7. ETAPA: BILBAO • PORTUGALETE

Zubi mitiko baten jatorria

Kastrexanako zubia edo Deabruaren zubia arkitektura- eta arte-balio argiak dituen eraikina da. Bere tamainak eta sendotasunak, azpiegituraren eta lurreko bide estrategiko baten barruan betetzen zuen funtzionaren garrantzia adierazten dituzte. Horrela, eraikin honen monumentaltasuna balio historiko eta sinboliko handiak nabarmentzen du.

Bere jatorriari buruzko elezaharrak mendebaldeko Europa osoan oso zabalduta dauden beste kontakizun batzuen antzekoak dira. Horien arabera, hainbat zubi Deabruak eraiki zituen, zeinak eraikitzaileari, bere arimaren truke, azpiegituraren fabrikazioaren zailtasun teknikoak gainditzea eskaintzen zion. Deabruak lana gauean bukatu behar zuen, oilarraren kantua edo egunsentia baino lehen. Tentaldian erori eta akordiora iritsi arren, hilkorrek deabrua engainatzen, betiereko kondena saihesten eta, gainera, obra amaitzen asmatzen zuten.

Beharbada, 1435-1436 inguruan eraiki zen, Pedro Ortiz Lekeituikoaren eskutik, nahiz eta Kadagua ibaiaren gaineko pasabide honen jatorria, zenbait iturriren arabera, lehenagokoa den. Gutxienez 1396an, ur-ibilgua gainditzeko egitura bat zegoen, baina ibaia igarotzeko beharra bidea bezain zaharra da. Hasiera batean, egurrezko pontoi soil bat izan zitekeen, eta, hasiera batean, ur ibilgua, pertsonak, euren zaldiak eta merkantzia bolumen mugatu bat garraiatu ahal izateko ontzi baten bidez igaro ahal izatea litekeena da. Nolanahi ere, zubi sendo hau eraiki izanak pasabidearen garrantzi estrategikoa erakusten digu, Euskal Herriaren historiarako garrantzi handia duten bi arteria gurutzatzen baitira bertan, lehorrekoa eta ibaia.

Bestalde, iturri historikoek kontatzen digutenez, Behe Erdi Aroan Bizkaiko nobleziak izan zituen borroketan, gertaera lazgarri bat gertatu zen zubi honetan, 1396an Pedro Urtis Landakoa Fernando Leçamakoak hil zuen, hain zuzen ere.

Eraikuntza-ezaugarriak

Hareharrizko, tamaina eta altuera handiko zubia da, uztai bikoitzeko zirkuluerdiko begi bakarrekoa, Kadagua ibaiaren eta Bilbao-La Robla trenbidearen gainean, Bilboko Kastrexana auzoa eta Barakaldoko Urgozo / Las Delicias auzoa lotzen dituena. Gaur egun, harlangaitzezko konpoketak ditu goiko errematean eta petriletan, bai eta adreilu trinkokoak ere arkuan bertan. Arku bakarreko eta halako altuerako zubi bat eraiki zen, ziurrenik, itsasontziak ibai emaritsu eta ibilgu estudun batean zehar igarotzen zirela ziurtatzeko. Hortik igarotzen den bidearen trazadura pixka bat goranzkoa da egituraren erdiraino.

Partekatu