Estatuak, bere titulartasuneko hainbat eskumen-titulu erabiliz, 38/1999 Legea onetsi zuen, azaroaren 5ekoa, Eraikingintzaren Antolamenduari buruzkoa, eta eraikingintzaren kalitatea bermatzeko oinarrizko arautzat ezarri zuen. 3.2 artikuluan dioenez, Eraikingintzaren Kode Teknikoa da eraikin eraiki berrien eta horien instalazioen kalitatea bermatzeko oinarrizko eskakizunak xedatzen dituen arau-esparrua, bai eta eginik dauden eraikinetako esku-hartzeen kalitatea bermatzeko oinarrizko eskakizunak xedatzen dituena ere.

38/1999 Legearen azken xedapenetako bigarrenak, eta aipatutako legea indarrean jartzetik zenbatzen hasita bi urteko epean, baimena ematen zion Gobernuari eraikinek bete beharreko baldintzak ezarriko zituen Eraikingintzaren Kode Teknikoa onesteko, errege-dekretu bidez. Horren ondorioz, aurreikuspen hori garatuz, 314/2006 Errege Dekretua onetsi zen, martxoaren 17koa, Eraikingintzaren Kode Teknikoa onartzekoa (aurrerantzean, EKT); kode hori ere oinarrizkoa da.

Europar Parlamentuko eta Kontseiluko 2006ko abenduaren 12ko 2006/123/EE Zuzentaraua indarrean jarri ondoren, Estatuak 25/2009 Legea onetsi zuen, abenduaren 22koa, Zerbitzu-jardueretan aske sartzeari eta aritzeari buruzko legera egokitzeko asmoz hainbat lege aldatzeari buruzkoa. Honek, aldi berean, Eraikingintza Antolatzeari buruzko azaroaren 5eko 38/1999 Legearen 14. artikulua aldatzea ekarri zuen.

14. artikulu hori garatzeko, martxoaren 31ko 410/2010 Errege Dekretua onetsi zen, Eraikingintzaren kalitatea kontrolatzen duten erakundeek eta eraikingintzaren kalitate-kontrolerako saiakuntzak egiten dituzten laborategiek jarduterako orduan bete beharreko baldintzak garatzen dituena.

    Oinarrizko esparru horretan, Euskal Autonomia Erkidegoak, bere estatutu-eskumenak baliatuta, 209/2014 Dekretua onartu zuen, urriaren 28koa, Eraikuntzaren Kalitate-kontrola Arautzen duena.

    Dekretu horrek kalitate-kontrolerako xedapen orokorrak jasotzen ditu, eta eraikingintzaren alorreko kalitate-kontrolaren prozesuko fase ezberdinak garatzen ditu, eta baita obrak ikuskatzeko araubidea zehaztu ere. Azken horren inguruan, kalitate-kontrola derrigor egin behar dela zehazten du, bai proiektu-fasean eta bai egikaritze-fasean, eta kontrol hori amaitutako obran ere aplikagarria dela jasotzen du.

    Urriaren 28ko 209/2014 Dekretuaren 4. artikuluak Kalitatea Kontrolatzeko Plana aipatzen du, eta, halaber, horren parte izan behar diren dokumentuak zehazten ditu. Horien artean, barne hartu beharko dira: obrako hartze-kontrolen menpe dauden saiakuntzak, azterketak eta probak, eta bai obraren egikaritze-kontrola ezartzeko irizpideak ere, proiektuarekiko onespena ziurtatzen duten eta obran egin beharreko egiaztapen eta kontrolen bidez.

    Bai hartutako materialen bai egikaritutako obraren egiaztatze-prozedura errazteko, urriaren 28ko 209/2014 Dekretuak honako hau xedatzen du eraikinen saiakuntzei eta zerbitzu-probei buruzko 10. artikuluan: eraikingintzaren eta eraikuntza-kalitatearen alorrean eskumena duen sailburuak emandako aginduaren bidez, Eraikingintzaren Kode Teknikoa eta gainerako araudi aplikagarria betetzen dela egiaztatzeko zerbitzu-proba eta saiakuntzak egiteko prozedura egokiak arautu eta ezarriko dira.

    Esparru horretan, agindu honek urriaren 28ko 209/2014 Dekretuaren 10. artikulua garatzen du eta, ezaugarri termikoei dagokienez, proiektuaren eta EKTren aurreikuspenak betetzen direla egiaztatzeko protokolo bat onartzen du. Protokoloa, gainera, berariaz eraikuntza-obrei dagokie.

    Agindu honek eraikingintzako obren ezaugarri termikoen fitxa normalizatuak eguneratzen ditu, Kalitatea Kontrolatzeko Liburua lantzeko, eraikuntzaren kalitatea zaintzeko arauak ematen dituen urriaren 22ko 238/1996 Dekretuak xedatzen duenaren arabera.

    Eraikuntza-obretarako airearen kalitateari eta kontrol termikoari buruzko agindu honek barne hartzen du material isolatzaile termikoak, leihoak, inguratzaile termikoaren airearekiko estankotasuna eta aireztapena obran egiaztatzea. Aireztapen-baldintzak agindu honetan sartu dira, zuzenean lotuta daudelako erabilera-profilarekin eta, horregatik, eraikinen eskari termikoarekin, HE-OD 0k, eskakizuna betetzen dela justifikatzeko 5. atalak eta energia-kontsumoa kalkulatzeko baldintza orokorren 4.1 atalak ezartzen duten bezala.

    Material isolatzaile termikoen eta leihoen egiaztapenak Eraikingintzaren Kode Teknikoaren «HE-OD Energia aurreztea» oinarrizko dokumentuko eskakizunei egin behar die erreferentzia. Dokumentu hori urriaren 19ko 1371/2007 Errege Dekretuaren bidez onetsi zen, eta parametro objektiboak eta egiaztapen-sistemak ezartzen ditu; ondoren, 2013an eta 2019an eguneratu egin zen. Etxebizitza-eraikinen aireztapen-eskakizunak aipatutako EKTren «HO 3: Barruko airearen kalitatea» atalean ezarritakoak eta 1371/2007 EDak onetsitakoak dira; eta gainerakoentzat 2007ko uztailaren 20ko Errege Dekretuak argitaratutako eta 2013an eta 2021ean eguneratutako Eraikinetako Instalazio Termikoen Erregelamenduan (RITE) adierazitakoak. Proiektu bakoitzerako aplikagarriak diren bertsioan aplikatu behar dira araudien eskakizunak proiektu bakoitzean.

    Hala ere, agindu honek ez die eragiten oinarrizko eskakizun horiei, EKTn aurreikusitakoak izaten jarraitzen baitute. Aitzitik, honako hauekin erlazionatutako protokoloa arautzen du: saiakuntza motak, egin beharreko laginketen kopurua, laginketaren ondoreetarako elementuak hautatzeko jarraibideak eta lortutako emaitzak balioesteko irizpideak. HE-OD Energia Aurreztea oinarrizko dokumentuan jasotako aurreikuspenak betetzea du xede honek guztiak.

    Agindu hau lau artikuluk, xedapen iragankor batek, xedapen indargabetzaile batek, azken xedapen batek eta zortzi eranskinek osatzen dute; hau da edukia:

    1. eranskinean jarraitu beharreko gutxieneko protokoloa ezartzen da, obra jasotzean eta in situ proiekzioan zehar eraikinetan egin behar diren isolamendu termikoak egiaztatzeko. Eranskin honek kontrol motak, laginketak, balioesteko irizpideak eta saiakuntzen txostenen edukia biltzen ditu, bai eta saiakuntzak egiteko erabiltzen den tresneriaren baldintzak ere.