Euskadiko Ekonomia-Arduralaritzako Epaitegia

1. ¿ Kooperatiba-sozietate txikia lehen graduko kooperatiba-sozietatea da, lan elkartukoa edo erkidegoan ustiatzekoa, eta bere araubide juridikoa lege honek berak arautzen du, kooperatiba sozietateen barruko espezialitate gisan.

2. ¿ Kooperatiba-sozietate txikia eratzeko, Euskadiko Kooperatiben ekainaren 24ko 4/1993 Legearen arabera eratutako kooperatiba-sozietatearen estatutu sozialak lege honetara egokitzeko, edo kooperatiba ez den sozietate bat kooperatiba-sozietate txiki bihurtzeko, horiek guztiak egin ahal izateko, sustatzaileek edota dagokion kooperatiba-organoak espresuki adierazi beharko dute kooperatiba-sozietate txikiaren izaera egotzi diotela beren sozietateari.

3. ¿ Kooperatiba-sozietate txikia iraupen mugagabeko bazkide langileek edo lan-bazkideek osatuko dute, gutxienez bik eta gehienez hamarrek.

4. ¿ Kooperatiba-sozietate txikiak lege honen bidez eta bere garapen-arauen bidez arautuko dira, eta, osagarririk behar izanez gero, Euskadiko Kooperatiben ekainaren 24ko 4/1993 Legearen bidez eta bere garapen-arauen bidez.

1. ¿ Kooperatiba-sozietate txikia eratzeko, beharrezkoa izango da eskritura publikoa egitea eta sozietatea Euskadiko Kooperatiben Erregistroan inskribatzea. Inskripzio horren ondoren eskuratuko du izaera juridikoa kooperatiba-sozietate txikiak.

2. ¿ Euskadiko Kooperatiben Erregistroan kooperatiba-sozietate txikiak inskribatzeko liburua edukiko dute, eta hor inskribatuko dira kooperatiba-sozietate txikiaren izaera hartu duten sozietateak, haien jatorrizko forma juridikoa edozein izanda ere.

3. ¿ Kooperatiba-sozietate txikien eratze-eskriturak, Euskadiko Kooperatiben ekainaren 24ko 4/1993 Legearen 12. artikuluko beste baldintza guztiak betetzeaz gainera, eredu orientagarri bati jarraituz idatzitako estatutu sozialak ere jaso behar ditu.

4. ¿ Eratze-eskrituraren eta estatutu sozialen kalifikazioa eta inskripzioa egiteko epea hogeita hamar egunekoa izango da gehienez ere, eskabidea aurkezten denetik kontatzen hasita.

5. ¿ Entitate hauen izenean ezinbestean agertuko da ¿Kooperatiba Sozietate Txikia¿ adierazpena edo ¿Koop. Elk. Txikia¿ laburdura.

1. ¿ Kooperatiba-sozietate txikiek, eratzen direnetik kontatzen hasita bost urteko epean gehienez ere, aukera izango dute besteren konturako langileak kontratatzeko, edozein modalitatetan, eta iraupen mugatuko bazkide langileak edo lan-bazkideak kontratatzeko ere bai. Edonola ere, kontratatutako langile horiek iraupen mugagabeko bazkide langileak beste izango dira gehienez ere, lanaldi osokoak edo lanaldi partzialekoak.

2. ¿ Nolanahi ere, kooperatiba-sozietate txikiak ezingo ditu besteren konturako bost langile baino gehiago kontratatu.

3. ¿ Eratu eta hurrengo bost urteen barruan, kooperatiba-sozietate txikiek aukera izango dute gehienez besteren konturako bost langile kontratatzeko edo gehienez iraupen mugatuko bost bazkide langile edo lan-bazkide kontratatzeko, lanaldi osorako edo lanaldi partzialerako; betiere, baldin eta iraupen mugagabeko bost bazkide langile edo bost lan-bazkide edo gutxiago badituzte, lanaldi osokoak edo lanaldi partzialekoak.

4. ¿ Aurreko paragrafoetan aipatzen den bost urteko epe hori amaitzean, kooperatiba-sozietate txikiak besteren konturako langileak eta iraupen mugatuko bazkide langileak edo lan-bazkideak kontratatzeko mugak Euskadiko Kooperatiben ekainaren 24ko 4/1993 Legean ezarrita daudenak izango dira.

5. ¿ Aurreko paragrafoetako kasuak gertatuz gero, sozietatea eratu zenetik bost urteko epea amaitzean, kooperatiba-sozietate txikiek Gizarte Ekonomiako Zuzendaritzan jakinarazi eta ziurtatu beharko dute, erregelamenduz ezarritako moduan, behar bezala betetzen dituztela Euskadiko Kooperatiben ekainaren 24ko 4/1993 Legean gai horretaz dauden eskakizunak.

Kooperatiba-sozietate txikiek hasierako derrigorrezko ekarpenak exiji diezazkiekete besteren konturako langileei, sozietatean sartu ahal izateko iraupen mugagabeko bazkide langile edo lan-bazkide bezala edo iraupen mugatuko bazkide bezala. Nolanahi ere, bazkide mota horietako bakoitzaren ekarpenak ezingo dira handiagoak izan ¿parekoak gehienez ere¿ sozietatera azkena sartutako bazkideak, kasu bakoitzean dagokion motakoak, guztira eginiko derrigorrezko ekarpenak eta ekarpen horiei dagozkien eguneratzeak baino. Eta eguneratze horiek, berriz, ezingo dira handiagoak izan ekarpenak egin zirenez gero Estatistikako Institutu Nazionalak argitaratutako kontsumo-prezioen indizeak gehituta ateratzen dena baino.

1. ¿ Kooperatiba-sozietate txikiko organoak Batzar Nagusia eta administrazio- eta ordezkaritza-organoa dira. Batzar Nagusia izango da organo garrantzitsuena, eta administrazio- eta ordezkaritza-organoa honelakoa izan daiteke: pertsona bakarrekoa ¿administratzaile bakarra¿, pluripertsonala ¿administratzaile solidarioak edo mankomunatuak¿ edo kolegiatua ¿Kontseilu Errektorea¿.

2. ¿ Batzar Nagusia Euskadiko Kooperatiben ekainaren 24ko 4/1993 Legean dago araututa lege honetan jaso gabeko gaiei dagokienez.

3. ¿ Administrazio- eta ordezkaritza-organoa kooperatiba-sozietate txikiko bazkide langileek edo lan-bazkideek osatuko dute beti, eta Euskadiko Kooperatiben ekainaren 24ko 4/1993 Legearen xedapenak izango ditu arau, lege honetan jasotako berezitasunak kontuan hartuta.

4. ¿ Administrazio- eta ordezkaritza-organoa pertsona bakarrekoa bada ¿administratzaile bakarrak osatua¿ edo pluripertsonala bada ¿administratzaile solidarioek edo mankomunatuek osatua¿, eta artikulu honen hurrengo paragrafoan jasotako kasua gertatzen bada, karguaren iraupena bost urtekoa izango da. Epe hori betetzean, berriro pertsona berak hautatuko dira edo izendapen berria egin beharko da.

5. ¿ Kooperatiba-sozietate txikien administrazio- eta ordezkaritza-organoa Kontseilu Errektorea bada, bi pertsonak osatuko dute gutxienez kontseilua: haietako bat lehendakari izango da, eta bestea, idazkari.

6. ¿ Kooperatiba-sozietate txikien Kontseilu Errektoreak estatutu sozialetan zehaztutako maiztasunez bildu beharko du. Hala eta guztiz ere, organo horrek hiru hilean behin bildu beharko du, gutxienez.

   Kontseilu Errektorearen erabakiak ¿legeak edo estatutuek hala agintzen dutelako gehiengo kualifikatuz hartu beharrekoak ez badira, behinik behin¿ behar bezala emandako botoen gehiengoz onartuko dira. Ez dira behar bezala emandako bototzat hartuko bilkuran dauden kideen abstentzioak.

   Lehendakariaren botoak ahalmena izango du berdinketak erabakitzeko, baina ez Kontseilu Errektoreko kideak bi direnean, salbu kooperatiba-sozietate txikiaren estatutuetan kontrakoa ezartzen bada.

7. ¿ Artikulu honetako bosgarren paragrafoan jasotako kasua gertatuz gero, kooperatiba-sozietate txikiko Kontseilu Errektoreko idazkariak egin dezake Batzar Nagusia biltzeko deia, baldin eta lehendakariak ez badu hartarako deirik egin bazkide batzuek aurkeztutako deialdi-eskaera jaso eta hurrengo hogei egunetan ¿bazkide horiek gutxienez boto guztien ehuneko hogeiren ordezkaritza izanda¿. Halakoetan, bestalde, aukera izango da lehendakariaren kontra erantzukizun-egintza aurkezteko.

Estatutu sozialetan zilegi da derrigorrezko ekarpenen gaineko dedukzioak ezartzea, Euskadiko Kooperatiben ekainaren 24ko 4/1993 Legearen 27 eta 28. artikuluetan jasotako kasuetan. Itzulkinen kapitalizazioak dedukzioetatik kanpo geratuko dira.

1. ¿ Baldin eta kooperatiba-sozietate txikiak gainditu egiten badu iraupen mugagabeko bazkide langileentzat edo lan-bazkideentzat ezarritako kopurua, estatutu sozialak egokitu beharko ditu, Euskadiko Kooperatiben ekainaren 24ko 4/1993 Legearekin bat etortzeko.

2. ¿ Euskadiko Kooperatiben ekainaren 24ko 4/1993 Legearen babesean eratutako kooperatiba-sozietateren batek kooperatiba-sozietate txikiaren forma hartu nahi badu, eta arau honetan finkatu diren betekizunak betetzen baditu, horretarako aukera izango du, baina estatutu sozialak lege honen aginduetara egokitu beharko ditu.

1. ¿ Kooperatiba-sozietate txikia desegiteko kausa izango da, Euskadiko Kooperatiben ekainaren 24ko 4/1993 Legearen 87. artikuluan zehaztutakoez gain, kooperatiba-sozietate txikia eratzeko legeak exijitzen duen gutxieneko bazkide-kopurua baino bazkide gutxiago edukitzea, urtebetez, etenik gabe.

2. ¿ Horrez gain, kooperatiba-sozietate txikia desegiteko kausa izango da kooperatibako organoak geldirik edo jardun gabe egotea edo justifikaziorik gabe kooperatiba-jarduna etetea, bi kasuetan ere egoera urtebetez luzatzen bada, etenik gabe.

Euskadiko Kooperatiben Erregistroan gordeta geratzeko kooperatiba-sozietate txikiek urtero kontuekin batera aurkeztu beharreko dokumentuak aurkeztea errazagoa izan dadin, eredu jakin batzuk erabiliko dira: Eusko Jaurlaritzan kooperatiba arloko eskumenak dituen saileko buruaren agindu baten bidez onartutako administrazio- eta ordezkaritza-organoaren eskabide-ereduak eta ziurtagiri-ereduak. Bestalde, dokumentuek martxoaren 29ko 59/2005 Dekretuan agintzen dena bete beharko dute, Euskadiko Kooperatiben Erregistroaren antolaketa eta funtzionamendua dekretu horrek zehazten baitu.

Kooperatiba-sozietate txikiek kanpoko ikuskaritzara aurkeztu beharko dituzte urteko kontuak eta kudeaketa-txostena, Kontu Ikuskatzeari buruzko Legeak eta bere garapen-arauek xedatutako moduan.

Gainerako kasuetan, kooperatiba-sozietate txikiak Batzar Nagusiak erabakitzen duenean ikuskatu beharko ditu kontuak, batzarrean diren eta ordezkatutako bazkideen gehiengoak hala erabakitzen duenean, alegia, bai eta bazkideren batek eskatzen duen bakoitzean ere. Azken kasu horretan, kontu-ikuskatzeak eragin dituen gastuak estatutuetan araututako moduan ordainduko dira.

Eusko Jaurlaritzan kooperatiba arloko eskumenak dituen saileko buruaren agindu baten bidez, eta Administrazioaren jardunean teknologia berriak txertatzeko proiektuak gauzatzeko xedez, kooperatiba-sozietate txikiaren dokumentu elektroniko bakarra (KSTDEB) onartuko da, kooperatiba-sozietate txikiei eratzen laguntzeko eta aholkularitza emateko. Horretarako, lankidetza-hitzarmenak sinatuko dira dokumentu bakar horrek hobeto funtzionatzeko lagungarri izan daitezkeen instituzio, administrazio eta sozietateekin.

Eusko Jaurlaritzan kooperatiba arloko eskumenak dituen sailak, hiru hilabeteko epean, Euskadiko kooperatiba-sozietate txikien aholkularitzarako eta hasierako izapideetarako gune (EKSTAHIG) izaera eman beharko die beren jardun-eremutzat Euskal Autonomia Erkidegoa duten irabazi-asmorik gabeko erakunde batzuei; gainera, gune horietako bakoitzaren arretaz arduratuko diren pertsonen bereizgarri teknikoak eta profil profesionalak finkatuko ditu.

Kooperatiba-sozietate txikiaren dokumentu elektroniko bakarra prestatu bitartean, Euskadiko kooperatiba-sozietate txikien aholkularitzarako eta hasierako izapideetarako guneek egingo dituzte lan horiek, aholkularitza-gune izaera eman dien ebazpenean zehaztutakoaren arabera.

Euskadiko kooperatiba-sozietate txikien aholkularitzarako eta hasierako izapideetarako gunearen zerbitzu guztiak doakoak izango dira.

Eusko Jaurlaritzan kooperatiba arloko eskumenak dituen saileko buruaren agindu baten bidez, estatutu sozialen eredua onartuko da, eta kooperatiba-sozietate txikia eratu nahi dutenen esku jarriko. Eredu horrek zenbait aldaera izango ditu, betiere lege honetan ezartzen denaren barruan administrazio- eta ordezkaritza-organoa era batera edo bestera taxutu ahal izateko.

2009. urteko urtarrilaren 1etik aurrerako ondorioekin, Euskadiko Kooperatiben ekainaren 24ko 4/1993 Legearen ondoko aginduak aldatzen dira:

1. ¿ 67. artikuluaren 2 eta 3. paragrafoak aldatzen dira, eta honela idatzita geratuko dira:

   «2.¿ Honela banatuko dira urtero gaindikin erabilgarriak:

   1. Ehuneko hogei, gutxienez, Derrigorrezko Erreserba Fondora bideratuko da.

   2. Ehuneko hamar, derrigorrezko kontribuzio bezala, heziketara eta kooperatiba-sustapenera eta interes publikoa duten beste helburu batzuetara bideratuko da.

   3. Gainerakoa Batzar Orokorraren esku egongo da, eta honela bana dezake:

      1. ¿ Bazkideei itzuli beharrekoa.

      2. ¿ Borondatezko erreserba-fondoetan sartu beharrekoa. Hori banaezina edo bana daitekeena izango da, estatutuek edo, horien ezean, Batzar Orokorrak agindutakoaren arabera.

      3. ¿ Paragrafo honen b) idatz-zatian aipatutako helburuetarako kopuru gehigarria, eta, hala badagokio,

      4. ¿ Soldatapeko langileei kooperatibaren emaitzen horrenbesteko bat ematea.

      3. ¿ Derrigorrezko Erreserba Fondoa baltzu-kapitalaren erdiaren pareko izatera iristen ez den artean, 2.a) eta 2.b) paragrafoetan ezarritako derrigorrezko diru-kopuruak alda daitezke, ehuneko hogeita bost Derrigorrezko Erreserba Fondora eta ehuneko bost derrigorrezko kontribuzioetara bideratuz¿.

2. ¿ 68. artikuluaren 3, 4 eta 5. paragrafoak indargabetzen dira. Horien ordez, 68 bis artikulua sortzen da, eta honela idatzita geratuko da:

   «68 bis artikulua. Heziketarako eta kooperatiba-sustapenerako eta interes publikoa duten beste helburu batzuetarako kontribuzioa.

1. ¿ 67. artikuluaren 2.b paragrafoan aipatutako gaindikinen gaineko derrigorrezko kontribuzioa interes publikoa duten ondoko helburuetakoren batean erabiliko da, estatutuetan edo Batzar Orokorrean ezarritako oinarrizko jarraibideak aintzat hartuz:

   1. Bertako bazkide eta langileak prestatu eta heztea kooperatibismoari, kooperatiba-jarduerei eta lanpostuarekin zerikusirik ez duten beste gai batzuei dagokienez.

   2. Kooperatiben arteko harremanak sustatzea, kooperatiben arteko laguntza, sustapen, zuzendaritza bateratu edo lankidetza-ekintzetarako sortutako erakundeetan parte hartzeagatiko gastuak estaltzea barne.

   3. Kooperatibak diharduen gizarte-ingurunean eta gizartean orokorrean, hezkuntza, kultura, lanbidea, laguntza-bideak eta euskararen erabilera bultzatzea eta kooperatiben ezaugarriak zabaltzea.

   4. Kooperatiba-enpresa berriak sustatzea, euskal kooperatiba-mugimenduak sustatutako irabazi-asmorik gabeko erakunde bati diru-ekarpenak eginez.

2. ¿ Aurreko paragrafoko a), b) eta c) idatz-zatietan adierazi diren helburuak betetzeko, derrigorrezko kontribuzioa irabazi-asmorik gabeko erakundeei diru-ekarpenak eginez bidera daiteke, edo 1.b paragrafoan aipatutako kooperatiben arteko lankidetzarako erakundeetakoren bati diru-ekarpenak eginez.

   Bitarteko erakundeei baldintza batekin emango zaizkie kopuru horiek: adierazi diren interes publikoko helburuetarako erabiltzea, bitarteko erakundeak berak egindako jardueren bidez edo jasotako baliabideak eman dizkien pertsona fisiko edo juridikoen jardueren bidez.

3. ¿ Kooperatibak kontribuzioa erabiltzeko ahalmenik ez du, adierazi diren interes publikoko helburuetara bideratzeko izan ezik. Beraz, bahiezina da kontribuzio hori, eta balantzearen pasiboan agertu behar du.

4. ¿ Kooperatibak bere bazkideei ezarritako diru-zehapenak kontribuzio horrentzat aurreikusitako helburuetara bideratuko dira.

5. ¿ Aipatutako kontribuzioaren diru-kopuruari dagokionez, kooperatibak berak adierazitako interes publikoko helburuetara bideratu ez den kopurua, gaindikinaren banaketa onartu eta hurrengo ekonomia-ekitaldian, irabazi-asmorik gabeko erakundeei eman beharko zaie, kontribuzio horrentzat ezarritako interes publikoko helburuetara bidera dezaten¿.

3. ¿ Aurreko artikuluen aldaketaren ondorioz, zenbait zuzenketa tekniko egin beharra dago:

85. artikuluaren 4. paragrafoan, 94. artikuluaren 2 eta 3. paragrafoetan eta 139. artikuluaren 3.a) eta 3.b) paragrafoetan, ¿Heziketarako eta Kooperatiba Sustapenerako Fondo¿ terminoaren ordez, ¿heziketarako eta kooperatiba-sustapenerako kontribuzio¿ jarri behar da.

Kooperatiba-sozietate txikiaren forma juridikoa arau honetan aurreikusitakoez bestelako helburu batzuetarako tresna gisa erabiltzea arau-hauste oso larritzat joko da kooperatiba arloan, eta kooperatibari kalifikazioa kentzea ekarriko du, Euskadiko Kooperatiben ekainaren 24ko 4/1993 Legearen 141. artikuluko 2 eta 3. paragrafoen arabera eta artikulu horretako 4. paragrafoko ondorioekin.

Eusko Jaurlaritzak ahalmena izango du lege hau aplikatu eta garatzeko arauak emateko, Eusko Jaurlaritzan kooperatiba arloko eskumenak dituen sailaren proposamenak aintzat hartuta.

Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu eta hogeita hamar egunera sartuko da indarrean lege hau.

Beraz, Lege honi men egiteko eta men eginarazteko agintzen diet, norbanako zein agintari direla, Euskadiko herritar guztiei.

Vitoria-Gasteiz, 2008ko ekainaren 26a.

Lehendakaria,