Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioaren eta erkidego horretako arlo publikoa osatzen duten Administrazio Zuzenbideko gainontzeko erakundeen jarduna aurrera eramateko, askotan Zuzenbide pribatuaren menpe dauden erakundeen bidea baliatzen da. Horren inguruan, Euskadiko Ogasun Nagusiaren Antolarauei buruzko Legearen testu bategina onetsi zuen 1/1997 Legegintzako Dekretuaren 7.4 artikuluan, Euskal Autonomia Erkidegoko arlo publikoa zein erakundek osatzen duten zehazten da. Hauek dira: Administrazio orokorra, erakunde autonomoak eta Zuzenbide pribatuko erakunde publikoak, eta merkataritzako sozietate eta partzuergo batzuk, baldin eta azken horiek baldintza jakin batzuk betetzen badituzte; esate baterako, horien kapital sozialaren gehiengoak edo zuzendaritza organoetako gehiengoak erakustea erakunde horiek Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioaren kontrol politikoaren menpe daudela azkenean; hori dela eta, gorago aipatutako testu bateginak eta Euskadiko Ogasun Nagusia arautzen duten beste lege batzuek zehazten dute erakunde horiek zein erregimen bete beharko duten aurrekontuak egin, onartu eta aldatzeko orduan, edo zorpetzerakoan edo barne-kontrola egin behar denean. Bestalde, ekainaren 30eko 14/1994 Legeak, Euskal Autonomia Erkidegoko Ekonomia Kontrolari eta Kontabilitateari buruzkoak, esaten du laguntzen eta diru-laguntzen onuradunek ekonomia eta finantza-arloko kontrolak izango dituztela, nahiz eta kontrol horren norainokoa laguntza horiek behar bezala erabili ote diren eta zuten helburura bideratu ote diren jakiteko izango dela zehaztu. Jarraian azalduko dugunez, aginte publikoek bi jardun modu horiek sarri-sarri erabiltzen dituzte, eta, horregatik, arau honen bidez, bi erregulazio horiek osatu egin nahi ditugu, bi jardun modu horiek jaso; hartara, garbiago jardun dezaten. Hala behar baitu.

Jarduteko lehenengo modua Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioa beste administrazio batzuekin lankidetzan aritzea da, denen interesekoak diren proiektu edo jardueretan, baina administrazio horietako bakoitzak parte hartze txikia izanda sortuko den pertsona juridiko berrian; hala ere, administrazio horiek, denek batera, erakundea kontrolatzeko gaitasuna dute. Parte hartzen duten administrazioetako bakoitzak, bere aldetik ez duenez kontrolatzeko behar den gehiengoa, eta hori izaten denez administrazio horietakoren baten ogasun-arloko kontrola ezartzeko modua, erakunde horiek, askotan, beren ezaugarri berezietara egokitutako legezko erregimen egokirik gabe geratzen dira praktikan, zurtz, nahiz eta erakunde horien parte-hartzea eta helburua, zalantzarik gabe, publikoak izan. Batzuetan, anomia horren ondorioz, publiko izatea bera kudeaketa pribatuaren ondorioz lausoturik geratzen da, eta ahaztu egiten da aginte publikoek berez Zuzenbide pribatukoak diren forma juridikoak erabiltzea asmo jakin bat duen teknika bat dela, interes orokorrekoak diren helburu batzuk lortu ahal izateko, eta, ondorioz, helburu horiek berak dituen beste edozein erakundek bete beharreko printzipioak bete behar direla.

Jarduteko bigarren modua beste erakunde batzuek interes publiko edo soziala duten jardueretan egindako lanaren ondoriozko gastu gehiena Euskal Autonomia Erkidegoko arlo publikoak ordaintzea da, laguntza edo diru-laguntzen bidez. Sarritan, finantzazioa denboran asko luzatzen da, eta diru-laguntza izendun jarraituen bidez bideratzen da. Orokorrean, era horretako laguntzak erakundearen edo erakundeak aurrera eramandako jardueraren ezaugarri berezien ondorioa dira, edo estrategikotzat jotzen den proiektu bati emaniko babes publikoaren ondorioa, eta beraz, 14/1994 Legean gaur egun ezarritakoaren arabera ekonomia eta finantza-arloko kontrolak laguntza edo diru-laguntza zertarako erabiliko den kontrolatzeko baino ez duenez eskatzen, gerta liteke kontrol hori nahikoa ez izatea.

Hainbat administraziok elkarrekin kontrolatzen dituzten erakundeen ezaugarri eta helburuekin bat datorren erregimena ahal den neurrian zehazteko asmoz, legeak aurreikusten du parte hartzen duten administrazioek erabakiko dutela dena delako erakundeak zein erregimen bete beharko duen Ogasunaren arloan; hain zuzen ere, akordio hori izenpetzea aldez aurretiko baldintza izan daiteke Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioaren kasuan, parte hartzeko. Era berean, parte hartzeko erabakia hartzeari buruzko gutxieneko baldintzak arautzen dira, merezi duela eta ondo hartutako erabakia dela bermatzeko. Era berean, laguntzen eta diru-laguntzen helburua eta garrantzi erlatiboa kontuan izanda, Euskal Autonomia Erkidegoko arlo publikoa denean finantziazioaren zati handiena jartzen duena, komeni da zehaztea ekonomia, finantza eta kudeaketaren arloko kontrola areagotu egingo dela, hain zuzen ere, erakundearen jardun ekonomiko osora iritsi ahal izateko. Kontrola areagotu, jakina, neurriz areagotu beharko da, eta muga izango da, beti, tartean den interes orokorra babesteko behar adinakoa. Gainera, barne-kontrola aldatzen den heinean, kanpoko kontrola ere, hau da, Herri Kontuen Euskal Epaitegiak egiten duena, aldatu egingo da, koherentziaz.

Bukatzeko, egoki ikusten da legegintzarako eskuordetza ematea, Euskal Autonomia Erkidegoko Ekonomia Kontrolari eta Kontabilitateari buruzko Legearen testu bategin bat idazteko.

Lege hau indarrean sartu eta urtebete igaro baino lehen, Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioak parte hartzen duten gainontzeko administrazioei kasuan kasuko hitzarmenak izenpetzeko proposatuko die; hau da, legea indarrean sartu aurretik, Euskadiko Ogasun Nagusiaren Antolarauei buruzko Legearen testu bategina onetsi zuen azaroaren 11ko 1/1997 Legegintzako Dekretuaren xedapen gehigarri bakarraren 1. paragrafoan aipatzen diren baldintzak betetzen dituzten erakundeei buruzko hitzarmenak. Dena dela, xedapen horretako bigarren paragrafo azken tartekian xedaturik dagoena ez da aplikatu beharrik izango.

Lehenengoa. Baimena ematen zaio Gobernuari testu bakar batean bategin ditzala, lege hau indarrean sartzen denetik lau hilabete igaro baino lehen, Euskal Autonomia Erkidegoko Ekonomia Kontrolari eta Kontabilitateari buruzko ekainaren 30eko 14/1994 Legea eta ondorengoko beste lege batzuek lege horretan sartutako aldaketak. Testu bategina honetara mugatuko da: legeak testu bakarrean biltzera eta artikuluak, kapituluak eta xedapenak behar den neurrian berriro zenbakitzera, bai eta testu bakarrean bildu beharreko legeen barne-bidalketak zenbakera berriari egokitzera.

Bigarrena. Jaurlaritzari baimena ematen zaio, onartzen denetik sei hilabete pasatakoan, lege hau erregelamendu bidez arautzea.

Hirugarrena. Lege hau indarrean sartuko da Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu eta hurrengo egunean.

Beraz, Lege honi men egiteko eta men eginarazteko agintzen diet, norbanako zein agintari direla, Euskadiko herritar guztiei.

Vitoria-Gasteiz, 2012ko martxoaren 5a.

Lehendakaria,

FRANCISCO JAVIER LÓPEZ ÁLVAREZ.