozedura negoziatuan publizitatea eta konkurrentziarako aukerak guztiz mugatzen dira, izan ere, prozedura negoziatua erabiliz gero, beharrezkoa da kontratuaren xedea gauzatzeko ahalmena duten enpresen eskaintza eskatzea; ez hirutik behera, ahal bada. Prezioa enpresa aukeratutakoarekin batera jarriko da, eta horren berri espedientean jasoko da (APKLTBko 92. artikulua).

APKLTBko 182. eta 210. artikuluek, zehazki, publizitaterik gabe negoziatutako prozeduren onargarritasun kasuak arautzen dituzte, zeinen aplikazio analogikoaz baliatu baikara oraingo honetan, "Bilbao Urban Circuit" kotxe lasterketa antolatze-proiektuaren nobedadeak, berezitasunak eta magnitudeak eraginda.

Iritzi-saileko Lehenengo paragrafoak eragindako bederatzi kasuak arautze horretakoren batean sartutakotzat jo behar dira; eta batik bat, honako hauek:

– Instalazio elektriko orokorra.

* Instalazio elektrikoa exekutatzeak udal sare orokorrean interbenitzea beharrezkoa egiten du, mundu mailan behar bestean prestatutako instalazioa eduki ahal izateko. Horrexegatik jo zen udal argiteri publikoaren enpresa esleipendunera, uste baitzen zerbitzu hori kontratatzea udalak esleitutakoaren luzapena zela. Proiektuaren berezitasun teknikoa kontuan hartuz, beharrezkoa zen esleipendun hori kontratatzea.

Sanitate sorospena

* Kotxe lasterketetan lankidetza-eskarmentu handiko entitatera jo zen.

– Promoziorako kirol-janzkiak.

* Urgentziaz kontratatu zen kalitateko kirol-janzkiak diseinatu eta prestatzen eskarmentu aitortua zuen enpresa bat, uste baitzen berak baino ezin zuela bermatu ekipamenduaren kalitatea eta entregatzeko epea.

– Berezitasun teknikoa eta urgentzia izan ziren belarrietarako tapoien hornitzailearengana jotzeko arrazoiak; eta hori egin zen, hain zuzen ere, antzeko ekitaldiak kudeatu dituzten beste entitate batzuen oharrei jarraituz.

– Epeen behin betikotasuna eta zerbitzuaren konplexutasuna direla-eta kontratatu ziren zirkuituko zerbitzuak eta telefoniako zerbitzuak.

– Gainontzeko kasuetan ere motibazioak azaldutakoaren modukoak izan ziren.

II. ATALAREN GAINEKO ALEGAZIOA. IRITZIA; II.1. LEGEZKOTASUNA BETETZEARI BURUZKO IRITZIA. 2 ZENBAKIA

Fiskalizazio Txostenaren arabera 236 mila eurotik gorako hiru esleipen —guztira ere 3.542.000 euro jotzen dutenak— egin dira, EBAOn argitaratu gabe. Bi egunkaritan eman ziren argitara. Adierazten da pleguetan ez dela agertzen lizitazio aurrekontu gehienezkorik eta hornitzaileen kaudimena eta eskarmentua erabiltzen direla irizpide legetxe.

Honako hauei dagozkie hiru esleipen horiek:

– Babespen lerroak eraikitzea.

– Harmailak.

– Boxen muntaia.

Alderdi horien gainean emandako iritziari dagokionez, hona hemen gure alegazioak:

Lerro babesgarriak eraikitzeko obra-kontratu legetxe kalifikatzea.

Lerro babesgarriak eraikitzeko obra kontratua Promobisak esleitu zuen; beraz, enpresa horren baimenaz, honen ondoren ematen ditugu enpresaren alegazioak esleipenari buruz:

Esleipen hori lehiaketa publikoz egin zen. Asko saltzen diren bi egunkaritan jarri ziren iragarkiak. Zazpi lehiatzailek hartu zuten parte. Ez zen argitalpenik bidali EBAOra eta ez zen klausula zehatzen plegurik gertatu, uste baitzen kontratu obra baten esleipena zela eta lizitazio mota 2.301.859,70 eurokoa (BEZ barne) zela. Tipoa, hortaz, lehiaketa abian jartzeko unean indarrean zegoen APKLTBko 2. artikuluan ezarritako gehikuntza baino txikiagoa da, esleipen-jarduerak lege testu horretako xedapenak betetzen dituen finkatze aldera.

Kontratua behar bezala kalifikatzeko APKLTB kontuan hartu behar dela deritzogu, eta, batik bat,k 120. eta 172. artikuluak, horiek hartzen baititugu aintzat txostena ahalik ondoen zehazteko.

Obra kontratu legetxe emandako kalifikazioaren justifikazioa.

Ondasun higiezinen eraikuntzak obra kontratu modura kalifikatzen ditu legeak.

ez dela obra-kontratua alegatzeko aintzat har daitekeen lehen eragozpena da, izan ere, legeak "izaera mugiezina" duten ondasunen eraikuntzez diharduela. Ondasun mugiezinen definizioan (ikus 1 oharra dokumentuaren amaieran) honako hauek jasotzen dira: "lurrak, eraikinak, bideak, eraikuntzak eta meategiak, horiei erantsitako apaindurak eta artefaktuak, eta bai legeak kontsiderazio hori egozten dien eskubideak ere". Ondorioz, mugiezinaren parte denak eta mugiezinari erasten zaionak kontsiderazio hori du.

Ondasun bat mugikor edo mugiezin modura kalifikatzea geroz zailagoa da. Esleipen honi dagokionez, argi dago lerro babesgarriak, eta batik bat lehena —garrantzia ekonomiko handiena duena—zirkuituari eransten zaio (ikus 2 oharra dokumentuaren amaieran), hau da, ezarritako trazatuari, zeina kotxe parte hartzaileentzako bidea izango baita.

Zirkuitua egiten denetik aurrera babespen lineek ere karrerarako prestatutako galtzadak duen mugiezinaren izaera bera du, izan ere, bi elementu horiek batzeak dakar hiri-zirkuitu bat egotea.

Azken batean argi dago, ondasunen mugikortasun irizpidearen arabera, ondasunik gehienak lekuz alda daitezkeela, mugi daitezkeela eta, ondorioz, ondasun mugikortzat jo daitezkeela. Horrexegatik uste dugu batik bat kontuan hartu behar dela babespen blokeen zertarakoa eta horiek enkargatzeko arrazoia, zirkuituaren parte izatea, alegia; eta ez horrenbeste lekuaz aldatu ahal izatea.

Lanen izaera.

APKLTBan bertan dago jasota ingurumen eraginaren zuzenketa-jarduerak edo hirigintza jarduerak obra kontratu legetxe har daitezkeela.

Aurreikuspen horrek indartu egiten du gure argudioa, alegia, blokeen zertarakoa eta enkarguaren arrazoia aintzat hartuz egin behar dela kalifikazioa. Blokeak instalatzea hirigintza jarduera da, helburu legetxe hiriko zirkuituaren trazadura segurtasun baldintzetan taxutzea duena. Hiriko elementuetan zuzenean egiten den interbentzioa da eta, helburuari lotzen zaion bitartean, izaera iraunkorra du.

Kasu honetan ere antzeko zerbait jazotzen da: alderdirik nabarmena zirkuituari orokorrean esleitutako eraikuntzaren funtzioa da. Lerro babesgarriak zirkuituan eta, ondorioz, hirian bertan ere txertatzen dira, zelan eta, biribilgune bat, bizikleta edo autobusetarako karril bat mugatzeko ertz bat edo obretan dagoen orube bat mugatzeko hormak hirian txertatzen diren modu antzekoan.

Administrazio kontratazioaren adibideak.

Antzeko adibideen bila erotu barik, BOEn argitaratutako obra-lehiaketen iragarkiak aurkezten ditugu, zeintzuk babespen lineen moduak izan baitaitezke, gehienetan bide segurtasuneko elementuei buruzkoak.

Amaitzeko zera: arrazoi sakon nahiko daude babespen lineen esleipena obra kontratu legetxe kalifikatzeko. Hona hemen arrazoiak:

– Babespen hesiak hirigintza elementua dira, hasierako helburuari alde egite aldera irauteko bokazioa dutenak. Lekuaz alda daitezkeen edo ez da garrantzizko arrazoia. Mugikorra izatea litzateke, izatekotan, onuragarria, bere funtsa kutsatzen ez duen teknikaren ondorioz.

– Babespen hesiak hiri zirkuituaren osagarria dira eta, duda barik, mugiezin legetxe hartu behar dira.

Gehien saltzen diren bi egunkaritan argitaratzea, hala ere, nahikoa da publizitatea eta konkurrentzia bermatzeko. Hortaz, horrekin bete egiten da Legearen izpiritua. Baliteke aldizkari ofizialetan argitaratzeak ez ekartzea konkurrentzia gehiagorik. Lehiaketa horretan, bestalde, baldintza ekonomiko administratibo zehatzak jasotzen ziren, zeinen helburua obrak esleitu eta exekutatzeko prozesua arautzea baitzen.

Aipatu hiru esleipenen guztizko zenbatekoa, zeinen obra-izaera ez baita auzitan jartzen 1. faseko urbanizazioan eta 2. faseko urbanizazioan, III.1. atalean jasotzen dela adierazi nahi dugu. Atal horrek BUCek kontabilizatutako gastuak jasotzen ditu "azpiegitura obrak" epigrafe komunean. Horrek dakarrena da, berez onartu egiten direla babespen lerroetako eraikuntzaren esleipen obren izaera eta kalifikazioa. Uste dugu, egintza horrekin koherente izatearren, gure alegazioa onartu egin behar dela.

II. ATALAREN GAINEKO ALEGAZIOA. IRITZIA; II.2. KONTUEN GAINEKO IRITZIA.

Paragrafo honetako 1 zenbakiarekin bat etorriz, 564 milioi euroko gastuak ez dira erregistratu sozietatearen kontuetan, Promobisarenean baino, baina BUCi eskualdatu behar zitzaizkion.

Sarrerari buruzko alegazioan ezartzen den moduan, Promobisaren lehenengo jarduerak era autonomoan egiten dira. Ondorioz, guk uste duguna da Sozietate horri dagokiola, hala behar izanez gero, alderdi horri buruz alegazioak aurkeztea.

2 zenbakian jasotzen dena da "BEZagatik kobratu beharreko kontuak" 1.107.000 euro jotzen dute. BFAko Ogasun Ikuskaritzaren arabera, ordea, 1.052.000 euro ordaindu beharko lirateke. Kasu horretan, iritzia ematerakoan ez dira epeak kontuan izan, eta funtsezkoak dira. Nahiko da aintzat hartzea administratzaileek urteko kontuak aurkezterakoan (2006ko martxoaren 13a) ez zegoela inolaz ere jakiterik Foru Ogasunari BEZ kontzeptuan kobratu beharreko kontua etorkizuneko ikuskapen jarduerak gutxituko zuenik (2006ko maiatzaren 17a). Sozietateko auditoreek 2006ko martxoaren 14an aurkeztutako txostenean ez zen gutxitze hori aipatzen. Sozietateak 2006an erregistratu du gastu legetxe 55.000 euroko aldea, eta Foru Ogasunaren aldetik 1.052.000 euro kobratu ditu 2006ko ekainaren 22an.

Azkenik, hemendik aurrera karrera ez egiteak lekarkeen 150.000 euroko kostua Udalari egozteaz 3 zenbakiak dioenari dagokionez, aditzera eman behar da Udalak ez duela parterik 2005eko urtarrilaren 10eko kontratuan, zeinak jaso eta arautzen baitu Bilboko kotxe karrera egiteko akordioa. Ez da zuzena, beraz, Promobisa eta Udalaren artean izenpetutako kontratua eta Udalaren eta RPM/RSTren artean izenpetutako kontratua aipatzea. Udala eta RST ez dira kontratuaren parte. Udalak Promobisaren izenean jarduten du, baina sozietate horrek ez duenez nortasun juridiko erabatekorik, bere egintzak ezin zaizkio beste ente bati egotzi. Kontratua irakurtzetik ateratzen da, bestalde, RST akordioaren lekuko kualifikatua dela, izan ere, karreraren titularra denez, interesa handia du.

Seigarren klausulak arautu egiten ditu karrera egin ezean tokatzen diren kalte-ordainak. Bertan, kalte-ordainak ordaintzeko arduradun modura antolatzaile lokala aipatu beharrean, Bilboko Udala aipatzen bada.

Kontratuaren literalitatea horrela izanik, guk uste dugu erredakzioan akatsen bat egon dela, ze Bilboko Udala kontratuaren parte ez denez, ezin da egon behartuta horren eraginez.

Udalari propio deitzen zaio, deitu ere, karrera egitea eta horren jarraipena, etorkizunean, Udalak baimena ematearen menpe dagoelako, berak eman behar baitu baimena bide publikoa horretarako erabiltzeko, baita gainerako guztiak ere. Horri dagokionez, karrera egitea edo ez Udalaren esku dagoela ere esan daiteke eta, ondorioz, paragrafo hau idatz daiteke ildo honetan; baina ez, gure ustetan, Fiskalizazio Txostenean aditzera emandako moduan, izan ere, kontratu-loturarik ez duenak ez du ezelango loturarik. Formaren ikuspegitik nahitaezkoa da ebazpenak lotura izan dezan kontratu bidez hartutako obligazioekin, alegia, BUCeko administrazio organoekin.

BILBO SUSTATU ETA GARATZEKO SOZIETATEA, SAk (PROMOBISA) AURKEZTUTAKO ALEGAZIOAK

TXOSTENAREN ONDORIOEI EGINDAKO ALEGAZIOAK

I.SARRERA PARAGRAFOARI BURUZKO ALEGAZIOA

Sarrerako zazpigarren eta zortzigarren paragrafoetan adierazten da ezen 2005eko urtarrilaren 10ean Bilboko Udalak, Promobisa sozietate publikoaren bitartez, kontratua izenpetu zuela RPM Racing y Renault Sport Technologies, SAS enpresarekin eta, halaber, BUC eratzeko unera arte karrera Promobisak antolatu zuela.

Argitu behar dena da ezen, 2005eko urtarrilaren 10eko kontratua irakurri ostean, nabarmen ateratzen da alderdi izenpetzaileak Promobisa eta RPM direla, eta Renault Sport Technologies, SASek lekuko gisa jardun duela.

BUC SL eratu aurretiko jarduerei dagokienez, proiektuaren hasieran Promobisak berak bakarrik jardun zuela ere adierazten da, eta geroagarrenean baino ez zela erabaki BUC SL sortzea BFAren laguntzaz. II. 2 paragrafoan (Kontuen gaineko iritzia) egiten diren alegazioak kontuan hartuz zertzen da alegazio hau .

Huts materiala ere egin da BUCen eta Promobisaren arteko lankidetza akordioaren eguna ezartzerakoan (azkenaurreko paragrafoa), zeina, aurrerago txostenean jasotzen den moduan, 2005eko ekainaren 6koa baita.

II. PARAGRAFOAREN GAINEKO ALEGAZIOA. IRITZIA; II. 1. LEGEZKOTASUNA BETETZEARI BURUZKO IRITZIA. 1 ZENBAKIA

Fiskalizazio Txostenaren arabera 9 hornitzaileri kontratatu zaizkie zerbitzuak eta hornidurak 1.403.000 eurotan, publizitate eta konkurrentzia irizpideak errespetatu gabe.

Zerbitzu eta hornidura horiek Bilbao Urban Circuit SLk esleitu zituen. Beraz, enpresaren baimena izanda, BUCen alegazioak argitaratzen ditugu berriro.

Fiskalizazioaren Emaitzetan adierazten deneantxe, publizitate eta konkurrentzia printzipio horiek bete beharra APKLTBren seigarren xedapen gehigarrian dago jasota. Xedapen horrek, hala ere, ez dio beste ezer gehitzen, izan ere, ohartarau horiek zelan bete bere menpeko enpresen ebazpenez zehaztuko da. Administrazio Kontratazioko Aholku Batzordea ere tesi horretakoa da (24/95 Txostena):

"Aipatu printzipio horiei lotzeari dagokionez, ezin da irtenbide zehatzik eman, izan ere, enpresak berak ebatziko du zein den modurik egokiena printzipio horiek ahalik eraginkorrenak izateko. Xede horri begira ez da beharrezkoa —posiblea den arren— Administrazio Publikoetako Kontratu Legean jasotako arau zehatzez baliatzea (epeak, publizitate kasuak, prozedura negoziatua, kontratatzeko debekuak, eta beste batzuk)".

APKLTBan bertan arautzen dira kontratazio mota eta prozedurak (73. eta hurrengo artikuluak). Publizitate eta konkurrentzia printzipioak betetzeko modua ezberdina da hiru prozeduretan. Prozedura negoziatuan publizitate eta konkurrentziarako aukerak guztiz mugatzen dira, izan ere, prozedura negoziatua erabiliz gero, beharrezkoa da kontratuaren xedea gauzatzeko ahalmena duten enpresen eskaintza eskatzea. Ez hirutik behera, ahal bada. Aukeratutako enpresarekin batera jarriko da prezioa, eta horren berri espedientean jasoko da (APKLTBko 92. artikulua).

APKLTBko 182. eta 210. artikuluek, zehazki, publizitaterik gabe negoziatutako prozeduren onargarritasun kasuak arautzen dituzte, zeinen aplikazio analogikoaz baliatu baikara oraingo honetan, "Bilbao Urban Circuit" kotxe lasterketa antolatze-proiektuaren nobedadeak, berezitasunak eta magnitudeak eraginda.

Iritzi-saileko Lehenengo paragrafoak eragindako bederatzi kasuak arautze horretakoren batetan sartutakotzat jo behar dira; eta batik bat, honako hauek:

– Instalazio elektriko orokorra.

* Instalazio elektrikoa exekutatzeak udal sare orokorrean interbenitzea beharrezkoa egiten du, mundu mailan behar bestean prestatutako instalazioa eduki ahal izateko. Horrexegatik jo zen udal argiteri publikoaren enpresa esleipendunera, uste baitzen zerbitzu hori kontratatzea udalak esleitutakoaren luzapena zela. Proiektuaren berezitasun teknikoa kontuan hartuz, beharrezkoa zen esleipendun hori kontratatzea.

– Sanitate sorospena.

* Kotxe lasterketetako lankidetza-jardunean eskarmentu handiko entitatera jo zen.

– Promoziorako kirol-janzkiak.

* Urgentziaz kontratatu zen kalitateko kirol-janzkiak diseinatu eta konfekzionatzen eskarmentu aitortua zuen enpresa bat, uste baitzen berak baino ezin zezakeela bermatu ekipamenduaren kalitatea eta entregatzeko epea.

– Berezitasun teknikoa eta urgentzia izan ziren belarrietarako tapoien hornitzailearengana jotzeko arrazoiak; eta hori egin zen, hain zuzen ere, antzeko ekitaldiak kudeatu dituzten beste entitate batzuen oharrei jarraituz.

– Epeen behin betikotasuna eta zerbitzuaren konplexutasuna direla-eta kontratatu ziren zirkuituko zerbitzuak eta telefoniako zerbitzuak.

– Gainontzeko kasuetan ere motibazioak azaldukoaren modukoak izan ziren.

II. PARAGRAFOAREN (IRITZIA) GAINEKO ALEGAZIOA. II.1. LEGEZKOTASUNA BETETZEARI BURUZKO IRITZIA. 2 ZENBAKIA

Fiskalizazio Txostenaren arabera 236.000 eurotik gorako hiru esleipen —guztira ere 3.542.000 euro jotzen dutenak— egin dira, EBAOn argitaratu gabe. Bi egunkaritan eman ziren argitara. Adierazten da pleguetan ez dela agertzen lizitazio aurrekontu gehienezkorik eta, halaber, hornitzaileen kaudimena eta eskarmentua erabiltzen direla irizpide legetxe.

Honako hauei buruzkoak dira hiru esleipen horiek:

– Lerro babesgarriak eraikitzea.

– Harmailak.

– Boxen muntaia.

Alderdi horien gainean emandako iritziari dagokionez, hona hemen gure alegazioak:

Lerro babesgarriak eraikitze-obra kontratu legetxe kalifikatzea.

Esleipen hori lehiaketa publikoz egin zen, eta asko saltzen diren bi egunkaritan jarri ziren iragarkiak. Zazpi lehiatzailek hartu zuten parte. Ez zen argitalpenik bidali EBAOra eta ez zen klausula zehatzen plegurik gertatu, uste baitzen kontratu obra baten esleipena zela eta lizitazio mota 2.301.859,70 eurokoa (BEZ barne) zela. Tipoa, hortaz, lehiaketa abian jartzeko unean indarrean zegoen APKLTBko 2. artikuluan —esleipen jarduerak lege testu horretako xedapenak betetzen dituen finkatzeko— ezarritako gehikuntza baino txikiagoa da.

Kontratua behar bezala kalifikatzeko APKLTB kontuan hartu behar dela deritzogu, eta, batik bat, 120. eta 172. artikuluak, zeintzuk hartzen baititugu kontuan txostena ahalik ondoen zehazteko.

Obra kontratu legetxe emandako kalifikazioaren justifikazioa.

Esleipen hori lehiaketa publikoz egin zen eta asko saltzen diren bi egunkaritan jarri ziren iragarkiak. Zazpi lehiatzailek hartu zuten parte. Ez zen argitalpenik bidali EBAOra eta ez zen klausula zehatzen plegurik gertatu, uste baitzen kontratu obra baten esleipena zela eta lizitazio mota 2.301.859,70 eurokoa (BEZ barne) zela. Tipoa, hortaz, lehiaketa abian jartzeko unean indarrean zegoen APKLTBko 2. artikuluan —esleipen jarduerak lege testu horretako xedapenak betetzen dituen finkatzeko— ezarritako gehikuntza baino txikiagoa da.

Kontratua behar bezala kalifikatzeko APKLTB kontuan hartu behar dela deritzogu, eta, batik bat, 120. eta 172. artikuluak, zeintzuk hartzen baititugu kontuan txostena ahalik ondoen zehazteko.

Obra kontratu legetxe emandako kalifikazioaren justifikazioa.

Ondasun higiezinen eraikuntzak obra kontratu modura kalifikatzen ditu legeak.

Obra kontratua ez dela alegatzeko aintzat har daitekeen lehen eragozpena da, izan ere, legeak "izaera mugiezina" duten ondasunen eraikuntzez diharduela. Ondasun mugiezinen definizioan (ikus 1 oharra dokumentuaren amaieran) honako hauek jasotzen dira: "lurrak, eraikinak, bideak, eraikuntzak eta meategiak, horiei erantsitako apaindurak eta artefaktuak, eta bai legeak kontsiderazio hori egozten dien eskubideak ere". Ondorioz, mugiezinaren parte denak, alegia, mugiezinari erasten zaionak, kontsiderazio hori du.

Ondasun bat mugikor edo mugiezin modura kalifikatzea geroz zailagoa da. Esleipen honi dagokionez, argi dago lerro babesgarriak, eta batik bat lehena, zeinak garrantzia ekonomiko handiena baitu (ikus 2 oharra dokumentuaren amaieran) zirkuituari eransten zaio, hau da, ezarritako trazatuari, kotxe parte hartzaileentzako bidea izango denari. Zirkuitua egiten denetik aurrera lerro babesgarriek ere karrerarako prestatutako galtzadak duen mugiezinaren izaera bera du, izan ere, bi elementu horiek batzeak dakar hiri-zirkuitu bat egotea.

Azken baten argi dago, ondasunen mugikortasun irizpidearen arabera, ondasunik gehienak lekuz alda daitezkeela, mugi daitezkeela eta, ondorioz, ondasun mugikortzat jo daitezkeela. Horrexegatik uste dugu batik bat kontuan hartu behar direla babespen blokeen zertarakoa eta horiek enkargatzeko arrazoia (zirkuituaren parte izatea); eta ez horrenbeste lekuaz aldatu ahal izateari, akzesorioa baita.

Lanen izaera.

APKLTBan bertan dago jasota ingurumen eraginaren zuzenketa-jarduerak edo hirigintza jarduerak obra kontratu legetxe har daitezkeela.

Aurreikuspen horrek indartu egiten du gure argudioa, alegia, blokeen zertarakoa eta enkarguaren arrazoia aintzat hartuz egin behar dela kalifikazioa. Blokeak instalatzea hirigintza jarduera da, helburu legetxe hiriko zirkuituaren trazadura segurtasun baldintzetan taxutzea duena helburu. Hiriko elementuetan zuzenean egiten den interbentzioa da eta, helburuari lotzen zaion bitartean, izaera iraunkorra du.

Kasu honetan ere antzeko zerbait jazotzen da, zeinaren alderdirik nabarmena zirkuituari orokorrean esleitutako eraikuntzaren funtzioa baita. Lerro babesgarriak zirkuituan eta, ondorioz, hirian bertan ere txertatzen dira, zelan, eta biribilgune bat, bizikleta- edo autobus-karril bat mugatzeko ertz bat edo obretan dagoen orube bat mugatzeko hormak hirian txertatzen diren modu antzekoan.

Administrazio kontratazioaren adibideak.

Antzeko adibideen bila erotu barik, BOEn argitaratutako obra-lehiaketen iragarkiak aurkezten ditugu, zeintzuk lerro babesgarrien modukoak izan baitaitezke, gehienetan bide segurtasuneko elementuei buruzkoak.

Amaitzeko, zera: arrazoi sakon nahiko daude lerro babesgarrien esleipena obra kontratu legetxe kalifikatzeko. Hona hemen arrazoiak:

– Babespen hesiak hirigintza elementuak dira, hasierako helburuari alde egite aldera irauteko bokazioa dutenak. Lekuaz alda daitezkeen, edo ez, ez da garrantzizko arrazoia. Mugikorra izatea litzateke, izatekotan, onuragarria, bere funtsa kutsatzen ez duen teknikaren ondorioz.

– Babespen hesiak hiri zirkuituaren osagarria dira eta, duda barik, mugiezin legetxe hartu behar dira.

– Administrazioaren kontratazioko ohiko praktikan eskuartean dugun obra kontratuaren antzekoak ditugu. Horietan gehienbat baloratzen dena da zenbait elementuk duten osagarri izaera, kokatuta dauden bide edo errepidearekiko. Sarri segurtasun elementuak dira.

Gehien saltzen diren bi egunkaritan argitaratzea, hala ere, nahikoa da publizitatea eta konkurrentzia bermatzeko. Hortaz, horrekin bete egiten da Legearen izpiritua. Baliteke aldizkari ofizialetan argitaratzeak ez ekartzea konkurrentzia gehiagorik. Lehiaketa horretan, bestalde, baldintza ekonomiko administratibo zehatzak jasotzen ziren, zeinen helburua obrak esleitu eta exekutatzeko prozesua arautzea baita.

Aipatu hiru esleipenen guztizko zenbatekoa, zeinen obra-izaera ez baita auzitan jartzen 1. faseko urbanizazioan eta 2. faseko urbanizazioan, III.1. atalean jasotzen dela adierazi nahi dugu. Atal horrek BUCek kontabilizatutako gastuak jasotzen ditu "azpiegitura obrak" epigrafe komunean. Horrek dakarrena da, berez onartu egiten direla babespen lerroetako eraikuntzaren esleipen obren izaera eta kalifikazioa. Uste dugu, beraz, egintza horrekin koherente izatearren, gure alegazioa onartu egin behar dela.

II. PARAGRAFOAREN (IRITZIA) GAINEKO ALEGAZIOA. II.2. KONTUEN GAINEKO IRITZIA.

Paragrafo honetako 1 zenbakiarekin bat etorriz, 564 milioi euroko gastuak ez dira erregistratu sozietatearen kontuetan, Promobisarenean baino, baina BUCi eskualdatu behar izan zitzaizkion.

Sarrerari buruzko alegazioan ezartzen den moduan, Promobisaren lehenengo jarduerak era autonomoan egiten dira. Garai horretan ez zegoen argituta BFAk etorkizunean partaidetza izango zuenik ez eta bien partaidetza izan zezakeen sozietatea eratuko zenik ere. Hasieran proiektua beste entitate batzuei —publikoak zein pribatuak izan— irekita zegoen.

Promobisak, hortaz, kudeaketa-autonomia du aurkezpen aldiko gastuak ebazteko, izan ere, proiektuaren sustatzailerik nagusiena izanda, % 100 bereganatu behar zuen, eta ez hasiera batean BFA elkartu zitzaion Sozietateari egotzi, nahiz eta beste bazkide publiko zein pribatuak izan zitzakeen.

Gastu horiek BUCri agian eskualdatzea sarrera salmentatik lortutako diru-sarreren eskualdaketarekin lotzeak ez du euskarri sendorik. Alegazioaren gai diren gastuei dagokienez, proiektuaren irteera gastuez jardun behar dugu eta, sarreren salmentatik eskuratutako diru-sarrerak BUCen helburuarekin daude estu lotuta, eta horixe izan zen ikuskizunaren jarduerarik behinena.

Azkenik, buruz 3 zenbakiko edukiari, hots, etorkizuneko ekitaldietan karrera ez egiteak dakarren 150 milioiko kostua Udalari egozteari dagokionez, aditzera eman behar dena da Udalak ez duela parterik 2005eko urtarrilaren 10eko kontratuan, zeinak jaso eta arautzen baitu Bilboko kotxe karrera egiteko akordioa. Ez da zuzena, beraz, Promobisa eta Udalaren artean izenpetutako kontratua eta Udalaren eta RPM/RSTren artean izenpetutako kontratua aipatzea. Udala eta RST ez dira kontratuaren parte. Udalak Promobisaren izenean jarduten du, baina sozietate horrek ez duenez nortasun juridiko erabatekorik, bere egintzak ezin zaizkio beste ente bati egotzi. Kontratua irakurtzetik ateratzen da, bestalde, RST akordioaren lekuko kualifikatua dela, izan ere, karreraren titularra denez, interesa handia du.

Seigarren klausulak arautu egiten ditu karrera egin ezean tokatzen diren kalte-ordainak, eta bertan, kalte-ordaina ordaintzeko arduradun modura antolatzaile lokala aipatu beharrean, Bilboko Udala aipatzen da. Kontratuaren literalitatea horrela izanik, guk uste dugu erredakzioan akatsen bat egon dela, ze Bilboko Udala kontratuaren parte ez denez, ezin da egon behartuta horren eraginez.

Udalari propio deitzen zaio, deitu ere, karrera egitea eta horren jarraipena etorkizunean Udalak baimena —bide publikoa horretarako erabiltzeko— ematearen eta gainerako baimen guztiak ematearen menpe dago. Horri dagokionez, karrera egitea, edo ez, Udalaren esku dagoela ere esan daiteke eta, ondorioz, paragrafo hau idatz daiteke ildo honetan, baina ez, gure ustetan, Fiskalizazio Txostenean aditzera emandako moduan, izan ere, kontratu-loturarik ez duenak ez du ezelango loturarik. Formaren ikuspegitik nahitaezkoa da ebazpenak lotura izatea kontratu bidez hartutako obligazioekin, alegia, BUCeko administrazio organoekin.

HERRI-KONTUEN EUSKAL EPAITEGIAREN OHARRAK.

1. Oharra: RAEren hiztegia. 22. edizioa.

2. Oharra: Exekuzio materialari aurrekontu guztiaren 1.882.425,75 euroetatik 993.422,75 euro

Azterketa dokumentala