Eusko Jaurlaritza - Gobierno Vasco
Euskadi.eus
Hasiera
eu | es

Galde-erantzunak

HAUTAGAI-ZERRENDETAKO AHALDUNAK ETA IKUSKATZAILEAK

AHALDUNAK

Izendapena

Ahaldunaren kargua derrigorrezkoa al da?

Zenbateko epea dago ahaldunak izendatzeko?

Ahaldunak EAEko hauteslea izan behar al du?

Sevillako hautesle bat izan al daiteke ahalduna?

Atzerritar bat izan al daiteke ahalduna?

Gipuzkoako hautesle bat izan al daiteke ahaldun Bizkaian edo Araban?

Zein organismoren aurrean izenda daitezke ahaldunak?

Hautagai-zerrenda bereko zenbat ahaldun ari daitezke hauteskunde-mahai berean?

Lan eskubideak

Ahalduna naiz eta bozketa-egunean lan egin behar dut (eguneko eta gaueko txandan). Zein eskubide ditut?

Ahalduna naiz eta lan egin behar dut hausnarketa-egunaren gaueko txandan. Enpresari eskatu al diezaioket gaueko txanda aldatzeko?

Ahalduna izanik, ba al dut eskubiderik lanaldia murrizteko bozketaren hurrengo egunean?

Enpresaren aurrean zer egiaztagirik justifikatzen du hautagai-zerrenda bateko ahaldun naizela bozketa-egunean?

Eginkizunak

Ahaldunak hauteskunde-mahaiko ikuskatzaileen eginkizun berdinak al ditu?

Zein dira ahaldunen eskumenak?

Ahaldun batek nahi dituen hauteskunde-mahai guztien aktak eskatu al ditzake?

Non bozka dezake ahaldunak?

Poliziak atxilotu al dezake ahaldunik bozketa-egunean?

Ahaldunek bozketa-egunean eraman al dezakete ikurrik edo itsasgarririk beren hautagai-zerrendaren izen, sigla eta sinboloarekin?

Hautagai-zerrenda bereko ahaldunak ordezkatu al daitezke beren artean?

Hautagai-zerrenda bereko ahaldunek ordezkatu al ditzakete bertako ikuskatzaileak?

Hautagai-zerrendetako ahaldunek bozketa-egunean kolegioen barruan banatu al diezaiekete beren hautagai-zerrendako boto-txartelik hala eskatzen dieten hautesleei?

IKUSKATZAILEAK

Izendapena

Ikuskatzailearen kargua derrigorrezkoa al da?

Zer epe dago ikuskatzaileak izendatzeko?

Zer behar da ikuskatzaile izateko?

Logroñoko hautesle bat izan al daiteke hautagai-zerrenda bateko ikuskatzaile?

Atzerritar bat izan al daiteke ikuskatzaile?

Araban erroldatutako norbait izan al daiteke Bizkaiko hautagai-zerrenda bateko ikuskatzaile? Eta alderantziz? ¿y viceversa?

Zer organismoren aurrean izenda daiteke ikuskatzailea?

Zenbat ikuskatzaile izenda ditzake hautagai-zerrenda bakoitzak hauteskunde-mahai batean?

Hautagai-zerrenda bereko bi ikuskatzaileak beren artean ordezka al daitezke hauteskunde-mahai berean jarduteko?

Hautagai-zerrenda bereko ikuskatzaileak beren artean ordezka al daitezke hauteskunde-mahai desberdinetan jarduteko?

Ikuskatzaile batek ordezkatu al dezake hautagai-zerrenda bereko ahaldun bat, hauteskunde-kolegioko mahai guztietan aktak eskatzeko?

Ikuskatzailearen kreditazioa mahaiaren aurrean

Ikuskatzaileak noiz aurkeztu behar du mahaian kreditatzeko?

Ikuskatzailea nola kreditatzen da hauteskunde-mahaian?

Zer gertatzen da ikuskatzailea bozketa-egunean 8:30ak baino beranduago agertzen bada hauteskunde-mahaian?

Hauteskunde-mahaiak zer egin behar du ikuskatzailearen agiria bat ez datorrenean mahaiak daukan orri hondodunarekin?

Hauteskunde-mahaiak zer egin behar du ikuskatzailearen orri hondoduna jaso ez badu, eta ikuskatzaile bat bere agiriarekin agertzen bada mahaira?

Zer gertatzen da hautagai-zerrenda bateko ikuskatzailea mahaira agiririk gabe agertzen denean, eta mahaiak bere izendapenaren hondodun orria daukanean?

Zer gertatzen da ikuskatzaileak izendapenaren agiririk ez daukanean, eta hauteskunde-mahaiak ez daukanean haren izendapenaren orri hondodunik?

Zertarako balio dute hauteskunde-mahaiek jasotako ikuskatzailearen izendapenaren orri hondodunek?

Nik Errenteriako mahai batean bozkatzen badut, mahai horrek jakin al dezake Andoainen zein alderdi politikoren ikuskatzaile naizen?

Lan Eskubideak

Hautagai-zerrenda bateko ikuskatzailea naiz eta lan egin behar dut igandean, bozketa-egunean (eguneko edo gaueko txandan). Zer eskubide ditut?

Ikuskatzailea naiz. Lanaldia murrizteko eskubiderik dut bozketaren biharamunean?

Ikuskatzailea naiz eta gaueko txandan egin behar dut lan bozketa-egunaren bezperan. Enpresari eskatu al diezaioket gaueko txanda hori aldatzeko?

Enpresaren aurrean zer egiaztagirik justifikatzen du hautagai-zerrenda bateko ikuskatzaile naizela bozketa-egunean?

Bozketa-eguneko eginkuzunak

Zein dira ikuskatzaileen eskumenak hauteskunde-mahaietan? Eta non betetzen dituzte eginkizun horiek?

Ikuskatzaileek eta ahaldunek eskumen berdinak al dituzte?

Ikuskatzaileak non bozka dezake?

Hautagai-zerrenda bateko ikuskatzaileak eskatu al dezake bere mahaikoak ez diren hauteskunde-mahaietako akten kopiarik?

Mahaiko hauteskunde-akten zenbat kopia eska ditzake ikuskatzaileak?

Poliziak atxilotu al dezake ikuskatzailerik bozketa-egunean?

Ikuskatzaileek bozketa-egunean eraman al dezakete ikurrik edo itsasgarririk beren hautagai-zerrendaren izen, sigla eta sinboloekin?

Ikuskatzaileek bozketa-egunean banatu al dezakete beren hautagai-zerrendaren boto-txartelik hala eskatzen dieten hautesleei kolegioen alboan?

Hautagai-zerrenda bereko zenbat ikuskatzaile eta ahaldunek jardun dezakete mahai berean?

Zer gertatzen da ikuskatzaileak postaz bozkatzen duenean erroldaturik dagoen mahaian?


Ahaldunaren kargua derrigorrezkoa al da?

Ez. Borondatezkoa da. Hautagai-zerrendak aurkezten dituzten alderdi politikoek izendatzen dituzte.

Zenbateko epea dago ahaldunak izendatzeko?

Bozketa-eguna arte, hura barne, izenda daitezke ahaldunak (Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 94.1 art.).

Ahaldunak EAEko hauteslea izan behar al du?

Ahaldun izateko ez da beharrezkoa hautesle izatea. Ahaldun izateko aski da adinez nagusi izatea eta eskubide zibil eta politiko osoen jabe izatea (Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 94.2 art.).

Sevillako hautesle bat izan al daiteke ahalduna?

Bai, adinez nagusia bada eta bere eskubide zibil eta politiko osoen jabe bada.

Atzerritar bat izan al daiteke ahalduna?

Ez, espainiar nazionalitatea eduki behar du, eta aurreko ataleko baldintza guztiak bete (Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 94.2 art.).

Gipuzkoako hautesle bat izan al daiteke ahaldun Bizkaian edo Araban?

Bai, ez baita beharrezkoa ahalduna Euskadiko hautesle izatea.

Zein organismoren aurrean izenda daitezke ahaldunak?

Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 94.3 artikuluaren arabera:

  • Dagokion Eskualdeko Hauteskunde Batzordearen aurrean, ahalduna Eskualdeko Hauteskunde Batzordearen (edo Barruti Judizialaren) esparruko edozein mahaitan jardungo bada.
  • Dagokion Lurralde Historikoko Hauteskunde Batzordearen aurrean, ahalduna Lurralde Historikoko edozein mahaitan jardungo bada.
  • Autonomia Erkidegoko Hauteskunde Batzordearen aurrean, ahalduna Autonomia Erkidegoko edozein mahaitan jardungo bada.
  • Notario baten aurrean; ahaldunaren jarduketa-eremua zehaztu beharko da.

Hautagai-zerrenda bereko zenbat ahaldun ari daitezke hauteskunde-mahai berean?

Ez hirutik gora. Horren barruan doaz ahaldunaren hautagai-zerrendako ikuskatzaileak ere (Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 96. art.).

Ahalduna naiz eta bozketa-egunean lan egin behar dut (eguneko eta gaueko txandan). Zein eskubide ditut?

Ordaindutako baimena dauka bozketa-egun osoan (24 ordu) (Justizia, Lan eta Gizarte Segurantza Sailburuaren Aginduko 3. art.).

Ahalduna naiz eta lan egin behar dut hausnarketa-egunaren gaueko txandan. Enpresari eskatu al diezaioket gaueko txanda aldatzeko?

Interesatuak hala eskatu ondoren, enpresak aldatu egin beharko dio bozketa-egunaren bezperako gaueko txanda (Justizia, Lan eta Gizarte Segurantzako Sailburuaren 3. art.).

Ahalduna izanik, ba al dut eskubiderik lanaldia murrizteko bozketaren hurrengo egunean?

Ez duzu eskubiderik lanaldia murrizteko. Hauteskunde-mahaietako partaideek eta ikuskatzaileek bakarrik dute eskubide hori.

Enpresaren aurrean zer egiaztagirik justifikatzen du hautagai-zerrenda bateko ahaldun naizela bozketa-egunean?

Ahaldunaren izendapen-agiriak.

Ahaldunak hauteskunde-mahaiko ikuskatzaileen eginkizun berdinak al ditu?

Ikuskatzailearen eginkizun berdinak ditu, hauteskunde-mahaiaren aurrean ahaldun moduan kreditatu ondoren ahaldun-agiria erakutsiz gero (Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 94.4 art.).

Zein dira ahaldunen eskumenak?

Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 93.2 artikuluan aipatzen direnak, hau da, mahaia eratzeko aktaren, zenbaketaren eta saioaren ziurtagiriak eskatzea, hautesle baten nortasuna erreklamatzea, etab.

Ahaldun batek nahi dituen hauteskunde-mahai guztien aktak eskatu al ditzake?

Bai, baldin eta hautagai-zerrenda bereko beste ahaldun edo ikuskatzaile batek ez baditu lehenago eskatu, mahaiburuak hautagai-zerrenda bakoitzeko akta bakarra ziurtatu behar baitu.

Non bozka dezake ahaldunak?

Hauteslea bada, erroldaturik dagoen hauteskunde-mahaian.

Poliziak atxilotu al dezake ahaldunik bozketa-egunean?

Bai, ez baitute mahaiko partaidearen immunitate-kondiziorik, ELHLaren 108.5 artikuluaren arabera.

Ahaldunek bozketa-egunean eraman al dezakete ikurrik edo itsasgarririk beren hautagai-zerrendaren izen, sigla eta sinboloarekin?

Bai, hala baimentzen du Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 95. artikuluak, baina identifikaziorako bakarrik.

Hautagai-zerrenda bereko ahaldunak ordezkatu al daitezke beren artean?

Bai, ahaldunak ez duenez mahai jakin batean egon beharrik, beren artean ordezka daitezke.

Hautagai-zerrenda bereko ahaldunek ordezkatu al ditzakete bertako ikuskatzaileak?

Bai, ahaldunak ikuskatzailearen hautagai-zerrenda bereko agiriarekin kreditatuz gero.

Hautagai-zerrendetako ahaldunek bozketa-egunean kolegioen barruan banatu al diezaiekete beren hautagai-zerrendako boto-txartelik hala eskatzen dieten hautesleei?

Ez, debekatu egiten du Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 89.2. artikuluak.

Ikuskatzailearen kargua derrigorrezkoa al da?

Ez, mahaiburu eta mahaikide karguak dira derrigorrezko bakarrak.

Zer epe dago ikuskatzaileak izendatzeko?

Urtarrilaren 9tik otsailaren 26ra egunen artean, biak barne (Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 92.4 art.).

Zer behar da ikuskatzaile izateko?

Adinez nagusi izatea, eskubide zibil eta politiko osoen jabe izatea eta espainiar nazionalitatea edukitzea (Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 92.2 artikulua, 1/2003 Legeak dioen moduan).

Logroñoko hautesle bat izan al daiteke hautagai-zerrenda bateko ikuskatzaile?

Bai, ikuskatzaile izateko ez dago hautesle izan beharrik.

Atzerritar bat izan al daiteke ikuskatzaile?

Ez, espainiar nazionalitatea eduki behar da.

Araban erroldatutako norbait izan al daiteke Bizkaiko hautagai-zerrenda bateko ikuskatzaile? Eta alderantziz?

Bai, ikuskatzaile izateko aski baita adinez nagusi izatea eta eskubide zibil eta politiko osoen jabe izatea.

Zer organismoren aurrean izenda daiteke ikuskatzailea?

Dagokion Eskualdeko Hauteskunde Batzordearen aurrean (Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 92.1 art.).

Zenbat ikuskatzaile izenda ditzake hautagai-zerrenda bakoitzak hauteskunde-mahai batean?

Hautagai-zerrenda bakoitzeko bi ikuskatzaile hauteskunde-mahai bakoitzean (Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 92.1 art.).

Hautagai-zerrenda bereko bi ikuskatzaileak beren artean ordezka al daitezke hauteskunde-mahai berean jarduteko?

Bai.

Hautagai-zerrenda bereko ikuskatzaileak beren artean ordezka al daitezke hauteskunde-mahai desberdinetan jarduteko?

Ez, ikuskatzaile bakoitzak bera izendaturik dagoen mahaian bakarrik jardun eta gauzatzen ditu bere eginkizunak (Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 92.1 art.).

Ikuskatzaile batek ordezkatu al dezake hautagai-zerrenda bereko ahaldun bat, hauteskunde-kolegioko mahai guztietan aktak eskatzeko?

Ez, ikusi aurreko erantzuna.

Ikuskatzaileak noiz aurkeztu behar du mahaian kreditatzeko?

Bozketa-eguneko 8:30ak baino lehen (Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 92.4 art.).

Ikuskatzailea nola kreditatzen da hauteskunde-mahaian?

Bozketa-eguneko 8:30ak baino lehenago mahaiburuari aurkeztuz bera ikuskatzaile izendatzen duen agiria.

Zer gertatzen da ikuskatzailea bozketa-egunean 8:30ak baino beranduago agertzen bada hauteskunde-mahaian?

Mahaiburuak ez dio ikuskatzaile kargua emango, eta ezingo du mahaian jardun. Dena dela bozkatu ahal izango du, kreditaturik dagoen mahaiaren barrutiko hautesle bada (Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 92.11 art.).

Hauteskunde-mahaiak zer egin behar du ikuskatzailearen agiria bat ez datorrenean mahaiak daukan orri hondodunarekin?

Ikuskatzaile karguaz jabetuko da eta mahai horretan jardun ahal izango du, baina ezingo du bertan bozkatu (Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 92.9 eta 10 art.).

Hauteskunde-mahaiak zer egin behar du ikuskatzailearen orri hondoduna jaso ez badu, eta ikuskatzaile bat bere agiriarekin agertzen bada mahaira?

Mahai horretako ikuskatzaile izaten utzi, baina bozkatzen ez utzi.

Zer gertatzen da hautagai-zerrenda bateko ikuskatzailea mahaira agiririk gabe agertzen denean, eta mahaiak bere izendapenaren hondodun orria daukanean?

Mahai horretako ikuskatzaile izaten utzi eta bertan bozkatzen utzi, baldin eta bere eginkizunak betetzen dituen mahaiaren barrutiko hautesle bada (Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 92.10 art.).

Zer gertatzen da ikuskatzaileak izendapenaren agiririk ez daukanean, eta hauteskunde-mahaiak ez daukanean haren izendapenaren orri hondodunik?

Mahaiak ikuskatzaile izaten utziko dio, baina bertan bozkatzen ez.

Zertarako balio dute hauteskunde-mahaiek jasotako ikuskatzailearen izendapenaren orri hondodunek?

Mahaiburuak jaso ditzakeen orri hondodunek honetarako balio dute:

  • Mahai horretako hautesle-erroldan ez agertu arren bozkatu ahal izateko, baldin eta bere eginkizunak betetzen dituen mahaiaren barrutiko hautesle bada (Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 92.5 art.).
  • Mahai horretan erroldatutako eta beste mahai bateko ikuskatzaile izendatutako ikuskatzaileari bozkatzen ez uzteko (Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 92.5 art.).
  • Mahaiak daukan orri hondodunaren datuak ikuskatzailearen izendapen-agiriko datuekin bat datozela ikusteko.

Nik Errenteriako mahai batean bozkatzen badut, mahai horrek jakin al dezake Andoainen zein alderdi politikoren ikuskatzaile naizen?

Errenteriako hauteskunde-mahaiak jakin dezake zu ikuskatzaile zarela, baina inoiz ez zein alderdi politiko ordezkatzen duzun.

Hautagai-zerrenda bateko ikuskatzailea naiz eta lan egin behar dut igandean, bozketa-egunean (eguneko edo gaueko txandan). Zer eskubide ditut?

Ordaindutako baimena dagokizu bozketa-egun osoan (24 ordu). Gainera, bozketa-egunaren biharamunean 5 orduko lan-murrizketa dagokizu (Justizia, Lan eta Gizarte Segurantzako Sailburuaren 2001eko Aginduaren 3. art.).

Ikuskatzailea naiz. Lanaldia murrizteko eskubiderik dut bozketaren biharamunean?

Bai, bost ordukoa, bozketa-egunaren biharamunean (Justizia, Lan eta Gizarte Segurantzako Sailburuaren 2005eko Aginduaren 3. art.).

Ikuskatzailea naiz eta gaueko txandan egin behar dut lan bozketa-egunaren bezperan. Enpresari eskatu al diezaioket gaueko txanda hori aldatzeko?

Bai, enpresak bozketa-egunaren bezperako gaueko txandaren ordez beste bat jarri beharko dizu, hala eskatzen badiozu.

Enpresaren aurrean zer egiaztagirik justifikatzen du hautagai-zerrenda bateko ikuskatzaile naizela bozketa-egunean?

Ikuskatzaile izendatzen duen agiriak.

Zein dira ikuskatzaileen eskumenak hauteskunde-mahaietan? Eta non betetzen dituzte eginkizun horiek?

Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 93.1 eta 2 artikuluan datoz eskumen horiek. Ikuskatzaileak bere eginkizunak izendaturik dagoen mahaian soilik betetzen ditu.

Ikuskatzaileek eta ahaldunek eskumen berdinak al dituzte?

Bai, bi desberdintasunekin:

  • Hala nahi badute, beren eginkizunak betetzen dituzten mahaian bozka dezakete, eta ez erroldaturik dauden mahaian, baldin eta jardunean ari diren mahai horren barrutiko hautesle badira (Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 112.3 art.).
  • Izendaturik dauden mahaian soilik bete ditzakete beren eginkizunak (Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 92.1 art.).

Ikuskatzaileak non bozka dezake?

Bere eginkizunak betetzen dituen mahaian, baldin eta jardunean ari den mahaiaren barrutiko hautesle bada.

Hautagai-zerrenda bateko ikuskatzaileak eskatu al dezake bere mahaikoak ez diren hauteskunde-mahaietako akten kopiarik?

Ez. Ikuskatzaile izendatu duten mahaian soilik jardun dezake, eta, beraz, mahai horretako akten kopiak soilik eska ditzake.

Mahaiko hauteskunde-akten zenbat kopia eska ditzake ikuskatzaileak?

Hautagai-zerrenda bakoitzeko mahaiko aktaren kopia bakarra (Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 100.3 eta 119.2 art.).

Poliziak atxilotu al dezake ikuskatzailerik bozketa-egunean?

Bai.

Ikuskatzaileek bozketa-egunean eraman al dezakete ikurrik edo itsasgarririk beren hautagai-zerrendaren izen, sigla eta sinboloekin?

Bai, hala baimentzen du Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 93. artikuluak, baina identifikaziorako bakarrik.

Ikuskatzaileek bozketa-egunean banatu al dezakete beren hautagai-zerrendaren boto-txartelik hala eskatzen dieten hautesleei kolegioen alboan?

Ez, debekatu egiten du Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 89.2 artikuluak.

Hautagai-zerrenda bereko zenbat ikuskatzaile eta ahaldunek jardun dezakete mahai berean?

Hautagai-zerrenda bereko bi ikuskatzailek + ahaldun batek. Ondorioz, hautagai-zerrenda bakoitzetik gehienez hiru pertsona (Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legearen 96. art.).

Zer gertatzen da ikuskatzaileak postaz bozkatzen duenean erroldaturik dagoen mahaian?

Behin bakarrik bozka dezakeenez, Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Legeak dioena bete beharra dago (105.2 art.), hau da, ikuskatzaileak bere eginkizunak betetzen dituen mahaian bozka dezakeela baldin eta jarduten duen mahaiaren barrutiko hautesle bada. Orduan, mahaiburuak bertako hautesle bat beste mahai bateko ikuskatzaile dela jakindakoan, posta bidezko haren botoa ez zenbatzeko aginduko du.

Araubide Juridikoaren, Zerbitzuen eta Hauteskunde Prozesuen Zuzendaritza
Azken aldaketa 2012/11/07
© 2011 - Eusko Jaurlaritza - Gobierno Vasco
Eusko Jaurlaritza - Gobierno Vasco

Cookie-ak

Webgune honek cookie-ak erabiltzen ditu bertan bisitarien jarraipena egiteko, erabiltzaileen esperientzia eta errendimendua hobetzeko. Webgune hau erabiltzean, zure gailuan cookie-ak gordetzea baimentzen duzu. 

Cookie-ak