Iñaki Alforjaren eta Iban Toledoren "Bolante baten historia" zinema-aretoetan estreinatuko da azaroaren 19an

  • Iñaki Alforjaren eta Iban Toledoren
nuevecartas

  • DataAzaroak 19
  • Gaia Ikus-entzunezkoa

Film dokumentalak ZINEBIren 63. edizioan parte hartuko du, azaroaren 16an.

Iñaki Alforja eta Iban Toledo zinegileen “Bolante baten historia” zinema-aretoetan estreinatuko da heldu den azaroaren 19an (ostirala). Hiru egun lehenago, hilaren 16an (asteartea), filmak Zinebi - Bilboko Dokumentalen eta Film laburren Nazioarteko Jaialdiaren 63. edizioan parte hartuko du. Jaialdia Bizkaiko hiriburuan egingo da azaroaren 12tik 19ra bitartean.

Horrela, filmak bere bidea egiten jarraitzen du, Donostiako Nazioarteko 69. Zinemaldian estreinatu eta gero. Zinemaldian, ‘Zinemira’ sailean, Euskal Zinemaren Irizar Saria lortzeko lehiatu zen.

Bolante baten historiak 1980an Jose Miguel Etxeberria Alvarez, Naparra, Komando Autonomo Antikapitalistetako kidearen desagerpen behartua kontatzen du. Komunikatu gurutzatuen, hainbat erreibindikazioren eta epaileen axolagabekeriaren artean, bere familia desagerpenari erantzun bat ematen saiatu zen.

Berrogei urte baino gehiagoren ondoren, Enekok hartu du bere anaiaren bilaketaren lekukoa, hainbeste urte irekita daraman zauria ixteko.

Filmak lantzen du desagerpen behartu bat ez dela bukatzen bakarrik desagertutako pertsonaren bizitzarekin; izan ere, uretara botatako harri baten uhinek bezala, familietan eta gizartean orbain emozional handi bat sortzen du. Naparrarena, ordea, ez da kasu bakana. Amnistia Internazionalaren arabera, 5 milioi pertsona desagerrarazi dituzte planetan.Horrelako desagerpen batek ez dio pertsona horri bakarrik eragiten, familia oso bat mintzen du belaunaldiz belaunaldi. Hilobiratzeko hilotzik gabe, ez dago dolurik.

Euskaraz eta gaztelaniaz filmatuta, 90 minutuko iraupena du, eta Eneko Etxeberria eta bere familiaren eraldaketan oinarritzen da, gizarte batek bere iraganari nola aurre egiten dion, gatazka bortitz baten ondoren nola aurrera egiten duen eta Egia, Justizia eta Erreparazio printzipio unibertsaletatik aurrera nola egiten duen aztertzeko. 

2017an Jose Miguelen familiaren irudi batzuk filmatu ondoren –Celesen, Naparraren eta Enekoren amaren urtebetetzea, edo ekainaren 11n urtero egiten duten omenaldia–, filmaketa 2020ko urrian hasi zen ofizialki, eta Nafarroako (Iruñea, Auritz), Gipuzkoako (Lizartza, Hondarribia, Donostia), Iparraldeko (Baiona, Ziburu, Hendaia) eta Frantziako beste herri batzuetan (Brocas eta Labrit, kasu), non, zantzu batzuen arabera, Jose Miguelen gorpua egon daitekeen. Filmaketa Suitzara joango zen 2020an, familiari jarraitzeko, Desagerpen Behartuei eta Nahi Gabekoei buruzko NBEko Lantaldeko batzorde batera gonbidatzen zuenean. 

Iñaki Alforjak eta Iban Toledok zuzenduta, idatzia eta haien argazkiekin, Danel Ciaurriz (Rocketsound) da soinu arduraduna, Kanakldude arduratu da muntaiaz eta Pello Ramirezek sinatzen du musika. Lucia Ezker da ekoizpen-zuzendaria. Alforja eta Toledo dira produktore eragileak. Natxo Leuzak egin du filmaren kartela, Joseba Zabalzak bere “Nombres para recordar/Gogoan hartzeko izenak” liburuan argitaratutako argazki batetik abiatuta.

Eneko Etxeberria, Naparraren anaia da film luze dokumental honen protagonista. Bilaketa horretan, Celes Alvarez (ama); Oier Etxeberria (hamaika urteko semea); eta Amaia Irigoien, (emaztea) izan ditu bidelagun. Horrez gain, filmean hainbat pertsonaia agertzen dira aldian behin: Paco Etxeberria, Aranzadiko auzitegiko medikua; Enrique Zurutuza Komando Autonomo Antikapistalistetako kide ohia; Luciano Hazan, desagertutako pertsonei buruzko NBEko lantaldearen koordinatzailea; Tito Eseberri, Jose Miguelen bikotekide ohia; Iñigo Iruin, abokatua; eta Eugenio Etxebeste, ETAko kide ohia.

Filma ‘On produkzioak’ gipuzkoarrak, Iñaki Alforja nafarrak eta Vrai Vrai films frantziarrak ekoitzi dute. 2019an Sunny Side of the Doc jaialdian –Frantziako La Rochelle herrian– eta Euskal Herriko Ikus-entzunezko Ekoizle Independenteen Elkarteak (ibaia) antolatutako hainbat forotan aurkeztu zen. Gipuzkoako Foru Aldundiaren, EiTBren, Nafarroako Gobernuaren Memoriaren Institutuaren eta Eusko Jaurlaritzaren Gogora Institutuaren, Kanalduderen (Iparraldeko Telebista), Eusko Jaurlaritzaren, Frantziako Zine eta Irudi animatuen Zentro Nazionalaren (CNC) eta Nafarroako Gobernuaren babesa du.

Halaber, Verkami plataforman mikromezenasgoko kanpaina batean parte hartzen du, eta ia 400 babeslerekin dihardu lankidetzan.Gainera, artxiboko materiala ekarri dute Hego Euskal Herriko filmotekek eta partikular batzuek.

Proiektua hainbat lantegitan ere aukeratu dute; besteak beste, Media Euskadik antolatutako nazioarteko koprodukzioari buruzkoan eta Zinebi Networking zinema dokumentalaren foro profesionalean.

Informazio osoa iturriaren webgunean irakurri