Kultura eta Hizkuntza Politika Saila

arameiera

iz. Hebreera eta fenizieraren hurbileko hizkuntza semitikoa. K.a. XIII. mendean Tigris eta Eufrates ibaien ertzetan bizi zen herri nomada baten hizkuntza zen. Historian barrena, izugarri zabaldu zelarik, arameiera hizkuntza soil bat baino, hizkuntza semitikoen artean bereizten diren adar nagusietako bat da, dialekto ugarik osatu baitzuten arameiera izenaz ezagutzen den hizkuntza. Bi aro nagusi bereiz litezke arameieraren historian: dialekto ugaritan banatu aurrekoa (arameiera arrunta, K.a. IX. m. - K.a. 323, Alexandro Handiaren heriotza) eta Inperio mazedoniarra banatu zenetik gaur egun arte sorturiko dialektoak, literatura hizkuntza literarioak bihurtu zirenak gehienbat eta bi sail nagusitan bana litezkeenak: mendebaldeko arameiera (arameiera biblikoa edo palestinarra, palmirarra, nabatearra, mendebaldeko juduarameiera, samariera, kristau palestinarra eta neoarameiera) eta ekialdeko arameiera (siriera, ekialdeko juduarameiera, mandeiera eta egungo ekialdeko hizkuntza aramiarrak). K.a. IV. mendetik aurrerako dialektalizazioa grekoaren (Alexandro Handiak grekoa ezarri zuen hizkuntza ofizial bere inperio guztian, arameieraren kaltetan) eta persieraren (hizkuntza irandarren eragina handia izan zen K.a. VI. mendetik aurrera, nahiz arameiera Persiako inperioko hizkuntza ofiziala izan) eraginaren ondorioz gertatu bazen, besteak beste, arameierak, mendebalde nahiz ekialdekoak, atzera baizik ez du egin arabieraren eraginpean K.o. mendeetan zehar. Arameiera gorde duten hiru lurralde txiki baizik ez dira gure egunetaraino heldu: Tur Abdin-eko mintzairan, Tigris ibaiaren goi arroa; neosiriera eta Mosul-eko mintzaira.