iluminismo
iz. Erl. Dotrina mistikoa, XVI. mendeko agnostikoen higikundeak eta elizaren gehiegikerien kontra jokatu zuten Erdi Aroko sekta batzuk oinarri zituena. Oro har, iluminismoa kristautasunaren barruko joeratzat hartzen da. v Fil. Frantzian, Ingalaterrako XVII. mendeko higikundea eredutzat hartuta, XVIII. mendean sortu zen filosofia higikundea. ik. Ilustrazio. v Teologiazko hiru osagai zituen iluminismoaren filosofiak: teismoa, deismoa eta materialismoa. Izadiaren edertasunak goraipatzen zituen iluminismoak eta arrazoiaren eta zientziaren ezagupenak gizartean zabaldu nahi zituen. Helburu hori lortzeko egin zuen Diderotek entzikopedia. ik. entziklopedia (lehen entziklopedia modernoak).
