Liburutegi Zerbitzua

Dekretu honen xedea da mugikortasun urriko desgaitasuna duten pertsonentzako ibilgailua aparkatzeko txartela arautzea.

Mugikortasun urriko desgaitasuna duten pertsonentzako ibilgailuak aparkatzeko txartela, hemendik aurrera, dokumentu publikoa izango da. Batetik bestera joateko erabiltzen dituzten ibilgailuak behar duten lekutik ahalik eta hurbilen aparkatzeko aurreikusitako baldintzak betetzen dituzten pertsonen eskubidea egiaztatzen du.

Aparkatze-txartela lortzeko eskubidearen pertsona titularrak honako hauek dira: Euskal Autonomia Erkidegoko udalerritariko baten egoiliar izanik, ondoko kasuren baten daudenak:

1. Desgaitasuna duten pertsonei eta euren inklusoi sozialari buruzko Lege Orokorraren Testu Bateginak, azaroaren 29ko Legegintzako Errege Dekretuaren bidez onartuak, 4.2 artikuluan ezarritakoaren arabera, desgaitasuna duen pertsonaren kondizioa ofizialki aitortua duten pertsona fisikoak; eta ehuneko 33ko desgaitasun-gradua izan barik, ezintasuna osoa edo absolutua edo baliaezintasun handia aitortua dutenak, eta, horrez gain, honako egoeratakoren baten badaude:

   1. Mugikortasun urria dutenak, eta dagokion lurralde historikoko foru aldundiko balorazio- eta orientazio-zerbitzuak emandako aldeko irizpena badu urritasun horrek. Desgaitasun-gradua errekonozitu, deklaratu eta kalifikatzeko prozedurari buruzko abenduaren 23ko 1971/1999 Errege Dekretuko II. eranskinarekin bat etorriz, ondoko baldintzetarik edozeinetan direnek mugikortasun urria dutela kontsideratuko da:

      Gurpil-aulkia ezinbestean erabiltzea.

      Ibiltzeko makila bi derrigorrez erabiltzea.

      Nora gabe ibili ahal da, baina kontrolatzeko zailak diren jokabide oldarkor edo molestagarriak ditu, defizientzia psikiko larrien ondorioz, zeintzuk garraiobide normalizatuak erabiltzea zailtzen dioten

      Mugikortasun-mugak izatea, eta 971/1999 Dekretuaren II. eranskineko mugikortasun urriko baremoan 7 puntu izatea gutxienez,

   2. Begirik onenean ikusmen-zolitasuna, zuzendu ostean, 0,1ekoa edo beheragokoa dutenak, edo ikus-eremu murriztua 10 gradukoa edo gutxiagokoa dutenak (kasuan kasuko lurralde historikoko foru aldundiko Balorazio eta Orientazio Zerbitzuak emango du irizpena).

2. Mendekotasun-egoeran izan eta 1. paragrafoko a) edo b) letran ezarri betekizunak konplitzen dituzten pertsona fisikoak.

3. Gaixotasun neurodegeneratiboak dituzten pertsonak, zeintzuetaz irizpena eman baitu dagokion lurralde historikoko foru aldundiko balorazio- eta orientazio-zerbitzuak; eta irizpen horretan zehazten bada ezen badutela 1971/1990 Dekretuaren II. eranskinean zehaztu mugikortasun-baremoko mugaren bat.

4. Mendekotasun-egoeran diren 3 urtetik beherako pertsonak, bizitzeko funtzioei eusteko ezinbestean eta etengabe aparatu teknikoak behar dituztenak (gurpil-aulki espazialak, arnasketa-aparatuak...), edo 4. edo 5. motako desgaitasun-balorazioa izan dutenak (patologia larria edo oso larria), hain justu ere dagokion lurralde historikoko foru aldundiko balorazio- eta orientazio-zerbitzuaren eskutik.

5. Mugikortasun urriko desgaitasuna duten pertsonen kolektiboa garraiatzera bakarrik erabiltzen diren ibilgailua egokituen, zehazki, abenduaren 14ko 39/2006 Legeak aipatu mendekotasunari aurre egiteko eta autonomia pertsonala sustatzeko zerbitzuak emateko diren ibilgailuen pertsona fisiko edo juridiko titularrak, eta, orobat, Desgaitasuna duten pertsonei eta euren inklusoi sozialari buruzko Lege Orokorraren Testu Bateginak, azaroaren 29ko 1/2012 Legegintzako Errege Dekretuaren bidez onartuak, aipatzen dituen gizarte-zerbitzuak.

1. Autonomia Erkidegoko udalek emandako txartelak indarra izango du Euskal Autonomia Erkidegoaren lurralde osoan, dekretu honen 10. artikuluan aurreikusi prozeduraren arabera, baina horrek ez du eragotziko txartel hori Europar Batasuneko estatu kide guztietan erabili ahal izatea, betiere organo eskudun egokiek ibilgailuen zirkulazioari eta antolamenduari buruz ezarrita daukatenarekin bat etorriz.

2. Halaber, Euskal Autonomia Erkidegoaren lurraldearen barruan, errekonozitu egiten dira Europar Batasuneko gainontzeko herri-administrazioek desgaitasuna duten pertsonentzat emandako aparkatzeko txartelak.

1. 1056/2014 Errege Dekretuko 5. artikuluan ezarritakoarekin bat etorriz, hiriguneetako jarduera-gune nagusietan, aparkatzeko txartelaren titularrentzat gutxienez aparkaleku bat gorde eta prestatuko da berrogei aparkalekuko (edo, bestela, dagokion zatikia), bizileku edo lantokietarako gordetako aparkalekuak alde batera utzita. Aparkaleku horiek arauz aurreikusitako baldintzak bete beharko dituzte.

2. Udalek, ordenantza baten bidez, hiriguneko jarduera-guneak zehaztuko dituzte.

3. Hiriguneetako jarduera-guneetan plaza-erreserbak bete egin beharko dira, baina horrek ez ditu eragotziko honako hauek: irisgarritasunaren arloan indarrean den araudiak ezarritako obligazioak, hain zuzen ere alde eta espazio irekietan eta erabilera publikoko garaje eta aparkalekuetarako erakinetan, mugikortasun urriko pertsonentzako aparkatzeko plaza-erreserbari dagokionez.

1. Aparkatzeko txartelaren ezaugarriak Dekretu honen I. eranskinean daude jasota.

2. Pertsona batentzat (bererentzat bakarrik) emandako aparkatze-txartela joan-etorrietarako erabiltzen dituen ibilgailuetan baliatu ahal izateko bakarra, pertsonala eta besterenezina izango da, eta kasu hauetan bakarrik erabili ahal izango da: pertsona titularrak ibilgailua bat gidatzen duenean edo ibilgailu horretan garraiatzen dutenean; betiere, 3. artikuluko 1., 2., 3. eta 4. paragrafoetan zehaztu betekizunak konplitzen baditu titularrak.

   3.5 artikuluan aipatzen den pertsona fisiko edo juridikoaren alde emandako aparkatze-txartela pertsonala eta besterenezina da, lotua da matrikula-zenbaki bati, zeina esklusiboki erabiliko baita mugikortasun urriko pertsonentzako garraio kolektiboko ibilgailu baterako, eta ibilgailuak ondoko pertsonak garraiatzen duenean bakarrik izango da eraginkorra: 3. artikuluko 1., 2., 3. eta 4. paragrafoetan aipatu egoeretakoren baten dauden pertsonak.

4. Aparkatze-txartela indarrean izan dadin, hura emateko betekizunak konplitzeari eutsi behar dio pertsona titularrak.

1. Aparkatzeko txartelaren titularrek jarraian adierazitako eskubideak izango dituzte, betiere ibilgailuaren barnealdean txartela ikusteko moduan jartzen badute:

   1. Bizilekutik nahiz lantokitik hurbil aparkatzeko erreserba, aurretiaz dagokion administrazioari behar bezala eskaera eginda eta horretarako beharrizana justifikatuta, autonomiako eta tokiko administrazioek ezartzen dituzten baldintzei jarraikiz. Aparkalekuak irisgarritasunaren nazioarteko ikurraren seinalea izango du.

   2. Desgaitasuna duten pertsonentzat prestatutako lekuetan aparkatzea.

   3. Denbora mugatua duten aparkaleku-guneetan behar beste denbora aparkatzea, bigarren xedapen iragankorrean aurreikusitakoari eragin gabe.

   4. Zamalanetarako erreserbatutako guneetan gelditzea edo aparkatzea, udalek ezarritako zehaztapenekin bat etorriz, betiere kalterik egiten ez bazaie oinezkoei edo trafikoari.

   5. Bidearen edozein lekutan geldialdia egitea, justifikatutako arrazoiengatik eta ezinbesteko denboran, betiere oinezkoei edo trafikoari kalterik eragiten ez bazaie eta autoritate-agenteek emandako jarraibideekin bat etorriz.

   6. Zirkulazioa egoiliarrentzat mugatuta dagoen bide, gune edo eremuetara sartzea, betiere destinoa eremu horren barnealdean badago.

2. Aparkatze-txartela edukitzeak ez dakar inola ere oinezkoentzako gune edo pasabideetan aparkatzeko baimenik, eta, halaber, gelditzea galarazita dagoen kasu eta lekuetan, larrialdietarako irteerak eta pasabideak trabatzen dituzten lekuetan, segurtasun publikoko arrazoiak direla-eta zedarritutako guneetan edo zirkulazioko erreiak murrizten dituzten espazioetan («bigarren hilarak»).

1. Aparkatzeko txartelaren titularrak derrigor bete beharko ditu honako hauek:

   1. Txartela behar bezala erabiltzea, 6. artikuluan aurreikusitako erabilera-baldintzekin bat etorriz.

   2. Aparkatzeko txartela (jatorrizko dokumentua) kotxeko aginte-mahaian jartzea edo barnealdetik haizetakoari itsastea, kanpotik argi eta garbi irakurtzeko moduan.

   3. Agintaritzako agenteren batek eskatuz gero, nortasuna egiaztatuz identifikatzea, nortasun agiri nazionala, identifikazio fiskaleko zenbakia, bizileku-txartela edo identifikaziorako beste edozein agiri erabilita; eta hala egiten ez badu, ezin baliatu ahal izango du aparkatzeko txartela. 14 urtetik beherako adingabeek ezgaitasun-maila aitortzen duen agiria erakutsiz egiaztatu ahal izango dute nortasuna.

   4. Agintaritzaren agenteei laguntzea, aparkatzeko txartela erabiltzeko ematen zaizkien eskubideak baliatzean sor daitezkeen trafiko-arazoak ahalik eta gehien saihesteko.

   5. Aparkatzeko txartela eskuratzeko eskatutako betekizunetan sortutako edozein aldaketa jakinaraztea; esate baterako, bizilekuaren aldaketa edota txartela hondatu, galdu edo lapurtu izana (azken kasu horretan, dagokion salaketa aurkeztu beharko da).

   6. Iraungitako aparkatzeko txartela itzultzea indarraldia berritzean edo amaitzean.

2. Obligazioa horiek betetzen ez badira, aparkatze-txartela kendu ahal izango da, 6 hilabeteko epe batez, eta haiek behin eta berriro betetzen ez badira, aparkatze-txartela indargabetu ahal izango da; guztia ere, ordenamendu juridikoan aurreikusitako zehapenak eragotzi gabe.

3. Pertsona fisiko zein juridikoek aparkatzeko txartela iruzur egiteko erabiltzeak txartela baliogabetzea ekarriko du, eta baita ordenamendu juridikoan aurreikusitako dena delako zigorra izatea ere.

4. Txartela indargabetzen bada, pertsona titularrak ezin izango du txartela berriro eskatu urtebeteko epean, indargabetzen den unetik hara zenbaturik epe hori.

Gizarte-zerbitzuen arloan eskumenak dituen Eusko Jaurlaritzako sailak editatu eta doan emango die udalei Desgaitasuna duten Pertsonentzako Aparkatzeko Txartela, betiere aldez aurretiko eskabidea delarik.

Pertsona fisikoaren bizilekuari edo pertsona juridikoaren egoitza sozialari dagokion udalak emango du txartela, prozedura honi jarraikiz:

1. Interesdunak edo bere ordezkari legezkoak eskatuta hasiko da espedientea, inprimaki normalizatuaren bitartez, zeina dekretu honen II. eta III. eranskinetan agertzen den; eta eskatzailearen bizilekuko udalak betetakoan jaso eta aurkeztu beharko da.

2. Hasierako eskaerak betekizun guztiak betetzen ez baditu, eskatzaileari eskatuko zaio akatsa konpon dezala edo beharrezko dokumentuak gainera ditzala. Horretarako, 10 eguneko epea izango du, eta jakinaraziko zaio hori egiten ez badu eskarian atzera egin duela ulertuko dela. Hala gertatuz gero, udalak eskabide horri buruzko esanbidezko ebazpena eman beharko du, Herri Administrazioen Araubide Juridikoaren eta Administrazio Prozedura Erkidearen azaroaren 26ko 30/1992 Legeko 71 eta 42. artikuluetan xedatutakoari jarraikiz.

   3. artikuluko 1.tik 4.erako paragrafoetan identifikatutako pertsona fisikoei dagokienez, lurralde historikoko foru aldundian gizarte-zerbitzuen arloko eskumena duen sailari eskabidearen kopia izapidetuko dio udalak, balorazio- eta orientazio-zerbitzuaren bitartez nahitaezko irizpena txartela emateari doakionez loteslea dena eman dezan, 45 egun naturaleko epean; betiere, Minusbaliotasunaren maila aitortzeko, deklaratzeko eta kalifikatzeko 1971/1999 Errege Dekretuko III. eranskinean ezarritako balorazio-irizpideekin bat etorriz. Foru aldundietako balorazio- eta orientazio-zerbitzuek emango dute aipatu irizpena, eta dekretu honetako V. eranskinean jasotako orientaziozko ereduaren araberakoa izan daiteke.

   3.5 artikuluan identifikatutako pertsona juridikoek udalen eskumenpeko ez diren zerbitzuak ematen badituzte, lurralde historikoko foru aldundian gizarte-zerbitzuen arloko eskumena duen sailari eskabidearen kopia izapidetuko dio udalak, nahitaezko irizpena txartela emateari doakionez loteslea dena eman dezan, 45 egun naturaleko epean, gizarte-zerbitzua ematen duen zerbitzu publikoari edo erakunde pribatuari dagokionez.

5. Udalak hartuko du eskaeraren gaineko erabakia. Interesdunari erabaki horren berri emango zaio, gehienez ere hiru hilabeteko epean, aparkatzeko txartelaren eskaera udaletxeko sarrera-erregistroan sartu den egunetik aurrera zenbatzen hasita. Epe horretan berariazko erabakirik hartu ez bada, eskaera onartu egin dela ulertuko da. Nolanahi ere, derrigor eman beharko da berariazko ebazpena (edozein kasutan, erabakia berrestekoa izango da).

6. Eskaerari uko egiten bazaio edo eskaeran atzera egiten bada, udalak horren inguruko ebazpena eman beharko du, derrigor. Ebazpenean, kasu bakoitzaren inguruabarrak azalduko dira, jazotako gertaerak eta aplika daitezkeen arauak adieraziz.

7. Aparkatzeko txartela jaso ondoren, titularrari emango zaio sinatzeko, eta, behin sinatuta, udaletxeak plastifikatu eta interesdunari emango dio.

8. Txartelarekin batera, Europar Batasuneko estatu kideetan berori erabiltzeko baldintzen laburpen bat entregatuko du udalak.

1. Mugikortasun urria edo ikusmen-zolitasun urria duten pertsona fisikoei emandako aparkatzeko txartelek eta garraio kolektiborako erabiltzeko ibilgailu egokituak aparkatzeko emandako txartelek bost urteko epea izango dute.

   Epe hori amaitu ondoren, titularraren bizilekuko udalean berritu beharko da txartela. Nolanahi ere, indarraldia galtzea ekar dezaketen hainbat aldaketa egon daitezke desgaitasun-maila baloratzean. Txartela berritzeko, dekretu honen 10. artikuluan aurreikusitako prozesuari helduko zaio.

2. Balorazio- eta -orientazio-unitateek emandako irizpena behin betikoa den kasuetan, parte interesdunak eskatuta hasiko da txartela berritzeko administrazio-prozedura, eta ez da beharko aipatu balorazio-unitateen beste irizpenik, salbu eta udalek berariaz halakorik eskatzen duten kasuetan.

3. Aparkatzeko txartela berritzeko eskaera indarraldi-epean aurkezten bada, aurretiaz emandako baliozkotasuna luzatuko da prozedura suntsiarazi arte. Emandako azken txartelaren indarraldia amaitu eta ondorengo laurogeita hamar egun naturaleko epearen baitan aurkezten bada eskaera, oraindik ere indarrean dagoela ulertuko da, harik eta berritzeko prozedura suntsiarazten den arte.

4. Hala, aparkatzeko txartela berritzeko, ezinbestekoa da titularrak txartela emateko beharrezkoak ziren baldintzei eustea.

1. Eusko Jaurlaritzari dagokio, gizarte-zerbitzuen arloan eskumena duen sailaren bidez, sail horren jarduera estatistikoa antolatzea, koordinatzea eta sustatzea, bai eta estatistikak egitea ere, Euskal Autonomia Erkidegoko Estatistikei buruzko apirilaren 23ko 4/1986 Legean adierazitako baldintzei jarraikiz.

2. Eusko Jaurlaritzan gizarte-zerbitzuen arloko eskumenak dituen sailari jakinarazi beharko dizkiote foru aldundiek eta udalek aparkatzeko txartelei buruzko datuak, helburu estatistikoekin haien tratamendua egitearren, betiere Datu Pertsonalak Babesteari buruzko abenduaren 13ko 15/1999 Lege Organikoaren 21.1 artikuluaren aurreikusitakoarekin eta arau horretan ezarritako zehaztapenekin bat etorriz.

   LEHENENGO XEDAPEN GEHIGARRIA. Aparkatzeko behin-behineko txartela ematea.

1. Arrazoi humanitarioei erreparatuta, salbuespen gisa emango da mugikortasun urria duten pertsonen ibilgailuak aparkatzeko behin-behineko txartela, dena delako ezintasun-egoeraren inguruko irizpen ofizialik jaso ez badute ere, betiere frogatu ahal bada gaixotasun edo patologia larriren baten ondorioz bizi-itxaropena nabarmen murriztu dela euren adinerako eta bestelako ezaugarri pertsonaletarako normaltzat jotzen dena aintzat hartuta, eta aparkatzeko txartelaren ohiko eskaera garaiz izapidetzeko aukerarik ez dagoela aurreikusten denean.

2. Aparkatzeko behin-behineko txartela lortzeko, aurreko atalean adierazitako gaiak egiaztatu beharko dira. Horretarako, Osakidetza-Euskal osasun zerbitzuko eskumeneko medikuek emandako ziurtagiria aurkeztu beharko da. Eskumena duen osasun zerbitzuko ikuskatzailetzak baliozkotu beharko du, eskatzailearen bizilekuari erreparatuta.

3. Interesdunak edo, kasua bada, bere ordezkari legezkoak behin-behineko txartela eskatu beharko du dekretu honetako IV. eranskineko inprimaki normalizatuarekin bat etorriz; eta, hartarako, txartela emateko eskumena duen udalaren aurrean baliozkotutako mediku-ziurtagiria aurkeztu beharko du; xedapen honetan aurreikusi betekizunak konplitzen direla egiaztatzeko behar diren jarduketak egin ahal izango ditu udalak.

4. Aparkatzeko behin-behineko txartelaren titularrei araudi honetan araututako eskubideak, betebeharrak eta erabiltzeko baldintzak aplikatuko zaizkie txartela indarrean dagoen bitartean.

5. Aparkatzeko behin-behineko txartelak gehienez ere urtebeteko epea izango du. Beste urte batez luzatzeko aukera egongo da, betiere berau emateko beharrezkoak ziren hasierako baldintzei eusten bazaie. Txartelaren eredua I. eranskinean jasota dago, eta erabiltzeko epeari buruzko atalean zehaztuko da urtebeteko balioa izango duela eta beste urte batez luzatzeko aukera egongo dela.

6. Estatuaren eta autonomia-erkidegoen artean dauden koordinazio-organoen bidez, administrazio publikoek behin-behineko txartela emateko irizpideak adostuko dituzte.

   BIGARREN XEDAPEN GEHIGARRIA. Osasun-arloko zerbitzuetan eta zentroetan aparkalekuak gordetzea.

   Osasun-arloko zerbitzu eta zentroetan, aparkaleku-kopuru nahikoa gordeko da mugikortasun urriko desgaitasuna duten pertsonentzat eta aparkatzeko behin-behineko txartela duten pertsonentzat, osasun-tratamenduak, -arreta eta -zainketak behar izaten dituzte eta.

   LEHEN XEDAPEN IRAGANKORRA. Dekretu hau baino lehen emandako aparkatzeko txartelei buruzko araubidea.

   Dekretu hau indarrean sartzean aplikatzekoa den araudiaren arabera emandako aparkatzeko txartelak ibilgailuentzako direnak baliozkoak izango dira emandako jatorrizko dokumentuan aurreikusitako iraungitze-egunera arte.

   BIGARREN XEDAPEN IRAGANKORRA. Denbora mugatua duten aparkalekuetan aparkatzearekin zerikusia duten aurretiazko egoerak.

   Dekretu hau indarrean sartu baino lehen denbora mugatua zuten aparkalekuetan aparkatzeko tarifak aplikatzen zituzten udalerriek, aparkatzeko txartelen titularrak salbuetsi gabe, erregimen horri eutsi ahal izango diote kasu horretarako, betiere, arau honetan ezarri bezala, mugikortasun urriko desgaitasuna duten pertsonentzat gutxieneko aparkaleku-kopurua gordetzen dela bermatzeko betebeharra betetzen dela egiaztatzen badute.

   HIRUGARREN XEDAPEN IRAGANKORRA. Aurreko ereduaren araberako aparkatzeko txartelak.

   Aurreko ereduaren arabera jada inprimaturik diren txartelak jaulkitzen jarraitu ahal izango dute herri-administrazioek, dekretu hau Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitarazten denetik harako sei hilabeteko epean; eta txartel berrien balio bera izango dute.