Ogasun eta Finantza Saila

Arautegia

Inprimatu

112/2012 DEKRETUA, ekainaren 26koa, eraikuntza- eta eraispen-hondakinen ekoizpena eta kudeaketa arautzeko dena.

Identifikazioa

  • Lurralde-eremua: Autonomiko
  • Arau-maila: Dekretua
  • Organo arau-emailea: Ingurumen, Lurralde Plangintza, Nekazaritza eta Arrantza Saila
  • Jadanekotasuna-egoera: Indarrean

Aldizkari ofiziala

  • Aldizkari ofiziala: EHAA (Euskal Herria)
  • Aldizkari-zk.: 171
  • Hurrenkera-zk.: 3962
  • Xedapen-zk.: 112
  • Xedapen-data: 2012/06/26
  • Argitaratze-data: 2012/09/03

Gaikako eremua

  • Gaia: Administrazioaren antolamendua; Ingurune naturala eta etxebizitza; Garraio eta herri lanak; Ekonomi Jarduerak
  • Azpigaia: Ingurumena; Industria; Gobernua eta herri administrazioa; Hirigintza eta etxebizita

Testu legala

2008ko otsailaren 1eko 105/2008 Errege Dekretuaren helburua da eraikuntza- eta eraispen-hondakinen ekoizpenari eta kudeaketari buruzko araubide juridikoa ezartzea, prebentzioa, berrerabilera, birziklapena eta beste balorizazio-modu batzuk -ordena horretan- sustatzeko, ezabatze-lanetara bideratutako gaiek tratamendu egokia jasoko dutela ziurtatuz, eta, hala, eraikuntza-jarduera modu jasangarrian egin dadin lagunduz.

Onartutako errege-dekretuak oinarrizko izaera du, eta bere artikuluetan, besteak beste, gai hauek arautzen ditu: eraikuntza- eta eraispen-hondakinen kudeaketan parte hartzen duten pertsona fisiko edo juridiko guztiei dagozkien betebeharrak, eta, orobat, administrazio publiko eskudunek arauaren helburuak betearazteko egin beharreko ekintzak.

Hala, 105/2008 Errege Dekretuak, 2008ko otsailaren 1ekoak, ezartzen du autonomia-erkidegoek onartutako berariazko legediak duela gai horri loturiko zenbait alderdi arautzeko eginkizuna. Hala da, esate baterako, eraikuntza- eta eraispen-hondakinak balorizatzeko eta ezabatzeko jarduerei buruzko arauak edo erregulazioak ezartzen dituen obligazioak betearaztea ahalbidetzeko fidantza bat eratu dadin eskatzeko aukera.

Bestalde, Euskal Autonomia Erkidegoko ingurumena babesteko 3/1998 Lege Orokorrak, 1998ko otsailaren 27koak, 71. artikuluan, arau bidez ezartzen du Euskal Autonomia Erkidegoak eskumena duela hondakinak ekoizteko eta kudeatzeko jardueretarako berariazko baimen-araubideak ezartzeko.

Horren ondorioz, dekretuak, Euskal Autonomia Erkidegoan eraikuntza- eta eraispen-hondakinen balorizazioari buruzko helburuak betearazten laguntzen duten alderdi guztiak arautzeaz gainera, errege-dekretuak autonomia-erkidegoen esku uzten dituen alderdi guztiak ere arautzen ditu.

Dekretuaren helburua da Euskal Autonomia Erkidegoan eraikuntza- eta eraispen-hondakinen ekoizpenari eta kudeaketari buruzko araubide juridikoa ezartzea, eta, besteak beste, eraikuntza jasangarria garatzen laguntzea, zeinak, eraikinen kalitatea eta funtzionaltasuna kaltetu gabe, eraikuntza- eta eraispen-hondakinak sortzea prebenitzen baitu, nabarmen.

Adierazitako helburuak lortzeko, obra handietan sortutako eraikuntza- eta eraispen-hondakinen eta -materialen jabe diren eta haiek ekoizten dituzten pertsonek bete beharreko baldintzak ezartzen dira dekretuan. Ekoizleari ezartzen zaizkion betebeharren artean, hau da nabarmenena: obraren proiektuan, eraikuntza- eta eraispen-hondakinak kudeatzeko azterketa bat gehitu behar du nahitaez.

Bestalde, jabeak behartuta daude hondakinen kudeaketari buruzko azterketaren alderdiak jasotzen dituen eta hura behar bezala gauzatzeko arduraduna nor den zehazten duen plan bat aurkeztera.

Obra handietan sortutako eraikuntza- eta eraispen-hondakinak behar bezala kudeatuko direla bermatzeko, ekoizleak bere gain fidantza bat hartzeko betebeharra arautzen da, obra-lizentzia lortzeko kontrol-mekanismo gisa.

Azkenik, eraikuntza- eta eraispen-hondakinak balorizatzeko eta ezabatzeko jarduerak arautzen ditu dekretuak. Jarduerok egiteko, eskatuko da ingurumen-organoak aldez aurretik baimena ematea.

Horrenbestez, Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako 2005eko otsailaren 18ko 4/2005 Legearen 19. eta 22. artikuluetan aurreikusten diren izapideak egin ondoren, eta Ingurumen, Lurralde Plangintza, Nekazaritza eta Arrantza Saileko sailburuak proposatuta, Euskadiko Aholku Batzorde Juridikoarekin bat etorriz eta Gobernu Kontseiluak aldez aurretik 2012(e)ko ekainaren 26an eginiko bileran eztabaidatu eta onartu ondoren, honako hau

  1. Dekretu honen helburua da Euskal Autonomia Erkidegoan eraikuntza- eta eraispen-hondakinen ekoizpenari eta kudeaketari buruzko araubide juridikoa ezartzea, hurrengo paragrafoan adierazten diren xedeak lortzeko.

  2. Hauek dira dekretu honen xedeak:

    Ingurumen-kondizio seguruetan, eraikuntza- eta eraispen-materialen berrerabilpena sustatzea.

    Ingurumen-kondizio seguruetan, eraikuntza- eta eraispen-hondakinen birziklapena eta beste balorizazio-modu batzuk -ordena horretan- sustatzea.

    Eraikuntza- eta eraispen-hondakinen ezabapena minimizatzea.

    Eraikuntza- eta eraispen-hondakinen ezabapen egokia bermatzea.

    Eraikuntza jasangarria garatzen laguntzea, eraikinen kalitatea eta funtzionaltasuna kaltetu gabe.

Hondakin-kontuei buruzko oinarrizko araudian jasotako definizioez gainera, definizio hauek zehazten dira, dekretu honen ondorioetarako:

  1. Eraikuntza- edo eraispen-lanak. Honako hauetan datzan jarduera:

    1. Ondasun higiezin bat hala nola eraikin bat, errepide bat, portu bat, aireportu bat, trenbide bat, ubide bat, urtegi bat, kirol- edo aisia-instalazio bat eta, orobat, ingeniaritza zibileko antzeko beste edozein azpiegitura eraikitzea, birgaitzea, konpontzea, eraberritzea edo eraistea.

    2. Lurraren edo lur-azpiaren forma edo funtsa aldatzen duten lanak egitea hala nola hondeaketak, injekzioak, urbanizazioak edo antzeko beste batzuk, salbu Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2006/21/EE Direktiba, 2006ko martxoaren 15ekoa, erauzketa-industrien hondakinen kudeaketari buruzkoa, aplikatu behar zaien jarduerak.

      Obraren zatitzat joko da hari zerbitzu esklusiboa ematen dion instalazio oro, baldin eta obrako lanak egin bitartean edo amaitzean muntatzen eta desmuntatzen bada; adibidez: birrinketa-instalazioak; hormigoia, legar-zementua edo lurzoru-zementua fabrikatzeko instalazioak; hormigoizko aurrefabrikatuak egiteko instalazioak; nahasketa bituminosoak fabrikatzeko instalazioak; enkofratuak fabrikatzeko tailerrak; armadura-lantegiak; materialen biltegiak eta obrako hondakinen biltegiak; eta obrako eraikuntza- eta eraispen-hondakinak tratatzeko instalazioak.

  2. Obra txikia: etxe partikular baten, denda baten, bulego baten edo zerbitzuen sektoreko higiezin baten eraikuntza- edo eraispen-lana, teknika errazekoa, eraikuntza-garrantzi txikikoa eta garrantzi ekonomiko txikikoa, erabilera komuneko instalazioen bolumena eta erabilera edota etxebizitza- eta lokal-kopurua aldatzen ez duena, eta profesional tituludunen proiektu sinaturik behar ez duena.

  3. Obra handia: aurreko ataleko definizioan sartzen ez diren eraikuntza- eta eraispen-lanak dira.

  4. Poluituak egon litezkeen eraikinak eta instalazioak: lurzorua polui lezakeen jardueraren bat lurzoru poluituei buruzko araudiak jasotzen duen adieran garatu den eraikinak edo instalazioak. Lurzorua polui lezaketen jarduerak edo instalazioak jasaten dituzten edo jasan izan dituzten Euskal Autonomia Erkidegoko lurzoruen inbentarioan egon daitezke edo ez eraikin horiek jasaten dituzten kokalekuak.

  5. Eraikuntza eta eraispen-hondakinak: eraikuntza eta eraispen-lanetan sortzen den eta hondakinak arautzeko araudian «hondakina» zehazteko ematen den definizioarekin bat datorren edozein substantzia edo objektu.

  6. Eraikuntza eta eraispen-materialak: eraikuntza edo eraispen-lanetan sortzen den eta hondakina ez den edozein substantzia edo objektu, zeina, praktika profesional arrunterako egiten zaizkion aldaketez gainera, beste inolako aldaketarik jaso gabe erabiltzen baita.

  7. Eraikuntza eta eraispen-hondakinen ekoizlea:

    1. Eraikuntza- edo eraispen-lan batean hirigintza-lizentziaren pertsona fisiko edo juridiko titularra; hirigintza-lizentziarik behar ez duten obretan, eraikuntza- edo eraispen-lana egingo den higiezinaren pertsona fisiko edo juridiko titularra hartuko da hondakinaren ekoizletza.

    2. Hondakinen izaeran edo konposizioan aldaketaren bat eragiten duten tratamendu- edo nahasketa-lanak (edo beste mota batzuetakoak) egiten dituen pertsona fisiko edo juridiko titularra.

    3. Europar Batasuneko edozein estatutan eraikuntza- eta eraispen-hondakinak inportatzen edo erosten dituen pertsona.

  8. Eraikuntza eta eraispen-hondakinen jabe den pertsona: bere eskuetan eraikuntza eta eraispen-hondakinak dituen eta hondakinen kudeatzailea ez den pertsona fisikoa edo juridikoa. Kasu guztietan, hondakinen jabe den pertsonatzat hartuko da eraikuntza edo eraispen-lanak egiten dituen pertsona fisiko edo juridiko oro, hala nola eraikitzaileak, azpikontratatzaileak edo langile autonomoak. Kasu guztietan, besteren kontura lan egiten dutenak ez dira eraikuntza- eta eraispen-hondakinen jabe diren pertsonatzat hartuko.

  9. Instalazio mugikorra: tratatu beharreko hondakina dagoen lekura joateko muntatzen edo eramaten den eta toki horretan modu iraunkorrean ez dagoen instalazio bat da obra zehatz baterako baita.

  10. Tokiko eskumeneko garbigunea: tokiko titulartasun publikoko instalazioak dira, etxeko hondakin jakin batzuk uzteko, bereizteko eta biltegiratzeko. Hondakin horiek, ondoren, tratamendu-instalazioetara eramaten dira, haien kudeaketa egokia bermatzeko eta, hala, balorizazioa optimizatzeko. Euskal Autonomia Erkidegoan, garbigune izenez gainera, hondakinen edukiontzi alternatibo (HEA) ere erabiltzen da kontzeptu hori adierazteko.

  1. Aurreko artikuluan definitutako eraikuntza- eta eraispen-hondakinei eta materialei aplikatuko zaie dekretu hau.

  2. Dekretu honen aplikazio-eremutik salbuetsita daude honako jarduera hauetan sortutako hondakinak: prospekzioak, erauzketak, baliabide mineralen tratamendua edo biltegiratzea, eta, orobat, 975/2009 Errege Dekretuak, 2009ko ekainaren 12koak, erauzketa-industrien hondakinak kudeatu eta meategietako jarduerak eragindako tokiak babestu eta birgaitzeari buruzkoak, araututako harrobien ustiapena, gure ordenamenduari Europako Erkidegoko arauak gehitzen dizkion Europako Erkidegoko edo estatuko beste arau batek lehendik arautzen dituen alderdiei dagokienez.

  3. Halaber, arau honen aplikazio-eremutik salbuetsita daude, hargatik eragotzi gabe aplikatu beharreko berariazko araudiaren arabera ezarritako betebeharrak, azaleko uren azpian birkokatutako jalkinak, eginkizun hauek dituztenean: ura eta bide nabigagarriak kudeatzea, uholdeak prebenitzea edo uholdeen eta lehorteen ondorioak arintzea, edo lurrazal berriak sortzea. Horretarako, frogatu behar da jalkin horiek ez direla arriskutsuak.

  4. Hondakinak hondakindegietan biltegiratuta eta betelanak eginda ezabatzea arautzen duen Euskal Autonomia Erkidegoko araudiak erregulatuko du betelan bateko eraikuntza- edo eraispen-lanetan sortutako lurren eta arroken kudeaketa.

Dekretu honek «obra handi» deritzen obretan sortutako eraikuntza- eta eraispen-hondakinak eta -materialak ekoizten dituzten pertsonek, hondakinei buruzko legediak agindutako baldintzez gainera, betebehar hauek dituzte:

  1. Hirigintza-lizentzien eraginpeko obren kasuan:

    1. Obraren oinarrizko proiektuan eta gauzatze-proiektuan, eraikuntza- eta eraispen-hondakinen eta materialen kudeaketari buruzko azterketa bat sartzea. Dekretu honen I. eranskinean adierazten den gutxieneko edukia izan behar du azterketa horrek. Hondakinen ekoizleak obra egingo den udalerriko udalari aurkeztu beharreko hirigintza-lizentziaren eskaerarekin batera aurkeztuko da azterketa hori, oinarrizko proiektuarekin edo lan-proiektuarekin batera.

      Hondakinen kudeaketari buruzko azterketa pertsona eskudun batek sinatu behar du, eta dagokion elkargo profesionalaren oniritzia jaso behar du.

    2. Lurzoru poluituei buruzko araudian ezarritakoaren arabera lurzorua polui lezakeen jardueraren bat izan duen eraikin edo instalazio bat eraistea baldin badakar hondakinak sortzen dituen jarduerak, azterketa gehigarri bat aurkeztu behar da, dekretu honen II. eranskinean ezarritako edukiarekin. Erakunde akreditatuek egin ahal izango dute azterketa hori, lurzorua ez poluitzeko eta poluitutakoa garbitzeko araudian ezarritakoaren arabera.

      Kasu horietan, eraikuntza- edo eraispen-lan baten sustatzaileak, aldez aurretik, azterketa gehigarri horren egokitasunari buruzko txosten bat eman diezaion eskatuko dio Autonomia Erkidegoko ingurumen-organoari. Txosten hori, hala dagokionean, Udalari aurkeztuko zaio, hirigintza-lizentzia lortzeko. Gehienez hilabeteko epean igorri behar da txosten hori, eta aldekoa dela joko da epe hori igarotakoan txostenik bidaltzen ez bada.

      Dena den, ingurumen-organoak txostena bidaltzeak edo ez bidaltzeak ez du salbuesten lurzoruaren kalitate-adierazpena eskuratzetik, adierazpen hori derrigorrezkoa izanez gero; lurzorua ez kutsatzeko eta kutsatutakoa garbitzeko otsailaren 4ko 1/2005 Legean xedatzen da adierazpen hori.

    3. Obretan sortutako eraikuntza- eta eraispen-hondakinak dekretu honetan eta, bereziki, hondakinak kudeatzeko azterketan jasotako baldintzetan kudeatu direla frogatzen duen dokumentazioa izatea. Urte natural bakoitzari dagokion dokumentazioa hurrengo bost urteetan gorde behar da.

    4. Obrako eraikuntza- eta eraispen-hondakinei loturiko baldintzak beteko direla bermatzeko fidantza ezartzea, dekretu honetan ezarritako baldintzetan.

    5. Eraikuntza- eta eraispen-hondakinen eta -materialen kudeaketari buruzko azken txostena aurkeztu behar da Udalean, dekretu honen 6. artikuluan eta III. eranskinean jasotako edukiarekin eta helmenarekin.

    6. Hala badagokio, obran erabili diren hondakinen balorizazioaren bidez eskuratutako bigarren mailako materialak jaso eta haien kantitateak zehaztu behar dira Eraikinaren Liburuan.

  2. Hirigintza-lizentziarik behar ez duten obren kasuan:

    1. Obraren oinarrizko proiektuan eta gauzatze-proiektuan hondakinen eta eraikuntza- eta eraispen-materialen kudeaketari buruzko azterketa bat sartzea. Dekretu honen I. eranskinean adierazten den gutxieneko edukia izan behar du azterketa horrek. Hondakinaren ekoizlea administrazio publikoa denean, dagokion bulego teknikoak ikuskatu behar du hondakinen kudeaketari buruzko azterketa.

    2. Lurzoru poluituei buruzko araudian ezarritakoaren arabera lurzorua polui lezakeen jardueraren bat izan duen eraikin bat eraistea baldin badakar hondakinak sortzen dituen jarduerak, azterketa gehigarri bat aurkeztu behar da, dekretu honen II. eranskinean ezarritako edukiarekin. Erakunde akreditatuek egin ahal izango dute azterketa hori, lurzorua ez poluitzeko eta poluitutakoa garbitzeko araudian ezarritakoaren arabera.

      Kasu horietan, azterketa gehigarri horren egokitasuna ebaluatzeko txosten bat emango dio Autonomia Erkidegoko ingurumen-organoak ekoizleari. Gehienez hilabeteko epean igorri behar da txosten hori, eta aldekoa dela joko da epe hori igarotakoan txostenik bidaltzen ez bada.

      Dena den, ingurumen-organoak txostena bidaltzeak edo ez bidaltzeak ez du salbuesten lurzoruaren kalitate-adierazpena eskuratzetik, adierazpen hori derrigorrezkoa izanez gero; lurzorua ez kutsatzeko eta kutsatutakoa garbitzeko otsailaren 4ko 1/2005 Legean xedatzen da adierazpen hori.

    3. Obretan sortutako eraikuntza- eta eraispen-hondakinak dekretu honetan -eta, bereziki, hondakinak kudeatzeko azterketan- jasotako baldintzetan kudeatu direla frogatzen duen dokumentazioa izatea. Urte natural bakoitzari dagokion dokumentazioa hurrengo bost urteetan gorde behar da.

    4. Eraikuntza- eta eraispen-hondakinen eta materialen kudeaketari buruzko azken txostena egin behar da, dekretu honen 6. artikuluan eta III. eranskinean jasotako edukiarekin eta helmenarekin.

    5. Hala badagokio, obran erabili diren hondakinen balorizazioaren bidez eskuratutako bigarren mailako materialak jaso eta haien kantitateak zehaztu behar dira Eraikinaren Liburuan.

  1. Hirigintza-lizentziak emateko baldintza gisa, obra handietan sortutako eraikuntza eta eraispen-hondakinak behar bezala kudeatuko direla bermatzeko fidantza bat eratzea aginduko dute udalek.

  2. Eraikuntza- eta eraispen-hondakinen kudeaketaren kostuan oinarrituko da fidantzaren zenbatekoaren kalkulua -aurreko artikuluko a) letran aipatzen den azterketan zehaztuko da kostu hori-, eta haren % 120 izango da.

    Obra egitean hondakin gutxiago sortzen dituzten materialak erabiltzen badira edo eraikuntza jasangarriko baldintzak betetzen badira, hondakinak kudeatzeko kostuaren % 60 izango da fidantzaren zenbatekoa. Baldintza horiek betetzen diren jakiteko, hondakinen kudeaketari buruzko azterketaren datuak egokiak direla egiaztatzea ahalbidetzen duten proiektuaren ezaugarriak aztertuko dira.

  3. Fidantza eskudirutan, zor publikoko baloreetan, abal bidez, kauzio-aseguruko kontratu bidez edo legez egin daitekeen beste edozein modutan eman daiteke, eta hirigintza-lizentzia emateko ardura duen udal-organoaren esku utziko da.

  4. Behartutako pertsonak aldez aurretik hala eskatuta eta obran sortutako hondakinak behar bezala kudeatu direla egiaztatutakoan (dokumentuen bitartez, hurrengo artikuluan ezartzen denari jarraikiz) bakarrik bueltatuko da fidantza. Hondakinak behar bezala kudeatu direla egiaztatzen ez bada, fidantza jartzen duen entitateak aukera izango du hondakinak behar bezala kudeatzeko beharrezko jarduerak egiteko -modu subsidiarioan-, eta hori ezingo balitz, udalerrian ingurumena hobetzeko jarduerak egiteko bideratu lezake fidantzaren dirua, hargatik eragotzi gabe hondakinei buruzko araudian ezarritako zehapen-araubidea aplikatzea.

  5. EMAS sistemari (ingurumena kudeatzeko eta ikuskatzeko Europako Erkidegoko sistemari) atxikitako erakundeen erregistroan erregistratuta daudenak salbuetsita daude artikulu honek ezartzen duen fidantza ordaintzetik.

  1. Obra handietan sortutako hondakinak behar bezala kudeatu direla egiaztatzeko, obraren zuzendaritza fakultatiboak sinaturiko txosten bat aurkeztu beharko du eraikuntza-hondakinen eta materialen ekoizleak. Txosten hori dekretu honen III. eranskinean zehaztutako ereduari jarraikiz egin behar da, eta ingurumen-organoak akreditaturiko entitate independente batek egiaztatu behar du, hargatik eragotzi gabe xedapen iragankor bakarrean ezartzen dena.

    EMAS sistemari (ingurumena kudeatzeko eta ikuskatzeko Europako Erkidegoko sistemari) atxikitako erakundeen erregistroan erregistratuta dauden erakundeek ez dute egin beharko aurreko zenbakian adierazitako kanpo-egiaztapena.

  2. Lurzoru poluituei buruzko araudian ezarritakoaren arabera lurzorua polui lezakeen jardueraren bat izan duen eraikin bat eraistea baldin badakar hondakinak sortzen dituen jarduerak, lurzoru poluituei buruzko araudian ezarritakoaren arabera akreditaturiko entitateek egin ahalko dute aurreko zenbakian adierazitako azken txostena.

    Kasu horietan, azken txostenaren egokitasuna ebaluatzeko txosten bat emango dio Autonomia Erkidegoko ingurumen-organoak lizentzia eskatu zaion udalari. Gehienez hilabeteko epean igorri behar da txosten hori, eta aldekoa dela joko da epe hori igarotakoan txostenik bidaltzen ez bada.

  3. Aurreko ataletan aipatzen den azken txostenarekin batera, dokumentazio hau aurkeztu behar da:

    1. Lur eta arroka ez poluituak betelan bat egiteko erabiltzen badira, dagokion udalak betelana egiteko emandako lizentziaren kopia aurkeztu behar da, edo, azpiegitura-lan linealen kasuan, organo eskudunaren baimenaren kopia, hondakinak hondakindegietan biltegiratuta eta betelanak eginda ezabatzea arautzen duen Euskal Autonomia Erkidegoko araudian ezarritakoari jarraikiz.

    2. Hondakinak behar bezala kudeatu direla egiaztatzen duten ziurtagiriak, haiek egiteko baimena duten kudeatzaileek egindakoak, edo betelanetarako lur eta arroka ez poluituak jaso dituzten pertsona baimendu titularrek egindakoak.

    3. Hondakin balorizatuen eta in situ erabilitako eraikuntza- eta eraispen-materialen erabileraren eta kantitatearen zinpeko aitorpena.

  1. Eraikuntza- eta eraispen-hondakinei buruzko estatuko araudiak ezarritako betebeharrez gainera, eraikuntza- edo eraispen-lanak egiten dituen pertsona fisikoak edo juridikoak plan bat aurkeztu behar dio obraren jabeari. Obran sortuko diren eraikuntza- eta eraispen-hondakinei eta materialei lotuta dagozkion betebeharrak nola beteko dituen islatu behar du plan horretan.

    Hondakinen kudeaketari buruzko azterketaren alderdiak xehatuko ditu planak, eta lanak behar bezala egiteko arduraduna nor den ere zehaztuko du. Zuzendaritza fakultatiboak onartutakoan eta jabeak ontzat emandakoan, plana obraren kontratu-dokumentuen zati izatera pasatuko da.

  2. Eraikuntza- eta eraispen-hondakinen eta -materialen jabe den pertsonak, haiek in situ erabili behar ez dituenean edota obran bertan balorizazio bidez kudeatu behar ez dituenean, hondakinen kudeatzaile bati eman behar dizkio, ahal dela berrerabiltzeko, birziklatzeko edo beste balorizazio-modu batzuetan erabiltzeko edo borondatezko akordio sektorial batean parte izateko -ordena horretan-.

  3. Eraikuntza- eta eraispen-hondakinen jabe den pertsonak hondakinok kudeatzaile bati ematen dizkionean, entregatze-dokumentu frogagarri bat egingo da, eta, dokumentuan, honako hauek zehaztuko dira, gutxienez: hondakinen jabe den pertsonaren eta ekoizlearen identifikazioa, jatorrizko obra eta, hala badagokio, obraren lizentzia-zenbakia, hondakin-kantitatea (tonatan edo metro kubikotan adierazia, edo, ahal denean, bietan), emandako hondakin-mota (kodifikatua, 2002ko otsailaren 8ko MAM/304/2002 Aginduaren arabera argitaratutako Europako Hondakin Zerrendan edo haren ordezko arau batean oinarrituz), eta helmugako lanak kudeatuko dituen pertsonaren identifikazioa.

  4. Hondakinen jabe den pertsona behartuta dago hondakinak bere eskuetan dauden bitartean higiene- eta segurtasun-egoera egokian izatera, eta, orobat, ondoren balorizatzea edo ezabatzea eragotzi edo zaildu lezaketen frakzio hautatuak nahas daitezen saihestera. Horretarako, bilketa-parke bat izango du, behar bezala egokitutako edukiontzi edo ontziekin, zeinak itxita edo estalita egon behar baitute, lanorduetatik kanpo bederen.

  5. Eraikuntza- eta eraispen-hondakinen jabe den pertsona behartuta dago dagozkion kudeaketa-gastuak ordaintzera eta ekoizleari 6. artikuluan aipatutako hondakinen kudeaketaren ziurtagiriak eta gainerako egiaztagiriak ematera; orobat, behartuta dago urte natural bakoitzari dagokion dokumentazioa hurrengo bost urteetan gordetzera.

  6. Eraikuntza- eta eraispen-hondakinen jabe diren pertsonek artxibo fisiko edo telematiko bat izango dute. Artxiboan, datu hauek jasoko dira, ordena kronologikoan: egindako lanetan sortutako hondakinen kantitatea, izaera, jatorria, helmuga eta tratamendu-metodoa. Hala dagokionean, garraiobidea eta bilketa-maiztasuna ere jasoko dira.

    Artxibo kronologikoan, hondakinen ekoizpen- eta kudeaketa-lanen akreditazio dokumentaleko informazioa sartu behar da.

    Gutxienez hiru urtean eduki behar da informazioa artxibatuta.

  1. Obra handietan sortutako eraikuntza- eta eraispen-hondakinak frakzio hauetan bereizi behar dira, baldin eta frakzio bakoitzari dagokion kantitateak, banan-banan harturik, obra osorako sortzea aurreikusten diren kantitate hauek gainditzen baditu, Europako Hondakin Zerrendako kodifikazioari jarraikiz:

    1. Hormigoia (EHZ 170101): 10 t.

    2. Adreiluak (EHZ 170102), teilak eta zeramikazko materialak (EHZ 170103): 10 t.

    3. Metala (EHZ 1704; metalaren arabera, azken bi digituak hautatu behar dira): kasu guztietan.

    4. Zura (EHZ 170201): kasu guztietan.

    5. Beira (EHZ 170202): 0,25 t.

    6. Plastikoa (EHZ 170203): kasu guztietan.

    7. Papera eta kartoia (EHZ 200101): 0,25 t.

    8. Sabai aizunen igeltsua, moldurak eta panelak (EHZ 170802): kasu guztietan.

  2. Arriskutsutzat jotzen diren hondakinak (hala nola amiantoa, PCBak edo harrikatzmundrunak) gainerako hondakinetatik bereizi behar dira, hondakin arriskutsuak kudeatzeko baimendutako pertsona batek tratamendu egokia eman diezaien.

  3. Frakziokako bereizketa, ahal dela, eraikuntza- eta eraispen-hondakinen jabe den pertsonak egin behar du, haiek sortu diren obran. Leku fisiko faltagatik edo segurtasun-arrazoiengatik, bereizketa hori jatorrian bertan egitea teknikoki bideraezina denean, hondakinen jabe denak hondakinen kudeatzaile baten esku utziko du frakzioka bereizteko lana eraikuntza- eta eraispen-hondakinak tratatzeko obraz kanpoko instalazio batean. Azken kasu horretan, instalazioko kudeatzaileak ziurtagiri bat eman behar dio hondakinen jabe denari, betebehar hori haren izenean bete duela egiaztatzen duena.

Obra txikietan sortutako eraikuntza- eta eraispen-hondakinak ekoizten dituzten eta haien jabe diren pertsonek betebehar hauek dituzte:

  1. Hondakinen ekoizleek, edo, hala dagokionean, haien jabe direnek, jatorrian bertan bereizi behar dituzte obra txikietan sortutako eraikuntza- eta eraispen-hondakinak, honako hiru frakzio hauetan, gutxienez:

    1. Harrizko hondakinak: adreiluak, hormigoia, baldosak, harriak eta arroka (sabai aizunen igeltsua, moldurak eta panelak izan ezik, harrizko gainerako materialen zenbait ustiapen eragozten baitituzte).

    2. Hondakin arriskutsuak: amiantoa, pinturak, detergenteak, itsasgarriak, erretxinak, gehigarriak eta abar.

    3. Hondakin ez-arriskutsuak: beira, zura, metalezko hondakinak, PVCzko elementuak, bestelako plastikoak eta abar.

  2. Hondakinen jabe den pertsonak behar bezala bereiziko ditu obrako hondakinok, eta, ondoren, garraiatu eta behar den tokian utziko ditu, haiek sortu diren tokitik hurbilen dagoen garbigunean edo udal-ordenantzek agintzen duten moduan.

  3. Ekoizleak eraikuntza- eta eraispen-hondakinak behar bezala kudeatu izana egiaztatzen duten agiriak aurkeztu behar dizkio Udalari.

Eraikuntza- eta eraispen-hondakinak kudeatzen dituzten pertsonek betebehar hauek dituzte, hargatik eragotzi gabe hondakinei buruzko araudian jasotako betebeharrak:

  1. Eraikuntza- eta eraispen-hondakinak kudeatzen dituzten pertsonek artxibo bat izango dute. Artxiboan, datu hauek jasoko dira, ordena kronologikoan: egindako lanetan sortutako hondakinen kantitatea, izaera, jatorria, helmuga eta tratamendu-metodoa. Hala dagokionean, garraiobidea eta bilketa-maiztasuna ere jasoko dira.

    Artxibo kronologikoan, hondakinen ekoizpen- eta kudeaketa-lanen akreditazio dokumentaleko informazioa sartu behar da.

    Gutxienez hiru urtean eduki behar da informazioa artxibatuta.

  2. Artxibo kronologikoko informazioaren memoria laburtu bat bidali behar diote, urtean behin, Autonomia Erkidegoko ingurumen-organoari, eta, udal-eskumeneko hondakinen kasuan, bai eta tokiko erakunde eskudunei ere. Memoriak eduki hauek izan behar ditu, gutxienez: enpresaren identifikazioa, kudeatutako hondakinen kantitateak eta ezaugarriak, haien jatorria, egindako tratamenduak, helmuga, eta aurre-aurreko urtean izandako gertakari aipagarriak.

  3. Jasotako hondakinen kudeaketari buruzko ziurtagiria egin behar diote eraikuntza- eta eraispen-hondakinak ematen dizkien jabeari edo kudeatzaileari. Ziurtagirian, ekoizlea nor den zehaztuko da, eta, hala dagokionean, bai eta jatorrizko obraren lizentzia-zenbakia ere. Bilketa-, biltegiratze-, eskualdatze- edo garraio-lanak bakarrik egiten dituzten kudeatzaileen kasuan, hondakinek jasotako ondoko balorizazio- edo ezabatze-lanei buruzko egiaztagiriak ere eman behar dizkiote hondakinak eman zizkien jabeari edo kudeatzaileari.

  4. Hondakin arriskutsuak kudeatzeko baimenik ez balute, hondakinentzako harrera-prozedura bat izan behar dute instalazioan. Prozedura horrek bermatu behar du instalaziora eraikuntza- eta eraispen-hondakin ez-arriskutsuekin nahasturik hel litezkeen hondakin arriskutsuak, tratamendu-prozesua baino lehen, behar bezala biltegiratuko direla eta kudeatzaile baimenduei bideratuko zaizkiela. Kasu horretan, hondakin arriskutsuen kantitatea eta tipologia jakinarazi beharko zaio Autonomia Erkidegoko ingurumen-organoari. Hondakinen ekoizleak, haien jabe denak, edo, hala dagokionean, hondakin horiek instalaziora bidali dituen aurreko kudeatzaileak bete beharreko erantzukizunei uko egin gabe hartuko da betebehar hori.

  1. Eraikuntza- eta eraispen-hondakinak balorizatzeko jarduerak egiteko (berdin dio instalazio finkoetan edo mugikorretan egiten diren), Autonomia Erkidegoko ingurumen-organoaren aurretiko baimena beharko da, hondakinei buruzko araudiak ezarritako baldintzetan.

  2. Egingo den lan baterako edo gehiagotarako eman daiteke baimena, jarduerari aplikatu beharreko beste edozein araudik eskatutako baimenei edo lizentziei uko egin gabe. Zortzi urterako emango da baimena, eta ondoz ondoko luzapen automatikoak egin ahalko dira.

  3. Jarduera egingo den instalazioak ikuskatu ondoren, hura zuzentzeko ardura duten teknikarien prestakuntza egiaztatu ondoren eta hura ustiatuko duten langileen prestakuntza profesionala egokia dela ziurtatu ondoren bakarrik emango da baimena.

  4. Eraikuntza- eta eraispen-hondakinen balorizazio-lan baten emaitza gisa lortutako agregakin birziklatuek eta eraikuntza-materialek izango duten erabilerari eskatutako baldintza teknikoak eta legalak bete beharko dituzte, dekretu honen bigarren xedapen gehigarrian ezarritakoaren arabera onartzen den aginduan ezarritakoari jarraikiz.

  1. Euskal Autonomia Erkidegoko eraikuntza- eta eraispen-hondakinak kudeatzeko instalazio mugikorren jabeek ingurumen-organoaren baimena lortu behar dute instalazio horiek erabiltzeko, 11.1 artikuluan adierazitako baimenaz gainera.

  2. Dena den, balorizazio-jarduerak egiten dituztenak instalazio mugikorraren jabeak berak direnean, baimen bakarra emango da.

  3. Lehenengo zenbakian ezarritako baimena 8 urterako emango da, eta epe hori iragandakoan, ondoz ondoko luzapen automatikoak egin ahalko dira.

  4. Instalazio mugikorren titularrek betebehar hauek dituzte:

    1. Instalazio mugikorraren jarduera hasiko dela jakinarazi behar diote, aldez aurretik, ingurumen-organoari. Dekretu honen IV. eranskinean zehaztutako informazioa helaraziko zaio.

    2. Eraikuntza- eta eraispen-hondakinen kudeaketa-jarduerei buruzko informazioa eman behar diote ingurumen-organoari, emandako baimenean eta dekretu honen IV. eranskinean ezarritakoari jarraikiz.

  5. Debekatuta dago instalazio mugikorretan hondakin arriskutsuak tratatzea. Hondakin arriskutsuren bat detektatuz gero, kudeatzaile baimenduei eman baino lehen, behar bezala bereizi eta biltegiratu behar dira.

  6. Instalazio mugikorretan eraikuntza- eta eraispen-hondakinen tratamendua egiteko, dekretu honen IV. eranskinean adierazitako zehaztapen teknikoak beteko dira.

  1. Ingurumen gaietan eskumenak dituen Sailak behar diren bitarteko elektronikoak garatzen dituenean, dekretu honen ondorioetarako partaide diren eragileen eskura jarriko dira.

  2. Baimen-eskaerak izapidetzeko eta arau honetan araututako informazio-transmisioetarako bitarteko elektronikoen erabilera xedapen hauek arautuko dute: administrazio-prozeduretan bitarteko elektroniko, informatiko eta telematikoen erabilera arautzen duen abenduaren 18ko 232/2007 Dekretuak eta Administrazio Elektronikoari buruzko otsailaren 21eko 21/2012 Dekretuak.

  3. Izapidetze horretan bitarteko elektronikoak erabiltzeko jarraibideak Eusko Jaurlaritzaren egoitza elektronikoan argitaratuko dira.

Dekretu honetan ezarritako betebeharrak ez betetzeak hondakinei buruzko araudian eta Euskal Autonomia Erkidegoko ingurumena babesteko lege orokorrean ezarritako zehapen-araubidea aplikatzea ekarriko du.

Lehenengoa. Hondakin-korronteak bereizteko atalaseak.

Dekretu honen 8. artikuluko 1. zenbakian xehatutakoak baino hondakin-kantitate txikiagoak bereizteko atalaseak ezarri ahalko ditu Autonomia Erkidegoko ingurumen-organoak, aurrerapen teknikora egokitzeko edota eraikuntza- eta eraispen-hondakinen balorizazio-helburuak bete daitezen errazteko.

Bigarrena. Agregakin birziklatuen eta eraikuntza-materialen erabilera.

Eraikuntza- eta eraispen-hondakinen balorizazio-lanaren emaitza gisa lortutako agregakin birziklatuak eta eraikuntza-materialak erabiltzeko baldintzak ezarriko ditu Autonomia Erkidegoko ingurumen-organoak.

Hirugarrena. Fidantza kalkulatzeko baliabide informatikoak.

Ingurumen-organoak baliabide informatikoak jarriko ditu autonomia-erkidegoko udalen eskura, hondakinak kuantifikatzen eta, beraz, dekretu honetan ezarritakoaren arabera jarri beharko den fidantzaren zenbatekoa kalkulatzen laguntzeko.

Laugarrena. Erosketa Publiko Berdea. Euskal administrazio publikoek eta sektore publikoko erakundeek eraikuntza- eta eraispen-hondakinen balorizaziotik sortutako produktuak erabiltzea eta haien prebentzioa egitea sustatzea.

Eraikuntza eta eraispen-hondakin kantitate ahalik eta txikiena kontuan hartuz zehaztuko dira, ahal den neurrian, euskal administrazio publikoen eta sektore publikoko erakundeen kontratuetako betebehar teknikoak. Halaber, kontratazio-organoak, eskaintzarik onuragarriena balioesteko oinarritzat erabili beharreko irizpideak zehazterakoan, aintzat hartzen saiatuko dira, hala eraikuntza- eta eraispen-hondakinen prebentzioari buruzko neurriak eta haiek berrerabiltzeko edo birziklatzeko neurriak, nola agregakinezko obra-unitateak zein hondakinen balorizaziotik sortutako beste produktu batzuen erabilera.

Lehenengoa. Hasitako prozedurak.

Dekretu hau indarrean jarri aurretik hasi diren prozedurak hasiera-unean indarrean zeuden xedapenen arabera izapidetuko dira.

Bigarrena. Kudeaketako amaierako txostenen egiaztapena.

Dekretu honen 6. artikuluan ezarritako kudeaketako amaierako txostenak egiaztatuko dituen erakunde independenteen egiaztatze-sistema bat ez dagoen bitartean, dagozkion elkargo ofizialek egingo dute lan hori, salbu txosten horiek lurzoru poluituen kontuetan egiaztaturiko entitateek egiten badituzte.

Lehenengoa. Eraikuntza- eta eraispen-hondakinei buruzko udal-ordenantzak.

Dekretu hau indarrean jarri eta 12 hilabeteko epean, obra txikietan sortutako eraikuntza- eta eraispen-hondakinen kudeaketa arautzen duten udal-ordenantzak onartu beharko dituzte udalek, hargatik eragotzi gabe estatuko legedian eta dekretu honetan ezartzen dena. Udal-ordenantza horiek, hala dagokionean, udalerri bakoitzaren egoeraren eta kasuistikaren arabera onar litezkeen mugak, tasak, fidantzak, ere arautuko dituzte.

Bigarrena. Eraikuntza eta eraispen-hondakinak kudeatzeko udal-azpiegiturak.

12 hilabeteko epean, udalek eta/edo mankomunitateek etxeko hondakin-tipologia horrek indarreko legediak ezarritako baldintzak betetzea ahalbidetzeko azpiegitura bat izan beharko dute -tokiko udal-esparrukoa-, halakorik izan ezean.

Hirugarrena. Eraikuntza- eta eraispen-hondakinak kudeatzeko udal-azpiegiturak.

Obra txikietan sortutako eraikuntza- eta eraispen-hondakinak uzten diren garbiguneen ardura duten erakundeek hondakin horiek beren instalazioetan utzi direla egiaztatzeko mekanismo bat ezarri behar dute.

Laugarrena. Hondakinak hondakindegietan biltegiratuta eta betelanak eginda ezabatzea arautzen duen 2009ko otsailaren 24ko 49/2009 Dekretuaren aldaketa.

  1. 2009ko otsailaren 24ko 49/2009 Dekretuaren 2. artikuluko e) letra, definizioei buruzkoa, aldatu egiten da, eta honela geratzen da:

    1. hondakin egonkor ez-erreaktiboak: berez egonkor ez-erreaktibo diren hondakin arriskutsuak (adibidez, solidotuak edo beiraztatuak) eta egonkortze-prozesu baten ondorioz sortutako hondakin arriskutsuak, baldin eta beren lixibiazio-portaera hondakin ez-arriskutsuenaren baliokidea bada, betiere.

    2009ko otsailaren 24ko 49/2009 Dekretuaren 26. artikulua aldatzen da, eta honela geratzen da:

    1. Urte batetik gora luzatzen diren 500.000 m³ baino edukiera handiagoko lurrarekin eta arrokekin egindako betelanek eta, orobat, haiek aldatzeko edo handitzeko lanek tokiko udalaren jarduera sailkaturako udal-lizentzia beharko dute, artikulu honetako 4. zenbakian adierazitako kasuetan izan ezik.

      000 m³ baino edukiera txikiagoko betelanak egiteko, jarduera egingo den tokiko udalari, aldez aurretik, jarduera sailkatua egingo dela jakinarazi behar zaio.

      Lehendik dauden betelanak aldatu edo handitu nahi direnean, ingurumen gaietan eskumena duen organoak betelanaren hasierako proiektuari buruz duen informazio guztia igorriko dio dagokion udalari, hark aldez aurretik horretarako eskaera aurkezten badu.

    2. Jarduera sailkatuko lizentzia behar duen betelan baten sustatzaile fisiko edo juridikoak lizentzia eskatzen duenean, eskaera-orriarekin batera proiektu tekniko bat aurkeztu behar du, proiektua egin duenaren elkargo profesionalak ikus-onetsia eta dekretu honen V. eranskinak ezarritako dokumentazioa izango duena, hargatik eragotzi gabe jarduera sailkatuen erregimena ezartzen duen araudian ezartzen dena.

    3. Kasu guztietan, bai jarduera sailkaturako lizentziaren eskaerarekin batera, bai udal-agintaritzari egin beharreko jarduera sailkatuaren aurretiko jakinarazpenarekin batera, ur gaietan eta biodibertsitatea babesteko gaietan eskumena duten organoek aldez aurretik emandako nahitaezko txosten loteslea aurkeztu behar da, gehienez 2 hilabeteko epean.

    4. Herri-administrazioek bultzatutako azpiegitura linealeko lanak (trenbideak, errepideak, autobiak, eta abar) daudenean, lurralde historiko bati baino gehiagori eragiten badiote, lan horietako hondeaketen soberakinak metatzeko Euskal Autonomia Erkidegoan ingurumen gaietan eskumena duen sailaren berariazko baimena beharko da, hartara soberakin edo betelan-material horiek ahalik eta modu onenean eta arrazionalenean banatu daitezen. Azpiegitura linealeko lanek lurralde historiko bakarrari eragiten diotenean, foru-aldundiari dagokio biltegiratzeak eta betelanak egiteko baimenak emateko eskumena. Baimen horiek azpiegiturarekin berarekin batera onartuko ditu aldundiak, ur gaietan eta biodibertsitatea babesteko gaietan eskumena duen organoaren txostenak jaso ondoren.

    5. Halaber, erauzketa-jardueren eraginpean dauden aldeak berreskuratzeko lanen barruan meatzaritza-lanetatik kanpoko materialekin egin beharreko betelanetarako, ingurumen gaietan eskumena duen sailaren nahitaezko txosten loteslea beharko da.

    6. Kasu guztietan, betelanerako materialak egokiak direla bermatzeko, betelana onartzeko eskumena duen organoak ziurtatu beharko du lan hori sustatzen duen pertsona fisiko edo juridikoak beharrezko neurri guztiak hartzen dituela material horiek lurzorua polui lezaketen jardueren oinarri diren edo izan diren lursailetatik ateratakoak ez izateko.

      Horrelako kokaguneetatik datozen materialak erabiltzea soil-soilik baimenduko da Euskal Autonomia Erkidegoko ingurumen-organoaren aldeko erabakia badauka hari dagokion lurzoruaren kalitate-adierazpeneko prozeduraren barruan, lurzorua ez poluitzeko eta poluitutakoa garbitzeko 2005eko otsailaren 4ko 1/2005 Legean xedatutakoaren arabera.

      Materialak onartzeko aukera egiaztatzeko eta material horiek betelanean biltegiratu aurretik, lan horren sustatzaileak, lurzorua polui lezaketen jardueren oinarri diren edo izan diren lursailetako bakoitzari buruz betiere, material horiek lurzoru horietatik badatoz udalak egindako ziurtagiri bat aurkeztu beharko du, hau da, lursail hori dagoen udal-mugarte bakoitzeko ziurtagiri bat.

  1. 2009ko otsailaren 24ko 49/2009 Dekretuari artikulu bat gehitzen zaio, 27. artikulua, eta honela dio:

    Betelanak egiteko ematen dituzten jarduera sailkatuen lizentziak eta, orobat, aldez aurretik jasotzen dituzten jakinarazpenak jakinarazi beharko dizkiote udalek ingurumen gaietan eskumena duen Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio orokorreko sailari, hartara ingurumen-organo horrek bere betebeharra bete eta hondakinen ekoizleen eta kudeatzaileen erregistroan dagokion informazioa sar dezan.

  2. Hondakindegietan hondakinak onartzeko prozedura eta irizpideei buruzko II. eranskineko edukia aldatu egiten da, eta dekretu honen V. eranskinean adierazitako edukiak ordezkatzen du.

    Bosgarrena. Garapena.

    Ingurumen gaietan eskumena duen sailburuari ahalmena ematen zaio dekretu honen garapenerako arauak onartzeko, eta, orobat, legeren batek hala aginduta edo zientzia- edo teknologia arloetako aurrerapenengatik beharrezkoa denean, dekretuaren eranskinak egokitzeko.

    Seigarrena. Indarrean jartzea.

    Arau hau Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu eta hurrengo egunean jarriko da indarrean.

    Vitoria-Gasteizen, 2012ko ekainaren 26an.

    Lehendakaria,

    FRANCISCO JAVIER LÓPEZ ÁLVAREZ.

    Ingurumen, Lurralde Plangintza, Nekazaritza eta Arrantzako sailburua,

    MARÍA DEL PILAR UNZALU PÉREZ DE EULATE.

    (Ikus .PDF)