Dekretu honen xedea da Euskal Autonomia Erkidegoan komunitateko konpostaje-instalazio eta -jardueren araubide juridikoa eta baldintza teknikoak ezartzea, ingurumena eta pertsonen osasuna babesteko helburuarekin.

Dekretu honetako xedapenak Euskal Autonomia Erkidegoan komunitateko konpostajerako diren instalazio eta jarduerei, publiko zein pribatuei, aplikatuko zaizkie, dekretu honetan ezarritakoa betez, baldin eta ez badaude hondakinak tratatzeko eragiketen baimen-araubidearen mende, Hondakin eta lurzoru kutsatuei buruzko uztailaren 28ko 22/2011 Legeko 27. artikuluan aurreikusi bezala.

Dekretu honen ondorioetarako, kontzeptu hauek definitu behar dira:

1. Biohondakina: lorategi eta parkeetako hondakin biodegradagarriak, etxeetatik, jatetxeetatik, sukaldaritza kolektiboko zerbitzuetatik eta txikizkako establezimenduetatik ateratako elikagai- eta sukalde-hondakinak, eta elikagaiak prozesatzeko instalazioetatik datozen antzeko hondakinak.

2. Konposta: gaika bildutako hondakin biodegradagarrien tratamendu biologiko aerobikotik lortutako medeagarri organikoa.

3. Konpostajea: material biodegradagarri organikoen transformazio biologiko aerobiko eta termofiloaren prozesu kontrolatua. Horren bidez, ongarri edo medeagarri organikoak eta/edo produktu organiko mota batzuk lortzen dira.

4. Komunitateko konpostajea: sistema bat, zeinaren bidez hainbat erabiltzailek beren biohondakinak eremu komun batean konpostajearen bitartez tratatzen baitituzte, betiere dekretu honetako mugak eta baldintzak kontuan hartuta.

5. Material egituratzailea/osagarria: zurezko materiala edo landare-jatorriko lignifikatua, zeinak, biohondakinarekin proportzio egokian nahasten bada, airea nahasketan barrena ibiltzea ahalbidetzen baitu; izan ere, ez du trinkotzen uzten, karbonoa ematen du eta hezetasuna erregulatzen du.

6. Komunitateko konpostaje-instalazioa: konpostaje-prozesua osorik (deskonposizio- eta heltze-faseak barne, baita material egituratzailea biltegiratzea eta konposta lortzea ere) egiteko behar den eta leku jakin batean dagoen ekipamendua.

7. Lotea: komunitateko konpostaje-instalazio bateko edo batzuetako konpost heldua. Konpost horren prozesuan dekretu honetako 8. artikuluan ezarritako baldintzak bete dira. Lote bat konpost helduaren hainbat azpilotek osa dezakete, baldin eta bi baldintza hauek betetzen badira:

   Azpilote eta lote guztien trazabilitatea bermatzea.

   Titular beraren instalazio batetik edo batzuetatik eratortzea.

   Dagozkien degradazio-faseak era bereizi eta kontrolatuan amaituta izatea, gutxienez, 8. artikuluan ezarritakoaren arabera.

8. Azpilotea: lote bat eratzen duten partidetako bakoitza, betiere horiek konpost heldutzat jotzen badira 8. artikuluaren arabera.

9. Komunitateko konpostaje-instalazio eta -jardueretako erabiltzaileak: hondakin biodegradagarriak dekretu honetan zehaztutako komunitateko konpostaje-instalazioetan uzten dituzten pertsona fisikoak.

1. Zentzu zabalean, komunitateko konpostaje-instalazio eta -jarduerak hondakinen prebentzio-jardueratzat joko dira, baldin eta dekretu honetan ezarritako baldintzak betetzen badituzte.

2. Instalazio eta jarduera horiei ez zaie aplikatuko hondakinak tratatzeko eragiketen baimen-araubidea, Hondakinei eta lurzoru kutsatuei buruzko uztailaren 28ko 22/2011 Legearen 27. artikuluan aurreikusia dagoena.

3. Baldintza horiek betetzen dituzten instalazio eta jarduerak aurretiazko komunikazioa behar duten jardueren araubidearen mendeko jarduera sailkatutzat joko dira, Euskal Herriko ingurugiroa babesteko otsailaren 27ko 3/1998 Lege Orokorraren 55. artikuluaren eta hurrengoen ondorioetarako. Aipatutako legearen II. B) eranskineko 14. apartatuan kokatuko lirateke.

Komunitateko konpostaje-instalazioak kokatuko dira instalazio horiek hartuko dituzten udalek ezarritako arauen arabera, pertsonei molestiak sortzea saihestearren eta, nolanahi ere, errespetatu egingo dira jabari publikoko guneak eta legez ezarritako zortasunak, baita unean-unean indarrean egon daitezkeen bestelako arauetatik eratorritako beste edozein muga ere.

1. Komunitateko konpostaje-instalazioek ez dituzte izango hamar metro kubiko baino gehiago, bolumenaren aldetik, konpostaje-prozesua egiteko.

2. Bolumena neurtzeko, instalazioa osatzen duten ekipamendu guztiak izango dira kontuan, eta alde batera utziko dira material egituratzailea jasotzeko eta konposta biltegiratzeko ekipamenduak.

3. Hainbat azpilote izanez gero, azpiloteak beren artean ez nahasteko eran diseinatu behar da instalazioa.

Komunitateko konpostaje-instalazioetan soilik biohondakin hauek konpostatu ahal izango dira:

(Ikus .PDF)

1. Komunitateko konpostaje-instalazio eta -jardueren titularrek bermatu egin beharko dute arrisku biologikoak eraginkortasunez arintzen direla prozesua baldintza egokietan mantenduta. Prozesu horri hurrengo apartatuan adierazten diren tenperaturaren eta edukitze-denboraren kontrolak egin beharko zaizkio.

2. Lortzen den konpostaren higienizazioa ziurtatzeko, ezinbestekoa izango da konposta 55.ºC-tik gorako tenperaturetan egotea elkarren segidako hamalau eguneko gutxieneko denboraldi batean, patogenoak, parasitoak eta belar txarren haziak deuseztatu direla bermatzearren. Edozein arrazoi dela eta, ez badira baldintza horiek betetzen, lortzen den produktua, baldin eta berriro ere prozesuan sartzen ez bada, hondakin gisa kudeatu beharko da dagokion zerbitzu publikoaren bidez.

1. Prozesua amaitzean, aurreko artikuluko baldintzak beteta, instalazioaren eta jardueraren titularrak bermatu beharko du lortutako konpost helduaren lote bakoitza kontrolatu egiten dela, lagin adierazgarri baten bidez, eta muga hauek betetzen direla bermatuko du:

   1. Salmonellarik ez izatea (produktuaren 25 g-tan).

   2. Escherichia coli < 1.000 kop. probableena produktuaren gramo bakoitzeko.

2. Konpost helduaren lote bat hainbat azpilotek osatzen badute, horietako bakoitza banaka aztertu beharko da.

3. Muga horiek gainditzen dituen konposta ez bada berriro prozesuan sartzen, hondakin gisa kudeatu beharko da dagokion zerbitzu publikoaren bidez.

1. Instalazioen titularrak betebehar hauek izango ditu:

   1. Ziurtatu beharko du jarduerak teknikari arduradun bat duela, hau da, dekretu honetako 8. eta 9. artikuluak betetzeko ardura duen teknikaria. Teknikari horrek behar besteko gaitasun teknikoa izango du ziurta dezan prozesua, hala instalazioak eta jarduerak nola lortutako konposta, ingurumena eta pertsonen osasuna babesten duten baldintzetan gauzatzen dela.

   2. Jakinaraztea prozesuari edo produktuari eragin diezaioketen gertaerak instalazioa kokatuta dagoen udaleko arloko arduradunari.

   3. Ziurtatzea konposta dekretu honetan aurreikusitako erabiltzaile eta erabileretarako soilik banatzen dela, konpostaje-prozesua amaitzen denean eta dekretu honetako 8. eta 9. artikuluetan eskatutako baldintzak betetzen dituela egiaztatzen denean.

   4. Bermatzea hurrengo apartatuan aipatutako artxibo kronologikoak eskatutako informazioa duela eta udalaren esku egongo dela hiru urtean gutxienez.

2. Instalazio bakoitzaren teknikari arduradunak betebehar hauek izango ditu:

   1. Kontrolatzea konpostatuko biohondakinen tipologia, dekretu honetako 7. artikuluan ezarritakoaren arabera.

   2. Kontrolatzea konpostaje-prozesua, dekretu honetako 8. artikuluan ezarritakoaren arabera.

   3. Kontrolatzea agente patogenoak, dekretu honetako 9. artikuluan ezarritakoaren arabera.

   4. Komunitateko konpostaje-instalazioetan egindako jardueren artxibo kronologiko bat eramatea; bertan, informazio hau adieraziko da:

      Tenperaturaren eta edukitze-denboraren kontrol-emaitzak.

      Organismo patogenoen kontrol-emaitzak.

Komunitateko konpostaje-instalazioak eta jarduerak ezartzen diren tokietako udalak arduratuko dira erabiltzaileek prozesua era egokian eta, edonola ere, dekretu honetan ezarritakoaren arabera egin ahal izateko behar den prestakuntza edo gaitasuna izateaz.

1. Lortutako konposta komunitateko konpostaje-instalazioetan biltegiratu ahal izango da, heltze-prozesutik lortutako konpostaren ezaugarriak ez direla aldatzen ziurtatzeko eran.

2. Instalazioaren titularrak komunitateko konpostaje-instalazioetatik kanpo biltegiratzea erabakitzen badu, biltegiratze hori instalazioaren titularraren erantzukizunpean egingo da, kontainerizatuta eta/edo ontziratuta eta toki estalian, heltze-prozesutik lortutako konpostaren ezaugarriak aldatzen ez direla eta konposta erabiltzaileak ez direnen artean banatzen ez dela bermatzeko eran.

1. Lortutako konposta instalazioetako erabiltzaileek soilik erabiliko dute erabilera partikularrerako; ezingo dute bideratu elikakatearekin erlazionatutako erabileretarako.

2. Udalek (titularrak diren instalazioetako konpostaren erabiltzaile gisa) instalazioetatik lortutako konposta erabili ahal izango dute, elikakatearekin erlazionatutako erabileretan izan ezik.

3. Nolanahi ere, instalazioen titularrek ziurtatu beharko dute lortutako konposta era egokian erabiltzen dela, eta material horretaz baliatuko den erabilerak duen araudia betetzeko ardura izango dute.

1. Euskal Herriko ingurugiroa babesteko otsailaren 27ko 3/1998 Lege Orokorraren 66.2 artikuluan ezarritakoari jarraikiz, udalek udalerrian egiten den titulartasun publiko edo pribatuko komunitateko konpostajerako instalazioak eta jarduerak txertatu beharko dituzte jarduera sailkatuen udal erregistroan. Aipatutako erregistroan informazio hau jasoko da:

   1. Instalazioaren titularra den pertsona fisiko edo juridikoaren publikoa izan edo pribatua izan identitatea.

   2. Arduradun tekniko gisa jarduten duen pertsonaren identitatea.

   3. Instalazioetako erabiltzaileen identitatea.

   4. Instalazioen kokapena.

   5. Instalazioen edukiera.

2. Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako otsailaren 18ko 4/2005 Legearen 16. artikuluan xedatutakoa betez, komunitateko konpostaje-instalazioak barne hartuta dauden jarduera sailkatuen udal erregistroaren apartatuan edo atalean sexuaren aldagaia jaso beharko da, datuak bereiz bildu eta ustiatzeko.

3. Udalek neurri egokiak hartuko dituzte instalazioetako titularrek dagokien informazioa eguneratuta mantentzen dutela bermatzeko.

Estatistika ofizialak egiteko, Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazio Orokorraren ingurumen-organoak azken hiru urteetako informazioa eskatu ahal izango die instalazio horiek kokatuta dauden udalei beren eremu geografikoan dauden komunitateko konpostaje-instalazio eta -jardueren inguruan.

Dekretu honetan ezarritako betebeharrak ez betetzeak Euskal Herriko ingurugiroa babesteko otsailaren 27ko 3/1998 Lege Orokorrean edo Hondakin eta lurzoru kutsatuei buruzko uztailaren 28ko 22/2011 Legean aurreikusitako zehapen-araubidea aplikatzea ekarriko du.