Kultura eta Hizkuntza Politika Saila

Arautegia

Inprimatu

AGINDUA, 2011ko urtarrilaren 19koa, Kulturako sailburuarena, HABEren Helduen Euskalduntzearen Oinarrizko Curriculumean xedatutako euskararen komunikazio-gaitasunen mailak egiaztatzeko oinarri berriak zehazten dituena.

Identifikazioa

  • Lurralde-eremua: Autonomiko
  • Arau-maila: Agindua
  • Organo arau-emailea: Kultura Saila; HABE
  • Jadanekotasuna-egoera: Indargabetua

Aldizkari ofiziala

  • Aldizkari ofiziala: EHAA (Euskal Herria)
  • Aldizkari-zk.: 20
  • Hurrenkera-zk.: 449
  • Xedapen-zk.: ---
  • Xedapen-data: 2011/01/19
  • Argitaratze-data: 2011/01/31

Gaikako eremua

  • Gaia: Gizarte gaiak eta emplegua; Kultura eta Kirola; Administrazioaren antolamendua; Hezkuntza
  • Azpigaia: Lana eta enplegua; Gobernua eta herri administrazioa; Sailak; Funtzio publikoa

Testu legala

Azaroaren 25eko 29/1983 Legeak, Helduen Alfabetatze eta Berreuskalduntzerako Erakundea sortu eta Euskaltegiak Arautzekoak, 20. artikuluan dio Kultura Sailari dagokiola euskalduntze-alfabetatzegintzaren maila bakoitzaren amaieran eman beharreko egiaztagiri eta ziurtagiriak arautzea. Lege horren 2.g) artikulura biltzen da, HABEren egitekoen artean, euskaltegietan helduentzako euskalduntze zein alfabetatzegintzako ikastaroak gainditzen dituztenei luzatu beharreko egiaztagiri eta ziurtagiriak Kultura Sailari proposatzea.

Halaber, otsailaren 13ko 34/1996 Dekretuak, HABEren arau organikoak onartzen dituenak, HABEren berariazko egitekotzat jotzen ditu, 8.a) artikuluan, helduak alfabetatu eta euskalduntzeko curriculumak sortu eta diseinatzea; eta 8.f) artikuluan egitasmo horien aholkularitza, jarraipen eta ebaluaziogintzaren ardura izatea.

2000ko urtarrilaren 24ko eta 2006ko martxoaren 13ko Kulturako sailburuaren Aginduek onartzen dute HABEren Helduen Euskalduntzearen Oinarrizko Curriculuma, euskararen erabileraren jardunbide diskurtsibo-pragmatikoan oinarrituta, lau mailatan sailkatua, maila bakoitzaren helburuak, edukiak eta ebaluazio-irizpideak zehazten direlarik; eta ondorioz, euskararen erabileraren hizkuntza-gaitasunaren lau mailotako ebaluazio, kalifikazio eta akreditaziorako irizpideak eta neurriak zehazten.

2001ean, Europako Kontseiluak hizkuntzen ikaskuntza, irakaskuntza eta ebaluaziorako Europako Erreferentzia Marko Bateratua onartu zuen erreferentziazko sei maila jakinetara bilduz ikasle helduak bigarren hizkuntza ikastean egin behar duen aurrerabidearen nolakoa, eta sei maila horien hizkuntzaren erabilera kategoria deskriptibotan sailkatuz: testuingurua, komunikazio-jarduerak, estrategiak, gaitasunak, prozesuak, testuak eta jarduerak; guztiak komunikazio-gaitasunaren adierazle esanguratsutan zehaztuta.

HABE Legea garatuz, 2003ko uztailaren 22ko 179/2003 Dekretuak helduentzako euskararen irakaskuntza burutzen duten euskaltegien eta beste zentro homologatuen jarduera eta horien Euskadiko Autonomia Erkidegoko administrazioaren aldetiko finantzazioa arautzen du. Dekretu horretan xedatzen da Kulturako sailburuaren Aginduz zehaztuko dela euskararen ezagutza egiaztatzeko sistema, HABEren Helduen Euskalduntzearen Oinarrizko Curriculumean erabakitakoari jarraiki eta hizkuntzaren ikas-prozesuko aldien deskripzioan Hizkuntzen Europako Erreferentzia Marko Bateratura bildutako mailen sailkapena aintzat hartuz.

2003ko abuztuaren 3ko Kultura sailburuaren Agindua, Helduen Euskalduntzearen Oinarrizko Curriculumean zedarritutako euskararen ezagutza-maila egiaztatzeko sistema zehazten duena, indarrean jarri zenetik, HABEk egiaztatze-probetarako hamar deialdi egin ditu. Deialdiotara 65.005 azterketari aurkeztu eta 31.844k gainditu dituzte azterketok. Zazpi urte horietan zehar Erakunde honek nabarmen hobetu eta finkatu du kanpo-ebaluazioa, hobekuntza jarraiko prozesu baten baitan eta hizkuntza ikaskuntza, irakaskuntza eta ebaluaziorako Hizkuntzen Europako Erreferentzia Marko Bateratuan xedatutakoaren baitan, akreditaziorako irizpide, neurri eta adierazleak zehaztuz, azterketaldiotan parte hartzen duten euskaltegietako irakasle eta teknikarien prestakuntza etengaberako ikastaroak antolatuz, egiaztatze-probon zuzenketa homogeneorako bateratze-saioetara deituz, birzuzenketa ahalbideratzen duen tutore-sistema egituratuz eta, ondorioz, kalitate-mailak hobetuz eta berme-irizpideak sendotuz.

Eusko Jaurlaritzak indarrean jarri berri du 297/2010 Dekretua, azaroaren 9koa, euskararen jakite-maila egiaztatzen duten tituluak eta ziurtagiriak baliokidetu eta Hizkuntzen Europako Erreferentzia Marko Bateratuko mailekin parekatzen duena, euskararen gaitasun-proba guztiak trebetasunetan eta irizpide jakin, zehatz eta homogeneoen baitan egin daitezen, eta bertara bilduz HABEren zuzendari nagusiak, indarrean dagoen HABEk landutako curriculumari jarraiki, 1 (B1), 2 (B2), 3 (C1), 4 (C2) mailak akreditatzeko egin ohi dituen deialdiak.

Horregatik, 2009 eta 2010eko jardunaldietan egiaztatze-probon aplikazioan HABEk izan eskarmentuaren inguruan egin gogoetaldiaren emaitzak kontuan hartuz, HABEren Azterketa-batzordean zein Batzorde Akademikoan ordezkatuta dauden gizarte-eragileen ordezkariak egin ohar eta iradokizunak gogoan, Agindu honek eguneratu eta arautu egiten ditu euskarazko hizkuntza-gaitasunaren mailak akreditatzeko HABEren deialdietako helburu, eduki eta ebaluazio- zein antolaketa-irizpideak.

Bere indarrez,

Agindu honen helburua da, HABEren Helduen Euskalduntzearen Oinarrizko Curriculumak dioenaren arabera, euskararen komunikazio-gaitasunen mailak egiaztatzeko oinarri berriak zehaztea.

Helduen Euskalduntzearen Oinarrizko Curriculumean jasotzen diren ondorengo mailak egiaztatu ahal izango dira:

Lehen maila (B1)

Bigarren maila (B2)

Hirugarren maila (C1)

Laugarren maila (C2)

Lehenengo maila burutzerakoan, ikaslea gai izango da eguneroko testuinguru ezagunetan eta autu orokor eta arruntei buruzko kontaketa eta narrazio sinpleak, instrukzioak, pertsona eta objektuen deskribapen laburrak ulertu eta, ahoz nahiz idatziz, adierazteko. Halaber, eguneroko harreman hurbilen inguruko solasaldietan parte hartzeko gai izango da. Dena den, testuaren mezu nagusia eta orokorra jaso/adieraziko du, eta zenbaitetan, helburuaren arabera eta testuaren egiturak bideratzen duenean, informazio xehea ere jasotzeko gaitasuna izango du.

Entzumenean, gai izango da ikaslearen eguneroko testuinguru ezagunetan berbaldi orokor eta arruntei buruzko kontaketa edo narrazioak ulertzeko, baita instrukzio zuzenak jarraitu eta elkarrizketan parte hartzeko ere. Informazio orokorra, alditan xehea, eta zenbait testuingurutan (zaratarik eza, abiadura normala, ahoskera garbia, erredundantzia, ikus-entzunezko lagungarriak...) ñabardurak jasoko ditu.

Mintzamenean, gauza izango da ikaslearen eguneroko testuinguru ezagunetan eta gai orokor eta arrunten inguruan, ikasleen arteko nahiz jatorrizko hiztunekiko elkarrizketetan parte hartzeko. Baita instrukzioak emateko, pertsonak eta objektuak labur deskribatzeko eta narrazio edo kontaketa laburrak antolatzeko ere. Dena den, komunikazioari eutsi ahal izateko, zenbait konpentsazio-estrategia erabiliko ditu, hala nola, azaldu nahi duena adibideen bidez adierazi, erdarazko hitza erabili, etab.

Irakurmenean, gai izango da ikaslearen eguneroko testuinguru ezagunetan eta autu orokor eta arrunten inguruan idatzizko kronika eta artikulu laburrak, deskribapenak eta argibideak ulertzeko. Irakurketa, helburuaren arabera egiteko eta irakurgaiaren egiturak bideratzen duen neurrian (informazioaren antolaketa, kateamendua, zenbatekoa, elementu ikonikoak, hizkuntzaren aberastasuna...) informazio orokorra edo xehea aurkitzeko gai izango da.

Idazmenean, gai izango da ikaslearen eguneroko testuinguru ezagunetan eta autu orokor eta arrunten inguruan esperientziak deskribatzeko, gertaerak kontatzeko, oharrak idazteko.

Hizkuntzen Europako Erreferentzia Marko Bateratuari bagagozkio, maila hau gainditu duena gai da hizkuntza estandarrean idatzitako testuen puntu nagusiak ulertzeko, autu ezagunei buruzkoak badira edo lan, ikasketa zein aisialdiaren esparrukoak. Gaiak ezagunak edo bere interesgunekoak badira, testu soilak eta koherenteak osatzeko gai da; baita bere esperientzien inguruko gertaeren zein dituen nahi eta asmoen berri emateko ere. Eta gai da, orobat, bere iritziak labur-labur arrazoitzeko eta bere asmoak azaltzeko.

Bigarren maila burutzerakoan, ikaslea gai izango da ohiko mintzagai eta egoera ezagunei buruzko solasaldi eta jardunak, narrazioak, deskribapenak, instrukzioak eta azalpen laburrak ulertu eta, ahoz nahiz idatziz, adierazteko. Dena den, zailtasunak izango ditu zeregin horietan ñabardurak jaso eta adierazteko garaian.

Entzumenean, gai izango da ikaslearen eguneroko testuinguru ezagunetan ohiko mintzagaiei buruzko solasaldi eta jardunetan parte hartzeko, baita instrukzioak eta narrazioak jarraitu eta autu ezagun baten inguruko azalpenak ulertzeko ere. Informazio orokorra eta xehea jasoko ditu, baina zenbait testuinguru eta jatorrizko hiztunen lagunarteko hizketan ñabardurak jasotzeko zailtasunak izango ditu. Dena den, zailtasun hauek entzumen-estrategiaz baliatuz gaindituko ditu, komunikazio-haria eten gabe.

Mintzamenean, nor izango da ikaslearen eguneroko testuinguru ezagunetan ohiko gaien inguruan ikasleen arteko nahiz jatorrizko hiztunekiko elkarrizketetan parte hartzeko. Baita instrukzioak emateko, narrazioak edo kontaketak egiteko eta gai baten inguruan azalpenak egin eta iritziak emateko ere.

Irakurmenean, gai izango da ikaslearen eguneroko testuinguru ezagunetan ohiko gaien inguruko idatzizko narrazio, kronika, erreportaje eta artikuluak, deskribapenak, ipuinak eta argibideak ulertzeko. Informazio orokorra eta zehatza aurkituko du, ia beti. Dena den, irakurgaiaren egituraketak (informazioaren antolaketak, kateamenduak, zenbatekoak...) zaildu diezaioke ulermen-maila.

Idazmenean, gai izango da ikaslearen eguneroko testuinguru ezagunetan ohiko gertaeren inguruan idatziz esperientziak deskribatzeko, ipuinak kontatzeko, oharrak eta gutunak egiteko.

Hizkuntzen Europako Erreferentzia Marko Bateratuari bagagozkio, maila hau gainditu duena gai da autu zehatzei nahiz abstraktuei buruz diharduten idatzietako ideia nagusiak ulertzeko; baita bere interesguneko maila jasoagoetakoak ere. Jatorrizko hiztunekin jariotasunez eta naturaltasunez mintza daiteke, elkar ulertzeko solaskideek ahalegin berezirik egin gabe. Mintzaldi argiak eta xeheak sortzeko gai da, eta horiei buruzko ikuspegi jakin bat aldezteko, aukera bakoitzaren aldeko eta kontrako argudioak emanez.

Hirugarren maila burutzerakoan, ikaslea gai izango da kultura orokorraren mailako edozein hizketaldi ulertzeko; baita zuzentasunez, egokitasunez eta aberastasunez komunikatzeko ere. Saiakera arruntak, narrazioak eta argibide teknikoak ulertuko ditu. Testu argiak eta ondo egituratuak idazteko gai izango da, norbere ikuspegia luze samar azalduz. Dena den, zailtasunak izango ditu autu espezializatuei eta erregistro bereziei buruzko testuak ulertu eta adierazteko.

Entzumenean, testu luzeak ulertzeko gai izango da, argi egituratuta ez daudenean ere. Gai izango da informazio orokorra eta xehea jasotzeko eta diskurtsoaren komunikazio-asmoak ulertzeko, loturak agerian adierazten ez badira ere. Dena den, gai espezializatuei buruzko azalpenetan xehetasunak atzemateko zailtasunak izango ditu.

Mintzamenean, nor izango da kultura orokorraren mailako edozein gai eta egoeratan, hiztunen arteko elkarrizketetan parte hartzeko, hizkuntza malgutasunez eta eraginkortasunez erabiliz. Gai izango da instrukzioak eta azalpenak emateko, narrazioak eta kontaketak egiteko eta norberaren iritziak eta argudioak zuzentasunez eta aberastasunez defendatzeko.

Irakurmenean, gai izango da eguneroko bizitzan, gizartean, lanean edota ikasketetan aurkituko dituen gertakizunetan oinarritutako testu luzeak eta konplexuak ulertzeko. Baita literaturako testuak ere. Gai izango da argibide luzeak ulertzeko eta jarraitzeko eta idazketa ezberdinak aintzat hartzeko.

Idazmenean, gai izango da ondo egituratutako testu argiak idazteko (narrazioak, instrukzioak, azalpenak eta argudioak), testu-erari eta hartzaileari egokitutako idazkera aukeratuz, eta egokitasunez, zuzentasunez eta aberastasunez idatziz.

Hizkuntzen Europako Erreferentzia Marko Bateratuari bagagozkio, maila hau gainditu duena gai da testu luzeak eta korapilatsuak irakurtzeko. Eta gai da, orobat, testu horietako esanahi inplizituei antzemateko. Badaki jariotasunez eta bat-batean gauzak adierazten, eta jardun horretan, ez zaio sumatuko esapide egokia aurkitzeko ahalegin handia egiten ari denik. Hizkuntza malgutasunez eta eraginkortasunez erabil dezake gizarte-esparruan, akademikoan zein lan-munduan. Testu argiak, ongi egituratuak eta xeheak ekoizteko gai da, baita autu konplexuei buruzkoak ere, testuaren antolaketa-, artikulazio- eta koherentzia-mekanismoak zuzen erabiliz.

Laugarren maila burutzerakoan ikaslea gai izango da kultura-maila goreneko eta norbere espezialitateko mintzagaien inguruan elkarrizketa jariotasun handiz eta zehaztasunez mantentzeko eta iritziak eta azalpenak ñabarduraz emateko; baita konplexutasun handiko egoeratan ere. Halaber, gai izango da edozein hizketaldi ulertzeko, zuzenekoak, komunikabideetakoak eta jatorrizko hiztunenak, bizitza-inguruko euskalkietan izandakoak barne. Norbere espezialitateko mintzaldiak bere osotasunean jasoko ditu, eta nor izango da bere jakintza-arloko zein kultura orokorreko gai konplexuen inguruko artikuluak eta txostenak egokitasunez eta eraginkortasunez idazteko.

Entzumenean, gai izango da kultura-maila zabaleko, norbere intereseko edota norbere jakintza-arloko mintzaldiak bere osotasunean ulertzeko. Bizitza-inguruko euskalkietan izandako berbaldia ere ez zaio arrotza izango, eta, horrelakoetan, gai izango da mezua bere osoan jasotzeko.

Mintzamenean, kultura-maila goreneko eta norbere espezialitateko autuen inguruan, gai izango da elkarrizketatan eta eztabaidetan parte hartzeko, eta iritziak eta azalpenak emateko, betiere, erabiliko dituen hizkuntz baliabideak egoerara egokituz.

Irakurmenean, gai izango da batuan zein bizitza-inguruko euskalkian idatziriko kultura-maila goreneko testuak eta testu espezialduak ulertzeko.

Idazmenean, gai izango da kultura-maila orokorreko nahiz goragoko gizarte-esparruko eta bere espezialitateko testuak idazteko, hizkuntza eraginkortasunez elkarreragin-egoerara egokituz.

Hizkuntzen Europako Erreferentzia Marko Bateratuari bagagozkio, maila hau gainditu duena gai da irakurtzen edo entzuten duena erraz ulertzeko. Badaki idatzizko nahiz ahozko iturri desberdinetatik datorren informazioa eta argudioak berreraikitzen, eta era koherentean eta labur adierazten. Badaki bat-batean, jariotasun handiz eta zehaztasunez gauzak adierazten, esanahiaren ñabardura txikiak bereiztuz, baita konplexutasun handiko egoeretan ere.

Kultura sailburuaren 2000ko urtarrilaren 24ko Aginduak eta 2006ko martxoaren 13koak ebatzitako Helduen Euskalduntzearen Oinarrizko Curriculumean ageri denari jarraiki, komunikazio-eraginkortasuna izango da ebaluazio-irizpide nagusia, azterketariak eskatu zaion egitekoa, zuzentasunez eta egokitasunez, Agindu honetan 3., 4., 5. eta 6. artikuluetan xedatutako maila eta gaitasun bakoitzaren zehaztasunetara ekarriz.

Testuinguruarekiko eta testuarekiko egokitasuna: egoerari eta hartzaileari egokitzeko gaitasuna. Erregistroa.

Ideien koherentzia; diskurtsoaren antolaketa eta garapena (konexioa eta kohesioa); testu-erarekiko egokitasuna. Puntuazioa. Ahozkoan, prosodia.

Erabilitako baliabide linguistikoen zuzentasuna eta aberastasuna. Gramatikarekiko egokiera. Ortografia. Lexikoa.

Helduen Euskalduntzearen Oinarrizko Curriculumean ageri denari jarraiki, aztertzaileen gaikuntza-maila zabaltzeko eta sendotzeko, eta gaitasun-probetan irizpide bertsuak erabili eta zuzenketa-prozesuari zehaztasuna eta bermea emateko, ebaluazio-irizpideen inguruko bateratze-saioak antolatuko ditu HABEren Hizkuntzaren Didaktika-zerbitzuaren Ebaluazio-atalak.

Saio hauek mailaz maila antolatuko dira azterketa-deialdi bakoitzaren hasieran, eta aurrez aurre edo/eta on-line teknologiak baliatuz bideratuko dira.

Egiaztatzegintzan aztertzaile izan ahal izateko ezinbesteko baldintza izango da bateratze-saiootan parte hartu eta HABEren Hizkuntzaren Didaktika-zerbitzuaren Prestakuntza-atalak aztertzaile izateko zehaztutako irizpideen baitan prestatutako proba gainditzea.

Behin proba hori gaindituz gero, aukera izango du aztertzaileak hurrengo urteetako deialdietan gaitasun-proben egiaztapenetan parte hartzeko, betiere, urterik urte antolatzen diren bateratze-saiootan parte hartuz, egiteko horretarako izendatua bada.

HABEren zuzendari nagusiak azterketotarako deialdiak egin ahal izango ditu urterik urte, euskaltegietako ikas-prozesu bakoitza burutzerakoan ikasleen gaitasun komunikatiboa egiaztatzeko. Bi deialdi-mota egin ahal izango ditu: batetik, ohikoak, HABEren Erregistroan inskribatuta dauden euskaltegi eta autoikaskuntzarako zentroetako ikasleei zuzenduak, eta bestetik, bereziak, gizarte-behar jakinei erantzuna eman ahal izatera bideratuak. Izaera honetara bilduko dira Euskal Etxeetako ikasleei dagozkien deialdiak.

HABEren zuzendari nagusiak zehaztuko ditu deialdi berezi bakoitzaren betebeharrekoak, betiere Agindu honen 1., 2., 3., 4., 5., 6., 7., 8., 16., 23., 24., 26. eta 29. artikuluetan xedatutakoa bere horretan gordez eta deialdi bereziaren arduradunak izan emaitzen berri Azterketa-batzordeari emanez.

Egiaztatze-proba egin ahal izateko ikasleak bete behar dituen baldintzak HABEren zuzendari nagusiaren egiaztatze-deialdi bakoitzean zehaztuko dira.

Agindu honetan zehazten diren ziurtagiriak lortzeko, deialdi eta maila bakoitzerako HABEren Hizkuntzaren Didaktika-zerbitzuak prestatutako gaitasun-proba gainditu beharko da.

Deialdiro, HABEren zuzendari nagusiaren Ebazpenez jakinaraziko dira maila bakoitza egiaztatzeko azterketa-eredua eta deialdiotako egiaztatze-prozesuaren gaineko xehetasunak. Mailaz mailako hizkuntzaren komunikazio-gaitasuna, entzutezko eta idatzizko ulermena eta ahozko eta idatzizko ekoizpena, berariazko probaz ebaluatuko dira.

Azterketa-batzordea eratuko du HABEren zuzendari nagusiak, gaitasun-probon deialdiak prestatzeko eta gaitasun-proben egikaritzea antolatzeko. Urtero izendatuko ditu batzordekideak, Ebazpenaren bitartez.

Hauek izango dira Azterketa-batzorde horren funtzioak:

Maila bakoitza egiaztatzeko azterketa-ereduak aztertu eta onartzea.

Egiaztatze-prozesuaren garapena ahalbidetuko duten irizpideak adostea.

Epaimahaietako emaitzak jaso, bildu eta akta idaztea.

Epaimahaiek jarritako emaitzak jaso ondoren, egiaztagiriak luzatzeari begira eta Erregistroan alta eman dakien, emaitzok HABEren zuzendari nagusiari jakinaraztea.

Azterketen ebaluazioa egin eta hobekuntzen proposamenak bideratzea.

Azterketetan gorabeherarik sortuko balitz, aktak behatu eta ondoriozko txostena egitea.

Euskararen eta beste hizkuntzen akreditaziogintzan erabiltzen diren baliabideak eta prozesuak arakatzea.

Gaitasun-probetan parte hartuko duten aztertzaileen prestakuntza bideratzea.

Gaitasun-probak landu eta prestatzeko zein azterketok egin ondorengo ikerketagintzarako irizpideak finkatzea.

Agindu honetan epaimahaien zeregintzat jotzen diren egitekoak bere egitea, deialdi bereziren batean bere osaketa beharrezkotzat jotzen ez bada.

Oro har, deialdiarekin zerikusia duten gaietan HABEren zuzendari nagusiak eskatutako gaiak lantzea.

Azterketa-batzordea honako hauek osatuko dute:

Presidentea: HABEren Hizkuntzaren Didaktika-zerbitzuburua izango da.

Kideak: batetik, euskaltegi publikoetako bi ordezkari eta euskaltegi pribatuetako eta euskara autoikaskuntzarako zentroetako lau ordezkari; eta bestetik, egiaztatze aldirako hiru lurralde-arduradunak, Hizkuntzaren Didaktika-zerbitzuko Curriculum- eta Ebaluazio-ataletako arduradunak eta Zerbitzu bereko Programa Bereziak ataleko arduraduna, idazkari lanetan.

Idazkari denak egiteko berezi hauek izango ditu:

Deialdiotako ezaugarri, irizpide eta gutxienekoak bete eta betearaztea, aldian aldiko ekintzen aktak idatziz.

Agindu honetan zehaztutako prozedura eta urrats oro egoki betetzen dela ziurtatzeko, prozedurak gertutik jarraitu, eta okerrik bada, zuzenaraztea.

Beharrezko denetan, HABEren zuzendari nagusiak ordezko bat ere izendatuko du, euskararen gaitasun-mailak egiaztatzeko probok aurrera eraman ahal izateko.

Lurraldez lurraldeko antolaketa burutu ahal izateko, HABEren zuzendari nagusiak lurralde-batzordeak antolatuko ditu, Azterketa-batzordearen gidaritzapean. Lurralde-batzorde bakoitzak gutxienez bost kide izango ditu.

HABEren zuzendari nagusiak ebazpenez izendatuko ditu urtero lurralde-batzordeetako kideak HABEren teknikari, euskaltegi-sare ezberdinetako irakasle, edota helduen euskalduntze/alfabetatzean aditu direnen artean, betiere, euren ibilbide profesionala kontuan izanda.

Beharrezko denetan, HABEren zuzendari nagusiak ordezko bat ere izendatuko du, euskararen gaitasun-mailak egiaztatzeko probok aurrera eraman ahal izateko.

Hauek izango dira lurralde-batzordeon egitekoak:

Gaitasun-probok egingo diren leku egokiak aukeratzeko irizpideak finkatzea.

Gaitasun-proba bakoitzaren antolamendu-arauak jarri eta ordutegiak zehaztea.

Azterketariak dagozkien azterlekuetan banatzea.

Onartuen zerrenda gainbegiratzea.

Matrikulatzeko baldintzak beteak izan eta onartuen zerrendan ageri ez direnen erreklamazioei erantzuna proposatzea eta bideratzea.

Lurralde-arduraduna izango da lurralde-batzordeon buru, eta lurralde-batzordean izan proposamenak Azterketa-batzordera eramango ditu.

Maila bakoitzeko epaimahai bana osatuko da egiaztatzeko gaitasun-probak kalifikatzeko.

HABEren zuzendari nagusiak Ebazpenez izendatuko ditu, urtero, maila bakoitzeko epaimahaikideak; mahaiburuak, mahaiburu-ordeak eta idazkariak HABEren teknikarien artean, eta gainerako kideak HABEren teknikari, euskaltegi-sare ezberdinetako irakasle, HABEn akreditatuta dauden aztertzaile, edota helduen euskalduntze/alfabetatzean aditu direnen artean, betiere, euren ibilbide profesionala kontuan izanda.

Epaimahai bakoitza gutxienez hiru kidek eta gehienez zazpik osatuko dute.

Beharrezko denetan, HABEren zuzendari nagusiak ordezko bat ere izendatuko du, euskararen gaitasun-mailak egiaztatzeko probok aurrera eraman ahal izateko.

Hauek izango dira maila bakoitzeko epaimahaikideen egitekoak:

Ebaluazio-ataleko arduradunaren gidaritzapean, bateratze-saioetako antolaketan eta ebaluazioan partaide izatea.

Maila hori neurtzeko landu den gaitasun-proba egoki prestatu dela bermatzea (helburuak, edukiak eta ebaluazio-irizpideak) eta ontzat ematea.

Landu den gaitasun-proba egoki aplikatuko dela bermatzea.

Aztertzaile eta tutoreen irizpenak jaso ondoren, gaitasun-probak kalifikatzea.

HABEren Hizkuntzaren Didaktika-zerbitzuak jarritako zuzenketa-irizpideak aztertzaileek egoki aplikatuko dituztela bermatzea.

Zailtasun jakinak edo kontraesanak izan ditzaketen gaitasun-probak ofizioz zuzentzea.

Zuzenketari buruzko akta idatzi eta HABEren Azterketa-batzordeari berri ematea.

Deialdian egin diren gaitasun-proba guztien lagin bat berraztertzea.

Gaitasun-proben kalifikazioen aurka izan daitezkeen erreklamazioak erantzutea.

Deialdiotako ezaugarri, irizpide eta gutxienekoak bete eta betearaztea, aldian aldiko ekintzen aktak idatziz edo dagokion arduradunari idatzaraziz.

HABEren zuzendari nagusiak Ebazpenez izendatuko ditu urtero aztertzaileak, euskaltegi-sare ezberdinetako irakasle edo HABEn akreditatuta dauden aztertzaileen artean, edota Helduen Euskalduntze/Alfabetatzean euren ibilbide profesionala kontuan hartuz, aditu direnen artean; betiere, HABEk antolatutako bateratze-saioetan parte hartu eta gaitasuna egiaztatu ondoren.

Hauek izango dira aztertzailearen egitekoak:

Azterketa-egunean azterketa-lekuan lurralde-arduradunaren esanera izatea.

Gaitasun-probak gorde eta zaintzea.

Gaitasun-proben lehen irizpen arrazoitua ematea.

Kalifikazio-orriak eta, dagokionetan, aktak zuzen eta egoki betetzea.

HABEren zuzendari nagusiak Ebazpenez izendatuko ditu urtero aztertzaile-taldeetako tutoreak HABEren teknikarien artean, edota euskaltegi-sare ezberdinetako irakasleak edo Helduen Euskalduntze/Alfabetatzean euren ibilbide profesionala kontuan hartuz aditu direnen artean.

Beharrezko denetan, HABEren zuzendari nagusiak ordezko bat ere izendatuko du, euskararen gaitasun-mailak egiaztatzeko probok aurrera eraman ahal izateko.

Hauek izango dira aztertzaile-taldeetako tutoreen egitekoak:

Aztertzaile-talde baten aditu-lanak egitea azterketen ebaluazio-irizpideen aplikazioan.

Bateratze-saioetako ikastaroetan aztertzaileen gidaritza.

Aztertzaileek emandako lehen emaitza eta irizpenen egokiera aztertzea, eta behar izanak hala eskatuta, okerrik, kontraesanik edo/eta irizpide-arazorik egon ez dadin, ofizioz ebaluatzea eta irizpen arrazoitua egitea.

Mailaz mailako epaimahaiari emaitza horiek jakinaraztea.

Aztertzaile-taldeetako tutoreek mailaz mailako epaimahaiaren esanera jardungo dute kalifikazioei dagozkien zereginetan, eta gaikuntza eta irizpideen bateratzeari dagokionez, Prestakuntza- zein Ebaluazio-ataleko arduradunen esanera, hurrenez hurren.

Gaitasun-mailak egiaztatzeko azterketa hauek egoki antolatzeko, HABEren zuzendari nagusiak lurralde-arduradun bat izendatuko du urtero HABEren teknikarien artean lurralde bakoitzeko.

Beharrezko denetan, HABEren zuzendari nagusiak ordezko bat ere izendatuko du, euskararen gaitasun-mailak egiaztatzeko probok aurrera eraman ahal izateko.

Hauek izango dira lurralde-arduradunaren egitekoak:

Azterketa-lekuak aukeratzea.

Lurraldean jasotako azterketen zaintzaz eta azterketa-egunerako prestaketa lanez arduratzea. Azterketak egoki eta kalitate-maila duinez egiteko moduan antolatzea.

Azterketa idatzietarako zaintza-lanak eta burutzapena antolatzea.

Ahozko azterketetarako baliabideen prestaketaz arduratzea eta aztertzaileen nahiz azterketarien antolaketa burutzea.

Euskaltegiei azterketa-egunetan parte hartu behar duten aztertzaileen berri ematea: ordutegiak eta gela-banaketak.

Azterketen banaketa eta zuzendu osteko bilketa antolatzea.

Behar bereziak dituzten azterketariei erantzutea eta hauek egin beharreko gaitasun-proba berdintasun-baldintzetan bideratuko dela bermatzea.

Azterketa idatziak eta ahozkoak egiten diren egunetako aktak bete, aztertzaileei kalifikazio-orriak betearazi eta grabazio informatikora zuzen eta egoki eramaten direla bermatzea.

Lurralde-arduraduna lurralde-batzordeko buru izango da.

HABEren Hizkuntzaren Didaktika-zerbitzuaren Ebaluazio-atalari dagokio azterketak antolatzea, onartutako ereduaren arabera azterketa hezur-mamitzeaz arduratzea eta bideragarritasuna bermatzea. Horrela, atal honen egitekoak dira:

Helduen Euskalduntzearen Oinarrizko Curriculumak dioenari jarraiki, azterketak prestatzea eta gidatzea.

Baliabideen bankua elikatzea eta, sor daitezkeen aukera eta proposamen berriak kontuan hartuz, eguneratua izatea.

Gaitasun-probak testatzea eta horien egokiera bermatzea.

Gaitasun-probak behar bezala egingo direla bermatzeko neurriak hartzea.

Gaitasun-probak egiteko baliabide egokituak eskatu dituzten azterketarien beharrizanei erantzutea.

Landutako eta testatutako gaitasun-probak ikertzea eta ondoriozko irakurketa didaktikoa egitea.

HABEren Hizkuntzaren Didaktika-zerbitzuaren Programa Berezietarako atalari dagokio:

Agindu honetan zehaztutako prozedura informatikoen ardura izatea.

Gaitasun-probetan izandako emaitzak grabatu, sailkatu eta jakitera ematea.

Gaitasun-probak gorde eta artxibatzea.

Erreklamazioei erantzuteko garaian, lurralde-arduradunen zein epaimahaikideen lankide izan eta egitekook betetzen laguntzea.

Ziurtagiriak prestatu, banatu eta Erregistroan alta emateko bideratzea.

Azterketaldia amaitu eta gero, izan emaitzen hustuketa eta irakurketa didaktikoa lantzea.

Azterketa-batzordeko idazkariari Agindu honen 13. artikuluan emandakoak bete eta betearaztea.

Azterketaria inskribatuta dagoen euskaltegi edo euskararen autoikaskuntzarako zentro homologatu bakoitzaren egitekoa da ikaslearen matrikula-fitxa zuzen, zehatz eta datu ofizialekin bat datozen datuez osatua izatea eta ebaluazio-datuak euskaltegien kudeaketarako aplikazio informatikoan (Q87) eguneratzea.

Azterketa-deialdi bakoitzeko, euskaltegiak edo euskararen autoikaskuntzarako zentro homologatuak, HABEren berariazko aplikazio informatikoaren prozedurei jarraiki, matrikulaturik dituen ikasleon datuak eta euskaltegian ikasle horrek lortua duen maila egoki ziurtatuko dizkio HABEri, HABEren zuzendari nagusiaren Ebazpenez urterik urteko deialdietan adieraziko den egun eta moduan.

Data horretarako, matrikulatuko den maila aitortua beharko du izan azterketariak euskaltegian edo autoikaskuntzarako zentro homologatuan, eta horiek horrela aditzera emanak izan HABEri, HABEren zuzendari nagusiaren Ebazpenez urterik urteko deialdietan adieraziko den epeetan eta, salbuespenik gabe, Q87 aplikazio informatikoaren mailaz mailako kodeetan.

Halaber, deialdion egituraketa giza baliabidez egoki hornitu ahal izateko, euskaltegien eta autoikaskuntzarako zentro homologatuen egitekoa da HABEren zuzendari nagusiaren eskuerara deialdiaren neurriko aztertzaile-taldea jartzea. Urterik urte HABEren zuzendari nagusiak beharrezko aztertzaile-kopuruen berri emango die euskaltegi eta autoikaskuntzarako zentro homologatuetako titularrei, egiaztatze-prozesuaren beharrei erantzuteko moduko aztertzailegaiak aurreikusi ditzaten euskaltegiko irakasleen artean.

Azterketa-deialdiotara aurkezten diren azterketariek honako eskubideak izango dituzte:

Gaitasun-proba zein egunetan, zer ordutan, non eta zein gelatan izango den garaiz jakitea.

Egoera bereziren batek behartuta, azterketa-lekua aldatzea, betiere, horrelako kasuetarako ezarritako baldintzak aldez aurretik beteak izanda (eskaerak, epeak eta bideak) eta dagozkion zuriketa-txostenak aurkeztuta.

Gaitasun-proba egiteko leku duina izatea, leku eta ozentasun-mailaren ikuspegitik.

Gaitasun-proba modu argi eta ulergarrian idatzia izatea.

Gaitasun-probaren osagaiak zeintzuk diren eta denbora-erabileraren aurreikuspena zein den jakitea.

Gaitasun-probaren zuzenketan erabiliko diren irizpideen berri izatea.

Azterketa balioduna, fidagarria eta egingarria izatea. Alegia, neurtu behar duena neurtzea, ahalik eta objektiboena izatea eta maila jakin batera aurkeztu den azterketariarentzat onargarria izatea.

Gaitasun komunikatiboa ebaluatzeko erabiliko diren testuak, ahozkoak zein idatzizkoak, hiztunen ohiko jardunetako ezaugarri jakinak dituzten testuinguruetatik aukeratuak izatea.

Azterketa norena den jakin gabe zuzendua izatea.

Emaitzak trebetasunez trebetasun bereizi jakitea.

Gaitasun-probaren azterketa-fitxetan, emaitzaz gain, irizpen arrazoitua izatea.

Gaitasun-proba egiteko onartuen zerrendan ez badago, lekuan lekuko lurralde-batzordeari erreklamazioa egitea.

Emaitzekin bat etorri ez, eta ezarritako epe eta moduan, mailaz mailako epaimahaiaren aurrean erreklamazioa egitea.

HABEk emaitzak argitaratu ondoren, norberak bere espedientea ikusteko aukera izatea.

Betebeharrez, berriz, azterketariak deialdi hauetara biltzen diren gutxieneko hauek bete beharko ditu:

Deialdiotan ezarritako matrikula-prozesua bere osoan eta, aldian-aldian, egoki betea izatea, datu ofizialak zuzen eta zehatz emanez.

Azterketa-eskubideak ordainduak izatea adierazitako modu eta epeetan.

Azterketa-egunean adierazitako lekuan ordurako izatea.

Azterketako arduradunen aurrean identifikatzea, nortasun-agiria edo agiri ofizial baliokideren bat aurkeztuz.

Azterketa-garaian azterketakideek eta gaitasun-probak berak eskatzen duten duintasuna betetzea.

Betebehar hauek betiere Agindu honetan ematen diren epe eta prozedurei jarraiki bete beharko dira, salbuespenik gabe. Horietakoren bat bete ezean, ez du azterketa egiterik izango.

Behar jakinak izan eta ziurtagiria lortu nahi duen ikaslearen kasuan, berdintasun-neurriak hartuko ditu HABEk azterketari horren aukerak bermatzeko. Gaitasun-proba berariazko behar horietara egokitu ahal izateko, eskaera egin beharko dio azterketariak HABEren lurralde-arduradunari, azterketaldirako matrikula egiteko garaian, bertan elbarritasuna agiri ofizialez zurituz eta zer egokitzapen eskatzen duen azalduz (aulki, mahai edo ordenagailu berezia, entzungailuak, braille-sistema...).

Eskari hauen aurrean, HABEk denbora nahiz baliabideak egokituko dizkio behar bereziak dituen azterketariari, beti ere 2006ko ekainaren 9ko ORDEN/PRE/1822/2006 Aginduari edota gaitasun-probok izan egunean indarrean egon daitekeen arautegiari jarraiki.

Lurralde-arduradunek aktara eramango dute proba egin bitartean izan gorabehera oro. Gorabehera horien larritasun-mailak hala eskatuko balu, HABEren zuzendari nagusiak proba baliogabetu lezake, kontraesaneko espedientearen instrukzioa egin ondoren eta Azterketa-batzordearen txostena aztertuta.

Helduen Euskalduntzearen Oinarrizko Curriculumean aurkeztutako lau mailak egiaztatzea Kulturako sailburuak emandako ziurtagiri bidez egingo da. Agiri horiek balioa izango dute, mailaz maila, agiridunak euskaraz aritzeko duen gaitasun komunikatiboa ziurtatzeko.

Agiriaren eragin-data deialdi horretako behin betiko emaitzak argitaratu egunekoa izango da.

Agindu honek arautzen duen sistemari jarraiki lortutako ziurtagirien baliokidetza azaroaren 9ko 297/2010 Dekretuan xedatutakoaren baitan egingo da.

Gaitasun-probetako behin betiko emaitzak HABEren www.habe.euskadi.net atarian argitaratu egunetik gaitasun-maila egiaztatu izanaren egiaztagiri ofiziala jaso bitartean, emaitzen frogagiriren bat behar duen azterketariak HABEra eskatuko du www.habe.euskadi.net ataria baliatuz, eta helaraziko zaio bost eguneko epean. HABEren zuzendari nagusiak izenpeturiko frogagiri horrek hiru hilabeteko balioa izango du.

Agindu honen arabera azterketariek egiaztatzen dituzten euskararen gaitasun-mailak jaso eta inskribatzeko, HABEn sortzen da euskararen komunikazio-gaitasunen mailak egiaztatzeko agirien Erregistroa.

Erregistro honetan, pertsona bakoitzari buruzko identifikazio-datuekin batera, egiaztatutako euskara-maila eta egiaztapen-data jasoko dira.

Aipatu datuek izaera pertsonala dutenez, Erregistroa, Datuak Babesteko Euskal Bulegoan deklaratutako fitxategi mekanizatu batean gauzatuko da.

HABEren Hizkuntzaren Didaktika-zerbitzuak ikerketarako gordeko du aldian-aldian ahozko zein idatzizko egin gaitasun-proben lagin jakin bat Programa Bereziak atalean.

Gora jotzeko errekurtsorik izan ez duten gaitasun-proben garbiketa egingo du HABEren Programa Bereziak atalak deialdia bere osoan amaitu eta Euskal Autonomia Erkidegoan eskumena duen Sailak horretarako jarritako epean. Gaitasun-probon garbiketa egin aurretik, garbiketa-akta idatziko da Programa Bereziak ataleko buruaren ardurapean, atal honen artxiboan gordetzeko.

Gaitasun-probon kudeaketan, bertan parte hartu duen azterketariaren datu pertsonalak erabili eta argitara ematen dira deialdiaren aldian aldiko urratsetan (matrikulatzean, onartuen eta baztertuen zerrendak jakinaraztean, azterketen emaitzak ateratzerakoan...). Hori dela eta, datu pertsonalak babesteko abenduaren 13ko 15/1999 Lege Organikoak ezarritakoa eta ekainaren 11ko 994/1999 Errege Dekretuz indarrean jarritakoa kontuan hartuz, datu pertsonalak dituzten fitxategi automatizatuen segurtasun-neurriak bete ahal izateko, deialdi hauetan parte hartzen duen azterketariak baimena ematen dio HABEri bere datu pertsonalak Agindu honetan aurreikusitako prozeduretan erabili eta argitaratzeko.

Datu eta informazio hau guztia izaera pertsonala duen fitxategi batean egongo da jasota. Datuok ezagutzeko, zuzentzeko, ezabatzeko edota datuon aurka egiteko azterketariak dituen eskubideez baliatu nahi izanez gero, HABEren Erregistro Nagusira jo behar du.

Curriculumaren mailen egiaztapen-lanetan, ahozko zein idatzizko frogetan aztertzaile izan, epaimahaietan parte hartu edo Agindu honetara bildutako beste ezein ardura hartzen duen HABEkoa ez den lankide orok du zerbitzuon ondorioz dagokion diru-ordaina jasotzeko eskubidea. Diru-ordain horren zenbatekoa, lankidetzon ordainketa-irizpideak eta eskainitako lanez laneko tarifak HABEren zuzendari nagusiaren Ebazpen baten bidez emango dira jakitera.

HABEtik kanpoko lankideen joan-etorrietako gastuen ordainketak zerbitzuon ondoriozko kalte-ordainei buruzko ekainaren 13ko 121/2006 Dekretuan xedatutakoaren arabera kitatuko dira.

Lehenengoa. HABEk 2003tik aurrera emandako egiaztagiri guztien datuak Agindu honen 26. artikuluan sortutako Erregistrora eramango dira.

Bigarrena. Agindu honetan jasotako kide anitzeko organoek, Herri Administrazioen Araubide Juridikoaren eta Administrazio Prozedura Erkidearen azaroaren 26ko 30/1992 Legearen II. tituluko II. kapituluan xedatutakora egokituko dituzte funtzionamendua zein erabakien araubidea.

Hirugarrena. HABEren zuzendari nagusia ahaleginduko da kide anitzeko organoetan emakumezkoen eta gizonezkoen ordezkapena ahal den orekatuena izan dadin.

Laugarrena. Agindu honen euskal eta erdal idazkien arteko edozein interpretazio-auziren aurrean, jatorrizkoa euskaraz idatzitakoa dela kontuan izanik, euskal idazkiari dagokion irakurketak izango du lehentasuna.

Lehenengoa. Euskal Autonomia Erkidegoan eskumena duen Sailak egindako azterketak gordetzeko epea zehazten ez duen bitartean, HABEk errekurtsorik izan ez duten azterketa guztien garbiketa egingo du deialdia bere osoan amaitu eta hiru hilabete pasa ondoren.

Bigarrena. 2006ko uztailaren 27ko Kultura sailburuaren Agindua, besteak beste, Helduen Alfabetatze eta Berreuskalduntzerako Erakundeko (HABE) datu pertsonalen fitxategiak arautzen dituena aldatzeari ekiten ez zaion bitartean, HABEren zuzendari nagusia, Programa Berezietako atalburua eta HABEren Kudeaketa-zerbitzuaren Informatika-ataleko teknikariak izango dira, hurrenez hurren, fitxategiko arduraduna, Trataerarako burua eta Agindu honetako 26. artikulua jarraituz sortutako erregistroan dauden datuei dagokien fitxategiaren segurtasunaren erantzulea.

Indarrik gabe geratzen da Kultura sailburuaren Agindua, 2003ko abuztuaren 6koa, Helduen Euskalduntzearen Oinarrizko Curriculumean ezarritako euskararen ezagutza-maila egiaztatzeko sistema zehazten duena.

Lehenengoa. Baimena ematen zaio HABEren zuzendari nagusiari Agindu honetan ezarritakoa garatzeko eta aplikatzeko.

Bigarrena. Agindu hau Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratzen den egunaren biharamunean jarriko da indarrean.

Vitoria-Gasteiz, 2011ko urtarrilaren 19a.

Kulturako sailburua,

MARÍA BLANCA URGELL LÁZARO.

Gaiarekin lotutako edukiak


Arauaren historia (11)

Arauaren historia

Eskumenak eta transferentziak

Ez dago lotutako edukirik.

Garrantzi juridikoko dokumentazioa

Ez dago lotutako edukirik.