1. Lege honen xedea da kontsumitzaileen eta erabiltzaileen eskubideak babestea, defendatzea eta sustatzea Euskal Autonomia Erkidegoko lurralde-eremuan.

2. Legen honen aplikazio-eremutik kanpo geratzen dira administrazio publikoen edo sektore publikoko erakundeen eta kontsumitzaileen eta erabiltzaileen arteko harremanak, baldin eta, harreman horietan, kontraprestaziorik gabeko zerbitzu publikoak egiten badira edo kontraprestazioa zerga bidezkoa bada.

Kontsumitzaileak eta erabiltzaileak defendatzera eta babestera zuzenduko da Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoen eta bereziki Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuaren jarduna.

Hona, lege honen ondorioetarako, zenbait definizio:

1. Arrakala digitala: gizarte-taldeen arteko desberdintasunak informazio eta komunikazio teknologien (IKT) irismenari, erabilerari edo eraginari dagozkienez. Talde horiek irizpide sozioekonomiko eta geografikoek, genero- eta adin-irizpideek eta aniztasun funtzionaleko irizpideek zehazten dituzte.

2. Jardunbide egokien kodea: arau-multzoa, borondatez betetzekoa, enpresen autorregulazioaren esparrukoa, zeinaren bidez definitzen den nola jokatu behar duten enpresaburuek jardunbide komertzial edo sektore ekonomiko jakin batzuetan, baldin eta konpromisoa hartzen badute arau-multzo hori betetzeko. Kontsumitzaileen eta erabiltzaileen informazioa, babesa eta defentsa areagotzea du helburu.

3. Kontsumo arduratsua: Kontsumo arduratsutzat hartzen da neurriz eta gogoeta eginez egiten dena, eta irizpide ekonomiko, sozial, laboral eta ingurumenekoen arabera erabakiak askatasunez, kontzienteki eta informatuta hartzean oinarritzen dena.

4. Salaketa: kontsumo-harreman batean izandako gertakari jakin batzuk Administrazioari jakinaraztea, arau-hauste administratiboak izan daitezkeelakoan. Salaketan adierazi behar da nor den salatzailea, zein datatan izan ziren gertakariak, eta, posible baldin bada, nortzuk diren ustezko erantzuleak.

5. Kalitate-bereizgarria: kanpoko edo ageriko ikurra, administrazio publikoek eta legez egiaztatutako organismoek enpresaburuei eman ahal dietena, jardunbide egokien kodeetara atxiki direlako, edo berme-markak dituzten ondasunei eta zerbitzuei.

6. Saltokiak: instalazio higiezinak, txikizkako salmenta egiteko edo lanbide edo ogibide batean modu iraunkorrean jarduteko erabiltzen direnak, edo enpresaburuak bere jarduera egiteko erabili ohi dituen instalazio mugikorrak.

7. Kexa: kontsumitzaile edo erabiltzaile batek egindako adierazpena, kontsumo-harreman batean jaso duen ondasun edo zerbitzu batekin ez dagoela ados azaltzeko, bestelako asmorik gauzatu gabe.

8. Kontsumo-bitartekaritza: prozedura bat da, zeinaren bidez hirugarren pertsona inpartzial, neutral eta aditu bat ahalegintzen baita laguntzen kontsumo-harreman bateko alderdiek bientzako akordio gogobetegarria lor dezaten beren kabuz.

9. Kontsumitzaileak eta erabiltzaileak: pertsona fisikoak dira, merkataritza- edo enpresa-jarduerarekin, ofizioarekin edo lanbidearekin loturarik ez duen helburu bat lortzeko dihardutenak. Nolanahi ere, pertsona fisikoek kontsumitzaile edo erabiltzaile dihardutela joko da, kontrakorik frogatu ezean.

   Kontsumitzaileak edo erabiltzaileak izango dira, era berean, pertsona juridikoak eta nortasun juridikorik gabeko entitateak, baldin eta irabazi-asmorik gabe ari badira merkataritza- edo enpresa-jarduera batetik kanpo.

10. Kontsumitzaile eta erabiltzaile kalteberak: beren ezaugarriengatik, banaka edo taldeka, kontsumo-harreman zehatzei dagokienez, egoera berezian dauden pertsona fisikoak, zehazkiago, mendekotasunekoan, defentsarik gabekoan edo babesik gabekoan, egoera hori lurraldekoa, sektorekoa edo aldi baterakoa izanda ere, eta betiere egoera horrek eragozten badie berdintasun-baldintzetan baliatzea kontsumitzaile edo erabiltzaile gisa dituzten eskubideak.

    Artikulu honetan adierazitakoa kasu bakoitzean aplikatzekoa den araudi sektorialari kalterik egin gabe aplikatuko da.

11. Enpresaburua: pertsona fisiko edo juridikoa, hala pribatua nola publikoa, zuzenean diharduena, edo beste pertsona baten bidez bere izenean edo haren jarraibideak betez, merkataritza- edo enpresa-jarduerari edo ofiziori edo lanbideari lotutako helburuak lortzeko.

12. Ekoizlea (pertsona edo entitatea): ondasunak fabrikatzen edo zerbitzuak ematen dituena edo haren bitartekaria, edo Europar Batasunaren lurraldean ondasunak eta zerbitzuak inportatzen dituena, baita bere burua ekoizletzat aurkezten duen edonor ere, bere izena, marka edo ikur bereizgarria adierazi duelako zerbitzuan edo ondasunean (ondasunaren ontzian, bilgarrian edo hura babesteko eta aurkezteko elementuetan).

13. Hornitzailea edo banatzailea (pertsona edo entitatea): merkatuan ondasunak hornitzen edo banatzen dituen enpresaburua, txikizkariak barne, alde batera utzita zer titulu edo kontraturen ondorioz banatzen dituen ondasunok.

14. Jarduera komertziala: ondasun edo zerbitzuak higiezinak barne sustatu, saldu edo hornitzearekin zuzenean lotutako egintza, ez-egite, jokabide, adierazpen edo komunikazio komertzial guztiak, publizitatea eta merkaturatzea barne, berdin delarik eragiketa komertzialaren aurretik, tartean edo ostean gauzatzen diren.

    Kontratu-harremanak ez dira joko jarduera komertzialtzat.

16. Prezioa: ondasun bat lortzeko edo zerbitzu baten prestazioa eskuratzeko kontsumitzaileek eta erabiltzaileek, diruz edo beste modu batez, eman beharreko kontraprestazioa, alde batera utzita zer izenez aurkezten den: puntuak, kanona, matrikula edo antzekoak.

17. Erreklamazioa: kontsumitzaile edo erabiltzaile batek egindako adierazpena, zeinaren bidez Administrazioari jakinarazten baitio ez dagoela ados kontsumo-harremanean lortu duen ondasun edo zerbitzu batekin. Halaber, horrekin batera eskatzen du prestazioa behar bezala bete dadila edo hura ordeztu dadila, eta, hala dagokionean, eman dakiola kalte-galeren ordaina.

18. Kontsumo-harremana: kontsumitzaile edo erabiltzaile baten eta enpresaburu baten artean sortzen den harreman juridikoa, barnean hartzen dituena ondasunei eta zerbitzuei buruzko informazioa, ondasunen eta zerbitzuen eskaintzak, sustapenak, publizitatea, merkaturatzea, erabilera, salmenta eta hornidura, digitalak direnak barne, baita alderdi horietatik datozen betebehar guztiak ere.

19. Gatazken ebazpen alternatiboa: jurisdikzio-izaerarik gabeko edozein prozedura, kontsumo-harremanetan sortzen diren desadostasunak amaitzen laguntzen duena.

20. Arriskua: zer probabilitate dagoen produktu, ondasun edo zerbitzuren baten erabilerak, kontsumoak edo presentziak kalterik edo galerarik eragiteko kontsumitzaileen osasunari, segurtasunari edo interes ekonomikoei.

21. Interes orokorreko oinarrizko zerbitzuak: ura, gasa eta elektrizitatea hornitzeko zerbitzuak, telefonia-, finantza- eta aseguru-zerbitzuak, posta-zerbitzuak, aireko, trenbideko eta errepideko garraioa, osasunaren babesa, saneamendua eta hondakinak, eta legez ezartzen direnak.

22. Oinarrizko zerbitzuen enpresa: herritarrentzat eta enpresentzat oinarrizkoak diren zerbitzuak ematen dituztenak, hala nola, ura, energia, telefonia edo aseguruak.

1. Eusko Jaurlaritzak eskumen hauek ditu:

   1. Diseinatzea zer plangintza orokor egin bere lurralde-eremuko kontsumitzaileak eta erabiltzaileak babesteko politika egiteko, eta sailen arteko jarduera-planak sustatzea horretarako.

   2. Lege hau garatu eta betetzeko erregelamenduak onartzea.

   3. Alor honetan zehatze-ahala gauzatzea, lege honetan arautzen den moduan.

2. Eusko Jaurlaritzan kontsumoaren arloko eskumena duen sailari dagokio lege honetan aurreikusitako funtzioak garatzea, eta, bereziki, honako jarduketa hauek, gutxienez:

   1. Ondasun eta produktuen merkatua ikuskatzea eta kontrolatzea, eta kontsumitzaileak arrisku mota bakoitzetik babesteko administrazio-neurri egokiak hartzea.

   2. Kontsumo-gatazkak auzibidetik kanpo ebazteko sistemak sustatzea eta garatzea.

   3. Kontsumoko asoziazionismoa sustatzea.

   4. Zehatze-ahala gauzatzea, lege honetan arautzen den moduan.

   5. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuko Zuzendaritzak emandako egintza administratiboen kontra jarritako gorako errekurtsoak ebaztea.

3. Lege honen arabera Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuari dagozkion eskumenak gorabehera, Eusko Jaurlaritzan osasun-, etxebizitza-, nekazaritza- eta elikadura-, ingurumen- eta turismo-arloko eta beste arlo espezifiko batzuetako eskumenak dituzten sailek beteko dituzte araudi sektorial aplikagarriak espresuki esleitzen dizkien funtzioak, espezialitate-printzipioari jarraikiz.

Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak beteko ditu kontsumitzaileak eta erabiltzaileak babesteko funtzioak, lege honek espresuki beste organo edo administrazio batzuei esleitzen ez dizkienak; bereziki gauzatuko ditu 9/2007 Legearen 4. artikuluak ezartzen dituenak. 9/2007 Legeak, ekainaren 29koak, Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutua sortu zuen.

1. Udalek zaindu behar dute kontsumitzaileak eta erabiltzaileak babestu eta defendatzen direla beren lurralde-eremuan, kontuan hartuta zer irismen eta eduki esleitzen dien lege honek eta aplikagarriak diren gainerako arau juridikoek. Hori guztia, Administrazioaren kudeaketa deszentralizatzeko eta biztanleengana ahalik eta gehien hurbiltzeko irizpideekin bat etorriz.

2. Ikuskatzaileak badituzte, udalek funtzio hauek bete ahal izango dituzte:

   1. Lege honen V. tituluan aurreikusten diren neurriak hartzea, ondasunak eta zerbitzuak zaindu eta kontrolatzeko.

   2. Arloko zehatze-ahala gauzatzea, lege honen 134.d) artikuluan adierazten den moduan, helbidea udalerrian daukan enpresaburuak edo udalerrian dagoen establezimenduak egin badu arau-haustea.

3. Era berean, udalei funtzio hauek dagozkie:

   1. Kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteak sustatzea eta laguntzea beren lurralde-eremuan.

   2. Informazio- eta prestakuntza-jarduerak gauzatzea kontsumitzaileentzat eta erabiltzaileentzat.

   3. Kontsumitzaileen eta erabiltzaileen kexak, erreklamazioak eta salaketak jasotzea, edo haiek ordezkatzen dituzten elkarteenak, halakoak jartzeko zilegitasuna dutenean.

4. Kontsumitzaileen eta erabiltzaileen informaziorako udal-bulegoen bidez garatuko dira aurreko apartatuan adierazitako funtzioak, baldin eta udalek, nork bere burua antolatzeko ahala gauzatuz, halakorik badute.

   Halakoetan, bulego horiek kexak, erreklamazioak eta salaketak izapidetu ahal izango dituzte, eta bitartekaritza-funtzioak bete, lege honen IV. tituluan xedatzen denarekin bat.

1. Administrazio batzuen konkurrentzia gertatzen denean, espezialitate, subsidiariotasun, lankidetza, koordinazio eta baterako ekintzako printzipioen arabera jardungo da, kontsumitzaileak eta erabiltzaileak efikaziaz babesten direla bermatzeko.

2. Disfuntziorik egon ez dadin, kontsumo-arloko zehatze-ahalaz baliatzen diren udalek horren berri emango diote Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuari. Era berean, zehapen-espedienteak hasteko aginduak eta zehapen-ebazpenak igorriko dizkiote, administrazio-bidean behin betikoak direnean.

3. Arau-haustearen izaerari eta larritasunari begiratuta, arau-hausteak gainditzen badu udalek ezar dezaketen isunaren gehieneko zenbatekoa, udalek Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuari igorri beharko dizkiote egindako jarduerak, eta Kontsumobidek, era berean, haiei jakinaraziko die zer jarduera gauzatu dituen esku hartu duenean.

1. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoek, nork bere eskumen-eremuan, sustatuko dute kontsumitzaileek eta erabiltzaileek babes-maila handia izatea, eta lankidetza- eta elkarlan-printzipioak beteko dituzte beren jardueretan, administrazioen arteko harremanei buruzko arau orokorren arabera.

2. Eusko Jaurlaritzak lankidetza-hitzarmenak ezarri ahal izango ditu Estatuko Administrazioarekin, autonomia-erkidegoekin eta Europako eskualdeekin, kontsumitzaileen eta erabiltzaileen babes-maila hobetzeko.

3. Era berean, Eusko Jaurlaritzak eta Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak neurriak adostu ahal izango dituzte beste administrazio batzuekin, giza baliabideen eta baliabide materialen erabilera optimizatzeko eta eraginkortasunez eta efikaziaz kontrolatzeko ea betetzen diren kontsumitzaileak eta erabiltzaileak babesteko indarrean dauden arauak.

4. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak eskatuz gero, udalek eta foru-aldundiek informazio eguneratua emango diote beren lurralde-eremuko enpresa eta saltokien titulartasunari eta kokapenari buruz.

Euskadiko Kontsumoko Kontsulta Batzordea Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuari atxikita dago; aholkularitza- eta partaidetza-organoa da, eta helburutzat dauka lankidetza eta koordinazioa sustatzea kontsumo-arloko gizarte-eragileen eta kontsumitzaileen eta erabiltzaileen eskubideak babesteko eskumena duten administrazio publikoen artean.

Euskadiko Kontsumoko Kontsulta Batzordeak funtzio hauek ditu:

1. Egiten zaizkion kontsultei erantzutea, ez bakarrik lege honen garapenean sortzen diren xedapen orokorrak garatzeko prozeduran, baita, oro har, kontsumitzaileen eta erabiltzaileen interesetan eragina duten gaiak arautzen diren gainerako kasu guztietan ere.

2. Kontsumitzaileek eta erabiltzaileek ordezkariak izan behar dituzten autonomia-erkidegoko kide anitzeko organoetan, organismoetan eta erakunde publiko edo pribatuetan zein kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkartek parte hartu behar duten proposatzea, 62. artikuluan sartutakoen artetik.

3. Kontsumitzaileen eta erabiltzaileen eskubideak defendatzeko interesgarritzat jotako proposamen guztiak egitea, eta Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuari aholku ematea.

4. Administrazio publiko eskudunei informazioa eskatzea kontsumitzaileen eta erabiltzaileen esparruan interes orokorra edo sektoriala duten gaiei buruz.

5. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak sustatutako jardunbide egokien kodeak egiteko prozesuan entzuna izatea.

6. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuari proposatzea azterlan espezifikoak egin ditzala kontsumoari, merkatuei eta produktu- eta zerbitzu-hornidurari buruz.

1. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuko zuzendaria izango da Euskadiko Kontsumoko Kontsulta Batzordeko burua, eta kideak izango dira, berriz, interes sozial, profesional eta ekonomikoen ordezkariak, kontsumo-sektorearen gaineko eskumenak dituzten administrazio publikoetako ordezkariak eta kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteetako ordezkariak. Batzordea osatzerakoan, sustatuko da bertan izendatutako ordezkariek euskara zein gaztelania jakitea, bi hizkuntzetan hitz egitea izan dezaten.

2. Erregelamendu bidez garatuko da haren osaera eta funtzionamendu-araubidea.

1. Kontsumitzaileek eta erabiltzaileek eskubide hauek dituzte:

   1. Osasun- eta segurtasun-arriskuez babestuak izateko eskubidea, hura osotasun gisa hartuta eta, beraz, ingurumena kaltetu dezaketen arriskuak barne hartuta.

   2. Beren interes ekonomikoak eta sozialak babesteko eskubidea; bereziki, jarduera komertzial desleialen kontra eta kontratuen abusuzko klausulen kontra babesteko eskubidea.

   3. Ondasunak eta zerbitzuak erosteagatik edo erabiltzeagatik nozitzen dituzten kalteengatik ordaina jasotzeko eskubidea.

   4. Ondasun eta zerbitzuen gaineko informazio zuzena eta heziketa eta dibulgazioa, horien erabilera, kontsumo eta gozamen egokiaren gaineko ezagutza ahalbidetzeko, eta haien interesetarako erabaki onenak hartzea.

   5. Hezkuntza eta prestakuntza jasotzeko eskubidea, kontsumitzaile eta erabiltzaile diren aldetik eragin diezaieketen gaiei buruzkoa, kontsumo arduratsuaren printzipioa aintzat hartuta.

   6. Kontsultan entzunak izateko eskubidea, zuzenean eragiten dieten xedapen orokorrak egiteko prozeduran parte hartzeko eskubidea, eta kontsumitzaileek eta erabiltzaileek legearen arabera eratutako elkarteen, taldeen, federazioen edo konfederazioen bidez beren interesak ordezkatuta izateko eskubidea.

   7. Hizkuntza ofizialak erabiltzeko eskubidea, lege honek araututako moduan.

2. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak administrazio-babesa emango die kontsumitzaileei eta erabiltzaileei, lege honen IV. eta V. tituluetan xedatutakoaren arabera; batez ere, kontsumo-harremanak kontsumitzaile eta erabiltzaile kalteberei eragiten dienean.

1. Botere publikoen jardueren lehentasuna izango da kontsumitzaileen eta erabiltzaileen eskubideak babestea egoera hauetan:

   1. Erabilera edo kontsumo arrunt, ohiko eta orokorreko ondasunekin edo zerbitzuekin harreman zuzena dutenean.

   2. Kontsumitzaile eta erabiltzaile kalteberei eragiten dietenean.

2. Helburu hori betetzeko, alderdi hauek aztertuko dira batez ere:

   1. Adingabekoei zuzendutako ondasunen egokitasuna.

   2. Adinekoen premia berariazkoak.

   3. Desgaitasuna duten pertsonak kontsumitzaile eta erabiltzaile gisa gizarteratzea.

   4. Produktuen etiketak, informazioa, publizitatea, osagaiak eta kalitatea.

   5. Etxeko aparatuen eta instalazioen segurtasuna.

   6. Nolakoak diren kontsumo-harremanak telefoniako eta Interneteko zerbitzuekin eta komunikazio elektronikoko beste zerbitzu batzuekin egindako gainerako kontratuetan, baita urrunetik eta saltokitik kanpo egindako kontratuetan eta kontsumitzaileekin eta erabiltzaileekin egindako finantzaketari lotuak.

1. Estatuko oinarrizko arauak xedatutakoaren arabera, deuseza izango da aldez aurretik uko egitea lege honek kontsumitzaileei eta erabiltzaileei aitortzen dizkien eskubideak baliatzeari. Era berean, deusezak izango dira legeari iruzur egiten dioten egintzak, Kode Zibilaren 6. artikuluak ezartzen duenaren arabera.

2. Eskubide bat eskuratu ondoren uko egiten bazaio, hori alegatzen duenari eskatu ahal izango zaio egiazta dezala eskubidea aitortu zaiola eta askatasunez egin diola uko. Kontsumitzaileek eta erabiltzaileek uko egin izanak ez du eraginik izango antzeko egoeraren batean dauden beste pertsona batzuengan.

1. Kontsumitzaileen eta erabiltzaileen alde interpretatuko dira haiek babesteko arauak.

2. Publizitateak, komunikazio komertzialek, eskaintzek, jarduerek eta klausulek dudarik edo interpretazio desberdinik eraginez gero kontsumo-harremanetan, kontsumitzaileen eta erabiltzaileen alde erabakiko dira.

3. Konkurrenteak badira lege hau eta Euskal Autonomia Erkidegoko beste xedapen propio bat, kontsumitzaileei eta erabiltzaileei onuragarrien zaien baldintzaren printzipioa aplikatuko da gatazkak ebazteko orduan.

Kontsumo-harremanetan, fede onaren eta alderdien jarrera juridikoen oreka bidezkoaren printzipioak sustatuko dira, eta galarazita egongo da jarduera komertzial desleial edo abusuzkorik egitea eta abusuzko klausularik sartzea kontratuetan.

1. Jarduera publikoek lagundu beharko dute kontsumo-harremanek irizpide arrazionalak eta jasangarriak bete ditzaten, eta harreman horien ondoriozko kontsumoa neurritsua, informatua, hausnartua eta kontzientea izan dadin, kontuan hartuta ingurumenaren zaintza, bizi-kalitatea, kultura-berezitasunak, familien zorpetzea, emakumeen eta gizonen berdintasunaren helburua, onargarri diren arriskuak eta gainerako faktoreak, garapen sozioekonomiko indibidual eta kolektibo arduratsua eragiten baitute.

2. Bereziki, Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak sustatuko du bidezko merkataritzako ondasunak kontsumitzea, hurbilekoak (0 km-koak), sasoian sasoikoak eta plastikozko materialen eta erabilera bakarreko ontzi eta bildukien inpaktua murrizten laguntzen dutenak eta material berrerabilgarriak edo birziklagarriak erabiltzen dituztenak.

1. Elikagairik ez xahutzeko, otordu-zerbitzuak ematen dituzten establezimenduek txorrotako ura eman beharko diete bezeroei kontsumitzeko, inolako kostu ekonomikorik gabe.

2. Establezimendu horiek bezeroei jakinarazi beharko diete, modu argi eta ikusgarrian, kartan edo menuan, edo establezimenduan jarritako oharren bidez edo ahoz, etxera eraman ditzaketela kontsumitu ez dituzten janariak.

   Horretarako, janariak eramateko ontzi egokiak erabili ahal izango dira, edo kontsumitzaileek beraiek horretarako eramaten dituztenak.

Kontsumo-arloko jardueren xede izango da, halaber, kontsumitzaileek eta erabiltzaileek beren gain hartzea beren ardurak, eta honako hauek bereziki:

1. Beren eskubideak exijitzea eta onartzea, kontsumo-harremanak egiaztatzen dituzten fakturak eta bestelako dokumentuak eskatuta.

2. Ez erostea ondasunik edo ez erabiltzea zerbitzurik, irregulartasunez edo legez kanpo ekoitzi edo merkaturatu badira.

3. Egokiro erabiltzea eskuratzen dituzten ondasunak eta zerbitzuak, eta haiei buruz ematen zaizkien jarraibideak eta oharrak kontuan hartuz.

4. Arriskurik badago kontsumitzaileen eta erabiltzaileen osasunerako eta segurtasunerako eta haien eskubideetarako eta interesetarako, horren berri ematea agintariei.

5. Kontsumo-arloko administrazio eskudunekin lankidetzan jardutea, gatazkak ebazteko eta indarrean den araudia kontrolatzeko eta betetzeko.

1. Kontsumitzaileen edo erabiltzaileen eskura jarritako ondasunek eta zerbitzuek seguruak izan behar dute, aplikatu beharreko berariazko araudian ezarritakoaren arabera.

2. Kontsumitzaileei eta erabiltzaileei dohainik ematen zaizkien produktuek eta zerbitzuek ere seguruak izan behar dute.

3. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak sustatuko du braille sistema erabiltzea etiketetan; bereziki, kontsumitzaileen edo erabiltzaileen osasuna eta segurtasuna erasan dezaketen produktuen etiketetan.

Ondasunak eta zerbitzuak ekoizten, hornitzen edo banatzen dituzten pertsonek edo entitateek, bitarteko egokien bidez, egiten dituzten jardueren mugen barruan, aldez aurretiko informazioa emango dute aurreikusteko zer arrisku ekar ditzakeen ondasunen eta zerbitzuen erabilerak, indarrean den araudiaren arabera.

Segurtasun-eginbeharraren ondoriozko prozeduretan, enpresaburuen kontura izango dira dokumentazio-errekerimenduek dakartzaten kostu guztiak, hala nola dokumentuak itzultzekoak, baldin eta Euskal Autonomia Erkidegoan ofizialak ez diren hizkuntzetan aurkezten badira.

1. Emandako arreta dela eta, Osakidetza-Euskal osasun zerbitzuak edo zerbitzu mediko pribatuko enpresek jakiten badute ezen kontsumo-produktu jakin bat erabili, kontsumitu edo izateak kalte larriak eragin ditzakeela kontsumitzaileen eta erabiltzaileen osasunean edo segurtasunean, horren berri eman behar diote Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuari.

2. Halaber, kontsumo-produkturen batek arriskurik eragiten badu, kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteek Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuari jakinarazi behar diote zer istripu egiaztatu den produktu hori dela-eta, halakoren baten berri badute.

3. Era berean, diren egitateak direla-eta, beren burua erasanda ikusten duten kontsumitzaileek eta erabiltzaileek ere horren berri eman diezaiokete Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuari.

4. Artikulu honetan araututako betebeharretik kanpo geratzen dira elikagai, sendagai eta produktu sanitario eta kosmetikoen kasuak eta norbere burua zaintzeko produktuen kasuak, horrelakoak jakinarazi behar bazaizkie elikagaien alerta-sareari edo sendagaiak eta produktu sanitarioak zaintzeko sistemari, hurrenez hurren.

1. Kontsumitzaileek eta erabiltzaileek eskubidea dute eskatzeko ondasun eta zerbitzuen kalitatea eta egokitasuna izan dadila eskaintzetan, sustapenetan, publizitatean, kontratuan eta araudi aplikagarrian adierazten den bera, eta bat etor dadila haietan ezarritakoarekin.

2. Zehazki, eskubide hauek dituzte:

   1. Ondasunek eta zerbitzuek iragarritako erabilera, kalitatea eta kontsumo-ezaugarriak izateko.

   2. Gutxienez, kalitatea eta prestazioak izan daitezela kontratuan, aurrekontuan, publizitatean edo komunikazio komertzialean jasotzen direnak edo enpresaburua kontsumo-harremanera lotzen duten gainerako dokumentuetan jasotako berberak.

   3. Ondasunen pisu eta neurri zehatzaren berri izateko, baita zerbitzu-hornidura zuzenaren berri ere.

   4. Hala dagokienean, ordezko piezak izateko eskubidea, bai eta, nahitaezkoa denean, zerbitzu teknikoa eta bezeroei arreta egokia ematen diena izateko eskubidea ere, justifikaziorik gabeko berandutze edo atzerapenik gabe, aplika daitekeen araudi espezifikoaren arabera.

   5. Ondasunen eta zerbitzuen eskuratzaile diren aldetik, dagozkien eskubideei buruzko informazioa jasotzeko eskubidea, bereziki ondasun iraunkorren egokitasunari eta bermeari dagokienez.

   6. Ondasunen eta zerbitzuen jatorriari buruzko informazioa jasotzeko.

1. Kontsumitzaileek eta erabiltzaileek faktura edo kontsumo-harremana egiaztatzen duen beste dokumentu bat paperean jasotzeko eskubidea dute. Dokumentuak honako hauek jasoko ditu: enpresaburuaren identifikazioa, eragiketaren funtsezko baldintzak, kontratatutako ondasuna edo zerbitzua, data eta azken prezio osoa. Aplikatzekoa den legeriak hala eskatzen duenean, zerga-kuota eta aplikatutako zerga-tasa banan-banan azalduta agertuko dira.

2. Ondasunak eta zerbitzuak eskuratzeko bitarteko guztiek bete behar dute betebehar hori, baita makina automatikoek ere.

3. Artikulu honen 1. apartatuan aipatzen den faktura edo dokumentua entregatu ordez, faktura elektronikoa edo egiaztagiria aurkeztu ahal izango da, aldez aurretik kontsumitzaileak edo erabiltzaileak berariaz adierazten badu ados dagoela ordeztearekin.

4. Ezein kasutan, kontsumo-harremanaren faktura edo egiaztagiria jasotzeko, paperean nahiz formatu digitalean, ez da kopuru ekonomiko bat ordaindu beharko.

1. Kontsumitzaileak edo erabiltzaileak, kontsumo-harreman baten esparruan, ondasun bat entregatzen duenean, egiaztapenen, frogaketaren, konponketen, ordezkapenen edo beste edozein esku-hartzeren bat egiteko, enpresaburuak kontsumitzaileari edo erabiltzaileari entregatzen dion gordailu-frogagirian honako hauek jasoko dira: esku hartzen duten alderdiak behar bezala identifikatzeko behar diren datuak, ondasunaren identifikazioa, zergatik entregatu den, ondasuna zer egoeratan dagoen, zer egunetan eta zer epetan itzuliko zaion, zer tokitan itzuliko zaion, ez bada entrega egin zen tokia, eta aplikatu daitekeen araudi espezifikoak eskatzen dituen gainerako alderdiak.

2. Ulertuko da ondasuna baldintza onetan entregatzen dela, baldin eta ez bada berariaz eta zehatz-mehatz bestelakorik adierazten gordailu-ordezkagirian edo hori horrela izatea bateraezina bada entregaren arrazoiarekin.

3. Gordailututako ondasuna jaso ahal izateko, gordailuaren frogagiria aurkeztu beharko da. Ordezkagiririk izan ezean, ondasunaren titulartasuna egiaztatu beharko da hura jaso ahal izateko, zuzenbidean onartutako edozein modutan egiaztatu ere.

1. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak neurriak hartuko ditu ondasunen eta zerbitzuen gaineko jarduera komertzialek bat egin dezaten ondasunen eta zerbitzuon izaerarekin, ezaugarriekin, baldintzekin, erabilerarekin eta xedearekin, hargatik eragotzi gabe publizitateari buruzko xedapenek ezartzen dutena.

2. Bereziki zainduko ditu kontsumitzaile eta erabiltzaile kalteberei zuzentzen zaizkien jarduera komertzialak.

1. Eskaintza komertzialek informazio hau jaso behar dute, gutxienez:

   1. Merkataritza-eskaintzaren ardura duen enpresaburuaren izena, sozietate-izena eta helbide osoa, eta, hala badagokio, haren kontura diharduen enpresaren izena, sozietate-izena eta helbide osoa.

   2. Ondasunaren edo zerbitzuaren funtsezko ezaugarriak, haren izaerari eta erabilitako komunikabideari egokituta.

   3. Azken prezio osoa, zergak barne, hala badagokio, jasoko da zer gehikuntza edo deskontu aplikatzen zaion eskaintzari, eta zer gastu gehigarri izan dezakeen kontsumitzaileak edo erabiltzaileak.

      Ondasunaren edo zerbitzuaren izaeragatik prezioa zehatz-mehatz finkatzerik ez dagoenean, jakinarazi beharko da zein oinarri erabiltzen den prezioa kalkulatzeko, egiaztatu ahal izan dadin.

      Arrazoi objektiboengatik ezin badira aldez aurretik kalkulatu gastu osagarriak, haien berri eman beharko da, eta, jakinez gero, zenbatekoak izatea espero den azaldu beharko da.

   4. Ordaintzeko prozedurak, produktua entregatzeko eta kontratua gauzatzeko epeak, lanbide-arduratik aldentzen direnean. Halakotzat ulertuko dira enpresaburu baten aldetik merkatuko jardunbide ondraduen arabera espero ditzakeen konpetentzia-maila eta zainketa bereziak.

   5. Hala badagokio, atzera egiteko eskubidea.

   6. Ondasunak eta zerbitzuak lineako merkatuetan eskaintzen direnean, azaldu beharko da enpresaburua den ala ez ondasuna edo zerbitzua eskaintzen duen hirugarrena, lineako merkatuaren hornitzaileari egindako deklarazioaren arabera.

2. Aurreko apartatuan aurreikusitakoa betetzeko, eta kasu bakoitzean aplikatzekoa den araudi sektoriala alde batera utzi gabe, kontsumitzaileei edo erabiltzaileei termino argi, ulergarri eta egiazkoetan, eta irisgarritasuna bermatzen duen formatuan zeinak irisgarritasuna bermatuko baitu, eman beharko zaie eskaintza komertzialean sartu beharreko informazioa, batez ere kalteberak direnean. Horrela jokatuko da, hain zuzen, behar bezala ulertuko dutela eta beren interesen aldeko erabaki optimoak hartu ahalko dituztela ziurtatzeko.

3. Jardunbide komertzial batzuk zenbait enpresaburuk, kontsumitzailek edo erabiltzailek kontsumitzaileei eta erabiltzaileei eskaintzen dizkieten ondasunak eta zerbitzuak bilatzeko aukera ematean dautza, eta gako-hitz bat, adierazpen edo sartutako beste datu mota baten bidezko kontsulta batean oinarritzen dira, alde batera utzita transakzioak non egiten diren azken buruan. Halakoetan, ondoren azaltzen den informazio guztia jaso beharko dute lineako interfazearen atal espezifiko batean, bilaketaren emaitzak aurkezten diren orrialdetik erraz eta zuzenean eskuratzeko moduan:

   1. Informazio orokorra, bilaketaren ondorioz kontsumitzaileei eta erabiltzaileei aurkeztutako ondasunen eta zerbitzuen sailkapena zehazten duten parametro nagusiei buruzkoa.

   2. Parametro horiek besteen aurrean duten garrantzi erlatiboa.

      Apartatu hau ez zaie aplikatuko lineako bilaketa-tresnen hornitzaileei, Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2019ko ekainaren 20ko 2019/1150 (EB) Erregelamenduaren 2.6 artikuluan definitzen diren moduan (lineako bitartekaritza-zerbitzuen erabiltzaile profesionalentzako ekitatea eta gardentasuna sustatzeari buruzkoa da erregelamendu hori).

1. Kontsumitzaileei eta erabiltzaileei ondasunen eta zerbitzuen eskaintza komertzialik eginez gero, edozein delarik erabilitako euskarria, eskaintzak ez du errakuntzarik sortu behar edo sortzeko aukerarik eman behar ondasun edo zerbitzu horien ezaugarrien eta erosteko baldintzen inguruan; betiere, publizitate ez-zilegiaren eta jarduera komertzial desleialen gaineko legeria orokorraren esparruan.

2. Ez-zilegitzat joko dira jarduera komertzial erasokorrak, hau da, aukeratzeko askatasuna murrizten dietenak kontsumitzaileei, erabiltzaileei eta, bereziki, egoera kalteberan daudenei, hertsatuz, jazarriz edo eragin bidegabeaz edo gehiegizkoaz baliatuz, baldin eta jarduera horien helburua bada bezeroak lortzea eta produktuak eta zerbitzuak merkaturatzea, telefonoa, bitarteko telematikoak, etxera egindako bisitak edo bestelako bideak erabilita.

3. Era berean, ez-zilegitzat joko dira behin eta berriz errepikatzen diren jarduera komertzialak, baldin eta kontsumitzaileak edo erabiltzaileak, normalean onartuta dauden bitartekoak erabilita, espresuki adierazten badu ez duela jaso nahi komunikazio komertzialik.

1. Kontsumitzailearen edo erabiltzailearen etxean ondasunak edo zerbitzuak saltzeko, hark lehenago hala eskatu gabe, aldez aurretiko baimena behar da. Baimen horrek, gutxienez, salmenta-bisita egin baino 48 ordu lehenago lortu beharko da, eta datu hauek jaso beharko ditu:

   1. Zein egunetan eta ordutan egingo den bisita.

   2. Zer produktu edo zerbitzu saldu nahi duen.

   3. Zer izen eta helbide sozial duen produktua edo zerbitzua saltzen duen enpresak.

   4. Nola duen izena bisita egingo duenak.

2. Enpresaburuek dute informazioa eta baimena egiaztatzeko ardura eta kontsumo-agintariei aurkeztekoa, hala eskatzen bazaie.

Telefono bidezko salmentari, salmenta telematikoari edo urrunetik eta/edo saltokitik kanpo egindako kontratuei dagokienez, 1/2007 Legegintzako Errege Dekretuaren II. liburua, Urrunetik egindako kontratuak eta saltokitik kanpo egindako kontratuak, hartuko da kontuan.

Ondasunak saltzean edo zerbitzuak ematean, enpresaburuak ahoz egindako edozein eskaintza, kontratu-aldaketa edo baldintza berehala idatziz jaso behar da, paperean edo beste edozein euskarri iraunkor batean.

2. ATALA

DISKRIMINAZIO EZAREN PRINTZIPIOA ETA KONTRATU-ABUSUEN KONTRAKO BABESA

Ondasunak edo zerbitzuak ematen dituzten enpresek betebeharra dute kontsumitzaileen edo erabiltzaileen eskariei erantzuteko, baldin eta enpresen esku badago eskariok asebetetzea. Debekatuta dago inor diskriminatzea genero, arraza, erlijio, jaioleku, bizileku, desgaitasun edo beste edozein inguruabar pertsonal edo sozialen arrazoiengatik. Nolanahi ere, aukera egongo da desberdintasunak ezartzeko irispide-baldintzetan, irizpide objektiboekin justifikatzen badira.

Ezin izango zaie prezio desberdinik jarri kontsumitzaileei eta erabiltzaileei eskaintzen zaizkien produktu edo zerbitzu berdinei, hartzailearen generoaren arabera.

1. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak neurriak hartuko ditu indarrean den babes-legeria betetzeko kontsumo-harremanen abusuzko klausulen eta jardueren aurka.

2. Helburu horrekin, abusuzko jarduera eta klausula horien berri eman ahal izango du, haien edukien eta ezaugarrien berri emanez eta holakoak egiten dituzten enpresen berri emanez, administrazio-zehapen irmoaren edo adierazpen judizialaren bidez hala erabaki denean.

1. Araudi espezifiko aplikagarririk ez dagoenean, pertsona fisikoen ohiko etxebizitzan interes orokorreko oinarrizko zerbitzuak ematen dituzten enpresaburuek dena delako prestazioa eten behar badute, erabiltzailearen betebeharrei eragiten dien arrazoi justifikatu bategatik, hilabeteko epea eman beharko diote erabiltzaileari prestazioa eten baino lehenago, egoera hori zuzentzeko aukera izan dezan.

2. Enpresek egiaztatu behar dute erabiltzaileak jaso duela aurreko apartatuan adierazten den jakinarazpena.

3. Hornidura-mozketa orokorrak betebehar orokor horretatik kanpo geratzen dira, baldin eta matxurek, konponketek eta antzeko egoerek eragiten badituzte; baita hornidura-mozketa indibidualak ere, ageri-ageriko iruzurrak edo segurtasun-arriskuak gertatzen direnean.

   3. ATALA

   BEZEROEI ARRETA EMATEKO ZERBITZUAK

1. Ondasunak eta zerbitzuak ekoitzi, merkaturatu eta eskaintzen dituzten enpresaburuek posta-helbide bat, helbide elektroniko bat edo telefono-zenbaki bat jarri behar dute kontsumitzaileen eta erabiltzaileen eskura, haiekin azkar jarri ahal izateko harremanetan, eta, beharrezkotzat joz gero, hau egitea izan dezaten:

   1. Kontsumo-harremaneko ondasunari edo zerbitzuari buruzko aholkuak edo informazioa eskatu.

   2. Kexak edo erreklamazioak jarri.

2. Bezeroen eskura telefono-linea bat jartzen bada, linea horrek ezin izango du izan kontsumitzailearentzat telefono-linea finko geografiko edo mugikor estandar batera egindako dei baten kostua baino handiagoa izan. Hala ere, interes orokorreko oinarrizko zerbitzuak ematen dituzten enpresaburuek bezeroen arretarako doako telefono bat jarriko dute kontsumitzaileen edo erabiltzaileen eskura.

3. Arreta-zerbitzua telefonoz edo bitarteko elektronikoen bidez ematen bada, arreta pertsonal zuzena ere bermatu beharko da, nahiz eta, osagarri modura, beste baliabide tekniko batzuk ere erabiltzeko aukera egon.

4. Merkataritza-jardueraren arloan indarrean dagoen legeriak saltoki handitzat jotzen dituen saltokiek eta zerbitzuak ematen diharduten enpresa handiek bezeroak artatzeko zerbitzuari atxikitako langileak izango dituzte, zeinek prestakuntza egiaztatua izan beharko duten bitartekaritzan eta arbitrajean eta kontsumitzaileen edo erabiltzaileen eskubideen defentsan.

5. Bezeroei informazioa emateko zerbitzuek irisgarritasun unibertsaleko printzipioa bete behar dute.

Enpresaburuek arduratsu jokatu behar dute konponbide egokia emateko aurkezten diren kexei eta erreklamazioei; zehazki, betebehar hauek izango dituzte:

1. Kexak eta erreklamazioak jaso behar dituzte, zenbaki edo gako bat esleituta, eta aurkeztu izanaren egiaztagiri bat entregatu behar diote interesdunari, paperean edo beste euskarri iraunkorren batean.

2. Ahalik eta azkarren erantzun behar dute, kexa edo erreklamazioa aurkeztu zenetik hilabete igaro baino lehen.

3. Erreklamazioari ez bazaio konponbide egokia ematen adierazitako epe horretan, eta enpresa atxikita baldin badago auziak ebazteko sistema alternatiboren batera, edo arau edo jokabide-kode batek behartzen badu sistema horien esku-hartzea onartzera, azaroaren 2ko 7/2017 Legearen 40. artikuluan adierazten den informazioa eman beharko diote kontsumitzaileari edo erabiltzaileari. Izan ere, lege horrek Espainiako ordenamendu juridikoan txertatzen du Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2013ko maiatzaren 21eko 2013/11/EB Zuzentaraua, kontsumo-arloko auzien ebazpen alternatiboari buruzkoa.

Etxebizitzetan interes orokorreko oinarrizko zerbitzuak ematen dituzten enpresaburuek doako telefono bat jarriko dute kontsumitzaileen eta erabiltzaileen eskura, matxura eta abisu urgenteei erantzuteko. Urte osoko egun guztietako hogeita lau orduetan erantzun beharko dute telefono horretatik.

4. ATALA

JARDUNBIDE EGOKIEN KODEAK, ETA AKZIOAK EGIKARITZEA

1. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak jardunbide egokiak sustatuko ditu, kontsumitzaileen eta erabiltzaileen eskubideak babesteko eta merkatuaren erregulazioa hobetzeko tresna gisa.

2. Horretarako, Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak hitzarmenak sinatu ahal izango ditu entitate publiko edo pribatu independenteekin, publizitate-autorregulazioko sistemak eta jardunbide egokien beste kode batzuk eraginkorrak izan daitezen laguntzeko, eta haiek kontrolatzeko, eta, horrela, kontsumitzaileen eta erabiltzaileen eskubideak bermatzeko.

3. Enpresaburuentzat borondatezkoa izango da jardunbide egokien koderen batera atxikitzea, eta horrek ez du loturarik izango administrazio publiko eskudunek egiten dituzten ikuskapen-, kontrol- eta egiaztapen-jarduerekin.

4. Borondatezkoa izan arren, erregelamendu bidez arautuko da zer eskakizun eta baldintza ezarri behar diren, jardunbide egokien kodeak ofizialki onartzeko.

Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak eta, hala badagokio, udalek, indarrean den prozedura-legeriak arautzen duenari jarraituz, ekintza judizial egokiak egikarituko dituzte kontsumitzaileen eta erabiltzaileen eskubideei eta interesei kalte egiten dieten jarduerak etenarazteko, bereziki kontsumitzaile eta erabiltzaile kalteberei eragiten dietenean.

1. Kontsumitzaileek eta erabiltzaileek eskubidea dute kalte-ordaina jasotzeko merkatuan beren eskura jartzen diren ondasunak eta zerbitzuak eskuratzearen eta erabiltzearen ondorioz eragiten zaizkien kalte-galerengatik, indarrean dagoen legeriaren arabera.

2. Kontsumo-arloko arau-hausteak izaten direnean, Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak eta, hala badagokie, udalek kaltea nozitu duten kontsumitzaileei eta erabiltzaileei jakinaraziko diete zer bitarteko dagoen izan dituzten kalte-galeren ordain osoa lortzeko.

3. Lege honen 156. artikuluak aurreikusten duenaren arabera, ematen den zehapen-ebazpenak betebeharra ezar dezake sortutako kalte-galerak ordaintzeko.

Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak eta udalek, nork bere eskumen-eremuan, sustatuko dute hitzarmenak egitea unibertsitateekin, elkargo profesionalekin edo beste erakunde edo entitate publiko edo pribatu batzuekin, kontsumitzaileei eta erabiltzaileei zerbitzu teknikoetara iristeko aukera emateko, haien bidez egiaztatzeko ea kalte-galerarik izan den beren ondasunetan kontsumitzearen ondorioz edo zerbitzuak erabiltzearen ondorioz, eta, baietz izatekotan, zer zenbatekoak izan diren kalte-galerok.

Zerbitzu publikoak ematearen ondorioz sortutako kalteen erantzukizuna eskatu ahal izango da, administrazio publikoen ondare-erantzukizunari buruzko arauen arabera.

1. Kontsumitzaileek eta erabiltzaileek eskubidea dute informazioa jasotzeko, modu benetako eta objektiboan, eskura jartzen zaizkien ondasunei eta zerbitzuei buruz. Informazio horrek, berriz, egiazkoa, efikaza, zuzena, nahikoa, ulergarria, irispide errazekoa eta gardena izan behar du, ondasunok eta zerbitzuok kontzienteki eta arrazionalki aukeratzeko eta segurtasunez eta behar bezala erabiltzeko.

2. Etiketatzeko eta aurkezteko erregelamenduak betetzea eragotzi gabe, kontsumitzaileen eta erabiltzaileen eskura jartzen diren ondasun eta zerbitzu guztiek honako informazio hau eman edo izan beharko dute, ondasunaren edo zerbitzuaren izaeraren eta indarrean den legeriaren arabera:

   1. Ondasuna ekoizten edo zerbitzua ematen duen enpresaburuaren izena eta helbide osoa.

   2. Produktuen jatorria, izaera, osaera eta helburua.

   3. Produktuaren kalitatea, kantitatea, kategoria edo ohiko izena edo izen komertziala, baldin badute.

   4. Ekoizpen- edo hornidura-eguna eta lotea, erregelamenduz nahitaezkoa bada, eta produktua erabiltzeko edo kontsumitzeko gomendatzen den epea edo iraungitze-data.

   5. Egoki erabiltzeko edo kontsumitzeko jarraibideak edo azalpenak, oharrak eta aurreikus daitezkeen arriskuak.

   6. Bezeroari informazioa eta arreta emateko zerbitzuei buruzko informazioa; bai eta kexak eta erreklamazioak aurkezteko prozedurei buruzkoa ere.

3. Eskainitako informazioak ez du errakuntzarik eragin behar ondasunen eta zerbitzuen ezaugarriei buruz, bereziki haien izaerari, identitateari, ezaugarriei, osaerari, kantitateari, iraupenari, jatorriari eta fabrikatzeko edo lortzeko moduari buruz. Informazioaren edukiak ez du izan behar iluna, batez ere elikagai-alergenoei buruzkoa bada, eta edukiari buruzko informazio zehatzak argia eta zorrotza izan behar du; ez dio ondasun edo zerbitzuari egotzi behar berez ez duen efekturik edo propietaterik. Halaber, ez du iradoki behar ezaugarri berezirik duenik, baldin eta antzeko ondasun edo zerbitzu guztiek ezaugarri berberak badituzte.

4. Ondasunak eta zerbitzuak ekoizten, inportatzen, merkaturatzen, banatzen eta saltzen dituzten enpresaburuei eskatu ahalko zaie informatzeko betebeharra.

5. Espresuki aurreikusten diren kasuetan izan ezik, fabrikazio-sekretua ezin izango da aitzakiatzat baliatu bete gabe utz dadin lege honek arautzen duen informazioa emateko betebeharra.

6. Kontsumitzaileei laburpen-dokumentu bat eman beharko zaie, eskaintzen den produktuaren edo zerbitzuaren funtsezko baldintzak eta, bereziki, eragin ekonomikoa dutenak jasoko dituena, irakurtzeko moduan, argi, erraz eta behar bezala.

7. Produktu edo zerbitzu bat erosteko finantzaketa eskaintzen den kasuetan, dokumentu bat eman beharko da, eta bertan argi eta garbi eta osoki adierazi beharko da produktuaren edo zerbitzuaren azken kostuaren alderaketa, finantzaketarekin edo finantzaketarik gabe.

Gutxienez, honako informazio hauek jaso beharko dira kontsumitzaileei sustapen-eskaintzen publizitatea egiteko edo enpresek edo saltokiek eskaini ohi dizkietenak baino baldintza berezi hobeak eskaintzeko:

1. Zein egunetan hasiko den sustapen-eskaintza.

2. Zenbat iraungo duen sustapen-eskaintzak, zenbat unitate dauden eskuragarri edo zenbat kontsumitzaile edo erabiltzaile balia daitekeen sustapenaz.

3. Zer baldintza bete behar dituzten kontsumitzaileek edo erabiltzaileek eskaintzaz baliatzeko.

4. Zer baldintza, kalitate eta prestazio izan behar dituzten sustapenean eskaintzen diren ondasunek eta zerbitzuek.

5. Zer abantaila dakartzan sustapen-eskaintzak.

6. Zer enpresaburu den sustapen-eskaintzaren erantzule. Haren izena edo sozietate-izena adierazi beharko da, baita zer establezimendutan gauzatu daitekeen eskaintza ere.

1. Kontratu edo eskaintza bati lotuta geratu baino lehen, kontsumitzaileak edo erabiltzaileak eskubidea du jakiteko ondasunek zer prezio edo zerbitzuek zer tarifa duten. Informazio hori, berriz, argi eman behar da, errakuntzarik edo nahasmenik eragin gabe.

2. Prezioetan edo tarifetan jaso beharko da zenbat ordaindu behar duen guztira, kontraprestazio gisa, kontsumitzaileak edo erabiltzaileak, tributuak eta aplikatutako errekarguak edo deskontuak barne.

3. Saltegietan, irakurtze hutsarekin ulertzeko moduan jarri beharko da prezioa, informazio osagarririk eskatzeko premiarik gabe. Hori horrela izango da kasu hautetan bereziki:

   1. Ondasunak erakusleiho batean erakusten badira, kanpoaldetik ikusteko moduan jarri behar dira prezioak, hau da, dendara sartu beharrik izan gabe.

   2. Ondasun berdinak batera eta prezio unitario berean erakusten badira, prezioa oro har adieraz daiteke, guztientzat.

   3. Batera saltzeko ondasun heterogeneoak badira, prezioak multzoaren balio osoa adierazi beharko du, gutxienez.

   4. Soltean saltzen diren produktuetan, berriz, neurri-unitateko adieraziko da prezioa. Soltean saldu ohi direnean eta aurrez ezarritako kantitatetan edo bolumenetan aurkezten direnean salmentarako, ohiko unitate-neurriaren prezioa, produktuak duen neurria eta ondoriozko prezioa adieraziko dira salmentarako erakusten direnean.

4. Ezingo da eskatu edo kobratu iragarritakoa baino gehiago. Produktu edo zerbitzu berarentzat iragarritako prezioak ez badatoz bat, merkeena baino ezin izango da eskatu, salbu eta egiaztatzen bada alderdi baten ageriko errakuntza edo kontsumitzailearen edo erabiltzailearen asmo txarra.

Informazio hau eman behar dute zerbitzuak ematen dituzten establezimenduek eta enpresek:

1. Zer ordutegi duten jendearentzat. Ordutegia kanpoaldetik ikusteko moduan jarriko da, baita establezimendua itxita dagoenean ere.

2. Ea atxikita dauden jardunbide egokien koderen batera edo gatazkak ebazteko sistema alternatiboren batera.

Aurreikusten bada jolas-parke edo -espazioetan, autobideetan edo enpresek jendeari ematen dizkion beste zerbitzu batzuetan mantentze- edo konponketa-lanak egon daitezkeela, pertsona asko egon daitekeela, baldintza meteorologiko kaskarrak egon daitezkeela edo eskaintzen duten jardueraren garapenari eragin diezaioketen bestelako gorabeherak gerta daitezkeela, horren guztiaren berri eman beharko diete kontsumitzaileei eta erabiltzaileei, kontuan izan dezaten ezer kontratatu baino lehen.

Kontsumitzaileei ondasunak erosteko edo zerbitzuak kontratatzeko aukera linean eskaintzen dietenek argi eta garbi eta ikusteko modu iraunkorrean jakinarazi beharko diete kontsumitzaileei eta erabiltzaileei kontratua egingo den enpresaren nortasunari edo produktua eskuratzeari buruzko informazioa, bai eta kontratazio horren gainean eskaintzaileei dagokien erantzukizunari buruzkoa ere.

2. ATALA

INFORMAZIO-JARDUERA ADMINISTRATIBOAK

Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak eta udalek jarduera hauek egin beharko dituzte:

1. Kontsumitzaileei eta erabiltzaileei dituzten eskubideei eta haiek baliatzeko moduari buruzko informazioa ematea bultzatuko dute, arreta berezia jarriz kontsumitzaile eta erabiltzaile kalteberengan eta talde babestuetan eta premia espezifikoak dituztenetan.

2. Kontsumo-dinamikei buruzko azterlanak egingo dituzte, eta finkatuko dute zein diren kontsumitzaileentzako eta erabiltzaileentzako tresnarik egokienak beren premietara ondoen egokitzen diren ondasunak eta zerbitzuak aukeratzeko.

3. Informazio-kanpainetan parte hartzeko formulak hitzartuko dituzte kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteekin, enpresa-antolakundeekin eta merkataritza-ganberekin.

4. Kontsumoari buruzko dibulgazio-espazioak sustatuko dituzte komunikabideetan, azoketan eta bestelako agerpen publikoetan, kontsumo arduratsua bereziki azpimarratuz.

5. Kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarte, enpresaburu-antolakunde eta merkataritza-ganberekin lankidetzan, kalitate-bereizgarriak sustatuko dituzte Euskal Autonomia Erkidegoko eremuko ondasun eta zerbitzuetarako.

6. Kontsumitzaileei eta erabiltzaileei informazioa emango diete, erregelamenduz ezartzen diren baldintzetan, merkatuan hautematen diren produktu arriskutsuei buruz.

7. Ondasunak eta zerbitzuak merkaturatzean, oro har onartuta dauden ingurumen-ezaugarriei buruzko ikurren erabilera bultzatuko dute.

Komenigarria baldin bada kontsumitzaileen eta erabiltzaileen osasuna, segurtasuna, interes ekonomikoak eta sozialak bermatzeko edo haiek informazioa jasotzeko duten eskubidea bermatzeko, Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak zabaldu ahal izango du zer erreklamazio egin diren, zergatik egin diren eta zer enpresabururen aurka eta zer sektoretan jarri diren erreklamazioak, betiere datu pertsonalak babesteko eskubidea errespetatuta eta jarduera horiei dagokien legeria beteta.

1. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak, berak zuzenean edo udalekin nahiz kontsumitzaile- eta erabiltzaile-erakunde eta -elkarteekin lankidetzan, edo enpresa-erakundeekin batera, informazio kanpainak antolatuko ditu, bereziki, ondasun eta zerbitzu hauek langai hartuta:

   1. Erabilera eta kontsumo arrunt, ohiko eta orokorreko ondasunak eta zerbitzuak.

   2. Erreklamazio- edo kexa-kopuru handiak izan dituztenak.

   3. Berariazko ikerketa-programetan aztertzen ari direnak.

   4. Ekoizteko edo merkaturatzeko duten araubidea edo prozesua direla-eta iruzur egiteko edo aizuntzeko errazagoak izan daitezkeenak.

2. Kanpaina horiek helburu hauek lortzeko egingo dira:

   1. Kontsumitzaileek eta erabiltzaileek hobeto ezagutzeko nola kontsumitu edo erabili behar diren ondasunak eta zerbitzuak eta nola defendatu beren eskubideak.

   2. Produktu ustez arriskutsuak desegoki erabiltzeak ekar ditzakeen arriskuak prebenitzeko, batik bat pertsonen osasunean, segurtasunean eta ingurumenean eragin handia izan dezaketenak.

   3. Ondasunak merkaturatzeko prozesuan iruzurrik ez egiteko.

   4. Kontsumitzaileak eta erabiltzaileak ez egoteko babesik gabe edo gutxiagotuta kontratazioa egitean eta kontratua gauzatzean.

3. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak erraz eta praktikotasunez eta erabilgarritasunez jarriko du kontsumitzaileen eta erabiltzaileen eskura Europar Batasunean, Estatuan eta Euskal Autonomia Erkidegoan indarrean den kontsumo-legeriaren oinarrizko edukia.

   3. ATALA

   KONTSUMITZAILEEN ETA ERABILTZAILEEN INFORMAZIORAKO BULEGOAK

1. Beren eskubideak behar bezala baliatzeko kontsumitzaileek eta erabiltzaileek behar duten informazioa eta orientabideak emateko xedez, Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak sustatuko du kontsumitzaileentzat eta erabiltzaileentzako informazioko udal-bulegoak sortzea eta kontsumitzaile eta erabiltzaileen elkarteak sortzea, eta aholkularitza teknikoa emango die horiek eratzeko, hala eskatuz gero.

2. Udaletako informazio-bulegoak sortzeko irizpidea izango da ahalik eta hurbilen egotea kontsumitzaileengandik eta erabiltzaileengandik, eta ahaleginak egingo dira 15.000 biztanletik gorako udal guztiek bulego bat izan dezaten, gutxienez, zuzenean edo modu mankomunatuan zerbitzua ematen.

3. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak koordinatuko du informazio-bulego publikoen eta pribatuen lana, haien efikazia hobetzeko eta disfuntzioak saihesteko. Batik bat, informazio-bulegoen sare bat osatzeko aukera emango du, informazioak bizkor zirkulatzeko, erreklamazioak izapidetzen direnean bikoiztasunik ez sortzeko eta arazoak identifikatzen eta jarduerak planifikatzen laguntzeko.

4. Artikulu honetan aipatzen diren informazio-bulegoetan, zeinak kontsumitzaile eta erabiltzaileei zuzenduta baitaude, debekatuta dago ondasunen eta zerbitzuen publizitatea egitea, espresuki nahiz ezkutuan.

Kontsumitzaileei eta erabiltzaileei informazioa emateko bulegoek honako funtzio hauek har ditzakete bere gain:

1. Informazioa eta orientabideak ematea kontsumitzaileei eta erabiltzaileei beren eskubideak egokiro balia ditzaten; hala dagokienean, bitartekaritza-lanak egitea kontsumo-erreklamazioetan, beren lurraldeko jarduera-eremuaren barruan.

2. Adieraztea kontsumitzaileek eta erabiltzaileek aurkezten dituzten salaketak jaso dituztela; salaketa horiek bidaltzea izapidetzeko eskumena duten entitateei edo organoei, eta salaketen egoerari buruzko informazioa ematea interesdunei.

3. Adieraztea kontsumitzaileek eta erabiltzaileek aurkeztutako kexak jaso dituztela, eta kexa horiek izapidetzea.

4. Kontsumo-arloan informazioa eta heziketa ematea.

5. Kontsumitzaileei eta erabiltzaileei datuak ematea hala merkatuan eskura jartzen zaizkien ondasunen edo zerbitzuen erregistroari eta baimenei buruz, nola, arriskutsuak izan daitezkeelako, etenaldian, erretiratuta edo debekatuta dauden produktuei buruz, eta informazioa ematea erabilera edo kontsumo arrunt, ohiko eta orokorreko ondasunen eta zerbitzuen prezioen eta baldintzen erregulazioari buruz.

6. Titulartasun publikoko bulegoen kasuan, laguntza ematea beren jarduera-eremuko kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteei, eta behar duten informazio guztia ematea kontsumitzaile eta erabiltzaileei elkarte horien existentziari eta jarduerari buruz, asoziazionismoa sustatuz kontsumo-arloan.

7. Arbitraje-eskabideak helaraztea dagokion udaleko arbitraje-batzordeari, edo, halakorik ez badago, Euskadiko Kontsumoko Arbitraje Batzordeari.

8. Organo eskudunei helaraztea jasotako eskabide zehatzak, ematen dituzten zerbitzuei dagokienez.

9. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuari proposatzea kontsumoari, merkatuei eta produktuen eta zerbitzuen hornidurari buruzko txostenak edo eta azterlanak egin ditzala.

1. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak zainduko du kontsumitzaileek eta erabiltzaileek irispidea izan dezaten kontsumo-arloko hezkuntza eta prestakuntzara.

2. Kontsumitzaileei eta erabiltzaileei ematen zaien prestakuntzaren helburua izango da haiek ezagutzea zer eskubide dituzten eta nola baliatu ditzaketen, eta aditzera ematea zer kontsumo-jarraibide bete behar dituzten baliabideen erabilera arrazionalizatzeko eta erantzukizunez kontsumitzeko.

3. Euskal Autonomia Erkidegoan titulartasun publikoa duten komunikabide publikoek publizitarioak ez diren espazioak erabiliko dituzte, ordutegi-banda egokietan, informazio interesgarria eskaintzeko kontsumitzaileei eta erabiltzaileei. Bermatuko da programa horietan parte hartuko dutela kontsumo-alorrean eskumena duten administrazio publikoek eta kontsumitzaile- eta erabiltzaile-elkarteek.

1. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutua lankidetzan arituko da udalekin eta hezkuntza-eremuko eskumenak dituzten erakundeekin, kontsumo-espezialisten prestakuntza-programak garatzeko.

2. Era berean, Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutua lankidetzan arituko da nazioarteko, Europar Batasuneko, Estatuko eta autonomia-erkidegoetako entitate publikoekin eta pribatuekin, kontsumo-arloko prestakuntza- eta hezkuntza-planak eta -programak egiteko.

3. Artikulu honetan adierazten diren lankidetza-jarduerak garatzeko, hitzarmenak izenpetu daitezke dagokien administrazioekin.

1. Hauek izango dira kontsumitzaileen eta erabiltzaileen hezkuntzaren eta prestakuntzaren helburuak:

   1. Kontsumoaren alorreko informazioa ulertzen eta erabiltzen laguntzea.

   2. Kontsumitzaileen eta erabiltzaileen eskubideen eta eginbeharren berri zabaltzea, baita haiek baliatzeko modurik egokienen berri ere.

   3. Produktuak kontsumitzeak eta zerbitzuak erabiltzeak ekar ditzakeen arriskuen prebentzioa sustatzea.

   4. Kontsumo-ereduak egokitzea kontsumo arduratsuaren printzipioari, lege honetako 17. artikuluan aurreikusitakoaren arabera.

   5. Kontsumo-ondasunen ekonomia zirkularra sustatzea.

   6. Kontsumitzaileei eta erabiltzaileei prestakuntza ematea kontsumo-harreman digitalei eta ordainbide berriei buruz.

2. Aurreko apartatuan adierazten diren helburuak lortzeko, hezkuntza-sistemak hezkuntza arautuko maila eta etapa guztietako curriculumetan jasoko ditu kontsumo-arloko edukiak, kontsumorako hezkuntza lantzeko egokiak direnak eta bat egiten dutenak haietako bakoitzaren helburu pedagogikoarekin.

1. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak hezkuntza- eta prestakuntza-programak antolatuko ditu kontsumitzaileentzat eta erabiltzaileentzat, helburu hauek lortze aldera:

   1. Kontsumitzaileak eta erabiltzaileak prestatzea, jakin dezaten zer eskubide dituzten beren kontsumo-egintzak gauzatzean, eta jarrera arduratsua izan dezaten, horrek lagunduko baitu kontsumo jasangarria bultzatzen eta gizarte arduratsua eta kontzientziatua sortzen.

   2. Bere langileen prestakuntza sustatzea, batik bat merkatua kontrolatzeko lanak egiten dituzten langileena, eta kontsumitzaileei eta erabiltzaileei informazioa eta orientabidea ematen dietenena, baita udaletako langileena eta kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteetako langileena ere, elkarren arteko lankidetzan.

   3. Irakasleak inplikatzea kontsumo-arloko hezkuntza garatzen hezkuntza-maila guztietan, eta horretarako behar den material didaktikoa ematea.

   4. Enpresaburu-antolakundeekin batera, kontsumo-arloko prestakuntza sustatzea eta garatzea, enpresa-sektore desberdinentzat eta haien langileentzat.

2. Prestakuntza- eta hezkuntza-programa horiek antolatzean eta material didaktikoa prestatzean, Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak Euskal Autonomia Erkidegoko hizkuntza ofizialen erabilera paritarioa sustatuko du.

Era berean, Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak hau guztia egin dezake, kontsumitzaileei eta erabiltzaileei hezkuntza eta prestakuntza emateko:

1. Prestakuntza-jarduerak diseinatu, prestatu eta garatu, erantzukizun-, jasangarritasun- eta elkartasun-printzipioak sustatzeko, besteak beste honako hauek:

   Kontsumitzaileei eta erabiltzaileei.

   Hezkuntza- eta prestakuntza-zentroei.

   Kontsumo-munduko profesionalei eta agente ekonomikoei.

   Komunikazio-munduko profesionalei.

2. Material didaktikoa diseinatu, prestatu eta argitaratu, kontsumitzaileak eta erabiltzaileak hezten eta prestatzen laguntzeko; batik bat, haur, nerabe eta babes berezia behar duten beste kolektibo batzuentzat.

3. Kontsumo arduratsuari eta jasangarriari buruzko informazio- eta prestakuntza-kanpainak diseinatu eta garatu.

4. Beste edozein ekintza, kontsumo-arloan prestatzeko lagungarria, gizarteak kontsumitzaile eta erabiltzaile arduratsuak eta aktiboak izan ditzan.

1. Euskal Autonomia Erkidegoan jarduten duten kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteak ordezkaritza- eta partaidetza-bide gisa aitortzen dira kontsumitzaile eta erabiltzaileen interesak defendatzeko.

2. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak eta udalek, nork bere eremuan, kontsumitzaileen eta erabiltzaileen asoziazionismoa sustatuko dute, eta bermatuko dute haiek parte hartzen dutela, beren eskubideei edo interesei zuzenean nahiz zeharka eragiten dieten neurrian, bizitza publikoko eremu guztietan.

1. Kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkartetzat hauek hartzen dira: elkarteei buruzko legeriaren babesean eratutako irabazi-asmorik gabeko erakundeak, kontsumitzaileen eta erabiltzaileen eskubideak eta interesak babestea eta defendatzea helburu dutenak, haiei informazioa, prestakuntza eta hezkuntza ematea barne, bai oro har, baita ondasun edo zerbitzu jakin batzuei dagokienez ere. Euskal Autonomia Erkidegoan izan behar dute egoitza edo ordezkaritza, hurrengo artikuluetan ezartzen diren betekizunak bete behar badituzte eta kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarte modura inskribatuta egon behar dute Euskal Autonomia Erkidegoko Kontsumitzaile eta Erabiltzaile Elkarteen Erregistroan.

2. Era berean, kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkartetzat joko dira kooperatiba-legerian oinarrituta kontsumitzaileek eratutako entitateak, ezinbesteko helburutzat dutenak, besteak beste, kideak heztea eta prestatzea, eta behartuta daudenak funts bat eratzera beren legeria espezifikoan oinarrituta. Euskal Autonomia Erkidegoan izan behar dute egoitza edo ordezkaritza, hurrengo artikuluetan ezartzen diren betekizunak bete behar badituzte eta kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarte modura inskribatuta egon behar dute Euskal Autonomia Erkidegoko Kontsumitzaile eta Erabiltzaile Elkarteen Erregistroan.

3. Kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteak beste batasunetan, federazioetan edo konfederazioetan sartu ahal izango dira, baldin eta helburu berberak badituzte eta arau honetan eskatzen diren berariazko baldintzak betetzen badituzte.

4. Lege honek araututako betekizunak betetzen ez dituzten elkarteek edo antolakundeek ezin izango dute erabili kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkartearen izendapena Euskal Autonomia Erkidegoan dihardutenean, ezta antzeko esapiderik ere, baldin eta errakuntza edo nahasmendua eragin badezake elkarte edo antolakunde horien izaerari edo kontsumitzaileen eta erabiltzaileen eskubideak eta interesak defendatzeko duten zilegitasunari buruz.

Ordezkaritza-elkartetzat joko dira kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteak eta haiek eratzen dituzten federazioak eta konfederazioak, baldin eta betetzen badituzte Euskal Autonomia Erkidegoan sustraitzeko betekizunak, erregelamenduz ezartzen diren bazkide-kopurua eta jarduera-programa, eta hala inskribatuta badaude Euskal Autonomia Erkidegoko Kontsumitzaile eta Erabiltzaile Elkarteen Erregistroan.

1. Titulu honetan aurreikusitakoaren arabera eratutako kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteek baino ezin dituzte kontsumitzaileen eta erabiltzaileen interes orokorrak ordezkatu.

   Titulu honetan eskatutako baldintzak betetzen ez dituzten elkarteek beren bazkideen edo elkartearen interesak baino ezin dituzte ordezkatu, baina ez kontsumitzaileen edo erabiltzaileen interes orokorrak, kolektiboak eta lausoak.

2. Prozedura Zibilaren Legearen 11.3 artikuluan aurreikusitakoaren ondorioetarako, kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarte ordezkagarritzat hartuko dira 63. artikuluan arautzen direnak.

   2. ATALA

   KONTSUMITZAILEEN ETA ERABILTZAILEEN ELKARTEEN JARDUERA-PRINTZIPIOAK ETA INDEPENDENTZIA- ETA GARDENTASUN-BETEKIZUNAK

1. Kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteek, beren xedeak betetzeko, independentzia-irizpidearen arabera jardun behar dute merkatu-operadoreekiko eta botere publikoekiko, baita gardentasun-irizpidearen arabera ere, atal honetan adierazten den moduan.

2. Kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteek fede onaren printzipioa eta leialtasun- eta arreta-printzipioak bete behar dituzte beren jardunean, eta ezingo dute daturik zabaldu egiaztapen, emaitza analitiko edo kalitate-kontrol kontrastaturik gabe; hargatik eragotzi gabe egoki iritzitako salaketak jartzeko eskubidea.

1. Ez da botere publikoekiko independentzia gabeziatzat joko dirulaguntzak edo bestelako baliabide publikoak lortzea, baldin eta irizpide objektiboetan oinarrituta ematen badira.

2. Merkatu-operadoreekiko duten independentzia segurtatzeko, kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteek ezin izango dute honelakorik egin:

   1. Irabazi-asmoa duten pertsona juridikoak hartu elkartekidetzat.

   2. Laguntza ekonomikoak edo finantzarioak jaso kontsumitzaileei edo erabiltzaileei ondasunak edo zerbitzuak hornitzen dizkieten enpresetatik edo enpresa-taldeetatik.

      Lankidetza-hitzarmen edo -akordio bidez egiten diren ekarpenak ez dira laguntza ekonomikotzat joko, baldin eta atal honetan ezarritako gardentasun-baldintzetan gauzatzen badira; betiere, ez badute benetan murrizten elkartearen independentzia.

   3. Ondasunei eta zerbitzuei buruzko komunikazio komertzialak egin.

      Ondorio horietarako, komunikazio komertzialtzat jotzen da ondasunen eta zerbitzuen sustapenarekin edo salmentarekin zerikusi zuzena duen edozein egintza, jokabide edo adierazpen, informazio hutsa ez den publizitatea barne.

   4. Merkatuko operadoreei baimena eman publizitate komertzialean elkartearen izena, irudia edo beste edozein ikur bereizgarri erabiltzeko, edo erabilera hori galarazteko jarduerak alde batera utzi, jokabide horren berri izaten den unetik aurrera.

      Merkataritza-sozietateak ez dira merkatu-operadoretzat joko, baldin eta kontsumitzaileen elkarteen partaidetza badute eta hurrengo artikuluan adierazten diren baldintzak betetzen badituzte.

   5. Kontsumitzaileen edo erabiltzaileen interesak babesteko ez diren jardueretan aritu.

3. Kooperatiba-legeriaren arabera eratutako kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteek, bestalde, bete beharko dituzte aurreko apartatuan jasotako independentzia-betekizunak, soilik halako elkarte modura jarduteari dagokionez, eta kontuan izan gabe zein den kooperatibaren berezko jarduera ekonomikoa.

1. Kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteek merkataritza-sozietateetan parte hartu ahal izango dute, betekizun hauek betetzen badituzte:

   1. Helburu sozial bakarra zera izatea: jarduera instrumentalak garatzea, zehazki mugatuak eta kontsumitzaileak eta erabiltzaileak informatu, prestatu eta defendatzeko balio dutenak.

   2. Sozietatearen kapital osoa kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteena izatea. Elkarte horiek, berriz, lege honek eskatzen dituen betekizunak bete beharko dituzte, eta irabaziak haien artean banatuko dituzte, ez beste inorekin.

   3. Lege honetan kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteentzat arautzen diren independentzia- eta gardentasun-betekizunak betetzea, kontuak Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuan gordailutzeko betebeharra barne.

2. Merkataritza-sozietateek ez badute betetzen aurreko apartatuan xedatzen dena, hori inputatu ahal izango zaie beraien kapital sozialean parte hartzen duten kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteei; eta, horren ondorioz, kontsumitzaile- eta erabiltzaile-elkarte izendapena gal dezakete.

1. Kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteek honako hauek definituko dituzte, estatutuen edo batzar orokorraren erabakiaren bidez eta lege honek arautzen duenarekiko errespetu osoz:

   1. Zein den lankidetza-esparru legitimoa merkatu-operadoreekin jarduteko kontsumitzaileen eta erabiltzaileen eskubideen defentsan eta lehia leialaren alde.

   2. Zein kasutan egin ditzaketen hitzarmenak edo lankidetza-akordioak merkatu-operadoreekin, zein den haien irismena eta nola gauzatu akordio horiek.

2. Lankidetza-esparru hori ezartzen duten estatutuak edo batzar orokorraren erabakiak, berriz, Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuan gordailutuko dira.

Aldi baterakoak edo iraupen mugagabekoak izan, kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteek enpresekin, enpresa-talde edo -elkarteekin, fundazioekin edo irabazi-asmorik gabeko edozein erakunderekin egiten dituzten lankidetza-hitzarmenek edo -akordioek honako betekizun hauek bete beharko dituzte:

1. Helburu esklusiboa izan behar dute proiektu espezifikoak garatzea kontsumitzaileak eta erabiltzaileak informatu, prestatu eta defendatzeko, merkatuan duten posizioa hobe dezaten.

2. Independentzia- eta gardentasun-printzipioak bete behar dituzte.

3. Kontsumitzaileentzat eta erabiltzaileentzat interes orokorrekoak diren jarduerak, lanak, azterketak eta argitalpenak egite izan behar dute helburu.

4. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuan gordailutu behar dira.

Kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteen urteko kontuak Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuan gordailutuko dira, estatutu-organoek haiek onartu eta hilabeteko epean.

1. Publikoa izango da kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteek gordailututako informazioa, aurreko artikuluetan aipatzen dena.

2. Erregelamenduz ezarri ahal izango da zer epe, baldintza eta betekizun osagarri izango dituzten atal honetan erregulatutako gordailutze-betebeharrek.

   3. ATALA

   KONTSUMITZAILEEN ETA ERABILTZAILEEN ELKARTEEN FUNTZIOAK ETA ESKUBIDEAK

Lege honen arabera eratzen diren kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteek eskubide hauek izango dituzte:

1. Kontsumitzaile eta erabiltzaileei haien eskubideei eta betebeharrei buruzko informazioa emateko.

2. Kontsumitzaileei eta erabiltzaileei hezkuntza eta prestakuntza emateko.

3. Kontsumitzaileei eta erabiltzaileei babes juridikoa emateko, ondasunak eta zerbitzuak eskuratzean edo erabiltzean jasaten dituzten kalte-galerak konpontzeko eta ordaintzeko.

4. Kontsumo-arloko gatazkak kudeatzeko; batik bat, bitartekaritzaren bidez.

5. Bazkideak, erakundea eta kontsumitzaileen eta erabiltzaileen interes orokorrak edo lausoak defendatzeko ekintzak egiteko, indarrean dagoen legeria prozesalaren arabera dagokion legitimazioa dutenean.

6. Botere publikoei kontsulta, informazioa eta aholkularitza emateko, kontsumitzaileen eta erabiltzaileen eskubideak eta interesak defendatzeko.

7. Beste edozein funtzio, kontsumo-harremanetatik legez edo hitzarmenez erator daitekeena kontsumitzaileak eta erabiltzaileak defendatzeko.

1. Lege honen arabera eratzen diren kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteek eskubide hauek izango dituzte:

   1. Kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarte izena erabiltzeko, eta, oro har, kontsumitzaileen eta erabiltzaileen interesen defentsan eta izenean jarduteko.

   2. Kontsumitzaileak eta erabiltzaileak administrazio publikoen aurrean ordezteko eta haietatik informazioa lortzeko erregelamenduz ezartzen den moduan.

   3. Gatazkak ebazteko sistema alternatiboak sustatzeko.

   4. Interesduntzat jotzekoak izateko beraiek sustatutako zehapen-prozedura administratiboetan, kontsumitzaileen eta erabiltzaileen interes orokorrak babesteari dagokionez.

   5. Akzio judizialak eta estrajudizialak gauzatzeko, bazkideak eta elkartea defendatzeko.

   6. Eskatzeko zuzen daitezela publizitate-komunikazio eta -informazio engainagarriak edo zilegi ez direnak, eta, hala badagokio, erreplika-eskubidea baliatzeko, legeen arabera.

   7. Kontsumitzaileak eta erabiltzaileak ordezkatzeko komunikabide publikoetan eta pribatuetan.

   8. Doako justiziaren onuradun izateko, legez ezarritako baldintzetan.

   9. Onura publikotzat joak izateko horretarako betekizunak betetzen dituztenean, eta legez arautzen diren zerga-salbuespenak eta -hobariak izateko.

2. Kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteek ordezkaritza dutenean, berriz, eskubide hauek ere baliatu ahal izango dituzte:

   1. Kide anitzeko partaidetza- eta ordezkaritza-organo orokor eta sektorialetako kide izateko, baldin eta kontsumitzaileak eta erabiltzaileak defendatzeko gaiak lantzen badituzte, erregelamenduz ezarritako moduan.

   2. Euskadiko Kontsumoko Kontsulta Batzordean parte hartzeko, erregelamenduz erabakitzen den moduan, eta, haren bidez, xedapen orokorrak prestatzeko prozeduran parte hartzeko, baldin eta xedapenok eragiten badute ordezkatzen dituzten eskubideetan eta interesetan.

   3. Kontsumitzaileei eta erabiltzaileei zerbitzuak emateko kontratu-ereduak egiten eta onesten parte hartzeko, baldin eta zerbitzuok administrazio publikoek ematen badituzte enpresa publikoen edo pribatuen bitartez.

   4. Kontsumoko arbitraje-sisteman parte hartzeko, hura arautzen duten xedapenen arabera, sistema horri atxikiz eta arbitraje-auzitegietako arbitroak izendatuz kontsumitzaileen eta erabiltzaileen interes orokorrak ordezkatzeko.

   5. Beren helburuak betetzeko behar bezala onesten diren laguntzak eta dirulaguntzak jasotzeko, dagokien deialdietako baldintzen arabera.

   6. Akzio judizialak eta estrajudizialak egikaritzeko, bazkideak, elkartea, eta, oro har, kontsumitzaileen interes orokorrak eta lausoak babeste aldera; betiere, aplikatu beharreko legeria prozesalaren arabera.

1. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak lankidetza sustatuko du EAEko kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteen eta enpresaburu-antolakundeen artean.

2. Horretarako, honako jarduera hauek garatzea sustatuko du:

   1. Kontsumoko arbitraje-sistema sustatzea.

   2. Arriskuen berri ematen laguntzea, arriskuak hain handiak direnean non jarduera publikoa behar baita neurria efikaza izan dadin.

   3. Enpresen kalitate-ikurren garapena sustatzea Euskal Autonomia Erkidegoan.

   4. Erabilera eta kontsumo orokorreko ondasunei eta zerbitzuei buruzko informazioa eta prestakuntza emateko jarduerak egitea kontsumitzaileentzat eta erabiltzaileentzat, bereziki, premia espezifikoak dituzten pertsonentzat.

   5. Enpresa-sektoreen autorregulazioa bultzatzea, hala jardunbide egokien kodeak nola helburu horiek betetzeko beste mekanismo batzuk sustatuta.

   6. Ingurumena errespetatzen duten ondasunen eta zerbitzuen kontsumoa bultzatuz, kontsumo-jardunbideak sozialki arduratsuak eta ekologikoki jasangarriak izan daitezela sustatzea.

   7. Kontsumoaren alorreko kooperatibismoa sustatzea.

   8. Kontsumitzaileen eta erabiltzaileen babesa sustatzeko ekimenak laguntzea garapen-bidean dauden herrialdeetan.

      4. ATALA

      EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO KONTSUMITZAILEEN ETA ERABILTZAILEEN ELKARTEEN ERREGISTROA

1. Kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteek egoitza edo ordezkaritza badute Euskal Autonomia Erkidegoan, Euskal Autonomia Erkidegoko Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Elkarteen Erregistroan inskribatu beharko dute lege honek ematen dizkien eskubideez baliatzeko.

2. Eskabidea egin, eta hiru hilabeteko epean ebatziko du Kontsumobidek ea bidezkoa den inskripzioa, eta, hala badagokio, ea ordezkaritza-elkartea den.

3. Erregelamendu bidez garatuko da zer prozedura erabili Euskal Autonomia Erkidegoko Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Elkarteen Erregistroan inskribatzeko eta zein den erregistro horren funtzionamendua.

4. Erregistroa, berriz, Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuari atxikita egongo da.

1. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak informazioa eta dokumentazioa eskatu ahal izango die Euskal Autonomia Erkidegoan diharduten kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteei, lege honek arautzen dituen betekizunak betetzen dituzten ala ez egiaztatzeko.

2. Halaber, xede berberaz, kontu-auditoriak egin ahal izango ditu, bere kabuz edo kanpoko entitate independenteak kontratatuz.

1. Kasu hauetakoren bat gertatzen bada, erabaki ahal izango da baja ematea Euskal Autonomia Erkidegoko Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Elkarteen Erregistroan:

   1. Elkarteak ez baditu betetzen eska daitezkeen betekizunak eta baldintzak, edo lege honek edo berau garatzeko ematen den araudiak debekatzen dituen jarduerak egiten baldin baditu; bereziki, doluz edo zabarkeriaz zabaltzen badu kontsumo-arloko informazio akastuna, hirugarrenei kalteak edo galerak dakarzkiena.

   2. Urtebeteko epean ezin baldin badu egiaztatu, Administrazioak hala eskatu ondoren, berezkoak zaizkion jarduerak egin dituela.

2. Erregistroan baja emateko ebazpena emateko, administrazio-prozedura bat izapidetu beharko da, zeinean elkartearen entzunaldi-eskubidea bermatu beharko baita.

3. Erregistroan baja dakarren adierazpenak bost urtez iraungo du, gutxienik, artikulu honen lehenengo apartatuko a) letran adierazten diren kasuetan, eta urtebete eta bi urte bitartean, berriz, apartatu bereko b) letrako kasuan.

4. Behin igaro eta gero bajarako erabakitako epea, elkarteak berriro eskatu ahal izango du inskribatzeko.

1. Publikotasun-ondorio esklusiboetarako, Euskal Autonomia Erkidegoko Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Elkarteen Erregistroan, azaldu ahal izango da hala Estatuko Erregistroan inskribatutako elkarteei buruzko informazioa nola autonomia-erkidegoek xede horrekin berarekin sor ditzaketen erregistroetan inskribatutakoena.

2. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutua lankidetzan arituko da Estatuko Administrazio orokorrarekin eta autonomia-erkidegoetako administrazioekin, administrazio bakoitzaren erregistroetan jaso behar den informazio zehatza emateko, administrazio bakoitzari dagozkion eskumenen arabera.

Lege honetan ezarritakoaren arabera, kontsumitzaileek eta erabiltzaileek eskubidea dute ondasunei eta zerbitzuei buruzko informazioa euskaraz edo gaztelaniaz jasotzeko eta beren kontsumo-harremanetan hizkuntza ofizial horietatik edozein erabiltzeko.

1. Kontsumitzaileek eta erabiltzaileek eskubidea dute ondasunei eta zerbitzuei buruzko informazioa euskaraz eta gaztelaniaz jasotzeko, lege honen 45. artikuluan ezarritakoaren arabera.

2. Bermatuko da bi hizkuntza ofizialak erabiltzen direla kontsumitzaileekiko eta erabiltzaileekiko harremanetan; horretarako, euskaraz eta gaztelaniaz edo ele bietan jarriko dira elementu hauek:

   1. Errotuluak, oharrak, eta, oro har, ahozko eta idatzizko komunikazioak, jendaurrean jartzen direnak Euskal Autonomia Erkidegoko establezimenduetan.

   2. Kontsumitzaileei eta erabiltzaileei zuzendutako ondasunen eta zerbitzuen eskaintza, sustapena eta publizitatea, edozein delarik erabiltzen den euskarria.

   3. Inprimaki eta eredu ofizialak, kontsumitzaileek eta erabiltzaileek paperean edo formatu elektronikoan bete behar dituztenak.

   4. Atxikitze-kontratuak, klausula-ereduak dituztenak; kontratu arautuak, baldintza orokorrak eta haiei buruzko dokumentazioa edo kontratu horiek egitean sortzen dena; salbu eta kontsumitzaileak edo erabiltzaileak berariaz aukeratzen badu bi hizkuntza ofizialetako bat erabiltzea.

   5. Idatzizko komunikazioak, bereziki kontsumitzaileei eta erabiltzaileei zuzenduak direnean; baita fakturak, aurrekontuak eta antzeko dokumentuak ere, salbu eta kontsumitzaileak edo erabiltzaileak berariaz aukeratzen badu bi hizkuntza ofizialetako bat erabiltzea.

   6. Euskal Autonomia Erkidegoan ekoiztutako edo landutako ondasunen produktuen edo zerbitzuen erabilera- eta mantentze-jarraibideen eskuliburuak, berme-agiriak, etiketak eta ontziratzea euskaraz eta gaztelaniaz idatzi beharko dira, gutxienez.

1. Indarrean den araudian ezarritakoaren arabera, eta osasuna eta segurtasuna babeste aldera, ondasun eta zerbitzu jakin batzuen aurkezpenean eta etiketetan gaztelania erabiltzeko exijentzia bete behar bada ere, eskaintzailearen nahiaren arabera adieraziko da Euskadiko lurralde-eremuan banatzen diren ondasun eta zerbitzuetan ematen den informazioa, etiketetan, ontzietan eta inprimakietan edo erabilera-jarraibideei buruzko oharretan jasotakoa barne, hau da: euskaraz, gaztelaniaz, edo euskaraz eta gaztelaniaz batera.

2. Euskara erabiltzea sustatuko da Euskal Autonomia Erkidegoan arautzen diren jatorri-izendapen edo kalitate-izendapeneko ondasunak eta artisautza-produktuak aurkezteko eta etiketatzeko.

3. Gainerako kasuetan, ondasunei eta zerbitzuei buruzko informazioa euskaraz eta gaztelaniaz batera ematea sustatuko da.

1. Lege honetan xedatutako ondorioetarako, hauek joko dira entitate publikotzat:

   1. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoak eta Euskal Autonomia Erkidegoan ezarritako Estatuko Administrazioa, barnean harturik zuzenbide publiko edo pribatuko enteak, haien mendekoak edo haien administrazio instituzionala osatzen dutenak.

   2. Edozein izaeratako entitateak, baldin eta zerbitzu publikoak kudeatzen badituzte eta zerbitzu publiko horien titulartasuna aurreko apartatuan aipatutako administrazioen esku badago, zerbitzu horiek ematen dihardutenean.

   3. Aurreko a) letran adierazten diren administrazioek eta entitateek kontrolatutako edo gehiengoan partaidetutako entitate oro. Ondorio horietarako, ulertuko da kontrol-harreman bat dagoela, baldin eta entitateko boto-eskubiderik gehienak edukitzen badira edo eskubidea badago gobernu-organoetako kiderik gehienak izendatzeko.

2. Erakunde publikoek kontsumitzaileekiko eta erabiltzaileekiko harremanetan bi hizkuntza ofizialak erabiltzea bermatuko dute, 80.2 eta 81.1 artikuluetan adierazitako elementuak euskaraz edo gaztelaniaz edo bi hizkuntzetan jarriz.

3. Kontsumitzaileek eta erabiltzaileek beraiek aukeratzen duten hizkuntza ofizialean arreta jasotzeko eskubidea dute, erakunde publikoekin dituzten harremanetan, Euskararen Erabilera Normalizatzeko azaroaren 24ko 10/1982 Oinarrizko Legean xedatutakoaren arabera.

4. Lege honetan Estatuko Administrazioari aplikagarriak zaizkion xedapenak ulertuko dira kalterik eragin gabe Estatuak bere zerbitzuak antolatzeko duen eskumenari.

1. Interes orokorreko oinarrizko zerbitzuak ematen dituzten erakundeek eta merkataritza-jardueraren arloan indarrean dagoen legeriak saltoki handitzat jotako saltokiek kontsumitzaileen eta erabiltzaileen eskura jarriko dituzte 80.2 eta 81.1 artikuluetan adierazitako elementuak, euskaraz eta gaztelaniaz edo bi hizkuntzetan.

2. Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoek, gaiaren arabera dagozkien sailetatik eta esleituta dituzten eskumenez baliatuz, koordinatuta jardungo dute, ondasunak edo zerbitzuak hornitzen edo banatzen dituzten gainerako pertsona edo erakunde pribatuetara iristeko bidea errazteko, eta, arian-arian, aurreko apartatuan ezarritakoa hedatzeko. Horretarako, euskararen erabilera babesteko eta sustatzeko neurriak ezarriko dituzte, 80.2 eta 81.1 artikuluetan adierazitako elementuetan.

1. Entitateek, baldin eta euskara lan-harremanen eremuan eta jendaurreko arretaren eremuan baliatzeko berariazko dirulaguntzak jasotzen badituzte, kontsumitzaileek eta erabiltzaileek erabiltzen edo eskatzen duten hizkuntza ofizialean aritzeko gaitasuna izan beharko dute haiek artatze aldera.

2. Eskumena duten administrazio publikoek elkarrekin antolatuko dituzte behar diren sustapen-neurriak, kontsumitzaileek eta erabiltzaileek baliatzen duten hizkuntza ofiziala edozein izanda ere, haien kontsumo-harremanetan hizkuntza horixe erabili ahalko dutela eta hizkuntza horretan artatuko dituztela bermatzeko.

1. Euskararen Erabilera Normalizatzeko azaroaren 24ko 10/1982 Oinarrizko Legean xedatutakoarekin bat, eskumena duten administrazio publikoek beharrezko neurriak hartuko dituzte kontsumo-harremanetan euskararen erabilera sustatzeko.

2. Bereziki zainduko dira partikularren arteko kontsumo-harremanen esparruan euskararen erabilera zabaltzen lagunduko duten neurriak, hala nola:

   1. ondasun eta zerbitzuen eskaintza, sustapena eta publizitatea,

   2. erabilera-agiriak edo -eskuliburuak edo jarraibideak eskura jartzea,

   3. kontsumitzaileak eta erabiltzaileak artatzeko baliatzen den hizkuntza.

3. Era berean, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoek aktiboki sustatuko dute kontsumitzaileei eta erabiltzaileei titulartasun publikokoak ez diren informazio- eta arreta-bulegoek ematen dieten arretan eta aholkularitzan bermatu dadila harremanak kontsumitzaileek eta erabiltzaileek aukeratzen duten hizkuntzan izango direla.

4. Kontsumo-harremanetatik eratorritako jarduerak barnean hartzen dituzten plan sektorialek, jarduera horiek egitean, sustapen-ildo espezifikoak bultzatuko dituzte bi hizkuntza ofizialak erabil daitezen.

5. Era berean, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoek, nork bere eskumenen esparruan, bultzatuko dute hizkuntza espezializatuko materialak zabaltzea, euskararen erabilera errazteko kontsumo-arloan.

1. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak, kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteekin eta enpresa-antolakundeekin lankidetzan, lagunduko du kontsumitzaileek eta erabiltzaileek eta enpresaburuek irispidea izan dezaten kontsumo-harremanen ondorioz sortzen diren gatazkak ebazteko sistema alternatiboetara.

2. Titulu honetan Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuari buruz ezartzen dena udaletan ere aplikatuko da. Udalek, berriz, kontsumitzaileen eta erabiltzaileen informaziorako udal-bulegoen bidez, kexak, erreklamazioak eta salaketak izapidetuko dituzte, eta bitartekaritza-funtzioak garatuko dituzte, 6.4 artikuluak xedatzen duenaren arabera.

1. Kontsumo-harremanen ondoriozko gatazkei ebazpen alternatiboa emateko, bitartekaritza- eta kontsumo-arbitrajea bideratuko dira, hargatik eragotzi gabe beste prozedura espezifiko batzuk, jardueraren sektore jakin batzuetarako aurreikusiak.

2. Hala kontsumitzaileek eta erabiltzaileek nola enpresaburuek gatazkak ebazteko sistema alternatiboetara jo ahal izango dute, hala nahi izanez gero, kontsumo-harremanen ondoriozko gatazkak ebazteko, betiere, askatasunez izan ditzaketen arloei eragiten badiete.

Kexak, erreklamazioak eta salaketak aurkezteko eta ebazteko sistema elektronikoak erabiltzea eta kontsumo-bitartekaritza eta -arbitrajea garatzea sustatuko da. Arrakala digitala saihesteko, bermatuko da kontsumitzaileek eta erabiltzaileek gai horiek aurrez aurre edo telefonoz aurkezten jarraitu ahal izatea.

1. Kontsumitzaileek eta erabiltzaileek, zuzenean nahiz ordezkatzen dituzten elkarteen bidez, eskubidea dute Administrazioari helarazteko kontsumo-arloko kexak erreklamazioak eta salaketak.

2. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak, edo, hala dagokienean, udal-zerbitzu eskudunek izapidetzearen emaitzak helaraziko dizkiete kexak edo erreklamazioak izapidetzen dituzten pertsonei.

3. Erreklamazioek bide eman ahal izango dute bitartekaritza-prozedura bat hasteko, hurrengo kapituluan xedatzen denaren arabera.

4. Baldin eta salaketa bat aurkeztu ondoren zehapen-prozedura bat hasten bada, inguruabar horren berri emango zaio salatzaileari.

5. Erregelamendu bidez arautuko da aurkezten diren kexak, erreklamazioak eta salaketak izapidetzeko prozedura.

1. Kexak, erreklamazioak eta salaketak jartzen laguntzeko, saltoki guztiek erreklamazio-orriak jarriko dituzte kontsumitzaileen eta erabiltzaileen eskura, berdin delarik enpresaburuarekin kontratua egin duten ala ez. Erreklamazio-orriok, berriz, paperean edo formatu elektronikoan egongo dira, eta erregelamenduz araututako baldintzak bete beharko dituzte.

2. Betebehar horrek pertsona fisiko edo juridiko guztiei eragiten die, baldin eta Euskal Autonomia Erkidegoko saltokietako titularrak badira edo zerbitzu publikoak edo pribatuak ematen badituzte.

3. Era berean, betebeharrak barnean hartzen ditu establezimendu fisikorik gabeko enpresaburuak eta bitarteko elektronikoen bidez lan egiten dutenak; betiere, kontsumitzaileei eta erabiltzaileei zuzenean hornitzen badizkiete ondasunak edo zerbitzuak, eta egoitza soziala edo fiskala Euskal Autonomia Erkidegoan badute.

4. Erreklamazio-orriak eskura izan arren, beste bide batzuk ere erabili ahal izango dira kexak, erreklamazioak eta salaketak jartzeko.

5. Erregelamendu bidez ezarriko dira zer betekizun bete behar dituzten erreklamazio-orriek, eta nola aurkeztu behar diren.

1. Bitartekaritza-jarduerak printzipio hauek izango ditu: borondatezkoa izatea, inpartzialtasuna, neutraltasuna eta konfidentzialtasuna.

2. Alderdiak libre izango dira bitartekaritzara jotzeko, eta edozein unetan atzera egiteko.

3. Bermatu beharko da alderdiek aukera berdinak dituztela eta haien posizioak orekan daudela, eta bitartekariak ezin izango du jardun haietako inoren alde edo kontra.

4. Neutraltasunez garatu behar da bitartekaritza-funtzioa; ondorioz, bitartekariak ahalegindu behar du alderdiei laguntzen akordioak haien kabuz lor ditzaten, konponbide edo neurri zehatzik inposatu gabe.

5. Alderdiren batekin interes-gatazkaren bat baldin badu, bitartekariak uko egingo dio esku hartzeari.

6. Hala bitartekariak nola alderdiek beren gain hartzen dute konfidentzialtasunaren eginbeharra, eta konpromisoa hartzen dute bitartekaritzari buruzko sekretua gordetzeko; beraz, ezin izango diote inori adierazi bitartekaritzan parte hartzeagatik lortu duten informazioa.

1. Alderdietako batek eskatuta hasiko da bitartekaritza-prozedura, bestearen adostasunarekin, edo bitartekaritza onartzeko itun bat betetzeko.

2. Alderdien borondatez izapidetuko da prozedura, eta leialtasuneko, fede oneko eta elkarrenganako errespetuko printzipioak errespetatuz.

3. Bitartekaria Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuko zerbitzuetakoa izan ahal izango da, edo udal-zerbitzukoa, baldin eta udalek kontsumitzaileen eta erabiltzaileen informaziorako udal-bulegorik badute, edo egiaztatuta egon daiteke eginkizun horiek betetzeko.

4. Bitartekaritza-prozedura doakoa izango da kontsumitzaileentzat eta erabiltzaileentzat.

5. Kontsumoko edozein harremanetan erabili ahal izango da bitartekaritza-prozedura, salbu eta sektore-erregulazio espezifiko bat dagoenean.

1. Alderdiak akordioren batera heltzen badira bitartekaritza-prozeduraren baten ondorioz, akordioak lotesleak izango dira, alderdiek berek finkatutako baldintzetan.

2. Akordio horiek idatziz formalizatu beharko dira, alderdiek eta bitartekariak sinatuta.

3. Akordioak betearazleak izango dira, indarrean dagoen legeriaren arabera.

Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutua agintaritza eskuduna izango da, titulu honetan araututako bitartekaritza-prozedurei dagokienez, Euskal Autonomia Erkidegoko lurralde-eremuan kontsumo-arloko gatazken ebazpen alternatiboko entitateak egiaztatzeko.

1. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak kontsumoko arbitraje-sistema sustatu, kudeatu eta garatuko du Euskadiko Kontsumoko Arbitraje Batzordearen bidez, eta udalekin koordinatuko du haren funtzionamendua.

2. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteak, enpresaburuak eta profesionalak eta haien erakundeak Kontsumoko Arbitraje Batzordeari atxikitzea sustatuko du, eta lankidetza-hitzarmenak sinatu ahal izango ditu haiekin helburu horrekin.

3. Dauden biztanleen edo arbitraje-eskaeren kopurua dela-eta horrela eskatzen duten udalerrietan edo mankomunitateetan, Eusko Jaurlaritzak arbitraje-elkargoak ezartzeko hitzarmenak sinatzea bultzatuko du. Elkargo horiek Euskadiko Kontsumoko Arbitraje Batzordearen mendekoak izango dira.

1. Euskal sektore publikoko enpresek erabaki behar izango dute, beren jarduna arautzen duten arauen arabera, ea atxiki nahi diren kontsumoko arbitraje-sistemara.

   Enpresa publikoek ez dute betebehar hori izango, baldin eta sistema espezifiko eta arau bidez ezarriak badituzte erreklamazioak ebazteko.

2. Lege honen 82.1 artikuluan zerrendatutako Euskadiko edozein erakunde publikok obra-emakidako, zerbitzu-emakidako edo Sektore Publikoko Kontratuen azaroaren 8ko 9/2017 Legearen 312. artikuluan aurreikusitako zerbitzu-emakidako kontratu bat egiten duenean operadore ekonomiko batekin, zeinaren bidez ondasunak edo zerbitzuak eskaintzen dizkion kontsumitzaileari edo erabiltzaileari kontsumo-harreman baten bidez, zera sartu beharko du kontratazio-pleguetan, betearazteko baldintza berezi gisa: enpresa emakidaduna kontsumoko arbitraje-sistemari atxiki beharko zaiola, kontratistaren eta kontsumitzaileen eta erabiltzaileen arteko gatazkak ebazteko metodotzat hartuta (aipatutako legearen bidez, Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2014/23/EB eta 2014/24/EB zuzentarauen transposizioa egiten da Espainiako ordenamendu juridikora).

1. Kontsumoko arbitraje-sistemara atxikita egotea merezimendu objektibotzat joko da euskal administrazio publikoek enpresaburuei kalitate-sariak ematen dizkietenean kontsumitzaileei eta erabiltzaileei ondasunak eta zerbitzuak eskaintzearren.

2. Laguntzak edo dirulaguntzak erregulatzen dituzten arauetan baloratuko da ea bidezkoa den atxikipen hori laguntzak edo dirulaguntzak esleitzeko irizpide objektiboen artean sartzea.

1. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak eta udalek zaintza- eta kontrol-jarduerak egingo dituzte kontsumitzaileen eta erabiltzaileen eskubideen babes eraginkorra bermatzeko, hurrengo artikuluetan jasotzen den moduan.

2. Horretarako, Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak gainerako administrazioengana, lanbide-elkargoengana eta, oro har, agintaritza guztiengana jo ahal izango du proposatzeko zer babes-neurri jar daitekeen, dagokion sektore-legeria aplikatuz.

3. Titulu honetan Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Instituturako xedatzen dena, bestalde, ikuskatzaileak dituzten udalei ere aplikatuko zaie, lege honen 6.2 artikuluaren arabera.

1. Kontsumitzaileen eta erabiltzaileen eskubideak eta interesak bermatzeko legez eskatzen diren baldintzak bete gabe ondasunak edo zerbitzuak ekoizterik, fabrikatzerik, lantzerik, biltegiratzerik, banatzerik edo merkaturatzerik egon ez dadin, Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak hori guztia prebenitzeko, antzemateko, eragozteko, eta, hala badagokio, zehatzeko egin beharreko jarduerak egingo ditu.

2. Errealitatearen berri izateko unerik eta modurik egokienean egin ahal izango dira zaintza- eta kontrol-lanak, kasuan kasu egokien irizten diren bitartekoak erabilita.

3. Bereziki, azterlan, kontrol, entsegu, analisi eta egiaztapenak egin ahal izango dira, zuzenean edo beste entitate publiko edo pribatu batzuekin lankidetzan, kontsumitzaileentzako eta erabiltzaileentzako ondasun eta zerbitzuak ekoiztu, fabrikatu, eman, biltegiratu, banatu eta merkaturatzeko prozesuko edozein faseri buruz.

4. Merkatuan zuzenean edo zeharka merkaturatzekoak diren ondasunen eta zerbitzuen gainean egin ahal izango dira jarduera horiek, bai eta haiek ekoiztu, fabrikatu, prestatu, biltegiratu, banatu eta merkaturatzeko erabiltzen diren lokal eta merkataritza-establezimenduen gainean ere.

5. Titulu honetan arautzen diren zaintza- eta kontrol-jardueretatik kanpo geratzen dira osasun-arriskuak, baldin eta sendagai, produktu sanitario, produktu kosmetiko eta norberaren zaintzarako produktu eta elikagai-produktuen ondorioz gertatzen badira eta osasun-agintaritzen mendeko zaintza- eta kontrol-prozedura espezifikoen pean badaude.

   100. artikulua. Ohartarazpenak eta errekerimenduak.

   Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak enpresaburuei ohartarazi ahal izango die beren egoeraz, baldin eta kontsumitzaileen eta erabiltzaileen eskubideen gaineko eginbeharrak betetzen ez badituzte; era berean, eskatu ahal izango die bete ditzaten epe egoki batean, kontuan hartuz zein den betebehar mota eta antzemandako arriskua; hargatik eragotzi gabe lege honetan azaltzen diren gainerako neurri guztiak, barne harturik zehapen-espedienteak hastea.

   101. artikulua. Urteko kanpaina-plana.

1. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutuak urteko plana egingo du merkatua kontrolatzeko kanpainak egiteko, kontsumitzaileek babes homogeneoa izango dutela bermatzeko.

2. Urteko plana betetzerakoan, garatutako jardueren eta haien emaitzen publizitatea egingo da, ukitutako sektoreen funtzionamendua hobetzeko eta kontsumitzaileen eta erabiltzaileen eskubideen babesa areagotzeko.