Klima aldaketa

1. Kooperatiba da enpresa bat garatzen duen sozietatea, zeinaren lehentasuneko helburua baita bere kideen jarduera ekonomiko eta sozialak sustatzea eta haien beharrak beren parte-hartze aktiboaren bitartez asetzea, kooperatibismoaren printzipioak betez eta inguruko komunitateari erantzunez.

2. Kooperatibak Nazioarteko Kooperatiba Aliantzaren kooperatiba-printzipioetara, zeinak lege honen esparruan aplikatuko baitira, egokitu beharko ditu bere egitura eta funtzionamendua.

   Lege honen barruan, bestelako edozein antolakunde eta entitate publiko edo pribaturekiko autonomia eta independentzia osoz jardungo du.

3. Kooperatibek edozein jarduera ekonomiko edo sozial gauzatu ahal izango dute, salbu eta kooperatibismoaren oinarrizko eskakizun eta printzipioekin bat ez etortzeagatik legean espresuki debekatzen bada.

1. Kooperatibek beren izenean nahitaez sartu beharko dituzte «kooperatiba-sozietatea» hitzak edo «Koop. S.» laburdura.

2. Ezin izango da lehendik dagoen sozietate baten izen bera jarri. Sozietatearen izena baliozkoa izateko, beste baldintza osagarri batzuk ezarri ahal izango dira erregelamenduz.

3. Beste inolako entitatek ezin izango du erabili «kooperatiba» hitza edo «koop.» laburdura, edozein dela ere entitatearen mota edo izaera, publikoa edo pribatua, salbu eta xedapenen batek espresuki hartara behartu edo hartarako baimena ematen dion kasuan.

Euskal Autonomia Erkidegoaren lurraldearen barruan egongo da kooperatibaren egoitza soziala, bere bazkideekiko jarduera gehienak egiten dituen lekuan edo administrazio-kudeaketa eta enpresa-zuzendaritza zentralizatzen dituen lekuan.

Gutxieneko kapital soziala ezin izango da hiru mila (3.000) euro baino gutxiagokoa izan, eta eurotan adieraziko da. Kooperatiba sortzen den une beretik ordainduta egon beharko da gutxieneko legezko kapital horri dagokion kopuru osoa.

1. Kooperatibek bazkide ez diren pertsonekin egin ahal izango dute beren kooperatiba-jarduera, betiere lege honetan eta kooperatibaren estatutuetan ezarritakoaren mugetan.

2. Baldin eta kooperatibak bere bazkideekin eta bazkide ez diren pertsonekin dituen eragiketek, legearen baldintza eta mugen barruan, enpresaren jarduera gutxitzea edo kaltetzea eragiten badute, kooperatibari ezin egotzi dakizkion arrazoiengatik, eta gutxitze edo kaltetze horrek kooperatibaren bideragarritasun ekonomikoa arriskuan jartzen badu, baimena eman ahal izango zaio kooperatibari bazkide ez diren hirugarrenekiko jarduerak edo zerbitzuak hasteko edo lehendik dituenak handitzeko, betiere baimenak, unean uneko zirkunstantzien arabera, ezartzen duen epean eta zenbatekoan. Aipatutako baimena eman dela ulertuko da kooperatibak baimena eskatu eta hilabetera Eusko Jaurlaritzan lan-arloko eskumena duen sailak espresuki ebazpena eman ez badu.

3. Nolanahi ere, kreditu- eta aseguru-kooperatibek aplikagarri zaien finantza- eta aseguratze-jardueraren arloko araudian ezarritako betekizun eta mugak bete beharko dituzte bazkide ez diren pertsonekiko eragiketetan.

1. Estatutuetan, jarduera ekonomiko eta sozial espezifikoak helburu sozialaren barrukoak egiten dituzten sekzioen existentzia eta funtzionamendua erregulatu ahal izango dira; sekzio horiek kudeaketarako autonomia izango dute, hargatik eragotzi gabe kooperatibaren erantzukizunaren izaera orokorra eta bateratua. Kontabilitate independentea eramango dute beti, nahiz eta kontabilitate orokorra kooperatibari dagokion.

2. Estatutuetan, honako hauek definituko dira:

   1. Zer arlo edo jarduera sartu diren sekzioaren barruan.

   2. Zenbat denbora jardungo duen sekzioak modu berezituan, baldin eta denbora hori mugatua bada.

   3. Zer irizpide ezarri diren sekzio bakoitzari dagokion ondarea zehazteko.

   4. Hala badagokio, zer irizpide erabili diren kontabilitate bereizia ezartzeko.

   5. Zer irizpide erabiliko diren jarduera kooperatibizatua neurtzeko, sekzio horretako soberakin positibo eta negatiboen banaketa bereizia egin behar denean.

   6. Zein den araubide organikoa eta zer harreman duen sekzioak kooperatibaren administratzaileekin.

3. Hala badagokio, estatutuetan ehunekotan mugatu ahal izango da zer soberakin bereizi eta banatu behar diren sekzioen arabera.

4. Sekzioak erregulatzerakoan, politika bereizi bat ezarri ahal izango da kapital-interesei, lan-aurrerakinei edo bazkideekin egindako eragiketen prezioei dagokienez.

5. Batzar orokorrak erabaki ahal izango du berehala etetea sekzio bateko bazkide-biltzarrak hartutako erabakiak, baina zehaztu beharko du zergatik jotzen dituen lege edo estatutuen aurkakotzat edo kooperatibaren interes orokorren aurkakotzat, hargatik eragotzi gabe batzar orokorraren erabakiak ere lege honen 41. artikuluan aurreikusitakoaren arabera aurkaratzea.

   Sekzio bat edo batzuk egoteak ez dakar administratzaileek dituzten ahalmenen araubidea aldatzea, baina sekzioaren barruan zuzendariak edo ahaldunak izendatu ahal izango dira sekzio horren jardunaz eta eragiketaz ardura daitezen. Kooperatibaren administratzaileek sekzioan hartu diren erabakiak berehala etetea erabaki dezakete, bazkide-biltzarrean hartzen diren erabakietarako ezarritako baldintza beretan.

   Estatutuetan edo barne-araubideko erregelamenduan erregulatuko da sekzio bateko bazkide-biltzarraren eta kooperatibako administratzaileen arteko harremana.

6. Kreditu-sekzioa edo bestelako sekzioak dituzten kooperatibei kontu-auditoretza izan dezatela eskatuko zaie, haiekin kontratuak egiten dituztenak babesteko.

1. Sustatzaileek osatuko dute batzar sortzailea; batzar horrek kooperatibaren estatutuak onartuko ditu eta kooperatiba sortzeko beharrezko diren gainerako erabakiak hartuko.

   Sustatzaileek kasuan kasuko kooperatiba motako bazkide izateko behar diren betekizunak bete beharko dituzte.

2. Batzarrera joandako sustatzaileen artetik aukeratuko dituzte batzar sortzaileko lehendakaria eta idazkaria.

3. Batzar sortzailearen aktan, gutxienez jaso beharko dira bilera-tokia eta -data, partaide-zerrenda, eztabaiden laburpena, bozketen emaitzak eta hartutako erabakien testua.

4. Batzar sortzailean idazkari-lanetan ari den sustatzaileak egiaztatuko du akta, zeinak lehendakariaren oniritzia izan beharko baitu.

1. Sortzen ari den kooperatibaren sustatzaileek edo haien artetik batzar sortzailean izendatutako kudeatzaileek egingo dituzte, sozietatearen izenean, hala kooperatiba sortzeko ezinbestekoak diren egintza eta hitzarmenak nola batzar sortzaileak espresuki eskatutakoak. Sortzealdian, sozietatearen izenean jarduteko gaikuntza izango dute horretarako agindu espezifikoa emanez izendatutako pertsonek ere.

2. Euskadiko Kooperatiben Erregistroan inskribatu aurretik sozietatearen izenean egintzak eta kontratuak egin dituztenek izango dute horien erantzukizun solidarioa, salbu eta egintza edo kontratu horien efikazia dagoenean inskripzioaren eta, hala badagokio, kooperatibak egintzok geroago bere gain hartzearen baldintzapean.

3. Sortzealdian den sozietatea izango da artikulu honen 1. atalean aipatutako egintza eta kontratuen erantzule, bazkideen ekarpenek osatzen duten ondarearen bidez. Bazkideek beren erabakiz ordaindu behar izan duten ekarpen osoaren mugaraino erantzungo dute, pertsonalki.

4. Kooperatiba inskribatuta, berak egin beharko die aurre aurreko apartatuan aipatzen diren egintza eta kontratuei. Orobat egin beharko die aurre inskribatu eta hurrengo hiru hilabeteetan onartzen dituen egintza eta kontratuei. Bi kasu horietan, bertan behera geratuko da sustatzaile, kudeatzaile edo agintarien erantzukizun solidarioa.

5. Sozietatearen ondarearen balioa gehi sozietatea inskribatzeko beharrezkoak diren egintzena sozietatearen kapitalaren balioa baino txikiagoa bada, bazkideek estali beharko dute zenbateko bi horien arteko diferentzia.

6. Sozietateak, Euskadiko Kooperatiben Erregistroan inskribatu artean, «sortzealdian» hitza gehitu beharko dio bere izenari.

1. Sortze-eskritura eman baino lehen, eta batzar sortzaileak aurkako erabakirik hartu ezean, kudeatzaileek estatutu-proiektuaren aurretiko kalifikazioa egin dezala eskatu ahal izango diote Euskadiko Kooperatiben Erregistroari, zeinak hogeita hamar eguneko epean ebatzi beharko baitu eskaria egiten denetik.

2. Euskadiko Kooperatiben Erregistroak zuzen daitekeen akatsik aurkituko balu, kudeatzaileei emango die haren berri; kudeatzaileek, salbu eta batzar sortzaileak kontrakoa erabakitzen duenean, baimena izango dute akatsak hilabeteko epean zuzentzeko.

1. Sozietatea Euskadiko Kooperatiben Erregistroan ez inskribatzeko borondatea egiaztatzen denean eta, betiere, eskritura egiletsi denetik urtebete igaro denean inskripzioa eskatu gabe, edozein bazkidek eska dezake sortzealdian den sozietatea desegin dadila, eta exiji dezake, haren ondare soziala likidatu eta gero, bere ekarpenak itzul dakizkiola.

2. Egoera horretan, kooperatibak bere eragiketekin hasi edo aurrera jarraitzen badu, sozietate kolektiboei buruzko arauak ezarriko dira, edo, hala badagokio, sozietate zibilei buruzkoak. Kooperatiba geroago inskribatzen bada, ez da aplikatuko 8.4 artikuluan ezarritakoa.

1. Eskritura publiko bidez sortuko da kooperatiba. Agiri hori emateko, bi hilabeteko epea izango da, batzar sortzailea sortu denetik aurrera kontaturik, edo, hala badagokio, sozietatearen estatutu-proiektua kalifikatzen denetik aurrera kontaturik. Ondoren, Euskadiko Kooperatiben Erregistroan inskribatuko da, eta une horretatik aurrera nortasun juridikoa izango du.

2. Sortze-eskritura nahiz kooperatibari lotutako beste edozein egintza inskribatzeko, aldez aurretik ziurtatu beharko da likidatu direla inskribatu beharreko egintzaren gaineko zergak edo eskatu dela haien likidazioa.

1. Sortze-eskritura publikoa sustatzaile guztien izenean egiten ez bada, batzar sortzailean izendatutakoen izenean egin beharko da, batzar horretan hartutako erabakien arabera.

2. Sortze-eskritura publikoak, zeinak, hala badagokio, batzar sortzailearen akta jasoko duen, honako hauek jaso beharko ditu:

   1. Eskritura egiletsi dutenak eta sustatzaileak pertsona fisikoak izanez gero, haien izen-abizenak, adina, lanbidea eta egoera zibila; pertsona juridikoak izanez gero, berriz, sozietatearen izena. Kasu batean zein bestean, nazionalitatea, egoitza eta bazkide mota ere adierazi beharko dira.

   2. Dena delako kooperatiba sortzeko borondatea.

   3. Egilesleen adierazpena, adierazten duena sustatzaile guztiek ordaindu dutela estatutuetan bazkide izateko finkatutako nahitaezko gutxieneko ekarpenaren ehuneko hogeita bost gutxienez, edo, hala badagokio, 4. artikuluan finkaturiko gutxieneko kapitala estaltzeko beharrezko den goragoko frakzioa. Bestalde, ekarpenaren zati bat ordaintzea atzeratu bada, zati hori nola eta noizko ordainduko den ere zehaztu beharko da.

   4. Estatutu sozialak.

   5. Sozietatean beharrezko diren organoetako karguak betetzeko izendatu dituzten pertsona fisikoen izen-abizenak, lanbidea eta adina, edo, pertsona juridikoen kasuan, izen soziala. Kasu batean zein bestean, nazionalitatea eta egoitza ere adierazi beharko dira, baita, hala badagokio, kontu-auditoreei buruzko datuak ere.

   6. Adierazpen-agiri bat, aitortzen duena ez dagoela izen bereko beste kooperatibarik. Sortzen ari den kooperatiba agerkari publikoan jasotzeko, Lan arloan eskumena duen ministerioko kooperatiben erregistroak eta Euskadiko Kooperatiben Erregistroak emandako jatorrizko agiriak beharko dira, izen bereko beste kooperatibarik ez dela ziurtatzen dutenak.

   7. Zer balio eman zaien diruzkoak ez diren ekarpenei halakorik balego, haien ezaugarriei buruzko deskribapen argia eginez eta ondo zehaztuz zer ekarpen egin dituen sustatzaileetako bakoitzak edo zer ekarpen-betebehar ezarri dizkion bere buruari.

   8. Zenbatekoak izango diren, gutxi gorabehera, kooperatiba sortzeko gastuak, barne direla dagoeneko eginda daudenak eta inskribatu artean egin asmo direnak.

3. Horretaz gain, sortze-eskritura publikoan jaso ahal izango dira sustatzaileek batzar sortzailean egindako itun eta baldintza guztiak, haiek ez badira legearen edo sozietate kooperatiboak arautzen dituzten printzipioen aurkakoak.

1. Kooperatibaren funtzionamendua erregulatuko duten estatutuetan honako hauek agertuko dira gutxienez:

   1. Kooperatibaren izena.

   2. Egoitza soziala.

   3. Zein den jardueraren helburu soziala.

   4. Zenbat iraungo duen.

   5. Zein lurralde-eremutan gauzatzen den kooperatibaren jarduera nagusia.

   6. Zein diren bazkideei onarpena eta baja emateko betekizunak.

   7. Zer eskubide eta betebehar dituzten bazkideek, zehaztuz zer konpromiso izango duten kooperatibako jardueretan edo zein izango den haien gutxieneko parte-hartzea.

   8. Zein diren sozietatearen diziplina-arauak, falta motak eta zehapen motak, zehapen-prozedura eta errekurtsoak.

   9. Zein den kooperatibaren gutxieneko kapital soziala, eta zein den sozietateko bazkideen hasierako nahitaezko ekarpena.

   10. Nola itzuliko diren ekarpenak eta zein den ekarpen horiek eskualdatzeko araubidea.

   11. Zein diren soberakinak banatzeko irizpideak, zehaztuz zer portzentaje bideratu behar diren Nahitaezko Erreserba Funtsera eta kooperatiba-heziketa eta -sustapenerako eta interes publikoko beste helburu batzuetarako ekarpenetara.

   12. Nola deituko den batzar orokorra, ohikoa zein berezia: publizitatea eta epea; lehenengo edo bigarren deialdian, edo hirugarrenean kontsumo-, irakaskuntza- eta nekazaritza- eta elikagai-kooperatibetan; erabakiak hartzeko araubidea, eta dena lege honen 36. artikuluko 2. eta 3. apartatuetan xedatu bezala.

   13. Zer egitura izango duen kooperatibaren administrazioaz arduratuko den organoak eta zein izango den organo horren jarduketa-araubidea.

   14. Nola osatzen diren, nahitaezkoak badira edo estatutuetan aurreikusten badira, zaintza-batzordea eta, hala badagokio, errekurtso-batzordea eta kontseilu soziala, eta zein funtzio duten.

   16. Bazkideen informaziorako eskubidea errespetatzeko ezarritako bermeak eta organoak, lege honetako 24 eta 25. artikuluetan ezarritako terminoetan.

   17. Zein diren kooperatiba desegiteko arrazoiak.

   18. 50 bazkide baino gehiago duten sozietate kooperatiboek kooperatibaren delituei aurrea hartzeko eredu bat egingo dute, eta eredu horren jarraipena egiteko mekanismoak ezarriko dituzte. Halaber, berariazko baliabideak jarri beharko dituzte kooperatibak bortizkeria matxistarik gabeko eremuak izan daitezen.

   19. Eta lege hau aplikatzeko nahitaezkoak diren gainerako alderdiak.

2. Barne-erregelamenduak egin ahalko dira kooperatibaren funtzionamenduaren hainbat alderdi garatzeko; barne-erregelamenduak inoiz ez dira izango estatutuen aurkakoak eta inoiz ez dute urratuko estatutuetan xedatutakoa.

Behin sozietatea inskribatu eta gero, deuseztasun-akzioa Kapital Sozietateei buruzko Legean ezarritako arrazoiengatik eta ondorioekin bakarrik egikaritu ahal izango da, eta salbuespen batekin: sortze-egintzan bi bazkide sortzaileren benetako borondatearen ordez, lege honetan ezarritako gutxieneko bazkide kopurua beharko da.

Euskadiko Kooperatiben Erregistroa erregistro publikoa da, Eusko Jaurlaritzan lan-arloko eskumena duen sailari atxikia, eta organo-egitura bateratua du.

1. Erregistroaren eraginkortasunaren printzipioak dira: publizitate material eta formala, legezkotasuna, legitimazioa, lehentasuna eta segidako traktua.

2. Inskripzioak sortze-izaera izango du hala kooperatibaren sortzearen, bat-egitearen, zatitzearen, desegitearen eta berrindartzearen kasuan nola izaera horretako sozietate bihurtzen den kasuan, eta dokumentazioa aurkezten den eguna hartuko da inskripzio-datatzat. Gainerako kasuetan deklarazio-balioa izango du.

3. Euskadiko Kooperatiben Erregistroak bitarteko elektroniko, informatiko eta telematikoak erabiltzea bultzatuko du, erregistroa erabili nahi duten herritarrekin eta entitateekin dituen harremanak erraztu ahal izateko, batez ere egintzak erregistroan inskribatu eta gordailutzeko, baita kontsultak ebazteko eta ziurtagiriak emateko ere.

Euskadiko Kooperatiben Erregistroak funtzio hauek izango ditu:

1. Indarrean dagoen legeriaren arabera erregistroan jaso beharreko egintzak kalifikatu, inskribatu eta ziurtatzea, hain zuzen ere honako hauenak: lehen eta bigarren mailako edo maila handiagoko kooperatibenak, kooperatiben batasun eta federazioenak, federazio-elkarteenak edo batik bat lege honetan erregulatutako kooperatiba motez osaturiko beste entitate juridiko batzuenak.

2. Nahitaezko diren liburuak gaitu eta legeztatzea.

3. Artikulu honetako a) apartatuan aipatzen diren kooperatiben urteko kontuen eta erabakien egiaztapenen gordailua izatea. Bere ardura bakarra izango da aztertzea ea aurkezturiko dokumentuak legez eskatzen direnak diren, batzar orokorrak behar bezala onartu dituen, eta izenpetu behar duten guztiek izenpetu dituzten.

4. Kooperatiba-entitateen izenari buruzko ziurtagiriak ematea.

5. Egiten zaizkien galderak ebaztea, beren eskumenekoak badira.

6. Lege honen edo berau garatuko duten arauen bidez emandako beste edozein.

1. Epeei, espedientean pertsonatzeari, ordezkaritzari eta lege honetan edo berau garatzen duten arauetan espresuki garatzen ez diren Euskadiko Kooperatiben Erregistroaren gaineko alderdi formalei dagokienez, administrazio-prozedurako arauak ezarriko dira.

2. Demanda judiziala jarri nahi izanez gero zuzenbide substantibo kooperatiboa aplikatuz emandako egintzen aurka, merkataritza-arloko epaitegi eta auzitegietara jo beharko da, bat etorriz Botere Judizialaren Lege Organikoarekin eta ezar daitekeen prozedura-araudiarekin.

1. Lehen mailako kooperatibetako bazkide izan daitezke pertsona fisiko zein juridikoak, publiko nahiz pribatuak, betiere kontuan izanda lege honetako II. tituluan ezarritako salbuespenak.

   Bigarren mailako edo maila handiagoko kooperatibei dagokienez 147. artikuluan ezarritakoa bete beharko da.

   Kooperatiba sortzen den unean, sortzen den kooperatiba motako hiru bazkidek, gutxienez, osatu beharko dituzte lehen mailako kooperatibak. Bigarren mailako edo maila handiago kooperatibetan, bi sozietate kooperatibo, gutxienez, izan beharko dituzte beren bazkide sortzaileen artean.

2. Kooperatibetako bazkideak honako modalitate hauetakoren batean sartuko dira:

   1. Bazkide kooperatzaileak.

   2. Bazkide ez-aktibo edo bazkide ez-erabiltzaileak eta bazkide eszedentziadunak.

   3. Bazkide laguntzaileak.

   4. Kooperatiba mistoetan, sozietate-zatien titular izanik boto-eskubidea duten bazkideak.

3. Bazkide kooperatzaileak dira pertsona fisiko edo juridikoak, kooperatibaren jardueran langile edo erabiltzaile gisa benetan parte hartzen dutenak.

4. Bazkide ez-aktiboak edo bazkide ez-erabiltzaileak eta bazkide eszedentziadunak dira legearen 31. artikuluan halakotzat jotzen direnak.

5. Bazkide laguntzaileak izan daitezke pertsona fisiko edo juridikoak, publiko zein pribatuak, kooperatibaren helburu soziala bete-betean aurrera eramaterik ez badute ere helburua lortzen lagun dezaketenak. Kooperatibaren estatutuetan erabakitakoaren arabera arautuko dira haien eskubide eta betebeharrak; estatutuetan aurreikusi gabeko guztirako, berriz, aldeen artean hitzartutakoa beteko da. Bazkide horien multzoak ezin izango du, ez batzar orokorrean, ez artezkaritza-kontseiluan, botoen herena baino gehiago izan, salbu eta sozietate kooperatiboak direnean.

   Bazkide laguntzaileek eskubidea izango dute partaidetza izateko kooperatibaren emaitzetan, jarduera kooperatibizatuan duten partaidetzaren arabera, betiere estatutuetan espresuki horrela jasotzen bada edo batzar orokorrak hala erabaki, eta artezkaritza-kontseiluak espresuki formalizatzen badu.

   Bazkide laguntzaileak kooperatiba mistoekiko bakarrik hartuko dira bazkide kooperatzailetzat.

6. Kooperatiba mistoetako gutxiengoko bazkideak dira sozietate-zatien titular izanik boto-eskubidea duten bazkideak.

7. Administrazio publikoek eta haien mendeko ente instrumentalek ere bazkide izateko aukera izango dute, kooperatibaren helburua bada entitate horien zerbitzuei lotutako zerbitzuak ematea edo jarduerak egitea, betiere prestazio horiek ez badute ekartzen edo eskatzen agintaritza publikoaren egikaritza.

1. Estatutuetan finkatuko da zer betekizun bete behar diren bazkide izateko, bat etorriz lege honetan ezarritakoarekin.

2. Bazkide gisa onartzeko edo ez onartzeko arrazoia ezin izango da oinarritu helburu sozialarekiko edozein diskriminazio dakarren arrazoiren batean.

3. Onartzeko eskaria idatziz egin beharko zaie administratzaileei, eta haiek hirurogei eguneko epea izango dute gehienez ere erantzuna emateko, eskaria jasotzen dutenetik aurrera kontaturik. Ez onartzeko erabakiak arrazoitua izan behar du. Epe hori igaro eta ebazpen espresik ematen ez bada, onartu dela ulertuko da.

4. Onartzeko eskariari ezetza ematen bazaio, eskatzaileak errekurtsoa jarri ahal izango dio errekurtso-batzordeari edo, halakorik ez badago, batzar orokorrari, hogei eguneko epean ezezko ebazpena jakinarazten zaionetik aurrera kontaturik.

   Errekurtso-batzordeak ebatziko du errekurtso hori, hogeita hamar eguneko epean, edo, hala badagokio, lehenengo batzar orokorrean erabakiko da, isilpeko bozketa bidez. Bi kasu horietan nahitaezkoa izango da interesdunari aldez aurretik entzutea.

5. Onartzeko eskariaren onarpena errekurritu ahal izango da errekurtso-batzordean edo, halakorik ez badago, egiten den lehenengo batzar orokorrean, baldin eta estatutuek finkatutako bazkide kopuruak errekurritzea eskatzen badu. Estatutuetan zehaztu beharko da zer epe dagoen errekurtsoa jartzeko, baina ezin izango da hogei egun baino gehiago luzatu, erabakia jakitera ematen denetik aurrera kontaturik.

   Bazkide izatea etenda geratuko da onarpenaren aurkako errekurtsoak jartzeko epea igaro arte edo, errekurtsoa jarrita badago, errekurtso-batzordeak edo, hala badagokio, batzar orokorrak ebatzi arte. Errekurtso-batzordeak hogeita hamar eguneko epea izango du ebazpena emateko; batzar orokorrak, berriz, egiten duen lehenengo bileran ebatzi beharko du, isilpeko bozketa bidez. Bi kasu horietan nahitaezkoa izango da interesdunari aldez aurretik entzutea.

1. Lan elkartuko kooperatibak ez diren lehen mailako kooperatiben nahiz bigarren edo maila handiagokoen estatutuetan, aurreikusi ahal izango da zer baldintza bete behar dituzten langileek lan-bazkide izateko. Kooperatiban lan pertsonala egitea izango da lan-bazkide horien kooperatiba-jarduera.

2. Lan-bazkideek lan elkartuko kooperatibetako bazkide langileentzat legean ezarritako arauak bete beharko dituzte, artikulu honetan finkatutako salbuespenekin.

3. Estatutuetan finkatu beharko dira lan-bazkideek kooperatiban ekitatez eta neurriz parte hartu ahal izateko irizpideak.

4. Estatutuetan probaldiren bat ezartzen bada lan-bazkideentzat, hori ez da aplikatuko baldin eta bazkide berria lehendik ere kooperatiban lanean aritu izan bada besteren konturako langile modura eta probaldiak dirauen beste denbora eman badu lanean. Bazkide bati probaldi hori ezartzea badagokio eta bi aldeetako edozeinek bere kabuz azkentzen badu lan-harreman juridikoa, ulertu beharko da ezen probaldiaren aurretiko lan-harreman juridikoa, epeagatik iraungi gabea, probaldia ezarri baino lehenago zituen baldintza beretan berrituko dela.

Bazkideek honako betebehar hauek dituzte:

1. Batzar orokorraren eta deitzen dieten gainerako organoen bileretara joatea.

2. Karguren baterako izendatu badituzte, onartzea, salbu eta ez onartzeko bidezko arrazoia dagoen kasuetan.

3. Kooperatibaren helburu diren jardueretan parte hartzea. Ondorio horietarako, estatutuetan ezarriko dira parte hartzeko eredu edo gutxieneko arauak. Arrazoi justifikaturik egonez gero, administratzaileek ahalbidea izango dute bazkideren bat betebehar hori betetzetik libre uzteko dagokion neurrian.

   Honela gauzatu ahal izango da bazkideek kooperatibaren jardueretan izango duten konpromisoa edo gutxieneko partaidetza: kooperatibaren jardueretan zuzenean parte hartuz edo, estatutuetan jasota badator, beste entitate batzuetan parte hartuz, betiere kooperatibak entitate horiekiko lankidetzan jarduten badu edo haietan parte hartzen badu edo helburu sozialari lotutako interes berezia badu. Jatorrizko kooperatibako gutxiengo batek izango du partaidetza aipaturiko beste entitate horietan, salbu eta arrazoi ekonomiko, tekniko, antolakuntzako eta ekoizpenekoen edo ezinbesteko arrazoien ondoriozko enpresa-premiaren kasuan.

4. Ez egitea kooperatibaren helburu sozialarekin lehian dagoen jarduerarik, eta ez aritzea lankidetzan horrelako jarduerak egiten dituztenekin; salbu eta administratzaileek espresuki horretarako baimena ematen duten kasuetan.

5. Isilpean gordetzea kooperatibaren jarduerak eta datuak, baldin eta zabalduz gero haren interes sozialak kaltetzen badira.

6. Aurreikusitako baldintzetan egitea kapital sozialari egin behar dizkion ekarpenak.

7. Galerak beren gain hartzea, batzar orokorrak erabakitako kopuruan.

8. Legeen eta estatutuen ondorioz sortzen diren gainerako betebeharrak betetzea, eta kooperatibako organoek balio osoz hartutako erabakien ondorioz sortzen direnak betetzea.

1. Bazkideek eskubide hauek izango dituzte:

   1. Kooperatibako organoetako karguetarako kideak hautatzea, eta kargu horietarako hautatuak izatea.

   2. Batzar orokorrean edo batzarkide diren gainerako organoetan proposamenak egitea eta hartzen diren erabaki guztietan parte hartzea hitzez eta botoa emanez.

   3. Kooperatibaren jarduera guztietan parte hartzea, diskriminaziorik gabe.

   4. Eskubideak baliatzeko eta betebeharrak betetzeko beharrezkoa den informazio guztia jasotzea.

   5. Bidezkoa bada, sozietatearen kapitalera egindako ekarpenak eguneratzea eta itzultzea, baita, hala badagokio, sortutako interesak jasotzea ere.

   6. Kooperatiba-itzulkina jasotzea, hala badagokio.

   7. Lege eta estatutuen ondoriozko gainerakoak.

2. Beren eskubideez baliatzean, bazkideek kontuan izan behar dute zer dioten legeek eta estatutuek nahiz kooperatibako organoek balio osoz hartutako erabakiek.

1. Bazkideek informazioa jasotzeko eskubidea baliatu ahal izango dute lege honetan, estatutuetan edo batzar orokorraren erabakietan aurreikusitako moduan, zeinetan egoki iritzitako bideak jarri ahal izango baitira bazkideen eskubide hori erraztu eta gauzatzeko.

2. Bazkideak eskubide hauek izango ditu:

   1. Kooperatibaren estatutuen kopia bat eskatu ahal izango du, baita, hala badagokio, barne-araubidearen erregelamenduarena ere.

   2. Kooperatibako bazkideen erregistro-liburua eta batzar orokorraren akta-liburua aztertzeko eskubidea izango du. Bazkideak hala eskatzen badu, administratzaileek batzar orokorraren aktaren eta han hartutako erabakien kopia ziurtatuak eman beharko dizkiote, baita bazkide-erregistroko liburuan egindako inskripzioen ziurtagiria ere, betiere aurretik eskaera arrazoitua egiten badu.

   3. Administratzaileek hartutako erabakien kopia ziurtatua eskatu ahal izango du, erabaki horiek bazkideari eragiten badiote.

   4. Kooperatibarekiko duen ekonomia-egoeraren berri jaso ahal izango du. Informazio hori administratzaileek eman beharko diote, hilabeteko epean gehienez ere, eskatzen denetik aurrera kontaturik.

3. Edozein bazkidek argibide edo txostenak eskatu ahal izango dizkie administratzaileei, idatziz, kooperatibaren funtzionamenduaren edo emaitzen berri izateko. Informazio hori idatzizko eskaria aurkeztu eta hamabost egun igaro ondorengo batzar orokorraren lehenengo bileran eman beharko zaio interesdunari.

4. Batzar orokorraren gai-zerrendaren arabera ekitaldiko kontuez edo proposamen ekonomiko bati buruz eztabaidatu behar bada, kooperatibaren egoitzan bazkideen eskura jarriko dira urteko kontuen berri ematen duten agiriak, emaitzak ezartzeko proposamenak eta, hala badagokio, artezkaritza-kontseiluak egindako kudeaketa-txostena eta kontuen kanpoko kontu-ikuskatzailearen txostena, zeinak deialdiak dirauen bitartean egongo baitira bazkideen esku, aztertu ahal izan ditzaten. Hala badagokio, zaintza-batzordearen txostena ere, 56. artikuluan aipatzen dena, jarriko da bazkideen esku.

   Epe horretan zehar, bazkideek agiri ekonomiko horiei buruzko azalpenak eta argibideak eskatu ahal izango dituzte, idatziz eta batzar orokorra izan baino bost egun lehenago gutxienez, eta batzarrean emango zaie erantzuna.

5. Aurreko apartatuan ezarritako eskubidea eragotzi gabe, sozietateko boto guztien ehuneko hamar gutxienez ordezkatzen duten bazkideek edozein unetan eskatu ahal izango dute, idatziz, beharrezko iruditzen zaien informazio guztia. Administratzaileek idatziz eman beharko dute eskatu zaien informazioa, hogeita hamar eguneko gehieneko epean.

6. Edozein kasutan, administratzaileek kooperatibaren gorabehera sozioekonomiko nagusien berri eman beharko diete bazkideei edo haien ordezkariei, hiru hilean behin gutxienez, horretarako egokien iruditzen zaien bidea erabiliz.

1. Administratzaileek uko egin diezaiokete informazioa emateari, arrazoituta, baldin eta eskaera ausartegia edo oztopagarria bada, edo informazio hori emateak arrisku larrian jar baditzake kooperatibaren interes legitimoak. Ez da halako salbuespenik izango baldin eta ukatzen den informazioa batzar orokorrean eman beharrekoa bada eta bertaratutako eta ordezkatutako boto guztien erdia baino gehiago azaltzen bada eskatutako informazio hori ematearen alde. Beste kasu guztietan ere ez da halako salbuespenik izango hala erabakitzen badu errekurtso-batzordeak edo, halakorik ez badago, batzarrak, eskaria egiten duten bazkideek errekurtsoa jarri ondoren.

   Dena den, eskatzaileek aurkaratu ahal izango dute administratzaileen ezetza, lege honen 51. artikuluan ezarritako prozeduraren arabera. Eskatzaileek, gainera, Prozedura Zibilaren Legearen 256. artikuluan aurreikusitako prozedurara jo ahal izango dute artikulu honen 2. atalean ezarritako kasuetan.

2. Informazio-eskarian eta hari baiezkoa nahiz ezezkoa ematerakoan bidegabekeriarik izan ez dadin eta inor kaltetua gerta ez dadin, berme-sistema bat eratu ahal izango da estatutuetan, kontuan izango dituena zer berezitasun dituen kooperatibak eta zein den bazkidearen benetako egoera, hala kooperatiba-jarduerari dagokionez nola harekiko eskubide eta betebeharrei dagokienez.

1. Bazkideak nahi duenean utzi ahal izango du kooperatiba bere borondatez; horretarako, aurretik abisatu beharko ditu administratzaileak, idatziz eta estatutuetan zehaztutako gehienezko epearen barruan, zeina ez den izango hiru hilabete baino luzeagoa pertsona fisikoentzat eta urtebete baino luzeagoa pertsona juridikoentzat.

2. Bazkidea epe-mugarik gabe egon ahal izango da kooperatiban.

   Halere, enpresarekiko harremana iraupen jakin batekoa izan daiteke, baldin eta estatutuetan horretarako aukera ematen bada eta bazkidea onartzean hala zehazten bada. Horrelakoetan, gainerako bazkideen eskubide eta betebeharrak izango dituzte eta estatutuetan erregulatuko dira. Mota horretako bazkideak ez dira inola ere izango epe-mugarik gabeko bazkideen bostena baino gehiago, zein-nahi den ere epe-mugarik gabeko bazkideon mota, ezta azken hauen botoak baino gehiago. Baina ehuneko hori gainditu ahal izango da lan elkartuko kooperatibetan edo lan-bazkideak dituzten bestelako kooperatibetan, baldin eta iraupen jakineko bazkideek eta besteren konturako langileek urtean egindako lanorduen multzoa ez bada heltzen mugarik gabeko bazkide langileek edo lan-bazkideek urtean egindako lanordu guztien ehuneko berrogeita hamarrera.

   Iraupen jakineko kontratuak dituzten bazkide langileek edo lan-bazkideek iraupen mugagabeko bazkide izateko aukera izango dute baldin eta hiru urtez jardun badira egoera horretan; bost urtez aritu badira, berriz, berez bihurtuko dira iraupen mugagabeko bazkide, baina, horretarako, estatutuetan halako bazkideentzat ezarri diren baldintza guztiak bete beharko dituzte.

3. Artikulu honen 1. atalean erabakitakoa eragotzi gabe, estatutuetan ezarri ahal izango da bazkideak ekonomia-urtealdia bukatu arte geratu behar duela kooperatiban, edo, bestela, gutxieneko egonaldi bat egin behar duela, bost urtekoa, gehienez.

4. Bidezkoak ez diren bajatzat hartuko dira aurretik abisatzeko epea ez betetzea eta gutxieneko egonaldian gertatutako bajak, salbu eta kooperatibaren administratzaileek bestelakorik erabakitzen ez badute kasuaren inguruabarrak aztertu ostean, hargatik eragotzi gabe bazkideari eskatu ahal izatea kooperatiban nahitaez egin beharreko lan eta zerbitzu guztiak betearaztea eta, hala badagokio, dagozkion kalte-galeren ordainak.

5. Aurreko apartatuan erabakitakoaz gain, borondatezko bajak bidezkoak ez diren bajatzat joko dira kasu hauetan:

   1. Bazkideak kooperatibarenarekin lehian diren jardueretan aritu nahi badu.

   2. Estatutuetan jasotako beste kasu guztietan.

6. Administratzaileen eskumena izango da baja bidezkotzat edo ez-bidezkotzat kalifikatzea, zeina hiru hilabeteko epearen barruan, gehienez eta artikulu honetako 1. atalean aipatzen den aurreabisua jakinarazten denetik kontatzen hasita, formalizatu beharko duten. Kalifikazioa, bazkide interesdunari jakinaraziko zaio idatziz. Epe hori administratzaileek jakinerazpenik egin gabe igarota, bidezkotzat joko da bazkidearen baja.

7. Kooperatibak bere jarduera luzatzen duenean, bat egiten duenean edo zatitzen denean, kooperatiba mota aldatzen denean edo haren helburu soziala esanguratsuki aldatzen denean, edo kapitalari nahitaezko ekarpen berriak egitea exijitzen denean, bidezko bajatzat joko da baldin eta bazkideak dena delako erabakiaren kontra bozkatu badu, edo, erabaki hori hartu zuen batzar orokorrera joan ez arren, erabaki horrekiko desadostasuna adierazten badu. Transformazio-kasuetan, 89. artikuluan jasotakoa bete beharko da.

1. Nahitaez baja hartu beharko dute lege honen edo kooperatibako estatutuen arabera bazkide izateko bete behar diren betekizunak galtzen dituzten bazkideek.

2. Nahitaezko baja, interesdunari entzun ondoren, administratzaileek erabakiko dute, ofizioz, beste bazkideren batek edo ukitutako pertsonak berak hura eskatuz gero, lege honetako 26.6 artikuluan xedatutako epearen barruan eta ondorioekin.

3. Administratzaileen erabakia beteko da behin errekurtso-batzordearen edo, halakorik ezean, batzar orokorraren berrespena jakinarazi ondoren, edo horiei errekurtsoa aurkezteko estatutuetan aurreikusitako epea bukatu ondoren. Nolanahi ere, bazkideari berehala eten ahal izango zaizkio, kautelaz, eskubide eta betebeharrak, harik eta erabakia nahitaez bete beharrekoa izan arte, baldin eta horretarako aukera ematen bada estatutuetan, zeinetan zehaztuko baita etenduraren helmena. Erabakia betearazlea ez den bitartean, bazkideak batzar orokorrean botoa emateko eskubidea gordeko du.

4. Bazkide izateko betekizunak galtzen direnean, nahitaezko baja bidezkotzat joko da, salbu eta galdu badira kooperatibarekiko betebeharrak bete nahi ez izateagatik edo nahitaezko bajaz behar ez bezala baliatu nahi izateagatik.

   Bidezkoak ez diren nahitaezko bajen kasuetan, aurreko artikuluaren 3. eta 4. ataletan ezarritakoa aplikatuko da.

5. Bazkideren bat ez badago ados bere borondatezko bajaren nahiz nahitaezko bajaren kalifikazio edo ondorioei buruz administratzaileek erabakitakoarekin, errekurtsoa jartzeko aukera izango du. Halako kasuetan, hurrengo artikuluaren 2. eta 4. ataletan ezarritakoa aplikatuko da.

1. Administratzaileek bazkide bat kanporatzea erabaki dezakete soilik estatutuetan jasotako falta oso astunagatik, horretarako hasitako espedientearen bidez eta interesdunari aurretik entzun ondoren.

2. Bazkideak kanporatze-erabakiaren aurkako errekurtsoa jarri ahal izango dio errekurtso-batzordeari edo, halakorik ez badago, batzar orokorrari, hogeita hamar eguneko epean, jakinarazpena jasotzen denetik aurrera kontaturik.

   Errekurtso-batzordeari aurkeztutako errekurtsoa hiru hilabeteko epean ebatzi beharko da, gehienez, aurkezten denetik aurrera kontaturik, interesdunari aurretik entzun ondoren. Epe hori igaro eta ezer erabaki edo jakinarazten ez bada, errekurtsoa onartu dela ulertuko da.

   Batzar orokorrari jarritako errekurtsoa lehenengo bilerako gai-zerrendan jaso beharko da, eta isilpeko bozketa bidez ebatziko da, interesdunari aurretik entzun ondoren.

3. Errekurtso-batzordearen edo, halakorik ez badago, batzar orokorraren berrespenaren jakinarazpena jasotzen denetik edo haiei errekurtsoa jartzeko epea amaitzen denetik aurrera izango da betearazlea kanporatze-erabakia.

4. Errekurtso-batzordeak edo batzar orokorrak kanporatze-erabakia berretsi ondoren, erabakiaren aurka jo daiteke, 41. artikuluan aipatzen den auzibidetik, bi hilabeteko epean, jakinarazpena jasotzen denetik aurrera kontaturik.

1. Kooperatiba bakoitzaren estatutuetan finkatuko dira bazkideen diziplina-arauak. Bazkideak zehatzekotan, aldez aurretik estatutuetan jasotako arau-hausteengatik izan beharko du. Bazkideek dena delako faltak direla-eta jaso ditzaketen zehapenak ere estatutuetan finkatuko dira, eta mota hauetakoak izan daitezke: kargu-hartzea, ekonomikoak, sozietate-eskubideak etetea edo kanporatzea.

2. Falta arinak hilabeteko epean preskribatzen dira; astunak, bi hilabeteko epean, eta oso astunak, hiru hilabeteko epean.

   Arau-hausteen preskripzio-epea arau-haustea egin den egunetik hasiko da kontatzen. Arau-hauste jarraituak edo iraunkorrak badira, jokabide arau-hauslea amaitzen den unetik hasiko da epea kontatzean.

   Zehapen-izaerako prozedura bat hasteak, interesduna haren jakitun dela, etengo du preskripzioa, eta berriz ekingo litzaioke preskripzio-epeari zehapen-espedientea geldituta balego, ustezko erantzuleari ezin egotzi dakizkiokeen arrazoiengatik, ebazpenik eman edo jakinarazi gabe, lau hilabetetan baino gehiagotan.

3. Zehapen-prozedurak eta errekurtsoak estatutuetan finkatuko dira, baina betiere jarraian datozen arauok errespetatu beharko dira:

   1. Administratzaileek dute zehapen-eskumena eta ezin izango dute delegatu.

   2. Nahitaezkoa izango da aldez aurretik interesdunari entzutea.

   3. Falta astunak eta oso astunak direla-eta jasotako zehapenen aurkako errekurtsoak errekurtso-batzordeari edo, halakorik ez badago, batzar orokorrari jarri ahal izango zaizkio, hogeita hamar eguneko epean, zehapenaren jakinarazpena egiten denetik aurrera kontaturik.

   4. Zehapen-erabakia 52. artikuluan ezarritako izapidearen arabera aurkaratu ahal izango da. Hala badagokio, errekurtso-batzordearen edo batzar orokorraren berrespena aurkaratu ahal izango da, 41. artikuluan ezarritako izapidearen arabera, hilabeteko epean, jakinarazpena egiten denetik aurrera kontaturik.

4. Estatutuetan, nahitaez zehaztu beharko da zein neurritaraino eteten diren bazkidearen eskubideak.

1. Arrazoi ekonomiko edo teknikoak, edo antolakuntzako, ekoizpeneko edo ezinbesteko arrazoiak gertatzen badira, lan elkartuko kooperatibek lan egiteko betebeharra eta eskubidea aldi baterako eten ahal izango diote bazkide langileari edo lan-bazkideari; aldi horretan, bazkide horiek lanarekin batera doazen diru-eskubide zein betebeharrak galduko dituzte, eta bazkide izateagatik dagozkien gainerako eskubideak eta betebeharrak gordeko.

   Horretarako, batzar orokorrak edo, hala badagokio, estatutuek hori ezartzen dutelako, artezkaritza-kontseiluak deklaratu beharko du adierazitako arrazoi horietakoren bat dela-eta etenaldi-egoeran geratuko direla kooperatibako bazkide langile edo lan-bazkide guztiak edo haietako batzuk, ondo zehaztuz zenbat denboran geratuko diren lanik gabe; orobat adierazi beharko du, zehatz-mehatz eta behar bezala justifikatuta, zein diren egoera horretan geratzen diren bazkide langileak edo lan-bazkideak.

   Etenaldi-egoeran egoteko arrazoiak desagertzen direnean, bazkide langileak edo lan-bazkideak bere eskubide eta betebehar guztiak berreskuratuko ditu.

2. Kooperatibaren bideragarritasun ekonomikoa arriskuan jar dezaketen arrazoi larriak direla eta ekonomikoak, teknikoak, antolakuntzakoak, ekoizpenekoak edo ezinbestekoak behin betiko murriztu behar bada lanpostu kopuru orokorra edo lanbide-kolektibo edo -talde jakin batzuen lanpostu kopuru orokorra, batzar orokorrak edo, hala badagokio, artezkaritza-kontseiluak hala ezartzen bada estatutuetan, erabaki beharko du zenbat bazkideri langileri edo lan-bazkideri eman behar zaion baja kooperatiban, eta nor diren bazkide horiek. Kasu horietan, baja nahitaezkotzat eta bidezkotzat joko da, eta baja hartu behar izan duten bazkideek eskubidea izango dute berehala itzul diezazkieten kapital sozialari egin dizkioten borondatezko ekarpenak eta, gehienez, bi urteko epean itzul diezazkieten hilero egin dituzten nahitaezko ekarpenak. Gainera, baja hartu eta hurrengo bi urteetan, kooperatibara itzultzeko lehentasunezko eskubidea izango dute baldin eta betetzen zuten lanpostuaren antzeko beste lanposturik sortzen bada. Nolanahi ere, kooperatibak objektibatu daitezkeen baliabide ekonomikoak dituenean, nahitaezko ekarpenak aribideko ekitaldi ekonomikoan itzuli beharko ditu.

   Kooperatiba uzten duten bazkideak 60.1.b artikuluan xedatutako ekarpenen titularrak badira eta kooperatibak ez badu erabakitzen ekarpen horiek berehala itzultzea, kooperatiban segitzen duten bazkide guztiek berehala eskuratu beharko dituzte ekarpen horiek, batzar orokorrak erabakitzen duen baldintzetan.

1. Kooperatibaren estatutuetan, honako hau aurreikusi ahal izango da: justifikatutako arrazoi batengatik, eta behar besteko antzinatasuna izanik estatutuetan ezarritako gutxienekoa kooperatibak ematen dituen zerbitzuak erabiltzeari edo kooperatiba-jarduera egiteari uzten dioten bazkideek bazkide izaten jarraitzea bazkide ez-aktibo edo bazkide ez-erabiltzaile bihurtuta.

2. Bazkide horiek estatutuetan ezarritakoaren ondoriozko eskubide eta betebeharrak izango dituzte, baina haien botoak ezin izango dira sozietateko boto guztien bostena baino gehiago izan.

3. Jarduerarik ez egitea bazkidea erretiratuta egotearen ondorioa bada, lanean diharduten bazkideei dagokiena baino handiagoa izan ahalko da hark sozietatearen kapitalari egindako ekarpenari dagokion interesa, baina 63. artikuluan ezarritako muga errespetatu beharko da.

4. Sozietatearen estatutuetan, jarduera aldi baterako utzi duen bazkidearen figura erregulatu ahal izango da, hau da, eszedentziadunarena. Bazkide horri dagozkion eskubideak eta betebeharrak estatutuetan ezarriko dira.

1. Kooperatibetan beharrezkoak diren organoak:

   1. Batzar orokorra.

   2. Administrazio-organoa.

2. Sozietatearen estatutuetan, erregulatu ahal izango dira zaintza-batzordearen, sozietate-kontseiluaren eta errekurtso-batzordearen sorrera eta funtzionamendua, lege honetan aurreikusitakoaren arabera. Beste batzuk ere sortu ahal izango dira, baina halakoek ez dituzte inolaz ere izango aipaturiko organoen funtzio eta eskumen berak.

3. Kooperatibako organoek lege honetan ezarritakoaren arabera jardungo dute; legearen osagarri izango dira sozietatearen estatutuak, barne-erregelamendua edo kooperatibaren funtzionamendua behar bezala antolatzeko hartzen den edozein erabaki baliodun.

4. Sozietate kooperatiboek eta beren elkarte egiturek ahaleginak egingo dituzte emakumeen eta gizonen presentzia orekatua izan dadin beren organo guztietan. Halaber, genero-berdintasuneko neurriak ezarriko dituzte, eta, bereziki, bizitza pertsonala, familia eta lana bateratzeari begirakoak.

   1. ATALA

   BATZAR OROKORRA

1. Kooperatibako batzar orokorra bazkideen bilkura da, bere eskumeneko arloez eztabaidatu eta erabakiak hartzeko sortua.

2. Bazkide guztiek bete behar dituzte batzar orokorraren erabakiak.

3. Batzar orokorrak baino ez du izango honako erabaki hauek hartzeko eskumena:

   1. Isilpeko boto bidez honako hauek izendatzea eta ezeztatzea: administratzaileak, zaintza-batzordeko kideak, kitatzaileak eta, hala badagokio, errekurtso-batzordeko eta sozietate-kontseiluko kideak. Era berean, erantzukizun-akzioa egikaritu ahal izango du horien guztien aurka.

   2. Kontu-auditoreak izendatzea eta ezeztatzea, bakarrik hartarako arrazoi zuzen bat dagoenean.

   3. Sozietatearen kudeaketa aztertzea, eta urteko kontuak eta soberakinen banaketa edo galera-egozpena onartzea.

   4. Nahitaezko beste ekarpen batzuk ezartzea, eta zehaztea zer interes sortuko dituzten kapitalari egindako ekarpenek, eta zein diren bazkide bihurtzeko edo aldian-aldian egin beharreko ekarpenak.

   5. Obligazioak, partaidetza-tituluak eta partaidetza bereziak, edo 68. artikuluan aurreikusitako beste finantzaketa mota batzuk jaulkitzea, hargatik eragotzi gabe 62.2 artikuluan ezarritakoa.

   6. Sozietatearen estatutuak aldatzea.

   7. Bigarren edo maila handiagoko kooperatibak, kooperatiba-taldeak eta antzeko beste entitate batzuk sortzea, bai eta horietara atxikitzea edo horietatik bereiztea ere.

   8. Sozietatearen bat-egitea, zatitzea, transformatzea eta desegitea.

   9. Estatutuen arabera kooperatibaren ekonomiaren, antolaketaren eta funtzioen egituretan oinarrizko aldaketak eragin ditzaketen beste erabaki guztiak hartzea.

   10. Kooperatibaren barne-erregelamendua onartu edo aldatzea.

   11. Legeak ezartzen dituen gainerako erabakiak hartzea.

4. Era berean, batzar orokorrak kooperatibarentzat interesgarriak diren gai guztiez eztabaidatu ahal izango du, baina behartze-indarreko erabakiak hartu, lege honen arabera sozietateko beste organo baten eskumen esklusiboa ez diren arloetan bakarrik hartuko ditu.

5. Ezin izango dira delegatu legearen arabera batzar orokorraren erabakia eskatzen duten egintzei buruzko eskumenak, salbu eta artikulu honen 3.g atalean adierazten den kooperatiba-integrazioko prozesuetarako aurreikusitakoak.

Batzar orokorrak ohikoak edo bereziak izango dira. Ohiko batzar orokorraren helburu nagusia da sozietatearen kudeaketa aztertzea, urteroko kontuak onartzea, beharrezkoa bada, eta, hala badagokio, soberakinak banatzeari edo galerak egozteari buruz ebaztea. Bestalde, gai-zerrendan batzarraren eskumenekoa den beste edozein gai gehitu ahal izango du. Gainerako batzar orokor guztiak bereziak izango dira.

1. Batzar orokorrerako deia administratzaileek egingo dute.

2. Ohiko batzar orokorrerako deia sozietatearen ekitaldia amaitu eta hurrengo sei hilabeteak igaro baino lehen egin beharko da, nahitaez. Epe hori igaro, eta ez bada ez batzarrik ez deialdirik egiten, edozein bazkidek, notario bidez edo bestelako edozein bide sinesgarri erabiliz, administratzaileei errekeritu ahal izango die batzarrerako deia egin dezatela. Errekerimendua egin, eta hortik aurrerako hamabost eguneko epean administratzaileek deirik egiten ez badute, bazkideak batzarrerako deia egin dezala eskatu ahal izango dio sozietatearen egoitza dagoen lekuko merkataritzako epaitegiari, zeinak, deia egin, eta erabakiko baitu nor izango den batzarreko burua. Batzar orokor hori, epez kanpo deitutakoa izanda ere, ohikoa izango da.

3. Batzar orokor berezia edozein unetan bilduko da, administratzaileek beren aldetik eskatuta, zaintza-batzordeak eskatuta edo boto guztien ehuneko hogei gutxienez ordezkatzen duten bazkideek eskatuta. Horretarako, administratzaileei agiri sinesgarri baten bidez egin beharko zaie eskaria, eztabaidarako gaien eta proposamen gai-zerrenda jasotzen duena. Eskaria jaso eta hortik aurrerako hogeita hamar eguneko epean ez bada egiten batzar orokorra biltzeko deirik, epailearen bidezko deia eskatu ahal izango da, aurreko zenbakian erabakitako moduan.

4. Deialdia egin eta hurrengo bost egunak igaro baino lehen, boto guztien ehuneko hamar baino gehiago ordezkatzen duten bazkideek gai-zerrendan gai bat edo gehiago sartzeko eskatu ahal izango diete administratzaileei, idatziz. Administratzaileek gai horiek kontuan hartu eta gai-zerrenda berria legeak eskatzen duen bezala argitaratu beharko dute, batzar orokorra izan baino lau egun lehenago gutxienez. Batzarraren bilera-eguna ezin izango da inola ere atzeratu.

5. Batzar orokorra biltzeko deialdia sozietatearen egoitzan eta kooperatibak bere jarduera garatzen duen leku guztietan jarriko da jendaurrean modu nabarmenean; era berean, estatutuetan hala jasotzen bada, banakako eta idatzizko beste edozein komunikazio-prozeduraren bidez ere zabalduko da.

   Kooperatibak bostehun bazkide baino gehiago baldin baditu edo estatutuek hala eskatzen badute, sozietatearen egoitzaren lurralde historikoan hedapen handia duen egunkari batean idatzizkoa edo digitala ere iragarriko da deialdia.

   Kooperatibak web-orri korporatibo bat duenean, sozietatearen web-orrian iragarriko da batzar orokorraren deialdia, betiere batzar orokorrak hartu badu web-orria sortzeko erabakia eta Euskadiko Kooperatiben Erregistroan kooperatibarentzat irekitako orrian jasota badago erabaki hori. Horrela bada, ez da aplikatu beharko aurreko paragrafoan ezarritako betebeharra.

   Deialdia bazkide guztiengana helduko dela bermatzeko, legean xedatutakoez bestelako mekanismo batzuk ezarri ahal izango dira sozietatearen estatutuetan, eta sozietateari exijitu ahal izango zaio alerta-sistema telematiko bat ezar dezala bazkideentzat batzarrerako deialdia sozietatearen web-orrian egiten duenean.

6. Hau izango da deialdia jendaurrean jartzeko epea: bilera egin baino hamar egun lehenago gutxienez eta hirurogei egun lehenago gehienez.

7. Deialdian zehaztu beharko da, gutxienez, zein egunetan, zein ordutan eta non izango den bilera, bai lehenengo eta baita bigarren deialdian ere, eta bion artean ordu erdiko tartea utzi beharko da gutxienez. Horretaz gain, garbi eta zehaztasunez eta behar bezala sailkatuta jaso beharko dira gai-zerrenda osatzen duten gaiak.

   Datu horiez gainera, orobat adieraziko da bazkideek eskubidea dutela gai-zerrendari buruzko dokumentu guztiak sozietatearen egoitzan aztertzeko, baita, izatekotan, sozietatearen intranetean ere.

8. Artikulu honetako aurreko ataletan ezarritakoa eragotzi gabe, deialdi gabeko batzarra osatu ahal izango da baldin eta bazkide guztiak bilduta edo ordezkatuta egonik aho batez erabakitzen badute batzar unibertsala sortzea. Horretarako, denek onartu eta izenpetu behar dute gai-zerrenda eta bertaratutakoena, nahiz eta gero ez duten denek batzarrean geratu beharrik izango.

1. Batzar orokorra, unibertsala ez bada behintzat, sozietatearen egoitza dagoen herrian egin beharko da. Bestela egitea justifikatzen duen arrazoiren bat dagoenean, estatutuetan finkatu ahal izango dira, oro har, bilera egiteko beste leku batzuk, edo administratzaileek erabili beharreko irizpideak bilera zein lekutan egingo den erabakitzeko.

   Estatutuetan, aukera eman ahal izango da geografikoki urruti dauden bazkideek parte har dezaten erabakiak baliozkotasunez hartzen eta beren nahiak adierazten bideokonferentziaren bidez edo irudiaren eta soinuaren bi noranzko eta aldibereko komunikazioa, eta ikusizko, entzumenezko eta ahozko elkarrekintza ahalbidetuko duen antzeko sistema baten bidez.

   Bazkideren batek aurreko paragrafoan adierazitako moduan parte hartzen badu batzar orokorrean, batzarraren idazkariak, hartutako erabakiak baliozkoak izateko exijituriko baldintza guztiekin batera, espresuki jasoko du borondate hori aktan, baita bazkide horren izen-abizenak eta parte hartzeko erabili den bidea ere.

2. Batzar orokorra baliozkoa izango da, lehen deialdian, baldin eta bildutako edo ordezkatutako bazkideek botoen gehiengoa badute; eta bigarren deialdian, baldin eta bildutakoak edo ordezkatutakoak botoen ehuneko hamarrera iristen badira edo ehun botora iristen badira. Estatutuetan bestelakorik esaten ez bada, nahikoa izango da quorum hori bileraren hasieran lortzea. Ordea, kontsumo, irakaskuntza eta nekazaritzako eta elikagaien kooperatibek, esklusiboki, hirugarren deialdi bat aurreikusi ahal izango dute; kasu horretan, berdin dio zenbat boto dauden bilduta edo ordezkatuta, baina estatutu sozialetan ezarritako tartea errespetatuko da, gutxienez, bigarren eta hirugarren deialdien artean.

3. Batzar orokorrerako deialdia egin zen datarako, gutxienez, bazkide zirenek izango dute batzarrera joateko eskubidea.

4. Estatutuetan ez bada zehazten batzarretara pertsonalki joan beharra, bazkide batzuek beste batzuk ordezkatu ahal izango dituzte; horretarako, ordezkari gisa parte hartzen duten bazkideek idatzizko baimen bat izan beharko dute batzar bakoitzeko. Batzar unibertsalaren kasuan, aurreikusitako gai-zerrenda ere jaso beharko da ordezkari gisa parte hartzen dela egiaztatzen den idatzian.

   Bazkideek ezin izango dute, bakoitzak bereaz gainera, bi baino gehiago ordezkatu. Ordezkaritza ezeztatu ahal izango da. Ordezkaritza beste norbaiti eman dion pertsona batzar orokorrera joateak ordezkaritza ezeztatzeko indarra izango du.

5. Estatutuetan hala jasotzen bada, kontsumoko, etxebizitzako, irakaskuntzako, nekazaritzako eta elikagaien kooperatibetan edo familiako beharrizanei aurre egitera zuzendutako kooperatibetan, ezkontideak edo familiako besteren batek estatutuetan onartzen den ahaidetasun-mailaraino, edo legezko tutoreak ordezkatu ahal izango du bazkidea batzar orokorrean, baldin eta jarduteko gaitasun osoa baldin badu. Orobat zehaztu beharko da estatutuetan ea ahalorde berezi bat behar den batzar bakoitzerako, edo ordezkaritza-idatziak haietan zehaztutako eperako balio izango duen.

6. Estatutuetan izendaturiko pertsona izango da batzar orokorreko mahaiburu; hori ezin bada izan, administrazio-organoko lehendakaria izango da, eta azken hau ere ezin bada izan, batzarrak hautatutako bazkidea izango da. Batzarreko lehendakariaren egitekoak izango dira eztabaidak bideratu, batzarra behar bezala burutu dadin zaindu eta legezko izapideak betearaztea.

7. Lehendakariak idazkari baten laguntza izango du, eta hura ere estatutuek edo batzarrera bildu diren bazkideek izendatuko dute.

8. Bozketa isilpekoa izango da lege honetan edo estatutuetan aurreikusitako kasuetan eta bertaratu diren eta ordezkatuak izan diren bazkideen ehuneko hamarrek hala izan dadila eskatzen duten kasu guztietan.

9. Gai-zerrendan jaso gabeko gaiei buruzko erabakiek ez dute baliorik izango, lege honetan dena delako erabakia hartzea espresuki baimentzen den kasuan izan ezik.

10. Administratzaileek batzar orokorretara joan beharra izango dute. Estatutuek batzarrera joateko baimena edo agindua eman diezaiekete zuzendari, kudeatzaile eta teknikariei, bai eta sozietate-gaien martxa onaren gaineko interesa dutenei ere. Batzar orokorrak beste edozeini ere eman ahal izango dio batzarrean egoteko baimena.

1. Kooperatibetan, bazkideek boto bana izango dute.

2. Dena den, estatutuetan honako hau aurreikusi ahal izango da lehen mailako kooperatibei dagokienez: pertsona juridikoak diren bazkideen boto-eskubidea kooperatiben, kooperatiba horiek kontrolatutako sozietateen eta entitate publikoen bazkideena kooperatibarekin duten jarduera-mailaren edo kooperatiba horien arteko harremanetan osagarriak diren prestazioen neurriaren araberakoa izatea.

   Kasu horretan, estatutuetan argi zehaztu beharko da zein diren boto-eskubidearen proportzionaltasun-irizpideak.

   Sozietate kooperatiboa ez den bazkide batek izan dezakeen boto kopurua ezin izango da kooperatibako boto guztien herena baino handiagoa izan.

3. Bigarren edo maila handiagoko kooperatibetan 149. artikuluan ezarritakoa bete beharko da.

   Kreditu-kooperatibetan, entitate horiei dagokien araubide berezian ezarritakoa bete beharko da.

4. Bazkide laguntzaileen, bazkide ez-aktiboen edo bazkide ez-erabiltzaileen, bazkide eszedentziadunen eta iraupen jakineko bazkideen boto kopurua ezin izango da inoiz ere kooperatibako boto guztien erdia izatera iritsi.

5. Estatutuetan adierazi beharko da zein kasutan abstenitu beharko den bazkidea interes-gatazkak sortzen direnean.

6. Estatutuetan ezarri ahal izango dira bozketak telematikoki egiteko prozedura, baldintzak eta betekizunak, kontuan hartuta botoaren konfidentzialtasuna bermatuko behar dela nahitaez.

1. Batzar orokorrean erabakiak hartzeko, baliozkotasunez emandako botoen erdia baino gehiago beharko da. Ondorio horietarako, ez dira zenbatuko ez boto zuriak ez abstentzioak. Dena den, salbuespen izango dira lege honetan edo estatutuetan gehiengo indartuak eskatzen diren kasuak.

2. Kooperatibaren transformazioa, bat-egitea, zatitzea edo desegitea erabakitzeko, batzarrean daudenen edo ordezkatutakoen baliozko botoen bi hereneko gehiengoa beharko da, betiere kooperatibako boto guztien ehuneko hirurogeita hamabost baino txikiagoa baldin bada bertaratu eta ordezkatutakoen boto kopurua.

1. Batzar orokorrean hartutako erabakiak aktan jasoko dira. Akta idazkariak idatziko du eta, ondoren, akta-liburuan jasoko, datu hauek adierazita:

   1. Bileraren eguna eta lekua.

   2. Deialdia noiz eta zein modutan egin den, batzar orokor unibertsalak direnetan izan ezik.

   3. Deialdiaren testu osoa.

   4. Zenbat bazkide bildu diren, zehaztuta zenbat etorri diren pertsonalki eta zenbat diren ordezkatuak, baita batzarra lehenengo deialdian, bigarrenean edo hirugarrenean egiten den ere.

   5. Eztabaidatutako gaien eta aktan jaso daitezela eskatutako iritzien laburpena.

   6. Hartutako erabakien edukia.

   7. Bozketen emaitzak, erabaki bakoitza zenbateko gehiengoarekin hartu den zehaztuta. Aurkako botoa eman duenak hala eskatzen badu, aurkakotza hori ere jasoko da.

   8. Aktaren onespena, bilera bukatu ondoren hala gertatzen bada.

2. Bertaratutakoen zerrenda aktaren hasieran edo beronekin batera jasoko da lehendakariak oniritzia eman eta idazkariak izenpetutako eranskin batean. Bertaratutakoen zerrenda fitxategi bidez osatu edo euskarri informatikoan jaso ahal izango da, betiere ezaugarri horietako sozietateentzat merkataritza-erregistroko erregelamenduan finkatutako baldintzak betez.

3. Akta batzarrak berak onartu ahal izango du, batzarra egin ondoren, edo, bestela, lehendakariak eta batzarrak berak izendatutako bi kidek onartuko dute, idazkariarekin batera sinatuta, hamabost eguneko epean.

4. Batzar orokorrera joandako edozeinek eskubidea izango du aktaren edo hartutako erabakien testu osoaren ziurtapenak eskatzeko. Ziurtagiria egiten den egunean idazkari denak emango ditu ziurtapenok, lehendakariaren edo, hala badagokio, administratzaile bakarraren oniritziarekin.

5. Erabakietan esaten direnek onartzen diren unetik aurrera izango dituzte ondorioak.

6. Erregistroan inskribatu daitezkeen erabakiak Euskadiko Kooperatiben Erregistroan aurkeztu beharko dira, hogeita hamar eguneko epean, akta onartu eta hurrengo egunetik aurrera kontaturik.

1. Batzar orokorra prestatze-biltzarretan aukeratutako bazkide-delegatuen batzar gisa sortzeko aukera jaso ahal izango da estatutuetan, baldin eta kooperatibak bostehun bazkide baino gehiago baldin baditu edo batzar orokorrean bazkide guztiak egotea modu larrian eta etengabe oztopatzen duten gorabeherak gertatzen badira.

2. Estatutuetan berariaz erregulatuta egon beharko dira ondorengo alderdi hauek: bazkideak prestatze-biltzar batera edo bestera joateko irizpideak, deialdien eta osaeraren araubidea, delegatuak aukeratzeko arauak (beti bazkideak izan beharko dute), batzar nagusian bakoitzak izango duen boto kopurua eta emango zaien agintearen izaera eta iraupena.

3. Prestatze-biltzar bakoitzean zenbat delegatu hautatuko den eta horiek batzar orokorrean zenbat boto izango duten erregulatzeko, estatutuetan proportzionaltasun-irizpidek hartu beharko dira kontuan nahitaez.

4. Artikulu honetan eta estatutuetan prestatze-biltzarrei buruz aurreikusi gabeko alderdiei dagokienez, batzar nagusirako esaten dena bete beharko da, aplikatzekoa den neurrian.

1. Batzar orokorraren erabakiak aurkaratu ahal izango dira baldin eta legearen nahiz estatutuen aurkakoak badira edo kooperatibaren kaltetan hartu badira bazkide baten edo gehiagoren zein hirugarren ez-bazkideen mesedetan.

2. Erabakia ezin izango da aurkaratu baldin eta, Kapital Sozietateei buruzko Legean ezarritako baldintzei jarraikiz, hura ondoriorik gabe utzi bada edo beste erabaki batek baliozkotasunez ordeztu badu, ezta aipatu lege horretan xedatutako beste kasuetan ere. Aurkaratzeko arrazoia ezaba daitekeenean, merkataritza-arloko epaitegiak zentzuzko epe bat emango du hori konpontzeko.

3. Aurkaratze-akzioa honako hauek egikaritu ahal izango dute: bazkideek, administratzaileek, zaintza-batzordeko kideek edo interes legitimoa duen bazkide ez den edozein hirugarrenek; aurkaratze-akzioa egikaritzeko aukera urtebetean iraungiko da, salbu eta erabaki horien karia edo edukia ordena publikoaren aurkakoak direnean.

4. Artikulu honen aurreko apartatuan aurreikusitako aurkaratze-akzioa egikaritzeko iraungipen-epea erabakia hartu zenetik aurrera hasiko da kontatzen; erabaki hori Euskadiko Kooperatiben Erregistroan inskribatu behar bada, berriz, inskribatzen den unetik aurrera.

5. Oro har, Sozietate Kapitalaren Legearen arabera ezarriko da aurkaratze-prozedura. Salbuespenez, baina, demanda-idatzian aurkaratutako erabakia eten dadila eskatzeko, exijituko da zaintza-batzordeak berak edo ondoren azaltzen den ordezkaritza duten pertsonek eskatzea: bazkideen ehuneko hamar ordezkatzen duten pertsonek, kooperatibak 50 bazkide baino gehiago badu; bazkideen ehuneko hamabost ordezkatzen dutenek, kooperatibak 10 eta 50 arteko bazkide baditu, eta bazkideen ehuneko hogei ordezkatzen dutenek, kooperatibak 10 bazkide baino gutxiago badu.

6. Aurkaratze-akzioaren baiespen-epaiak bazkide guztiengan izango du eragina, baina ez die eragingo aurkaratutako erabakiaren ondorioz hirugarren ez-bazkide onustedunek lortutako eskubideei. Aurkaratutako erabakia Euskadiko Kooperatiben Erregistroan jasota badago, epaiak inskripzio horren ezereztea aginduko du.

   2. ATALA

   KOOPERATIBA ADMINISTRATZEA ETA ORDEZKATZEA

1. Administratzaileei bakarrik dagokie kooperatiba kudeatzea eta ordezkatzea; gainera, legeek edo estatutuek sozietateko beste organo baten esku espresuki uzten ez dituzten beste eskumen guztiak ere haienak izango dira.

2. Estatutuetan zehaztu beharko da zein modutan egikarituko den administratzaileei esleitutako ordezkaritza. Ordezkapen hori helburu sozialaren barruan dauden egintza guztietarako izango da, bai epaiketetan eta baita epaiketaz kanpokoetarako ere. Administratzaileen ordezkaritza-ahalmenei estatutuetan jarritako edozein mugak ez die hirugarren ez-bazkideei eragingo. Sozietatea betebeharpean jarriko da onustez eta erru larririk gabe jardun duten hirugarren ez-bazkideei begira, nahiz eta estatutuen arabera egintza ez egon helburu sozialaren barruan.

1. Administratzaileek kide anitzeko organoa osatuko dute, eta organo horri artezkaritza-kontseilua deituko zaio. Dena den, kooperatiban hamar bazkide baino gehiago ez baldin badira, administratzaile bakarra izatea aurreikusi ahal izango da estatutuetan.

   Sozietatearen estatutuetan zehaztuko da zenbat izango diren administratzaileak, edo zenbat izango diren gehienez, eta zenbat gutxienez. Azken kasu horretan, batzar orokorrak erabakiko du administratzaile kopuru zehatza.

2. Administratzaile bakarrak bazkide kooperatzailea izan beharko du. Artezkaritza-kontseiluan, berriz, kideen herena ez-bazkideen artean hautatu ahal izango da, salbu eta estatutuetan espresuki galarazten bada.

3. Administratzaileak batzar orokorrean hautatuko dira, isilpeko bozketan emandako baliozko botoen kopururik handiena lortuta.

   Baldin eta 47.6 artikuluari jarraikiz artezkaritza-kontseiluan postuak erreserbatzen badira, salbu eta estatutuetan ez bada bestelakorik xedatzen, ukitutako bazkide-talde bakoitzak eskubidea izango du berari dagokion kontseilari kopurua aukeratzeko batzarrean zuzenean, baina ez du esku hartuko kontseiluko gainerako kideen hautaketan.

4. Pertsona juridiko bat izendatuz gero administratzaile-kargu horren funtzioak egikaritzeko lanak egiteko, hark pertsona fisiko bat izendatu beharko du.

5. Onartzen den une beretik izango ditu ondorioak administratzaile-izendapenak, eta Euskadiko Kooperatiben Erregistroan inskribatu beharko da, 30 eguneko epean, kargua onartzen denetik aurrera kontaturik.

6. Administrazio-organoak ahalorde orokorrak eman ahal izango dizkie zuzendari-gerente bati edo batzuei, eta errebokatu ere bai; haien ahalmenak ahalorde-eskrituran ageri direnak izango dira, kooperatibaren ohiko trafikora mugatuak. Euskadiko Kooperatiben Erregistroan jaso beharko dira bai izendapena, bai ahalmenak ematea eta errebokatzea. Horretaz gain, administrazio-organoak ahalorde bereziak eman ahal izango dizkio edozeini.

7. Kontseilari diharduten epearen barruan postu gutxi batzuk hutsik geratzen badira eta ordezkorik ez badago, artezkaritza-kontseiluak bazkide bat izendatu ahal izango du lehenengo batzar orokorra biltzen den arte.

1. Honako hauek ezin izango dira izan administratzaile:

   1. Emantzipatu gabeko adingabeak; epaiketa bidez ezgaituak; Konkurtso Legearen arabera desgaituak, konkurtsoa kalifikatzeko epaian ezarritako desgaikuntzaldia amaitu arte; askatasunaren, ondarearen edo ordena sozioekonomikoaren kontrako delituengatik kondenatuak, segurtasun kolektiboaren kontrako delituengatik kondenatuak, Justizia Administrazioaren kontrako delituengatik kondenatuak edo edozein faltsukeriagatik kondenatuak, bai eta haien kargua dela-eta merkataritzan ezin jardun dezaketenak ere.

   2. Funtzionarioak eta Administrazio publikoaren zerbitzuko langileak, dena delako kooperatibaren berezko jarduerekin zerikusia duten funtzioak baldin badituzte, epaile eta magistratuak, eta legezko bateraezintasun batek ukitutako gainerako pertsonak.

   3. Beren edo besteren kontura arituz kooperatibarekin lehian dauden jarduerak egiten dituztenak, edo modu batera edo bestera kooperatibaren interesen aurkako interesak dituztenak, hargatik eragotzi gabe lege honen 49.4 artikuluan xedaturikoa.

   4. Zaintza-batzordeko eta errekurtso-batzordeko kideak eta zuzendari gerenteak.

   5. Estatutuetan aurreikusitako kasuetako batean sartuta daudenak.

2. Administratzaileren bati eragiten badio artikulu honetan aipatzen den ezgaitasun edo debekuren batek, berehala utzi beharko du bere kargua. Dena den, bere karguan jarduteari aldi baterako uztera behartu ahal izango du zaintza-batzordeak edo, halakorik ez balego, artezkaritza-kontseiluak, hurrengo batzar orokorra egin arte. Batzar orokorrak administratzailea kargutik kenduko du, baldin eta kargua kautelaz eten bazaio edo bazkide batek eteteko eskatu badu; salbu eta c) apartatuan aurreikusitako kasuan, zeinean batzar orokorrak libreki erabakiko baitu kargutik kendu ala ez.

1. Administratzailearen kargua doakoa izango, baina ordaindu egingo zaio hala jasotzen bada espresuki estatutuetan, zeinetan ordainsariak finkatzeko irizpideak ere ezarriko baitira. Batzar orokorrak finkatuko du zenbat ordaindu behar zaion urtean.

   Nolanahi ere, ordainsariak proportzioa gorde beharko du kooperatibak duen garrantziarekin, haren unean uneko egoera ekonomikoarekin eta, batez ere, administratzaileek beren karguan dihardutenean emandako benetako prestazioekin.

   Hori guztia urteko memorian jasoko da.

2. Edozein kasutan, karguaren ondoriozko gastuak ordaindu beharko zaizkie.

1. Estatutuetan finkatuko den eperako hautatuko dira administratzaileak, bi eta bost urte arteko eperako betiere. Berriz ere hautatu ahal izango dira, denbora tarte bererako, salbu eta estatutuetan kontrakoa ezartzen denean. Izendapenari zegokion epea igaro ondoren ere, karguan jarraituko dute administratzaileek, behin-behingoz, hurrengo batzar orokorra izan arte.

2. Batzar orokorrean, administratzaileak kargutik kentzea erabaki ahal izango da, gai-zerrendan halakorik agertzen ez bada ere. Gai hori gai-zerrendan ageri ez denean, kargutik kentzearen alde batzarrean dauden botoen eta ordezkatutakoen bi herenek bozkatu beharko dute.

3. Administratzaileren bat kargutik kentzen baldin bada, administratzaile berriak hautatu beharko dira batzar orokorraren saio berean, gai-zerrendan halakorik agertzen ez bada ere.

4. Administratzaile bat kargutik kentzeko arrazoia edozein dela ere, hirugarren ez-bazkideen aurrean Euskadiko Kooperatiben Erregistroan izena ematen denetik aurrera izango ditu ondorioak.

1. Estatutuetan finkatuko da nola osatu behar den artezkaritza-kontseilua, baina ezin izango dira hiru kide baino gutxiago izan. Behin betiko hutsuneak direla-eta titularren ordezkoak jartzea ezartzen bada, erabaki beharko da zenbat izango diren ordezko horiek eta zein izango den hautaketa- eta ordezpen-sistema.

2. Artezkaritza-kontseiluak bere kideen artean aukeratuko ditu lehendakari- eta idazkari-karguak, salbu eta estatutuetan aurreikusten denean hori batzar orokorrari dagokiola. Estatutuetan xedatu ahal izango da, halaber, idazkariak ez duela izan behar ez kooperatibako bazkide ez kontseilari.

3. Kontseilari batek bere karguari uko eginez gero, arrazoitu egin beharko du bere erabakia, idatziz, eta artezkaritza-kontseiluari jakinarazi; kontseiluak erabakiko du ea justifikatuta dagoen uko egiteko adierazitako arrazoia, eta idatziz jakinaraziko dio interesdunari.

   Uko egitearen kalifikazioa batzar orokorrean edo errekurtso-batzordean errekurritu ahal izango da, nahitaezko bajarentzat ezarritako baldintza eta epe beretan.

   Kontseilari uko-egileak bere jakinarazpenean finkaturiko datan izango ditu ondorioak uko-egiteak; data hori ezin izango da izan jakinarazpena baino lehenagokoa.

   Kooperatibaren ustetan uko-egitea ez badago arrazoituta, kalte-galerak ordaintzea eskatu ahal izango zaio, hala badagokio, dena delako administratzaileari.

4. Artezkaritza-kontseilua partzialki berriztatuko da, salbu eta estatutuetan ezartzen denean kide guztiak berritu behar direla.

5. Kontseilariak behin eta berriz hautatu ahal izango dira, salbu eta estatutuetan kontrakorik ezartzen bada.

6. Estatutuetan, artezkaritza-kontseilua osatzean honako hauek kontuan hartzea xedatu daiteke besteak beste: zer ezarpen geografiko duen kooperatibak, zer jarduera garatzen dituen, zer bazkide mota dituen eta zein diren mota bakoitzaren portzentajeak, baita alderdi horien arabera ezarri beharreko kontseilari-postuen erreserba eta emakume eta gizonen arteko ordezkaritza orekatua ere.

1. Estatutuetan erregulatuko da artezkaritza-kontseiluaren barne-funtzionamendua. Estatutuetan arautu gabeko gaietan, artezkaritza-kontseiluak berak erregulatu ahal izango du bere funtzionamendua.

2. Artezkaritza-kontseilua biltzeko deia lehendakariak egingo du, eta, bilera baliozkoa izateko, kideetako erdiak baino gehiagok egon beharko du bertan. Kontseilariek pertsonalki parte hartuko dute kontseiluaren bileretan, eta betebehar hori ezin izango da delegatu.

   Estatutuetan, aukera eman ahal izango da geografikoki urruti dauden artezkaritza-kontseiluko kideek parte har dezaten erabakiak baliozkotasunez hartzen eta beren nahiak adierazten bideokonferentziaren bidez edo irudiaren eta soinuaren bi noranzko eta aldibereko komunikazioa, eta ikusizko, entzumenezko eta ahozko elkarrekintza ahalbidetuko duen antzeko sistema baten bidez.

   Artezkaritza-kontseiluko kideren batek goian adierazitako moduan parte hartzen badu organo horren bileretan, artezkaritza-kontseiluaren idazkariak espresuki jasoko du aktan, hartutako erabakiak baliozkoak izateko exijituriko baldintza guztiekin batera, zein diren bazkide horren izen-abizenak eta zer bide erabili duen bileran parte hartzeko.

3. Erabakiak hartzeko, bertaratutakoen erdiak baino gehiagoren botoak beharko dira, salbu eta besterik xedatzen bada legean edo estatutuetan. Kontseilariek boto bana izango dute. Ondorio horietarako, ez dira zenbatuko ez boto zuriak, ez abstentzioak.

   Artezkaritza-kontseiluak aurreko paragrafoaren arabera emandako bi herenen aldeko botoa beharko du, gutxienez, honako erabaki hauek hartzeko:

   1. Jarduera-zentro nagusi bat edo haren zati garrantzitsu bat itxi edo lekuz aldatzea.

   2. Kooperatibaren jarduera murriztu, zabaldu edo nabarmen aldatzea.

   3. Kooperatibaren antolamenduan aldaketa garrantzitsuak egitea.

   4. Kooperatiba diren edo ez diren beste entitate batzuekin lankidetza-harremanak egin edo azkentzea, betiere lankidetza-harreman horiek iraunkorrak eta baliagarriak gertatzen badira kooperatibarentzat.

   5. Legeak hala ezartzen duenean.

      Berdinketen kasuan, lehendakariaren botoak erabakiko du.

4. Kontseiluaren erabakiak akta-liburu batean jasoko dira. Bileraren aktan, izandako eztabaiden laburpena eta erabakien testua jasoko dira, bozketen emaitzekin batera, eta lehendakariak eta idazkariak izenpetuko dute.

5. Sozietate kooperatiboaren estatutuetan besterik ezartzen ez bada, artezkaritza-kontseiluak batzorde betearazle bat edo kontseilari delegatu bat edo gehiago izendatu ahal izango ditu bere kideen artetik.

   Ezin izango da inola ere delegatu batzar orokorrari kontuak emateko eta urteko kontuak aurkezteko lana; era berean, ezin izango dira delegatu batzar orokorrak artezkaritza-kontseiluari laga dizkion ahalmenak, salbu batzar orokorrak espresuki ematen duenean hori egiteko baimena.

   Batzorde betearazleari edo kontseilari delegatuari artezkaritza-kontseiluaren ahalmenak modu iraunkorrean delegatzeko, eta kargu horiek bete behar dituzten kontseilariak izendatzeko, kontseiluko kideen bi herenek horren aldeko botoa eman behar dute, bat etorriz 3. zenbakian xedatutakoarekin; delegatutako ahalmen eta izendapen horiek ez dute ondoriorik izango Euskadiko Kooperatiben Erregistroan inskribatu arte.

1. Administratzaileek beren karguari dagozkion funtzioak eta legeetan eta estatutuetan ezarritako betebeharrak enpresaburu onaren arretaz bete beharko dituzte, kontuan harturik zer izaera duen haien karguak eta zer funtzio esleitu zaizkien, eta behar besteko neurri hartu beharko dituzte kooperatiba behar bezala kudeatzeko eta ordezkatzeko.

2. Era berean, ordezkari leial bati dagokion fideltasunez jardungo dute beren karguan, onustez eta kooperatibaren onurarako, eta esleitu zaizkien ahalmenak ezarritako helburuetarako baliatuko dituzte, eta ez beste ezertarako.

3. Administratzaileek, beren funtzioak amaitu eta gero ere, sekretupean gorde behar dituzte isilpeko datuak, legeak bestelakoa ahalbidetzen edo agintzen duenean salbu.

4. Administratzaileek ez dute inongo jarduerarik garatuko, ez bere kabuz ez besteren konturako, baldin eta horrek lehia egiten badio kooperatibari, edo, nola edo hala, gatazka sortzen badu haren interesekiko.

   Nolanahi ere, kooperatibak debeku horietatik salbuetsi ahal izango du administratzailea, betiere kasu berezietan eta batzar orokorrak horretarako baimena ematen badu espresuki.

   Administratzaileak, horrelako gatazka-egoera batean inplikatuta badago, zeinaren berri eman beharko baitio artezkaritza-kontseiluari edo batzar orokorrari administratzaile bakarra bada, ezin izango du parte hartu bozketan.

   Aipaturiko baimenik gabe gauzaturiko egintzak, kontratuak eta eragiketak deuseztatu ahal izango dira, salbu eta hirugarren ez-bazkide onustedunek eskuraturiko eskubideen kasuan.

5. Enpresa-diskrezionalitateari atxikitako erabaki estrategikoen eta negozio-erabakien arloan, ulertuko da enpresaburu onaren arretaren estandarra betetzen dela administratzailea onustez jardun denean, erabakiaren xede den gaian interes pertsonalik izan gabe, behar adina informaziorekin eta erabakitzeko prozedura egokiaren arabera jardunez.

   Ez dira enpresa-diskrezionalitatearen barruan jasoko kooperatibaren interesekiko gatazka eragiten duten edo eragin dezaketen erabakiak.

1. Administratzaileena izango da legearen edo estatutuen kontrako egintzen ondorioz sorturiko kalteen erantzukizuna, baita karguari dagozkion funtzioak ez betetzean eragindakoena ere, betiere dolo edo erruz jardun badute.

2. Erantzukizun solidarioa dute egintza kaltegarria gauzatu edo erabaki kaltegarria hartu duen organoaren kide guztiek, salbu eta honako hau frogatzen dutenek: erabakia hartu edo betearaztean esku ez hartzeaz gain, ez zekitela erabaki hori hartu zenik, edo, jakin arren, kalteak saihesteko beharrezkoa zen guztia egin zutela, edo, gutxienez, espresuki jo zutela erabakiaren aurka.

3. Erantzukizuna berbera izango da egintza edo erabaki kaltegarria batzar orokorrak hartu, baimendu edo berretsi bazuen ere.

4. Administratzaileen erantzukizuna egitezko administratzaileengana ere zabaltzen da. Xede horretarako, egitezko administratzailetzat joko da hala administratzaile izendatu gabe haren funtzioak betetzen dituena nola sozietateko administratzaileek beren jardunerako jarraitzen dituzten jarraibideak ematen dituena.

   Ez da egitezko administratzailetzat joko kooperatibari laguntza finantzarioa baldintza eta errekerimendu batzuk ezarrita eskaintzen dion hartzekoduna, salbu eta kontrakoa frogatzen den kasuan.

1. Administratzaileen aurkako erantzukizun-akzio soziala kooperatibak egikaritu ahal izango du; aurrez, batzar orokorrak gehiengo soilez erabaki beharko du, nahiz eta eguneko gai zerrendan halakorik agertu ez. Batzar orokorrak edonoiz emango dio baiezkoa nahiz ezezkoa akzioa egikaritzeari.

   Gai-zerrendan agertzen ez bada, aldeko botoa eman beharko dute batzarrean daudenen eta ordezkatutakoen botoen bi herenek. Ez dira kontatuko ez boto zuriak ez baliogabeak.

2. Batzar orokorrak erantzukizun-akzioa bultzatzea edo egikaritzeari baiezkoa ematea erabakiz gero, ukitutako administratzaileak kargutik kanpo geratuko dira berez eta besterik gabe.

3. Erabakia hartu ondoko hiru hilabeteetan kooperatibak berak erantzukizun-akziorik hasten ez badu, edozein bazkidek hasi ahal izango du. Sozietatearen interesaren alde, botoen ehuneko hogei ordezkatzen duten bazkideek ere hasi ahal izango dute erantzukizun-akzioa, baldin eta administratzaileek ez badute deitzen horretarako eskaturiko batzar orokorra.

4. Kaltea egin eta sei hilabetera batzarrak edo bazkideek ez badute akzioa gauzatzen, sozietateko edozein hartzekodunek hasi ahal izango du erantzukizun-akzioa, kooperatibaren ondarea berriro osatzeko helburuarekin bakar-bakarrik.

5. Dena den, akzioa iraungita geratuko da baldin eta bi urte igaro badira erantzukizun-akzioa eragin zuten egintzak gertatu edo ezagutu zirenetik.

6. Aurreko zenbakietan erabakitakoa gorabehera, guzti horretatik kanpo geratzen dira bazkide edo hirugarren ez-bazkideei dagozkien norbanako akzioak, hain zuzen ere administratzaileek haien kaltetan egindako egintzen aurkakoak.

7. Leialtasun-betebeharra urratzeak bidegabeki lortutako aberastasuna sozietateari itzultzeko betebeharra ere ekarriko dio administratzaileari, sozietatearen ondareari eragindako kaltea ordaintzeko betebeharraz gain.

1. Artezkaritza-kontseiluaren erabakiak edo, hala badagokio, batzorde betearazlearenak aurkaratu ahal izango dira, baldin eta legearen edo estatutuen aurkakoak badira edo kooperatibaren kaltetan hartu badira bazkide baten edo gehiagoren zein bazkide ez direnen mesedetan.

2. Administratzaileek eta zaintza-batzordeak erabaki horiek aurkaratu ahal izango dituzte hirurogei eguneko epean, erabakia hartzen denetik aurrera kontaturik.

3. Era berean, edozein bazkidek aurkaratu ahal izango ditu erabakiak, hirurogei eguneko epean, haien berri izan zuenetik aurrera kontaturik, betiere ez bada urtebete igaro erabakia hartu zenetik.

4. Aurkaratzeak zehaztuta dauden ondorioak izango ditu eta batzar orokorraren erabakiak aurkaratzeko ezarritakoaren arabera izapidetuko da.

   3. ATALA

   ZAINTZA-BATZORDEA

1. Estatutuetan zehaztuko da zenbat kide titular izan behar dituen zaintza-batzordeak (gutxienez hiru), baita, hala badagokio, zenbat ordezko kide izan behar dituen eta zenbat iraungo duen haien agintaldiak, zeina ez baita izango administratzaileen agintaldiaren berbera.

   Batzorde hori ez da nahitaezkoa izango baldin kooperatibak ehun bazkide baino gutxiago baditu.

2. Bazkide izan beharko da zaintza-batzordeko kide izateko, salbu eta estatutuetan ez-bazkideak onartzeko aukera aurreikusi bada. Bestelakorik onartzekotan, zuzentasuna, lan-prestakuntza eta esperientzia teknikoa edo enpresariala eskatuko zaizkio, zaintza-batzordearen betebeharren arabera. Bazkide ez diren kide horiek ez dira batzordeko kide guztien erdia baino gehiago izango, erditik azpirantz jota neurtuta.

   Kooperatiban berrogeita hamar langile baino gehiago badaude lan-kontratuarekin, horien artetik aukeratutako ordezkari bat zaintza-batzordeko kide izango da hala aurreikusten bada estatutuetan.

3. Batzordeko kideak aukeratu edo kanporatzeko, batzar orokorrean emandako baliozko boto guztien zatirik handiena beharko da, eta isilpeko bozketa egin beharko da betiere; estatutuetan oztoporik ezartzen ez bada, berriz ere aukeratu ahal izango dira, eta administratzaileentzat lege honek ezarri dituen arauak bete beharko dituzte erantzukizun, lansari, ezintasun, debeku eta erregistroan inskribatzeari dagokienez.

1. Administratzaileek zaintza-batzordeari kooperatibaren jardueren eta ustez izango duen bilakaeraren berri eman beharko diote, hiru hilabetean behin gutxienez.

2. Batzordeak bere lana egiteko behar beste egiaztapen egiteko eskubidea du, eta hori egiteko agindua bere kideetako bati edo batzuei eman ahal izango die edo, bestela, adituen laguntza eskatu ahal izango du, kideen artean halakorik ez badago.

3. Batzordeko kide guztiek izango dute emandako edo jasotako informazio guztia ezagutzeko aukera, baina ez dute ikerketa-lanen edo jasotako informazioaren emaitzen berri ematerik izango estatutuetan zehaztutako eremuetatik kanpo, ez eta kooperatibako kideen aurrean ere.

Zaintza-batzordeak lege honetan zehaztutako funtzioak egikarituko ditu, baina ezin izango du kooperatibaren kudeaketan zuzenean parte hartu, eta ezingo da kooperatibaren ordezkari izan hirugarren ez-bazkideen aurrean; baina, kooperatibaren ordezkari izango da kooperatiba beraren administrazio-organoaren edo bere kideetako edozeinen aurrean, baldin eta organo hori auzitara eraman behar bada edo organo horren kideekiko hitzarmenak bukatu egin badira.

1. Zaintza-batzordeak honako funtzio hauek betetzeko ahalmena du:

   1. Urteko kontuak aztertzea eta kontu horiei eta soberakinak banatzeko edo galerak egozteko proposamenari buruz nahitaezko txostena egitea, batzar orokorrean azaldu aurretik, salbu eta kooperatibak bere finantza-egoera auditoretzaren baten aurrean aurkeztu behar duenean.

   2. Kooperatibaren liburuak aztertzea.

   3. Kooperatibaren onerako beharrezkotzat jotzen duenean, batzar orokorra biltzeko deia egitea, baldin eta administratzaileek ez badiote, epe barruan, kasurik egin bazkideek 35. artikuluaren 2. eta 3. ataletan ezarritakoaren arabera egindako eskariari.

   4. Ordezkaritza-idazkiak egokiak diren gainbegiratu eta kalifikatzea, eta, orokorrean, batzarretara sartzeko eskubideari buruzko zalantza eta gorabeherak ebaztea.

   5. Lege honetan zehaztutako kasuetan, sozietatearen erabakiak aurkaratzea.

   6. Batzar orokorrari ebazpena emateko aurkeztu dizkion egoera edo arazo zehatzei buruzko informazioa ematea.

   7. Batzar orokorrak gainerako organoetako kideak aukeratzen dituenean erabilitako hautaketa- eta izendapen-prozesua zaintzea.

   8. Administratzaileen funtzioak etetea, baldin eta 44. artikuluko ezintasun- edo debeku-egoeraren batean badaude, eta, hala gertatuz gero, beharrezko neurriak hartzea batzar orokorra bildu arte.

   9. Lege honek espresuki agindutako gainerako eginkizun guztiak.

2. Kooperatibak bere finantza-egoerak auditatu behar dituenean, zaintza-batzordeak kontabilitate-euskarriak aztertu ahal izango ditu kideek komeni dela uste badute, eta, beharrezkoa bada, horiei buruzko txostena egin ahal izango du. Dena dela, txosten hori ez da nahitaezkoa izango kooperatibaren urteko kontu auditatuak onartzeko.

   Era berean, eta urteko kontuak auditatzen badira ere, zaintza-batzordeak txosten bat egin ahal izango du soberakinak banatzeko edo galerak egozteko proposamenari buruz.

   Deskribaturiko bi kasu horietan, zaintza-batzordeak administratzaileei jakinarazi beharko die asmoa duela aurkezteko kooperatibaren urteko kontuei buruzko eta soberakinak banatzeko edo galerak egozteko proposamenari buruzko ez-nahitaezko txosten bat, bazkideek txosten hori aztertzeko aukera izan dezaten ohiko batzar orokorraren deialdia argitaratzen den unean berean.

3. Zaintza-batzordearen funtzionamendu-araubidea estatutuetan, edo, hala badagokio, barne-erregelamenduan erabakitakoaren araberakoa izango da. Halere, edozein administratzailek edo batzordeko edozein kidek eska diezaioke idatziz bertako lehendakariari organo hori biltzeko deia egin dezala, eskaera egiteko dituen arrazoiak azalduz. Eskaera hori gutxienez artezkaritza-kontseiluaren edo zaintza-batzordearen beraren herenak egiten baldin badu, eta hilabeteko epean biltzeko deirik egiten ez bada, eskatu duten taldeetako edozeinek egin ahal izango du deia.

4. Likidazioaldian, artikulu honetan zehaztu zaizkion funtzioen artetik aldi horretan bidezkoak direnak bakarrik egikarituko ditu zaintza-batzordeak.

   4. ATALA

   BESTE ORGANO BATZUK

1. Estatutuetan, sozietate-kontseilu bat egotea aurreikusi ahal izango da, kooperatibako bazkideen ordezkotza duen organo bezala oinarrizko funtzio hauek izango dituena: administratzaileei informazioa, aholkuak eta iritziak ematea lan-harremanari dagozkion alderdi guztiei buruz, zeinei buruz nahitaezko txostena egin behar baita, eta, bereziki, 30. eta 105.2 artikuluetan adierazitakoei buruzkoak.

2. Halaber, beren estatutuetan hori jasotzen duten kooperatibetan, nahitaezkoa izango da sozietate-kontseiluari iritzia eskatzea bazkide ez diren soldatapekoekiko lan-harremanari dagozkion alderdi guztiei buruz.

3. Sozietate-kontseilua bazkide langileek edo lan-bazkideek osatuko dute. Estatutuetan zehaztuko da sozietate-kontseiluaren osaera, iraupena, desegitea eta funtzionamendua, eta administratzaileek haren bileretan parte hartzeko aukerarik baduten ala ez.

1. Kooperatibako estatutuetan, errekurtso-batzorde bat arautu ahal izango da bazkideen arau-hauste astun edo oso astunengatik entitatean lehen auzialdian hartutako erabaki zehatzaileak berriro aztertzeko, baina bakarrik ukitutakoak berrazterketa eskatzen badu. Zehatzaileak ez diren erabakiengatik ere errekurtsoa jarri ahal izango zaio batzorde honi, aukera hori ezarri bada lege honetan edo estatutuetan.

2. Organo horretako kide izateko, bazkideek estatutuetan eskatzen diren baldintza hauek bete beharko dituzte: antzinatasuna, kooperatiben arloko esperientzia eta egokitasuna. Kide titularrak eta, hala badagokio, ordezko kideak batzar orokorrak aukeratuko ditu, estatutuetan agindutako kopuruan, isilpeko bozketan eta sozietatean ardurazko kargurik ez duten eta kooperatibako soldatapeko ere ez diren bazkideen artetik. Haien agintaldia ez da hiru urtetik beherakoa izango eta berriztatu ahal izango da.

3. Errekurtso-batzordearen eztabaidak baliozkoak izateko bileran kideen erdiek baino gehiagok egon beharko dute, eta ezin izango da botoa delegatu; erabakiak hartzeko, estatutuetan zehaztuko den gehiengoa beharko da. Diziplinarekin zerikusia duten erabakiak hartzeko bozketa isilpekoa izango da beti, eta ez da egongo kalitatezko botorik.

4. Errekurtsoei buruzko izapideak egin edo erabakitzerakoan, batzordeko kideek ezin izango dute parte hartu baldin eta ukitutako bazkidearekiko bigarren gradura arteko odol-ahaidetasuna edo ezkontza-ahaidetasuna badute edo pertsona horrekiko mendekotasuna, adiskidetasun estua edo ageriko etsaitasuna badute.

5. Errekurtso-batzordearen erabakiak, sozietatearen nahiaren adierazpen direnez gero, berehalakoan bete beharko dira eta behin betikoak izango dira. Aurkaratu egin daitezke, batzar orokorrak hartu izan balitu bezala, 41. artikuluak ezarritakoaren arabera.

6. Artikulu honetako aurreko zenbakietan aurreikusi gabeko kasuetan, kooperatibaren estatutuek agintzen dutena bete beharko da.

1. Kooperatibak erantzungo du sozietatearen zorrez uneko eta geroko ondare guztiarekin, salbu eta kooperatiba-heziketa eta sustapenerako eta interes publikoko beste helburu batzuetarako ekarpenari dagokiona, zeinaren bidez helburu horiek betetzean sorturiko zorrez bakarrik erantzungo baita.

2. Bazkideek ez dute sozietatearen zorren erantzukizun pertsonalik izango. Haien erantzukizuna sozietate-kapitalari egindako ekarpenek mugatuko dute.

3. Itzuli beharreko ekarpenen zenbatekoa zehaztu ondoren, baja ematen duten langileek ez dute inolako erantzukizunik izango baja eman aurretik kooperatibak egin zituen zorrengatik.

4. Baina, bazkideek, baja eman eta gero ere, erantzukizuna izango dute baldin eta kontratuak izenpetu edo betebeharrak hartu badituzte, berariaz eta espresuki, sozietate kooperatiboarekin, eta betebehar horiek ez badira azkentzen, beren izaera dela-eta, bazkide izateari utzi eta gero.

1. Bazkideek kapital sozialari egiten dizkioten ondare-ekarpenek, nahitaezkoek edo borondatezkoek, osatuko dute kooperatibaren kapitala. Ekarpen horiek honelakoak izan daitezke:

   1. Baja-kasuan itzultzeko eskubidea duten ekarpenak.

   2. Batzar orokorrak edo artezkaritza-kontseiluak, estatutuetan xedatutakoaren arabera, baldintza gabe ukatuz gero itzultzeko eskubiderik ez duten ekarpenak.

      Baja-kasuan itzultzeko eskubidea duten ekarpenak nahitaez bihurtu ahal izateko kooperatibak baldintza gabe ukatuz gero itzultzeko eskubiderik ez duten ekarpen, edo alderantzizko bihurketa egiteko, estatutuak aldatzeko erabakia beharko da. Bazkideren bat ez badago ados horrekin, baja eman ahal izango du; baja hori bidezkotzat joko da.

2. Estatutuetan aurreikusi ahal izango da ezen, ekitaldi ekonomiko batean itzuli beharreko ekarpenen kopurua estatutu horietan ezarritako sozietate-kapitalari dagokion kopurua baino handiagoa bada, artezkaritza-kontseiluaren aldeko iritzia beharko dela ekarpen berriak itzultzeko.

   Bazkideren bat ez badago ados portzentaje hori ezartzearekin edo gutxitzearekin, baja eskatu ahal izango du; baja hori bidezkotzat joko da.

   Kasu horretan, honako hauek ere aplikatuko dira: 63.4 artikulua, 65.1 artikulua eta 98.3 artikulua.

   Era berean, estatutuetan espezifikoki aurreikusi ahal izango da aurreko 1.b apartatuko ekarpenen itzulketa ezesteko betebeharra, baldin eta itzulketaren ondorioz kooperatibak ezin badu estali estatutuetan ezarritako ratioa edo erreferentzia.

3. Sozietate-kapitalari egindako ekarpenak ziurtatzeko, izendun tituluak erabiliko dira, baina ez dira diru-baliozko titulutzat hartuko; edo, bestela, izendun partaidetza-libretak erabiliko dira, non egindako ekarpen eta eguneratze guztiak eta bazkideari egotzitako galerengatik egindako kenketak azalduko baitira, hala badagokio.

4. Ekarpenak egiteko, legezko dirua erabili beharko da. Sozietatearen estatutuetan baimena ematen bada edo batzar orokorrak hala erabakitzen badu, ondasunak edo eskubideak ere erabili ahal izango dira ekarpenetarako. Halako kasuetan, administratzaileek zehaztuko dute balioa, baina, horretarako, beraiek izendatutako aditu independente batek edo batzuek egindako txosten bat aurkeztu beharko dute, aditu horien erantzukizunez egina, ekarpenaren ezaugarriei eta balioari eta hura kalkulatzeko erabili dituzten irizpideei buruzkoa. Halere, estatutuetan hala jasotzen bada, administratzaileek egindako balioespena batzar orokorrak onartu beharko du.

5. Lehen mailako kooperatibetan, bazkide bakoitzak egindako guztizko ekarpenek ezin izango dute gainditu sozietateren kapitalaren herena, salbu eta sozietate kooperatiboen edo bazkide laguntzaileen kasuan. Muga hori ez zaie ezarriko hamar bazkidetik beheragoko kooperatibei.

6. Mendeko finantzaketatzat hartzen dira kooperatibek jaso eta, kredituen lehentasunen hurrenkeran, hartzekodun komun guztien ondoren datozen finantzaketak.

   Edozein dela ere sozietatearen kapitalaren izena eta formalizazio juridikoa, sozietatearen kapitaltzat hartuko dira kooperatibak bazkideekin edo hirugarren ez-bazkideekin kontrataturiko mendeko finantza-ekarpen guztiak, likidazioa onartu ondoren baino itzul ezin daitezkeenak. Kontrakorik hitzartu ezean, ekarpen horiei ez zaie aplikatuko lege honen 62. artikulutik 66. artikuluetara bitarte ezarritakoa. Ekarpen edo partaidetza horiek itzuli edo karteran lortu ahal izango dira hala bermea duten mekanismo finantzarioen bidez, kapital-sozietateetan partaidetzetarako edo akzioetarako ezarritakoaren parekoak direnak barne direla Merkataritza Sozietateen Egiturazko Aldaketei buruzko apirilaren 3ko 3/2009 Legean aurreikusitako aukerak, nola erregelamenduz ezartzen diren baldintzen arabera.

   Ekarpen horien ordainsaria finkoa, aldagarria edo partaidetza bidezkoa izan daiteke, eta tituluen edo kontuko idatzoharren bidez adieraziko dira, eta balore higigarritzat hartu ahal izango dira hala aurreikusten denean jaulkipen-erabakian; kasu horretan, horrelako finantza-aktiboei dagokien araudira egokituko da ekarpenon araubide juridikoa.

   Ekarpen horiek ez dute inola ere emango batzar orokorrean botoa emateko eskubiderik, ezta administrazio-organoan parte hartzekorik ere.

   Ekarpen horien jaulkipenen edo kontratazioaren ehuneko berrogeita hamarra gutxienez kooperatibako bazkideei eta soldatapeko langileei eskaini beharko zaie hirugarren ez-bazkideei eskaini baino lehen. Eskaintza horri publizitatea emango zaio, batzar orokorrak deitzeko ezarritako baldintza beretan.

   Eskaintza-jaulkipena baimentzeko eskumena duten agintaritza ekonomikoek informazioa gainbegiratu eta onartu ondoren, organo gainbegiratzaile eskudunak ezarritako entitate arduradunak arduratuko dira informazio hori hirugarren ez-bazkideek jaso dutela bermatzeaz.

7. Artikulu honen 1. ataletik 5.era bitarte ezarritakoa kreditu-kooperatibei eta aseguru-kooperatibei ere ezarriko zaie baldin eta kooperatiba horien sektoreko araudietan ez bada horretarako eragozpenik jartzen.

1. Estatutuetan zehaztuko da zein den bazkide izateko hasierako nahitaezko ekarpena, zeina desberdina izan daitekeen lege honetan ageri den bazkide mota bakoitzarentzat, edo kontuan hartuta zer izaera duen, fisikoa ala juridikoa. Ezberdina izan daiteke, halaber, bazkide bakoitzarentzat ere, kooperatibaren jarduerarekiko bakoitzak duen konpromisoaren edo erabileraren arabera.

2. Bazkide izateko hasierako nahitaezko ekarpenaren ehuneko hogeita bost gutxienez izenpetzearekin batera ordaindu beharko da, eta gainerako guztia sozietatearen estatutuetan edo batzar orokorrak erabakitako epean. Epe hori lau urtekoa izango da, gehienez ere.

3. Bazkideei kooperatibaren galerak egozten zaizkielako edo estatutuetan jasotako diru-zehapena ordaindu behar dutelako, bazkideren batek edo batzuek sozietate-kapitalari egin beharreko ekarpena ez bada heltzen estatutuek edo, halakorik ez badago, batzar orokorrak halakoetarako erabakitako gutxieneko zenbatekora, ukitutako bazkideei berehala errekerituko zaie beste ekarpen osagarri bat egin dezatela bazkide izaten jarraitzeko. Estatutuek edo, halakorik ez badago, batzar orokorrak finkatuko dute zein den ekarpen hori egiteko epea, baina epe hori ezin izango da inoiz urtebetetik gorakoa izan, errekerimendua egin denetik aurrera kontaturik.

4. Batzar orokorrak urtero erabakiko du bazkide berrien hasierako nahitaezko ekarpena, eta nahitaezko ekarpen berriak ere erabaki ahal izango ditu, eta zenbatekoa eta ordaintzeko epeak eta baldintzak zehaztu. Zenbateko hori desberdina izan liteke bazkide batentzat edo beste batentzat, 1. zenbakian ezarritako irizpideen arabera. Kapitala nahitaez zabaltzearekin konforme ez dagoen bazkideak baja eman ahal izango du. Baja hori bidezkotzat joko da.

   Aurrez egindako borondatezko ekarpenak erabili ahal izango dira nahitaezko ekarpen berriak ordaintzeko.

5. Aurreko apartatuetan ezarritakoaren arabera, eskatutako ekarpenak ordaintzeko berandutzarik badago bazkideren baten aldetik, kooperatibari legezko interesa ordaindu eta berandutzaren ondorioz egindako kalteen eta galeren ordaina eman beharko dio. Bazkideak bere egoera zuzentzeko agindua jaso eta hurrengo hirurogei egunetan ez badu zuzendu:

   1. Nahitaezko baja eman ahal izango diote bazkide izateko hasierako nahitaezko ekarpenaren edo 3. apartatuan ezarritako gutxieneko kopuruaren kasuan.

   2. Gainerako kasuetan, kooperatibatik kanporatu ahal izango dute.

1. Batzar orokorrak erabaki ahal izango du bazkideek sozietatearen kapitalari borondatez egindako ekarpenak onartu ala ez, ekarpen horien baldintzak zehaztuta.

2. Administratzaileek edozein unetan onartu ahal izango dituzte bazkideek sozietatearen kapitalari borondatez egindako ekarpenak, baina haien ordainsaria ez da izango batzar orokorrak kapitalarentzat erabakitako borondatezko azken ekarpenena baino handiagoa, edo, horrelako ekarpenik ez badago, ez da izango nahitaezko ekarpenena baino handiagoa.

1. Kapitalari egindako ekarpenek interesa eman dezakete, aurrez batzar orokorrak erabakitako beste, hargatik eragotzi gabe aurreko artikuluaren 2. atalean erabakitakoa.

2. Interes hori ez da diruaren legezko interesa baino sei puntu gehiagokoa izango.

3. Kapitalari egindako ekarpenen ordainsariak emango dira baldin eta horretarako beharrezkoa den soberakin garbirik edo erabilera askeko erreserbarik badago.

4. Batzar orokorrak erabakitzen badu ekarpenei interesen bat sorraraztea edo erabilgarri dituen soberakinak itzulkinetara edo erreserba banagarrietara bideratzea, ordainsari bat jasotzeko lehentasuna izango dute 60.1.b artikuluan aurreikusitako ekarpen hauek: titularrek baja eman eta kooperatibak itzultzea ezetsi dituen ekarpenak. Lehentasunezko ordainsari hori estatutu sozialetan ezarriko da.

1. Kooperatibaren balantzea zuzenbide erkideko sozietateentzat xedatutako baldintza eta onura berekin erregularizatu ahal izango da, hargatik eragotzi gabe erregularizazioaren ondoriozko gainbalioarentzat lege honetan ezarritako xedea.

2. Aipaturiko gainbalioa, kooperatibak berak egoki iritzitako proportzioan, kapitala eguneratzeko edo erreserbak, nahitaezkoak zein borondatezkoak, handitzeko erabiliko du kooperatibak ekitaldi bakarrean edo gehiagotan. Nolanahi ere, kooperatibak konpentsatu gabeko galerak baldin baditu, erregularizazioaren ondoriozko gainbalioa haiek konpentsatzeko erabiliko da, eta gainerakoa arestian aipaturiko helburuetarako.

Ekarpenak honela eskualdatu daitezke:

1. Bazkideen eta hurrengo hiru hilabeteetan bazkide izatera engaiatzen diren pertsonen arteko inter vivos egintzen bidez, estatutuetan ezarritako baldintzetan.

   Estatutuetan aurreikusi ahal izango da bazkide berrien hasierako nahitaezko ekarpenak 60.1.b artikuluan aurreikusitako ekarpenak eskuratuz egin behar direla, hau da, kooperatibak itzultzea ukatu dituen ekarpenen bidez, betiere haien titularrek baja egin ondoren. Eskualdaketa ekarpen mota horien itzulketa-eskarien antzinatasunaren arabera egingo da; eskariak data berean egiten diren kasuan, berriz, ekarpenen zenbatekoaren arabera egingo da.

2. Mortis causa oinordetzaren bidez, kausadunei, bazkideak badira eta eskatzen badute, edo, bazkide ez badira, 20. artikuluan xedatutakoaren arabera bazkidetzat onartu ondoren; bazkide izateko eskaera heriotza gertatu eta hurrengo hiru hilabeteko epean egin beharko da. Bestela, sozietate-ekarpenari dagokion kredituaren likidazioa jasotzeko eskubidea izango dute, hurrengo artikuluan aurreikusitako moduan.

   Bazkideen hartzekodun pertsonalek ez dute inongo eskubiderik izango kooperatiben ondasunen gainean eta bazkideek sozietatearen kapitalari egindako ekarpenen gainean, biak ala biak ezin enbargatuzkoak baitira. Horrek ez ditu eragotziko hartzekodunek balia ditzaketen eskubideak, hau da, bazkidearenak diren itzulketen, interesen eta itzulkinen gainean dituen eskubideak.

1. Estatutuetan erregulatuko da sozietatearen kapitalari egindako ekarpenen itzulketa, eta ezarri ahal izango da kenkariak soilik nahitaezko ekarpenen gainean aplikatuko direla, gehienezko portzentaje hauek aplikatuz: ehuneko hogeita hamarreraino baten bat kanporatzen denean, eta ehuneko hogeiraino bidezkoa ez den baja bat gertatzen denean.

   Estatutuetan aurreikusi ahal izango da ezen, itundutako gutxieneko iraupenaldia bete ezean, ehuneko hamar puntu gehitu ahal izango zaizkiola, gehienez ere, bidezkoa ez den bajaren kasuan aplikatu beharreko kenkari-portzentajeari.

2. Kasu bakoitzean aplikatu beharreko kenkari-portzentajearen gaineko erabakia administratzaileen eskumenekoa izango da, zeinek estatutuetan jasotako mugak errespetatu beharko dituzten.

3. Arestian aipatutako kenkarien aurka joan gabe, baja ematen duen bazkideari itzuli beharreko ekarpenaren deskontu-ondorioetarako, baja gertatzen den ekitaldiko itxiera-balantzean jasotako galerak zenbatuko dira, direla ekitaldi horri dagozkionak, direla aurreko beste ekitaldi batzuetatik datozenak edo sozietatearen kapitalari egindako ekarpen osoaren arabera konpentsatu gabe daudenak.

4. Itzulketa-epea bost urtekoa izango da gehienez ere, baja-datatik aurrera kontaturik. Bazkidearen heriotza gertatuz gero, kausadunei egin beharreko itzulketa egitate eragilea izan denetik urtebetetik beherako epean egin beharko zaio.

1. b artikuluan aurreikusitako ekarpenetarako, kooperatibak itzulketa erabakitzen duen datatik aurrera zenbatuko dira aurreko zenbakian aipatutako epeak.

5. Kooperatibak itzultzea erabaki duen ekarpenetan, itzultzeke dauden kopuruak ezin izango dira eguneratu, baina eskubidea emango dute gutxienez diruaren legezko interesa jasotzeko.

6. Aurreko apartatuetan ezarritakoa eragotzi gabe, ekarpenak itzuli beharko dira batzar orokorrak sozietatearen kapitala murriztea erabaki duelako edo bazkidearen jarduera kooperatibizatua murriztu delako, betiere estatutuetan ezarritako baldintzei jarraituta.

1. Partaidetza berezitzat hartuko dira artikulu honetako arauketaren araberako mendeko finantzaketak, zeinetan harpidedunak ez diren inolaz ere kooperatibak izango, salbu eta artikulu honen 4. atalean aurreikusitako bazkideen kasuan, itzulketa ez den gauzatuko partaidetza jaulki eta gutxienez bost urte igaro arte, eta ordainsaria kooperatibaren emaitzen araberakoa izango den.

2. Partaidetza hauen gainerako ezaugarriak jaulkitzen direnean ezarriko dira, libreki, baina ezin izango zaie aitortu, inolaz ere, batzar orokorrean botoa emateko eskubidea, ezta administrazio-organoan parte hartzekorik ere.

3. Artikulu honetan ezarritakoa soil-soilik aplikatu ahal izango zaie kreditu-kooperatibei eta aseguru-kooperatibei, baldin eta sektore horretako araudietan ez bada horretarako eragozpenik jartzen.

4. Partaidetza berezi horien jaulkipenen edo kontratazioaren ehuneko berrogeita hamarra gutxienez kooperatibako bazkideei eta soldatapeko langileei eskaini beharko zaie hirugarren ez-bazkideei eskaini baino lehen. Eskaintza horri publizitatea emango zaio, batzar orokorrak deitzeko ezarritako baldintza beretan.

5. Artikulu honetan ezarritakoaren arabera erregulatzen ez diren partaidetzetarako edozein dela ere horien izena, itun askearen sistema ezarriko da, baita 60. artikuluan sozietate-kapitalarentzat ezarritakoa edo 68.ean bestelako finantzaketei buruz ezarritakoa ere.

1. Estatutuek edo, hala badagokio, batzar orokorrak ezarri ahal izango dituzte sozietatearen kapitalean sartuko ez diren eta itzulgarriak izango ez diren sarrera-kuotak eta aldikakoak. Kuota horiek ezberdinak izan daitezke, honako alderdi hauen arabera: zein bazkide mota aurreikusten diren lege honetan, zein den haien izaera fisikoa ala juridikoa, edo zer konpromiso duen kooperatibarekin edo zer proportziotan jardun dezakeen kooperatiba-jardueran.

2. Sarrera-kuotek ezingo dute gainditu unean-unean bazkide izateko sozietatearen kapitalari egin behar zaion indarreko nahitaezko ekarpenaren ehuneko hogeita bost.

3. Ez dira sozietatearen kapitalean sartzen bazkideek kooperatibaren kudeaketarako entregatutako ondasunak eta emandako zerbitzuak eta, orokorrean, kooperatiba-zerbitzuak lortzeko egindako ordainketak. Eragiketa horiek kooperatibarekin finkaturiko eta kontrataturiko baldintzen mende egongo dira. Haiek guztiak ez dira sartzen kooperatibaren ondarean, eta sozietatearen hartzekodunek ezin izango dituzte enbargatu.

4. Kooperatibak honelako jaulkipenak erabaki ahal izango ditu: bazkideen edo boto-eskubiderik ez duten hirugarren ez-bazkideen obligazioak, partaidetza-tituluak, partaidetza-kontuak eta borondatezko finantzaketak, edozein dela ere haien modalitate juridikoa. Kontuan harturik zein diren kooperatibaren emaitzak, eragiketa horien ordainsaria osoa edo partziala izan daiteke, zeina ezartzen diren epe eta baldintzak betez ordaindu beharko baita.

1. Soberakin garbiak zehazteko, merkataritza-sozietateentzat ezarritako kontabilitate-arau eta -irizpideak ezarriko dira, salbu eta espezifikoki erregulatzen badira sozietate kooperatiboentzat.

2. Dena dela, soberakin garbiak zehazterakoan honako hauek partida kengarritzat hartuko dira:

   1. Kooperatibaren kudeaketarako entregatutako ondasunen zenbatekoa, zeina ez baita balioetsiko merkatu-preziotik gora, eta bazkide langileen eta lan-bazkideen lan-aurrerakinen zenbatekoa, zeina, oro har, ez baita izango eskualdean bazkide horien jarduera-sektore berean ordaindu ohi dena baino handiagoa.

   2. Kapital sozialari egindako ekarpenen ondoriozko interesak, lege honen 60. artikuluan arautuak, eta kapital sozialean sartzen ez diren prestazio eta finantzaketen ondoriozkoak.

1. Aurreko ekitaldietako galerak konpentsatzeko zenbatekoak eta eskatu daitezkeen zergak kendu ostean, soberakin baliagarri bilakatuko dira soberakin garbiak.

2. Urtero, honela bideratuko dira soberakinak:

   1. Ehuneko hogeita hamar, gutxienez, Nahitaezko Erreserba Funtserako eta kooperatiba-heziketa eta -sustapenerako eta interes publikoko beste helburu batzuetarako ekarpenerako. Portzentaje horretatik, gutxienez ehuneko hamar kooperatiba-heziketa eta -sustapenerako eta interes publikoko beste helburu batzuetarako ekarpenerako bideratuko da, eta ehuneko hogei, berriz, Nahitaezko Erreserba Funtserako.

   2. Gainerakoa, batzar orokorraren esku egongo da, zeinak honela banatu ahal izango duen: bazkideei itzuli, edo borondatezko erreserba-funtsetarako eman funts banagarri edo banaezin bezala, estatutuek ezartzen dutenaren arabera edo, halakorik ez badago, batzar orokorrak erabakitzen duenaren arabera, edo, hala badagokio, soldatapeko langileek parte hartzea kooperatibaren irabazietan, hargatik eragotzi gabe kontabilitate-gastutzat jotzea.

3. Nahitaezko Erreserba Funtsa sozietate-kapitalaren ehuneko berrogeita hamarrera heltzen ez den bitartean, erdiraino murriztu ahal izango da kooperatiba-heziketa eta-sustapenerako eta interes publikoko beste helburu batzuetarako ekarpenerako ezartzen den gutxieneko ekarpena.

4. Bazkideei itzulkinak adjudikatzeko orduan, kontuan izango da zer eragiketa, zerbitzu edo jarduera egin duen bazkide bakoitzak kooperatibarekin, eta proportzio berean esleituko zaizkie.

5. Kooperatibaren estatutuetan, edo batzar orokorraren erabakiz, onartu eta zehaztu ahal izango da soldatapeko langileek eskubidea dutela soberakin erabilgarrietan parte hartzeko. Partaidetza horrek soldata-izaera izango du. Lan-arloan aplikatu behar den araudian halako osagarririk ezarrita badago, hura ordezkatuko du, osagarri hori baino handiagoa bada. Txikiagoa izanez gero, araudiak ezarritako osagarria aplikatuko da.

1. Kooperatiba finkatu, garatu eta bermatzeko da Nahitaezko Erreserba Funtsa, eta ezin da bazkideen artean banatu, lege honek espresuki aurreikusitako egoeretan izan ezik.

2. Honako diru kopuru hauek zuzendu beharko dira Nahitaezko Erreserba Funtsera:

   1. Soberakin baliagarrien portzentaje bat. Batzar orokorrak ezarriko du portzentaje hori, aurreko artikuluan ezarritakoaren arabera.

   2. Bazkideen bajaren kasuan, sozietatearen kapitalari nahitaez egin beharreko ekarpenen kenkariak.

   3. Sarrera-kuotak.

1. Estatutuek edo batzar orokorrak finkatutako oinarrizko ildoak aplikatuz, interes publikoko helburu hauetakoren bat izango du soberakinei 70.2.a) artikuluan ezartzen zaien nahitaezko ekarpenak:

   1. Bazkideak eta langileak prestatzea eta heztea kooperatibismoaren eta kooperatiba-jardueren arloan eta lanpostuarekin lotuta ez dauden beste arlo batzuetan.

   2. Kooperatiben arteko harremanak sustatzea. Eremu horretan, gastu hauek ere estaliko dira: kooperatiba guztiak sustatu, lagundu eta zuzentzeko sortutako entitateetan parte hartzearren sortzen diren gastuak edo kooperatibek elkarri laguntzeko jarduerek sortzen dituztenak.

   3. Hezkuntza, kultura, lanbidea eta laguntza sustatzea eta kooperatibismoaren ezaugarriak zabaltzea kooperatibak lan egiten duen gizarte-inguruan eta gizartean oro har.

   4. Euskararen erabilera sustatzea.

   5. Kooperatiba-enpresa berriak sustatzea. Horretarako, diru-ekarpenak egingo zaizkie kooperatiben euskal mugimenduak sustatzen dituzten irabazteko asmorik gabeko entitateei.

   6. Bazkideei eta langileei formakuntza eta heziketa ematea, kooperatibeetan emakumeen eta gizonen berdintasuneranzko urratsak egiteko politika eraginkor bat sustatze aldera.

2. Aurreko apartatuan adierazten diren helburuetara bideratu ahal izango da nahitaezko ekarpen hori, diru-ekarpenak eginez irabazteko asmorik gabeko entitateei edo aurreko 1.b artikuluan adierazten diren lankidetza-entitateei.

   Bitartekaritza-entitate horiei diru-ekarpenak egiteko, beharrezkoa izango da adierazitako interes publiko horiek dituzten helburuetara zuzentzea ekarpenok; horretarako, bitartekaritza-entitateak berak egingo ditu jarduerak; bestela, beste pertsona fisiko edo juridiko batzuei zuzenduko dizkie jasotzen dituen baliabideak.

3. Kooperatibak ezin du erabili ekarpen hori, salbu eta arestian aipatu diren interes publikoko helburuetara zuzentzeko; ekarpen hori, horrenbestez, enbargaezina da eta balantzearen pasiboan azaldu behar da.

4. Ekarpen horretarako aurreikusitako helburuetarako erabiliko dira kooperatibak bazkideei ezartzen dizkien zehapen ekonomikoak.

5. Kooperatibak berak adierazitako interes publikoko helburuetara zuzendu ez den ekarpen horren zenbatekoa irabazi-asmorik gabeko entitateei emango zaie, soberakinaren banaketa onetsi den ekitaldi ekonomikoaren hurrengo ekitaldian, entitate horiek erabil dezaten ekarpen horretarako erabaki diren interes publikoko helburuetan.

1. Estatutuek finkatu beharko dute zein diren galerak konpentsatzeko irizpideak. Irizpide horiek erregela hauek bete beharko dituzte beti:

   1. Borondatezko erreserba-funtsik badago, galera guztiak egotzi ahal izango zaizkie funts horiei.

   2. Nahitaezko Erreserba Funtsari egotziko zaio, gehienez ere, soberakin positiboak izandako azkenengo bost urteetan legez nahitaezko diren funtsetara bideratu diren diru kopuruen batezbestekoa, edo, kooperatiba bost urte horiek baino berriagoa bada, sortze-unetik beretik bideratutakoen batezbestekoa. Nolanahi ere, Nahitaezko Erreserba Funtsak kooperatibaren sozietate-kapitalaren ehuneko berrogeita hamarra gainditzen badu, galerak konpentsatzeko erabili ahal izango da portzentaje horretatik gorako zenbatekoa.

   3. Nahitaezko eta borondatezko funtsekin konpentsatzen ez den zenbatekoa bazkideei egotziko zaie. Zer eragiketa, zerbitzu edo jarduera egin duen bazkide bakoitzak kooperatibarekin, proportzio berean egotziko zaio zenbatekoa. Egindako zerbitzu edo eragiketa horiek bazkide bakoitzak gutxienez egin behar dituenak baino gutxiago badira, aipatutako galera horiek ere proportzionalki egotziko dira nahitaez egin beharreko gutxieneko jarduera kooperatibizatuaren arabera.

2. Bazkide bakoitzari egotzi beharreko galera horiek batzar orokorrak erabakitzen duenaren arabera kitatuko dira, era hauetakoren batean:

   1. Zuzenean edo bazkideak sozietate-kapitalari egiten dizkion ekarpenetatik kenduta, edo, hala badagokio, bazkideak kooperatiban egiten duen edozein finantza-inbertsiotatik kenduta, baldin eta inbertsio horrek egozpen hori onartzen badu; betiere, galera sortu eta hurrengo ekitaldiaren barruan.

   2. Bazkideak hurrengo bost urteetan izan ahal dituen itzulkinen kontura. Konpentsatu gabeko galerarik geratzen bada, urtebeteko epean, gutxienez ere, kitatu beharko ditu bazkideak.

3. Galerak kontu berezi bati egotzi ahal izango zaizkio, etorkizuneko irabazien kontura amortizatzeko. Bost urtekoa izango da, gehienez ere, galerak horrela amortizatzeko epea. Epe hori igaro eta galerarik geratzen bada konpentsatu barik, artikulu honetako 1. ataleko a), b) eta c) letretan ezarritakoaren arabera konpentsatuko dira; azken kasuan, urtebeteko epean, gehienez jota.

4. Aurreko zenbakietan adierazitako epe horiek guztiak igaro eta galerarik geratzen bada konpentsatu gabe, batzar orokorrak erabakitako ekarpen berriekin kitatu beharko dira, edo kooperatibako bazkide izaten jarraitzeko egin beharreko ekarpen berriekin, eta bazkideari baja emango zaio, baldin eta haren ekarpenak estatutuetan ezarritako gutxiengora heltzen ez badira eta ekarpen berririk egiten ez badu. Hori guztia gorabehera, kooperatibak konkurtsoa bultzatu beharko du, konkurtso-legearen arabera.

1. Kooperatibek antolatuta eta eguneratuta izan beharko dituzte liburu hauek:

   1. Bazkideen erregistroa.

   2. Sozietate-kapitalari egiten zaizkion ekarpenen erregistroa.

   3. Akta-liburua: batzar orokorrarena, artezkaritza-kontseiluarena eta, hala badagokio, zaintza-batzordearena, errekurtso-batzordearena eta prestatze-biltzarrena.

   4. Inbentario- eta balantze-liburua eta eguneko liburua.

   5. Lege-xedapenek eskatzen dituzten beste guztiak.

2. Liburuek eta kontu-erregistroek koadernatuta eta orrialdekatuta egon beharko dute.

3. Baliozkoak dira, halaber, nahitaezko liburuak egiteko prozedura informatiko edo elektronikoen bidez egiten diren idazpenak eta idatzoharrak.

   Liburu horiek, euskarri elektronikoan edo paperean eginak, Euskadiko Kooperatiben Erregistroak legeztatuko ditu, sei hilabeteko epean, ekitaldia ixten denetik aurrera kontaturik.

1. c apartatuan adierazten diren liburuak legeztatzen ez diren bitartean, akten kopia erkatua bidali beharko zaio Euskadiko Kooperatiben Erregistroari, hilabeteko epean, akta horiek onartu zirenetik aurrera kontaturik.

1. Kooperatibek kontabilitate ordenatua eraman behar dute, nork bere jarduerari egokitua merkataritza-legeriaren arabera, salbu eta espezifikoki erregulatzen bada haientzat; kontabilitate horrek, bestalde, errespetatu behar ditu kooperatibaren araubide ekonomikoaren berezitasunak.

2. Ekitaldia ixtean, administratzaileek kooperatibaren urteko kontuak formulatu beharko dituzte, hiru hilabeteko epean, gehienez ere, sozietatearen ekitaldia ixten denetik aurrera kontaturik eta bat etorrita aplikagarri zaion informazio finantzarioari buruzko araudi-esparruarekin. Kontuetan, jaso beharko dituzte balantzea, irabazi-galeren kontua, memoria eta, hala badagokio, ondare garbian izandako aldaketen egoera eta efektibo-fluxuen egoera.

   Administratzaileek kudeaketa-txostena ere aurkeztuko dute ekitaldiko kontuekin batera, merkataritza-legeriari jarraituz, eta, hala dagokionean, informazio ez-finantzarioaren egoera kudeaketa-txostenaren barruan edo beste txosten batean jasota.

3. Administratzaileek urteko kontuak aurkeztu beharko dituzte Euskadiko Kooperatiben Erregistroan gordailutzeko, hilabeteko epean, kontuak onartzen direnetik aurrera kontaturik. Behar izanez gero, kudeaketa-txostena eta kontu-auditoreena ere aurkeztu beharko dituzte. Administratzaile guztiek sinatu beharko dituzte urteko kontu horiek eta kudeaketa-txostena; baten baten sinadura falta bada, espresuki adieraziko da zergatik.

1. Kooperatibek kanpo-auditoretza baten mende jarriko dituzte, Kontu Auditoretzari buruzko Legean eta lege hori garatzen duten arauetan ezarritako baldintzetan, kooperatiben urteko kontuak eta ekitaldiko kudeaketa-txostena honako egoeraren bat gertatzen denean:

   1. Gainditzen direnean erregelamenduz finkatutako mugak, honako hauei dagozkienak gutxienez: negozio kopurua, balantzearen araberako aktiboaren zenbateko osoa eta enpleguen batez besteko kopurua, aipaturiko legearen edo hura garatzeko arauen aplikazioaren ondoriozkoak.

   2. Hala eskatzen duenean batzar orokorraren deialdia egiteko eskatzen den gutxieneko bazkide kopuru berak, betiere hori eskatzen dutenek aurre egiten badiete auditoretzak dakartzan gastuei, hargatik eragotzi gabe gastuon zenbatekoak itzultzea funtseko akatsik edo irregulartasunik antzematen bada kontabilitatean.

   3. Estatutuek xedatzen dutenean, edo hala erabakitzen duenean batzar orokorrak edo artezkaritza-kontseiluak edo zaintza-batzordeak.

2. Batzar orokorrak izendatuko ditu kontu-auditoreak. Nolanahi ere, batzar orokorrak egokiro izendatzen ez baditu edo izendatutako pertsonek ezin badituzte beren funtzioak bete, administratzaileek izendatu ahalko dituzte auditoreak, eta horren berri emango diote batzar orokorrari hark egiten duen lehenengo bilkuran.

1. Baldin eta, Kontu Auditoretzari buruzko Legeak xedatutakoa edo haren garapen-arauak betetzeko, kooperatibek beren urteko kontuen kanpoko auditoretza egin behar badute, kooperatibek, administratzaileek erabakita, legelari aholkulari bat izendatu beharko dute.

2. Legelari aholkulariak irizpen bat eman eta sinatuko du, non adieraziko baitu ea zuzenbidearen araberakoak diren ala ez batzar orokorrak edo artekaritza-kontseiluak hartutako erabakiak, Euskadiko Kooperatiben Erregistroan inskribatzekoak direnak.

   Erabaki horien ziurtagirietan, jasota geratuko da akta-liburuan azaltzen direla legelari aholkulariaren irizpenaz emandako erabaki horiek.

3. Zabarkeria profesionalik izanez gero, legelari aholkulariak arlo zibiletik erantzun beharko du kooperatibaren aurrean, haren bazkideen aurrean eta hirugarren ez-bazkideen aurrean.

4. Legelari aholkularia ezin daiteke izan, bateraezinak baitira haien funtzioak, ez zuzendari kudeatzaile, ez administratzaile, ez errekurtso-batzordeko kide, ezta zaintza-batzordeko kide ere.

5. Kooperatibaren eta legelari aholkulariaren arteko harremana izan daiteke zerbitzu-errentamendukoa (langile profesional gisa, lan-kontratupekoa) edo sozietate-harremana (kooperatibako bazkide langile gisa edo lan-bazkide gisa).

   Abokaturik izanez gero, zerbitzu hori kooperatiben batasunek edo federazioek eta beste kooperatiba batzuek eman ahal izango dute, eta abokatuek izango dute irizpena exekutatzeko erantzukizun profesionala. Abokatu horien eta aipaturiko entitateen arteko harremanak ez badira profesional liberal gisa emandako zerbitzu-errentamendukoak, entitate horiek arlo zibiletik erantzungo dute, abokatuarekin batera, legelari aholkulari kargua egikaritzean kooperatibari sortutako kalteengatik.

1. Batzar orokorrak erabakiko ditu sozietatearen estatutuetan egiten diren aldaketa guztiak; horretarako, baina, honako baldintza hauek bete beharko dira:

   1. Proposamenaren egileek txosten idatzi bat aurkeztea, adieraziko duena zergatik egin behar diren aldaketak.

   2. Deialdian argi eta garbi adieraztea zer puntu aldatu behar diren.

   3. Deialdian espresuki azaltzea bazkide guztiek eskubidea dutela sozietatearen egoitzan aztertzeko proposaturiko aldaketaren testu osoa eta hura justifikatzen duen azalpen-txostena, eta dokumentu horiek eskatzeko edo etxean dohainik jasotzeko.

2. Eskritura publikoan idatziko da aipaturiko erabaki hori, eta Euskadiko Kooperatiben Erregistroan inskribatuko.

3. Horrez gain, sozietatearen izena, egoitza edo helburua aldatzea erabakitzen bada, sozietatearen egoitza dagoen lurralde historikoan zabalkunde handia duen egunkari batean iragarriko da erabakia inskribatu baino lehen.

4. Kooperatiba mota edo kooperatibaren helburu soziala nabarmenki aldatzea erabakitzen bada, bazkideek kooperatibatik alde egiteko eskubidea izango dute baldin eta proposamenaren kontrako botoa eman badute edo, batzarrera joan ez arren, administratzaileei idazki bidez zuzentzen badiete beren desadostasuna, berrogei eguneko epean, erabakia Euskadiko Kooperatiben Erregistroan inskribatzen denetik aurrera kontaturik. Horrelakoetan, bidezkotzat joko da baja.

Estatutuek besterik xedatu ezean, ez da batzar orokorraren erabakirik beharko udalerri berean egoitza sozialaz aldatzeko. Administratzaileek berek erabaki dezakete hori; eskritura publikoan jaso beharko dute, eta, gero, eskritura publiko hori Euskadiko Kooperatiben Erregistroan inskribatu.

1. Kooperatibek bat egin ahal izango dute, dela kooperatiba batzuk batu eta beste berri bat sortuta, dela sorturik dagoen kooperatiba batek beste bat edo batzuk bereganatuta.

2. Kooperatiba berri batean bat egiten duten kooperatibak edo beste kooperatiba batek bereganatzen dituen kooperatibak desegingo dira, baina ez dira likidatuko. Haien sozietate-ondareak, denak batera, eskualdatuko zaizkio kooperatiba berriari edo kooperatiba bereganatzaileari, zeinek bereganatuko baitituzte azkentzen diren kooperatiben eskubideak eta betebeharrak. Era berean, kooperatiba berrian edo bereganatzailean sartuko dira bat-egitearen ondorioz azkendutako kooperatibetako bazkideak.

3. Kooperatiba berria edo kooperatiba bereganatzailea jabetuko da bat-egitearen ondorioz azkentzen diren kooperatiben nahitaezko funts guztiez.

1. Bat-egitean parte hartzen duten kooperatiben administratzaileek bat-egiteari buruzko proiektu bat idatzi beharko dute, eta aurretiazko hitzarmen gisa sinatu.

2. Bat-egiteari buruzko proiektuak honako aipamen hauek jasoko ditu gutxienez:

   1. Zein den bat-egitearen proiektuan parte hartzen duten kooperatiben izena, mota eta egoitza, eta, halakorik erabakita badago, kooperatiba sortu berriaren izena, mota eta egoitza; Euskadiko Kooperatiben Erregistroko inskripzioa identifikatzen duten datuak ere jaso beharko dira.

   2. Zer sistema erabiliko den zehazteko ea zer partaidetza-zati dagokion azkentzen diren kooperatibetako bazkide bakoitzari, kooperatiba-kapitalari egindako ekarpen modura, kooperatiba berrian edo bereganatzailean; horretarako, kontuan hartuko dira borondatezko erreserba banagarriak, halakorik badago.

   3. Zer eskubide eta betebehar onartzen zaizkien azkendutako kooperatibako bazkideei kooperatiba berrian edo kooperatiba bereganatzailean.

   4. Zer egunetatik aurrera ulertuko da kooperatiba berriak edo kooperatiba bereganatzaileak eginak direla, kontabilitate-ondorioetarako, azkendutako kooperatiben eragiketak.

   5. Zer eskubide izango dituzten azkendutako kooperatiben partaidetza berezien titularrek edo partaidetza-tituluen eta antzeko beste titulu batzuen jabeek kooperatiba berrian edo kooperatiba bereganatzailean.

3. Bat egiteko proiektua onartuta, bat egiten duten kooperatiben administratzaileek ez dute egingo proiektua onartzea oztopa dezakeen ezein egintzarik edo kontraturik, ezta azkendutako kooperatiben bazkideek kooperatiba berrian edo kooperatiba bereganatzailean duten partaidetzaren proportzioa nabarmen alda dezakeen egintzarik edo kontraturik ere.

4. Proiektua bertan behera geratuko da baldin eta hura onartu eta sei hilabetera onartzen ez badute prozesuan parte hartzen duten kooperatiba guztiek.

Bat-egitea onartu behar duen batzar orokorreko deialdia egitean, honako dokumentu hauek jarri beharko dira bazkideen eskura sozietatearen egoitzan:

1. Bat-egitearen proiektua.

2. Bat-egitearen onurak eta ondorioak azaltzen dituzten txostenak, kooperatiba bakoitzaren administratzaileek idatziak.

3. Bat-egitean parte hartzen duten kooperatiben urteko kontuak, azken hiru ekitaldietakoak, eta, hala badagokio, kudeaketa-txostenak eta kontu-auditoreenak.

4. Kooperatiba bakoitzaren bat-egitearen balantzea, onartu den azken urteko balantzeaz bestelakoa baldin bada balantze hori. Azken urtean onartutako balantzea jo ahal izango da bat-egitearen balantzetzat, baldin eta bat-egitearen onarpenaren aurreko sei hilabeteren barruan itxi bada.

5. Kooperatiba berriaren estatutu-proiektua edo kooperatiba bereganatzailearen estatutuetan sartu beharreko aldaketak jasotzen dituen testu osoa.

6. Bat-egitean parte hartzen duten kooperatiba guztietan indarrean dauden estatutuak.

7. Bat-egitean parte hartzen duten sozietateetako administratzaileen izen-abizenak eta adina, pertsona fisikoak badira, edo izena edo izen soziala, pertsona juridikoak badira, eta, batean zein bestean, nazionalitatea eta helbidea, eta noiztik dauden kargu horietan, eta, hala badagokio, bat-egitearen ondorioz administratzaile proposatuko diren pertsonen datu berberak.

1. Bat-egitean parte hartzen duten kooperatiba guztietako batzar orokorrek hartu beharko dute bat-egiteari buruzko erabakia, bat-egiteari buruzko proiektuarekin bat etorriz.

2. Estatutuak aldatzeko legeetan eta estatutuetan bertan ezarrita dauden arauak aintzat harturik, batzar orokorra egiteko deialdian azaldu beharko da bat-egitearen proiektua gordailutu dela Euskadiko Kooperatiben Erregistroan, eta bazkide guztiek eskubidea dutela sozietatearen egoitzan aztertzeko aurreko artikuluan adierazitako dokumentu guztiak, baita dokumentu horien testu osoa eman edo doan helaraz diezaieten ere.

3. Bat-egitearen erabakia 38.2 artikuluan xedatutako gehiengoak onartu beharko du, eta erabaki horrek ezin izango du aldatu lehendik hitzartuta dagoen bat-egitearen proiektua.

4. Bat-egitearen erabakiak kooperatiba berri bat sortzeko legez exijitzen diren aipamenak bildu beharko ditu; kooperatiba bereganatzailearen kasuan, berriz, estatutuetan egin behar diren aldaketak bildu beharko ditu erabakiak.

5. Prozesu horretan parte hartzen duten kooperatibetako batzar orokorrek proiektua onartuz gero, kooperatiba horiek behartuta egongo dira bat-egitearen prozedurarekin jarraitzeko.

6. Bat-egitea erabaki ondoren, Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratuko da erabakia, baita bat-egitean parte hartu duen kooperatibetako bakoitzak helbide soziala duen lurralde historikoan zabalkunde handia duten bi egunkaritan ere.

1. Bat-egitean parte hartzen duten kooperatibetako bazkide guztiek eskubidea izango dute kooperatiba uzteko baldin eta bat-egitearen kontrako botoa eman badute edo, batzarrera joan ez arren, bat-egitearen kontra azaltzen badira eta desadostasun horren berri ematen badiete administratzaileei, idazki bidez, berrogei eguneko epean, bat-egiteari buruzko azken iragarkia argitaratzen denetik aurrera kontaturik.

2. Eskubide hori baliatuz gero, bidezkotzat joko da bazkidearen baja. Kooperatiba berriaren edo bereganatzailearen betebeharra izango da bat-egitearen ondorioz azkentzen diren kooperatibetako bazkideei ekarpenak itzultzea.

1. Kooperatibek bat egiteko, hilabete igaro beharko da 83.6 artikuluan xedatutako azken iragarkia jartzen denetik aurrera kontaturik. Epealdi horretan, bat-egitean parte hartzen duten kooperatibetakoren baten hartzekodunak idatziz azaltzen badira bat-egitearen kontra, kooperatibak ezin izango dira batu harik eta erabat kitatu arte hartzekodun horiekin dituzten kredituak, edo zorrak dituen sozietateak edo bat-egitearen ondorioz sortzen den kooperatibak nahikoa berme eskaini arte.

2. Hartzekodunek ezingo diote aurka egin ordainketari, nahiz eta epeak amaitu gabe egon.

3. Bat-egiteari buruzko erabakiaren iragarkian, espresuki aipatu beharko da hartzekodunek aurka egiteko eskubidea dutela.

1. Eskritura publiko bakar batean formalizatuko dira bat-egiteari buruzko erabakiak, eta eskritura horretan azalduko dira: batetik, bat-egitearen erabakia, batzen diren kooperatiben batzar orokorrek hartzen dutena, eta, bestetik, azkentzen diren kooperatiben bat-egitearen balantzeak.

2. Kooperatibek bat egitearen ondorioz kooperatiba berri bat sortuz gero, legez sortzeko aurreikusten diren aipamenak ere jaso beharko dira eskrituran. Kooperatiba batek beste bat bereganatuz gero, kooperatiba bereganatzaileak zer aldatzen duen estatutuetan, aldaketa horiek jaso beharko dituzte eskriturek.

3. Bat-egitea eraginkorra izan dadin, ezinbestekoa izango da kooperatiba berria inskribatzea, edo, bereganatze-prozesu bat izan bada, kooperatiba bereganatu dela inskribatzea. Bat-egitearen ondoriozko sortze berriaren edo bereganatzearen gaineko eskritura Euskadiko Kooperatiben Erregistroan behin inskribatuta, deuseztatuko dira azkentzen diren kooperatiben erregistro-idazpenak.

1. Lege-aginduren batek espresuki debekatu ezean, kooperatibek bat egin ahal izango dute sozietate zibilekin, merkataritza-sozietateekin edo bestelako entitateekin, kooperatibak entitate edo sozietate horiek bereganatuz edo sozietate berri bat sortuz. Bestelako entitate batek kooperatiba bat bereganatuta bat egiten duen kasuan, lege honen 89.4 artikuluan transformazioari buruz erregulatutakoa aplikatuko da, artikulu horretan aipatzen diren funtsei dagokienez.

   Horrelako bat-egiteetan, bat egiten duten sozietateen arauak aplikatu beharko dira.

2. Aurreko zenbakian ezarritakoa beteko da nekazaritzako eta elikagaien kooperatibek eta eraldaketako nekazaritza-sozietateek bat egiteko.

1. Honela zatitu daitezke kooperatibak:

   1. Azkenduta, aurretiko likidaziorik gabe, kooperatibaren bazkideak banatuz eta ondarea bitan edo zati gehiagotan zatituz; ondare-zatiak denak batera eskualdatzen dira beste kooperatiba edo entitate ez-kooperatibo sortu berri batera edo batzuetara, edo denak batera bereganatzen dituzte dagoeneko existitzen den beste kooperatiba edo entitate ez-kooperatibo batek edo batzuek; bazkideak kooperatiba edo entitate ez-kooperatibo hauei atxikitzen zaizkie.

   2. Kooperatibaren ondarearen zati bat edo batzuk eta bazkideak bereizita, kooperatiba azkendu gabe, bereizitakoa dena batera eskualdatuz eta bazkideak atxikiz kooperatiba edo entitate berri bati edo batzuei edo jada existitzen den bati edo batzuei.

   3. Kooperatibaren ondarearen zati bat edo batzuk bereizita, kooperatiba azkendu gabe, bereizitakoa dena batera eskualdatuz kooperatiba edo entitate ez-kooperatibo berri bati edo batzuei edo jada existitzen den bati edo batzuei.

2. Parte hartzen duten entitateen administratzaileek hitzartutako zatitze-proiektuak proposamen bat jaso beharko du, zehazten duena zein ondare-zati eta, hala badagokio, zenbat bazkide eskualdatuko diren entitate bereganatzaileetara edo prozesu horren ondorioz sortzen diren entitateetara.

3. Entitate onuradun batek ez badu betetzen zatiketaren ondorioz hartu duen betebeharren bat, gainerako entitate onuradunek izango dute horren gaineko erantzukizun solidarioa, horietatik bakoitzari zatiketan egotzi zaion aktibo garbiaren zenbatekoraino. Zatitutako sozietatea zatitzearen ondorioz desagertzen ez bada, zatitutako sozietateak berak izango du betebehar guztiaren erantzukizuna.

4. Kooperatibek bat egiteko aplikatzen diren arau berak aplikatuko dira haiek zatitzeko, aurreko zenbakietan azaltzen diren salbuespenekin; kooperatibak zatitzeko prozeduran parte hartzen duten kooperatibetako bazkide eta hartzekodunek kooperatibek bat egitean izaten dituzten eskubide berak baliatu ahal izango dituzte.

5. Kooperatibaren ondarea edo bazkideak bereizten direnean kooperatiba ez den entitate baten alde, eta, gainera, zatitzearen ondorioz erabat edo partzialki eskualdatzen badira lege honen 89.4 artikuluan transformaziorako aipatzen diren funtsak, kooperatibaren balantzearen pasiboan erregistratuak izan direnak, artikulu horretan xedatutako erregelak aplikatuko dira.

1. Kooperatibak transformatu, eta sozietate zibil edo merkataritza-sozietate bihur daitezke, betiere betekizun hauek betetzen badira:

   1. Kooperatiben sistema juridikoan, administratzaileen ustez, ezin gauzatuzkoak diren sozietate-konponbideak exijitzen dituzten enpresa-beharrengatik bakarrik egin ahal izango da transformazioa. Hartara, administratzaileek horri buruzko txosten bat egin beharko dute, transformazioaren eskritura publikoari erantsiko zaiona eta zeinaren berri emango zaion, ondorengo b) letran aipatzen den erabakia hartu baino lehenago, Euskadiko Kooperatiben Goren Kontseiluari.

   2. Batzar orokorraren erabakia beharko da, berariazkoa eta aldekoa. Hori erabakitzeko, estatutuak aldatzeko dauden betekizun berak bete beharko dira.

   3. Batzarraren erabakia Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratuko da, baita kooperatibak egoitza duen lurralde historikoko hedapen handiko bi egunkaritan ere.

   4. Transformazioaren eskritura publikoak hautatzen den sozietate mota sortzeko legez eta arauz aurreikusten diren aipamen guztiak bilduko ditu, eta lege honetan ezarritako guztia errespetatu beharko du. Eskritura horri, behar izanez gero, aditu independenteek sozietate-ondare ez-diruzkoari buruz egiten duten txostena erantsiko zaio, merkataritza-legeriak aurreikusten duena.

   5. Eskritura publiko hori, lehenengo Euskadiko Kooperatiben Erregistroan aurkeztu beharko da, dagokion baja inskribatzeko; gero, hala badagokio, merkataritza-erregistroan edo erregistro eskudunean ere aurkeztu beharko da, entitateak hartzen duen forma hartzen duela, haren lehenengo inskripzioa egiteko. Eskriturarekin batera, balantzea aurkeztu beharko da, transformazio-erabakia hartu zen egunaren bezperan itxia; bestela, azken ekitaldia amaitzerakoan itxitako balantzea, baldin eta sei hilabete baino gehiago igaro ez badira azken ekitaldia itxi zenetik eta hura sozietatearen egoitzan aurkeztu bazen eta bazkideek aztertzeko moduan jarri bazen batzar orokorreko deialdia egin zen egun beretik aurrera.

   6. Kooperatibaren transformazioa ezin izango da inskribatu harik eta Euskadiko Kooperatiben Erregistroan egiaztatzen den arte ezen bete dela hurrengo 4. paragrafoan erregulatutakoa lege honen 98.2.d) artikuluan xedatutakoari dagokionez.

      Halaber, zerrenda batean jasoko da zein bazkidek egikaritu duen kooperatiba uzteko eskubidea, zer kapital ordezkatzen duten bazkide horiek, eta zein den azken balantzea, administratzaileek egina eta eskritura egilesten den egunaren bezperan itxia.

2. Kooperatiba transformatu arren, ez da aldatuko haren nortasun juridikoa, sozietate berriak nortasun juridiko berari eutsiko baitio.

3. Bazkideek kooperatiba uzteko eskubidea izango dute, baldin eta batzarrean ezezko botoa eman badute edo, batzarrean azaldu ez arren, bat ez badatoz eta hori adierazten badiete administratzaileei, idazki bidez, berrogei eguneko epean, erabakiaren azken iragarkia argitaratzen denetik aurrera kontaturik. Bazkide horiek eskubidea izango dute kapitalari egindako ekarpenak itzul dakizkien, transformatze-erabakiaren egunetik estatutuek zehazten duten egunera bitartean edo batzarrak erabakitzen duen epean, baina 66. artikuluan aurreikusitako epea luzatu gabe. Atzeratutako diru kopuruengatik dagozkien legezko interesak ere jasoko dituzte.

4. Nahitaezko Erreserba Funtsaren dotazioen balioa eta, hala badagokio, borondatezko erreserba-funtsak, estatutuetan izaera banaezina dutenak eta batzar orokorrak izaera horrekin erabaki dituenak, Euskadiko Kooperatiben Goren Kontseiluaren esku jarriko dira. Nolanahi ere, ez dira Euskadiko Kooperatiben Goren Kontseiluaren esku jarriko aplikazio eta helmuga zehatz bat ezarri zaizkien borondatezko erreserba-funtsak.

   Euskadiko Kooperatiben Goren Kontseiluaren esku jarri beharreko funtsen balioa kalkulatzeko, haien balio nominaletik kendu beharko dira batzar orokorrak onartutako transformazio-balantzearen arabera konpentsatzeko dauden galerak.

   Nolanahi ere, aplikatu beharreko legeriaren arabera aditu independente baten txostena aurkeztu behar bada eta sozietate berriaren balantzean aktiboek izandako minusbalioa erregistratu behar bada, minusbalio hori Euskadiko Kooperatiben Goren Kontseiluaren esku jarritako funtsen balioari aplikatuko zaio, funts horiek ondare garbi osoaren gainean duten proportzioaren arabera.

   Estatutuetan aurreikusitako xedeetarako erabiliko da kooperatiba-heziketa eta -sustapenerako eta interes publikoko beste helburu batzuetarako ekarpena, eta, halakorik ezean, lege honen 98.2.a) artikuluan kooperatibaren likidazio-kasurako ezartzen den xederako.

5. Kooperatiba transformatzea onartzerakoan, batzar orokorrak aukera izango du entitate berri horren partaidetza ekonomiko bihurtzeko kapital sozialari egindako ekarpenak, bazkide bakoitzak kooperatiban jarri zuen kapitalaren araberako proportzio zuzenean, kooperatiban zuen boto-eskubidearen araberako proportzioan, edo bi irizpide horiek konbinaturik.

1. Lege-aginduren batek espresuki debekatu ezean, sozietate zibilak, merkataritza-sozietateak, elkarteak, taldeak edo kooperatiba ez diren bestelako entitate motak lege honetan erregulatzen diren kooperatiba motetako batean transformatu ahal izango dira.

2. Batzar orokorrak erabakiko du kooperatibatan transformatu daitekeen ala ez; bestela, sozietatearen borondatea adierazten duen sistema baliokide baten bidez erabakiko da, aplikatu beharreko legeriak ezarritako gehiengoarekin. Kooperatiba bihurtutakoaren nortasun juridikoak bere hartan jarraituko du, eta hala adieraziko da eskritura publikoan, non ezinbestez jasoko baitira kooperatiba bat sortzeko lege honetan aurreikusten diren aipamen guztiak.

3. Transformazioaren eskritura publikoa inskribatzeko, merkataritza-erregistroan aurkeztuko da, eta, hala badagokio, sozietate-ondare ez-diruzkoari buruz aditu independenteek egindako txostena erantsiko zaio. Eskritura hori, hala badagokio, bidezko diren beste erregistro guztietan ere aurkeztuko da; nolanahi ere, beti aurkeztu beharko da Euskadiko Kooperatiben Erregistroan, transformazio-erabakiaren egunaren bezperan itxitako balantzearekin batera.

4. Kooperatiba bihurtzeak ez du aldatzen transformatutako entitateko bazkideek lehendik zuten erantzukizun-araubidea, kooperatiba bihurtu aurretik sozietateak zituen zorren ondorioa dena, salbu eta hartzekodunek espresuki onartzen dutenean transformazio hori.

Honako hauek dira kooperatibak desegiteko arrazoiak:

1. Estatutuetan finkatutako epemuga betetzea.

2. Sozietatearen helburua betetzea, edo argi eta garbi ikustea ezin dela hura bete.

3. Bi urtetan jarraian, sozietatearen organoak geldirik edo jarduerarik gabe geratzea, edo, arrazoirik gabe, kooperatiba-jarduera etetea.

4. Kooperatiba sortzeko legez eskatzen den gutxienekotik behera murriztea bazkide kopurua, baldin eta murrizketa horrek hamabi hilabete baino gehiago irauten badu.

5. Estatutuetan ezartzen den gutxienekotik behera murriztea sozietatearen kapitala, baldin eta hamabi hilabete edo gehiago irauten badu murrizketa horrek.

6. Kooperatiben bat-egitea edo erabateko zatiketa.

7. Kooperatibaren likidazio-fasea irekitzea konkurtso-prozeduran.

8. Batzar orokorrak desegiteko erabakia hartzea, 38.2 artikuluan ezarritako gehiengoaren erabakiz.

9. Legeetan edo sozietatearen estatutuetan ezarritako beste edozein arrazoi.

1. Finkaturiko aldia amaitzeak erabateko ondorioak izango ditu, salbu eta batzar orokorrak espresuki luzatzen badu epe hori 38.2 artikuluko gehiengoaren bidez, eta luzapen hori Euskadiko Kooperatiben Erregistroan inskribatzen bada. Epealdia luzatzea erabakitzen bada, horrek bide emango du bazkidearen baja bidezkotzat jotzeko, baldin eta hark kooperatiba uztea erabakitzen badu, eskubide hori onartuko baitzaio bazkideari 78.4 artikuluan xedatutako moduan.

2. Kooperatibak bestelako arrazoi batengatik desegiteko, ezinbestekoa izango da batzar orokorraren erabakia, ohiko gehiengoaren bidez hartua, salbu eta aurreko artikuluko 6. eta 8. ataletan aurreikusitako kasuetan. Halakoetan, administratzaileek batzar orokorreko deialdia egin beharko dute bi hilabeteren epean. Zaintza-batzordeak edo edozein bazkidek eskatu ahal izango die administratzaileei deialdia egin dezatela.

3. Administratzaileek eskatu beharko dute kooperatiba judizialki desegiteko, baldin eta batzar-deirik egiten ez bada, batzarrik egiten ez bada estatutuetan ezarritako epean edo, batzarra egin arren, ezin bada desegiteko erabaki, edo kooperatiba ez desegitea erabakitzen bada. Halakoetan, edozein interesdunek ere eskatu ahal izango du kooperatiba judizialki desegiteko. Nolanahi ere, interesdunak izango dira: Eusko Jaurlaritzan lan-eskumena duen saila, Euskadiko Kooperatiben Goren Kontseilua, kooperatiben ordezkaritzarik handiena duten federazioak eta, hala badagokio, Euskadiko Kooperatiben Konfederazioa.

4. Euskadiko Kooperatiben Erregistroan inskribatu beharko da desegiteko erabakia edo desegitea deklaratzen duen ebazpen judiziala, eta Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu beharko da, baita sozietatearen egoitza dagoen lurralde historikoko zabalkunde handiko egunkari batean ere.

5. Desegindako kooperatiba berriro jarri ahal izango da jardunean, desegiteko arrazoia desagertzen baldin bada eta bazkideen ekarpenak itzultzen hasi ez bada.

   Horretarako, beharrezkoa izango da batzar orokorraren erabakia, 38.2 artikuluan aurreikusitako gehiengoaren bitartez hartua. Erabaki horrek ez du ondorerik sortuko harik eta Euskadiko Kooperatiben Erregistroan inskribatu arte.

   Konkurtso-prozeduren kasuan, eta likidazio-fasea hasi bada, hitzarmen bat sinatu behar da hartzekodunekin kooperatiba berriro jartzeko jardunean.

1. Behin kooperatiba desegin ondoren, likidazioaldia irekiko da, bat-egiteetan edo erabateko zatitzeetan izan ezik. Kooperatibak bere nortasun juridikoari eutsiko dio, baina «likidazioaldian» hitza gehituko dio bere izenari aldi horretan.

2. Likidazioaldian, batzar orokorren araubidearen gaineko lege- eta estatutu-arauak beteko dira. Administratzaileek egingo dituzte batzar orokorren deialdiak, eta batzarburu jardungo dute batzarretan; batzar horietan, likidazioaren berri eman beharko dute, interes erkideari komeni zaiona erabakitzeko.

1. Batzar orokorrak likidatzaile bat edo gehiago hautatuko ditu, ahal bada kooperatibako bazkideen artetik, beti kopuru bakoitietan. Bidezko arrazoia adieraziz bazkideetako inork ez badu nahi likidatzaile izan, kooperatibako bazkide ez diren pertsona fisiko edo juridikoen artean izendatu beharko da. Likidatzaileei ordaindu ahal izango zaie.

   Izendapenak ez du ondorerik sortuko hirugarren ez-bazkideen aurrean Euskadiko Kooperatiben Erregistroan inskribatu arte.

2. Kooperatiba desegin eta bi hilabeteren buruan inor ez bada likidatzaile izendatzen eta inork ez badu izendapen hori onartzen, administratzaileek sozietatearen egoitzako merkataritza-arloko epaitegiari eskatu beharko diote likidatzaileak izendatzeko, zeinak kooperatibako bazkide ez diren pertsonak izan ahalko baitira.

   Era berean, edozein interesdunek ere egin ahal izango du eskaera hori, kontuan hartuta zer zehazten den 92.3 artikuluan.

Behin kooperatiba desegin eta gero, administratzaileek ordezkatze- eta kudeatze-lanetan jarraituko dute, baina kalteak saihesteko baino ez, eta likidatzaileak izendatu bezain pronto utziko dute kargua; bestalde, kooperatibaren inbentarioa eta balantzea sinatu beharko dute likidatzaileekin batera, likidazioa hasten den egunari egokitua eta likidatzaileak beren funtzioak betetzen hasi baino lehen.

Horrez gain, eta likidatzaileek argibiderik eskatzen badiete, administratzaileek informazio eta aurrekari guztien berri eman beharko diete likidazio-eragiketak egin ditzaten.

1. Likidatzaileak hainbat direnean, batzar orokorrak erabakiko zu zer araubide aplikatuko den.

2. Likidatzaileek ahalmena izango dute likidazio-eragiketa guztiak egiteko. Esleitzen zaizkien funtzioak betetzeko, kooperatiba ordezkatuko dute epaiketan eta epaiketatik kanpo, eta sozietatea obligatuko dute hirugarren ez-bazkideen aurrean, kooperatibaren administrazio-organoa obligatzen den modu berean.

   Bereziki, eginkizun hauek izango dituzte:

   1. Aurreko artikuluan aipatzen diren inbentarioa eta hasierako balantzea sinatzea.

   2. Kooperatibaren liburu eta gutunak betetzea eta jagotea, eta ondareak osorik jarrai dezan zaintzea.

   3. Gauzatzeke dauden eragiketak bukatzea, eta kooperatiba likidatzeko egin beharreko zeregin guztiak egitea.

   4. Sozietatearen ondasunak besterentzea.

   5. Gauzatzeke dauden kredituak erreklamatzea hirugarren ez-bazkideei edo bazkideei, eta kredituok jasotzea.

   6. Sozietatearen interesek hala eskatzen dutenean, transakzioak eta arbitrajeak hitzartzea.

   7. Hartzekodunei eta bazkideei ordaintzea eta kooperatibaren gerakinak transferitzea, 98. artikuluan ezarritakoaren arabera.

3. Likidatzaileen funtzioak amaituko dira likidazioa erabat burutzen denean, batzar orokorrak izendapena errebokatzen duenean edo, botoen ehuneko hogei ordezkatzen duen bazkide-talde batek bidezko arrazoiengatik eskatuta, ebazpen judiziala ematen denean. Likidatzaileen erantzukizuna administratzaileena adinakoa izango da.

1. Likidazio-eragiketak fiskalizatzeko, bazkideen ehuneko hogeik sozietate-egoitzako merkataritza-arloko epaitegiari eskatu ahal izango dio kontu-hartzaile bat edo gehiago izendatzeko.

2. Likidatzen den ondarea handia denean, bazkide asko dagoenean edo likidazioa garrantzitsua denean beste edozein arrazoirengatik, Eusko Jaurlaritzan lan-arloko eskumena duen sailburuak pertsona bat edo gehiago izendatu ahal izango ditu, ofizioz edo interesdunen eskariz, likidazioan esku hartzeko eta legeak nahiz sozietatearen estatutuak betearazteko.

3. Likidatzaileen egintzek ez dute baliorik izango, baldin eta kontu-hartzaileek parte hartzen ez badute.

1. Sozietatearen ondasunak ezin izango dira ez adjudikatu ez banatu sozietatearen zorrak erabat kitatu arte, zorrok kontsignatu arte edo muga-egunera iritsi ez diren kredituak ordainduko direla ziurtatu arte.

2. Zor horiek kitatu ondoren, hurrenkera honetan adjudikatuko dira sozietatearen gainerako ondasunak:

   1. Kooperatiba-heziketa eta -sustapenerako eta interes publikoko beste helburu batzuetarako ekarpena Euskadiko Kooperatiben Goren Kontseiluaren esku jarriko da.

   2. Bazkideek sozietatearen kapitalari egindako ekarpenak (hala badagokio, eguneratuak) bazkideei itzuliko zaizkie; lehenengo eta behin, borondatezkoak, eta gero, nahitaezkoak.

   3. Bazkideek borondatezko erreserba-funtsetan duten partaidetza bazkideen artean banatuko da, hori egitea zilegi bada estatutuen arabera edo batzar orokorrak erabakitakoaren arabera, eta estatutuetan edo erabaki horretan ezarritako arauak beteta. Halako araurik ez badago, bazkide bakoitzak azken bost urteetan kooperatibarekin egin dituen eragiketa, zerbitzu edo jardueren proportzio berean banatuko da, edo, bost urtetik beherako kooperatiben kasuan, haiek sortu zirenetik hasita.

   4. Nahitaezko Erreserba Funtsetik edo kooperatibaren ondasun likidotik geratzen dena: halakorik geratzen bada, Euskadiko Kooperatiben Goren Kontseiluaren esku jarriko da, salbu bigarren mailako edo maila handiagoko kooperatibetarako 150. artikuluan xedatzen dena.

3. Harik eta 60.1.b artikuluan aurreikusitako ekarpenak itzuli arte, bajan dauden titularrek eta kooperatibak itzulketa ukatu dien bazkideek sozietatearen ondasunen adjudikazioan parte hartuko dute, kooperatiba-heziketa eta sustapenerako eta interes publikoko beste helburu batzuetarako ekarpenaren ostean, eta, sozietate-estatutuek kontrakorik aurreikusi ezean, gainerako ekarpenak itzuli baino lehenago.

1. Sozietatearen zor guztiak kitatu ondoren, likidatzaileek kooperatibaren ondare-egoerari buruzko azken balantzea egingo dute, eta sozietatearen ondasunak banatzeko proiektua idatziko, aurreko artikuluan ezarritakoaren arabera.

2. Azken balantzea eta sozietatearen ondasunak banatzeko proiektua batzar orokorrean aurkeztuko da, onartzeko, zaintza-batzordeak txostena egin eta gero, edo, hala badagokio, kontu-auditoreek eta -hartzaileek irizpena eman eta gero. Onarpen hori Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian eta sozietatearen egoitzako lurralde historikoan hedapen handia duen egunkari batean argitaratuko da, eta iragarkian jaso beharko da ezen erabaki horiei buruzko dokumentazioa sozietatearen egoitzan dagoela interesdunek eskura dezaten.

3. Iragarki hori argitaratuta, berrogei eguneko epea egongo da kaltetuta sentitzen diren bazkideek eta kredituak kitatuta edo bermatuta ikusi ez dituzten hartzekodunek erabakia aurkara dezaten, batzar orokorrak horretarako ezarritako prozeduraren arabera.

4. Ondoriozko aktiboa ezin izango da banatu aurkaratzeko epea igaro arte edo erreklamazioak epai irmoz ebatzi arte. Nolanahi ere, likidatzaileek ordainketak egin ahal izango dituzte sozietatearen ondasunen kontura, baldin eta, zenbatekoak direla-eta, erreklamazioen emaitzen pentzutan ez badaude.

   100. artikulua. Erregistroa ezereztea.

   Likidazioa amaitu eta sozietatearen ondasunak aurreko artikuluetan ezarritakoaren arabera banatu ostean, likidatzaileek Euskadiko Kooperatiben Erregistroari eskatuko diote kooperatibaren idazpenak ezerezteko, eta sozietatearen trafikoari lotutako merkataritza-liburuak, korrespondentzia, dokumentazioa eta ziurtagiriak gordailutuko dituzte, eskritura bidez, zeinari azken balantzea eta likidazio-eragiketak erantsiko baitzaizkio, salbu eta eskritura horretan likidatzaileek eginbeharra hartu dutenean liburu nahiz agiriak gordetzeko sei urteko epean, sozietatearen ezerezte-idazpenetik aurrera kontaturik, edo adierazi dutenean sozietateak ez duela halakorik.

   Dokumentuak gordailutzekotan, euskarri elektronikoan edo baliabide elektronikoen bidez gordailutu ahal izango dira.

   101. artikulua. Kooperatibaren konkurtsoa.

   Kooperatibei konkurtso-legeria aplikatuko zaie, eta Euskadiko Kooperatiben Erregistroan inskribatu beharko dira erregistro-publizitateari buruz ematen diren ebazpen judizial guztiak.