Airearen kalitate-indizeak biztanleei airearen kalitatearen berri modu argi eta errazean emateko balio du. Gaur egun egunero argitaratzen da eguneko airearen kalitate-indizearekin eta orduko airearen kalitate-indizearekin batera. Biak estazio-mapan ikusten dira.

Orain arte, airearen kalitatea neurtzeko adierazleak erabiltzen ziren autonomia-erkidego (eta estatu kide) bakoitzeko aireak duen kalitateari buruzko informazioa beste modu batera emateko. Izan ere, airearen kalitateari lotutako araudiak ez du nahitaezkotzat jotzen airearen kalitatearen egoera-sailkapenaren gaineko informazioa eman behar denik. Europan abian jarri den web aplikazio berriari esker sailkapen hori ematen da, eta xedapenetan nahitaezkotzat jotzen ez den arren erreferente moduan hartuko da gaur egun dauden indizeak egokitzeko.

Europako indizeak airearen kalitatearen egoera erakusten du urtaro bakoitzean, eta bost kutsatzaile oinarritzat hartuta: suspentsioko partikulak (PM2,5 eta PM10), ozono troposferikoa (O₃), nitrogeno dioxidoa (NO₂) eta sufre dioxidoa (SO₂). NO₂, O₃ eta SO₂ kutsatzaileetan orduka zehaztutako kontzentrazio-balioak erabiltzen dira indizea kalkulatzeko. PM10 eta PM2,5 kutsatzaileetan, aldiz, aurreko 24 orduetako batez besteko mugikorra hartuko da oinarritzat kalkulua egiteko.

Indize berriak airearen kalitatea bost mailatan bereizten du: oso ona, ona, hala moduzkoa, txarra, oso txarra. Kutsatzaile bakoitzean indize-maila bakoitzerako honako tarte hauek ezarri dira:

Indizeak bost kutsatzaileetako edozeinetako mailarik txarrena izango du.

2019ko apirilaren 12tik aurrera kontsultatu ahal izango dira, Eusko Jaurlaritzaren Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Sailaren web orrialdean, egunero argitaratzen diren airearen kalitateari buruzko adierazleak, Europako airearen kalitateari buruzko indizean jasotzen den sailkapena kontuan hartuta.

Indizeen sailkapen berri horren bidez, Euskadiko airearen kalitateari buruzko informazioa bat dator Europako gomendioekin.

Ebaluazio hori euskal lurraldeak eremutan eta aglomeraziotan duen banaketaren arabera egiten da.
Zonifikazioak lurraldearen hainbat zati mugatzen ditu airearen kalitatea kudeatzeko xedez. Euskal Autonomia Erkidegoaren ebaluazio ofizialerako erabiltzen den zonifikazio tekniko-administratiboak, urtero ministeriora bidaltzen dena eta ministerioak Europara bidaltzen duenak,  erkidegoa 8 eremutan zatitzen du. Definizio hori antzeko orografia duten aire-arroen arabera egiten da, non kutsatzaile-mailak funtsean iturri berdinen eraginpean dauden, baita iturri horietatik egiten den aire-masaren garraio-prozesu berdinen eraginpean ere. Lurraldearen zonifikazioa era berean kutsatzailearen araberakoa da.
SO2, NO2, CO eta partikulen kasuan honako zonifikazio hau erabiltzen da:

1. Enkarterria-Nerbioi Garaia
2. Nerbioi Beherea
3. Kostaldea
4. Donostialdea
5. Ibaizabal-Debagoiena
6. Goierri
7. Arabako lautada
8. EAE-Erribera

Ozonoaren kasuan kutsatzailearen portaera desberdina da. Ozono-mailen 2004tik 2013ra arteko estatistika-azterketak, estazioetan erregistratutako batez besteko mailen urtaro-zikloan diferentzia nabarmena uzten du agerian, itsasoarekiko hurbiltasunaren arabera, hau da, portaera jakin bat eremuko klimatologiari lotutako urteko bilakaeran. Zonifikazio hori eta egindako lana OZONO TROPOSFERIKOAren atalean daude bilduta.

Airearen kalitatearen bilakaera ezagutzeko, EAEko Airearen Kalitatea Kontrolatzeko Sarean jasotako datuetan oinarritutako azterlan estatistikoak egiten dira. Azterlan horietan, datuen denbora-serieak aztertzen dira, airearen kalitearen inguruko legedian araututako kutsatzaileen joera zehazteko.

Helburu hori ezarrita, honako bi azterlan egin dira:

1. EAEko Airearen kalitatearen joeraren analisia 1996-2005
2. EAEko Airearen kalitatearen bilakaera 2011-2011

Ikusi txostenak