Nola bidali informazioa Euskadiko Naturari buruzko Informazio Sisteman sartzeko

Naturari buruzko informazio-sisteman, ESPEZIEEN BEHAKETEI buruzko datuak bi datu-multzotan sailkatzen dira:

• Behaketen bilduma. Programatu gabeko landa-irteeren kasuan.
• Jarraipen-programak. Landa-bisita programatuen kasuan, laginketa-protokoloak zehaztuta.

Bi kasuetan, espezieen presentzia eta absentzia erregistratu daiteke, behaketen karga-excelaren bidez. Behar bezala betetzeko, dokumentu hau kontsultatu behar da: ESPEZIEAK BEHATZEA. Nola txertatu informazioa kargako Excel fitxategietan (PDF, 502 KB)

Behaketen bildumak

• Behaketa-bilduma bati alta ematea Sisteman: Kudeaketa-modulua. Nola eman alta behaketa-bilduma bati (PDF, 358 KB)
• Behaketak kartatzea: coleccionObservaciones.xlsx (XLSX, 19 KB)

Jarraipen-programak

• Jarraipen-programa diseinatzea: Espezieen jarraipen-programak diseinatzeko gida
• Programa bati alta ematea Sisteman: Kudeaketa-modulua. Nola eman alta jarraipen-programa bati (PDF, 365 KB)
• Laginketa-unitateak kargatzea:
  • batzuk aldi berean: localizaciones.xlsx (XLSX, 30 KB)
  • banan-banan Sisteman: Kudeaketa-modulua. Nola eman alta laginketa-unitate bati (PDF)
• Landa-bisitak kargatzea:
  • batzuk aldi berean: visitasCampo.xlsx (XLSX, 35 KB)
  • banan-banan Sisteman: Kudeaketa-modulua. Nola eman alta landa-bisitei (PDF, 390 KB)
• Behaketak kargatzea: programaSeguimiento.xlsx (XLSX, 19 KB)  

Behaketekin lotutako erreferentziak eta multimedia

Behaketa-erregistroetako eta jarraipen-programetako behaketei erreferentziak (informazio-sistemako dokumentuak) eta multimediak (irudien, audioen edo bideoen URLak) lotu dakizkieke.

• erreferentziak:
  • Erreferentziak sartzea Sisteman: ERREFERENTZIAK. Nola sartu dokumentuak LIBURUTEGI DIGITALEAN eta erlazionatu BEHAKETA, ESPEZIE ETA LEKUEKIN (PDF, 723 KB)
  • Sisteman dauden erreferentziak behaketekin lotzea: ReferenciasObservaciones.xlsx (XLSX, 23 KB)
• multimedia:
  • Kudeaketa-modulua. Nola kargatu behaketekin lotutako multimedia (PDF, 498 KB)
  • MultimediaObservaciones.xlsx (XLSX, 19 KB)

 

Euskadiko Naturari buruzko Informazio Sisteman sartutako taxon bakoitzak informazio deskribatzailea izan dezake lotuta, ataletan egituratutako fitxa batean antolatuta. Atal bakoitzean informazioa euskaraz eta gaztelaniaz sar daiteke, testu-formatuan. Atal batzuek, gainera, informazioa modu egituratuan sartzeko aukera ematen dute, hiztegi kontrolatuak erabiliz; horri esker, informazioa sistematizatu daiteke, datuen ustiapena errazteko. S

• Kudeaketa-modulua. Espezieak deskribatzeko fitxak (PDF, 253 KB)
• Kudeaketa-modulua. Habitatak deskribatzeko fitxak (PDF, 1 MB)
• Kudeaketa-modulua. Lekuak deskribatzeko fitxak (PDF, 2 MB)

Euskadiko Naturari buruzko Informazio Sisteman sartzen diren erreferentziak Euskadiko natura-ondareari buruzko informazioa biltzen duten dokumentuak dira. Honako irizpide hauek bete beharko dituzte:

• Euskadiko informazioa edukitzea
• Erabakiak hartzeko edo jendea sentsibilizatzeko garrantzitsuak izatea.
• Indarrean egotea.

Ezagutza-sareko kideek erreferentzien iruzkinak gehitu eta horien kalitatea puntuatu dezakete 0 eta 5 izar bitarteko sailkapen batean.

• ERREFERENTZIAK. Nola sartu dokumentuak LIBURUTEGI DIGITALEAN eta erlazionatu BEHAKETA, ESPEZIE ETA LEKUEKIN (PDF, 723 KB)
• Erreferentziak masiboki kargatzeko: referencias.xlsx (XLSX, 35 KB)

• Kudeaketa-modulua - Erabilera-gida (PDF, 205 KB)
• Izenak (XLSX, 22 KB)
• Taxonak (XLSX, 22 KB)

Ezagutza sortzeko

• Proiektu/azterlanaren fitxa teknikoa (DOCX, 125 KB)
• BIODIBERTSITATEARI BURUZKO EZAGUTZA SORTZEKO PROIEKTUAK DISEINATZEKO GIDA
• Jarduera memoria (DOCX, 91 KB)

Beste batzuk

• Amaiaerako memoria (DOCX, 88 KB)

• Espezieen (ez hegaztiak) kontserbazio-egoeraren ebaluazioa: ECespeciesNoAves.xlsx (XLSX, 5 MB) Gida azkarra: EZ HEGAZTIAK (PDF, 227 KB)
• Hegaztien kontserbazio-egoeraren ebaluazioa: ECespeciesAves.xlsx (XLSX, 4 MB) Gida azkarra: HEGAZTIAK (PDF, 210 KB)
• Habitaten kontserbazio-egoeraren ebaluazioa: EChabitats.xlsx (XLSX, 391 KB)  Gida azkarra: HABITATAK (PDF, 213 KB)
• Habitatekin lotutako espezieak: habitatsEspecies.xlsx (XLSX, 41 KB)
• Informazio-iturriak: referencias.xlsx (XLSX, 35 KB)
• GUIDELINES ON CONCEPTS AND DEFINITIONS ARTICLE 17 OF DIRECTIVE 92/43/EEC Reporting period 2019–2024 

• Natura 2000 neurriak
  • Kudeaketa-modulua. Neurrien fitxak (PDF, 1 MB)
  • Neurriak garatzeko jarduerak eta horien finantzaketa karga daitezke ere excel normalizatu baten bidez: actuaciones-financiacion.xlsx (XLSX, 55 KB)
• Natura 2000 lekuetako espezieen kontserbazio-egoeraren ebaluazioa: ECespeciesLugares.xlsx (XLSX, 38 KB)
• Natura 2000 lekuetako habitaten kontserbazio-egoeraren ebaluazioa: EChabitatsLugares.xlsx (XLSX, 32 KB)
• Decisión de Ejecución (UE) 2023/2806 de la Comisión, de 15 de diciembre de 2023, relativa a un formulario de información sobre un espacio Natura 2000

• Listas patrón (miteco.gob.es)
• Habitats Directive reporting resources (europa.eu)
• Euskadiko Naturari buruzko Informazio Sistema

Entrega guztiak Euskal Autonomia Erkidegoko sektore publikoko Kartografia-Arauetara  egokitu behar dira.

Lekuak

Euskadiko Natura Ondarea Babesteko azaroaren 25eko 9/2021 Legearen arabera deklaratu edo izendatutako natura-ondareko gune babestuak. Sare honetakoak dira parke naturalak, natura-erreserbak, natura-monumentuak, paisaia natural babestuak, Natura 2000 Sareko naturagune babestuak eta nazioarteko tresnak aplikatuz babestutako guneak.

Datu-egitura

Natura-ondareko naturagune babestu guztiek datu-egitura bera dute: 

• anexo-ii-1-estructura-datos-eu_GuneBabestuak.xlsx (XLSX, 27 KB)

Geruzak

Geruzek naturagune babestuaren kanpoko mugak zehaztuko dituzte eta, halakorik bada, hartutako zonakatzeak eragiten dien eremuko barne-eremuak eta ezarritako babes-eremu periferikoak.ión establecidas. Se nombrarán de la siguiente manera:

• ES21XXXXX: muga
• ES21XXXXXP: babes-eremu periferikoa
• ES21XXXXXZ: zonakatzea

Metadatuak

ESPAZIO bakoitzerako metadatuen fitxa aurkeztu beharko da: Microsoft Word - Ficha_I_Metadatos_Datos_es_rellenable_pdf.docx (euskadi.eus)

Habitatak

Euskadiko Intereseko Habitat Naturalen Zerrendan eta Desagertzeko Arriskuan dauden Habitaten Katalogoan sartutako habitaten banaketa-eremu naturala eta kontserbazio-egoera.

Datu-egitura

Barruti bakoitzean bi habitat identifika daitezke: nagusia eta bigarrena. Habitat bakoitza kode baten bidez identifikatzen da:

• Habitat Zuzentarauaren I. eranskineko habitata bada (HIC), Zuzentarauaren kodea esleituko zaio.
• Eskualdearen intereseko habitata bada (HIR), Euskadira egokitutako EUNIS 2003 kodea esleitzen zaio.

Habitat bakoitzari izen ulergarri eta identifikatzaile bat ere ematen zaio.

• anexo-ii-1-estructura-datos-eu_Habitatak.xlsx (XLSX, 19 KB)

Geruzak

Geruzak habitat indibidual baterako edo habitat multzo baterako izan daitezke. Honela izendatzen dira:

• habitataren kodea erabilita, habitat indibidual bakoitzerako, adibidez, 9340.
• habitat-taldearen kodea erabilita:

• ITSASOKOAK (Itsas habitatak)

• KOSTALDEKOAK (Kostaldeko habitatak)

• LARREAK (Larreak eta belar-formazioak)

• SASTRAKAK (Txilardiak eta sastrakak)

• BASOAK (Basoak)

• LANDARETZA (Landaretza urriko habitatak)

• ARTIFIZIALAK (Habitat artifizialak)

• TURBOSOAK Habitat hidroturbosoak eta toba formazioak

• LENITIKOLOTIKO Habitat lenitikoak eta lotikoak

Metadatuak

HABITAT/HABITAT TALDE bakoitzerako metadatuen fitxa aurkeztu beharko da: Microsoft Word - Ficha_I_Metadatos_Datos_eu_rellenable_pdf.docx (euskadi.eus)

Espezieak

Babes Bereziko Erregimenean dauden Basa Espezieen Zerrendan eta Espezie Mehatxatuen Euskadiko Katalogoan jasotako espezieen banaketa-eremu naturala eta, hala badagokio, babesteko jarduketak egiteko beharrezko zonifikazioa.

Espezie Exotiko Inbaditzaileen Euskadiko Katalogoan sartutako espezieen lehentasunezko ekintza-eremuak, kontrol-eremuak eta errotik kentzeko eremuak.

Datu-egitura

Espezie basati autoktonoek zein exotiko inbaditzaileek datu-egitura bera dute:

• anexo-ii-1-estructura-datos-eu_Espezieak.xlsx (XLSX, 25 KB)

Geruzak

Geruzak espezie indibidual batentzat edo espezie taldeentzat izan daitezke. Honela izendatzen dira:

• espezieen izen zientifikoa erabilita, adibidez, MUSTELALUTREOLA
• taldearen izena erabilita, adibidez, SAPROXILICOS.

Metadatuak

ESPEZIE/ESPEZIE TALDE bakoitzerako metadatuen fitxa aurkeztu beharko da: Microsoft Word - Ficha_I_Metadatos_Datos_eu_rellenable_pdf.docx (euskadi.eus)

GPS gailuak horretarako aukera ematen badu, EGNOS erabiltzea gomendatzen da (satelite bidezko zuzenketarako Europako sistema), lokalizazio-neurrien errorea doan murrizteko.

GPS gailuan EGNOS aktibatu eta konfiguratzeko moduari buruzko edozein zalantza izanez gero, idatzi mesedez helbide honetara: egnos-helpdesk@essp-sas.eu 

Taxonomia eta izen zientifikoak

• Sistema de resolución taxonómica y de LSID SIB Colombia

• Catalogue of life
• List matching service
• Annual Checklist Archive

• Taxonomic Name Resolution Service. iPlantCollaborative
• The International Plant Names Index (IPNI)
• EU-Nomen. PESI

Datuak tratatzeko

• openRefine
• Online UUID Generator
• Entitate geografikoen eta toponimiaren koordenatuak coordenadasLocality.xlsx (XLSX, 102 KB)  (hau erabilita sortu da: Nomenclátor Geográfico de Municipios y Entidades de Población Centro de Descargas del CNIG (IGN)  )
• 10x10 laukien zentroiden koordenatuak centroides10x10.xlsx (XLSX, 30 KB)  (hau erabilita sortu da: Mallas terrestres para representación geográfica (miteco.gob.es) )

Metadatuak

• Ecological Metadata Language (EML)

Estandarrak

• GBIF - Estándares de datos
• Special Interest Group on Ecological Trait Data
• Biodiversity Information Standards (TDWG)
• DarwinCore
  • https://www.tdwg.org/standards/dwc/  

  • https://www.gbif.org/es/darwin-core  

  • https://github.com/tdwg/dwc

  • http://rs.tdwg.org/dwc/terms/

  • https://github.com/tdwg/species-information  

• PlinianCore

  • https://github.com/tdwg/PlinianCore/wiki

  • https://github.com/tdwg/PlinianCore/wiki/PlinianCore_Terms

Dokumentu zientifikoak kudeatzea

• Mendeley

Gbif

• Herramientas
• Herramientas de publicación

Atlas of Living Australia

• githhub
• Atlas of Living Australia
• ALA Tools&Apps
• Living Atlases
• Documentación técnica

MITECO

• EIDOS
• Servicio de taxonomía EIDOS
• Espezieen patroi-zereendak .

• Zehaztasuna: aplikatzeko den domeinurako zehaztutako balio onargarrien baitan
• Osotasuna: atributu erabilgarri guztiei dagozkien balio guztiak eskainiz
• Trinkotasuna eta alderagarritasuna: dagokion testuinguruan, ez dago kontraesanik eta koherenteak dira gainontzeko datuekin
• Sinesgarritasuna: datuetarako eta informazio-iturrirako
• Gaurkotasuna: une egokian jasotako datuak, beren balioa mantentzeko
• Eskuragarritasuna: datuak beren testuinguruan jasotzeko erraztasuna
• Adostasuna: indarreko estandar eta arauekin bat egiten dute datuek
• Konfidentzialtasuna: datuen pribatutasuna eta segurtasuna errespetatzen dira
• Efizientzia: zentzuzko baliabide batzuekin prozesatu ahal izateko datuak
• Doitasuna: beren testuinguruari dagokionez
• Trazabilitatea: datuen iturri edo jatorriari dagozkionez
• Ulergarritasuna: datuek kodetze eta metadatuak egokiak dituzute, geroko interpretaziorako
• Adierazgarritasuna: datuak zein mailatan egokitzen diren balizko erabiltzaileen beharretara

Natura 2000 Sarea

Natura 2000 Sareko espazioak (Kontserbazio Bereziko Eremuak eta Hegaztientzako Babes Bereziko Eremuak) izendatzeko dekretuetan zein bertako kontserbazio neurriak onartzeko dekretuetan aurreikusitako azterketak eta lanak.

Habitatak

Natura 2000 Saretik barruko zein kanpoko Batasuneko intereseko edo eskualde mailako intereseko habitat naturalen eta erdinaturalen gaineko azterketak eta lanak, betiere, habitaten kontserbazio egoera hobetzeko baliagarriak direnak, lehentasuna emanez kontserbazio-egoera txarra edo ezezaguna dutenei.

Espezie mehatxatuak

Mehatxatutako basaflora eta basafaunako espezieei buruzko azterlanak eta lanak, bai erkidego-mailan, bai autonomia-erkidegoan, Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2009ko azaroaren 30eko 2009/147/EE Zuzentarauaren I. eta II. eranskinak –Basa-hegaztiak kontserbatzeari buruzkoa– Eta Kontseiluaren 1992ko maiatzaren 21eko 92/43/EEE Zuzentarauaren II. eta IV. eranskinak –hábitat naturalak, eta basoko fauna eta landaredia kontserbatzeari buruzkoa, eta Basoko zein Itsasoko Faunaren eta Landarediaren Espezie Mehatxatuen Euskal Katalogoko EP eta VU kategoriei buruzkoa– kontuan hartuta, eta lehentasuna emanez kontserbazio-egoera txarra edo ezezaguna dutenei.

• Gutxi aztertuta dauden edo informazioa dagoeneko zaharkituta duten taxonen gaineko datu primarioak (banaketa) lortzeko azterketak. Informazio kartografikoa eman beharko da.
• Katalogatutako basoko fauna eta flora espezieen banaketari, kalteberatasunari edo/eta arrisku-mailari buruzko azterketak atal honetako katalogo eta zerrendetan.

Natura-ondareko beste elementu batzuk

• Natura 2000 Sarearen koherentzia eta konektibitate ekologikoa lurralde guztian hobetzeko osagaiei buruzko azterketak eta lanak: natura-ondarearen eta paisaiaren elementuak, eta ibaien atalak (zatiketa, dinamika, analisia eta leheneratzea).
• Hezeguneei eta beste ekosistema urtar batzuei buruzko azterketak eta lanak: ekosistema urtarrak kudeatzeko oinarriak, Natura 2000 Sareari eta 2000/60/EE Zuzentaraua, Europako Parlamentuarena eta Kontseiluarena, 2000ko urriaren 23koa, ur-politikaren arloan Erkidegoko jarduera-esparrua ezartzen duenari lotutako kontserbazio-irizpideei men eginez.
• Espezie exotiko inbaditzaileen datu primarioak (banaketa) lortzeko azterketak. Informazio kartografikoa eman beharko da.
• Flora exotiko inbaditzaileko espezieentzako kontrol-metodoen proposamenak.
• Natura-ondareko datu-bilketako metodologiak zehazteko eta harmonizatzeko azterlanak: biodibertsitatea eta geodibertsitatea.
• Ekosistemen eta prozesu geologikoen funtzionamenduaren ulermena eta hedapena errazten duten ikerketa-proiektuak (ereduen sorkuntza, joeren analisia, adierazleak).
• Ekosistemak, habitatak edo interes geologikoko lekuak tokiko eskalan leheneratzeko jarraibideak eta irizpideak zehazteko azterlanak..