Izadi Jakintza»Izadi jakintza
Azterketa teknika nagusiak elikaduraren mikrobiologian
LABURPENA: Elikaduraren kalitatearen kontrola era askotako azterketa tekniken bidez egiten da. Prozesua hau da, labur azalduta: lagin bat hartu eta diluitu, diluzio horien zati txikiak hartu gero eta haztegi gotorretan edo isurkarietan erein. Bila gabiltzan bakterioak haztegietan hazi direnean, isurkariak uhertu egiten dira, eta haztegi gotorretan, berriz, kolonia ?susmagarriak? eratzen dira, itxuraz eta kolorez bereziak; azterketa biokimikoak baieztatuko du, azkenik, ea kolonia horiek aztergaitzat hartu den izaki mota edo multzokoak diren.
Sarrera
Elikaduraren mikrobiologiaren alorrak garrantzi handia du, osasun egoera txarrean dagoen elikagai batek kalte handiak sor baititzake osasunean, eta batzuetan pertsonen heriotza ere eragin baitezake. Elikaduraren industria oso zabaldua dago gaur egun, eta adar askotan dago banatua: elikagai ontziratuak, janari prestatuak, catering enpresak, jatetxeak, janariak etxeetara eramaten dituzten enpresak, herrialde exotikoetatik janariak inportatzen dituztenak, etab.; hori guztia dela-eta, osasunerako arriskutsua izan litekeen elikagai kopuru handi bat dabil joan-etorrian. Ekoizten direnetik kontsumitzen direneraino, jakiek aldi asko izaten dituzte, eta era askotara erabiltzen dira.
Gerta daiteke horietako aldi askotan janariak gaizki kontserbatzea, edo nahigabe kutsatzea.
Arrazoi askogatik da, beraz, beharbeharrezkoa janariak kontrolatzeko teknologia lantzea eta erabiltzea, mikrobiologia bidez kutsatutako janariak arriskurik sor ez dezan.
Gaur egun erabiltzen diren teknikak ez dira oso konplexuak. Hau da, labur esanda, janariak aztertzeko prozesua: lagin bat hartu, behin baino gehiagotan diluitu, diluzio horien parte berdinak hartu eta haztegi gotor edo isurkari berezietan erein, mikroorganismo batzuk azkarrago hazten baitira haztegi horietan eta, beste batzuk, berriz, motelago. Bila gabiltzan bakterioak haztegietan hazi direnean, isurkariak uhertu egiten dira, eta haztegi gotorretan, berriz, kolonia ?susmagarriak? eratzen dira, itxuraz eta kolorez bereziak; azterketa biokimikoak baieztatuko du, azkenik, ea kolonia horiek aztergaitzat hartu den izaki mota edo multzokoak diren.
Elikaduraren mikrobiologiaren urrezko legearen arabera, hiru dira identifikazio mailak:-susmoaren edo probabilitatearen aldia
-baieztapenaren aldia
-bukaera, edo erabateko frogen aldia
Bakterio patogeno guztiak ez dira edozein
janaritan hazten, eta, beraz, janari bakoitzari
dagozkion bakterio jakin batzuk baizik ez
dira bilatzen. Adibidez, janari oso azidoek ez
dute ia bakterio patogenorik izaten, azidoak
direlako hain zuzen ere; lizunak eta legamiak
izan ditzakete ordea. Bestalde, maionesak
berezkoa du Salmonella arriskua, eta
jaki ontziratuek, berriz, botulismo arriskua.
Jaki bakoitzak dituen ezaugarri fisiko-kimiko
berezietara edo manaiatu ondoren hartzen
dituenetara moldatzen diren mikroorganismoak
janari horietan bizi daitezkeelako gertatzen
da hori.
Zer material behar den
Elikaduraren mikrobiologia azterketak egiteko behar den materiala 1. taulan agertzen da. Era askotako haztegiak eta erreaktiboak erabiltzen dira, aztertu nahi diren mikroorganismoen arabera; batzuk ordea beti erabili behar izaten dira: gai diluitzaileak, adibidez.
Oso kontuan hartu behar da aztertu beharreko izaki biziak ikusezinak direla, non ez dituzten koloniak eratzen, eta horietako izaki bizi asko orobat daudela laboratorioko giroan, tresnetan, altzarietan eta aztertzaileengan bertan ere. Arreta handiz ibili behar da, beraz, laginak eta haztegiak ez kutsatzeko, eta, jakina, azterketan erabiliko diren xaflek eta gainontzeko tresna guztiek esterilak izan behar dute.
Azkenik, agente patogenoak maiz aztertu beharrak (Salmonella, Shigella, Staphylococcus aureus, etab.) arrisku handia dakarkio
aztertzaileari; laboratorioan arreta handiz
lan egin behar du beraz, eta higiene handia
izan.
Esterilizaziorako materiala prestatzea
Lagina ukituko duen material guztiak esterila izan behar du. Hiru tresna mota daude esterilizatzeko: beirazko materiala, ereintzak egiteko heldulekuak eta haztegiak; zer tresna esterilizatu behar den, bero lehorra edo hezea erabiliko da.
Bero lehorra: Beirazko materiala aire beroko berogailuan esterilizatzen da, ordubetez, 160 °Ctan. Pipetak eta probetak papereanbil daitezke labean sartu baino lehen; saio
hodietako lepoetan kotoia sartu behar da,
eta tapoi hermetikoko hodiak baldin badira,
estali egin behar dira. Ereintza heldulekuak
esterilizatzeko, erregailuko garretan jarri
behar dira harik eta goritzen diren arte; esterilizazio
hori inokulatu behar diren diluzioak
eta koloniak ukitu baino lehen eta ukitu
ondoren egin behar da. Lagina ebakitzeko
erabiltzen den materiala ere garretan jarri
behar da, arrazoi berberagatik. Petriren
xaflak, beirazkoak badira, berogailuan esterilizatu
behar dira, probetak bezalaxe, baina
hobe da plastikozko xafla esterilak erabiltzea,
gero botatzeko. Hodiak irekitzen badira
edo hodian zerbait txertatzen bada,
hodietako goiko muturrak garretan jarri
behar dira, nahi ez den kutsadurarik sor ez
dadin, eta hodiak esteril iraun dezan; era
horretan, hodiaren ahoa esterilizatzeaz gainera,
aire-laster txiki bero batek gorantz egiten
du, eta ez die mikroorganismoei hodi
barrura sartzen uzten.
Bero hezea: haztegiak edo ur destilatua
esterilizatzeko erabiltzen da. Autoklabea
baliatzen da horretarako, ura atmosferarena
baino presio handiagoan irekinarazten duen
tresna, alegia (presio eltze baten antzekoa).
Tresna horren presioa erregulatuz gero, esterilizatzen
ari den isurkariaren tenperatura
oso gora igotzen da, eta mikroorganismo
gogorrenak ere suntsitzen ditu. Haztegi guztiek
fabrikatzaileak adierazitako denbora-tenperatura
erlazio jakin bat izaten dute prestakuntza
ondo egiteko, eta erlazio hori aldatzen
bada, haztegiak hondatu egin daitezke.
Haztegiak nola prestatu ; xaflak eta hodiak
Haztegiak era askotakoak izaten dira, aztertu beharreko mikroorganismoen araberakoak; bestalde, haztegi bat baino gehiago erabil daiteke mikroorganismo multzo bera edo izaki mota jakin bat aztertzeko. Haztegiak gotorrak ala isurkariak dira; gotorra baldin bada, azterketa Petriren xaflan egiten da; isurkaria baldin bada, hodian. Labur esanda, haztegiak prestatzerakoan oso kontuan hartu behar da aztertu nahi diren mikroorganismoek zer elikagai behar duten hazteko; haztegi jakin batzuetan gai motelgarriak eransten dira haztea nahi ez den beste mikroorganismo batzuk haz ez daitezen (aukerako haztegiak); gai motelgarri horiei esker, aztergaiek kolore jakin batzuetako koloniak eratzen dituzte, ondo bereiz daitezen, edo haztegiaren kolorea aldarazten dute, pH-a aldatzearekin batera. Haztegiak prestatuak saltzen dira; aski da beraz fabrikatzaileak adierazitako kopuruak ur destilatuarekin Pyrex motako beirazko botila batean nahastea, nahasketa hori poliki berotzea eta maiz astintzea harik eta mehetzen den arte, eta, azkenik, autoklabean esterilizatzea.Horrela lortzen den nahasketa isurkaria izaten
da beti, baina haztegia nolakoa den
(isurkaria edo gotorra), nahasketa hori
hoztu ahala edo gotortu egingo da, edo isurkari
geldituko da (diluitzaile gisa erabiltzen
den peptona edo haztegi jakin batzuk, adibidez).
Haztegiek duten trinkotasun erdigotor
eta gelatinaren moduko hori agarrek eragina
da; agarra polisakarido bat da, itsas belarrek
osagaitzat dutena eta itsas belarretatik aterea.
Haztegi erdigotorra (45 °C) Petriren
xafletara isurtzen da, eta zeharo gotortu arte
itxoin behar da. Xafla horiek estali eta hozkailuan
gorde daitezke, ez badira berehala
erabili behar; erabili baino lehen berogailuan
jarri behar dira 20 bat minutuz, 35-37 °Ctan,
gainaldea lehorra izan dezaten eta koloniak
ondo bereizita ager daitezen ereintza egin
ondoren. Honela jarri behar dira xafla horiek:estalkia jartzen da lehenengo, haztegia duen
xaflaren zatia azpikoz gora ezartzen da gero,
eta, azkenik, xafla zati horren ertzaren zati bat
estalkiaren gainean jartzen da (1. irudia).
267Hodiak bi eratara presta daitezke: haztegi
esterilizatu kopuru jakin bat hodi esterilizatuetara
sartu eta hodiak itxi; edo, bestela,
haztegia prestatu, hodietan banatu, eta dena
esterilizatu gero. Gauza bera gertatzen da
diluitzailearekin; presta daiteke ontzi handitan
eta esterilizatuta gorde, edo presta daiteke
kopuru jakinetan (225 ml erabili ohi da),
esterilizatuta gorde ontzietan, eta behar
denean erabili, horrela ez baitago diluitzailea
ontzi batetik bestera aldatzen ibili beharrik,
eta ez dago beraz haztegia kutsatzeko
arriskurik.
Laktosatik sortzen den gasa neurtzeko,
haztegiak hodietan prestatu nahi izanez
gero, hori baita enterobakterio batzuk
aztertzeko ohiko frogabidea, kanpaiak edo
Durham hodiak erabiltzen dira: esterilizatu
aurretik, ohiko saio hodien barneanazpikoz gora jartzen diren hodi txikiak,
alegia. Bakterioen eraginez haztegian sor
daitekeen gasa atxikitzea da hodi txiki
horien zeregina.Uren eta isurkarien
mikrobiologia. Irazte
teknikakAerobio mesofiloak 1.
29-31Identifikazio metodoakGram metodoa ( 7. taula )
Laginak hartzea
Lagina esaten zaio azterketarako biltzen
den gai kopuruari. Lagin banakoek deritzenak
eratzen dute, hau da, 25 gr gaiz eratutako
aztergai banakoek; sorburu izan duen
multzoaren adierazgarri izan behar du laginak,
multzo esaten zaiola egoera berean
fabrikatu eta erabilitako janari kopuruari.
Multzoa sail bereko jakiek osatua izan daiteke,
edo, ekoizpena jarraitua baldin bada, epe
jakin batean fabrikatutako jakiek osatua
bestela. Adibidez, urdaiazpiko multzo baten
lagina hartu nahi izanez gero, 200-300
gramo hartu behar dira. Kopuru horretatik
25 gramoko lagin banakoak aztertuko dira
laboratorioan.
Estatistika bidez erabakitzen da multzo
beretik zer lagin kopuru aztertu behar den,
lortutako emaitza multzo horren kalitatearen
adierazgarri izan dadin.
Lagina hartu zen unean lagin hori mikrobiologiaren
aldetik zein egoeratan zegoenislatu behar dute aztergaiek. Horretarako
erabateko asepsia behar da: tresna eta ontzi
esterilak erabiltzea eta lagina kanpoko kutsaduretatik
babestea. Lagina garraiatu
bitartean, kontuz ibili behar da laginekomikroorganismoak ez daitezen ez ugaldu ez
hil; lagin izoztuak bere horretan mantendu
behar dira, beraz, eta besteak hoztu (0-5
°C). Izoztu gabeko laginen azterketa 36
ordu baino lehen egin behar da.
Lagina prestatzea. Lagina behin eta berriz
diluitzea (1. irudia)
Aztertu beharreko laginak mikroorganismo
kopuru handia izan dezake, eta gotortuta
baldin badago ezin da aztertu; aztergai
hori aldez aurretik prestatu eta diluitu behar
da beraz, mikroorganismoak sakabana eta
aska daitezen. Gainera, jakia izoztearen edo
fabrikazio prozesuaren ondorioz kalteak
izan dituzten bakterio batzuk, bizirik eta
ugaltzeko ahalmenez dirautenak, lehen zeuden
egoerara ekar daitezke, diluitzaile egokia
erabiltzen bada horretarako -peptona
ura, oro har-.
Azterketa bera azkar egin behar da, bakterioak
oso bizkor zatitzen baitira; komeni da
beraz diluzioak eta ereintzak egin, eta handik
20 minutu baino lehen egitea azterketa.Hasteko, laginaren zati jakin bat modu
esterilean hartu ?25 gr, edo 25 ml isurkariak
direnean?, eta plastikozko poltsa orobat
esteril batean sartzen da. Poltsa horri
diluitzaile esterila eransten zaio 1:10 diluziobat (10 -1 soluzioa) egiteko, proportzio
honetan: 9 zati diluitzaile laginaren zati
bakoitzeko. Beraz, 9x25=225 ml diluitzaile
erantsi behar zaio. Poltsa horren edukia
xehetzeko tresnan behar bezala homogeneizatzen
da, horretarako baita hain zuzen ere
tresna hori. Soluzio horretatik ml bat hartu,
9 ml diluitzaile esteril duen saio hodi batean
txertatu, eta saio hodi hori astindu;
hauxe izango da soluzioa: 1:100 (10 -2 ).
Beste hodi batzuetan gauza bera eginez
jatorrizko laginaren hainbat diluzio edukiko
dira; aldi bakoitzean pipetaz aldatu
beharra dago. Diluzio hodi horietan ereintzak
kopuru handietan egiterakoan (ikus
aurrerago), mikroorganismoak prozedura
horren bidez zenbatu ahal izango dira. Lagina
ez bada behar bezala diluitzen, gerta liteke
bakterio kopurua handiegia izatea
ereintza egiterakoan, eta bakterioak ezin
zenbatzea beraz. Horregatik, ez da erein
behar harik eta xafla bakoitzean 30etik
300era kolonia emango dituen diluzioa ez
izan arte. Esperientziak lagunduko du
kopuru zehatza zein den erabakitzen (janari
mota, aztergai diren multzoak, etab.).
Zenbaki Gertagarrienaren Teknika (ZG)
Teknika hau maiz erabiltzen da laktosatik
gasa noiz sortzen den jakiteko, multzo
koliformeetako bakterioak ikertzean batez
ere ?laktosatik 48 ordutan, 35-37°Ctan,
azidoa eta gasa sortzeko gauza diren bazilobakterio
multzoa?, baina beste azterketa
batzuetan ere erabil daiteke. Haztegi isurkari
bat duen hodi multzo batean (3 edo 5
hodi diluzio bakoitzerako) jatorrizko laginaren
diluzioak txertatzea da teknika
honen oinarria; hodi horiek Durham kanpai
alderantziz jarriak izan behar dituzte.
Inkubazioaren ondoren gasa zein hoditan
sortu den ikusi ondoren probabilitate taulak
begiratu behar dira, laginean egon daitekeen
bakterio kopuru gertagarriena jakin
ahal izateko. Ez da, azken batean, gutxi
gorabeherako metodo bat baizik, eta diluzio
bakoitzarekin zenbat eta hodi gehiago
erein, hainbat eta zehatzagoa izango da
emaitza. Xaflan egindako ereintzekin gertatzen
den bezala, esperientziak erabakiko
du zenbat diluzio erein behar diren emaitza
egokia izateko.
Xaflak ereitea; ildotan (gainaldea) eta
kopuru handietan. Askotariko haztegiak
zenbatzea eta banatzea.
Bi era daude xaflak inokulatzeko: kopuru
handietan eta gainaldean edo ildoan.
Kopuru handitako ereintzan, lagin diluituaren
ml bat xaflan ezartzen da pipetaren
bidez (diluzioak: 1:10, 1:100, etab.), eta 45
°Ctan dagoen hazkuntzaren 15 bat ml
eransten da gero, horretarako hazkuntzahori aldez aurretik marian berotua eduki
delarik. Gero, estali eta biribilean astindu
behar da, gotortu arte itxoin, eta dagokion
berogailuan sartu, buruz behera, kondentsazio
ura haztegiaren gainera eror ez
dadin. Zenbaketa deritzan teknika da hori;
zenbaketa horien bidez lagin bateko multzo
edo mota bateko bakterio kopuru osoa
zein den jakin nahi da. Inkubazio aldiaren
ondoren (ikus aurrerago), zenbat kolonia
sortu diren zenbatzen da kolonia zenbatzaile
batekin edo lupa batekin eta 30-300
kolonia dituztenak aukeratzen dira, dagokion
diluzio faktoreaz biderkatzen da kolonia
kopuru hori, eta emaitza koloniak/gr
gisa adierazten da.Beste batzuetan, koloniak bakartu nahi
direnean edo mota bat baino gehiago
dituen haztegi batean mota jakin bat bereizi
nahi denean, gainaldeko edo ildoko
ereintza egiten da (2. irudia). Horretarako,
heldulekuaren muturra sugarretan esterilizatzen
da, pixka bat itxoin behar da hoztu
arte, eta haztegian sartzen da, edo, bestela,kolonia bat, edo bakartu nahi diren bakterioak
dauzkan materiala ukitzen da. Gero,
gai inokulatua xaflaren mutur batean zabaltzen
da, xaflaren ertzetik hurbil; heldulekua
berriz ere esterilizatzen da, eta berriz ere hozten
uzten, eta bi ildo egiten dira gai inokulatua
dagoen lekutik aurrera; kontuz ibili
behar da ildo horietako bat xaflaren erdialdera
bakarrik irits dadin; heldulekua berriz
esterilizatzen da, eta beste ildo batzuk egiten
dira lehenengo biei elkarzut. Ereintza egin
ondoren, behar den denboran uzten da
inkubatzen. Haztegiaren zati batean bakterio
bakarra ezartzea da teknika honen helburua,
hala bakterio hori ugal dadin eta mota
bakarreko bakterioek osaturiko kolonia bat
sor dezan. 2. irudian ildoan ereiteko beste
metodo bat ikus daiteke.
Inkubazioa
Xaflak edo hodiak erein ondoren, edo bakterioen hazkundea, besterik gabe, bizkortu nahi den bakoitzean, berogailu bidezko inkubazioa egiten da. Inkubazio tenperaturak ez dira beti berdinak izaten, eta aztertu nahi den mikroorganismo bakoitzari dagokion tenperatura aukeratu behar da, mikroorganismoak ahalik eta azkarren haz daitezen.
Hondo hornituriko laboratorio batean berogailu bat baino gehiago eduki behar da beraz, lagin berean aztertzen diren mikroorganismo edo multzo desberdinek zeinek bere inkubazio tenperatura egokia izan baitezakete; 3. taulan kasu jakin batzuk aipatzen dira.
Anaerobiosian inkubatzea. Mikroorganismo anaerobioak aztertzeko (oxigenorik ez dagoenean hazten dira), berogailuan inkubatu behar dira, baina anaerobioen txarroa deritzan tresna berezi baten barnean. Horretarako bereziki eginiko ontzi bat da txarro hori; txarro horren barruan xafla ereinak eta hidrogenoa askatzen duten zorrotxo heze batzuk sartzen dira, hidrogeno horrek erreakzio bat sortzen du oxigenoarekin elkartzen denean, eta oxigenorik gabe uzten du haztegiko atmosfera. Badira, nolanahi ere, beste metodo batzuk, askoz konplexuagoak.
Aberastea
Bakterio batzuen kasuan, Salmonella edo Shigella bakterioen kasuan adibidez, soilsoilik jakin nahi baita lagin jakin batean ageri diren ala ez, eta ez zenbat dauden ?agertzea bera nahikoa baita jaki hori ezin dela kontsumitu erabakitzeko?, beharrezkoa izan daiteke lagin diluitua aberastea.
Horretarako, aztertu nahi den bakterioaren hazkuntza bizkortzen eta beste mikroorganismo batzuena moteltzen duten aberaste haztegiak deritzen haztegi batzuetan txertatzen da laginaren zati bat. Hor txertatu den haztegi aberastu hori 16-18 ordutan inkubatzen da, eta haztegi aberastu horiek aukerako haztegi xaflen gainaldean ereiten dira gero.
Uren eta isurkarien mikrobiologia. Irazte teknikak
ZG (Zenbaki Gertagarriaren Teknika) teknikak eta xaflako kolonien zenbaketa isurkarien mikrobiologian berdin erabiltzen diren arren, bada laboratorioko lana asko bizkortzen duen beste bide bat: diluitzaile egoki batekin lagina diluitzea, eta gelditzen den bolumena iragaztea, huts ponpa baten laguntzaz, bakterioak atxikitzeko irazki berariazko bat duen inbutu batetik. Irazitakoa Petriren xafla batean inkubatzen da gero, eta aztergai diren mikroorganismoenhaztegia eransten zaio. Irazkiak laukidunak izaten dira, errazago zenbatu ahal izateko.
Identifikazio metodoak
Xaflan ereiteko metodoen bidez bakartu diren koloniak, baldin eta mikroorganismo patogenoak edo kutsaduraren adierazleak direlako susmoa pizten badute, normalean baieztatu egin behar izaten dira gehienbat biokimikoak izaten diren beste metodo batzuen bidez, nahiz eta badiren alderdi batzuk kontuan hartu beharrekoak eta identifikaziorako lagungarri direnak (4. irudia): itxura (zirkularra, irregularra, erro itxurakoa), kolorea, opakotasuna (gardenak, zeharrargiak, opakoak), goratasuna (zapalak, tontordunak, ganbilak, irtenak), gainaldearen ezaugarriak (laua, zimurtsua, matea, dirdiratsua),ertzaren forma (osoa, bihurguneduna,
lobuluduna, horzduna, erroduna),
trinkotasuna (gantzatsua, likatsua, pikortsua),
emultsionatzeko ahalmena (uretan
erraz edo nekez emultsionatzen dira, ez dira
emultsionatzen), usaina (usaindunak dira
edo ez, zer usain mota dute, etab.).
Azkerketa biokimikoak era askotakoak
dira, eta horietako asko mota oso jakin batzuk
identifikatzeko erabiltzen dira. Identifikazio
azterketa erabilienetako bat IMViC
azterketa izaten da (4. taula), indol izeneko
azterketa hauek biltzen dituena (5. taula):
metilo gorria, Voges Proskauer eta zitrato sodikoa;
azterketa horiek koliformeen multzo
barneko izaki motak bereizten laguntzen
dute. Eijkman-en azterketa ere maiz erabiltzen
da Escherichia coli bakteriorik badagoen
jakiteko (6. taula).Azterketa bakoitzerako behar diren erreaktibo
guztien prestalan neketsua egin nahi
ez bada, gaur egun badago horretarako tresneria
egokia salgai: plastikozko kutxa txiki
batzuk, saretuak, eta baieztatze azterketetarako
behar diren gai guztiak dauzkatenak;
aztergai den bakterio koloniaren zati bat,
edo uretan igerian dagoen kolonia horren
zati bat, sare horretan txertatzen da eta kutxa
horretan inkubatzen da; gero irakurketa egiten
da.
Gram metodoa ( 7. taula )
Metodo honi esker, aztertutako haztegia Gram positiboko bakterioena edo Gram negatibokoena den jakin daiteke; beste gauza asko ere jakin daitezke metodo honen bidez: bakterioek zer forma duten, ea koloniak eratzen dituzten, ea esporak sortzen diren, ea haztegia garbia den, etab.
Aztertu beharreko bakterioak aukeratzea
Milaka mikroorganismo mota eta aldaeren
artean, gutxi batzuk baizik ez dira aztertzen
elikaduraren mikrobiologian (8. taula);
mikroorganismo mota horiek denak ez dira,
bestalde, elikagai guztietan agertzen (9. taula).
Mota edo multzo batzuei adierazgarriak
esaten zaie. Mota edo multzo horiek janarian
agertzen badira, eta kopuru muga jakin
batzuk gainditzen badituzte, organismo
arriskutsuak ere egon litezkeelako seinaletzat
hartu ohi da. Bestalde, aerobio mesofilo
deritzanen kontaketak ?oxigenoa dagoenean
eta 30-37 °Cko tenperatura ezin hobean
hazteko gauza diren bakterioak?, janari
batek oro har zer kalitate duen adierazten
du. Gramo batean milioitik gora bakterio
kontatzeak janari hori osasunaren aldetik
oso egoera onean ez dagoela esan nahi du
janari gehienetan, eta janari hori seguru
asko bizkor deskonposatuko dela orobat;
psikrofiloen zenbaketak, berriz ?10-15°Cko
tenperatura ezin hobean hazten diren bakterioak?
hotzetan gordetako jaki batek zenbat
iraungo duen iragar dezake.
Tolerantzia mugak
Janari batek mikroorganismoak izateak ez
du esan nahi janari hori txarra denik; jaki
askok, beste atal batzuetan esplikatzen den
bezala, onddoei edo bakterioei zor diete
beren usaina edo zaporea, eta beste askok
milaka edo milioika bakterio izaten dituzte,
baina bakterio horiek ez dute batere arriskurik
kontsumitzailearentzat (jogurta). Hortik
datoz mikrobiologia tolerantziazko irizpideak.
10. taulan elikagai batzuetarako irizpideak
adierazten dira; horietako irizpide batzuk
araututa daude.