Lurraren kudeaketa

5. atala.- Zehaztapena eta helburua

1. Kontabilitatea Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorraren aurrekontu, finantza, ondare eta diruzaintzari buruzko informazioa ematen duen tresna edo sistema da. Bere helburua menpeko erakunde bakoitzaren ondarearen, finantza-egoeraren, aurrekontuen eta emaitzen berri fidagarria ematea da, agiri, kontu, kontu-liburu eta egoera-orrien bidez.

2. Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorrak gauzatutako ekintza eta eragiketa guztiak, ekonomiazko edukia badute, kasuan kasuko erakundearen kontabilitatean jaso beharko dira eta erabakitako moduan agertarazi.

6. atala.- Kontabilitate-sistemak eta menpekoak

1. Idazpuru honi dagokionez, honakook osatuko dute Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorra: Legebiltzarrak, administrazio orokorrak, erakunde-administrazioak eta beren aurrekontuak Euskal Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorraren barruan sartuta dituzten gainontzeko erakundeek.

2. Herri-kontabilitatearen sistemaren menpe Autonomi Elkarteko administrazio orokorra eta erakunde autonomiadunak egongo dira. Euskal Autonomi Elkarteko Herri Kontabilitatearen Planean, plana garatzen duten arauetan eta ezargarri diren gainontzekoetan jasotako kontabilitateko hatsapen eta arauak beteko dituzte erakunde horiek.

3. Enpresa-kontabilitatearen sistemaren menpe zuzenbide pribatuko erakunde publikoak eta herri-baltzuak egongo dira. Merkataritzako arauetan kontabilitatearen inguruan eta bereziki Kontabilitate-Plan Orokorrean eta plana garatzen duten arauetan jasotako kontabilitateko hatsapen eta arauak beteko dituzte erakunde horiek.

4. Euskal Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorraren baitan dauden herri-alorreko gainontzeko erakundeak herri-kontabilitatearen sistemaren menpe edo enpresa-kontabilitatearen sistemaren menpe egongo dira, batez ere zuzenbide publikoaren edo zuzenbide pribatuaren baitakoak diren ikusita, erakunde horien sorrerako arauetan sistema bereziren bat ezartzen ez bada, behintzat.

7. atala.- Kontabilitatearen helburuak eta norentzakoa

1. Kontabilitateak honakook betetzea ahalbidetuko du:

   1. Politikaren, antolaketaren, ekonomiaren eta kudeaketaren alorretan erabakiak hartzea.

   2. Zerbitzuen kostua eta, hala badagokio, emankortasuna zehaztea.

   3. Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorraren betetze-maila eta baita ondarearen eta diruzaintzaren mugimenduak eta egoera jasotzea ere.

   4. Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorraren kitapena egin eta horri buruzko kontuak ematea eta baita Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorraren urteko kontuak prestatzea ere.

   5. Euskadiko ekonomia-kontuak prestatzea.

   6. Kontuhartze-kontrola gauzatzea.

   7. Herri-alorreko erakundeen ihardunak ekonomia- eta finantza-arloan dituen ondorioak aztertzeko tresna izatea.

2. Araudi bidez ezarriko denaren arabera, honakook izango dira Euskal Autonomi Elkarteko kontabilitateak ematen duen informazioaren hartzaile: ordezkaritza politikoa duten organoak, Euskal Autonomi Elkarteko herri-administrazioaren zuzendaritza- eta kudeaketa-organoak, herri-alorraren ekonomiaren kanpo- eta barne-kontrola egiten duten organoak eta erakunde pribatu, elkarte eta, orohar, herritar guztiak.

8. atala.- Urteko kontuak eta ekonomia-kontuak

1. Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorraren urteko kontuek honako informazioa emango dute gutxienez:

   1. Autonomi Elkarteko herri-alorraren ekonomiaren, finantzen eta ondarearen egoera.

   2. Ekitaldian zehar ekonomian eta ondarean izandako emaitzak.

   3. Euskal Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorraren betetze eta kitatzea.

2. Ekonomia-kontuak Ekonomi eta Ogasun Sailak landuko ditu, nazio-kontabilitatearen beharrizanak kontuan izanda.

   Euskadiko herri-administrazio guztiek Euskadiko ekonomia-kontuak prestatzeko beharrezko lankidetza eskaini eta informazio guztia jarriko dute Ekonomi eta Ogasun Sailaren esku.

9. atala.- Ekonomi eta Ogasun sailburuaren aginpideak

   Honako hauek izango dira Ekonomi eta Ogasun sailburuaren egitekoak:

   1. Euskal Autonomi Elkarteko Herri Kontabilitatearen Plana onartzea.

   2. Autonomi Elkarteko herri-alorreko erakunde eta organoek aurkeztu beharreko urteko kontuak eta gainontzeko agiriak zeintzuk izango diren, eta baita horien egitura eta ereduak ere, erabakitzea, merkataritzako arauekin eta Kontabilitate Plan Orokorrarekin bat etorriz, enpresa-kontabilitateari dagozkionetan.

   3. Autonomi Elkarteko herri-alorraren baitan diren erakundeek zein kontabilitate-sistema erabili beharko duten erabakitzea erakunde horien arauetan gai horretaz ezer agintzen ez den kasuetan.

   4. Kontabilitatearen menpe dauden erakundeek organo, eragiketa edo baliabide jakinei buruzko kontuak eman diezazkiotela erabakitzea.

10. atala.- Ekonomia Kontrolerako Bulegoaren aginpideak

    Ekonomia Kontrolerako Bulegoa Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorraren kontabilitatea zuzentzen duen gunea da eta honako aginpideok ditu:

    1. Herri Kontabilitatearen Plana garatzea eta plan horren arabera egingo diren zatikako plan edo plan bereziak onartzea; baita Autonomi Elkarteko herri-alorreko erakundeen kontabilitate-planak egitea ere, Kontabilitate Plan Orokorraren barruan enpresen kontabilitate-sistema erabili behar duten erakundeen kasuan.

    2. Kontabilitate-arauak onartzea. Arau horien bidez herri-kontabilitatearen sistemaren menpe egongo diren erakundeek bete beharreko kontabilitate-erregelak finkatuko dira.

    3. Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorraren kitapena eta Autonomi Elkarteko herri-alorraren urteko kontuak prestatzea. Era berean, Euskadiko ekonomia-kontuak landuko ditu nazio-kontuen beharrizanak kontuan izanda.

    4. Herri-kontabilitatearen sistemaren menpe dauden erakundeen kontabilitate analitikoaren erregela eta ihardunbideak ezartzea.

    5. Kontabilitate-informazioa jaso eta lantzeko erabiltzen diren informatikazko tresna eta baliabideak zuzendu eta kontrolatzea, dauden sailari atxikita daudela.

11. atala.- Kontabilitatean parte hartzea

    Kontabilitatearen menpe dauden organo eta erakundeek, erabakiak egoki har daitezen, ondorengo eginkizunetan parte hartuko dute:

    1. Herri Kontabilitatearen Planaren garapeneko arauak eta plan horren arabera egingo diren zatikako plan edo plan bereziak lantzen; baita Autonomi Elkarteko herri-alorreko erakundeen kontabilitate-planak egiten ere, Kontabilitate Plan Orokorraren barruan enpresen kontabilitate-sistema erabili behar duten erakundeen kasuan.

    2. Kontabilitate-arauak lantzen. Arau horien bidez herri-kontabilitatearen sistemaren menpe egongo diren erakundeek bete beharreko kontabilitate-erregelak finkatuko dira.

    3. Administrazioarentzat eta erakunde autonomiadunentzat ezarriko den kontabilitate-sistemaren kudeaketaren ezaugarriak eta sistema horretatik jasotako informazioa nolakoa izango den zehazten. Baliabideak egoki kudeatzeko beharrezko kontabilitate-informazioa eskuratu ahal izango dute.

12. atala.- Kontabilitatearen kudeaketa, behartutako erakundeak eta erantzuleak

1. Kontabilitatea kudeatzea Ekonomia Kontrolerako Bulegoaren egitekoa izango da, Euskal Autonomi Elkarteko administrazio orokorrari eta bere erakunde autonomiadunei dagokienez. Administrazioko erakunde autonomiadunen kontabilitatea kudeatzea zentralizatu gabe egitea erabaki ahal izango du Jaurlaritzak.

   Administrazioko sail eta erakunde autonomiadunek beren ekonomia-eragiketei buruzko kontabilitate-informazioa Ekonomia Kontrolerako Bulegora bidaliko dute. Kontabilitatearen menpe dauden Autonomi Elkarteko herri-alorreko gainontzeko erakundeek kontabilitatea beren organoen bidez kudeatuko dute.

2. Autonomi Elkarteko herri-alorreko erakundeek indarrean dauden xedapenek zehazten dituzten kontuen berri eman beharko dute Jaurlaritza Kontseiluaren, Ekonomia Kontrolerako Bulegoaren eta kanpo-kontrolerako organoaren aurrean.

3. Araudi bidez ezarriko denaz bat, honakook izango dira erantzule kontabilitatea dela eta:

   1. Sailburuak.

   2. Ekonomia Kontrolerako Bulegoa.

   3. Erakunde autonomiadunetako lehendakari edo zuzendariak.

   4. Zuzenbide pribatuko erakunde publikoen lehendakari edo zuzendariak.

   5. Herri-baltzuetako administrazio-kontseiluetako administratzaile edo kideak.

   6. Autonomi Elkarteko herri-alorreko gainontzeko erakundeei dagokienez, erakunde horiek arautzen dituen araubideak kasu bakoitzean zehatz ditzan kudeaketa-organoak.

13. atala.- Kontabilitate-kontrolaren zehaztapena eta menpekoak

1. Kontabilitate-kontrola Autonomi Elkarteko herri-alorraren ekonomia-ihardunaren jarraipena da, egiten diren eragiketa guztiak kontabilitatean behar bezala jasota geratzen direla ziurtatu eta bermatzeko.

2. Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorreko erakunde guztiak izango dira kontabilitate -kontrolaren menpeko.

   Erakunde horiek ekonomia-edukiko egintza eta eragiketen berri eman beharko dute lege honetan ezarritakoaz bat.

14. atala.- Ekonomia Kontrolerako Bulegoaren egitekoak

1. Ekonomia Kontrolerako Bulegoa kontabilitate-kontrola gauzatzeko aginpidea duen organoa da eta honakook egin ahal izango ditu:

   1. Euskadiko Autonomi Elkarteko herri-administrazioa osatzen duten erakundeen kontabilitate-bulegoen iharduera ikustatu eta, eremu honetan bertan, kanpoko kontrol-organoari edo beste organo batzuei erakutsi beharreko kontuak eta gainontzeko agiriak eskuratu eta aztertu, eta, hala dagokionean, beharrezko oharrak jakinaraziko ditu.

   2. Autonomi Elkarteko herri-alorreko erakundeek kontabilitatearekin zerikusia duen zein informazio bidali behar dioten zehaztu. Era berean, informazio hori zenbatean behin bidaliko den eta komunikazio-ihardunbidea zein izango den ere zehaztuko du, herri-alorraren ekonomia eta finantzei buruzko informazioa batera-bildu eta landu ahal izateko.

2. Kontabilitate-kontrolak berezkoa du herri-alorreko erakundeen kontabilitatearen inguruko informazio oro eskuratu ahal izatea, erakunde horiei eragiten dieten ekonomia eta kontabilitateko txostenak lortu ahal izatea, eta kontabilitateko informazio hori guztia zentralizatzea, guztia baterabildu eta batzeko.

17. atala.- Irispidea eta xedea

1. Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrolaren helburua honako hau da:

   1. Euskal Autonomi Elkarteko administrazio orokorraren eta erakunde-administrazioaren finantza eta ekonomia-kudeaketa, berau osatzen duten erakunde, zerbitzu eta atalen finantzen nahiz ekonomiaren jokabidea arautzen duten xedapen eta jarraipideetara eta kudeaketa mamitzen duten arauzkotasun-, legezkotasun-, eraginkortasun-, emankortasun- eta ekonomia-hatsapenei egokitzen zaiela egiaztatzea.

   2. Kontrolpeko erakundeen kontabilitateak eta finantzen eta ekonomiaren informazioak haien finantza-, ondare- eta aurrekontu-egoeraren islada fidagarria agertzen dutela eta xedapen eta hatsapen ezargarriei egokitzen zaizkiela egiaztatzea.

      Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrolaren txostenek, halaber, kontrolpeko erakundeen kudeaketa hobetzeko beharrezko gomendioak jasoko dituzte.

2. – Euskal Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorren kontura edo Europako fondoen pentzura laguntzak jasotzen dituen edozein erakunde publiko nahiz pribaturi edo partikularrei ekonomi, finantza eta kudeaketa-kontrola egin ahal izango zaie, betiere ezartzea dagoen arau orokor edo zehatzen bidez. Bestalde, laguntza-kudeaketan jarduten duten erakunde laguntzaileei ere ezarri ahal izango zaie kontrol hori. Laguntzak nola eta zertan erabili diren izango da kontrolaren xedea, alegia, zuzen egin duten aztertuko da. Ildo horretan, ondoko hauek hartuko dira laguntzatzat: Euskal Autonomi Elkarteko herriadministrazioak emandako dirulaguntzak, zergaarloko salbuespenak edo onurak, kredituak, abalak eta bestelako bermeak.

3. – Atal honen 2. lerroaldean aipatzen diren pertsonek eta erakundeek inolako oztoporik jarri gabe utziko diete beren lokaletara sartzen kontrola egin eta agiriak aztertu behar dituzten funtzionarioei; halaber, bideak eskainiko dizkiete kontrolatu beharreko eragiketei buruzko fakturak, agiri baliokideak edo ordezkoak eta beste edozein agiri lortzeko.

4. – Kontrola egin behar duten funtzionarioak, beren eginkizunak betetzen ari direla, agintaritzaren agentetzat joko dira.

18. atala.- Iharduteko modua

1. Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola ekonomia-iharduera kontu-ikuskaritzaren tekniken bidez jarraitzean datza. Ikuskaritzak horiek kudeaketari buruzkoak izan daitezke, eta baita finantzazkoak, aurrekontuak eta legezkotasuna betetzeari buruzkoak eta ikuskatutako erakundeen, zerbitzuen eta herritarren ihardunbideak berrikusi eta horien barne-kontrola egitekoak ere.

2. Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola kontrolaren menpekoarentzat denboraren eta/edo ekonomiaren aldetik esanguratsua den epealdia amaitu ondoren egingo da, izaeraren arabera. Hala ere, hala erabakitzen denean, finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola etengabe egin ahal izango da, baita administrazio-zerbitzu edo -ataletan ere.

   Aurreko ataleko 2. lerroaldian aipatzen den finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola diru-laguntzak eta laguntzak ematea arautzen duten xedapenek ezartzen duten unean egingo da. Xedapen arautzaileek ezer ezarriko ez balute, Ekonomia Kontrolerako Bulegoak erabakiko du kontrola noiz egin.

3. Aurrikusitako finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola Ekonomia Kontrolerako Bulegoak egin eta Ekonomi eta Ogasun sailburuak onartuko du Urteko Kontu-ikuskatzailetza Planaren bidez eta kontrola ezarri beharreko urtea hasi baino lehenago. Jaurlaritza Kontseiluari plan horren berri emango zaio jakinaren gainean egon dadin. Urteko Kontu-ikuskatzailetza Planak finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrolerako ekimenak jasoko ditu, jatorria kontrol-organoan nahiz kontrolatu daitezkeen erakundeetan izan.

19. atala.- Finantzen kontrol-txostena

1. Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola finantzen kontrol-txostenean gauzatuko da. Finantzen kontrol-txostenak kontrolpeakoaren ekonomia- eta finantza-kudeaketa osoa edo zati bat, dagokion epekoa, hartu ahal izango du kontuan. Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola 17. ataleko 2. lerroaldiari baldin badagokio txostena azken esaldian ezarritakora mugatuko zaio.

2. Ahaleginak ez bikoiztearren edo gastuak murriztearren, Ekonomia-Kontrolerako Bulegoak, finantzen kontrol-txostena egiteko, gainerako kontrol-organoek edo kanpoko kontu-ikuskatzaileek landutako txostenak erabili eta, hala egokitzen bada, bereganatu ahal izango ditu, iturria aipatuz beti ere.

3. Txostenak kontrolatu diren erakunde edo organoei, sailburuei eta Jaurlaritza Kontseiluari bidaliko zaizkie, araudiz zehazten denaren arabera.

4. Txostena egin aurretik espedientearen berri emango zaio kontrolatutako organoari edo erakundeari. Organo edo erakunde horrek zehaztutako epean egin eta onartzen ez diren arrazoibideak ere txostenean bilduko dira.

20. atala.- Finantzen kontrol-agiriak

    Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola egiterakoan Euskadiko Herri-Ogasunari kalteak sortu dizkioten edo sor diezazkioketen araugabekeriak antzemango balira, araugabekeria horiek finantzen kontrol-agirietan azalduko lirateke, eta baita aurreko atalean aipatu diren txostenetan ere. Txosten eta agiri horiek organo aginpidedunei emango zaizkie kalte-ordainen erantzukizunak eskatzeko beharrezko ekintzak aurrera eraman ditzaten, hala egokituko balitz; eta, beti ere, Ekonomi eta Ogasun sailburuari, jakinaren gainean egon dadin.

21. atala.- Ezarpen-eremua eta helburua

1. Ekonomia-kontrol fiskalak administrazio orokorraren eta bere administrazio-erakunde autonomiadunen ekonomia-iharduna ikuskatzen du ihardun horri ezar dakizkiokeen xedapenak betetzen dituela bermatzearren.

2. Lege honen ondorioetarako ekonomia-ihardun dira Euskadiko Ogasun orokorrarentzat eskubideak eta betebeharrak sor ditzaketen eta ekonomiazko garrantzia duten administrazio-egintzak, gertaerak eta eragiketak edo fondo- edo balore-mugimenduak.

   Era berean, finantzen, ekonomiaren, aurrekontuen, ondarearen, kontabilitatearen edo Euskadiko Ogasun orokorrari buruzko gaiei dagokien izaeraren antzekoa izan eta legezkotasun-multzoa osatzen duten lege- edo araudi-mailako arau- eta erregela-multzoa dira ezar dakizkiokeen xedapenak.

22. atala.- Irispidea eta hedadura

1. Ekonomia-kontrol fiskalaren barruan sartuko dira:

   1. Honako hauek aldez aurretik ikuskatzea:

      1. Zuzenean nahiz zeharka ekonomiazko edukia duten erabaki-proposamenak, horiek baimentzea eta onartzea Jaurlaritza Kontseiluaren aginpidea denean edo horien ezagutza dagokionean.

      2. Aurrekontuen aldaketak, ondareari buruzko eragiketak eta Euskadiko Diru-zaintza Nagusia zordunduaz bermeak emateak.

      3. Zehaztu gabeko kopuruko gastuak sortaraz ditzaketen ekonomia-ekintzak edo -eragiketak, segidako hiru urtealdi baino gehiagorako diru-sarrera eta gastu konpromezua dakartenak eta gastu-mota bakoitzeko zenbatekoa araudiz ezarritakoa baino gehiagokoa duten gastu-espedienteak.

         Lege honetatik kanpo geratzen dira kontratu txikiak, langileen kontratuak, betetzealdi jarraiko eta aldizkako izaera dutenak, zein egintza edo epetatik datozen edo aldatu diren kontrolatu ondoren, eta bai Euskal Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorrean izendapen bidez emandako dirulaguntzak ere.

   2. Lan, hornidura, erosketa eta dagozkion zerbitzuen ikuskapen fisiko hautabidezkoa.

   3. Ordaindu beharraren aitorpenaren oinarri-agiriak egiaztatzea.

   4. Ordainketen aldez aurreko kontrola.

2. Aurreratutako fondo arruntak ez daude ekonomia-kontrol fiskalaren menpe.

3. Atal honen 1. lerroaldian ezarritakoaz gain, Jaurlaritza Kontseiluak urtealdi zehatz baterako aurrekontu-egitarau zehatz batzuen gastu edota diru-sarreren espedienteetako batzuei edo guztiei ezarri ahal izango die ekonomia-kontrol fiskala.

4. Aurreko lerroaldietan ezarritako eremuaren osagarri gisa, dagokion organo kudeatzailearen eta Ekonomia Kontrolerako Bulegoaren artean erabaki ahal izango da ekonomia-kontrol fiskal hitzartuak egitea. Ekonomia-kontrol fiskal hitzartua hasiera batean berari lotuak ez dauden baina nolakotasunezko garrantzia edo bestelako aukera-arrazoiak direla eta organo-kudeatzaileak dagozkien egitarauak egoki betetzeko kontrola egin behar dela eritzi dion ekonomia-egintzen, -gertaeren edo -eragiketen gain egiten den ekonomia-kontrol fiskala da.

23. atala.- Iharduteko modua

1. Ikuskapena izan daiteke osoa edo laginketa bidez egindakoa. Laginketarako erabiliko diren bakarrak Ekonomia Kontrolerako Bulegoan epe jakin batean jaso eta administrazio-organo beretik datozen eta antzeko izaera duten ekonomia-egintzak, -gertaerak edo- eragiketak izango dira.

   Ekonomia-kontrol fiskala ekonomiazko edukia duten egintzak, gertaerak edo eragiketak izan aurretik egingo da, eta, ondorio horietarako, administrazio orokorrean eta administrazioko erakunde autonomiadunetan dagozkion organoek espedienteak bidali beharko dituzte Ekonomia Kontrolerako Bulegora, araudiz ezar dadin moduan.

2. Ekonomia Kontrolerako Bulegoak urtero txosten bat egingo du ekonomia-kontrol fiskala jasan ez duten gainerako ekonomia-ihardunek izan duten legezko erabakien betetze-mailari buruzkoa. Ondoren egingo diren kontu-ikuskatzailetzen bidez landuko da txosten hori.

3. Administrazioko kide anitzeko organoak sortzeko edo iharduteko arauek Ekonomia Kontrolerako Bulegoko arduradun batek organo horietan parte hartzea aurrikusi dezakete, organo horietan lege honen 22.1 idazatian aipatzen diren diru-sarrerei eta gastu publikoei zuzenean dagokienean ekonomia mailako konpromezuak sortaraz ditzaketen erabakiak hartu daitezkeenean. Kasu horietan organoaren esku egongo da ekonomia-kontrol fiskala, dagokion une erabakigarrian. Nork parte hartuko duen eta parte hartze horren mugak eta gainerako gorabeherak araudi bidez ezarriko dira.

24. atala.- Ikuskapen-txostenak

1. Ekonomia-kontrol fiskala ikuskapen-txostenen bidez gauzatuko da. Ikuskapen-txostena derrigorrezkoa denean ihardunbideak erabakitzeko erabakigarria izango da.

   Aldeko txostenek ez dute ziorik beharko baina idatzizko jasoarazpena bai. Aurkako txostenek ondorengo kasuetan bakarrik geldiaraziko dute txostenen gai diren ekonomia mailako gertaerak edo eragiketak ekoiztu, onartu eta sortzeari dagokion espedientearen izapidegintza:

   1. Ikuskapen-txostenaren oinarria diru-izendapen edo beste legezko diru-iturri falta denean edo egokiak eritzi ez zaienean.

   2. Egintza, gertaera edo eragiketa sortzeko edo emateko aginpiderik ez duen organo batek proposatzen duenean.

   3. Ordainketa-aginduak egiaztatzeko agirietan araugabekeria larriak antzematen direnean edo hartzailearen eskubidea behar adina egiaztatzen ez denean.

   4. Aurkako txostena lanak, hornidurak, erosketak etazerbitzuak desegokiak edo izaerarik gabekoak direla ikus-egiaztatzearen ondorio denean.

   5. Administrazio-kudeaketarekin jarraituz gero Euskadiko Diruzaintza Nagusiari edo hirugarren bati ekonomia-kalteak sortaraziko zaizkiola jotzen denean.

2. Dagokion egintza ekoiztu, sortarazteko edo, aginpidea Jaurlaritza Kontseiluari dagokionean, proposatzeko organo aginpidedunak, aurkako txostena ikusi ondoren, antzemandako akatsak konpondu ahal izango ditu edo, ezadostasunak jarraitzen badu, ezadostasuna Jaurlaritza Kontseiluari aurkeztu ahal izango dio behin-betiko erabakia har dezan.

3. Ikuskapen-txostena araudiz ezarritako epean egin beharko da. Epea pasa eta ikuskapen-txostenik egiten ez bada, dagokion organo kudeatzaileak erabaki ahal izango du espedientearekin jarraitu ala ez. Hala ere, ikuskapen-txostena ekonomia-kontrol fiskala jasaten duen egintza sortu baino lehenago jasotzen bada, txostenak atal honetako 1. lerroaldian adierazten diren eraginak sortaraziko ditu.

   Aurreko lerroaldian aipatzen den epea eten ahal izango da Ekonomia Kontrolerako Bulegoaren iritziz agiriak eskuratzea edo osagarrizko informazioa lortzea beharrezkoa denean. Gainera, salbuespen gisa, Ekonomia Kontrolerako Bulegoak txostena egiteko epea eten ahal izango du espedientearen konplexutasunak eta espediente horrek Euskadiko Ogasun orokorraren eskubide eta betebeharrentzat izan dezakeen garrantziak eta hala aholkatzen dutenean.

4. Ikuskapen-txostena eskatu baino lehenago edo lege honetako 22. atalean azaltzen diren ihardunbideetan txostena egiteko epea pasa baino lehenago gasturako konpromezuak hartzeak, aitortutako betebeharraren ordainketa eten egingo du. Ekonomia Kontrolerako Bulegoak bere garaian egin beharreko ikuskapen-txostena egingo du eta aldekoa bada espedientearekin jarraitu ahal izango da. Bestela, Jaurlaritza Kontseiluari jakinaraziko zaio. Dena dela, Jaurlaritza Kontseiluari eman behar zaio txosten-eskabiderik ez izatearen berri.

25. atala.- Ezarpen-eremua eta helburua

1. Ekonomia-arauen kontrolaren helburua Euskal Autonomi Elkarteko herri-administrazioko organo aginpidedunek eman asmo dituzten ekonomiazko edukiko lege-aurregitasmoak eta xedapen-egitasmoak ikuskatzea da.

2. Kontrol horren barruan sartuko da Euskal Autonomi Elkarteko herri-administrazioaren organo eta erakunde guztien sorrerak eta ezabaketak ekonomiaren eta antolakuntzaren aldetik ikuskatzea, eta baita organo eta erakundeen aldaketak eta berregituraketak ere.

3. Diru-laguntzak emateko egitarauen deialdi eta garapenerako arauei ezarriko zaie, dena den, kontrol hori.

26. atala.- Xedea eta edukia

1. Ekonomia-arauen kontrolaren xedea ikuskatu daitezkeen arau- edo xedapen-egitasmoen ekonomia-eragina aztertzea izango da, aurrekontuei dagokienean (diru-sarrerak eta gastu publikoak), eta baita aurrekontuei ez dagokienean ere. Alderdi hauek aztertuko ditu:

   1. Dagokion arauari edo xedapenari aurrekontu-babesa emateko proposatu den diru-izendapen edo diru-iturririk badela eta egokia dela egiaztatzea.

   2. Arauak edo xedapenak aldian-aldian indarrean dagoen Euskadiko Diruzaintza Nagusiaren jaurbidean, hau da, ondarearen, kontabilitatearen, kontratazioaren, berezko zergen, zorren edo bermeak emateko jaurbidean duen eragina; baita Euskadiko Diruegitamuen Jaurpideei buruzko Legean edo Euskal Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorrari buruzko urteroko legeetan biltzen diren herri-gastu eta herri diru-sarreren aurrekontuen eta egiterapenen jaurbidean duen eragina ere.

   3. Kontrolpean dagoen arau edo xedapenak aipatzen dituen ekonomiari eta aurrekontuei buruzko egitarauetako helburuetan eta ekintzetan duen eragina eta egokitzapena, hala badagokio.

   4. Proposatutako arauaren edo xedapenaren finantza-arrazoizkotasuna, modu zenbagarrian.

   5. Euskadiko Ogasun orokorrari dagozkion gaietan eta ekonomia-ihardunean eragina eta garrantzia duten gainerako gaiak.

2. Ekonomia-arauen kontrola aurreko atalaren 2. lerroaldiari lotuta azaltzen denean, zerbitzuen kostuen eta emankortasunaren egoera, bilakaera eta aldaketa adierazi beharko ditu eta eraginkortasunari buruzko iritzi arrazoitua eman beharko du, aurreko lerroaldian aipatu diren eta ezargarriak izan daitezkeen atalak adierazteaz gain.

27. atala.- Iharduteko modua

1. Ekonomia-arauen kontrola dagokion derrigorrezko kontrol-txostena eginez gauzatuko da, dagokion organo aginpidedunak kontrola jasan behar duen araua edo xedapena onartu aurre-aurrean.

   Lege-aurregitasmoak direnean, ekonomia-arauen kontrola Jaurlaritza Kontseiluak lege-aurregitasmoa kontuan hartu aurre-aurrean egingo da.

2. Ekonomia-arauen kontrola jasan behar duten arauei edo xedapenei aurkako txostena egiten bazaie, aurreko ataleko a) puntuaren ondorioz, edo arauak edo xedapenak Euskadiko Diruzaintza Nagusiari edo bere ondareari ekonomia-kalteak sortaraziko dizkiola jotzen bada, espedientearen izapidegintza bertan behera utziko da akatsa konpondu arte.

   Dagokion arau edo xedapena emateko edo, aginpidea Jaurlaritza Kontseiluari dagokionean, proposatzeko organo aginpidedunak, aurkako txostena ikusi eta gero, antzemandako akatsak konpondu ahal izango ditu edo, ezadostasunak jarraitzen badu, ezadostasuna Jaurlaritza Kontseiluari aurkeztu ahal izango dio behin-betiko erabakia har dezan.

3. Ekonomia eta antolakuntzaren motako txostenen berri emango zaio Lehendakaritza, Lege Araubide eta Autonomi Garapenerako Sailari edo, aurkakoak direnean, Jaurlaritza-Kontseiluari, Ekonomi eta Ogasun sailburuaren bitartez.

4. Ekonomia-arauen kontrolak dagokion gaien aginpidea duen Ekonomi eta Ogasun Saileko edozein organok, hala egokitzen bada eta indarrean dauden xedapenen ondorioz, izapidetu behar dituen txosten guztiak bereganatuko ditu, hitzez hitz, eta jatorria aipatu beharko da.

28. atala.- Ezarpen-eremua eta helburua

1. Administrazioarekiko ekonomia-kontrola administrazioarekiko ekonomiazko errekurtso eta erreklamazioak izaera honetako organoei aurkeztean datza, aurrera eramandako ekonomia-eragiketa zehatz batzuetan Euskadiko Ogasun orokorraren eskubideak eta betebeharrak berraztertzeko.

2. Bidezkoa izango da ondorengo gai hauei buruz administrazioarekiko ekonomia-erreklamazioak aurkeztea, gertaera nahiz zuzenbidezko arazoak izan:

   1. Berari dagozkion zergak, Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiaren Antolarauei buruz Indarrean dauden Legezko Manuen Bateratutako Idazkia Onartzen duen 1/1988 Legegintza Dekretuaren 35. ataleko zergei ezarritako gainordainak eta Euskal Autonomi Elkarteko zuzenbide publikoari dagozkion gainerako diru-sarrerak kudeatzea, ikuskatzea eta biltzea, aipatutako lege-testuaren 32. ataleko d) puntukoa izan ezik.

   2. Euskadiko Diruzaintza Nagusiaren betebeharrak aitortzea edo kitatzea eta hori zordunduaz egin beharreko ordainketa-eragiketekin zerikusia duten arazoak. Euskadiko erakunde-administrazioko erakundeek egindako gastuak eta ordainketak, a) puntuan aipatutako testuko 18 eta 22. atalen arabera zuzenbide publikoa ezar dakiekeen harremanei darizkienean.

   3. Euskal Autonomi Elkarteko edo bere erakunde autonomiadunen aginpidekoak diren bizi-sari eta hartzeko-eskubide guztiak aitortzea eta ordaintzea.

   4. Legez aitortutako beste edozein.

      29. atala.- Iharduteko modua

      1. Beren aginpideko gaiei dagokienez, Ekonomi eta Ogasun Saileko sailburuak eta sailburuordeek eta Ekonomia Kontrolerako Bulegoko zuzendariak izango dute dagozkion erreklamazioak aurkezteko lege-gaitasuna.

      2. Administrazioarekiko ekonomia-kontrola dagozkion errekurtsoak eta erreklamazioak izapidetzea eta erabakitzea dagokien administrazioarekiko ekonomia-arazoetako organoei aurkeztuz egingo da eta administrazioarekiko ekonomia-arazoetako indarrean dauden ihardunbidearekin eta Autonomi Elkarteko arauekin bat izapidetu eta erabakiko dira.

Erantzukizunak

53. atalak.- Kalteak eta galerak ordaintzea

1. Euskal Autonomi Elkarteko herri-administrazioaren zerbitzuan lanean ari diren agintariek, funtzionarioek eta gainerako langileek Euskadiko Ogasun orokorra arautzen duten arauen aurkako egite edo ez-egiteren batengatik Ogasun orokorrari kalteak edo galerak sortarazten badizkiote eta dolua, errua edo axolagabekeria larria izan badira, kalteak edo galerak ordaindu egin beharko dituzte.

2. Halaber, Euskal Autonomi Elkarteko dirutzetatik datozen diru-laguntzen edo laguntzen hartzaile diren edo edozein arrazoi dela medio herri-diruak zaindu, kudeatu edo administratzen dituzten pertsona nahiz lege-pertsona partikularrek kalteak ordaindu beharko dituzte, Euskadiko Ogasun orokorra arautzen duten arauen aurkako egintza edo hutsen batengatik eta dolua, errua eta axolagabekeria larria izanik, Euskadiko Ogasun orokorrari kalteak eta galerak sortarazi dizkiotenean.

3. Ekonomiaren barne-kontrol lanetan aritzen direnei, diruzainei eta ordainketak agintzeko arduradunei kasu honetan bakarrik eskatuko zaie kalteak ordaindu beharra: doluaren, erruaren eta axolagabekeria larriaren bidez beren iharduera salbuetsi ez dutenean Euskadiko Ogasun orokorrari kalteak eta galerak sortarazten dizkioten egintzen ezegokitasun edo legez kontrakotasunari buruzko espedientean.

4. Aurreko lerroaldietan aipatzen diren kalteak eta galerak ordaindu beharra eska daitezkeen gainerako erantzukizunen, hala nola diziplinazkoa edo zuzenbide penalekoa, eta ezar daitezkeen gainerako zigorren kaltetan gabe da.

5. Erantzule bat baino gehiago direnean erantzukizuna baterakoa izango da, dolua egon den kasuetan izan ezik, horietan guztiek eta bakoitzak erantzungo baitu.

54. atala.- Jokabide-motak

    Euskadiko Ogasun orokorrari kalteak ordaindu beharko zaizkio honako egite edo ez-egiteren bat dela eta:

    1. Euskadiko Ogasun orokorreko diruak administratzerakoan zorrak sortzea edo diru horiek oker erabiltzea.

    2. Euskadiko Ogasun orokorraren ekonomia-eskubideak kudeaketa, kitapena, ikuskapena, bilketa eta Euskadiko Diruzaintza Nagusian sartzea arautzen duten xedapenak bete gabe administratzea.

    3. Diru-izendapenik gabeko edo izendapen eskasegia duten edo aurrekontu-arauei buruz indarrean dauden xedapenak hautsita gastuak baimentzea eta ordainketak agintzea.

    4. Betebeharrak kitatzerakoan edo agindutako zereginen ondorioz agiriak luzatzerakoan ordainketa ezegokiak sortaraztea.

    5. Arauek eskatzen dituzten kontuak ez ematea edo, bestela, beranduegi edo akats larriekin ematea.

    6. Jasotako diruak zertan erabili diren ez zuritzea, Euskadiko Diruegitamuen Jaurpideari buruzko Legean aipatzen diren behin-behineko igorpenen ondorioz jasotakoak bereziki.

    7. Euskadiko Ogasun orokorraren administrazioa eta kontabilitatea arautzen dituzten xedapenak betetzen ez dituen beste edozein egite edo ez-egite.

55. atala.- Administrazio-espedientea

    Dagokion gaiko ekonomiaren kanpo-kontrolean aginpidea duten organoaren edo organoen kaltetan gabe, 54. ataleko b) eta g) bitarteko puntuetan adierazten den erantzukizuna Ekonomia Kontrolerako Bulegoak izapidetutako administrazio-espedientean gauzatuko da. Jaurlaritza Kontseiluak hasi eta erabakiko du administrazio-espedientea, ustezko erantzulea agintaria baldin bada, eta Ekonomi eta Ogasun sailburuak gainerako kasuetan.

    Interesdunei entzun egingo zaie eta izapidetutako espedienteari amaiera emango dion erabakia Euskadiko Ogasun orokorrari egindako kalteez eta galerez mintzatuko da. Ondoren, erantzuleei Euskadiko Ogasun orokorrari ordaintzeko betebeharra ezarriko zaie, zehazten den zenbateko eta epean; hori guztia araudiz ezartzen den iharduerarekin bat etorriz".

5. atala.- Zehaztapena eta helburua

1. Kontabilitatea Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorraren aurrekontu, finantza, ondare eta diruzaintzari buruzko informazioa ematen duen tresna edo sistema da. Bere helburua menpeko erakunde bakoitzaren ondarearen, finantza-egoeraren, aurrekontuen eta emaitzen berri fidagarria ematea da, agiri, kontu, kontu-liburu eta egoera-orrien bidez.

2. Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorrak gauzatutako ekintza eta eragiketa guztiak, ekonomiazko edukia badute, kasuan kasuko erakundearen kontabilitatean jaso beharko dira eta erabakitako moduan agertarazi.

6. atala.- Kontabilitate-sistemak eta menpekoak

1. Idazpuru honi dagokionez, honakook osatuko dute Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorra: Legebiltzarrak, administrazio orokorrak, erakunde-administrazioak eta beren aurrekontuak Euskal Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorraren barruan sartuta dituzten gainontzeko erakundeek.

2. Herri-kontabilitatearen sistemaren menpe Autonomi Elkarteko administrazio orokorra eta erakunde autonomiadunak egongo dira. Euskal Autonomi Elkarteko Herri Kontabilitatearen Planean, plana garatzen duten arauetan eta ezargarri diren gainontzekoetan jasotako kontabilitateko hatsapen eta arauak beteko dituzte erakunde horiek.

3. Enpresa-kontabilitatearen sistemaren menpe zuzenbide pribatuko erakunde publikoak eta herri-baltzuak egongo dira. Merkataritzako arauetan kontabilitatearen inguruan eta bereziki Kontabilitate-Plan Orokorrean eta plana garatzen duten arauetan jasotako kontabilitateko hatsapen eta arauak beteko dituzte erakunde horiek.

4. Euskal Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorraren baitan dauden herri-alorreko gainontzeko erakundeak herri-kontabilitatearen sistemaren menpe edo enpresa-kontabilitatearen sistemaren menpe egongo dira, batez ere zuzenbide publikoaren edo zuzenbide pribatuaren baitakoak diren ikusita, erakunde horien sorrerako arauetan sistema bereziren bat ezartzen ez bada, behintzat.

7. atala.- Kontabilitatearen helburuak eta norentzakoa

1. Kontabilitateak honakook betetzea ahalbidetuko du:

   1. Politikaren, antolaketaren, ekonomiaren eta kudeaketaren alorretan erabakiak hartzea.

   2. Zerbitzuen kostua eta, hala badagokio, emankortasuna zehaztea.

   3. Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorraren betetze-maila eta baita ondarearen eta diruzaintzaren mugimenduak eta egoera jasotzea ere.

   4. Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorraren kitapena egin eta horri buruzko kontuak ematea eta baita Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorraren urteko kontuak prestatzea ere.

   5. Euskadiko ekonomia-kontuak prestatzea.

   6. Kontuhartze-kontrola gauzatzea.

   7. Herri-alorreko erakundeen ihardunak ekonomia- eta finantza-arloan dituen ondorioak aztertzeko tresna izatea.

2. Araudi bidez ezarriko denaren arabera, honakook izango dira Euskal Autonomi Elkarteko kontabilitateak ematen duen informazioaren hartzaile: ordezkaritza politikoa duten organoak, Euskal Autonomi Elkarteko herri-administrazioaren zuzendaritza- eta kudeaketa-organoak, herri-alorraren ekonomiaren kanpo- eta barne-kontrola egiten duten organoak eta erakunde pribatu, elkarte eta, orohar, herritar guztiak.

8. atala.- Urteko kontuak eta ekonomia-kontuak

1. Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorraren urteko kontuek honako informazioa emango dute gutxienez:

   1. Autonomi Elkarteko herri-alorraren ekonomiaren, finantzen eta ondarearen egoera.

   2. Ekitaldian zehar ekonomian eta ondarean izandako emaitzak.

   3. Euskal Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorraren betetze eta kitatzea.

2. Ekonomia-kontuak Ekonomi eta Ogasun Sailak landuko ditu, nazio-kontabilitatearen beharrizanak kontuan izanda.

   Euskadiko herri-administrazio guztiek Euskadiko ekonomia-kontuak prestatzeko beharrezko lankidetza eskaini eta informazio guztia jarriko dute Ekonomi eta Ogasun Sailaren esku.

9. atala.- Ekonomi eta Ogasun sailburuaren aginpideak

   Honako hauek izango dira Ekonomi eta Ogasun sailburuaren egitekoak:

   1. Euskal Autonomi Elkarteko Herri Kontabilitatearen Plana onartzea.

   2. Autonomi Elkarteko herri-alorreko erakunde eta organoek aurkeztu beharreko urteko kontuak eta gainontzeko agiriak zeintzuk izango diren, eta baita horien egitura eta ereduak ere, erabakitzea, merkataritzako arauekin eta Kontabilitate Plan Orokorrarekin bat etorriz, enpresa-kontabilitateari dagozkionetan.

   3. Autonomi Elkarteko herri-alorraren baitan diren erakundeek zein kontabilitate-sistema erabili beharko duten erabakitzea erakunde horien arauetan gai horretaz ezer agintzen ez den kasuetan.

   4. Kontabilitatearen menpe dauden erakundeek organo, eragiketa edo baliabide jakinei buruzko kontuak eman diezazkiotela erabakitzea.

10. atala.- Ekonomia Kontrolerako Bulegoaren aginpideak

    Ekonomia Kontrolerako Bulegoa Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorraren kontabilitatea zuzentzen duen gunea da eta honako aginpideok ditu:

    1. Herri Kontabilitatearen Plana garatzea eta plan horren arabera egingo diren zatikako plan edo plan bereziak onartzea; baita Autonomi Elkarteko herri-alorreko erakundeen kontabilitate-planak egitea ere, Kontabilitate Plan Orokorraren barruan enpresen kontabilitate-sistema erabili behar duten erakundeen kasuan.

    2. Kontabilitate-arauak onartzea. Arau horien bidez herri-kontabilitatearen sistemaren menpe egongo diren erakundeek bete beharreko kontabilitate-erregelak finkatuko dira.

    3. Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorraren kitapena eta Autonomi Elkarteko herri-alorraren urteko kontuak prestatzea. Era berean, Euskadiko ekonomia-kontuak landuko ditu nazio-kontuen beharrizanak kontuan izanda.

    4. Herri-kontabilitatearen sistemaren menpe dauden erakundeen kontabilitate analitikoaren erregela eta ihardunbideak ezartzea.

    5. Kontabilitate-informazioa jaso eta lantzeko erabiltzen diren informatikazko tresna eta baliabideak zuzendu eta kontrolatzea, dauden sailari atxikita daudela.

11. atala.- Kontabilitatean parte hartzea

    Kontabilitatearen menpe dauden organo eta erakundeek, erabakiak egoki har daitezen, ondorengo eginkizunetan parte hartuko dute:

    1. Herri Kontabilitatearen Planaren garapeneko arauak eta plan horren arabera egingo diren zatikako plan edo plan bereziak lantzen; baita Autonomi Elkarteko herri-alorreko erakundeen kontabilitate-planak egiten ere, Kontabilitate Plan Orokorraren barruan enpresen kontabilitate-sistema erabili behar duten erakundeen kasuan.

    2. Kontabilitate-arauak lantzen. Arau horien bidez herri-kontabilitatearen sistemaren menpe egongo diren erakundeek bete beharreko kontabilitate-erregelak finkatuko dira.

    3. Administrazioarentzat eta erakunde autonomiadunentzat ezarriko den kontabilitate-sistemaren kudeaketaren ezaugarriak eta sistema horretatik jasotako informazioa nolakoa izango den zehazten. Baliabideak egoki kudeatzeko beharrezko kontabilitate-informazioa eskuratu ahal izango dute.

12. atala.- Kontabilitatearen kudeaketa, behartutako erakundeak eta erantzuleak

1. Kontabilitatea kudeatzea Ekonomia Kontrolerako Bulegoaren egitekoa izango da, Euskal Autonomi Elkarteko administrazio orokorrari eta bere erakunde autonomiadunei dagokienez. Administrazioko erakunde autonomiadunen kontabilitatea kudeatzea zentralizatu gabe egitea erabaki ahal izango du Jaurlaritzak.

   Administrazioko sail eta erakunde autonomiadunek beren ekonomia-eragiketei buruzko kontabilitate-informazioa Ekonomia Kontrolerako Bulegora bidaliko dute. Kontabilitatearen menpe dauden Autonomi Elkarteko herri-alorreko gainontzeko erakundeek kontabilitatea beren organoen bidez kudeatuko dute.

2. Autonomi Elkarteko herri-alorreko erakundeek indarrean dauden xedapenek zehazten dituzten kontuen berri eman beharko dute Jaurlaritza Kontseiluaren, Ekonomia Kontrolerako Bulegoaren eta kanpo-kontrolerako organoaren aurrean.

3. Araudi bidez ezarriko denaz bat, honakook izango dira erantzule kontabilitatea dela eta:

   1. Sailburuak.

   2. Ekonomia Kontrolerako Bulegoa.

   3. Erakunde autonomiadunetako lehendakari edo zuzendariak.

   4. Zuzenbide pribatuko erakunde publikoen lehendakari edo zuzendariak.

   5. Herri-baltzuetako administrazio-kontseiluetako administratzaile edo kideak.

   6. Autonomi Elkarteko herri-alorreko gainontzeko erakundeei dagokienez, erakunde horiek arautzen dituen araubideak kasu bakoitzean zehatz ditzan kudeaketa-organoak.

13. atala.- Kontabilitate-kontrolaren zehaztapena eta menpekoak

1. Kontabilitate-kontrola Autonomi Elkarteko herri-alorraren ekonomia-ihardunaren jarraipena da, egiten diren eragiketa guztiak kontabilitatean behar bezala jasota geratzen direla ziurtatu eta bermatzeko.

2. Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorreko erakunde guztiak izango dira kontabilitate -kontrolaren menpeko.

   Erakunde horiek ekonomia-edukiko egintza eta eragiketen berri eman beharko dute lege honetan ezarritakoaz bat.

14. atala.- Ekonomia Kontrolerako Bulegoaren egitekoak

1. Ekonomia Kontrolerako Bulegoa kontabilitate-kontrola gauzatzeko aginpidea duen organoa da eta honakook egin ahal izango ditu:

   1. Euskadiko Autonomi Elkarteko herri-administrazioa osatzen duten erakundeen kontabilitate-bulegoen iharduera ikustatu eta, eremu honetan bertan, kanpoko kontrol-organoari edo beste organo batzuei erakutsi beharreko kontuak eta gainontzeko agiriak eskuratu eta aztertu, eta, hala dagokionean, beharrezko oharrak jakinaraziko ditu.

   2. Autonomi Elkarteko herri-alorreko erakundeek kontabilitatearekin zerikusia duen zein informazio bidali behar dioten zehaztu. Era berean, informazio hori zenbatean behin bidaliko den eta komunikazio-ihardunbidea zein izango den ere zehaztuko du, herri-alorraren ekonomia eta finantzei buruzko informazioa batera-bildu eta landu ahal izateko.

2. Kontabilitate-kontrolak berezkoa du herri-alorreko erakundeen kontabilitatearen inguruko informazio oro eskuratu ahal izatea, erakunde horiei eragiten dieten ekonomia eta kontabilitateko txostenak lortu ahal izatea, eta kontabilitateko informazio hori guztia zentralizatzea, guztia baterabildu eta batzeko.

17. atala.- Irispidea eta xedea

1. Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrolaren helburua honako hau da:

   1. Euskal Autonomi Elkarteko administrazio orokorraren eta erakunde-administrazioaren finantza eta ekonomia-kudeaketa, berau osatzen duten erakunde, zerbitzu eta atalen finantzen nahiz ekonomiaren jokabidea arautzen duten xedapen eta jarraipideetara eta kudeaketa mamitzen duten arauzkotasun-, legezkotasun-, eraginkortasun-, emankortasun- eta ekonomia-hatsapenei egokitzen zaiela egiaztatzea.

   2. Kontrolpeko erakundeen kontabilitateak eta finantzen eta ekonomiaren informazioak haien finantza-, ondare- eta aurrekontu-egoeraren islada fidagarria agertzen dutela eta xedapen eta hatsapen ezargarriei egokitzen zaizkiela egiaztatzea.

      Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrolaren txostenek, halaber, kontrolpeko erakundeen kudeaketa hobetzeko beharrezko gomendioak jasoko dituzte.

2. – Euskal Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorren kontura edo Europako fondoen pentzura laguntzak jasotzen dituen edozein erakunde publiko nahiz pribaturi edo partikularrei ekonomi, finantza eta kudeaketa-kontrola egin ahal izango zaie, betiere ezartzea dagoen arau orokor edo zehatzen bidez. Bestalde, laguntza-kudeaketan jarduten duten erakunde laguntzaileei ere ezarri ahal izango zaie kontrol hori. Laguntzak nola eta zertan erabili diren izango da kontrolaren xedea, alegia, zuzen egin duten aztertuko da. Ildo horretan, ondoko hauek hartuko dira laguntzatzat: Euskal Autonomi Elkarteko herriadministrazioak emandako dirulaguntzak, zergaarloko salbuespenak edo onurak, kredituak, abalak eta bestelako bermeak.

3. – Atal honen 2. lerroaldean aipatzen diren pertsonek eta erakundeek inolako oztoporik jarri gabe utziko diete beren lokaletara sartzen kontrola egin eta agiriak aztertu behar dituzten funtzionarioei; halaber, bideak eskainiko dizkiete kontrolatu beharreko eragiketei buruzko fakturak, agiri baliokideak edo ordezkoak eta beste edozein agiri lortzeko.

4. – Kontrola egin behar duten funtzionarioak, beren eginkizunak betetzen ari direla, agintaritzaren agentetzat joko dira.

18. atala.- Iharduteko modua

1. Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola ekonomia-iharduera kontu-ikuskaritzaren tekniken bidez jarraitzean datza. Ikuskaritzak horiek kudeaketari buruzkoak izan daitezke, eta baita finantzazkoak, aurrekontuak eta legezkotasuna betetzeari buruzkoak eta ikuskatutako erakundeen, zerbitzuen eta herritarren ihardunbideak berrikusi eta horien barne-kontrola egitekoak ere.

2. Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola kontrolaren menpekoarentzat denboraren eta/edo ekonomiaren aldetik esanguratsua den epealdia amaitu ondoren egingo da, izaeraren arabera. Hala ere, hala erabakitzen denean, finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola etengabe egin ahal izango da, baita administrazio-zerbitzu edo -ataletan ere.

   Aurreko ataleko 2. lerroaldian aipatzen den finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola diru-laguntzak eta laguntzak ematea arautzen duten xedapenek ezartzen duten unean egingo da. Xedapen arautzaileek ezer ezarriko ez balute, Ekonomia Kontrolerako Bulegoak erabakiko du kontrola noiz egin.

3. Aurrikusitako finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola Ekonomia Kontrolerako Bulegoak egin eta Ekonomi eta Ogasun sailburuak onartuko du Urteko Kontu-ikuskatzailetza Planaren bidez eta kontrola ezarri beharreko urtea hasi baino lehenago. Jaurlaritza Kontseiluari plan horren berri emango zaio jakinaren gainean egon dadin. Urteko Kontu-ikuskatzailetza Planak finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrolerako ekimenak jasoko ditu, jatorria kontrol-organoan nahiz kontrolatu daitezkeen erakundeetan izan.

19. atala.- Finantzen kontrol-txostena

1. Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola finantzen kontrol-txostenean gauzatuko da. Finantzen kontrol-txostenak kontrolpeakoaren ekonomia- eta finantza-kudeaketa osoa edo zati bat, dagokion epekoa, hartu ahal izango du kontuan. Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola 17. ataleko 2. lerroaldiari baldin badagokio txostena azken esaldian ezarritakora mugatuko zaio.

2. Ahaleginak ez bikoiztearren edo gastuak murriztearren, Ekonomia-Kontrolerako Bulegoak, finantzen kontrol-txostena egiteko, gainerako kontrol-organoek edo kanpoko kontu-ikuskatzaileek landutako txostenak erabili eta, hala egokitzen bada, bereganatu ahal izango ditu, iturria aipatuz beti ere.

3. Txostenak kontrolatu diren erakunde edo organoei, sailburuei eta Jaurlaritza Kontseiluari bidaliko zaizkie, araudiz zehazten denaren arabera.

4. Txostena egin aurretik espedientearen berri emango zaio kontrolatutako organoari edo erakundeari. Organo edo erakunde horrek zehaztutako epean egin eta onartzen ez diren arrazoibideak ere txostenean bilduko dira.

20. atala.- Finantzen kontrol-agiriak

    Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola egiterakoan Euskadiko Herri-Ogasunari kalteak sortu dizkioten edo sor diezazkioketen araugabekeriak antzemango balira, araugabekeria horiek finantzen kontrol-agirietan azalduko lirateke, eta baita aurreko atalean aipatu diren txostenetan ere. Txosten eta agiri horiek organo aginpidedunei emango zaizkie kalte-ordainen erantzukizunak eskatzeko beharrezko ekintzak aurrera eraman ditzaten, hala egokituko balitz; eta, beti ere, Ekonomi eta Ogasun sailburuari, jakinaren gainean egon dadin.

21. atala.- Ezarpen-eremua eta helburua

1. Ekonomia-kontrol fiskalak administrazio orokorraren eta bere administrazio-erakunde autonomiadunen ekonomia-iharduna ikuskatzen du ihardun horri ezar dakizkiokeen xedapenak betetzen dituela bermatzearren.

2. Lege honen ondorioetarako ekonomia-ihardun dira Euskadiko Ogasun orokorrarentzat eskubideak eta betebeharrak sor ditzaketen eta ekonomiazko garrantzia duten administrazio-egintzak, gertaerak eta eragiketak edo fondo- edo balore-mugimenduak.

   Era berean, finantzen, ekonomiaren, aurrekontuen, ondarearen, kontabilitatearen edo Euskadiko Ogasun orokorrari buruzko gaiei dagokien izaeraren antzekoa izan eta legezkotasun-multzoa osatzen duten lege- edo araudi-mailako arau- eta erregela-multzoa dira ezar dakizkiokeen xedapenak.

22. atala.- Irispidea eta hedadura

1. Ekonomia-kontrol fiskalaren barruan sartuko dira:

   1. Honako hauek aldez aurretik ikuskatzea:

      1. Zuzenean nahiz zeharka ekonomiazko edukia duten erabaki-proposamenak, horiek baimentzea eta onartzea Jaurlaritza Kontseiluaren aginpidea denean edo horien ezagutza dagokionean.

      2. Aurrekontuen aldaketak, ondareari buruzko eragiketak eta Euskadiko Diru-zaintza Nagusia zordunduaz bermeak emateak.

      3. Zehaztu gabeko kopuruko gastuak sortaraz ditzaketen ekonomia-ekintzak edo -eragiketak, segidako hiru urtealdi baino gehiagorako diru-sarrera eta gastu konpromezua dakartenak eta gastu-mota bakoitzeko zenbatekoa araudiz ezarritakoa baino gehiagokoa duten gastu-espedienteak.

         Lege honetatik kanpo geratzen dira kontratu txikiak, langileen kontratuak, betetzealdi jarraiko eta aldizkako izaera dutenak, zein egintza edo epetatik datozen edo aldatu diren kontrolatu ondoren, eta bai Euskal Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorrean izendapen bidez emandako dirulaguntzak ere.

   2. Lan, hornidura, erosketa eta dagozkion zerbitzuen ikuskapen fisiko hautabidezkoa.

   3. Ordaindu beharraren aitorpenaren oinarri-agiriak egiaztatzea.

   4. Ordainketen aldez aurreko kontrola.

2. Aurreratutako fondo arruntak ez daude ekonomia-kontrol fiskalaren menpe.

3. Atal honen 1. lerroaldian ezarritakoaz gain, Jaurlaritza Kontseiluak urtealdi zehatz baterako aurrekontu-egitarau zehatz batzuen gastu edota diru-sarreren espedienteetako batzuei edo guztiei ezarri ahal izango die ekonomia-kontrol fiskala.

4. Aurreko lerroaldietan ezarritako eremuaren osagarri gisa, dagokion organo kudeatzailearen eta Ekonomia Kontrolerako Bulegoaren artean erabaki ahal izango da ekonomia-kontrol fiskal hitzartuak egitea. Ekonomia-kontrol fiskal hitzartua hasiera batean berari lotuak ez dauden baina nolakotasunezko garrantzia edo bestelako aukera-arrazoiak direla eta organo-kudeatzaileak dagozkien egitarauak egoki betetzeko kontrola egin behar dela eritzi dion ekonomia-egintzen, -gertaeren edo -eragiketen gain egiten den ekonomia-kontrol fiskala da.

23. atala.- Iharduteko modua

1. Ikuskapena izan daiteke osoa edo laginketa bidez egindakoa. Laginketarako erabiliko diren bakarrak Ekonomia Kontrolerako Bulegoan epe jakin batean jaso eta administrazio-organo beretik datozen eta antzeko izaera duten ekonomia-egintzak, -gertaerak edo- eragiketak izango dira.

   Ekonomia-kontrol fiskala ekonomiazko edukia duten egintzak, gertaerak edo eragiketak izan aurretik egingo da, eta, ondorio horietarako, administrazio orokorrean eta administrazioko erakunde autonomiadunetan dagozkion organoek espedienteak bidali beharko dituzte Ekonomia Kontrolerako Bulegora, araudiz ezar dadin moduan.

2. Ekonomia Kontrolerako Bulegoak urtero txosten bat egingo du ekonomia-kontrol fiskala jasan ez duten gainerako ekonomia-ihardunek izan duten legezko erabakien betetze-mailari buruzkoa. Ondoren egingo diren kontu-ikuskatzailetzen bidez landuko da txosten hori.

3. Administrazioko kide anitzeko organoak sortzeko edo iharduteko arauek Ekonomia Kontrolerako Bulegoko arduradun batek organo horietan parte hartzea aurrikusi dezakete, organo horietan lege honen 22.1 idazatian aipatzen diren diru-sarrerei eta gastu publikoei zuzenean dagokienean ekonomia mailako konpromezuak sortaraz ditzaketen erabakiak hartu daitezkeenean. Kasu horietan organoaren esku egongo da ekonomia-kontrol fiskala, dagokion une erabakigarrian. Nork parte hartuko duen eta parte hartze horren mugak eta gainerako gorabeherak araudi bidez ezarriko dira.

24. atala.- Ikuskapen-txostenak

1. Ekonomia-kontrol fiskala ikuskapen-txostenen bidez gauzatuko da. Ikuskapen-txostena derrigorrezkoa denean ihardunbideak erabakitzeko erabakigarria izango da.

   Aldeko txostenek ez dute ziorik beharko baina idatzizko jasoarazpena bai. Aurkako txostenek ondorengo kasuetan bakarrik geldiaraziko dute txostenen gai diren ekonomia mailako gertaerak edo eragiketak ekoiztu, onartu eta sortzeari dagokion espedientearen izapidegintza:

   1. Ikuskapen-txostenaren oinarria diru-izendapen edo beste legezko diru-iturri falta denean edo egokiak eritzi ez zaienean.

   2. Egintza, gertaera edo eragiketa sortzeko edo emateko aginpiderik ez duen organo batek proposatzen duenean.

   3. Ordainketa-aginduak egiaztatzeko agirietan araugabekeria larriak antzematen direnean edo hartzailearen eskubidea behar adina egiaztatzen ez denean.

   4. Aurkako txostena lanak, hornidurak, erosketak etazerbitzuak desegokiak edo izaerarik gabekoak direla ikus-egiaztatzearen ondorio denean.

   5. Administrazio-kudeaketarekin jarraituz gero Euskadiko Diruzaintza Nagusiari edo hirugarren bati ekonomia-kalteak sortaraziko zaizkiola jotzen denean.

2. Dagokion egintza ekoiztu, sortarazteko edo, aginpidea Jaurlaritza Kontseiluari dagokionean, proposatzeko organo aginpidedunak, aurkako txostena ikusi ondoren, antzemandako akatsak konpondu ahal izango ditu edo, ezadostasunak jarraitzen badu, ezadostasuna Jaurlaritza Kontseiluari aurkeztu ahal izango dio behin-betiko erabakia har dezan.

3. Ikuskapen-txostena araudiz ezarritako epean egin beharko da. Epea pasa eta ikuskapen-txostenik egiten ez bada, dagokion organo kudeatzaileak erabaki ahal izango du espedientearekin jarraitu ala ez. Hala ere, ikuskapen-txostena ekonomia-kontrol fiskala jasaten duen egintza sortu baino lehenago jasotzen bada, txostenak atal honetako 1. lerroaldian adierazten diren eraginak sortaraziko ditu.

   Aurreko lerroaldian aipatzen den epea eten ahal izango da Ekonomia Kontrolerako Bulegoaren iritziz agiriak eskuratzea edo osagarrizko informazioa lortzea beharrezkoa denean. Gainera, salbuespen gisa, Ekonomia Kontrolerako Bulegoak txostena egiteko epea eten ahal izango du espedientearen konplexutasunak eta espediente horrek Euskadiko Ogasun orokorraren eskubide eta betebeharrentzat izan dezakeen garrantziak eta hala aholkatzen dutenean.

4. Ikuskapen-txostena eskatu baino lehenago edo lege honetako 22. atalean azaltzen diren ihardunbideetan txostena egiteko epea pasa baino lehenago gasturako konpromezuak hartzeak, aitortutako betebeharraren ordainketa eten egingo du. Ekonomia Kontrolerako Bulegoak bere garaian egin beharreko ikuskapen-txostena egingo du eta aldekoa bada espedientearekin jarraitu ahal izango da. Bestela, Jaurlaritza Kontseiluari jakinaraziko zaio. Dena dela, Jaurlaritza Kontseiluari eman behar zaio txosten-eskabiderik ez izatearen berri.

25. atala.- Ezarpen-eremua eta helburua

1. Ekonomia-arauen kontrolaren helburua Euskal Autonomi Elkarteko herri-administrazioko organo aginpidedunek eman asmo dituzten ekonomiazko edukiko lege-aurregitasmoak eta xedapen-egitasmoak ikuskatzea da.

2. Kontrol horren barruan sartuko da Euskal Autonomi Elkarteko herri-administrazioaren organo eta erakunde guztien sorrerak eta ezabaketak ekonomiaren eta antolakuntzaren aldetik ikuskatzea, eta baita organo eta erakundeen aldaketak eta berregituraketak ere.

3. Diru-laguntzak emateko egitarauen deialdi eta garapenerako arauei ezarriko zaie, dena den, kontrol hori.

26. atala.- Xedea eta edukia

1. Ekonomia-arauen kontrolaren xedea ikuskatu daitezkeen arau- edo xedapen-egitasmoen ekonomia-eragina aztertzea izango da, aurrekontuei dagokienean (diru-sarrerak eta gastu publikoak), eta baita aurrekontuei ez dagokienean ere. Alderdi hauek aztertuko ditu:

   1. Dagokion arauari edo xedapenari aurrekontu-babesa emateko proposatu den diru-izendapen edo diru-iturririk badela eta egokia dela egiaztatzea.

   2. Arauak edo xedapenak aldian-aldian indarrean dagoen Euskadiko Diruzaintza Nagusiaren jaurbidean, hau da, ondarearen, kontabilitatearen, kontratazioaren, berezko zergen, zorren edo bermeak emateko jaurbidean duen eragina; baita Euskadiko Diruegitamuen Jaurpideei buruzko Legean edo Euskal Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorrari buruzko urteroko legeetan biltzen diren herri-gastu eta herri diru-sarreren aurrekontuen eta egiterapenen jaurbidean duen eragina ere.

   3. Kontrolpean dagoen arau edo xedapenak aipatzen dituen ekonomiari eta aurrekontuei buruzko egitarauetako helburuetan eta ekintzetan duen eragina eta egokitzapena, hala badagokio.

   4. Proposatutako arauaren edo xedapenaren finantza-arrazoizkotasuna, modu zenbagarrian.

   5. Euskadiko Ogasun orokorrari dagozkion gaietan eta ekonomia-ihardunean eragina eta garrantzia duten gainerako gaiak.

2. Ekonomia-arauen kontrola aurreko atalaren 2. lerroaldiari lotuta azaltzen denean, zerbitzuen kostuen eta emankortasunaren egoera, bilakaera eta aldaketa adierazi beharko ditu eta eraginkortasunari buruzko iritzi arrazoitua eman beharko du, aurreko lerroaldian aipatu diren eta ezargarriak izan daitezkeen atalak adierazteaz gain.

27. atala.- Iharduteko modua

1. Ekonomia-arauen kontrola dagokion derrigorrezko kontrol-txostena eginez gauzatuko da, dagokion organo aginpidedunak kontrola jasan behar duen araua edo xedapena onartu aurre-aurrean.

   Lege-aurregitasmoak direnean, ekonomia-arauen kontrola Jaurlaritza Kontseiluak lege-aurregitasmoa kontuan hartu aurre-aurrean egingo da.

2. Ekonomia-arauen kontrola jasan behar duten arauei edo xedapenei aurkako txostena egiten bazaie, aurreko ataleko a) puntuaren ondorioz, edo arauak edo xedapenak Euskadiko Diruzaintza Nagusiari edo bere ondareari ekonomia-kalteak sortaraziko dizkiola jotzen bada, espedientearen izapidegintza bertan behera utziko da akatsa konpondu arte.

   Dagokion arau edo xedapena emateko edo, aginpidea Jaurlaritza Kontseiluari dagokionean, proposatzeko organo aginpidedunak, aurkako txostena ikusi eta gero, antzemandako akatsak konpondu ahal izango ditu edo, ezadostasunak jarraitzen badu, ezadostasuna Jaurlaritza Kontseiluari aurkeztu ahal izango dio behin-betiko erabakia har dezan.

3. Ekonomia eta antolakuntzaren motako txostenen berri emango zaio Lehendakaritza, Lege Araubide eta Autonomi Garapenerako Sailari edo, aurkakoak direnean, Jaurlaritza-Kontseiluari, Ekonomi eta Ogasun sailburuaren bitartez.

4. Ekonomia-arauen kontrolak dagokion gaien aginpidea duen Ekonomi eta Ogasun Saileko edozein organok, hala egokitzen bada eta indarrean dauden xedapenen ondorioz, izapidetu behar dituen txosten guztiak bereganatuko ditu, hitzez hitz, eta jatorria aipatu beharko da.

28. atala.- Ezarpen-eremua eta helburua

1. Administrazioarekiko ekonomia-kontrola administrazioarekiko ekonomiazko errekurtso eta erreklamazioak izaera honetako organoei aurkeztean datza, aurrera eramandako ekonomia-eragiketa zehatz batzuetan Euskadiko Ogasun orokorraren eskubideak eta betebeharrak berraztertzeko.

2. Bidezkoa izango da ondorengo gai hauei buruz administrazioarekiko ekonomia-erreklamazioak aurkeztea, gertaera nahiz zuzenbidezko arazoak izan:

   1. Berari dagozkion zergak, Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiaren Antolarauei buruz Indarrean dauden Legezko Manuen Bateratutako Idazkia Onartzen duen 1/1988 Legegintza Dekretuaren 35. ataleko zergei ezarritako gainordainak eta Euskal Autonomi Elkarteko zuzenbide publikoari dagozkion gainerako diru-sarrerak kudeatzea, ikuskatzea eta biltzea, aipatutako lege-testuaren 32. ataleko d) puntukoa izan ezik.

   2. Euskadiko Diruzaintza Nagusiaren betebeharrak aitortzea edo kitatzea eta hori zordunduaz egin beharreko ordainketa-eragiketekin zerikusia duten arazoak. Euskadiko erakunde-administrazioko erakundeek egindako gastuak eta ordainketak, a) puntuan aipatutako testuko 18 eta 22. atalen arabera zuzenbide publikoa ezar dakiekeen harremanei darizkienean.

   3. Euskal Autonomi Elkarteko edo bere erakunde autonomiadunen aginpidekoak diren bizi-sari eta hartzeko-eskubide guztiak aitortzea eta ordaintzea.

   4. Legez aitortutako beste edozein.

      29. atala.- Iharduteko modua

      1. Beren aginpideko gaiei dagokienez, Ekonomi eta Ogasun Saileko sailburuak eta sailburuordeek eta Ekonomia Kontrolerako Bulegoko zuzendariak izango dute dagozkion erreklamazioak aurkezteko lege-gaitasuna.

      2. Administrazioarekiko ekonomia-kontrola dagozkion errekurtsoak eta erreklamazioak izapidetzea eta erabakitzea dagokien administrazioarekiko ekonomia-arazoetako organoei aurkeztuz egingo da eta administrazioarekiko ekonomia-arazoetako indarrean dauden ihardunbidearekin eta Autonomi Elkarteko arauekin bat izapidetu eta erabakiko dira.

5. atala.- Zehaztapena eta helburua

1. Kontabilitatea Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorraren aurrekontu, finantza, ondare eta diruzaintzari buruzko informazioa ematen duen tresna edo sistema da. Bere helburua menpeko erakunde bakoitzaren ondarearen, finantza-egoeraren, aurrekontuen eta emaitzen berri fidagarria ematea da, agiri, kontu, kontu-liburu eta egoera-orrien bidez.

2. Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorrak gauzatutako ekintza eta eragiketa guztiak, ekonomiazko edukia badute, kasuan kasuko erakundearen kontabilitatean jaso beharko dira eta erabakitako moduan agertarazi.

6. atala.- Kontabilitate-sistemak eta menpekoak

1. Idazpuru honi dagokionez, honakook osatuko dute Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorra: Legebiltzarrak, administrazio orokorrak, erakunde-administrazioak eta beren aurrekontuak Euskal Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorraren barruan sartuta dituzten gainontzeko erakundeek.

2. Herri-kontabilitatearen sistemaren menpe Autonomi Elkarteko administrazio orokorra eta erakunde autonomiadunak egongo dira. Euskal Autonomi Elkarteko Herri Kontabilitatearen Planean, plana garatzen duten arauetan eta ezargarri diren gainontzekoetan jasotako kontabilitateko hatsapen eta arauak beteko dituzte erakunde horiek.

3. Enpresa-kontabilitatearen sistemaren menpe zuzenbide pribatuko erakunde publikoak eta herri-baltzuak egongo dira. Merkataritzako arauetan kontabilitatearen inguruan eta bereziki Kontabilitate-Plan Orokorrean eta plana garatzen duten arauetan jasotako kontabilitateko hatsapen eta arauak beteko dituzte erakunde horiek.

4. Euskal Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorraren baitan dauden herri-alorreko gainontzeko erakundeak herri-kontabilitatearen sistemaren menpe edo enpresa-kontabilitatearen sistemaren menpe egongo dira, batez ere zuzenbide publikoaren edo zuzenbide pribatuaren baitakoak diren ikusita, erakunde horien sorrerako arauetan sistema bereziren bat ezartzen ez bada, behintzat.

7. atala.- Kontabilitatearen helburuak eta norentzakoa

1. Kontabilitateak honakook betetzea ahalbidetuko du:

   1. Politikaren, antolaketaren, ekonomiaren eta kudeaketaren alorretan erabakiak hartzea.

   2. Zerbitzuen kostua eta, hala badagokio, emankortasuna zehaztea.

   3. Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorraren betetze-maila eta baita ondarearen eta diruzaintzaren mugimenduak eta egoera jasotzea ere.

   4. Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorraren kitapena egin eta horri buruzko kontuak ematea eta baita Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorraren urteko kontuak prestatzea ere.

   5. Euskadiko ekonomia-kontuak prestatzea.

   6. Kontuhartze-kontrola gauzatzea.

   7. Herri-alorreko erakundeen ihardunak ekonomia- eta finantza-arloan dituen ondorioak aztertzeko tresna izatea.

2. Araudi bidez ezarriko denaren arabera, honakook izango dira Euskal Autonomi Elkarteko kontabilitateak ematen duen informazioaren hartzaile: ordezkaritza politikoa duten organoak, Euskal Autonomi Elkarteko herri-administrazioaren zuzendaritza- eta kudeaketa-organoak, herri-alorraren ekonomiaren kanpo- eta barne-kontrola egiten duten organoak eta erakunde pribatu, elkarte eta, orohar, herritar guztiak.

8. atala.- Urteko kontuak eta ekonomia-kontuak

1. Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorraren urteko kontuek honako informazioa emango dute gutxienez:

   1. Autonomi Elkarteko herri-alorraren ekonomiaren, finantzen eta ondarearen egoera.

   2. Ekitaldian zehar ekonomian eta ondarean izandako emaitzak.

   3. Euskal Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorraren betetze eta kitatzea.

2. Ekonomia-kontuak Ekonomi eta Ogasun Sailak landuko ditu, nazio-kontabilitatearen beharrizanak kontuan izanda.

   Euskadiko herri-administrazio guztiek Euskadiko ekonomia-kontuak prestatzeko beharrezko lankidetza eskaini eta informazio guztia jarriko dute Ekonomi eta Ogasun Sailaren esku.

9. atala.- Ekonomi eta Ogasun sailburuaren aginpideak

   Honako hauek izango dira Ekonomi eta Ogasun sailburuaren egitekoak:

   1. Euskal Autonomi Elkarteko Herri Kontabilitatearen Plana onartzea.

   2. Autonomi Elkarteko herri-alorreko erakunde eta organoek aurkeztu beharreko urteko kontuak eta gainontzeko agiriak zeintzuk izango diren, eta baita horien egitura eta ereduak ere, erabakitzea, merkataritzako arauekin eta Kontabilitate Plan Orokorrarekin bat etorriz, enpresa-kontabilitateari dagozkionetan.

   3. Autonomi Elkarteko herri-alorraren baitan diren erakundeek zein kontabilitate-sistema erabili beharko duten erabakitzea erakunde horien arauetan gai horretaz ezer agintzen ez den kasuetan.

   4. Kontabilitatearen menpe dauden erakundeek organo, eragiketa edo baliabide jakinei buruzko kontuak eman diezazkiotela erabakitzea.

10. atala.- Ekonomia Kontrolerako Bulegoaren aginpideak

    Ekonomia Kontrolerako Bulegoa Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorraren kontabilitatea zuzentzen duen gunea da eta honako aginpideok ditu:

    1. Herri Kontabilitatearen Plana garatzea eta plan horren arabera egingo diren zatikako plan edo plan bereziak onartzea; baita Autonomi Elkarteko herri-alorreko erakundeen kontabilitate-planak egitea ere, Kontabilitate Plan Orokorraren barruan enpresen kontabilitate-sistema erabili behar duten erakundeen kasuan.

    2. Kontabilitate-arauak onartzea. Arau horien bidez herri-kontabilitatearen sistemaren menpe egongo diren erakundeek bete beharreko kontabilitate-erregelak finkatuko dira.

    3. Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorraren kitapena eta Autonomi Elkarteko herri-alorraren urteko kontuak prestatzea. Era berean, Euskadiko ekonomia-kontuak landuko ditu nazio-kontuen beharrizanak kontuan izanda.

    4. Herri-kontabilitatearen sistemaren menpe dauden erakundeen kontabilitate analitikoaren erregela eta ihardunbideak ezartzea.

    5. Kontabilitate-informazioa jaso eta lantzeko erabiltzen diren informatikazko tresna eta baliabideak zuzendu eta kontrolatzea, dauden sailari atxikita daudela.

11. atala.- Kontabilitatean parte hartzea

    Kontabilitatearen menpe dauden organo eta erakundeek, erabakiak egoki har daitezen, ondorengo eginkizunetan parte hartuko dute:

    1. Herri Kontabilitatearen Planaren garapeneko arauak eta plan horren arabera egingo diren zatikako plan edo plan bereziak lantzen; baita Autonomi Elkarteko herri-alorreko erakundeen kontabilitate-planak egiten ere, Kontabilitate Plan Orokorraren barruan enpresen kontabilitate-sistema erabili behar duten erakundeen kasuan.

    2. Kontabilitate-arauak lantzen. Arau horien bidez herri-kontabilitatearen sistemaren menpe egongo diren erakundeek bete beharreko kontabilitate-erregelak finkatuko dira.

    3. Administrazioarentzat eta erakunde autonomiadunentzat ezarriko den kontabilitate-sistemaren kudeaketaren ezaugarriak eta sistema horretatik jasotako informazioa nolakoa izango den zehazten. Baliabideak egoki kudeatzeko beharrezko kontabilitate-informazioa eskuratu ahal izango dute.

12. atala.- Kontabilitatearen kudeaketa, behartutako erakundeak eta erantzuleak

1. Kontabilitatea kudeatzea Ekonomia Kontrolerako Bulegoaren egitekoa izango da, Euskal Autonomi Elkarteko administrazio orokorrari eta bere erakunde autonomiadunei dagokienez. Administrazioko erakunde autonomiadunen kontabilitatea kudeatzea zentralizatu gabe egitea erabaki ahal izango du Jaurlaritzak.

   Administrazioko sail eta erakunde autonomiadunek beren ekonomia-eragiketei buruzko kontabilitate-informazioa Ekonomia Kontrolerako Bulegora bidaliko dute. Kontabilitatearen menpe dauden Autonomi Elkarteko herri-alorreko gainontzeko erakundeek kontabilitatea beren organoen bidez kudeatuko dute.

2. Autonomi Elkarteko herri-alorreko erakundeek indarrean dauden xedapenek zehazten dituzten kontuen berri eman beharko dute Jaurlaritza Kontseiluaren, Ekonomia Kontrolerako Bulegoaren eta kanpo-kontrolerako organoaren aurrean.

3. Araudi bidez ezarriko denaz bat, honakook izango dira erantzule kontabilitatea dela eta:

   1. Sailburuak.

   2. Ekonomia Kontrolerako Bulegoa.

   3. Erakunde autonomiadunetako lehendakari edo zuzendariak.

   4. Zuzenbide pribatuko erakunde publikoen lehendakari edo zuzendariak.

   5. Herri-baltzuetako administrazio-kontseiluetako administratzaile edo kideak.

   6. Autonomi Elkarteko herri-alorreko gainontzeko erakundeei dagokienez, erakunde horiek arautzen dituen araubideak kasu bakoitzean zehatz ditzan kudeaketa-organoak.

13. atala.- Kontabilitate-kontrolaren zehaztapena eta menpekoak

1. Kontabilitate-kontrola Autonomi Elkarteko herri-alorraren ekonomia-ihardunaren jarraipena da, egiten diren eragiketa guztiak kontabilitatean behar bezala jasota geratzen direla ziurtatu eta bermatzeko.

2. Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorreko erakunde guztiak izango dira kontabilitate -kontrolaren menpeko.

   Erakunde horiek ekonomia-edukiko egintza eta eragiketen berri eman beharko dute lege honetan ezarritakoaz bat.

14. atala.- Ekonomia Kontrolerako Bulegoaren egitekoak

1. Ekonomia Kontrolerako Bulegoa kontabilitate-kontrola gauzatzeko aginpidea duen organoa da eta honakook egin ahal izango ditu:

   1. Euskadiko Autonomi Elkarteko herri-administrazioa osatzen duten erakundeen kontabilitate-bulegoen iharduera ikustatu eta, eremu honetan bertan, kanpoko kontrol-organoari edo beste organo batzuei erakutsi beharreko kontuak eta gainontzeko agiriak eskuratu eta aztertu, eta, hala dagokionean, beharrezko oharrak jakinaraziko ditu.

   2. Autonomi Elkarteko herri-alorreko erakundeek kontabilitatearekin zerikusia duen zein informazio bidali behar dioten zehaztu. Era berean, informazio hori zenbatean behin bidaliko den eta komunikazio-ihardunbidea zein izango den ere zehaztuko du, herri-alorraren ekonomia eta finantzei buruzko informazioa batera-bildu eta landu ahal izateko.

2. Kontabilitate-kontrolak berezkoa du herri-alorreko erakundeen kontabilitatearen inguruko informazio oro eskuratu ahal izatea, erakunde horiei eragiten dieten ekonomia eta kontabilitateko txostenak lortu ahal izatea, eta kontabilitateko informazio hori guztia zentralizatzea, guztia baterabildu eta batzeko.

17. atala.- Irispidea eta xedea

1. Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrolaren helburua honako hau da:

   1. Euskal Autonomi Elkarteko administrazio orokorraren eta erakunde-administrazioaren finantza eta ekonomia-kudeaketa, berau osatzen duten erakunde, zerbitzu eta atalen finantzen nahiz ekonomiaren jokabidea arautzen duten xedapen eta jarraipideetara eta kudeaketa mamitzen duten arauzkotasun-, legezkotasun-, eraginkortasun-, emankortasun- eta ekonomia-hatsapenei egokitzen zaiela egiaztatzea.

   2. Kontrolpeko erakundeen kontabilitateak eta finantzen eta ekonomiaren informazioak haien finantza-, ondare- eta aurrekontu-egoeraren islada fidagarria agertzen dutela eta xedapen eta hatsapen ezargarriei egokitzen zaizkiela egiaztatzea.

      Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrolaren txostenek, halaber, kontrolpeko erakundeen kudeaketa hobetzeko beharrezko gomendioak jasoko dituzte.

2. – Euskal Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorren kontura edo Europako fondoen pentzura laguntzak jasotzen dituen edozein erakunde publiko nahiz pribaturi edo partikularrei ekonomi, finantza eta kudeaketa-kontrola egin ahal izango zaie, betiere ezartzea dagoen arau orokor edo zehatzen bidez. Bestalde, laguntza-kudeaketan jarduten duten erakunde laguntzaileei ere ezarri ahal izango zaie kontrol hori. Laguntzak nola eta zertan erabili diren izango da kontrolaren xedea, alegia, zuzen egin duten aztertuko da. Ildo horretan, ondoko hauek hartuko dira laguntzatzat: Euskal Autonomi Elkarteko herriadministrazioak emandako dirulaguntzak, zergaarloko salbuespenak edo onurak, kredituak, abalak eta bestelako bermeak.

3. – Atal honen 2. lerroaldean aipatzen diren pertsonek eta erakundeek inolako oztoporik jarri gabe utziko diete beren lokaletara sartzen kontrola egin eta agiriak aztertu behar dituzten funtzionarioei; halaber, bideak eskainiko dizkiete kontrolatu beharreko eragiketei buruzko fakturak, agiri baliokideak edo ordezkoak eta beste edozein agiri lortzeko.

4. – Kontrola egin behar duten funtzionarioak, beren eginkizunak betetzen ari direla, agintaritzaren agentetzat joko dira.

18. atala.- Iharduteko modua

1. Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola ekonomia-iharduera kontu-ikuskaritzaren tekniken bidez jarraitzean datza. Ikuskaritzak horiek kudeaketari buruzkoak izan daitezke, eta baita finantzazkoak, aurrekontuak eta legezkotasuna betetzeari buruzkoak eta ikuskatutako erakundeen, zerbitzuen eta herritarren ihardunbideak berrikusi eta horien barne-kontrola egitekoak ere.

2. Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola kontrolaren menpekoarentzat denboraren eta/edo ekonomiaren aldetik esanguratsua den epealdia amaitu ondoren egingo da, izaeraren arabera. Hala ere, hala erabakitzen denean, finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola etengabe egin ahal izango da, baita administrazio-zerbitzu edo -ataletan ere.

   Aurreko ataleko 2. lerroaldian aipatzen den finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola diru-laguntzak eta laguntzak ematea arautzen duten xedapenek ezartzen duten unean egingo da. Xedapen arautzaileek ezer ezarriko ez balute, Ekonomia Kontrolerako Bulegoak erabakiko du kontrola noiz egin.

3. Aurrikusitako finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola Ekonomia Kontrolerako Bulegoak egin eta Ekonomi eta Ogasun sailburuak onartuko du Urteko Kontu-ikuskatzailetza Planaren bidez eta kontrola ezarri beharreko urtea hasi baino lehenago. Jaurlaritza Kontseiluari plan horren berri emango zaio jakinaren gainean egon dadin. Urteko Kontu-ikuskatzailetza Planak finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrolerako ekimenak jasoko ditu, jatorria kontrol-organoan nahiz kontrolatu daitezkeen erakundeetan izan.

19. atala.- Finantzen kontrol-txostena

1. Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola finantzen kontrol-txostenean gauzatuko da. Finantzen kontrol-txostenak kontrolpeakoaren ekonomia- eta finantza-kudeaketa osoa edo zati bat, dagokion epekoa, hartu ahal izango du kontuan. Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola 17. ataleko 2. lerroaldiari baldin badagokio txostena azken esaldian ezarritakora mugatuko zaio.

2. Ahaleginak ez bikoiztearren edo gastuak murriztearren, Ekonomia-Kontrolerako Bulegoak, finantzen kontrol-txostena egiteko, gainerako kontrol-organoek edo kanpoko kontu-ikuskatzaileek landutako txostenak erabili eta, hala egokitzen bada, bereganatu ahal izango ditu, iturria aipatuz beti ere.

3. Txostenak kontrolatu diren erakunde edo organoei, sailburuei eta Jaurlaritza Kontseiluari bidaliko zaizkie, araudiz zehazten denaren arabera.

4. Txostena egin aurretik espedientearen berri emango zaio kontrolatutako organoari edo erakundeari. Organo edo erakunde horrek zehaztutako epean egin eta onartzen ez diren arrazoibideak ere txostenean bilduko dira.

20. atala.- Finantzen kontrol-agiriak

    Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola egiterakoan Euskadiko Herri-Ogasunari kalteak sortu dizkioten edo sor diezazkioketen araugabekeriak antzemango balira, araugabekeria horiek finantzen kontrol-agirietan azalduko lirateke, eta baita aurreko atalean aipatu diren txostenetan ere. Txosten eta agiri horiek organo aginpidedunei emango zaizkie kalte-ordainen erantzukizunak eskatzeko beharrezko ekintzak aurrera eraman ditzaten, hala egokituko balitz; eta, beti ere, Ekonomi eta Ogasun sailburuari, jakinaren gainean egon dadin.

21. atala.- Ezarpen-eremua eta helburua

1. Ekonomia-kontrol fiskalak administrazio orokorraren eta bere administrazio-erakunde autonomiadunen ekonomia-iharduna ikuskatzen du ihardun horri ezar dakizkiokeen xedapenak betetzen dituela bermatzearren.

2. Lege honen ondorioetarako ekonomia-ihardun dira Euskadiko Ogasun orokorrarentzat eskubideak eta betebeharrak sor ditzaketen eta ekonomiazko garrantzia duten administrazio-egintzak, gertaerak eta eragiketak edo fondo- edo balore-mugimenduak.

   Era berean, finantzen, ekonomiaren, aurrekontuen, ondarearen, kontabilitatearen edo Euskadiko Ogasun orokorrari buruzko gaiei dagokien izaeraren antzekoa izan eta legezkotasun-multzoa osatzen duten lege- edo araudi-mailako arau- eta erregela-multzoa dira ezar dakizkiokeen xedapenak.

22. atala.- Irispidea eta hedadura

1. Ekonomia-kontrol fiskalaren barruan sartuko dira:

   1. Honako hauek aldez aurretik ikuskatzea:

      1. Zuzenean nahiz zeharka ekonomiazko edukia duten erabaki-proposamenak, horiek baimentzea eta onartzea Jaurlaritza Kontseiluaren aginpidea denean edo horien ezagutza dagokionean.

      2. Aurrekontuen aldaketak, ondareari buruzko eragiketak eta Euskadiko Diru-zaintza Nagusia zordunduaz bermeak emateak.

      3. Zehaztu gabeko kopuruko gastuak sortaraz ditzaketen ekonomia-ekintzak edo -eragiketak, segidako hiru urtealdi baino gehiagorako diru-sarrera eta gastu konpromezua dakartenak eta gastu-mota bakoitzeko zenbatekoa araudiz ezarritakoa baino gehiagokoa duten gastu-espedienteak.

         Lege honetatik kanpo geratzen dira kontratu txikiak, langileen kontratuak, betetzealdi jarraiko eta aldizkako izaera dutenak, zein egintza edo epetatik datozen edo aldatu diren kontrolatu ondoren, eta bai Euskal Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorrean izendapen bidez emandako dirulaguntzak ere.

   2. Lan, hornidura, erosketa eta dagozkion zerbitzuen ikuskapen fisiko hautabidezkoa.

   3. Ordaindu beharraren aitorpenaren oinarri-agiriak egiaztatzea.

   4. Ordainketen aldez aurreko kontrola.

2. Aurreratutako fondo arruntak ez daude ekonomia-kontrol fiskalaren menpe.

3. Atal honen 1. lerroaldian ezarritakoaz gain, Jaurlaritza Kontseiluak urtealdi zehatz baterako aurrekontu-egitarau zehatz batzuen gastu edota diru-sarreren espedienteetako batzuei edo guztiei ezarri ahal izango die ekonomia-kontrol fiskala.

4. Aurreko lerroaldietan ezarritako eremuaren osagarri gisa, dagokion organo kudeatzailearen eta Ekonomia Kontrolerako Bulegoaren artean erabaki ahal izango da ekonomia-kontrol fiskal hitzartuak egitea. Ekonomia-kontrol fiskal hitzartua hasiera batean berari lotuak ez dauden baina nolakotasunezko garrantzia edo bestelako aukera-arrazoiak direla eta organo-kudeatzaileak dagozkien egitarauak egoki betetzeko kontrola egin behar dela eritzi dion ekonomia-egintzen, -gertaeren edo -eragiketen gain egiten den ekonomia-kontrol fiskala da.

23. atala.- Iharduteko modua

1. Ikuskapena izan daiteke osoa edo laginketa bidez egindakoa. Laginketarako erabiliko diren bakarrak Ekonomia Kontrolerako Bulegoan epe jakin batean jaso eta administrazio-organo beretik datozen eta antzeko izaera duten ekonomia-egintzak, -gertaerak edo- eragiketak izango dira.

   Kontrol ekonomikoa eta fiskala eduki ekonomikoko egintzak, egitateak eta eragiketak gauzatu baino justu lehenago gauzatuko da. Ondorio horretarako, Administrazio Orokorreko organoek edo Administrazioko erakunde autonomoek espediente osoak bidali beharko dituzte Kontrol Ekonomikoko Bulegora, arauz ezarritako moduan.

2. Ekonomia Kontrolerako Bulegoak urtero txosten bat egingo du ekonomia-kontrol fiskala jasan ez duten gainerako ekonomia-ihardunek izan duten legezko erabakien betetze-mailari buruzkoa. Ondoren egingo diren kontu-ikuskatzailetzen bidez landuko da txosten hori.

3. Administrazioko kide anitzeko organoak sortzeko edo iharduteko arauek Ekonomia Kontrolerako Bulegoko arduradun batek organo horietan parte hartzea aurrikusi dezakete, organo horietan lege honen 22.1 idazatian aipatzen diren diru-sarrerei eta gastu publikoei zuzenean dagokienean ekonomia mailako konpromezuak sortaraz ditzaketen erabakiak hartu daitezkeenean. Kasu horietan organoaren esku egongo da ekonomia-kontrol fiskala, dagokion une erabakigarrian. Nork parte hartuko duen eta parte hartze horren mugak eta gainerako gorabeherak araudi bidez ezarriko dira.

24. atala.- Ikuskapen-txostenak

1. Ekonomia-kontrol fiskala ikuskapen-txostenen bidez gauzatuko da. Ikuskapen-txostena derrigorrezkoa denean ihardunbideak erabakitzeko erabakigarria izango da.

   Aldeko txostenek ez dute ziorik beharko baina idatzizko jasoarazpena bai. Aurkako txostenek ondorengo kasuetan bakarrik geldiaraziko dute txostenen gai diren ekonomia mailako gertaerak edo eragiketak ekoiztu, onartu eta sortzeari dagokion espedientearen izapidegintza:

   1. Ikuskapen-txostenaren oinarria diru-izendapen edo beste legezko diru-iturri falta denean edo egokiak eritzi ez zaienean.

   2. Egintza, gertaera edo eragiketa sortzeko edo emateko aginpiderik ez duen organo batek proposatzen duenean.

   3. Ordainketa-aginduak egiaztatzeko agirietan araugabekeria larriak antzematen direnean edo hartzailearen eskubidea behar adina egiaztatzen ez denean.

   4. Aurkako txostena lanak, hornidurak, erosketak etazerbitzuak desegokiak edo izaerarik gabekoak direla ikus-egiaztatzearen ondorio denean.

   5. Administrazio-kudeaketarekin jarraituz gero Euskadiko Diruzaintza Nagusiari edo hirugarren bati ekonomia-kalteak sortaraziko zaizkiola jotzen denean.

2. Dagokion egintza ekoiztu, sortarazteko edo, aginpidea Jaurlaritza Kontseiluari dagokionean, proposatzeko organo aginpidedunak, aurkako txostena ikusi ondoren, antzemandako akatsak konpondu ahal izango ditu edo, ezadostasunak jarraitzen badu, ezadostasuna Jaurlaritza Kontseiluari aurkeztu ahal izango dio behin-betiko erabakia har dezan.

3. Ikuskapen-txostena araudiz ezarritako epean egin beharko da. Epea pasa eta ikuskapen-txostenik egiten ez bada, dagokion organo kudeatzaileak erabaki ahal izango du espedientearekin jarraitu ala ez. Hala ere, ikuskapen-txostena ekonomia-kontrol fiskala jasaten duen egintza sortu baino lehenago jasotzen bada, txostenak atal honetako 1. lerroaldian adierazten diren eraginak sortaraziko ditu.

   Aurreko lerroaldian aipatzen den epea eten ahal izango da Ekonomia Kontrolerako Bulegoaren iritziz agiriak eskuratzea edo osagarrizko informazioa lortzea beharrezkoa denean. Gainera, salbuespen gisa, Ekonomia Kontrolerako Bulegoak txostena egiteko epea eten ahal izango du espedientearen konplexutasunak eta espediente horrek Euskadiko Ogasun orokorraren eskubide eta betebeharrentzat izan dezakeen garrantziak eta hala aholkatzen dutenean.

4. Ikuskapen-txostena eskatu baino lehenago edo lege honetako 22. atalean azaltzen diren ihardunbideetan txostena egiteko epea pasa baino lehenago gasturako konpromezuak hartzeak, aitortutako betebeharraren ordainketa eten egingo du. Ekonomia Kontrolerako Bulegoak bere garaian egin beharreko ikuskapen-txostena egingo du eta aldekoa bada espedientearekin jarraitu ahal izango da. Bestela, Jaurlaritza Kontseiluari jakinaraziko zaio. Dena dela, Jaurlaritza Kontseiluari eman behar zaio txosten-eskabiderik ez izatearen berri.

25. atala.- Ezarpen-eremua eta helburua

1. Ekonomia-arauen kontrolaren helburua Euskal Autonomi Elkarteko herri-administrazioko organo aginpidedunek eman asmo dituzten ekonomiazko edukiko lege-aurregitasmoak eta xedapen-egitasmoak ikuskatzea da.

2. Kontrol horren barruan sartuko da Euskal Autonomi Elkarteko herri-administrazioaren organo eta erakunde guztien sorrerak eta ezabaketak ekonomiaren eta antolakuntzaren aldetik ikuskatzea, eta baita organo eta erakundeen aldaketak eta berregituraketak ere.

3. Diru-laguntzak emateko egitarauen deialdi eta garapenerako arauei ezarriko zaie, dena den, kontrol hori.

26. atala.- Xedea eta edukia

1. Ekonomia-arauen kontrolaren xedea ikuskatu daitezkeen arau- edo xedapen-egitasmoen ekonomia-eragina aztertzea izango da, aurrekontuei dagokienean (diru-sarrerak eta gastu publikoak), eta baita aurrekontuei ez dagokienean ere. Alderdi hauek aztertuko ditu:

   1. Dagokion arauari edo xedapenari aurrekontu-babesa emateko proposatu den diru-izendapen edo diru-iturririk badela eta egokia dela egiaztatzea.

   2. Arauak edo xedapenak aldian-aldian indarrean dagoen Euskadiko Diruzaintza Nagusiaren jaurbidean, hau da, ondarearen, kontabilitatearen, kontratazioaren, berezko zergen, zorren edo bermeak emateko jaurbidean duen eragina; baita Euskadiko Diruegitamuen Jaurpideei buruzko Legean edo Euskal Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorrari buruzko urteroko legeetan biltzen diren herri-gastu eta herri diru-sarreren aurrekontuen eta egiterapenen jaurbidean duen eragina ere.

   3. Kontrolpean dagoen arau edo xedapenak aipatzen dituen ekonomiari eta aurrekontuei buruzko egitarauetako helburuetan eta ekintzetan duen eragina eta egokitzapena, hala badagokio.

   4. Proposatutako arauaren edo xedapenaren finantza-arrazoizkotasuna, modu zenbagarrian.

   5. Euskadiko Ogasun orokorrari dagozkion gaietan eta ekonomia-ihardunean eragina eta garrantzia duten gainerako gaiak.

2. Ekonomia-arauen kontrola aurreko atalaren 2. lerroaldiari lotuta azaltzen denean, zerbitzuen kostuen eta emankortasunaren egoera, bilakaera eta aldaketa adierazi beharko ditu eta eraginkortasunari buruzko iritzi arrazoitua eman beharko du, aurreko lerroaldian aipatu diren eta ezargarriak izan daitezkeen atalak adierazteaz gain.

27. atala.- Iharduteko modua

1. – Nahitaezkoa den kontrol-txostena bidalita burutuko da kontrola –ekonomikoa eta arauena–, eta kontrolaren gai den araua edo xedapena organo eskudunak onartu edo, hala behar denean, Euskadiko Aholku Batzorde Juridikoari kontsultatu baino justu lehenago gauzatuko da. Azken kasu honetan, Kontrol Ekonomikoko Bulegoari jakinarazi beharko zaizkio organo aholku-emaile horren irizpenak jasotako iradokizun eta proposamenen ondorioz lege-aurreproiektuetan eta arau-proiektuetan egin daitezen aldaketak, onartu baino lehen.

2. Ekonomia-arauen kontrola jasan behar duten arauei edo xedapenei aurkako txostena egiten bazaie, aurreko ataleko a) puntuaren ondorioz, edo arauak edo xedapenak Euskadiko Diruzaintza Nagusiari edo bere ondareari ekonomia-kalteak sortaraziko dizkiola jotzen bada, espedientearen izapidegintza bertan behera utziko da akatsa konpondu arte.

   Dagokion arau edo xedapena emateko edo, aginpidea Jaurlaritza Kontseiluari dagokionean, proposatzeko organo aginpidedunak, aurkako txostena ikusi eta gero, antzemandako akatsak konpondu ahal izango ditu edo, ezadostasunak jarraitzen badu, ezadostasuna Jaurlaritza Kontseiluari aurkeztu ahal izango dio behin-betiko erabakia har dezan.

3. Ekonomia eta antolakuntzaren motako txostenen berri emango zaio Lehendakaritza, Lege Araubide eta Autonomi Garapenerako Sailari edo, aurkakoak direnean, Jaurlaritza-Kontseiluari, Ekonomi eta Ogasun sailburuaren bitartez.

4. Ekonomia-arauen kontrolak dagokion gaien aginpidea duen Ekonomi eta Ogasun Saileko edozein organok, hala egokitzen bada eta indarrean dauden xedapenen ondorioz, izapidetu behar dituen txosten guztiak bereganatuko ditu, hitzez hitz, eta jatorria aipatu beharko da.

28. atala.- Ezarpen-eremua eta helburua

1. Administrazioarekiko ekonomia-kontrola administrazioarekiko ekonomiazko errekurtso eta erreklamazioak izaera honetako organoei aurkeztean datza, aurrera eramandako ekonomia-eragiketa zehatz batzuetan Euskadiko Ogasun orokorraren eskubideak eta betebeharrak berraztertzeko.

2. Bidezkoa izango da ondorengo gai hauei buruz administrazioarekiko ekonomia-erreklamazioak aurkeztea, gertaera nahiz zuzenbidezko arazoak izan:

   1. Berari dagozkion zergak, Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiaren Antolarauei buruz Indarrean dauden Legezko Manuen Bateratutako Idazkia Onartzen duen 1/1988 Legegintza Dekretuaren 35. ataleko zergei ezarritako gainordainak eta Euskal Autonomi Elkarteko zuzenbide publikoari dagozkion gainerako diru-sarrerak kudeatzea, ikuskatzea eta biltzea, aipatutako lege-testuaren 32. ataleko d) puntukoa izan ezik.

   2. Euskadiko Diruzaintza Nagusiaren betebeharrak aitortzea edo kitatzea eta hori zordunduaz egin beharreko ordainketa-eragiketekin zerikusia duten arazoak. Euskadiko erakunde-administrazioko erakundeek egindako gastuak eta ordainketak, a) puntuan aipatutako testuko 18 eta 22. atalen arabera zuzenbide publikoa ezar dakiekeen harremanei darizkienean.

   3. Euskal Autonomi Elkarteko edo bere erakunde autonomiadunen aginpidekoak diren bizi-sari eta hartzeko-eskubide guztiak aitortzea eta ordaintzea.

   4. Legez aitortutako beste edozein.

      29. atala.- Iharduteko modua

      1. Beren aginpideko gaiei dagokienez, Ekonomi eta Ogasun Saileko sailburuak eta sailburuordeek eta Ekonomia Kontrolerako Bulegoko zuzendariak izango dute dagozkion erreklamazioak aurkezteko lege-gaitasuna.

      2. Administrazioarekiko ekonomia-kontrola dagozkion errekurtsoak eta erreklamazioak izapidetzea eta erabakitzea dagokien administrazioarekiko ekonomia-arazoetako organoei aurkeztuz egingo da eta administrazioarekiko ekonomia-arazoetako indarrean dauden ihardunbidearekin eta Autonomi Elkarteko arauekin bat izapidetu eta erabakiko dira.

5. atala.- Zehaztapena eta helburua

1. Kontabilitatea Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorraren aurrekontu, finantza, ondare eta diruzaintzari buruzko informazioa ematen duen tresna edo sistema da. Bere helburua menpeko erakunde bakoitzaren ondarearen, finantza-egoeraren, aurrekontuen eta emaitzen berri fidagarria ematea da, agiri, kontu, kontu-liburu eta egoera-orrien bidez.

2. Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorrak gauzatutako ekintza eta eragiketa guztiak, ekonomiazko edukia badute, kasuan kasuko erakundearen kontabilitatean jaso beharko dira eta erabakitako moduan agertarazi.

6. atala.- Kontabilitate-sistemak eta menpekoak

1. Titulu honen ondorioetarako, hauek dira Euskal Autonomia Erkidegoko sektore publikoa osatzen dutenak: Eusko Legebiltzarra, Administrazio orokorra, Administrazio instituzionala, Euskadiko Ogasun Nagusiaren Antolarauei buruzko Legearen testu bategineko 7. artikuluko 4. paragrafoko a), b) eta c) idatz-zatietan adierazitako erakundeak –testu hori azaroaren 11ko 1/1997 Legegintza Dekretu bidez onartu zen–, eta Euskal Autonomia Erkidegoaren Aurrekontu Orokorren parte diren aurrekontuak dituzten gainerako erakunde guztiak.

2. Herri-kontabilitatearen sistemaren menpe Autonomi Elkarteko administrazio orokorra eta erakunde autonomiadunak egongo dira. Euskal Autonomi Elkarteko Herri Kontabilitatearen Planean, plana garatzen duten arauetan eta ezargarri diren gainontzekoetan jasotako kontabilitateko hatsapen eta arauak beteko dituzte erakunde horiek.

3. Enpresa-kontabilitatearen sistemaren menpe zuzenbide pribatuko erakunde publikoak eta herri-baltzuak egongo dira. Merkataritzako arauetan kontabilitatearen inguruan eta bereziki Kontabilitate-Plan Orokorrean eta plana garatzen duten arauetan jasotako kontabilitateko hatsapen eta arauak beteko dituzte erakunde horiek.

4. Euskal Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorraren baitan dauden herri-alorreko gainontzeko erakundeak herri-kontabilitatearen sistemaren menpe edo enpresa-kontabilitatearen sistemaren menpe egongo dira, batez ere zuzenbide publikoaren edo zuzenbide pribatuaren baitakoak diren ikusita, erakunde horien sorrerako arauetan sistema bereziren bat ezartzen ez bada, behintzat.

7. atala.- Kontabilitatearen helburuak eta norentzakoa

1. Kontabilitateak honakook betetzea ahalbidetuko du:

   1. Politikaren, antolaketaren, ekonomiaren eta kudeaketaren alorretan erabakiak hartzea.

   2. Zerbitzuen kostua eta, hala badagokio, emankortasuna zehaztea.

   3. Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorraren betetze-maila eta baita ondarearen eta diruzaintzaren mugimenduak eta egoera jasotzea ere.

   4. Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorraren kitapena egin eta horri buruzko kontuak ematea eta baita Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorraren urteko kontuak prestatzea ere.

   5. Euskadiko ekonomia-kontuak prestatzea.

   6. Kontuhartze-kontrola gauzatzea.

   7. Herri-alorreko erakundeen ihardunak ekonomia- eta finantza-arloan dituen ondorioak aztertzeko tresna izatea.

2. Araudi bidez ezarriko denaren arabera, honakook izango dira Euskal Autonomi Elkarteko kontabilitateak ematen duen informazioaren hartzaile: ordezkaritza politikoa duten organoak, Euskal Autonomi Elkarteko herri-administrazioaren zuzendaritza- eta kudeaketa-organoak, herri-alorraren ekonomiaren kanpo- eta barne-kontrola egiten duten organoak eta erakunde pribatu, elkarte eta, orohar, herritar guztiak.

8. atala.- Urteko kontuak eta ekonomia-kontuak

1. Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorraren urteko kontuek honako informazioa emango dute gutxienez:

   1. Autonomi Elkarteko herri-alorraren ekonomiaren, finantzen eta ondarearen egoera.

   2. Ekitaldian zehar ekonomian eta ondarean izandako emaitzak.

   3. Euskal Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorraren betetze eta kitatzea.

2. Ekonomia-kontuak Ekonomi eta Ogasun Sailak landuko ditu, nazio-kontabilitatearen beharrizanak kontuan izanda.

   Euskadiko herri-administrazio guztiek Euskadiko ekonomia-kontuak prestatzeko beharrezko lankidetza eskaini eta informazio guztia jarriko dute Ekonomi eta Ogasun Sailaren esku.

9. atala.- Ekonomi eta Ogasun sailburuaren aginpideak

   Honako hauek izango dira Ekonomi eta Ogasun sailburuaren egitekoak:

   1. Euskal Autonomi Elkarteko Herri Kontabilitatearen Plana onartzea.

   2. Autonomi Elkarteko herri-alorreko erakunde eta organoek aurkeztu beharreko urteko kontuak eta gainontzeko agiriak zeintzuk izango diren, eta baita horien egitura eta ereduak ere, erabakitzea, merkataritzako arauekin eta Kontabilitate Plan Orokorrarekin bat etorriz, enpresa-kontabilitateari dagozkionetan.

   3. Autonomi Elkarteko herri-alorraren baitan diren erakundeek zein kontabilitate-sistema erabili beharko duten erabakitzea erakunde horien arauetan gai horretaz ezer agintzen ez den kasuetan.

   4. Kontabilitatearen menpe dauden erakundeek organo, eragiketa edo baliabide jakinei buruzko kontuak eman diezazkiotela erabakitzea.

10. atala.- Ekonomia Kontrolerako Bulegoaren aginpideak

    Ekonomia Kontrolerako Bulegoa Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorraren kontabilitatea zuzentzen duen gunea da eta honako aginpideok ditu:

    1. Herri Kontabilitatearen Plana garatzea eta plan horren arabera egingo diren zatikako plan edo plan bereziak onartzea; baita Autonomi Elkarteko herri-alorreko erakundeen kontabilitate-planak egitea ere, Kontabilitate Plan Orokorraren barruan enpresen kontabilitate-sistema erabili behar duten erakundeen kasuan.

    2. Kontabilitate-arauak onartzea. Arau horien bidez herri-kontabilitatearen sistemaren menpe egongo diren erakundeek bete beharreko kontabilitate-erregelak finkatuko dira.

    3. Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorraren kitapena eta Autonomi Elkarteko herri-alorraren urteko kontuak prestatzea. Era berean, Euskadiko ekonomia-kontuak landuko ditu nazio-kontuen beharrizanak kontuan izanda.

    4. Herri-kontabilitatearen sistemaren menpe dauden erakundeen kontabilitate analitikoaren erregela eta ihardunbideak ezartzea.

    5. Kontabilitate-informazioa jaso eta lantzeko erabiltzen diren informatikazko tresna eta baliabideak zuzendu eta kontrolatzea, dauden sailari atxikita daudela.

11. atala.- Kontabilitatean parte hartzea

    Kontabilitatearen menpe dauden organo eta erakundeek, erabakiak egoki har daitezen, ondorengo eginkizunetan parte hartuko dute:

    1. Herri Kontabilitatearen Planaren garapeneko arauak eta plan horren arabera egingo diren zatikako plan edo plan bereziak lantzen; baita Autonomi Elkarteko herri-alorreko erakundeen kontabilitate-planak egiten ere, Kontabilitate Plan Orokorraren barruan enpresen kontabilitate-sistema erabili behar duten erakundeen kasuan.

    2. Kontabilitate-arauak lantzen. Arau horien bidez herri-kontabilitatearen sistemaren menpe egongo diren erakundeek bete beharreko kontabilitate-erregelak finkatuko dira.

    3. Administrazioarentzat eta erakunde autonomiadunentzat ezarriko den kontabilitate-sistemaren kudeaketaren ezaugarriak eta sistema horretatik jasotako informazioa nolakoa izango den zehazten. Baliabideak egoki kudeatzeko beharrezko kontabilitate-informazioa eskuratu ahal izango dute.

12. atala.- Kontabilitatearen kudeaketa, behartutako erakundeak eta erantzuleak

1. Kontabilitatea kudeatzea Ekonomia Kontrolerako Bulegoaren egitekoa izango da, Euskal Autonomi Elkarteko administrazio orokorrari eta bere erakunde autonomiadunei dagokienez. Administrazioko erakunde autonomiadunen kontabilitatea kudeatzea zentralizatu gabe egitea erabaki ahal izango du Jaurlaritzak.

   Administrazioko sail eta erakunde autonomiadunek beren ekonomia-eragiketei buruzko kontabilitate-informazioa Ekonomia Kontrolerako Bulegora bidaliko dute. Kontabilitatearen menpe dauden Autonomi Elkarteko herri-alorreko gainontzeko erakundeek kontabilitatea beren organoen bidez kudeatuko dute.

2. Autonomi Elkarteko herri-alorreko erakundeek indarrean dauden xedapenek zehazten dituzten kontuen berri eman beharko dute Jaurlaritza Kontseiluaren, Ekonomia Kontrolerako Bulegoaren eta kanpo-kontrolerako organoaren aurrean.

3. Araudi bidez ezarriko denaz bat, honakook izango dira erantzule kontabilitatea dela eta:

   1. Sailburuak.

   2. Ekonomia Kontrolerako Bulegoa.

   3. Erakunde autonomiadunetako lehendakari edo zuzendariak.

   4. Zuzenbide pribatuko erakunde publikoen lehendakari edo zuzendariak.

   5. Herri-baltzuetako administrazio-kontseiluetako administratzaile edo kideak.

   6. Autonomi Elkarteko herri-alorreko gainontzeko erakundeei dagokienez, erakunde horiek arautzen dituen araubideak kasu bakoitzean zehatz ditzan kudeaketa-organoak.

13. atala.- Kontabilitate-kontrolaren zehaztapena eta menpekoak

1. Kontabilitate-kontrola Autonomi Elkarteko herri-alorraren ekonomia-ihardunaren jarraipena da, egiten diren eragiketa guztiak kontabilitatean behar bezala jasota geratzen direla ziurtatu eta bermatzeko.

2. Euskal Autonomi Elkarteko herri-alorreko erakunde guztiak izango dira kontabilitate -kontrolaren menpeko.

   Erakunde horiek ekonomia-edukiko egintza eta eragiketen berri eman beharko dute lege honetan ezarritakoaz bat.

14. atala.- Ekonomia Kontrolerako Bulegoaren egitekoak

1. Ekonomia Kontrolerako Bulegoa kontabilitate-kontrola gauzatzeko aginpidea duen organoa da eta honakook egin ahal izango ditu:

   1. Euskadiko Autonomi Elkarteko herri-administrazioa osatzen duten erakundeen kontabilitate-bulegoen iharduera ikustatu eta, eremu honetan bertan, kanpoko kontrol-organoari edo beste organo batzuei erakutsi beharreko kontuak eta gainontzeko agiriak eskuratu eta aztertu, eta, hala dagokionean, beharrezko oharrak jakinaraziko ditu.

   2. Autonomi Elkarteko herri-alorreko erakundeek kontabilitatearekin zerikusia duen zein informazio bidali behar dioten zehaztu. Era berean, informazio hori zenbatean behin bidaliko den eta komunikazio-ihardunbidea zein izango den ere zehaztuko du, herri-alorraren ekonomia eta finantzei buruzko informazioa batera-bildu eta landu ahal izateko.

2. Kontabilitate-kontrolak berezkoa du herri-alorreko erakundeen kontabilitatearen inguruko informazio oro eskuratu ahal izatea, erakunde horiei eragiten dieten ekonomia eta kontabilitateko txostenak lortu ahal izatea, eta kontabilitateko informazio hori guztia zentralizatzea, guztia baterabildu eta batzeko.

17. atala.- Irispidea eta xedea

1. Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrolaren helburua honako hau da:

   1. Euskal Autonomi Elkarteko administrazio orokorraren eta erakunde-administrazioaren finantza eta ekonomia-kudeaketa, berau osatzen duten erakunde, zerbitzu eta atalen finantzen nahiz ekonomiaren jokabidea arautzen duten xedapen eta jarraipideetara eta kudeaketa mamitzen duten arauzkotasun-, legezkotasun-, eraginkortasun-, emankortasun- eta ekonomia-hatsapenei egokitzen zaiela egiaztatzea.

   2. Kontrolpeko erakundeen kontabilitateak eta finantzen eta ekonomiaren informazioak haien finantza-, ondare- eta aurrekontu-egoeraren islada fidagarria agertzen dutela eta xedapen eta hatsapen ezargarriei egokitzen zaizkiela egiaztatzea.

      Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrolaren txostenek, halaber, kontrolpeko erakundeen kudeaketa hobetzeko beharrezko gomendioak jasoko dituzte.

2. – Euskal Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorren kontura edo Europako fondoen pentzura laguntzak jasotzen dituen edozein erakunde publiko nahiz pribaturi edo partikularrei ekonomi, finantza eta kudeaketa-kontrola egin ahal izango zaie, betiere ezartzea dagoen arau orokor edo zehatzen bidez. Bestalde, laguntza-kudeaketan jarduten duten erakunde laguntzaileei ere ezarri ahal izango zaie kontrol hori. Laguntzak nola eta zertan erabili diren izango da kontrolaren xedea, alegia, zuzen egin duten aztertuko da. Ildo horretan, ondoko hauek hartuko dira laguntzatzat: Euskal Autonomi Elkarteko herriadministrazioak emandako dirulaguntzak, zergaarloko salbuespenak edo onurak, kredituak, abalak eta bestelako bermeak.

3. – Atal honen 2. lerroaldean aipatzen diren pertsonek eta erakundeek inolako oztoporik jarri gabe utziko diete beren lokaletara sartzen kontrola egin eta agiriak aztertu behar dituzten funtzionarioei; halaber, bideak eskainiko dizkiete kontrolatu beharreko eragiketei buruzko fakturak, agiri baliokideak edo ordezkoak eta beste edozein agiri lortzeko.

4. – Kontrola egin behar duten funtzionarioak, beren eginkizunak betetzen ari direla, agintaritzaren agentetzat joko dira.

18. atala.- Iharduteko modua

1. Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola ekonomia-iharduera kontu-ikuskaritzaren tekniken bidez jarraitzean datza. Ikuskaritzak horiek kudeaketari buruzkoak izan daitezke, eta baita finantzazkoak, aurrekontuak eta legezkotasuna betetzeari buruzkoak eta ikuskatutako erakundeen, zerbitzuen eta herritarren ihardunbideak berrikusi eta horien barne-kontrola egitekoak ere.

2. Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola kontrolaren menpekoarentzat denboraren eta/edo ekonomiaren aldetik esanguratsua den epealdia amaitu ondoren egingo da, izaeraren arabera. Hala ere, hala erabakitzen denean, finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola etengabe egin ahal izango da, baita administrazio-zerbitzu edo -ataletan ere.

   Aurreko ataleko 2. lerroaldian aipatzen den finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola diru-laguntzak eta laguntzak ematea arautzen duten xedapenek ezartzen duten unean egingo da. Xedapen arautzaileek ezer ezarriko ez balute, Ekonomia Kontrolerako Bulegoak erabakiko du kontrola noiz egin.

3. Aurrikusitako finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola Ekonomia Kontrolerako Bulegoak egin eta Ekonomi eta Ogasun sailburuak onartuko du Urteko Kontu-ikuskatzailetza Planaren bidez eta kontrola ezarri beharreko urtea hasi baino lehenago. Jaurlaritza Kontseiluari plan horren berri emango zaio jakinaren gainean egon dadin. Urteko Kontu-ikuskatzailetza Planak finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrolerako ekimenak jasoko ditu, jatorria kontrol-organoan nahiz kontrolatu daitezkeen erakundeetan izan.

19. atala.- Finantzen kontrol-txostena

1. Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola finantzen kontrol-txostenean gauzatuko da. Finantzen kontrol-txostenak kontrolpeakoaren ekonomia- eta finantza-kudeaketa osoa edo zati bat, dagokion epekoa, hartu ahal izango du kontuan. Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola 17. ataleko 2. lerroaldiari baldin badagokio txostena azken esaldian ezarritakora mugatuko zaio.

2. Ahaleginak ez bikoiztearren edo gastuak murriztearren, Ekonomia-Kontrolerako Bulegoak, finantzen kontrol-txostena egiteko, gainerako kontrol-organoek edo kanpoko kontu-ikuskatzaileek landutako txostenak erabili eta, hala egokitzen bada, bereganatu ahal izango ditu, iturria aipatuz beti ere.

3. Txostenak kontrolatu diren erakunde edo organoei, sailburuei eta Jaurlaritza Kontseiluari bidaliko zaizkie, araudiz zehazten denaren arabera.

4. Txostena egin aurretik espedientearen berri emango zaio kontrolatutako organoari edo erakundeari. Organo edo erakunde horrek zehaztutako epean egin eta onartzen ez diren arrazoibideak ere txostenean bilduko dira.

20. atala.- Finantzen kontrol-agiriak

    Finantzen eta kudeaketaren ekonomia-kontrola egiterakoan Euskadiko Herri-Ogasunari kalteak sortu dizkioten edo sor diezazkioketen araugabekeriak antzemango balira, araugabekeria horiek finantzen kontrol-agirietan azalduko lirateke, eta baita aurreko atalean aipatu diren txostenetan ere. Txosten eta agiri horiek organo aginpidedunei emango zaizkie kalte-ordainen erantzukizunak eskatzeko beharrezko ekintzak aurrera eraman ditzaten, hala egokituko balitz; eta, beti ere, Ekonomi eta Ogasun sailburuari, jakinaren gainean egon dadin.

21. atala.- Ezarpen-eremua eta helburua

1. Ekonomia-kontrol fiskalak administrazio orokorraren eta bere administrazio-erakunde autonomiadunen ekonomia-iharduna ikuskatzen du ihardun horri ezar dakizkiokeen xedapenak betetzen dituela bermatzearren.

2. Lege honen ondorioetarako ekonomia-ihardun dira Euskadiko Ogasun orokorrarentzat eskubideak eta betebeharrak sor ditzaketen eta ekonomiazko garrantzia duten administrazio-egintzak, gertaerak eta eragiketak edo fondo- edo balore-mugimenduak.

   Era berean, finantzen, ekonomiaren, aurrekontuen, ondarearen, kontabilitatearen edo Euskadiko Ogasun orokorrari buruzko gaiei dagokien izaeraren antzekoa izan eta legezkotasun-multzoa osatzen duten lege- edo araudi-mailako arau- eta erregela-multzoa dira ezar dakizkiokeen xedapenak.

22. atala.- Irispidea eta hedadura

1. Ekonomia-kontrol fiskalaren barruan sartuko dira:

   1. Honako hauek aldez aurretik ikuskatzea:

      1. Zuzenean nahiz zeharka ekonomiazko edukia duten erabaki-proposamenak, horiek baimentzea eta onartzea Jaurlaritza Kontseiluaren aginpidea denean edo horien ezagutza dagokionean.

      2. Aurrekontu-aldaketak, ondare-eragiketak –kontratu txikitzat jota dauden eragiketak salbu–, eta Euskal Herriko Diruzaintza Orokorraren kargura bermeak emateko diren eragiketak.

      3. Zehaztu gabeko kopuruko gastuak sortaraz ditzaketen ekonomia-ekintzak edo -eragiketak, segidako hiru urtealdi baino gehiagorako diru-sarrera eta gastu konpromezua dakartenak eta gastu-mota bakoitzeko zenbatekoa araudiz ezarritakoa baino gehiagokoa duten gastu-espedienteak.

         Lege honetatik kanpo geratzen dira kontratu txikiak, langileen kontratuak, betetzealdi jarraiko eta aldizkako izaera dutenak, zein egintza edo epetatik datozen edo aldatu diren kontrolatu ondoren, eta bai Euskal Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorrean izendapen bidez emandako dirulaguntzak ere.

   2. Lan, hornidura, erosketa eta dagozkion zerbitzuen ikuskapen fisiko hautabidezkoa.

   3. Ordaindu beharraren aitorpenaren oinarri-agiriak egiaztatzea.

   4. Ordainketen aldez aurreko kontrola.

2. Aurreratutako fondo arruntak ez daude ekonomia-kontrol fiskalaren menpe.

3. Atal honen 1. lerroaldian ezarritakoaz gain, Jaurlaritza Kontseiluak urtealdi zehatz baterako aurrekontu-egitarau zehatz batzuen gastu edota diru-sarreren espedienteetako batzuei edo guztiei ezarri ahal izango die ekonomia-kontrol fiskala.

4. Aurreko lerroaldietan ezarritako eremuaren osagarri gisa, dagokion organo kudeatzailearen eta Ekonomia Kontrolerako Bulegoaren artean erabaki ahal izango da ekonomia-kontrol fiskal hitzartuak egitea. Ekonomia-kontrol fiskal hitzartua hasiera batean berari lotuak ez dauden baina nolakotasunezko garrantzia edo bestelako aukera-arrazoiak direla eta organo-kudeatzaileak dagozkien egitarauak egoki betetzeko kontrola egin behar dela eritzi dion ekonomia-egintzen, -gertaeren edo -eragiketen gain egiten den ekonomia-kontrol fiskala da.

23. atala.- Iharduteko modua

1. Ikuskapena izan daiteke osoa edo laginketa bidez egindakoa. Laginketarako erabiliko diren bakarrak Ekonomia Kontrolerako Bulegoan epe jakin batean jaso eta administrazio-organo beretik datozen eta antzeko izaera duten ekonomia-egintzak, -gertaerak edo- eragiketak izango dira.

   Kontrol ekonomikoa eta fiskala eduki ekonomikoko egintzak, egitateak eta eragiketak gauzatu baino justu lehenago gauzatuko da. Ondorio horretarako, Administrazio Orokorreko organoek edo Administrazioko erakunde autonomoek espediente osoak bidali beharko dituzte Kontrol Ekonomikoko Bulegora, arauz ezarritako moduan.

2. Ekonomia Kontrolerako Bulegoak urtero txosten bat egingo du ekonomia-kontrol fiskala jasan ez duten gainerako ekonomia-ihardunek izan duten legezko erabakien betetze-mailari buruzkoa. Ondoren egingo diren kontu-ikuskatzailetzen bidez landuko da txosten hori.

3. Administrazioko kide anitzeko organoak sortzeko edo iharduteko arauek Ekonomia Kontrolerako Bulegoko arduradun batek organo horietan parte hartzea aurrikusi dezakete, organo horietan lege honen 22.1 idazatian aipatzen diren diru-sarrerei eta gastu publikoei zuzenean dagokienean ekonomia mailako konpromezuak sortaraz ditzaketen erabakiak hartu daitezkeenean. Kasu horietan organoaren esku egongo da ekonomia-kontrol fiskala, dagokion une erabakigarrian. Nork parte hartuko duen eta parte hartze horren mugak eta gainerako gorabeherak araudi bidez ezarriko dira.

24. atala.- Ikuskapen-txostenak

1. Ekonomia-kontrol fiskala ikuskapen-txostenen bidez gauzatuko da. Ikuskapen-txostena derrigorrezkoa denean ihardunbideak erabakitzeko erabakigarria izango da.

   Aldeko txostenek ez dute ziorik beharko baina idatzizko jasoarazpena bai. Aurkako txostenek ondorengo kasuetan bakarrik geldiaraziko dute txostenen gai diren ekonomia mailako gertaerak edo eragiketak ekoiztu, onartu eta sortzeari dagokion espedientearen izapidegintza:

   1. Ikuskapen-txostenaren oinarria diru-izendapen edo beste legezko diru-iturri falta denean edo egokiak eritzi ez zaienean.

   2. Egintza, gertaera edo eragiketa sortzeko edo emateko aginpiderik ez duen organo batek proposatzen duenean.

   3. Ordainketa-aginduak egiaztatzeko agirietan araugabekeria larriak antzematen direnean edo hartzailearen eskubidea behar adina egiaztatzen ez denean.

   4. Aurkako txostena lanak, hornidurak, erosketak etazerbitzuak desegokiak edo izaerarik gabekoak direla ikus-egiaztatzearen ondorio denean.

   5. Administrazio-kudeaketarekin jarraituz gero Euskadiko Diruzaintza Nagusiari edo hirugarren bati ekonomia-kalteak sortaraziko zaizkiola jotzen denean.

2. Dagokion egintza ekoiztu, sortarazteko edo, aginpidea Jaurlaritza Kontseiluari dagokionean, proposatzeko organo aginpidedunak, aurkako txostena ikusi ondoren, antzemandako akatsak konpondu ahal izango ditu edo, ezadostasunak jarraitzen badu, ezadostasuna Jaurlaritza Kontseiluari aurkeztu ahal izango dio behin-betiko erabakia har dezan.

3. Ikuskapen-txostena araudiz ezarritako epean egin beharko da. Epea pasa eta ikuskapen-txostenik egiten ez bada, dagokion organo kudeatzaileak erabaki ahal izango du espedientearekin jarraitu ala ez. Hala ere, ikuskapen-txostena ekonomia-kontrol fiskala jasaten duen egintza sortu baino lehenago jasotzen bada, txostenak atal honetako 1. lerroaldian adierazten diren eraginak sortaraziko ditu.

   Aurreko lerroaldian aipatzen den epea eten ahal izango da Ekonomia Kontrolerako Bulegoaren iritziz agiriak eskuratzea edo osagarrizko informazioa lortzea beharrezkoa denean. Gainera, salbuespen gisa, Ekonomia Kontrolerako Bulegoak txostena egiteko epea eten ahal izango du espedientearen konplexutasunak eta espediente horrek Euskadiko Ogasun orokorraren eskubide eta betebeharrentzat izan dezakeen garrantziak eta hala aholkatzen dutenean.

4. Ikuskapen-txostena eskatu baino lehenago edo lege honetako 22. atalean azaltzen diren ihardunbideetan txostena egiteko epea pasa baino lehenago gasturako konpromezuak hartzeak, aitortutako betebeharraren ordainketa eten egingo du. Ekonomia Kontrolerako Bulegoak bere garaian egin beharreko ikuskapen-txostena egingo du eta aldekoa bada espedientearekin jarraitu ahal izango da. Bestela, Jaurlaritza Kontseiluari jakinaraziko zaio. Dena dela, Jaurlaritza Kontseiluari eman behar zaio txosten-eskabiderik ez izatearen berri.

25. atala.- Ezarpen-eremua eta helburua

1. Ekonomia-arauen kontrolaren helburua Euskal Autonomi Elkarteko herri-administrazioko organo aginpidedunek eman asmo dituzten ekonomiazko edukiko lege-aurregitasmoak eta xedapen-egitasmoak ikuskatzea da.

2. Kontrol horren barruan sartuko da Euskal Autonomi Elkarteko herri-administrazioaren organo eta erakunde guztien sorrerak eta ezabaketak ekonomiaren eta antolakuntzaren aldetik ikuskatzea, eta baita organo eta erakundeen aldaketak eta berregituraketak ere.

3. Diru-laguntzak emateko egitarauen deialdi eta garapenerako arauei ezarriko zaie, dena den, kontrol hori.

26. atala.- Xedea eta edukia

1. Ekonomia-arauen kontrolaren xedea ikuskatu daitezkeen arau- edo xedapen-egitasmoen ekonomia-eragina aztertzea izango da, aurrekontuei dagokienean (diru-sarrerak eta gastu publikoak), eta baita aurrekontuei ez dagokienean ere. Alderdi hauek aztertuko ditu:

   1. Dagokion arauari edo xedapenari aurrekontu-babesa emateko proposatu den diru-izendapen edo diru-iturririk badela eta egokia dela egiaztatzea.

   2. Arauak edo xedapenak aldian-aldian indarrean dagoen Euskadiko Diruzaintza Nagusiaren jaurbidean, hau da, ondarearen, kontabilitatearen, kontratazioaren, berezko zergen, zorren edo bermeak emateko jaurbidean duen eragina; baita Euskadiko Diruegitamuen Jaurpideei buruzko Legean edo Euskal Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorrari buruzko urteroko legeetan biltzen diren herri-gastu eta herri diru-sarreren aurrekontuen eta egiterapenen jaurbidean duen eragina ere.

   3. Kontrolpean dagoen arau edo xedapenak aipatzen dituen ekonomiari eta aurrekontuei buruzko egitarauetako helburuetan eta ekintzetan duen eragina eta egokitzapena, hala badagokio.

   4. Proposatutako arauaren edo xedapenaren finantza-arrazoizkotasuna, modu zenbagarrian.

   5. Euskadiko Ogasun orokorrari dagozkion gaietan eta ekonomia-ihardunean eragina eta garrantzia duten gainerako gaiak.

2. Ekonomia-arauen kontrola aurreko atalaren 2. lerroaldiari lotuta azaltzen denean, zerbitzuen kostuen eta emankortasunaren egoera, bilakaera eta aldaketa adierazi beharko ditu eta eraginkortasunari buruzko iritzi arrazoitua eman beharko du, aurreko lerroaldian aipatu diren eta ezargarriak izan daitezkeen atalak adierazteaz gain.

27. atala.- Iharduteko modua

1. – Nahitaezkoa den kontrol-txostena bidalita burutuko da kontrola –ekonomikoa eta arauena–, eta kontrolaren gai den araua edo xedapena organo eskudunak onartu edo, hala behar denean, Euskadiko Aholku Batzorde Juridikoari kontsultatu baino justu lehenago gauzatuko da. Azken kasu honetan, Kontrol Ekonomikoko Bulegoari jakinarazi beharko zaizkio organo aholku-emaile horren irizpenak jasotako iradokizun eta proposamenen ondorioz lege-aurreproiektuetan eta arau-proiektuetan egin daitezen aldaketak, onartu baino lehen.

2. Ekonomia-arauen kontrola jasan behar duten arauei edo xedapenei aurkako txostena egiten bazaie, aurreko ataleko a) puntuaren ondorioz, edo arauak edo xedapenak Euskadiko Diruzaintza Nagusiari edo bere ondareari ekonomia-kalteak sortaraziko dizkiola jotzen bada, espedientearen izapidegintza bertan behera utziko da akatsa konpondu arte.

   Dagokion arau edo xedapena emateko edo, aginpidea Jaurlaritza Kontseiluari dagokionean, proposatzeko organo aginpidedunak, aurkako txostena ikusi eta gero, antzemandako akatsak konpondu ahal izango ditu edo, ezadostasunak jarraitzen badu, ezadostasuna Jaurlaritza Kontseiluari aurkeztu ahal izango dio behin-betiko erabakia har dezan.

3. Ekonomia eta antolakuntzaren motako txostenen berri emango zaio Lehendakaritza, Lege Araubide eta Autonomi Garapenerako Sailari edo, aurkakoak direnean, Jaurlaritza-Kontseiluari, Ekonomi eta Ogasun sailburuaren bitartez.

4. Ekonomia-arauen kontrolak dagokion gaien aginpidea duen Ekonomi eta Ogasun Saileko edozein organok, hala egokitzen bada eta indarrean dauden xedapenen ondorioz, izapidetu behar dituen txosten guztiak bereganatuko ditu, hitzez hitz, eta jatorria aipatu beharko da.

28. atala.- Ezarpen-eremua eta helburua

1. Administrazioarekiko ekonomia-kontrola administrazioarekiko ekonomiazko errekurtso eta erreklamazioak izaera honetako organoei aurkeztean datza, aurrera eramandako ekonomia-eragiketa zehatz batzuetan Euskadiko Ogasun orokorraren eskubideak eta betebeharrak berraztertzeko.

2. Bidezkoa izango da ondorengo gai hauei buruz administrazioarekiko ekonomia-erreklamazioak aurkeztea, gertaera nahiz zuzenbidezko arazoak izan:

   1. Berari dagozkion zergak, Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiaren Antolarauei buruz Indarrean dauden Legezko Manuen Bateratutako Idazkia Onartzen duen 1/1988 Legegintza Dekretuaren 35. ataleko zergei ezarritako gainordainak eta Euskal Autonomi Elkarteko zuzenbide publikoari dagozkion gainerako diru-sarrerak kudeatzea, ikuskatzea eta biltzea, aipatutako lege-testuaren 32. ataleko d) puntukoa izan ezik.

   2. Euskadiko Diruzaintza Nagusiaren betebeharrak aitortzea edo kitatzea eta hori zordunduaz egin beharreko ordainketa-eragiketekin zerikusia duten arazoak. Euskadiko erakunde-administrazioko erakundeek egindako gastuak eta ordainketak, a) puntuan aipatutako testuko 18 eta 22. atalen arabera zuzenbide publikoa ezar dakiekeen harremanei darizkienean.

   3. Euskal Autonomi Elkarteko edo bere erakunde autonomiadunen aginpidekoak diren bizi-sari eta hartzeko-eskubide guztiak aitortzea eta ordaintzea.

   4. Legez aitortutako beste edozein.

      29. atala.- Iharduteko modua

      1. Beren aginpideko gaiei dagokienez, Ekonomi eta Ogasun Saileko sailburuak eta sailburuordeek eta Ekonomia Kontrolerako Bulegoko zuzendariak izango dute dagozkion erreklamazioak aurkezteko lege-gaitasuna.

      2. Administrazioarekiko ekonomia-kontrola dagozkion errekurtsoak eta erreklamazioak izapidetzea eta erabakitzea dagokien administrazioarekiko ekonomia-arazoetako organoei aurkeztuz egingo da eta administrazioarekiko ekonomia-arazoetako indarrean dauden ihardunbidearekin eta Autonomi Elkarteko arauekin bat izapidetu eta erabakiko dira.

         LEHEN XEDAPEN GEHIGARRIA

         Euskadiko Ogasun Nagusiaren Antolarauei buruzko Legearen testu bategineko 7. artikuluko 4. paragrafoko a), b) eta c) idatz-zatietan adierazitako erakundeei dagokienez –testu hori azaroaren 11ko 1/1997 Legegintza Dekretu bidez onartu zen–, lege honetan ekonomia eta kontabilitatea kontrolatzeko jasotako araubidea aplikatuko zaie, eta horretarako, erakunde horiek Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazio instituzionalaren barruan dauden zuzenbide pribatuko erakunde publikoekin berdinduko dira, betiere, ordea, beren izaera juridikoak dakartzan berezitasunak aintzakotzat hartuta.

         BIGARREN XEDAPEN GEHIGARRIA

         Lan Harremanen Kontseilua, Kooperatiben Goren Kontseilua, Ekonomia eta Gizarte Kontseilua eta Datuak Babesteko Euskal Bulegoa kontabilitate publikoaren egiteko araubidearen mendean egongo dira, Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazio orokorrari eta bere organismo autonomoei dagokienez lege honen 6.2 artikuluan jasotako modu berean.

         HIRUGARREN XEDAPEN GEHIGARRIA

         Zuzenbide pribatuko erakunde publikoek bai eta sozietate publikoek, Gobernu Kontseiluak hala egitea erabakitzen duen kasuetan, Ikuskaritza eta Kontrol Batzordea eratu beharko dute. Batzorde horretan administrazio-kontseiluak izendatutako kontseilari ez-exekutiboak izango dira gehien, eta, era berean, Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazio publikoko organoaren barruan barne-ekonomia eta kontabilitatea kontrolatzeko eginkizuna esleituta duen organoaren ordezkari bat ere egongo da gutxienez.

         INDARGABETZEKO ERABAKI BAKARRA

         Indargabetuak geratzen dira Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiaren Antolarauei buruz lindarrean dauden Legezko Manuen Bateratutako Idazkia Onartzen duen maiatzaren 17ko 1/1988 Legegintza Dekretuaren VII. idazpurua, 1990.erako Euskal Autonomi Elkarteko Aurrekontu Orokorrak Onartzen dituen abenduaren 22ko 10/1989 Legearen laugarren gehigarrizko erabakia eta baita lege honi aurka egiten dion beste edozein xedapen ere.

         AZKEN ERABAKIAK